موسسه ثبت وگواهی بذر و نهال
کنترل وگواهی بذر
مقدمه تهیه و گواهی و مصرف بذور گواهی شده نقش اساسی در افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی داشته و یکی از جنبه های مهم علوم کشاورزی محسوب می شود. دستیابی به کیفیت مطلوب بذر، هدف اصلی یک برنامه کنترل و گواهی بذر موفق محسوب می گردد. بذر با آن همه اهمیت متاسفانه بسیار آسیب پذیر بوده و تحت تاثیر عوامل متعددی قرارگرفته و در معرض خطر فرسایش ژنتیکی قرار میگیرد. چنانچه بذور اصلاح شده پس از توزیع وانتشار بین زارعین در مراحل مختلف به طور دقیق کنترل و نظارت نشود، این ارقام با سایر ارقام مخلوط شده و زحمات چندین ساله محققان و هزینه های صرف شده به هدر رفته و خواص ارثی گیاه بتدریج از بین رفته و ضرر و زیان فراوانی به کشاورزان و مملکت خواهد رسید. در مجموعه حاضر تلاش شده است با توجه به گسترش روزافزون نیازهای پژوهشی و فن آوری بذر در کشور، استانداردهای بین المللی در جهت توسعه کاربردی دانش و فن آوری بذر ترجمه و انتشار یابد. امید است مورد بهره برداری همکاران و دست اندرکاران کنترل و گواهی بذر قرارگیرد. محسن آرزمجو – محمدرضا محمودآبادی – غلامرضا هادربادی نقش و اهميت كنترل و گواهي بذر بذر بعنوان اندام اصلی تکثیر و بقای گیاهان زراعی و مهمترین نهاده تولید محصولات زراعی به شمار می‌رود. بذر گیاه نتیجه پژوهش‌های به‌نژادی و به‌زراعی است و عامل دستیابی به پتانسیل واقعی عملکرد کمی و کیفی یک ژنوتیپ گیاهی محسوب میشود. در نتیجه با توجه به نیاز موجود به بذر برای تولید محصول زراعی و همچنین اهمیت کیفیت بذر و رابطه آن با تولید محصول، برنامه تکثیر و کنترل و گواهی بذر اهمیث ویژه‌ای در ارتباط با حفظ ویژگی‌ها و اصالت ژنتیکی یک رقم و تأمین میزان بذر مورد نیاز کشاورزان دارد. از اینرو کنترل و گواهی بذر باید بر مبنای یک دستورالعمل اجرايی مدون و منطبق با معیارهای لازم برای دستیابی به تولید بذر با کیفیت مطلوب صورت پذیرد. نقش و اهمیت کنترل و گواهی بذر با توجه به نقش مهم بذر اصلاح شده در توسعه کشاورزی نوین و ارتباط آن با اجرای صحیح برنامه کنترل و گواهی بذر بیش از پیش مشخص می‌گردد. بذر اصلاح شده ابزاری برای انتقال تکنولوژی‌های نوین تولید محصول و ابزاری بنیادین برای تحقق امنیت غذایی، با تأمین پایداری تولید محصولات زراعی به ویژه در مناطق با شرایط نامناسب تولید مي‌باشد. کنترل و گواهی بذر (seed control and certification) از دیدگاه علمی فرایندی سازمان یافته و طراحی شده برای تکثیر و تأمین بذر اصلاح شده ارقام برتر گیاهان زراعی مورد نیاز کشاورزان است. از دیدگاه قانونی، کنترل و گواهی بذر، نظامی منطبق با قانون بذر هر کشور است که برای کنترل ...
دستورالعمل اجرایی عملیات احداث باغ انگور
دستورالعمل اجرایی عملیات احداث باغ انگور1- طراحی باغ :دراین عملیات می بایستی مواردی نظیرمکانیابی ، تسطیح ، آماده سازی زمین و پیاده نمودن نقشه کاشت در مد نظر قرار گیرد. 2- اصلاح ساختار بستر باغ:الف- اصلاح فیزیکی و شیمیایی خاک هدف از اصلاح فیزیکی خاک بهبود شرایط فیزیکی خاک از نظر ساختمان وبافت خاک می باشد، اینکار از طریق خاک ورزی ویا افزودن کودهای دامی ، سبز و... امکان پذیر می باشد.هدف از اصلاح شیمیایی خاک بهبود وضعیت خاک از نظر تامین عناصر غذایی مورد نیاز برای رشد گیاه و همچنین اصلاح اسیدیته ( pH ) و شوری خاک (Ec ) می باشد. ب- ایجاد بانکت و تراس:هدف اصلی در حقیقت بهره برداری حداکثر از نزولات آسمانی بویژه در اراضی شیبدار است لذا می بایست اقداماتی را اعمال کرد تا ناحیه ریشه از بیشترین ذخیره آب برخوردار شود. بر این اساس روش های جمع آوری آب باران به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند که در اینجا به بانکت و تراس اشاره می شود:بانکت : با ایجاد چاله های هلالی شکل به شعاع 2 متر و در امتداد خطوط عمود بر جهت شیب اصلی دامنه ها می توان بانکت هلالی را بوجود آورد.تراس: در این روش روی خطوط هم تراز، تراس احداث نموده و برای انجام آن می بایستی شیب طبیعی دامنه کوه به چند پله تقسیم شود.ج- نهر کشی: شامل ایجا د کانالهای مخصوص انتقال آب از منبع آب تا محل باغ می باشد ، چنانچه قبلا کانال کشی یا نهر کشی در باغ صورت پذیرفته لازم است تا اصلاح ومرمت آنها به منظور استفاده بهینه از منابع آبی موجودصورت پذیرد.د- تسطیح و حذف ناهمواری های سطح باغ: به منظور سهولت در تردد ادوات باغی و امکان انجام بهتر عملیات داشت و برداشت لازم است که پستی وبلندی ها ی موجود در بین درختان تسطیح گردند.ه- شکستن لایه های غیر قابل نفوذ:تجمع مواد حاوی کلسیم در لایه های زیرین خاک در عمق حدودا یک متری از سطح خاک باعث ایجاد لایه های غیر قابل نفوذی می شود که از رشد و توسعه ریشه های درخت به اعماق خاک جلوگیری می نمایند که نهایتا منجر به عدم رشد گیاه ودر نتیجه خشک شدن آن می انجامد.برای رفع این معضل وشکستن این لایه، انجام شخم عمیق با استفاده از وسایلی نظیر ریپر و سوسولوز امکان پذیر است.3- تامین نهال:نهال مورد استفاده در عملیات واکاری می بایست از ارقام مرغوب تجاری ، اصیل ، سالم و با کیفیت انتخاب شود که تحت نظارت کمیته فنی نهال استان تولید ودارای گواهی بهداشتی از مدیریت حفظ نباتات و مورد تایید موسسه تحقیقات ثبت وگواهی بذر و نهال باشد، از نهال انگور سالم و مناسب برای تازه خوری که دارای حبه درشت، بازار پسند، بیدانه و خاصیت حمل و نقل بالا باشد استفاده شود. استاندارد نهال انگور:ارتفاع ...
دستورالعمل احداث، اصلاح و جایگزینی بادام، گردو و فندق
«عملیات مناسب در احداث و نگهداری باغ بادام» 1- شرایط کاشت 1-1 آب و هوا: ایران در عرض جغرافیایی 40 – 25 درجه شمالی واقع شده است و اصولاً مناطق بادام کاری در دنیا در عرض 55-30 درجه شمالی واقع گردیده اند. به عبارتی بغیر از استان های جنوبی و شمالی کشور (حاشیه خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر) سایر مناطق کشور در صورت فراهم گردیدن سایر فاکتورهای آب و هوائی می توانند به کشت بادام اختصاص یابند.بادام درختی است که در شرایط آب و هوای مدیترانه ای در نواحی که دارای تابستانهای گرم و خشک و زمستان ملایم باشند به خوبی رشد میکند، ولی این درخت را در مناطقی که دارای زمستانهای سرد می باشد پرورش می دهند تا نیاز سرمایی آن رفع شود. نیاز سرمایی بادام حدود500-100 ساعت دمای صفر تا 7 درجه سانتیگراد بسته به رقم می باشد. درجه حرارت لازم برای رشد و تکامل حداقل 10 درجه سانتیگراد و حداکثر 45 درجه سانتیگراد و اپتیمم 23 درجه سانتیگراد می باشد. طول دوره رشد بادام 240-150 روز می باشد. دمای مناسب برای محصول دهی مناسب بطور میانگین 25-20 درجه سانتیگراد و حداکثر 35 درجه سانتیگراد می باشد. درجه حرارت لازم برای آغاز فعالیت درخت و بیدار شدن از خواب زمستانی میانگین 6 + درجه سانتیگراد می باشد، حداقل دمائی که درخت بادام می تواند تحمل کند 22- درجه سانتیگراد می باشد. بادام به سرمای دیروقت بهاره حساس است لذا مصون بودن نسبی منطقه از سرمای بهاره دیروقت الزامی است . در دامنه های مشرف به جنوب گلدهی سریعتر اتفاق می افتد اما خطر سرمازدگی بهاره را افزایش میدهد. درجه حرارت 1- تا 2- درجه سانتیگراد باعث سرمازدگی چغاله بادام می باشد. حرارت 2- تا 4- درجه سانتیگراد باعث سرمازدگی گل باز شده می گردد. حرارت 4- تا 6- درجه سانتیگراد باعث سرمازدگی در مرحله ظهور گلبرگها میشود. درجه حرارت مناسب برای گرده افشانی 25-15 درجه سانتیگراد می باشد. وجود حرارت مناسب برای فعالیت زنبور عسل 21+ درجه سانتیگراد می باشد. هوای ابری و بارانی در تابستان باعث تشکیل لکه های قهوه ای در روی پوست میوه در حال رسیدن خواهد شد. درمناطق احداث باغ بادام بایستی امکان تهیه آب با در نظر گرفتن میران نزولات آسمانی وجود داشته باشد،ولی پرورش این درخت بصورت دیم نیز با رعایت اصول فنی امکان پذیر است. از کشت و پرورش بادام در مناطقی با رطوبت نسبی بالای 70 درصد باید خودداری کرد ،اما رطوبت نسبی کمتر از 20 درصد توام با دمای بیش از 35 درجه سانتیگراد نیز عمل لقاح را دچار اختلال می کند. باد ملایم برای گرده افشانی مفید است ولی بادهای با سرعت بیش از 15 متر در ثانیه بویژه در روزهای بارانی برای گرده افشانی مضر است. 2-1 خاک: بادام در خاکهای رسی سنگین ...
قابلیت حیات بذروآزمون های آن
آزمون های متعددی برای تعیین قابلیت حیات بذروجود دارد که عبارتنداز: 1.آزمون جوانه زنی:متداول ترین آزمون است وبراساس استاندارد تعریف شده برای هرگیاه تعدادی بذر درمحیط کشت قرارمی گیرد وتعداد بذور جوانه زده شمرده می شود. 2.آزمون تترازولیوم :این آزمون ابزاردقیق برای تخمین قابلیت حیات بذر است وبرخلاف آزمون جوانه زنی که برای برخی بذور به بیش از 2 ماه وقت نیاز داردتنها در ارز چندساعت جواب می دهداساس این آزمون تمایز بافتهای جنین مرده وزنده براساس میزان تنفس نسبی آنها درشرایطی است که آب جذب کرده باشند،باوجودیکه درعمل تنفس آنزیمهای زیادی فعالندولی دراین آزمون تنها فعالیت آنزیمهای دهیدروژنازبعنوان شاخص سرعت تنفس وقابلیت حیات بذردرنظرگرفته می شوداین آنزیم(دهیدروژناز)باپیش ماده ها واکنش داده وسبب آزادشدن یونهای هیدروژن به محلول نمکی اکسیدشده وبی رنگ می شود،این یونهاباتترازولیوم ترکیب شده واین نمک بی رنگ را به نمک قرمز رنگ فومازان تبدیل می کند،قابلیت حیات بذربراساس الگوی رنگ پذیری ناحیه ای جنین وشدت رنگ پذیری آن تعیین می شود(کتاب راهنمای تفسیرنگ پذیری). روش انجام آزمون تترازولیوم:دراین روش ابتدابذرهارادرمحیط مرطوب قرارمی دهندتاضمن جذب آب تمام بافتهای آن بطور کامل هیدراته شود. -دربرخی گونه ها محلول تترازولیوم را می تون مستقیم به بذر سالم اضافه نمودولی در برخی دیگربرای اینکه این محلول به تمام قسمتهای بذربرسدلازم است آنرا برشهای کوچکی بدهند(یا سوراخ کنند)بذوررابعدازجذب آب درتترازولیوم قرارمی دهندوآنرادرآون بادمای 35درجه سانتیگرادمنتقل می کنند،دربذوریکه ازناحیه جنین نصف شده اند2ساعت زمان کافیست درسایربذوراین زمان کمی طولانی تراست بایذدقت کنیم که اگربذوربه میزان زیادی درمعرض تترازولیوم قراربگیرندتفسیررنگ پذیری آنها مشکل تر خواهدشد. مزایا ومعایب: 1.بارزترین آن سرعت آن است،همچنین برای بذرهای بدون خواب ودارای خواب قابل استفاده است اماازتشخیص خواب بذرناتوان است .معمولأآزمون جوانه زنی درصدبذرهایکه بطوربالقوه جوانه می زنندمشخص می شوداما درآزمون تترازولیوم میزان بذرهای زنده مشخص می شودامادرآزمون تترازولیوم میزان بذرهای زنده مشخص می شود،بزرگترین عیب آن مشکل بودن ونیازآن به تخصیص بالاست همچنین برخی از مراکزاجرایی قوانین وگواهی بذر آنراقبول ندارند. سایرآزمون های قابلیت حیات بذر: مبنای همه این روش ها اختلاف رنگ پذیری بین بذرها ی مرده وزند است قبلأازاسیدسولفوریک استفاده می شد ولی بعدها از رنگ کارمین نیلی ویا سایر رنگ های آنیلینی استفاده می شود معمولأاین رنگ ها بافت های مرده را آبی ...