معماری سنتی بومی
معماری بومی گیلان
رطوبت زیاد وگرمای هوا در تابستان، شرایط اقلیمی ویژه ای را پدید آورده است که مشابه آنرا شاید بتوان تنها در مناطقی از آمریکای مرکزی، بنگلادش، مالزی و یا اندونزی یافت. این وضعیت خاص آب و هوایی برای ساکنین دشواری هایی را پدید می آورد که در گذشته هیچ گاه از نظر مورخین و جهانگردان دور نبوده است. تیپولوژی مسکن در این سرزمین، همگام با عوامل فرهنگی و اجتماعی هویت، معماری این خطه را شکل داده است. هویتی که علی رغم شباهت های اقلیمی گیلان با سایر مناطق یاد شده در جهان منحصر به فرد بوده است. (دیبا، 1372 : 10) فراهم نمودن شرایط آسایش در این منطقه پر باران و مرطوب، از جمله معضلاتی بوده که ساختمان های سنتی توانسته پاسخگوی آن باشد. متداول ترین نوع ساختمان سنتی در این منطقه به نام گالی پوش خانه معروف است که بام آن با پوشش گالی (نوعی علف که درکنار مرداب ها می روید.) است و دارای کرسی چینی چوبی در زیر ساختمان می باشد. (قبادیان، 1372 : 17) خانه هایی که در این جلگه ساخته شده اند، همچون درختان مرتفعی که آنها را احاطه می کنند، غالبا تابع یک طرح قایم چند طبقه ای است. بهترین فضای خانه نیز درست زیر بام جای دارد. این برداشت اهالی از فضای خانگی مرتفع با طرح قالبی در ساختمان های مسکونی مناطق مرکزی ایران به کار می رود، تباین دارد؛ زیرا در ایران مرکزی اتاق ها به صورت افقی در اطراف حیاط مرکزی ساخته می شوند. (برومبرژه، 1370 : 17) مسکن سازی در این منطقه به موازات اشغال تدریجی جنگل و به صورت پراکنده صورت گرفته است. در ایران مرکزی، تمرکز ابادی ها می توانست جوابگوی دفاع دسته جمعی در برابر حملات قبایل کوچ نشین باشد؛ لیکن چنین تهدیدی هرگز متوجه ساکنین حاشیه دریای خزر نبوده است. در عوض ضرورت ناشی از حفاظت برنجزارها از گزند حیوانات و نیز تعدد عملیات ضروری برای فعالیت های حساس برنجکاری و دشواری تردد در راه های تنگ و باریک، که غالبا به لجنزار تبدیل می شود، ضرورت استقرار خانه های روستایی را در جوار مزارع ایجاب می نماید. (برومبرژه، 1370 : 18) برخلاف معماری بومی کویر که بیشتر از خشت و آجر بنا شده است، معماری این منطقه از چوب و الیاف گیاهی به صورت عمده بهره برداری کرده است. جنگل های انبوه در کنار مزارع برنج از مهمترین منابع تامین مصالح ساختمانی منطقه می باشند. نی"ولی" (نوعی الیاف گیاهی که برای پوشش سقف به کار می رود.) و ساقه های برنج عناصر اصلی تشکیل دهنده پوشش سقف ها هستند. سقف هایی که به علت شدت و تداوم بارندگی همیشه به صورت دو یا چهارشیبه ساخته می شوند. در بعضی از نقاط گیلان که امکان استفاده از سفال موجود است پوششی از سفال بر روی زیر سازی از نی و توفال، ...
مرکز فرهنگی ژان ماری تجیبائو
· کالدونیای جدید (کاناکی )New Caledonia جزایر کالدونیای جدید به وسعت ۱۸۵۷۵کیلومتر مربع وجمعیتی حدود ۲۱۶۰۰۰نفر درآبهای غربی اقیانوس آرام ودر۱۵۰۰کیلومتری کرانه های خاوری استرالیا جای دارد . مرکز آن نومه آ است .این جزایر آتشفشانی وکمابیش کوهستانی هستند .پوینده انگلیسی درسال ۱۷۷۴آن را به علت شباهتش بامناظر کالدونیا دراسکاتلند ”کالدونیای جدید ” نامید. · اقلیم : گرم ومرطوب وپرباران است وخاک آن مناسب کشاورزی است .جزای آن پوشش گیاهی انبوهی دارند ومعدن نیکل آن قابل توجه است وبه دلیل داشتن معادن زیاد مورد استعمار فرانسه قرارگرفته است . مردم آن ملانزی تبار و۲٫۷درصد مسلمان هستند . دلیل ساخت مرکز فرهنگی ژان ماری تجیبائو ساخت مرکزی برای بیان فرهنگ کاناک تصمیمی بود که دولت فرانسه درطی کنفرانس صلح پس از شورشهای سال ۱۹۸۴و۱۹۸۸درکالدونیای جدید اتخاذ کرد .این مرکز به نام رهبرکاناک که درسال ۱۹۸۹کشته شد نام گذاری شده است .درمسابقه ای بین المللی طرح آقای پیانو به عنوان طرح برگزیده انتخاب می شود. مجموعه فرهنگی ژان ماری تجیبائو – نیوکالدونیای فرانسه طراحی ۱۹۹۱- ساخت ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۸ پروژه ژان ماری با طبیعت مانوس است یعنی بدون حضور نور خورشید که لطافت ساختارهای چوبی را باز می تاباند و بدون صنوبر بلند و ستون مانند که معیاری برای ارتفاع پوسته های وسیع ساختمان محسوب می شود و بدون بادی که از میان این عناصر می وزد و انعطاف پذیری و استحکام چوب را یادآوری می کند ، شناخت و درک کامل مکان و فضای خلق شده در این پروژه ، غیرممکن می شود. کاربامعماری سنتی دشوارترازکاربامعماری تاریخی است .معماری سنتی وبومی نفی تک ساختمان به منزله مونومان است . درپروژه مرکز فرهنگی جیبائو که قراربود سمبل استقلال قوم کاناک باشد ،طبیعتاً رجوع به سنت بومی پیش نیاز مهمی بود . معماری این قوم به کلبه های چوبی -پوشالی منحصر می شود واین خود محدودیتی بزرگ ازنظر انتخاب الگویی برای تعبیر است .محدودیت دیگر بی دوام بودن این کلبه هاست .معماری بومی کاناک ازطریق تداوم یک شیوه ساختمان سازی مشخص حفظ می شود . پاسخ پیانو به این مسئله نوعی معماری است که درآن تک بنا عرض اندام نمی کند .تصویر مجموعه ازدوریک نشان بارز محیطی است که مکمل ومتمایز کننده منظره ساحل ازدوردست است .این تصویر ازده سازه کلبه مانند درابعاد مختلف به وجود آمده است .کل مرکز ازسه بخش به وجود آمده است که هربخش به مثابه یک دهکده بومی ومستقل است .سازماندهی پلان این بخشها وفضاهای مدور آنها نیز تداعی کننده دهکده های اقوام کاناک اند .روش ساختن سازه های کلبه مانند ومصالح به کاررفته درآنها ...
سبك معماری بومی در كرمان
توجه به طراحی اقلیمی ساختمانها از یك سو تامین كننده شرایط حرارتی مناسبتر و آسایش بهتر برای انسان است و از سوی دیگر در مصرف انرژی و صرفه‌جویی در آن تاثیر شگرفی دارد. ساكنان هوشمند كرمان در گذشته‌ای دور با فقدان امكانات و وسایل تكنولوژیكی امروزین چنان به این امر توجه كرده‌اند كه بسیاری از ساختها و آفریده‌های دست معماران آنرا راه حلهای استادانه و شایان مطالعه دقیق تلقی می‌شوند. اساساً شهر كرمان در چنبره‌ای از شرایط طبیعی، جغرافیای حاد، چه در زمستان و چه در تابستان، و زمین شناسی خاص از نظر تغذیه به وجود آمده و طی قرون متمادی برای بقای خود تلاش كرده است. شاید در میان شهرهای كویری و حاشیه كویری ایران، شهر كرمان بیشترین همبستگی و تواضع را در برابر طبیعت، به خصوص شرایط خشن اقلیمی، داشته باشد. این شهر با مشكلاتی چون گرمای تابستان، سرمای زمستان، نوسان بالای دمایی، خشكی بیش از حد هوا، بادهای همراه با سوز سرد زمستان و گرد و غبار و گرمای سوزان تابستان مواجه بوده است. به عبارت دیگر این منطقه اقلیمی خشن و ناسازگار داشته كه هیچ گاه روی خوش به ساكنان خود نشان نداده است. در چنین شرایطی، مجموعه های مسكونی به عنوان سرپناه انسان در برابر عوامل جوی، نقش خاصی می‌یابند. در زمینه میزان تاثیر پذیری خانه‌های سنتی از شرایط جوی، مطالعات متعددی در سطح كشور انجام گرفته است. با توجه به اینكه وسعت زیادی از كشور ما تحت استیلای شرایط گرم و خشك آب و هوایی است در ای مناطق الگوهای معماری سنتی دست نخورده، تقریباً به وفور یافت میشود. از قراین به دست آمده چنین بر می‌آید كه آب و هوا تاثیر بسیار شگرفی بر ساخت و كالبد شهر كرمان به ویژه مجموعه‌ةای مسكونی سنتی به جا گذاشته است. معماران قدیمی به علت فقدان امكانات تكنولوژیكی امروزین، همواره درصدد سازگاری با شرایط اقلیمی بوده‌اند. اما متاسفانه با ورود فرهنگ معماری غربی، ارزان بودن سوختهای فسیلی، پیشرفت تكنولوژی ساختمان سازی و از خود بریدن فرهنگی موجب شد تا بافت جدید و ناتوان در برابر شرایط جوی شكل گیرد. در حالیكه معماری سنتی كرمان می‌تواند الگوی شایان توجهی در رعایت اصول معماری جدید این شهر باستانی باشد. این شهر از گذشته‌ای دوربنا به گفته افراد مسن این منطقه، زمانی از خشك سالیهای پی در پی و وقوع طوفانهای شن و زمانی از زمستانهای سهمگین و نزول برف در رنج بوده است. با توجه به مطالعات اقلیمی، شدت گرمای هوا در تابستان گاه به بیش از 40 درجه سانتیگراد می‌رسد و این در حالی است كه شدت سرمای زمستان در بعضی سالها به منهای 20 درجه سانتیگراد نیز رسیده است. گرمای خشك و شدید تابستان نیز با ...
منتخب اول ایوولو 2014؛ بیانی نو از معماری بومی کره
تارنمای ایوولو اولین جایگاه رقابت آسمان خراش 2014 را به برج چند منظوره ی بومی اختصاص داده است.هنوک نامی در توصیف یک خانه ی سنتی کره ای می باشد. هنوک توسط سیستم سازه ای چوبی اکسپوز و سقف کاشی کاری شده تعریف شده است. حاشیه های کرو سقف می تواند، در کنترل میزان ورود نور خورشید در حالی که عنصر سازه ای اصلی اتصال چوبی که گگو نامیده شده، تنظیم شود.گگو در زیر سیستم اصلی سقف که ستون با میله و تیرآهن برخود می کند، بدون احتیاج به هیچ بخش اضافی مانند چنگال- یکی از شاخصه های زیباشناسانه ی اصلی معماری سنتی کره ای- قرار گرفته است. از منظر تاریخی این سیستم سازه ای منحصراً در پلان توسعه یافته، و صرفاً در سکونتگاه های یک طبقه به کار گرفته شده است. گرچه نرم افزارهای مدل سازی مختلف اخیراً توسعه یافته است.در اینجا فرصت های بیشتری در به کارگیری این سیستم سنتی در سازه های پیچیده ی بلند مرتبه که با برنامه ها و اهداف معاصر مواجه می شود، موجود می باشد. برج بومی چند منظوره می تواند یک فصل جدیدی از امکانات در ترکیب این ساختمان قدیمی و طرح سنتی با کارآمدی و زیبایی بگشاید....
معماری سنتی گیلان
معماری سنتی روستایی گیلان با غنای فرم ،برتجربه گرانبهای گذشتگان تكیه داشته و بر مبنای نیازها و هماهنگ با عوامل محیطی ( اكولوژیك ) پدید آمده است . در چگونگی معماری گیلان ، عوامل آب و هوایی همچون باران مداوم ، وزش بادها ، طبیعت چهارگانه ( جلگه ، میان بند، كوهستان و نواحی خشك ) و منابع طبیعی موجود دردسترس ، نقش اساسی دارد . متعلقات خانه ها مانند : «تلمبار» «كندوج » و .. مستقیماً در ارتباط با كار كشاورزی است. با توجه به عوامل فوق در خانه های روستایی گیلان، ازلحاظ نوع معماری و مصالح بكار رفته گوناگونی فراوانی دیده می شود . بر اساس مواد و مصالح ساخت، مساكن را به دو گونه عكس می توان تقسیم نمود : ۱ خانه هایی كه از مواد گیاهی ساخته شده و دیوارها و پوشش سقف آن ازچوب و جگن ( لی ) و ساقه برنج «كولش » شكل گرفته است . ۲ خانه هایی كه مصالح و مواد بكار رفته در آن عمدتا معدنی است ، مانند خشت ، گل و سنگ . معماری گیاهی بر اساس عوامل جغرافیایی ازقبیل ارتفاع ، اقلیم و موقعیت و عامل اقتصادی ، به سه دسته تقسیم میشود : ۱- خانه های نواحی ساحلی و جلگه ای ۲- خانه های نواحی نیمه بلند و یا میان بند و جنگلی０- خانه های نواحی بلند یا ییلاقی ● خانه های نواحی ساحلی و جلگه ای : الف - خانه های كناره سفیدرود و جلگه گیلان ب - خانه های گلی نواحی جلگه ( خانه های چینی بام كولش ) خانه های نواحی ساحلی و جلگه ای به پیروی ازپراكندگی مالكیت زمین های كشاورزی پراكنده است.خانه های ساحلی مجتمعی است ازساختمان اصلی، باغچه ، خزانه برنج و دیگر ابنیه كه در ارتباط با كار كشاورزی است ، كندوج ، تلمبار ، طویله ، مرغدانی ، و كتام كه هر كدام در مناطق مختلف گیلان به نامی خوانده میشود .ایوان یكی ازویژگیهای با ارزش معماری جلگه ای است . كه در تمام این خانه ها به چشم می خوردو محور آن به سوی شرق و جنوب است ،تا ازسویی آفتاب گیر و ازسوی دیگر از بادهای خنك شمال شرقی - جنوب غربی برخوردار گردد . یكی دیگراز ارزشهای معماری سنتی گیلان كه می توان با آن به هماهنگی دو عنصر معماری و محیط طبیعی پی برد، این است كه خانه های این بخش ( جلگه ای ) از نظر نوع مصالح بكار رفته نیز با توجه به عوامل جغرافیایی، متفاوت می باشد . خانه های نواحی سفید رود به ویژه مناطق آستانه و لاهیجان كه در معرض ریزش باران بیشتر و طغیان رودها قرار دارد، حتما بالای سكو و با فاصله از زمین ساخته می شود ، تا آب و هوا در زیر ساختمان جریان یافته . سبب رفع رطوبت گردد و دیگر خانه های نواحی ساحلی كه كمتر با خطر آب و رطوبت روبروست روی زمین بنا می شود . ● خانه های میان بند یا جنگلی : الف- خانه های دورگانی ب - خانه های زگالی ج – خانه های مطبق از ...
تصاویری از معماری بومی
ساخت و ساز پایدار در ارتباط با معماری سنتی ایران
ساختوسازپایداردرارتباطبامعماریسنتیایران 1 دانشگاهآزاداسلامی 2 دانشگاهآزاداسلامی،واحدعلوموتحقیقات خلاصه انسان همواره در طول تاریخ سعی م ی نماید به منظور ایجاد سرپناه ی امن برای سکونت، آن را با محیط پیرامون خود هماهنگ سازد تا بتواند شرایط مناسبی برای ادامۀ حیات خویش ایجاد کند و درحقیقت شر ایط جغرافیا یی، اقلیمی نیز در شکل گیری این فضای زیست، دخالت مستقیمی دارد. در ایران به علت دارا بودن ، چهار اقلیم متفاوت گرم ومرطوب، گرم و خشک، معتدل و مرطوب و سرد، معماری های متفاوتی (به ویژه در طراحی مسکن بومی ) هماهنگ با اقلیم بوجود آمده که در چنین فضاهای ساخته شده ای، به کارگیری مصالح بومی که کمترین تأثیر نامطلوب برمحیط را دارند و همچنین کاهش میزان انرژی مصرفی با استفاده از مصالح محلی، موجب پایداری محیط زیست و افزایش دوام بناها گردیده اند. از این رو در این مبحث، سعی برآن است تا بتوانیم معماری بومی ایران را در اقلیمهای متفاوت باتوجه به پایداری محیط و صرفه جویی در مصرف انرژی بررسی نموده و معایب معماری جدید در هر اقلیم را از نظر مواردی همچو ن به کارگیری مصالح ناهماهنگ با شر ایط منطقه، طراحی نامناسب بنا ، عدم صرفه جویی در مصرف انرژی و تخریب محیط به صورت اجمالی مورد ارزیابی قرار دهیم . در انتها به جمع بندی و ارائه راهبردهایی در صرف هجویی انرژی در ساختمان باتوجه به ف نآوری جدید می پردازیم. واژههایکلیدی: ساخت و ساز پایدار، معماری سنتی، مصالح بومی، انرژی قابل تجدید، فرم خطی سومینهمایشملیانرژیایران601 1 مقدمه 1 1 طرحمسئله چگونگی برخورد با طبیعت ومعماری در آن، واکنشی است که هر انسانی در نقاط مختلف کرۀ زمین داشته و خواهد داشت و معماری با ارزش باقی مانده از دوران گذشته نشان دهندۀ فائق آمدن او به صورت کامل یا ناقص بر عواملی همچون مسائل اقلیمی ، آب و هوا و … می باشد. از اینجاست که ما شاهد معماری بومی گوناگونی در کشورهای مختلف جهان همخوان با اقلیم و فرهنگ می باشیم که ویژگیهای خاص منطقۀ خود را نشان می دهند. در ایران به علت د ارا بودن شر ایط گوناگون اقلیم و فرهنگ، ویژگی خاصی دارد و معماری های متفاوتی هماهنگ با اقلیم در آن بوجود آمده است . لذا به منظور بررسی معماری سنتی هر اقلیم، به ویژه طراحی مسکن بومی، نکاتی را مدنظر قرار داده ایم که شامل موارد ذیل می باشند : الف خصوصیات اقلیمی هر منطقه چه تأثیری بر معماری آن منطقه خواهد گذاشت؟ ب نحوۀ به کارگیری مصالح بومی و انرژی های قابل تجدید درمعماری هر منطقه باتوجه به شرایط اقلیمی به چه صورت م یباشد ؟ ج آیا در ساخت و سازهای هر منطقه حفظ محیط زیست و صرف ه جویی در مصرف انرژی مورد ...
معماری پایدار و اکولوژیکال و مفاهیم پایداری
بزرگترين آفت معماري ، عدم آگاهي وشناسايي مفاهيم ارزشي آن است . عدم اگاهي ازمفاهيم صحيح بعضي تعاريف ، عدم استفاده درست از آنها را منجر مي شود.پایداری و معماری پایدارنیز یکی از این موارد است که بدلیل ارتباط مستقیم فرهنگ ومعماری ایران با تکنولوژی و دنیای غرب،آن هم به صورت ابتدایی و ناقص،باعث شده علی رغم وجود رده پای آشکاراصول پایدار و پایداری در این مرزوبوم، با ورود و قبول تعاریف سطحی، مقطعی و غیر بومی در پرداختن علمی و ملی به موضوع پایداری اکولوژیکال(ECOLOGICAL SUSTAIABILITY) سهل انگاری شود. در این مقاله سعی شده با پرداختن به مفاهیم و اصول پایداری و معماری اکولوژیکال از نگاه بین المللی در کنار اشاره به اصول پایدار معماری ایران ، به نوعی همترازی و جهت یابی مرتبط فی ما بین این موضوعات دست یابیم و این جز با تدوین جدولی با مختصات آن موضوعات، محقق شدنی نبود. به همین دلیل جدولی پیرامون مقایسه رویکردهای گوناگون به معماری در ایران و جهان در سه حوزه معماری امروزی،معماری بین المللی اکولوژیکال و معماری سنتی-بومی ایران تنظیم شده ، که در شانزده موضوع اساسی و قراردادی مورد بررسی قرار گرفته و طبقه بندی شده اند.<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> به هرحال به نظر می رسد،با باور اصول پایدار معماری ایران و انطباق هوشمندانه مفاهیم نوین پایداری اکولوژیکال بر آنها،ما می توانیم به شناخت و دست یابی به الگوهای کاربردی و پایدار امیدوار باشیم تا زمان از دست رفته را جبران نموده و پا در عرصه شناخت بومی تازه ای گذاریم. شاید زمان آن رسیده باشد که با بررسی و ردیابی سامانه های بوم شناختی، سعی کنیم در ایران نیزمعماری را همچون گذشته با طبیعت و بوم آشتی دهیم، که به عقیده دریدا: (پایداری آخرین چاره قطعی تاریخ است). برای آشنایی بیشتر با مفهوم پایداری می بایست به کلمات زیر و تعاریف آنها توجه بیشتر نمود: بومشناختی(ECOLOGICAL)،تکنولوژی(TECHNOLOGY)،پایداری(SUSTAINABLILITY)، معماری پایدار(SUSTAINABLE ARCHITECTURE)،اصول پایدار(BASIC PRINCIPLES) نمونه ای از یک اختمان اکولوژیکال با بهره گیری از الگوهای پایداری بومی نمونه های مسکونی بافت سنتی روستای اورامان در دامنه های زاگروسس کردستان -بهره گیری از امکانات اکولوژیکی در جهت خلق تیپ پایدار سنتی