فريتين خون
تفسير مقادير بالاي فريتين سرم
افزايش فريتين سرم يا در نتيجه بيش باري آهن(iron overload) ميباشد و يا در غياب آن رخ مي دهد. در حالت اول تشخيصهاي ذيل بايد مدنظر قرار گيرند: 1-بيش باري اوليه آهن: هموكروماتوز ارثي و بيماري ويلسون(آسرولوپلاسمين ارثي) 2-بيش باري ثانويه آهن:بدنبال ترنسفيوژن و يا دريافت اضافي آهن بصورت خوراكي، خونسازي غيرموثر مثل تالاسمي و آنمي سيدروبلاستيك و پورفيري كوتانا تاردا بهترين راه ارزيابي بيش باري آهن محاسبه درصد اشباع ترنسفرين(transferring saturation) ميباشد كه از تقسيم مقدارآهن سرم بر TIBC بدست مي آيد كه مقادير بالاتر از 50% در زنان و بالاتر از 60% در مردان در بيش از 90% موارد مويد بيش باري آهن است.اگر در 2 بار اندازه گيري مقادير فوق بدست آمد لازمست بيمار از نظر هموكروماتوز ارثي مورد ارزيابي ژنتيكي قرار گيرد. نيز ارزيابي فريتين و درصد اشباع ترنسفرين در بيمار بدحال و توكسيك بايد با احتياط صورت گيرد چون فريتين نوعي پروتئين واكنشي فاز حاد است و بهمراه ساير راكتنتهاي فاز حاد مانند ESR،CRPو Fibrinogen افزايش مي يابد. از طرفي TIBC نيز در شرايط فوق زياد مي شود و درصد اشباع ترنسفرين را بطور كاذب كم نشان ميدهد. اگر درصد اشباع ترنسفرين طبيعي بود ميتوان نتيجه گرفت افزايش فريتين بدون بيش باري آهن اتفاق افتاده و علل زير بايد مد نظر قرار گيرند: 1-بيماريهاي كبدي مانند استئاتوز غير الكلي(NASH) و هپاتيتهاي ويرال بخصوص B و C 2-الكليسم 3-بيماريهاي التهابي مزمن مانند IBD ، آرتريت روماتوئيد و يا عفونتهاي مزمن باكتريال 4- بدخيمي ها بخصوص انواع هماتولوژيك 5-هايپرفريتنمياي خانوادگي همراه با كاتاراكت بنابراين در صورت مشاهده مقدار بالاي فريتين سرم در برگه آزمايش بيمار 2 اقدام را بايد در همان ابتدا در نظر گرفت: 1-بررسي بيمار از نظر بيش باري آهن ضمن محاسبه درصد اشباع ترنسفرين 2-اندازه گيري راكتنتهاي فاز حاد:كه اگر بالا بودند لازم است فريتين و درصد اشباع ترنسفرين در شرايط مناسب و غيرتوكسيك اندازه گيري شود تا قابل قضاوت باشد. اگر بيش باري آهن وجود داشت بهتر است بعد از رد علل ساده تر و شايعتر مانند تزريق خون و دريافت آهن خوراكي به میزان زیاد و ... بدنبال تشخيص هاي كمياب تر مانند هموكروماتوز و ...باشيم. در صورت پائين بودن درصد اشباع ترنسفرين و پروتئينهاي فاز حاد اولين كار بررسی عملكرد كبد و رد هپاتيتهاي ويرال مي باشد. بنابراين بطور خلاصه رهيافت به هايپرفريتينميا مستلزم درخواست پروفايلهاي آزمايشگاهي ذيل ميباشد: Serum Iron- TIBC- ESR- CRP- Fibrinogen- AST- ALT-Serum Albumin- PT-HBSAg-HCVAb-TSH-T3-T4
کم خوني ، پيامدها ، راه هاي درمان
از تشخيص تا درمان فريتين نشاندهنده ميزان ذخيره آهن در بدن است. معمولا بدن از طريق مواد غذايي مختلف مانند گوشت قرمز و غذاهاي دريايي آهن مورد نيازش را تامين ميكند بنابراين ترديدي نيست كه كاهش مصرف اين گروه از مواد غذايي در برنامه غذايي روزانه افراد بتواند با پيامدهايي مانند كمبود آهن همراه باشد كه به‌تبع آن ميزان ذخيره آهن در بدن نيز به ميزان قابل توجهي كاهش مي‌يابد. خونريزي‌هاي شديد بويژه در دوران قاعدگي نيز سطح فريتين خون را كاهش ميدهد. اغلب خانم‌ها بين 20 تا 40 سالگي دچار فقر آهن ميشوند و در دوران يائسگي سطح فريتين موجود در خون آنها به حالت طبيعي باز ميگردد. به عبارت ديگر فريتين فرم ذخيره آهن در بدن است كه حدود 30 درصد كل آهن موجود در بدن را تشكيل ميدهد. اين پروتئين حياتي آهن را در كبد و مغز استخوان كه محل ساخت گلبولهاي خوني است ذخيره ميكند و نخستين تغيير ناشي از كاهش سطح آهن بدن در فريتين ايجاد ميشود كه اغلب در مراحل اوليه هيچ اثر و نشانه‌اي را به همراه ندارد. تجويز مكمل آهن مستلزم تعيين ميزان ذخيره فريتين است، زيرا تجويز بيش از اندازه مكمل آهن موجب ناراحتي فرد بيمار ميشود. نشانههاي كم‌خوني ناشي از فقر آهن بندرت پيش از اين‌كه سطح هموگلوبين خون به كمتر از 10 برسد نمايان ميشود اما معمولا كاهش سطح فريتين علاوه بر عوارض و نشانههاي اوليه مانند خستگي مزمن، ضعف و بي‌حالي، سرگيجه و سردرد با علائم ديگري نظير تنگي نفس، افزايش قدرت تحريك‌پذيري، وزوز گوش و درد قفسه سينه نيز همراه است. تشخيص فقر آهن بر پايه اندازه‌گيري فريتين است. چنانچه مقدار فريتين خون به كمتر از 14 ميكروگرم در ليتر برسد نشانه از بين رفتن كامل ذخيره آهن در بدن است البته بايد توجه داشت كه خونريزي‌هاي شديد معده، پركاري تيروئيد ، ابتلا به بيماريهاي مزمن كبدي مانند هپاتيت، سؤتغذيه و ايجاد اختلال در جذب مواد غذايي در بدن نيز ميتواند منجر به كاهش سطح فريتين خون شود. ابتلا به چنين بيماري‌هايي با علائم ديگري نيز همراه است. در افرادي كه مستعد ابتلا به كم‌خوني هستند، اهداي مكرر خون به كم‌خوني ناشي از فقر آهن و كاهش ذخيره آهن در بدن منجر ميشود. در خانم‌ها در مقايسه با آقايان، جبران ذخيره آهن از دست رفته كندتر انجام ميشود. اگر كاهش سطح فريتين با كاهش شديد هموگلوبين خون همراه باشد به اين معني است كه فرد با كم‌خوني جزيي مواجه شده كه در اين صورت مصرف مكمل‌هاي آهن، بهترين راهكار براي كاهش عوارض ناشي از آن است. اگر كاهش سطح فريتين ناگهاني باشد لازم است بيمار تحت معاينات و آزمايشات كامل قرار گيرد، چراكه ابتلا ...
وجود آهن زیاد در بدن برای سلامتی مضر است
سلامت نیوز : مسوول آموزش سلامت دانشگاه علوم پزشکی گلستان ضمن بیان این مطلب گفت: آهن در بیماران نمی‌تواند نقطه‌ای ژنتیکی خون ساز را درمان کند و کم خونی بیمار ادامه می‌یابد و روز به روز ذخایر آهن او افزوده می شود تا جایی که عوارض آهن زیادی مثل سیروز کبدی، نارسایی قلبی، دیابت گریبانش را می‌گیرد. به گزارش سلامت نیوز به نقل از برنا ؛ وی افزود: مقدار زیاد آهن در بدن یا بافت‌هایی مثل قلب، لوزالمعده و کبد تجمع می‌یابد و باعث افزایش بار آهن می‌شود. متخصص خون گفت: متخصصین خون معتقدند اضافه بار آهن یکی از شرایط جدی و مزمنی است که باید به درستی تشخیص و درمان شود و اگر درست تشخیص داده نشد منجر به بیماری هموکروماتوزیس می‌شود و زندگی فرد را تهدید می‌کند. این مسوول آموزش گفت: از آنجا که از دست دادن خون به معنای از دست دادن آهن است. لذا هموکروماتویس در زنان به دلیل خون ریزی، عادت ماهانه، کمتر از مردان اتفاق می‌افتد. وی افزود: از علل این بیماری، اکثر موارد هموکروماتوزیس ژنتیکی بوده و تجمع بارآهن زیاد در بدن است و توصیه می‌شود تجویز آهن حتما با توصیه پزشک بوده و خودسرانه انجام نگیرد. مسوول آموزش سلامت دانشگاه علوم پزشکی گلستان در پایان گفت: از جمله غذاهایی که می‌تواند منجر به افزایش آهن در بدن شود،گوشت قرمز، خشکبار، تخم مرغ، فلفل سبز و گوجه فرنگی است. مصرف خودسرانه قرص آهن منجر به رسوب كبدي ميشود افسردگي، خستگي، ضربان تند قلب، سبكي سر، كاهش فشار خون و در مراحل حاد، حالتهايي چون زخمهاي دهان و تغيير شكل ناخن از نشانههاي كمبود آهن است.مصرف زياد قرصهاي آهن، بدون انجام آزمايش خون كه نشاندهنده نياز بدن به آهن باشد، منجر به بروز مشكلاتي در دستگاه كبدي فرد ميشود.آزمايش آهن پلاسماي خون، آزمايش ميزان تراكم هموگلوبين در جريان خون و آزمايش فريتين 3 آزمايشي است كه كمبود اين عنصر را در بدن نشان ميدهد. دكتر بهروز ميردامادي، متخصص بيماريهاي خوني گفت: با مصرف نابهجاي قرصهاي حاوي آهن، اين ماده راهي براي خروج سريع از بدن نداشته و در بافتهاي بدن رسوب ميكند.وي افزود: يكي از مشكلات شايع در بين مردم ايران بهويژه زنان فقر آهن در بدن است، هماكنون نيز حدود ۷۰ تا ۷۵ درصد از زنان از فقر آهن رنج ميبرند و بسياري از اين افراد درحاليبا مصرف خودسرانه قرصها و داروهاي حاوي آهن به خوددرماني ميپردازند كه مصرف اين داروها با عوارضي چون رسوب آهن بهويژه در كبد و استخوانها همراه است. ميردامادي با اشاره به عوامل كاهش گلبولهاي موجود در خون تصريح كرد: ظروف آلومينيومي كه براي پخت غذا استفاده ميشود، آهن قابل جذب مواد غذايي را بهطور چشمگيري ...
کم‌خوني در سالمندان
PDF متن کامل مقاله با وجود انبوهي از شواهد که نشان ميدهند که سطح پايين هموگلوبين در سالمندان نشانگر مهمي براي افت فيزيولوژيک است، کم‌خوني در اين گروه سني معمولا مورد غفلت قرار مي‌گيرد... بر اساس تعريف سازمان جهاني بهداشت از کم‌خوني (سطح هموگلوبين کمتر ازg /dL 13 در مردان و کمتر ازg /dL 12 در زنان)، بيش از 10 افراد بالاي 65 سال کم‌خون هستند. اين شيوع با افزايش سن بيشتر شده، به 50 در بيماران دچار ناخوشي مزمن در خانه‌هاي سالمندان مي‌رسد. شواهد فزاينده‌اي مبني بر اين وجود دارد که حتي کم‌خوني خفيف نيز با افزايش موربيديته و مرگ‌ومير همراه است. تمام سالمندان دچار کم‌خوني، جز افرادي که در انتهاي عمر هستند يا انجام مداخلات را رد مي‌کنند، بايد مورد ارزيابي قرار بگيرند. حدود يک‌سوم اين افراد دچار کم‌خوني ثانويه به کمبود تغذيه‌اي، يک‌سوم دچار کم‌خوني ناشي از التهاب مزمن يا بيماري مزمن کليه و يک‌سوم دچار کم‌خوني توجيه‌نشده هستند. کم‌خوني تغذيه‌اي با جايگزيني ويتامين يا آهن به طرز موثري درمان ميشود. کم‌خوني فقر آهن غالبا ناشي از خونريزي گوارشي و در بيشتر بيماران مستلزم بررسي بيشتر است. کم‌خوني ناشي از التهاب مزمن يا بيماري مزمن کليه ممکن است به درمان بيماري زمينه‌اي و استفاده گزينشي از داروهاي محرک خونسازي پاسخ دهد. درمان کم‌خوني توجيه‌نشده دشوار است و شواهد کمي مبني بر اين وجود دارد که درمان موربيديته و مرگ‌ومير را کاهش دهد يا کيفيت زندگي را بهبود بخشد. گاه ممکن است کم‌خوني ناشي از بيماريهاي نادرتر ولي بالقوه قابل درمان، مثل کم‌خوني هموليتيک خودايمن، بدخيمي يا سندرم ميلوديسپلاستيک (MDS) باشد. مقدمه در سالمندان، کم‌خوني مشکل شايعي است و عواقبي جدي در پي دارد. بنا بر يافته‌هاي يک مطالعه همگروهي بزرگ، با استفاده از تعريف سازمان جهاني بهداشت از کم‌خوني (سطح هموگلوبين کمتر از g/dL 13 در مردان و کمتر از g/dL 12 در زنان)، بروز سالانه تصحيح‌شده کم‌خوني با افزايش سن پيوسته بالا مي‌رفت و از 69-65 سالگي، شروع جديد کم‌خوني در مردان 6 و در زنان 4 بود. در افراد 85 سال به بالا بروز سالانه به 14 در مردان و 13 در زنان مي‌يافت. در يک مطالعه، حدود 50 از مبتلايان به ناخوشي مزمن در خانه سالمندان دچار کم‌خوني بودند. در سالمندان با وجود شواهد قابل ملاحظه‌اي که نشان ميدهند سطح پايين هموگلوبين به معناي افت فيزيولوژيک در اين بيماران است، غالبا کم‌خوني مورد غفلت قرار مي‌گيرد. چندين مطالعه نشان داده‌اند که کم‌خوني عامل خطرزاي مستقلي براي افزايش موربيديته و مرگ‌ومير و کاهش کيفيت زندگي در سالمندان ساکن در خارج از بيمارستان ...
فقر آهن
سنتز هم سنتز هم واکنشی آنزیمی سریالی هست که با کوانزیم آ (coenzyme A) و گلیسین پیرودکسال فسفات (glycine pyridoxal phosphate) آغاز و به تولید هم منتهی می‌شود. جذب، حمل و ذخیره آهن همان طور که در نمودار چرخه هم مشاهده می‌کنیم (جدول كناري) آهن مهم‌ترین عنصر سازنده هم و هموگلوبین می‌باشد. آهن همچنین جز اصلی سازنده متهموگلوبین، میوگلوبین و برخی از آنزیم‌ها هم است. بدن در مسیر اکسیداتیو، آهن متصل به هموگلوبین را برای انتقال اکسیژن در بدن مورد استفاده قرار می‌دهد. آهن به چه صورتی در بدن جذب می‌شود؟ آهن به صورت فریک (۳+) وارد دستگاه گوارش می‌شود اما برای جذب باید به صورت فروس (۲+) تبدیل شود. این تغییر در معده انجام می‌گیرد جایی که HCl محیط اسیدی را برای کاهش اهن مهیا می‌کند. این روش جذب آهن روشی برای تنظیم و کنترل میزان اهن بدن است. آهن اضافی یا جذب نشده با مدفوع دفع خواهد شد. آهن چطور در بدن ذخیره می‌شود؟ تقریبا ۵ درصد آهن جذب شده در کبد، طحال و مغز استخوان به صورت فریتین (ferritin) و یا به صورت یون فریک ۳+ (ferric iron) - که به مولکول اپوپروتئین متصل است – ذخیره می‌شود. زمانی که بدن برای سنتز هم، هموگلوبین و سایر مولکول‌ها نیازمند اهن است آهن از فریتین جدا می‌شود و به یک بتا۱ پروتئینی به نام ترانسفرین (transferrin) متصل می‌شود. با متصل شدن آهن به ترانسفرین آهن در خون گردش می‌کند و در اولین مقصد خود به بافت‌های خون ساز (hematopoietic tissue) انتقال می‌یابد. آهن چگونه در بدن حمل می‌شود؟ بیشترین میزان آهن در بدن متصل به ترانسفرین است. جذب ان در سلول‌ها به میزان گیرنده سطحی ترانسفرین یا cell-surface transferrin receptor (TfR) بستگی دارد. میزان بیان گیرنده‌های ترانسفرین بر سطح سلول با میزان نیاز ان به اهن متناسب می‌باشد. محصول پروتئولیکی تولیدی توسط گیرنده ترانسفرین (sTfR) در پلاسما گردش می‌کند و میزان غلظت ان متناسب با میزان کل TfR در سطح سلول است. در کمبود آپوترانسفرین، آهن اضافی به صورت گرانول‌های اکسید شده کوچک رسوب می‌کند که به ان‌ها هموسیدرین (hemosiderin) می‌گویند. تصویر زیر نحوه جذب، دفع و گردش اهن در بدن را نمایش می‌دهد. تشخیص مقدار و نوع آهن در بدن برای دانستن این نکته که کدام آزمایش برای تشخیص میزان اهن مناسب است باید به نحوه کنترل جذب، حمل و گردش آهن در بدن مسلط باشیم. آهن، ترانسفرین و فریتین توسط تکنیک‌های آزمایشگاهی به صورت مستقیم قابل اندازه گیری هستند. علاوه بر این اندازه گیری غیر مستقیم غلظت ترانسفرین و میزان اشباع ترانسفرین هم انجام می‌شود. TIBC که ظرفیت کل اهن متصل شده را نشان می‌دهد (total iron-binding capacity) شاخص غیر مستقیمی برای اندازه گیری ...
آزمایش آهن
آزمایش آهن، مقدار آهن را در خون اندازه مي گيرد تا مشخص شود كه چه مقداری از این ماده ی معدنی در بدن وجود دارد. آهن يك ماده معدني مورد نياز براي هموگلوبين است( هموگلوبين پروتييني است كه اكسيژن را در گلبول هاي قرمز خون حمل مي كند.)همچنين آهن براي تولید انرژي، ماهيچه هاي آماده و عملكرد اندام ها مورد نياز است. در حدود 70% از آهن بدن به هموگلوبين موجود در گلبول هاي قرمز متصل مي شود. بقيه ي آهن به ديگر پروتيين ها( ترانسفرين در خون يا فريتين در مغز استخوان ) متصل مي شود يا در بافت هاي ديگر بدن ذخيره مي شوند. زماني كه گلبول هاي قرمز مي ميرند، آهن آنها آزاد مي شود و توسط ترانسفرين به مغز استخوان و ديگر اندام ها مانند كبد و طحال حمل مي شود. در مغز استخوان، آهن براي توليد گلبول هاي قرمز جديد ذخيره واستفاده مي شوند. منبع تمامي آهن موجود در بدن غذاهايي مانند جگر، انواع ديگر گوشت، تخم مرغ، ماهي و سبزيجات مي باشد. بدن به آهن بيشتري در زمان رشد( مثلا" دوران بلوغ)، زمان حاملگي، دوران شير دهي و در مواقعي كه سطح آهن در بدن پايين است ( براي مثال در مواقع خونريزي) نياز دارد.يك مرد بالغ، تمامی آهن مورد نياز خود را از غذايي كه صرف مي كند، بدست مي آورد. مردها حتی اگر آهن جدیدی را دریافت نکنند، مخازن مناسبی را برای ذخیره ی آهن برای چندین سال دارند. مردها به دلیل رژیم غذایشان به ندرت کمبود آهن را بروز می دهند. اما زنان میزان زیادی از آهن را به دلیل خونریزی قاعدگی، در زمان بارداری و شیردهی از دست می دهند. بنابراین احتمال بروز کمبود های آهن در زنان بسیار بیشتر از مردها می باشند و احتمالا" نیاز به مصرف مکمل های آهن پیدا می کنند. کمبود آهن در مردها و همچنین در زن ها پس از یائسگی اغلب به دلیل خونریزی غیر نرمال، بیشتر در مجرای گوارشی، برای مثال از زخم معده یا سرطان روده می باشد. آزمایش آهن موارد زیر را کنترل می کند:- میزان آهن متصل به ترانسفرین در خون (سرم).- میزان آهن مورد نیاز برای اتصال به تمامی ترانسفرین موجود. این میزان ظرفیت کلی اتصال به آهن(TIBC ) خوانده می شود. - درصد ترانسفرین متصل شده به آهن. این میزان اشباع ترانسفرین(Transferrin saturation ) نامیده می شود. علت انجام:آزمایش آهن به دلایل زیر انجام می شود:- کنترل آنمی ناشی از کمبود آهن- کنترل بیماری خاصی به نام هموکروماتوزیز- کنترل وضعیت تغذیه ی فرد- پزشک می تواند متوجه کارایی رژیم درمانی و غذایی حاوی آهنی که تجویز شده شود. روش آمادگی :از مکمل های آهن برای 12 ساعت قبل از انجام آزمایش آهن استفاده نکنید.میزان آهن در طول روز تغییر می کند بنابراین بهتر ...
آهن چیست؟
آهن نقش زیادی در سلامت انسان دارد و افراد زيادي در معرض فقر آهن قرار مي گيرند. بدن افراد بالغ سه تا پنج گرم آهن دارد كه 40-30 درصد آن به صورت ذخیره و بيشتر آن به صورت هموگلوبين است. اين پروتئين از "هم" (تركيب آهن دار) متصل به گلوبين (يك پروتئين) تشكيل شده است. نقش آهن -حمل اكسيژن از ريه ها به تمام سلول ها و برگرداندن دي اكسيد كربن از آنها -تأمين نياز اكسيژن عضلات -شركت در فعاليت ايمني. در كمبود آهن، گلبول هاي سفيد تأثيرشان را در حفظ ايمني بدن از دست مي دهند. متابوليسم جذب آهن متغير است. عوامل زيادي بر جذب آهن اثر مي گذارند. در شرايطي مانند رشد، بارداري، از دست دادن خون و كم خوني، جذب آهن افزايش مي يابد. آهن در غذاها به دو صورت "هم" و "غير هم" است. آهن "هم" فقط در مواد غذايي حيواني وجود دارد. آهن "غير هم" در مواد غذايي گياهي و حيواني وجود دارد و ميزان آن در مواد غذايي گياهي بيشتر است. جذب آهن "هم"، 25 درصد است، اما جذب آهن "غير هم" فقط حدود پنج درصد است. وجود گوشت در وعده غذايي جذب آهن آن غذا را افزايش مي دهد. همچنين ويتامين ث و اسيد كلريدريك معده از عوامل مؤثر كاهش در افزايش جذب آهن هستند. كاهش دهنده جذب: در شرايطي كه نياز بدن به آهن تأمين شده باشد، جذب كاهش مي يابد. مصرف آهن "غير هم"، بدون مصرف گوشت يا ويتامين ث نيز باعث كاهش جذب مي شود. تانن موجود چاي (اگر چاي با غذا خورده شود)، خوردن قهوه با غذا (از چاي اثر كمتري دارد)، اسيد فيتيك موجود در غلات، اسيد اگزاليك موجود در بعضي از سبزيجات مانند اسفناج، مصرف آنتي اسيد با غذا، مصرف مكمل هاي كلسيم، فسفر، منيزيم و روي نيز موجب كاهش جذب آهن "غير هم" مي گردند. ذخيره آهن به دو فرم فريتين (در خون و سلول ها) و هموسيدرين (در كبد) در بدن ذخيره مي شود. در مغز استخوان و طحال نيز آهن وجود دارد. بدن از آهن به طور صرفه جويانه استفاده كرده و آن را دوباره به گردش مي اندازد. دفع تعريق روزانه، ريزش سلول هاي گوارشي، ادرار، يبوست و خونريزي موجب دفع آهن مي گردند. نياز نياز بدن به آهن در طول زندگي متفاوت است. در شرايطي مثل رشد و بارداري ميزان نياز به آهن بيشتر است. منابع آهن "هم" گوشت بدون چربي، مرغ و ماهي به ويژه جگر و صدف غني از آهن هستند. منابع آهن "غير هم" گوشت، مرغ، ماهي، حبوبات، مغزها، غلات كامل، ميوه هاي خشك و سبزي هاي تيره منابع آهن "غير هم" هستند. كارايي جذب آهن آهن گياهي كارايي جذب پاييني دارد ولي مقدار آن زيادتر است. حدود دو تا ده درصد آهن منابع گياهي مي تواند جذب شود. در حالي كه جذب آهن حيواني سه تا ده درصد است و كارايي جذب يك رژيم ...
ارزيابي ميکروسيتوز
PDF متن کامل مقاله ميکروسيتوز معمولا يک يافته اتفاقي است که در افراد بي‌علامتي که شمارش کامل سلول‌هاي خون (CBC) به دلايل ديگر برايشان انجام شده، يافت ميشود.اين مشکل به صورت حجم متوسط گويچه‌اي (MCV) کمتر از 80 ميکرومتر مربع (80 فمتوليتر) در بزرگسالان تعريف ميشود.... شايع‌ترين علل ميکروسيتوز، کم‌خوني فقر آهن و خصلت تالاسمي هستند. ساير تشخيص‌هايي که بايد مد نظر قرار داد، عبارتند از: کم‌خوني بيماري مزمن، مسموميت سرب و کم‌خوني سيدروبلاستيک. اندازه‌گيري فريتين سرم، نخستين بررسي آزمايشگاهي است که براي ارزيابي ميکروسيتوز توصيه ميشود. پايين بودن فريتين مطرح‌کننده کم‌خوني فقر آهن است. هنگامي که تشخيص احتمالي کم‌خوني فقر آهن براي بيمار گذاشته شد، منشا زمينه‌اي اين کمبود بايد مشخص شود. در بزرگسالان بايد فرض را بر اين گذاشت که کم‌خوني فقر آهن بر اثر از دست دادن خون ايجاد شده که شايع‌ترين منشا آن خونريزي از دستگاه گوارش است. احتمال بدخيمي‌هاي گوارشي را در چنين شرايطي بايد مد نظر قرار داد. اگر سطح فريتين سرم در بررسي اوليه پايين نباشد، ارزيابي‌هاي بيشتر شامل اين موارد بايد صورت گيرد: ظرفيت تام اتصال آهن (TIBC)، سطح اشباع ترانسفرين، سطح آهن سرم و احتمالا الکتروفورز هموگلوبين. کم‌خوني بيماري مزمن در شرايطي مطرح ميشود که سطح آهن سرم پايين و TIBC هم پايين باشد. بيماران مبتلا به بتا تالاسمي مينور معمولا سطوح بالاي هموگلوبين A2 را نشان ميدهند. ميکروسيتوز معمولا يک يافته اتفاقي است که در افراد بي‌علامتي که شمارش کامل سلول‌هاي خون (CBC) به دلايل مختلف ديگر برايشان انجام شده، يافت ميشود. اين مشکل به صورت MCV کمتر از 80 ميکرومتر مربع (80 فمتوليتر) در بزرگسالان تعريف ميشود و غالبا با کم‌خوني همراه است. مقادير طبيعي هموگلوبين و حجم متوسط گويچه‌اي در کودکان متغير است. همچنين سطح هموگلوبين طبيعي ميتواند بر حسب عواملي از قبيل نژاد، مصرف سيگار و ارتفاع محل زندگي متفاوت باشد. تشخيصهاي افتراقي شايع‌ترين علت ميکروسيتوز در ايالات متحده، کم‌خوني فقر آهن است. ساير علل عبارتند از: کم‌خوني بيماري مزمن، مسموميت سرب، کم‌خوني سيدروبلاستيک و تالاسمي مينور. جدول 2 تشخيصهاي افتراقي ميکروسيتوز را نشان ميدهد. گذاشتن تشخيص کم‌خوني فقر آهن، انجام ارزيابي‌هاي اضافي را از نظر علت زمينه‌اي آن ايجاب مي‌کند. اتيولوژي‌هاي شايع کم‌خوني فقر آهن بر حسب سن و جنس بيمار متفاوت هستند (جدول 2). کمبود تغذيه‌اي شايع‌ترين علت کم‌خوني فقر آهن در کودکان و خونريزي قاعدگي شايع‌ترين علت کم‌خوني فقر آهن در زنان سنين قاعدگي ...
فواید مصرف قرص آهن در مدارس برای جلوگیری از کم خونی
كم خوني و فقر آهن كـم خـونــي و يا آنمي(ANEMIA) زماني بروز مي كـنـد كـه سـطـح هـمـوگـلـوبـيــن(HEMOGLOBIN) خون شما كاهش مي يابد. هموگلوبين پروتئين گويچه هاي سرخ خون است كه اكسيژن را از ريه ها به تمام نقاط بدن حمل ميكند.رنگ قرمز خون نيز بخاطر وجود هموگلوبين ميباشد. سـلولـهاي قرمـز خون در مغز استخوان هاي بزرگ بدن (مثل استخوان لگن) توليد مي شـوند. مـغـز اسـتـخــوان بـــراي ســـــاخت هـمـوگـلـوبيـن و گـويچــه هاي قرمز به آهن، ويتامين B12 و اسـيـد فـولـيك نياز دارد. يك علت شايع كم خوني فقر آهن ميباشد. علايم كم خوني: 1-ميتواند بدون علامت باشد. 2-رنگ پريدگي پوست، لثه ها و بستر ناخن ها. 3-خستگي و ضعف-كاهش بنيه-بي خوابي. 4-تنگي نفس غير معمول هنگام فعاليت بدني. 5-ضربان قلب تند. 6-دست ها و پاهاي سرد. 7-سردرد-سرگيجه-احساس سبك شدن سر. 8-ناخن هاي شكننده. 9-وزوز گوش و صداي زنگ در گوش. 10-تحريك پذيري-خواب آلودگي-كاهش توان يادگيري-كاهش تمركز. 11-التهاب و دردناك شدن زبان. 12-كاهش اشتها به ويژه در نوزادان و كودكان. 13-درد قفسه سينه. 16-عفونتهاي مكرر. 15-ويار نامتعارف به مواد غير غذايي مانند يخ، نشاسته و يا خاك. 16-دشوار شدن بلع. علل كاهش سطح آهن خون: 1-فقدان آهن كافي در رژيم غذايي. 2-جهش رشد در كودكان زير 3 سال و نوجوانان. 3-بارداري: زنان حامله و يا شيرده به آهن بيشتري نياز دارند. 4-از دست رفتن خون در قاعدگي ماهانه. 5-از دست رفتن خون با اهداي خون. 6-از دست رفتن خون به علت خونريزي داخلي: زخم معده، سرطان و تومورهاي كليه و مثانه، مصرف زياد داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي مانند آسپرين و ايبوپروفن (باعث خونريزي از معده و روده ها ميشوند)، هموروئيد(بواسير)، پوليپ روده بزرگ، فيبروئيد رحم، فتق هياتال و سرطان روده بزرگ ميتواند باعث خونريزي داخلي و فقر آهن گردند. خونريزي داخلي خود را بصورت حضور خون در ادرار و مدفوع (مدفوع سياه رنگ) نشان ميدهد. 7-ناتواني در جذب آهن: آهن از طريق روده كوچك جذب ميگردد.در برخي اختلالات روده اي همچون بيماري كرون CROHN جذب مواد غذايي در روده ها دچار اختلال گشته و فقر آهن ايجاد مي شود. همچنين برداشتن بخشي از روده توسط عمل جراحي نيز جذب آهن را كاهش ميدهد. 8-تداخل در جذب آهن از روده ها: مصرف همزمان برخي مواد غذايي با منابع غذايي آهن جذب آهن را كاهش ميدهند كه درادامه به آنها اشاره خواهيم كرد. نكته:علت كم خوني در مردان سالم و زناني كه دوره يائسگي را پشت سر نهاده اند به احتمال زياد خونريزي داخلي ميباشد. روشهاي تشخيصي: 1-آزمايش سطح آهن خون. 2-اندازه گيري سطح پروتئين ترنسفرين (TRANSFERRIN)(پروتئين حامل آهن از روده ها) 3-اندازه گيري سطح فريتين(FERRITIN)(پروتئين ذخيره ...
كم خوني و فقر آهن
كم خوني و فقر آهن<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> كـم خـونــي و يا آنمي(ANEMIA) زماني بروز مي كـنـد كـه سـطـح هـمـوگـلـوبـيــن(HEMOGLOBIN) خون شما كاهش مي يابد. هموگلوبين پروتئين گويچه هاي سرخ خون است كه اكسيژن را از ريه ها به تمام نقاط بدن حمل ميكند.رنگ قرمز خون نيز بخاطر وجود هموگلوبين ميباشد. سـلولـهاي قرمـز خون در مغز استخوان هاي بزرگ بدن (مثل استخوان لگن) توليد مي شـوند. مـغـز اسـتـخــوان بـــراي ســـــاخت هـمـوگـلـوبيـن و گـويچــه هاي قرمز به آهن، ويتامين B12 و اسـيـد فـولـيك نياز دارد. يك علت شايع كم خوني فقر آهن ميباشد. علايم كم خوني: 1-ميتواند بدون علامت باشد. 2-رنگ پريدگي پوست، لثه ها و بستر ناخن ها. 3-خستگي و ضعف-كاهش بنيه-بي خوابي. 4-تنگي نفس غير معمول هنگام فعاليت بدني. 5-ضربان قلب تند. 6-دست ها و پاهاي سرد. 7-سردرد-سرگيجه-احساس سبك شدن سر. 8-ناخن هاي شكننده. 9-وزوز گوش و صداي زنگ در گوش. 10-تحريك پذيري-خواب آلودگي-كاهش توان يادگيري-كاهش تمركز. 11-التهاب و دردناك شدن زبان. 12-كاهش اشتها به ويژه در نوزادان و كودكان. 13-درد قفسه سينه. 14-عفونتهاي مكرر. 15-ويار نامتعارف به مواد غير غذايي مانند يخ، نشاسته و يا خاك. 16-دشوار شدن بلع. علل كاهش سطح آهن خون: 1-فقدان آهن كافي در رژيم غذايي. 2-جهش رشد در كودكان زير 3 سال و نوجوانان. 3-بارداري: زنان حامله و يا شيرده به آهن بيشتري نياز دارند. 4-از دست رفتن خون در قاعدگي ماهانه. 5-از دست رفتن خون با اهداي خون. 6-از دست رفتن خون به علت خونريزي داخلي: زخم معده، سرطان و تومورهاي كليه و مثانه، مصرف زياد داروهاي ضد التهاب غير استروئيدي مانند آسپرين و ايبوپروفن (باعث خونريزي از معده و روده ها ميشوند)، هموروئيد(بواسير)، پوليپ روده بزرگ، فيبروئيد رحم، فتق هياتال و سرطان روده بزرگ ميتواند باعث خونريزي داخلي و فقر آهن گردند. خونريزي داخلي خود را بصورت حضور خون در ادرار و مدفوع (مدفوع سياه رنگ) نشان ميدهد. 7-ناتواني در جذب آهن: آهن از طريق روده كوچك جذب ميگردد.در برخي اختلالات روده اي همچون بيماري كرون CROHN جذب مواد غذايي در روده ها دچار اختلال گشته و فقر آهن ايجاد مي شود. همچنين برداشتن بخشي از روده توسط عمل جراحي نيز جذب آهن را كاهش ميدهد. 8-تداخل در جذب آهن از روده ها: مصرف همزمان برخي مواد غذايي با منابع غذايي آهن جذب آهن را كاهش ميدهند كه درادامه به آنها اشاره خواهيم كرد. نكته:علت كم خوني در مردان سالم و زناني كه دوره يائسگي را پشت سر نهاده اند به احتمال زياد خونريزي داخلي ميباشد. روشهاي تشخيصي:1-آزمايش سطح آهن خون. 2-اندازه گيري سطح پروتئين ترنسفرين (TRANSFERRIN) (پروتئين حامل آهن از روده ها) ...
راهنماي تفسير نتايج آزمايش خون
راهنماي تفسير نتايج آزمايش خون (1) براي اغلب ما اين اتفاق افتاده است که نسبت به تفسير نتايج آزمايش خون خود يا نزديکانمان حساس شده باشيم، البته اغلب نتايج آزمايشات خون همراه با مقادير مرجع و رفرانس هستند که کار را بسيار راحت نموده است. با وجود اين، در بعضي موارد، علامت هاي اختصاري و يا در برخي موارد اطلاعات مختصر ما در مورد نقش بعضي مواد شيميايي در بدن، ممکن است ما را گيج کنند که البته همين اتفاق ما را به دانستن سريع تر نتيجه آزمايش حساس تر مي کند.در اغلب موارد، به دنبال بروز مشکل يا بيماري مکلف به انجام تست خون مي شويم، اما در موارد بسياري هم تغييراتي در اجزاء خوني ما رخ مي دهد که بدون انجام آزمايش هيچ موقع متوجه آن نمي شويم و اين تغييرات در دراز مدت بر روي سلامتي ما اثر سوء خود را نشان مي دهند.امروزه، نتايج آزمايشات خون در قسمت هاي هماتولوژي، بيوشيمي، ايمونولوژي و ارزيابي هورمونها به تفکيک ارائه مي شوند. مي توان گفت بيشترين تأثير تغذيه در قسمت بيوشيمي خون قابل مشاهده است، چون مواردي نظير قند خون، چربي خون، اوره و ... در اين بخش اندازه گيري مي شوند.در اين مقاله سعي شده است اطلاعات مختصري راجع به اجزاء تفکيک شده در قسمت بيوشيمي خون آورده شود. اين توضيحات فقط به عنوان يک راهنماي اوليه ارائه مي شوند تا شما با مکانيسم عمل مواد شيميايي حمل شده در خون بيشترآشنا شويد. هر گونه تفسير دقيق نياز به تداخل و دقت پزشک مورد نظر دارد و خارج از حوصله اين بحث است. گلوکز يا قند خون (fasting blood sugar=FBS):اين ماده، منبع اصلي تأمين انرژي در تمام موجودات زنده است. براي اندازه گيري قند خون فرد حتما بايد ناشتا باشد، به همين دليل واژه fasting به کار مي رود، يعني بعد از مدت کوتاهي گرسنگي قند خون اندازه گيري شده است. اين مدت حدود 10 تا 12 ساعت مي باشد. اگر سطح قند خون فردي بعد از 12 ساعت ناشتا بيشتر از 105 ميلي گرم در دسي ليتر باشد، نشان دهنده استعداد ابتلاء وي به ديابت و طي ده سال آينده است. ميزان نرمال قند خون بين حداقل 70-65 و حداکثر 110-100 در محدوده بالا مي باشد، البته افزايش خفيف قند خون ممکن است در اثر دريافت اخير فرد باشد، اما اگر در آزمايشات مکرر ميزان آن تغييري نکرد، فرد نياز به توصيه هاي رژيمي براي پيشگيري از ابتلا به ديابت در آينده دارد. کلسترول (chol): ماده چرب و زرد رنگي است که در خون جريان دارد و افزايش سطح آن با افزايش ريسک بيماري هاي قلبي رابطه مستقيم دارد. وجود کلسترول براي بدن حياتي است، زيرا اعمال مهمي در بدن انجام مي دهد، مثلا براي عملکرد فيبرهاي عصبي، تشکيل نمک هاي صفراوي، حفظ ساختمان غشاء سلول ها و به عنوان پيش ساز هورمون هاي ...