پولك دوزي
صنایع دستی مهاباد(از نظر زیبایی و کیفیت کم نظیر هستند در دنیا)
شهرستان مهاباد كه يكي از شهرهاي كردنشين استان آذربايجان غربي است داراي انواع مختلفي از صنايع دستي است. در اين شهر و روستاهاي اطراف آن در حدود 300 خانوار با احتساب بعد هر خانواده 5 نفر و نيز تعدادي كارگاه توليدي به فعاليت در توليد انواع صنايع دستي اشتغال دارند. عمده صنايع دستي اين منطقه شامل قاليبافي- منجوق دوزي- پولك دوزي- سكه دوزي- سوزن دوزي- سجاده بافي- صنايع چرمي- رودوزي- لحاف دوزي- قرقره بافي بافت پارچه مخصوص لباس كردي- خراطي و چاقوسازي مي باشد.قالي بافي به غير از توليد فرشهاي سنتي و محلي كردي در سالهاي اخير فرش بافي در مهاباد گسترده تر شده و كارگاههاي مختلفي در اين شهر با بافت و توليد انواع فرشهاي رج 50 به بالا با نقشه هاي شهري و گردان اشتغال دارند. نقشه فرشهاي توليد شده در مهاباد به سفارش تجار شهرهاي مختلف از جمله تبريز مي باشد و از نقشه هاي گل فرنگ- لچك ترنج- شاه عباس- زيرخاكي با رنگ زمينه كرم- لاكي- سرمه اي پوست پيازي در آنها استفاده مي شود رنگرزي پشم ها اكثراً با رنگهاي شيميايي است دار مورد استفاده براي بافت دستگاه قاليبافي تبريزي و ايستاده و گره تركي متقارن به سبك فرشهاي تبريز مي باشد اين قالي ها در انواع مختلف پشتي- ذرع و نيم- قاليچه- پرده- 4*3 متر و حتي بزرگتر نيز بافته مي شوند. نقوش بكار رفته در قاليبافي مهابادمنجوق دوزي پوشش محلي زنان كرد داراي تزئينات زيبا و منحصر به فرديست اين تزئينات اكثراً توسط انواع صنايع سوزن دوزي از جمله منجوق دوزي- سكه و مليله دوزي و ساير انوع هنرها با مصالح درخشان و رنگين برروي لباسها محلي انجام مي شوند. با توجه به علاقه و تلاش كردها براي حفظ آداب و سنن خود امروزه نيز انواع محصولات منجوق و سكه دوزي شده بخصوص براي مراسم رسمي و عروسي ها در شهرستان مهاباد توليد و به ساير مناطق كردنشين عرضه مي شود. منجوق دوزي قدمتي ديرينه داشته و از زمان ساسانيان رايج بوده است. در نمونه هاي بسيار زيباي منجوق دوزي سنتي تنها اصالت و ظرافت طرحها حيرت آور نيست بلكه مهارت دست دوزندگان آن دانه ها را چنان دلنشين و استوار در كنار هم نشانده كه گويي از دستگاههاي پيشرفته كامپيوتري براي محاسبه محل قرار گرفتن منجوقها استفاده شده است. دوخت منجوق به 2 طريقه انجام مي شود اول آنكه دانه هاي منجوق را يكي يكي يا در تعداد كم 2 يا 3 عدد هر بار داخل سوزن كرده و به پارچه مي دوزند. روش ديگر آن است كه ابتدا منجوقها را به بند كشيده بعد در فاصله هر چند منجوق بند آنرا توسط سوزن و نخ ديگري به پارچه مي دوزند البته بايد توجه داشت كه در اين روش دوام كار انجام شده كمتر است. سكه و پولك ...
نمونه سوالات دروس طراحي دوخت
سوالات كتاب الگو 1 و 2 ---- دوخت 1 و 2 مجموعه جديد نازكدوزي 1. دامن پورتفوي همان است كه بايد الگوي را تماماٌ رسم كنيم. الف) دامن لنگي- پشت دامن ب) دامن ماهي- جلوي دامن ج) دامن لنگي- جلوي دامن د) دامن ساده- پشت دامن 2. هنگام كشيدن كادر دامن طول كادر برابر است با و عرض كادر برابر است با الف) قد دامن- 2/1 دور باسن+ 5/0 ب) قد باسن – 2/1 دور باسن+ 5/1 ج) قد دامن – 2/1 دور باسن + 5/1 3. كداميك از موارد زير وسايل انتقال الگو روي پارچه مي باشد. الف) كوك شل- مل- زانفيسكن ب) كوك شل- مل- كاربن ج) كوك شل- مل- رولت- گونيا د) كوك شل- مل- رولت- كاربن 4. نام ديگر جادكمه يا مي باشد. الف) هانش يا مادگي ب) شيرازه يا مادگي ج) شيرازه يا هانش د) فيلتابي يا مغزي 5. در دوخت پارچه هاي ژرسه و استرج از چه سوزني استفاده مي كنيم. الف) سوزن كرول ب) سوزن شارپ ج) سوزن سرسياه د) سوزن معمولي 6. پارچه مناسب دوخت پاترون مي باشد. الف) متقال ب) ساتن ج) ترگال د) چلوار 7. برشها يا قطعات تزئيني در لباس همان مي باشند. الف) پنل ب) برش حلزوني ج) يوك د) ساسون پرسني 8. براي دوخت پارچه حرير از چه نوع دوختي استفاده مي شود؟ الف) دو درزه ب) دو درزه باز ج) دو درزه خوابيده د) درز ساده 9. چرتهاي مثلثي شكل كه در درزهاي منحني زده مي شود چه نام دارد؟ الف) چرت ب) كليپ ج) سرقيچي د) برش 10. ماشينهاي اورلوك مخصوص مي باشد. الف) پاكدوزي لباسها ب) دوختن درزها ج) دوختن جادكمه د) دوختن نوار مغزي 11. اگر در هنگام دوخت، چرخ از هر چند بخيه يكي را رد كند، ايراد چرخ چيست؟ الف) ارتفاع پايه تنظيم نيست ب) كشش نخ زياد است ج) سوزن نازك است د) سوزن بالا بسته شده است 12. براي تهيه دامن شلواري از روي چه الگوي رولت مي كنيم؟ الف) دامن تنگ (اساس) ب) ار روي دامن پيلي دار ج) از روي دامن فون د) از روي دامن ترك 13. وقتي چرخ خوب كار نمي كند و صدا مي دهد... الف) دستگاه ماسوره كثيف است ب) سوزن صحيح كار گذاشته نشده است ج) ارتفاع پايه تنظيم نيست د) ...
بودجه بندي سوال و تعيين منبع استاتدارد پولك و منجوق
رديف<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> توانايي تعداد سوال منابع 1 منجوق دوزي 4 منتخب صبا 2 شرابه دوزي 2 منتخب صبا 3 سنگ دوزي 1 منتخب صبا 4 پيله دوزي 1 منتخب صبا 5 تاريخچه سوزن دوزي 1 منتخب صبا 6 پولك دوزي 4 منتخب صبا 7 زري دوزي 1 منتخب صبا 8 مرواريد دوزي 2 منتخب صبا 9 مليله دوزي 2 منتخب صبا 10 زنجيره دوزي 1 منتخب صبا 11 كمند دوزي 1 منتخب صبا 12 مرصع دوزي 1 منتخب صبا 13 شستشو و نگهداري 2 منتخب صبا 14 ابزار كار 1 منتخب صبا 15 حوادث و ايمني 1 منتخب صبا
ليست هنر آموزان طراحي و دوخت كارودانش ناحيه دو ساري
هنرستان سميه : خياطي لباس زنانه نازكدوزي – شلوار دوز (فاطمه رستمي – سكينه آيتي ) كارورزي – پولك و منجوق (سيده زهرا حسينيان ) سرمه دوزي –ابريشم دوزي (مليحه جيهاني – فاطمه فغاني ) تكه دوزي (مهناموسوي ) راسته دوزي (نرجس حسن پور –سكينه آيتي) تاريخ هنر ايران و جهان (مليحه جيحاني ) فانون كارو كار آفريني (جيحاني –رستمي ) سرپرست بخش : اكرم رستميان هنرستان حضرت زهرا :لباس شب و عروس نازكدوزي –مانتودوز (زهرا ساداتي) الگوسز وبرشكار (ژيلا نظري – مهنا موسوي ) لباس بچه تكه دوزي – پولك دوزي طراحي لباس (فاطمه سليمي ) استادكار – (طاهر شجاعت-طاهره كلانتري) سرپرست بخش: ( خانم اسدي ) هنرستان شهيدمطهري : خياطي و الگو ساز رايانه نازكدوزي-مانتو دوز (اشرف سوادكوهي ) الگو ساز و برشكار-كارورزي – سرويس خواب ( خديجه قاسمي ) سرمه دوزي –قانون كار – ايمني و بهداشت (ربابه سيدي )
کتیبه دوزی
از بررسي كتيبه‌هاي تخت جمشيد و شواهد و مدارك به دست آمده از دوره هخامنشيان، مي‌توان دريافت كه اين هنر از سابقه ديرينه‌اي برخوردار بوده و از اين دوخت به منظور تزئين البسه، درفش‌ها و ساير پارچه‌هاي اين دوران استفاده شده است.در دوران پادشاهان هخامنشي و همچنين در دورانهاي قبل از آن نيز الصاق قطعات طلا براي زينت لباس مرسوم و متداول بوده است. تئوفيلاكت در وصف لباس هرمز چهارم (از پادشاهان ايراني) مي‌نويسد: تاج زرين مرصع به جواهر بر سر داشت پرتو زبرجدهاي آن كه از مرواريد غلطان محصور بود چشم را خيره مي‌كرد و گهرهايي كه برروي آن قرار داشت. شاهنشاه شلواري زربفت پوشيده بود كه آن را با دست گلابتون دوزي كرده بودند و بهايي گزاف داشت به طور كلي جامه او تا حدي كه شكوه سلطنت و ميل خودنمايي، اقتضا مي‌كرد داراي بهاي كلان بود. بعد از اسلام گلابتون دوزي در نقاط بيشتري از ايران رواج پيدا كرد به ويژه از قرن دوم در خدمت آرايش و تزئين پرده خانه خدا قرار گرفت. هنرمندان شوش و شوشتر موظف به تهيه 12 تخته روپوش حجرالاسود در طول سال بودند جنس اين پرده‌ها از مخمل مشكي بوده و از چند هنر رودوزي سنتي به عنوان تزئين روي آنها استفاده مي‌شد كه عبارتند از: كتيبه دوزي، شمسه دوزي، كمند دوزي، گلابتون دوزي، ده يك دوزي و معمولا در اين پرده‌ها از نخ‌هاي گلابتون با طلاي عياردار استفاده مي‌شد و هنرمندان همه ساله سعي بر به كاربردن نفاست بيشتري بوده اند. تا سده دهم هجري كار تزئين روي پرده خانه خدا به عهده هنرمندان ايراني بوده ولي از آن دوره به بعد تهيه اين پرده‌ها به عهده كشورهاي ديگر چون عثماني، مصر و ساير كشورهاي اسلامي‌گذاشته شد.» اين هنر در دوران صفويه از رونق خوبي برخوردار بوده و از اين هنر به منظور دوخت و تزئين به روي البسه، پرده‌ها، تابلوهاي تزئين و ... استفاده مي‌شد. «در اين دوره موادي كه به كار مي‌برند ابريشم رنگي و نخ فلزي بود كه روي پارچه‌هاي رنگين ابريشمي‌كار مي‌كردند. بيشتر آنها را روي ديوان‌ها و تخت‌ها مي‌انداختند. اين روتختي‌ها از بافت پهن بود كه حاشيه آن را گلابتون دوزي كرده بودند. در جنوب ايران، چون يزد، كاشان، اصفهان، شيراز بيشتر گلابتون دوزي براي رو تختي، سوزني حمام، جانمازي (سجاده) مورد استفاده بوده است كه به صورت زنجيري بافته مي‌شده». همچنين اين هنر در دورانهاي افشاريه، زنديه و قاجاريه با كاربردهاي مختلف مورد استفاده قرار مي‌گرفت. مناطق و مراكز توليد گلابتون دوزي كه زردوزي نيز گفته مي‌شود در نقاط مختلف ايران به «كم دوزي»، «گلدوزي»، «برودري دوزي» و «كمان دوزي» شهرت داشته و همانطور كه گفته شد در گذشته ...
صنایع دستی بوکان
در حدود 300 خانوار در اين شهر و روستاهاي اطراف آن به توليد صنايع دستي مشغولند. عمدة صنايع دستي اين منطقه شامل قالي بافي- سجاده بافي- پارچه بافي- حصير بافي و خراطي مي باشد. پولك دوزي از مشهورترين صنايع خانگي اين شهرستان است. قالي بافي قالي بافي بوكان به سبك سنتي در اندازه هاي پشتي و كناره و در طرحهاي 3 ترنج- هراتي- و ساير طرحهاي كردي افشار و... توليد مي شوند طرح قالي هاي بافت بوكان همانند اكثر قالي هاي كردي انتزاعي هستند نقوش موجود در بافته ها مستقيماً از عوامل طبيعي مانند كوه- رود- درخت- آتش و... الهام گرفته شده اند. رنگهاي مورد استفاده در آنها همان رنگهاي تند و درخشان مناطق كردنشين است. اما امروزه توليد فرشهايي با نقشه هاي شهري و گردان نيز در اين شهرستان رايج شده است. دست‌بافت پشم بوكان سجاده بافي همانند ساير مسلمانان اهل تسنن كه مقيد به نماز خواندن روي سجاده مخصوص بخاطر تأمين طهارت مكان عبادت هستند اهالي بوكان نيز به توليد انواع سجاده از نوع جاجيم و گليم با طرحهاي ساده يا طرحهائي مخصوص (شبيه طرح محراب) اشتغال دارند اين دست بافته بدليل كوچكي و سبكب براحتي توسط نمازگذار قابل حمل است. در بافت سجاده معمولاً از پشم هاي خودرنگ استفاده مي شود و اغلب برنگهاي سفيد – سياه و قهوه اي است از اين رو سجاده يا تماماً قهوه اي بوده يا داراي زمينه سفيد با نقوش تيره است. پارچه بافي بدليل علاقه اقوام كرد به حفظ سنن و آداب و رسوم سنتي خود و پيروي از هويت فرهنگي خاصي كه به آن پايبند هستند توليد پارچه مخصوص لباس كردي كه "بوزو" ناميده مي شود توسط دستگاههاي پارچه بافي معمول است روش كار بدين صورت است كه استاد كار پس از دريافت پشم ريسيده شده و گرفتن سفارش اقدام به چله كشي و ماسوره پيچي نخ ها نموده و با توجه به ابعاد محصول مورد سفارش و نوع بافت آن از شانه هاي مختلفي استفاده مي نمايد سپس با حركت در آوردن ماكو به كمك دست كه در داخل آن ماسوره حاوي نخ هاي پود قرار داده و استفاده از پا براي ايجاد درگيري نخ هاي پود و تار عمل بافت را انجام مي دهد عرض دستگاههاي بافندگي از 20 تا 65 سانتي متر متفاوت است. عرض 20 سانت بيشتر براي تهيه پارچه لباسهاي كرسي معمول است و بطور متوسط از 22 متر آن يكدست لباس محلي كردي تهيه مي گردد. در برخي موارد نوعي پارچه توري براي تهيه پشه بند نيز توليد مي شود كه نخ هاي آن بسيار ظريف تر از پارچه معمولي است. حصيربافيبافت حصير با ساقه گندم و جو كه قبلاً خيس و انعطاف پذير شده است توسط دست وبدون استفاده از ابزارخاصي از ساير محصولات صنايع دستي اين منطقه است حصير توليد شده مصارف مختلفي از قبيل زيرانداز- پرده سايه بان و تزئين دارد. خراطيصنعت ...
آشنایی با رشته خیاطی لباس شب وعروس
خیاطی لباس عروس هنر خیاطی وبالاخص کلمه لباس واژه های پوشش تن پوش وپوشاک را تداعی می کند .لباس برای پوشاندن شکل اصلی بدن وتغییرشکل آن به نحوی زیبا به کار می رود یعنی لباس برای پوشاندن تن وننمایاندن آن است که برای هر طبقه ای قابل فهم است منشا اصلی پیدایش لباس محفوظ ماندن ( از سرما , گرما , عوامل طبیعی ) عفت پرهیزکاری ,زیبایی,وبا وقار بودن است.لباس هر انسان نشانه شخصیت وجودی اوست .انسان تا مادامی که به یک سلسله ارزش ها وبینشها معتقد ودلبسته باشد وبه طور کلی هنر با ارزش خیاطی نه تنها می تواند از سطوح اقتصادی خود نمایی کند بلکه همگام با اثرات گسترده تولیدی جلوه گر جنبه های گوناگون هنری نیز می تواند باشد آشنايي با رشته خياطي لباس عروس : يكي از رشته هاي شاخه كاردانش مي باشد كه زيرگروه خياطي است . اين رشته مطالبي در ارتباط با دوخت پيراهن مردانه و پوشاك بچه گانه و ترسيم الگو و دوخت مدلهاي دامن وبلوز و لباس و پولك دوزي و منجوق دوزي و اشك دوزي و گندمي دوزي و پيله دوزي و كمند دوزي و شماره دوزي با منجوق و مرصع دوزي و دوخت انواع لباس زنانه و بلوز دامن و كت و پالتو و شنل به عنوان پيش نياز و مهارت در دوخت لباسهاي نامزدي و شب و لباس عروس ارائه مي دهند و اگر ساعت مهارت هر درس وي 900 ساعت باشد معادل 4سال و اگر 1200 ساعت باشد معادل 6 سال تجربه براي وي محسوب خواهد شد . واحدهاي رشته خياطي لباس عروس : دانش آموز سال اول متوسطه با گذراندن واحد هاي عمومي قادر به انتخاب رشته خياطي لباس عروس در سال دوم تحصيلي مي باشد . در سال دوم و سوم به همراه دروس عمومي و مهارتي شامل : 1- راسته دوزي 2- نازك دوزي زنانه درجه 2 3- پولك و منجوق دوزي 4- خياطي لباس شب و عروس 5- الگو سازي و برشكاري لباس زنانه چگونگي ادامه تحصيل : دانش آموزان سال سوم به شرط قبولي تا پايان شهريور و گذراندن كليه واحدها و مطالعه كتب و دروس رشته فني حرفه اي ( خياطي ) مي توانند در دوره كارداني دانشگاه آزاد و دولتي ادامه تحصيل دهند و پس از گذراندن دوره كارداني مي توانند در مقاطع بالاتر كارشناسي و كارشناسي ارشد ادامه تحصيل دهند و يا در آزمون تغيير رشته مراكز پيش دانشگاهي شركت نموده و در صورت قبولي صرف از نوع ديپلم در يكي از رشته هاي تجربي و رياضي فيزيك و انساني و هنر كه در آزمون تغيير رشته آن رشته شركت نموده ثبت نام و بعد از گذراندن دوره يك ساله پيش دانشگاهي و شركت در كنكور سراسري در صورت موفقيت به دانشگاه راه پيدا مي كنند و يا در دانشگاه جامع علمي كاربردي ادامه تحصيل مي دهند . آينده شغلي : فارغ التحصيلان پس از اخذ مدرك ديپلم خياطي مي توانند در زمينه هاي زير فعاليت كنند : 1- فعاليت در كارگاههاي ...
سرمه دوزی
سرمه دوزي كلاً به دوخت هايي اطلاق مي شود كه با استفاده از انواع سرمه ها انجام پذيرد . سرمه هايي كه در قديم مورد استفاده قرار مي گرفت بيشتر از طلا يا نقره و يا 50% طلا يا نقره بوده است كه پس از دوره صفويه آلياژ هاي براق جاي زلا و نقره را گرفت . اين دوخت در اكثر موارد با دوخت هاي ديگر همراه مي باشد . مثل دوخت هايي از قبيل : پيله دوزي ، مليله دوزي ، گلابتون دوزي ، شرفه دوزي ، شمسه دوزي ، ده يك دوزي ، صدف دوزي ، سنگ دوزي ، مرصع دوزي ، منجوق دوزي ، پولك دوزي ، زغره دوزي ، مرواريد دوزي و غيره . از انواع دوخت هايي كه بيشتر در اين دوخت به كار مي رود مي توان به دوخت : زنجيره اي ، برگ دوزي ، جناغي ، دور دوزي ، مار پيچ الوان روي زنجيره ، دوخت ساتن ، دوخت مورب ، ساقه دوزي ، بست دوزي ، دندان موشي و زيگزاگ هاي مختلف را نام برد.