ژئوتوریسم مقاله
ژئوتوريسم گنبد نمكي دارابگرد
علي رحماني، دانشجوي دكتري چينه و فسيل شناسي دانشگاه اصفهان،كارشناس ارشد شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب گنبد نمکی دارابگرد یا دارابجرد در وسط دشت سرسبز و پهناور داراب سر از خاک بر آورده است. این کوه نمکی مرکز شهر باستانی دارابگرد می باشد که دیواری حلقوی آن را در برگرفته است. این مجموعه گردشگری باستان - زمین شناسی کم نظیر یکی از جمله آثار جذاب، دیدنی و تماشایی حوضه زاگرس در استان فارس می باشد که در این مقاله به معرفی آن پرداخته می شود. Abstract:Darabgerd or Darabjerd salt dome has risen to the surface in the center of vast and greeny Darab plain. This salty mountain is located in the center of ancient Darabgerd city that there is circle wall around it. This unique Geology" Archean site, one of the spectacular and marvelous place in the Zagros Basin (Fars province), which is introduced in this paper مقدمه : موضوع ژئوتوریسم در ایران برای اولین بار توسط نبوی (1378) معرفی گردید. پس از آن، این موضوع توسط امری کاظمی (1381، 1383 و 1385) مجری طرح ژئوتوریسم سازمان زمین شناسی کشور به جدیت پیگیری شد و ادامه پیدا کرد. در ناحیه کوهستانی زاگرس بحث ژئوتوریسم سابقه زیادی ندارد. اخیرا مقالاتی با عنوان ژئوتوریسم بزرگ ترین نودول های آهکی ایران (1384)، ژئوتوریسم بزرگ ترین بودیناژ های ایران (1385)، ژئوتوریسم کوه سوخته امیدیه (1385) و ژئوتوریسم چشمه های گازی گنبد لران (1386) توسط رحمانی و همکاران و قابلیت های ژئوتوریستی زاگرس (1387) توسط رحمانی ارائه شده است که بخشی از پتانسیل ها و استعداد های ژئوتوریستی حوضه زاگرس را برای علاقمندان معرفی می کند. در این مقاله جاذبه زمین شناسی دیگری از ایالت زمین شناسی زاگرس که سرنوشت آن با آثار تاریخی گره خورده است و در گروه آثار گردشگری باستان - زمین شناسی قرار می گیرد، معرفی می شود.شکل-1: موقعیت گنبد نمکی دارابگرد و راه دسترسی به آن (اقتباس از نقشه زمین شناسی جنوب شرق فارس با مقیاس 1:250000Drawing No. 25232,) سابقه تاریخی شهر دارابگرد درفاصله ۶ کیلومتری شهر فعلی داراب آثار شهر تاریخی دارابگرد نخستین پایتخت سلسله ساسانیان و یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران باستان قرار دارد. این شهر که قدمت آن به عصر هخامنشیان می رسد، در میان دشت وسیع و حاصلخیز داراب به دلیل شرایط امنیتی آن زمان و اهمیت شهر به صورت مدور بنا گردیده است و از این جهت در ردیف اولین شهرهای مدور داخل فلات ایران محسوب می گردد. پیرامون شهر دیوار مخروطی عظیمی از گل رس و سنگ و ملاط آهک ساخته شده است که ارتفاع آن به بیش از۱۰متر می رسد. این دیوار در طول زمان دچار فرسایش شده و ارتفاع آن اکنون به حدود ۷ متر می رسد. وجود ماده چسبنده ای در میان ملاط و گل به کار رفته در دیوار، سبب شده با گذشت بیش از۲۶۰۰سال ...
مقاله ژئوتوریسم پدیده های شاخص در استان لرستان
ژئوتوریسم پدیده های شاخص در استان لرستان جان جانی گودرزی، میلاد [email protected] چكيده در این مقاله براساس مطالعات صحرایی و بررسی نقشه زمین‌شناسی چندین پدیده ژئوتوریسمی به عنوان پدیدههای شاخص زمین گردشگری استان لرستان شناسایی و معرفی گردید. پدیدههای ژئوتوریسمی که در این مقاله بررسی شد شامل دریاچه گهر، آبشار بیشه، آبشار تله زنگ، آبشار آب سفید، سراب کرتول و سراب کهمان هستند. با اتکا به این پدیدههای ژئوتوریسمی استان لرستان به عنوان یکی از مستعدترین مناطق ژئوتوریسمی ایران به شمار می‌رود. واژگان کلیدی: ژئوتوریسم، استان لرستان،پدیدههای زمین گردشگری، مطالعات صحرایی Geotourism of phenomena in Lorestan Janjani Goudarzi, milad [email protected] Abstract In this article, based on field studies and geologic mapping of several phenomena as phenomena of the earth's Geotourism Tourism Lorestan were identified and introduced. Geotourism phenomena that were included in this article Gehar lake, Bishe waterfall, Taleh zang waterfalls, Absefid waterfall , Kartool Mirage and Kahman Mirage. Relying on these phenomena Geotourism Iran's Lorestan province as one of the most vulnerable areas is considered. Key Words: Geotourism , Lorestan , Geotourism phenomena, Field Studies
سيستم ارزيابي و توصيف ميراث زمين شناسي با نگرشي يکپارچه در راستاي توسعه زمين گردشگري در ايران
سيستم ارزيابي و توصيف ميراث زمين شناسي با نگرشي يکپارچه در راستاي توسعه زمين گردشگري در ايرانکمال طاهري، ميلاد طاهري چكيده: امروزه حفاظت زمین شناسی در دنیا به عنوان نگرشی نو و برای حفظ میراث زمین شناسی که بخشی از میراث طبیعی محسوب می شوند گسترش وسیعی یافته است. سازمانهای دولتی، نهادهای مردمی و تصمیمات سیاسی به همراه علایق شخصی از جنبه های موثر در این نگرش اند. اگرچه وفاقی نسبی در سطح جهان برای درک اهمیت حفاظت زمین شناسی در حال تشکیل است و تاسیس ژئوپارک ها را می توان مرکز ثقل این نگرش دانست با این حال هنوز در ایران روشهای حفاظت زمین شناسی نه تنها مدون نشده اند بلکه روشهای ارزیابی و توصیف میراث زمین شناسی نیز تهیه نشده اند. در ارزیابی و توصیف میراث زمین شناسی مضامین مختلف ابژه های زمین شناسی به تبعیت از سیستم توصیفی پنادوس ریس و هنریکوس (2009) تعریف و بر اساس یک سیستم باز، ارزیابی و با نگرشی یکپارچه و بر مبنای دو محور درجه ارتباط و درک انتزاعی رتبه های مختلفی برای ارزیابی ارائه شده اند. با در نظر گرفتن سه معیار اقتصاد، اخلاق و فرهنگ، سیستم ارزیابی مثلثی جدیدی پیشنهاد شده است تا با نگرشی یکپارچه سیستمی توصیفی و جامع نگر برای ارزیابی میراث زمین شناسی ایران فراهم گردد. نهایتا" برای توسعه پایدار زمین گردشگری با استفاده از سیستم ارزیابی پیشنهاداتی ارائه شده است.مقدمه: بررسی میراث زمین شناسی ایران در قالب زمین گردشگری یا ژئوتوریسم برای نخستین بار توسط نبوی (1378) و در هجدهمین گردهمایی علوم زمین سازمان زمین شناسی کشور وارد حوزه ادبیات تخصصی زمین شناسی کشور گردید.متعاقب آن ژئوتوریسم ایران با بررسی های متعدد امری کاظمی که بیشتر آغازی هنری داشت و با عکاسی از پدیده های زمین شناسی شروع شد به شکل تخصصی ادامه یافت، تا جایی که این تلاش ها منجر به ایجاد بخش زمین گردشگری در سازمان زمین شناسی گردید. علاوه بر این برگزاری اولین کنفرانس زمین گردشگری ایران در محل سازمان زمین شناسی و در ژئوپارک قشم را می توان ادامه روند فعالیتهای علمی شناخت میراث زمین شناسی در کشور دانست. چاپ اطلس ژئوتوریسم قشم(امری کاظمی 1387) و مجموعه مقالات ژئوپارک قشم(معاونت سیاحتی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم 1387) را می توان بارزترین فعالیت علمی در حیطه زمین گردشگری و میراث شناسی زمین طی سالهای گذشته در ایران دانست. با این حال نقطه عطف این تلاش ها را می توان تاسیس ژئوپارک قشم در سال 1385 دانست، ثبت این ژئوپارک در فهرست ژئوپارک های جهان GGN) ( را می توان آغازی انقلابی بر ارزش گذاری رسمی سازمانی بر میراث زمین شناسی ایران قلمداد کرد. اگر ...
بازدید مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان فارس و مسوول ژئوپارک قشم از غرفه سازمان زمین
در حاشیه هشتمین نمایشگاه صنعت گردشگری کشور صورت گرفت : بازدید مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان فارس و مسوول ژئوپارک قشم از غرفه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور درحاشیه برگزاری نمایشگاه گردشگری خاورمیانه در شیراز؛ فریدون فعالی، مدیرکل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان فارس از غرفه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور بازدید کرده و از نزدیک با فعالیتهای این سازمان در حوزه زمین‌گردشگری (ژئوتوریسم) آشنا شد. به‌گزارش روابط عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور؛ این مقام مسوول در حوزه گردشگری استان فارس، خواستار اجرای کامل طرح‌های گردشگری استان فارس از سوی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و ارائه آن تحت عنوان بسته‌های پیشنهادی به سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری جهت سرمایه گذاری بخش خصوصی شد. این گزارش می‌افزاید، درادامه بازدید مسوولان از غرفه سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور؛ مهندس داخته مسوول ژئوپارک قشم نیز از مهمانان این غرفه بود . در این نشست که با حضور مسوولان دو سازمان برگزار شد؛ برنامه‌ریزی‌های لازم جهت گسترش همکاری‌های مشترک میان سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و ژئوپارک قشم صورت گرفت؛ مسوول ژئوپارک قشم همچنین از همکاری‌های روابط عمومی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور ( گروه میراث زمین‌شناختی ) در ماه‌های گذشته در خصوص انجام پروژه های مشترک ، تقدیر و قدردانی کرد. منبع: http://gsi.ir/News/Lang_fa/Page_24/TypeId_1/NewsId_21252/Action_NewsBodyView/news21252.html
ژئوتوريسم روستای تاریخی کندوان
مقدمه: واژه ژئوتوريسم از سه کلمه ژئو به معنى زمين، تور به معنى گشت، سفر و سياحت و ايسم به معنى مکتب، عمل و کار ترکيب گرديده است و به معنى گردشگرى زمين‌شناسى مى‌باشد. روستای تاریخی کندوان یکی از سه روستای صخره‌ای و باستانی جهان بوده و در حدود 50 کیلومتری جنوب غرب شهر تبریز و20 کیلومتری شهر اسکو در استان آذربایجانشرقی، در دامنه‌ی جنوبی قله‌ى ارشد‌داغ در سمت غربی قله‌ى نوور‌داغ از مجموعه کوههای آتشفشانی سهند قرار دارد و خانه‌های آن در داخل مخروط‌های سنگی که به طور طبیعی و در نتیجه فرسایش نابرابر سنگهای آتشفشانی متعلق به آتشفشان سهند تشکیل شده‌اند، ساخته شده است. روستای کندوان از دیدگاههای مختلف به ویژه از دیدگاههای باستانشناسی و زمین‌شناسی، آب‌شناسی، صنایع دستی و گردشگری بسیار مهم و قابل توجه است ولی چون مطالعات و اقدامات صورت گرفته در هر یک از این زمینه‌ها تاکنون بسیار اندک بوده متاسفانه، ارزشهای زمین‌شناسی و باستانشناسی و همچنین موقعیت ممتاز و بی‌نظیر آن برای صنعت گردشگری به طور کامل و همه جانبه شناخته نشده است. توجه برخی گردشگران داخلی و تعداد بسیار اندکی گردشگران خارجی به روستای تاریخی کندوان در سالهای اخیر عمدتاً به دلیل ایجاد شدن امکانات بسیار اندک و ابتدایی گردشگری در آن روستا و وجود طبیعت بسیار زیبا و آب هوای ملایم و خنک در آن روستا در طول فصل تابستان و بازدید از خانه‌های ساخته شده در داخل مخروط های سنگی در آن می‌باشد. تهیه این مقاله علمی و تحقیقات انجام شده برای آن یک قدم کوچکی است که به منظور پی‌بردن بردن به ویژگیهای زمین‌شناسی منطقه کندوان و چگونگی تشکیل ساختارهای فرسایشی مخروطی شکل موجود در روستای کندوان برداشته شده و در آن برخی پیشنهادات عملی برای بهبود کیفیت و توسعه کمیت گردشگری در روستای کندوان ارائه شده است. براى ژئوتوريسم از ديدگاههاى مختلف تعاريف متعددى ارائه شده است که ذکر همه آنها در اين مختصر نمى‌گنجد، بنابراين تنها به يک تعريف بسنده مى‌شود. براساس تعريف (رحيم‌پور، 1385) ژئوتوريسم، جئوتوريسم، توريسم زمين‌شناسى (Geotourism) يکى از رشته‌هاى تخصصى اکوتوريسم است که به معرفى پديده‌هاى زمين‌شناسى به گردشگران با حفظ هويت مکانى مى‌پردازد. ژئوتوريسم از علوم ژئومورفولوژى، ژئوتکنيک، ژئوفيزيک زمينى، ژئوشيميايى و کليماتولوژى بهره‌برده و کارشناسان علوم زمين و علاقه‌مندان به طبيعت را براى بازديد از جاذبه‌هاى زمين دعوت مى‌کند. حفظ محيط زيست و چشم اندازهاى آن، عدم تغيير و خوددارى از دخالت انسان در برهم زدن چهره زمين از اهداف اصلى ژئوتوريسم است. ...
ژئوتوريسم گنبد نمكي رمقان
علي رحماني، دانشجوي دكتري چينه و فسيل شناسي دانشگاه اصفهان، كارشناس ارشد شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب [email protected] ◊◊◊◊◊◊◊ چكيده : گنبد نمکی رمقان بین دو کوه سلامتی و مروک در دره گسلی کره بس که رودخانه خروشان جره در آن جریان دارد، سر از خاک بر آورده است. این کوه نمکی در منطقه کوهمره سرخی در کنار روستای رمقان واقع شده است و در بین اهالی محلی به تل نمکدان معروف می باشد. این پديده رمين شناسي زيبا از نظر تکتونیکی و همچنین دارا بودن اشکال رسوبی یکی از جمله آثار جذاب، دیدنی و تماشایی ژئوتوريستي حوضه زاگرس در شهرستان شیراز می باشد که در این مقاله به معرفی آن پرداخته می شود. كليد واژه ها: ژئوتوريسم، گنبد نمكي رمقان، شيراز، كوهمره سرخي، گسل كره بس Abstract: The Romqan salt dome has jumped from ground surface between Salamati and Marvak mountains in the karebas faulted valley in which roaring Jareh river flows. This dome has been located in the Kohmareh Sorkhi area, near to Romqan village. The Romqan salt plug among native people is known as Tol – e – Namakdan. This wonderful phenomena from viewpoint of tectonic and sedimentary feature is one of the spectacular and marvelous geotourism place in the zagros basin (around Shiraz city), which is introduced in this paper. ◊◊◊◊◊◊◊مقدمه : موضوع ژئوتوريسم براي اولين بار توسط نبوي (1378) در ايران مطرح گرديد و توسط امري كاظمي (1381، 1383 ،2006، 1385 و 1388) مجري طرح ژئوتوريسم کشور ادامه پيدا کرد. در ايالت زمين شناسي زاگرس در سال های اخیر چند مقاله با عنوان ژئوتوريسم بزرگ ترين نودول هاي آهکي ايران (1384)، ژئوتوريسم بزرگ ترين بوديناژ هاي ايران (1385)، ژئوتوريسم کوه سوخته اميديه (1385) و ژئوتوريسم چشمه هاي گازي گنبد لران (1386) توسط رحماني و همكاران و قابليت هاي ژئوتوريستي زاگرس (1387)، ژئوتوريسم گنبد نمکي دارابگرد (1388) و ژئوتوريسم سازند هاي زمين شناسي زاگرس (1389) توسط رحماني ارائه شده که به معرفي بخشي از پتانسيل ها و استعداد هاي ژئوتوريستي حوضه زاگرس مي پردازد. در این مقاله به معرفی جاذبه زمین شناسی دیگری از ایالت زمین شناسی زاگرس که در گروه پدیده های تکتونیکی قرار می گیرد، پرداخته می شود. موقعيت جغرافيايي و راه دسترسي گنبد نمکی رمقان در قسمت غربی روستای رمقان در منطقه کوهمره سرخی رخنمون يافته است. این جاذبه زمین شناسی در فاصله 60 كيلومتري جنوب غرب شهر شیراز در كنار جاده آسفالته شيراز – روستای بیگدانه واقع شده است. سابقه تاریخی گنبد نمکی رمقان گنبد نمکی رمقان (رونغون، رونقون يا رومقون) در بین اهالی منطقه کوهمره سرخی به تل نمکدان معروف می باشد. در سال های نه چندان دور مردم روستاهای همجوار با راه اندازی قافله های به اين تل می رفتند و بلورهای ریز و درشت نمک ...
ژئوتوریسم ساختاری از طبیعت ، رویکردی نو در گردشگری
امروزه ارتباط علوم و صنایع و بوجود آمدن شاخه های میان رشته ای ، باعث دیدگاههای نو و ایجاد فرصتهای جدید شغلی و شناخت بهتر از جهان است ، که صنعت گردشگری و دیدگاههای نو آن ، در ارتباط با علوم طبیعی از این قاعده مستثنی نیست. طبیعت به دو بخش جاندار و بی جان تقسیم می شود : مطالعـه طبیعت جـاندار و جذابیت هـای آن شامل : گیاهان و جانوران محـلی و منحصر بفرد و... است ،که با ادغام آن بـا صنعت گـردشگری ، صنعت میان رشته ای اکـوتوریسم با ترجمه ؟ فارسی و نادرست ! طبیعت گـردی ظاهـر مـی شود و در صورت توسعه آن می تواند به زیر بخش های توریسم حشرات ، توریسم گیاهان دارویـی ، توریسم گیاهـان کمیـاب ، توریسم جـانوران ، توریسم شکـار و ماهیگیری ، توریسم پرندگـان (بومی ، مهاجر ، نیمـه مهاجر) ، توریسم خزندگان و دوزیستان و... تقسیم و مورد استفاده قرار گیرد ؛ که ما در این مقاله نخست بار به ترجمه صحیح بوم – گردشگری آن را معرفی می نماییم . از طرف دیگر ، با مطالعه طبیعت بی جان و جذابیت هـای آن در بحث توجه به صنعت گـردشگـری طبیعت غیر زنده ، صنعت میان رشته ای ژئوتوریسم ظاهر می شود ؛ که ما در اینجا به فارسی آن را معادل واژه زمین – گردشگری عنوان نموده ایم ؛ و با بسط و توسعه آن به توریسم بیـابـان ، توریسم کویر ، توریسم غار ، توریسم معـادن و نیز توجـه به توریسم زمین شناسی ، توریسم زمین پیکـر شناسی و توریسم عکاسی ( از طبیعت بی جان ) ،... تقسیم می شود ، که در جهان ، در ده سال اخیر رویکردهای مهمی در حال انجـام است ؛ چنـانچـه حتی عربستـان سعودی با داشتن بزرگترین توریسم زیـارتی مسلمانان جهان ، در حومه شهر مدینه به فعال سازی صنعت زمین – گـردشگـری پـرداخته است و گردشگران علاقمند را در بازدید از مناظر حاصل از مواد سرد شده آتشفشانی و دهانه های آتشفشان در حوالی مدینه بی بهره نمی گذارند... در این مقاله ضمن تبیین حد و مرزهای زمین – گـردشگـری با طبیعت گـردی ، ( و این که مجموع بوم گردشگری و زمین گردشگری ، صنعت طبیعت گردی را شکل می دهد ) تا کید ویـژه روی جاروب و شنـاسـایی پدیده های زمین – گـردشگـری در این استـان بکر ، و ایجاد پایگاه داده ها با تاکید بر تعیین مکانهای مناسب زمین – گردشگری ، می تواند زمینه را برای حضور بخش خصوصی داخلی و خارجی در استان ، برای ایجاد ژئو پارکها ، مهیا نماید. این مقاله بعد از ذکر منـافع زمین – گـردشگـری ، در رونق گـردشگری استـان ها و نقش آن در حفـاظـت از میـراث طبیعی ، پیشنهـاد ایـجـاد کـمیته های طبیعت گـردی در استانها با دو بخش مستقل بـه نـام زمین – گـردشگـری و بوم – گردشگری در بـطن آن ، و نیز بـهـا دادن به بخش خصوصی ، در جـاروب ...