شهر پايدار چيست

  • سازمان يادگيرنده چيست؟

        1.        يادگيري      جامعترين تعريفي كه تاكنون از يادگيري ارائه شده تعريف هليگارد و ماركوئيز است اين دو روانشناس، يادگيري را بدين گونه تعريف كرده‌اند: يادگيري عبارتست از فرآيند تغييرات نسبتاً پايدار در توان بالقوه ناشي از تجربه )هرگنهان، ترجمه سيف، 1386). 2.       يادگيريسازماني      موضوع يادگيري سازماني در حدود دهه 1970 ميلادي مطرح شد. يادگيري افراد در درون سازمان را يادگيري سازماني گويند. يادگيري سازماني براي توصيف انواع خاصي از فعاليتهايي كه در سازمان جريان دارد بكار گرفته مي شود(رهنورد، 1378).      يادگيري سازماني فرآيند كسب دانش، توزيع اطلاعات، تفسير اطلاعات و حافظه سازماني مي باشد كه در شرايط تغيير بطور موفقيت آميزي خود را تطبيق مي دهد. در اين زمينه فرایند، انجام دادن براي يادگيري و يادگيري براي انجام دادن است .        انواعيادگيريسازماني        آرجريس و شون سه نوع يادگيري سازماني و يا به تعبير ديگر، سه سطح يادگيري را به شرح زير توصيف كرده‌اند:·          يادگيري تك حلقه‌اي: يادگيري تك حلقه‌اي زماني اتفاق مي افتد كه در بستر هدفها و سياستهايجاري سازمان، خطاها كشف و اصلاح شوند. از يادگيري تك حلقه اي، سنگه با عنوان يادگيري انطباقي، فايول ولايلز با عنوان يادگيري سطح پائين و ميسون با عنوان يادگيري غيراستراتژيك نيز نام ميبرند.·         يادگيري دو حلقه‌اي: يادگيري دو حلقهاي زماني اتفاق ميافتد كه سازمان خطاها را كشف و اصلاح ميكند و هنجارها، رويه‌ها، سياستها و هدفهاي موجود را زير سؤال ميبرد و به تعديل و اصلاح آنها ميپردازد. يادگيري دو حلقهاي را، سنگه با عنوان يادگيري مولد، فايول و لايلز با عنوان يادگيري سطح بالا و ميسون با عنوان يادگيري استراتژيك نيز مي‌نامند.·         يادگيري سه حلقه اي: زماني اتفاق ميافتدكه سازمانها ياد بگيرند چگونه يادگيري تك حلقه‌اي و دو حلقه‌اي را اجرا كنند. به عبارت ديگر يادگيري سه حلقه‌اي توانايي يادگرفتن دربارة يادگيري است. اين بدان معني است كه آگاهي از سبكها و فرآيندها و ساختارهاي يادگيري پيش نياز ارتقاي يادگيري است (رهنورد، 1378). از یادگیری سه حلقه ای به عنوان فرا یادگیری نیز نام برده اند. در این سطح سازمان‌ها یاد می‌گیرند که چگونه باید یاد بگیرند (حیدری تفرشی، 1381). 3.       سازمانيادگيرنده       سازمان يادگيرنده اساساً با تكميل نظريه‌هاي مربوط به يادگيري و يادگيري سازماني شكل گرفته است و از اين رو محققان متعددي در شكل گيري اين نظريه نقش داشته اند. سازمان يادگيرنده، سازماني است كه در آن اعضا به طور مستمر خود را در جهت تحقق هدفها و آمالي كه ...



  • اكوتوريسم چيست؟

    تعريف اكوتوريسم يا طبيعت گردي طبيعت گردي عبارت است از انواع گردشگري كه در بستر طبيعت صورت مي‌گيرد.همچنين تفاوتي بين اكوتوريسم و طبعيت گردي و جود دارد به عبارت ديگر هرگونه طبيعت گردي اكوتوريسم تلقي نمي‌شود و اكوتوريسم زير مجموعه طبيعت گردي است.تاريخچه اكوتوريسم به سال 1965 ميلادي هنگامي كه واژه اكوتوريسم به كار برده شد، باز مي‌گردد.اين واژه در مفهوم عام چنين تعريف شده است:اكوتوريسم سفر به مناطق تخريب نشده يا غيرآلوده طبيعي با هدف مطالعه، مشاهده و لذت از زيبائيها و گياهان و جانوران بومي، نيز نشانه‌هاي فرهنگي اين مكانها (در صورت وجود ) مي‌باشد.اكوتوريسم داراي مشخصات چهارگانه‌ زيراست:1- وابسته به طبيعت باشد. 2- از لحاظ اكولوژيك پايدار باشد و به عبارتي كمترين آسيب و اثرات سوء را براي طبيعت نداشته باشد.3- آموزش وارايه ارزشهاي منطقه مورد بازديد، عنصر اصلي آن بازديد باشد.4- جوامع محلي و ميزبان در آن مشاركت داشته باشند. اكوتوريسم يعني:تورهاي گردشگري به منظور جذب تمامي انواع طبيعت دوستان، طبيعت شناسان، دانشمندان، هنرمندان و ماجرا جويان كه انگيزه‌ اصلي آنها صرفاً تفريح نيست بلكه تماشاي شگفتيهاي طبيعت، گونه‌هاي كمياب، پديده‌هاي طبيعي، حتي الامكان در شرايط دست نخورده و بكر است، بر پا مي شود.فعاليتهاي اكوتوريستي عبارت است از:پياده رويهاي برنامه ريزي شده ايستگاهي و همچنين دامنه نوردي، عبور از رودخانه‌هاي خروشان با قايق‌هاي بادي، سفر به مناطق ييلاق و ميهمان عشاير و ساكنان بومي اين محلها شدن، سفر به روستاها و مزارع اطراف روستاها به منظور لذت بردن از طبيعت و آشنايي با فرهنگ اهالي، كوهپيمايي، سفر به مناطق صعب العبور طبيعي ، بازديد از غارهاي طبيعي، مطالعه طبيعت گياهي و جانوري، تماشاي حيوانات و پرندگان، آشنايي با محيط زيست طبيعي در قالب ديگري به نام سافاري و با استفاده از خودروهاي روباز براي تماشاي حيوانات و پرندگان. :اكوتوريسم يا طبيعت گردي يكي از شاخه هاي گردشگري است كه مبتني بر جاذبه هاي طبيعي است.از سال 1990 اكوتوريسم به عنوان وسيله اي براي توسعه ي پايدار توسط سازمان هاي غيردولتي، كارشناسان توسعه و مراكز دانشگاهي مطرح و مورد مطالعه قرار گرفت.بنابراين اصطلاح اكوتوريسم هم به عنوان يك مفهوم و هم به صورت شاخه اي از اقتصاد تعريف مي شود. در سال 1991، جامعه بين الملل اكوتوريسم كه در گذشته با نام جامعه ي اكوتوريسم شناخته مي شد،اكوتوريسم را اين گونه تعريف كرد:«اكوتوريسم سفري مسوولانه به مناطق طبيعي است كه در آن محيط زيست حفظ و بر رفاه مردم بومي تاكيد مي شود.»

  • استراتژي توسعه شهري (CDS) چيست؟

    City Development Strategy چيست؟ فرايند تهيه چشم انداز بلند مدت يک شهر که بر اساس آنبرنامه اقدام (Action Plan) کوتاه مدت تهيه ميشود  اهداف CDS :اهداف CDSکه بايد درتمامي مراحل تهيه و اجراء آن مد نظر باشند عبارتند از :· دستيابيبه مديريت و حاکميت شهري بهبود يافته· دستيابي به رشد اقتصادي و اشتغالفزاينده· کاهش فقر و تداوم آن اصول CDS : بانک جهاني شهرهاي پايدار راشهرهائي ميداند که:- قابل زندگي هستند(Livable)- رقابتيهستندCompetitive))- بانکي هستند(Bankable)- خوب مديريت و اداره ميشوند (Well managed and well governed)اصول فوق چهار رکن اساسي CDS را تشکيل ميدهندکه بشرح زير توضيح داده ميشوند:- قابل زندگي بودن (Livability)شهري قابلزندگي است که در آن همه ساکنين از فرصتهاي يکسان براي مشارکت و بهره مندي از زندگياقتصادي و سياسي شهر برخوردار باشندرقابتي بودن (Competitiveness)- شهرهاي رقابتي شهرهايي هستند که اقتصاد قوي با رشد اشتغال، در آمد و سرمايه گذاريهمه جانبه دارند.- لازمه توسعه کارآمد شهري فراهم آوردن شرايط مناسب برايافزايش بهره وري افراد و مؤسسات است.- در شهرهاي رقابتي، توليد، سرمايه گذاري،اشتغال و تجارت به شکل پويا و در اراتباط با فرصت هاي بازار شکل مي گيرندقابلبانکي بودن (Bankability)شهرهاي بانکي شهرهائي هستند که داراي سيستم ماليهشهري کار آمد در استفاده از منابع در آمدي و هزينه اي خود هستند.مديريت وحاکميت خوب شهري (Good urban management and Governance)- حاکميت شهري بهاستفاده از قدرت براي اداره توسعه اجتماعي و اقتصادي شهر گفته ميشود. عناصر حاکميتخوب شهري عبارتند از:- حساب پس دهي (Accountability)- شفافيت (Transparency)- اصل رقابت (Contestability) عناصر اصلي CDS : اجزاء CDS با توجه به شرايط و ويژگيهاي هرشهراغلب تغيير مي يابند. ليکن ، 3عنصراصلي آنعبارتند از :1. طراحي و ارزيابي ( تشکيلات سازماني براي فرآيند و ارزيابي وضعيت شهر ( وضع موجود ))2. چشم انداز و استراتژي ( تنظيم چشم انداز بلند مدت وتعيين استراتژيها )3. اجراءو نظارت ( اجراء برنامه عمل، نهادينه کردن فرآيند CDS و نظارت بر آن، مرور بر استراتژيها)  منبع

  • استراتژي توسعه شهري (CDS) چيست؟

    CityDevelopment Strategy چيست؟<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> فرايند تهيه چشم انداز بلند مدت يک شهر که بر اساس آن بر نامه اقدام (Action Plan) کوتاه مدت تهيه ميشود  اهداف CDS :اهداف CDSکه بايد درتمامي مراحل تهيه و اجراء آن مد نظر باشند عبارتند از :· دستيابي به مديريت و حاکميت شهري بهبود يافته· دستيابي به رشد اقتصادي و اشتغال فزاينده· کاهش فقر و تداوم آناصول CDS :بانک جهاني شهرهاي پايدار را شهرهائي ميداند که:- قابل زندگي هستند(Livable)- رقابتي هستندCompetitive))- بانکي هستند(Bankable)- خوب مديريت و اداره ميشوند (Well managed and well governed)اصول فوق چهار رکن اساسي CDS را تشکيل ميدهند که بشرح زير توضيح داده ميشوند:- قابل زندگي بودن (Livability)شهري قابل زندگي است که در آن همه ساکنين از فرصتهاي يکسان براي مشارکت و بهره مندي از زندگي اقتصادي و سياسي شهر برخوردار باشندرقابتي بودن (Competitiveness)- شهرهاي رقابتي شهرهايي هستند که اقتصاد قوي با رشد اشتغال، در آمد و سرمايه گذاري همه جانبه دارند.- لازمه توسعه کارآمد شهري فراهم آوردن شرايط مناسب براي افزايش بهره وري افراد و مؤسسات است.- در شهرهاي رقابتي، توليد، سرمايه گذاري، اشتغال و تجارت به شکل پويا و در اراتباط با فرصت هاي بازار شکل مي گيرندقابل بانکي بودن (Bankability)شهرهاي بانکي شهرهائي هستند که داراي سيستم ماليه شهري کار آمد در استفاده از منابع در آمدي و هزينه اي خود هستند.مديريت و حاکميت خوب شهري (Good urban management and Governance)- حاکميت شهري به استفاده از قدرت براي اداره توسعه اجتماعي و اقتصادي شهر گفته ميشود. عناصر حاکميت خوب شهري عبارتند از:- حساب پس دهي (Accountability)- شفافيت (Transparency)- اصل رقابت (Contestability)عناصر اصلي CDS :اجزاء CDS با توجه به شرايط و ويژگيهاي هرشهراغلب تغيير مي يابند. ليکن ، 3عنصراصلي آن عبارتند از :1. طراحي و ارزيابي ( تشکيلات سازماني براي فرآيند و ارزيابي و ضعيت شهر ( وضع موجود ))2. چشم انداز و استراتژي ( تنظيم چشم انداز بلند مدت و تعيين استراتژيها )3. اجراءو نظارت ( اجراء برنامه عمل، نهادينه کردن فرآيند CDS و نظارت بر آن، مرور بر استراتژيها)  منبع : www.urbanity.ir

  • معماري سبز چيست؟

    معماري سبز چيست؟قبل از هر چيز که يک ساختمان سبز خلق شود مانند هر چيز ديگر به يکخالق احتياج دارد . اين موضوع يعنی ايجاد ساختمان سبز به سلامت فردی که در آن و درمحيط اطراف آن زندگی مي کند کمک خواهد کرد و از او پشتيبانی خواهد کرد و از اوپشتيبانی خواهد کرد وباعث رضايت مندی و سودمندی آنان خواهد شد.اين موضوع نيازمندکاربرد با دقت اْتراژيهای تصديق شده در معماری است:استفاده از طبيعت بادوام و منبعمواد با کفايت و تکيه بر خورشيد برای استفاده های گرمايي و نيروی برق و روشناييروزانه و دوباره استفاده کردن از ضايعات و .......يک اتحاد و يکپارچه سازی ساختمانیظريف اين استراژيها را توليد می کند. البته بايد نوجه داشت که تبديل فرهنگ بشر بهيک پايه و تغيير ساختا ر اساسی روح و سرشت انسان بستگی دارد.ما بايد يکی شدن و بههم پيوستن و وابستگی به يکديگر را با يک چيزی خيلی وسيع تر از خودمان را دوباره کشفکنيم. جهان طبيعت قلم رويي است روحانی که نسبت به همه چيز برتری مي يابد.اول شخص وبعد جامعه اين عقيده بولوزوف است. او عقيده دارد ما بايد هر دو گروه را مجبور سازيمکه موافق حقايق زندگی در جهان باشند.در غرب به اين مسئله اعتقاد دارند که مزيت درطرح محيطی و طراحی آن در صورتی پيشرفت مي کند و موفق خواهد بود که حقيقا مجمع وگروه طراحی آن فقط گروهی از طراحان باشند.arc اولين شرکتی است که دست به اين کارزده است. اين شرکت تشکيل شده است ازمعماران. سازندگان و مهندسين و سرانجام عده ایاز طراحان بايد پاسخگو در تمامی پروژههای اين شرکت باشند.اين شرکت در جريان طراحیهای خود از روش مشارکتی استفاده می کند يعنی تمامی اعضا در نظر دادن آزاد هستند اماتصميم نهايي را طراحان خواهند گرفت. اين روش يک روش قدرتمند در ساختمان سازی ها بهشمار مي رود.بسياری از ساختمانها که در اين شرکت در بين طراحان به توافق مي رسدتوافق آنها به خاطر مطلوبيت آن اثر است.در يک کار جالب ديگر در اين شرکت دعوت ازتمامی افراد صاحب نظر است برای عملی کردن و اجرايي شدن تمامی نتيجه های بدستآمده.جوانب مهمی که متفاوت با طراحی های قردادی مشخص شده است عبارتند از:1ـطراحیبايد تقريبا در برگيرنده 40% از نيازها باشد نه اينکه 25% از نيازها را به صورتقراردادی بر طرف کند.2ـ روند طراحی جرينی است آشفته و پر دست انداز. بنابر ايناحتياج به زمان طولانی دارد. طراحی به تفکر گروهای صادق و آزمايش کردن احتياجدارد.3ـ ايجاد ساختمان نياز مند يکپارچه سازی و اتحاد است. همان اتحادها و يکپارچهسازيهاست که منجر به تغيير ساختارهای روحی انسان خواهد شد.اغلب از ساختمان سبزتعبير به ساختمانی مي شود که اثرات منفی آن بر روی محيط اطرافش کم باشد. ...

  • توسعه روستايي چيست؟

    مقدمه<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> انسان پيش از آموختن كشاورزي و كشف فنون و ابزارهاي مختلف, براي تامين نيازهاي زندگي خود به كوچ و چندجانشيني مي‌پرداخت. انسان‌ها براي تامين غذاي موردنياز خود و يافتن مكاني مناسب براي سكونت, به مكان‌هاي مناسب داراي منابع طبيعي (مرتع, آب, حيوانات) مهاجرت مي‌نمودند. از زماني كه انسان كشاورزي را آموخت و توانست ابزارهاي مورنياز زندگي خود را بسازد به يكجانشيني روي آورد و روستاها متولد شدند. روستاها يا دهات, اولين مراكز اجتماعي زندگي نوين انسان محسوب مي‌شوند. طبق تحقيقات باستان‌شناسان, قديمي‌ترين دهكده‌هاي جهان كه تاكنون بوسيله حفاران پيدا شده, در خاورميانه واقع است. دو روستا در ”جارمو“ و ”تپه سربين“ واقع در ايران و عراق امروزي, نشان مي‌دهد كه يكجانشيني يا تشكيل اجتماعات روستايي, دست‌كم به 10000 سال پيش بر مي‌گردد. با رشد و تكامل مراكز روستايي و ظهور كسب‌وكارهايي غيرازكشاورزي (تجارت, خدمات, حكومت‌) شهرها بوجود آمدند. بخاطر تمركز بالاي جمعيت در مناطق شهري توام با رشد پرشتاب صنايع و خدمات, به سرعت شهرها توسعه پيدا كردند در حاليكه روستاها به كندي حركت نمودند.  روستا چيست؟ ”ده“ (يا ”قريه“) به معني سرزمين است. از نظر تقسيمات كشوري, ”ده“ (يا ”روستا“ ويا ”آبادي“) در ايران, كوچكترين واحد سكونتي و اجتماعي-سياسي است. كشور به چندين استان (داراي استاندار), هر استان به چند شهرستان (داراي فرماندار), و هر شهرستان به چند بخش (داراي بخش‌دار), و هر بخش به چند شهر (داراي شهردار) و روستا (داراي كدخدا) تقسيم مي‌شود. البته به مجموعه‌اي از چندين ده هم دهستان گفته مي‌شود كه مسؤول آن دهيار ناميده مي‌شود. مطابق سرشماري‌هايي كه در كشور انجام مي‌شود, به نقاطي كه كمتر از 5000 نفر جمعيت داشته باشند روستا, و به نقاط بيش از 5000 نفر شهر گفته مي‌شود. البته استثنائاتي نيز (عليرغم ملاك مذكور) وجود دارد. مردم روستا, از طريق كشاورزي امرار معاش مي‌كنند به همين جهت بعدها, در تعريف روستا, شغل كشاورزي نيز به عنوان اساس كار روستاييان اضافه گرديد. البته تعاريف ديگري نيز از روستا (يا ده) در كشور وجود دارد كه از مجموع آن‌ها مي‌توان اين تعريف را ارايه نمود: روستا, عبارت از محدوده‌اي از فضاي جغرافيايي است كه واحد اجتماعي كوچكي مركب از تعدادي خانواده كه نسبت به هم داراي نوعي احساس دلبستگي, عواطف و علائق مشترك هستند, در آن تجمع مي يابند و بيشتر فعاليت‌هايي كه براي تامين نيازمندي‌هاي زندگي خود انجام مي‌دهند, از طريق استفاده و بهره‌گيري از زمين و در درون محيط مسكوني‌شان صورت مي‌گيرد. ...

  • مشكلات شهر تهران چيست؟

    آقاي دكتر كوروش موسوي تاكامي امروز در جمع خبرگان ترافيك، مددكاري اجتماعي، معماري و شهرسازي به رئوس مطالب واكاوي مشكلات تهران پرداختند و مبسوط بررسي را به هفته آينده موكول كردند. آقاي دكتر موسوي عنوان داشتند كه ما ابتدا تمركز بر نام تهران مي نمائيم تا بدانيم اين نام كهن از كجا سرچشمه مي گيرد. طبق گزارش ويكي پديا به نقل از منابع معتبر، بر پایه گمانه‌هايي، ریشه نام تهران به زبان های ایرانی باستان همچون زبان مادی و زبان اوستایی برمی گردد. از آنجا که شهر ری و منطقه تهران در دوران پیش از اسلام بزرگترین شهر سرزمین ماد بودهاست، بنا بر این اسم تهران از دو بخش (ته) به معنی درخت درخت تاقوک تاقوک (ته گوک) یکی از درخت های مقدس در ادیان کهن ایرانی استو (ران) به معنی دامنهتشکیل شده‌است. ته یک واژه گرفته شده از زبان مادی است (ته گوک) و معنی درخت داغداغان می‌دهدکه در مناطق شمال تهران امروزی می روییده‌است. در لغتنامه دهخدا نیز بدان اشاره شده‌است و دهخدا ان را چنین توضیح می‌دهد: ته نامی است که در شمیرانات و اطراف طهران به درخت داغداغان دهند. بنابراین، این حدس غیرعلمی می‌گوید که تهران یعنی جا و مکانی که در ان درخت داغداغان روید. همچنین پسوند ران در اسامی بسیاری از محلات و روستاهای شمال تهران دیده می‌شود که باهم ارتباط دارند. مثلا شمیران، جماران، شهران، نیاوران. مادها که زرتشتی بودند به بزرگترین و مقدسترین شهرشان ری، راگا, راگان یا راگ گفتند، یعنی جا و مکانی که در دامنه کوه واقع شده‌است. بنابراین ری و ران در زبان اوستائی و مادی یعنی دامنه و علت این نامگذاری واقع شدن این شهرها در دامنه کوههای البرز و دماوند بوده‌است. تا پیش از کشف تمدّن قیطریّه و همچنین کشف آثاری در تپّه‌های عبّاس‌آباد، گمان می‌رفت پیشینهٔ تاریخی این شهر به همان آثار یافت‌شده در حوالی شهر ری محدود می‌شود، ولی اکتشافات باستان‌شناسی در تپّه‌های عبّاس‌آباد، بوستان پنجم خیابان پاسداران و درّوس، نشان داد تمام آبادی‌های ناحیهٔ تاریخی قصران، دوره‌ای درخشان از استقرار اقوام کهن و خلّاقیّت‌های فرهنگی را پشت سر گذارده‌اند. در فارسنامهٔ ابن بلخی نیز که مربوط به سال‌های ۵۰۰ تا ۵۱۰ هجری قمری است، از شهر تهران به دلیل انارهای مرغوبش یاد شده‌است. اگرچه در آثار مکتوب کهن از تهران پیش از اسلام نام برده نشده‌است، امّا حفّاری‌های باستان شناسی ۱۳۲۱ خورشیدی در روستا‍ی درّوس ‍ شمیران نشان می‌دهد که در این ناحیه، در هزارهٔ دوّم پیش از میلاد، مردمی متمدّن زندگی می کرده‌اند. قناتهای تهران و ری که دشت ورامین را آبیاری می‌کردند تا سال ۱۳۴۰ جزء پر ...

  • روستا چيست؟

    روستا چيست؟ ”ده“ (يا ”قريه“) به معني سرزمين است. از نظر تقسيمات كشوري, ”ده“ (يا ”روستا“ ويا ”آبادي“) در ايران, كوچكترين واحد سكونتي و اجتماعي-سياسي است. كشور به چندين استان (داراي استاندار), هر استان به چند شهرستان (داراي فرماندار), و هر شهرستان به چند بخش (داراي بخش‌دار), و هر بخش به چند شهر (داراي شهردار) و روستا (داراي كدخدا) تقسيم مي‌شود. البته به مجموعه‌اي از چندين ده هم دهستان گفته مي‌شود كه مسؤول آن دهيار ناميده مي‌شود. مطابق سرشماري‌هايي كه در كشور انجام مي‌شود, به نقاطي كه كمتر از 5000 نفر جمعيت داشته باشند روستا, و به نقاط بيش از 5000 نفر شهر گفته مي‌شود. البته استثنائاتي نيز (عليرغم ملاك مذكور) وجود دارد. مردم روستا, از طريق كشاورزي امرار معاش مي‌كنند به همين جهت بعدها, در تعريف روستا, شغل كشاورزي نيز به عنوان اساس كار روستاييان اضافه گرديد. البته تعاريف ديگري نيز از روستا (يا ده) در كشور وجود دارد كه از مجموع آن‌ها مي‌توان اين تعريف را ارايه نمود: روستا, عبارت از محدوده‌اي از فضاي جغرافيايي است كه واحد اجتماعي كوچكي مركب از تعدادي خانواده كه نسبت به هم داراي نوعي احساس دلبستگي, عواطف و علائق مشترك هستند, در آن تجمع مي يابند و بيشتر فعاليت‌هايي كه براي تامين نيازمندي‌هاي زندگي خود انجام مي‌دهند, از طريق استفاده و بهره‌گيري از زمين و در درون محيط مسكوني‌شان صورت مي‌گيرد. اين واحد اجتماعي كه اكثريت افراد آن به كار كشاورزي اشتغال دارند در عرف محل, ده ناميده مي‌شود [20]. براساس مطالعات جهاني, تعريف روستا در كشورهاي مختلف,‌ داراي تفاوت‌هايي مي‌باشد. مثلاً در آمريكا بيشتر بر مفهوم ”مناطق روستايي“ تاكيد مي‌شود كه بيانگر نواحي داراي چگالي جمعيتي كم است در حاليكه در بعضي كشورهاي ديگر همچون ايران نيز روستا بر اساس ميزان جمعيت تعريف مي‌شود. به عنوان مثال, ملاك جمعيت روستا در فرانسه 2000 نفر, در بلژيك 5000 نفر,‌ در هلند 20000 نفر و در ژاپن 30000 درنظر گرفته شده است [20]. توسعه روستايي چيست؟ از چند سده اخير و با رشد پرشتاب صنعت و فناوري در جهان, عقب‌ماندگي مناطق روستايي بيشتر عيان گرديده است. از آن‌جاييكه عموماً روستاييان نسبت به شهرنشينان داراي درآمد كمتري هستند و از خدمات اجتماعي ناچيزي برخوردار هستند, اقشار روستايي فقيرتر و آسيب‌پذيرتر محسوب مي‌شوند كه بعضاً منجر به مهاجرت آنان به سمت شهرها نيز مي‌شود. علت اين امر نيز پراكندگي جغرافيايي روستاها, نبود صرفه اقتصادي براي ارايه خدمات اجتماعي, حرفه‌اي و تخصصي‌نبودن كار كشاورزي (كم‌بودن بهره‌وري), محدوديت منابع ارضي (در مقابل رشد جمعيت), و عدم‌مديريت ...

  • روستا و راهبردهاي توسعه پايدار

    مقدمه: در حال حاضر يعني اوايل دهه ۹۰ خورشيدي نسبت جمعيت روستا نشين ايران بسيار كمتر از جمعيت شهر نشين است. با مطالعه روند تغييرات جمعيتي بخوبي مي توان دريافت كه علت كاهش جمعيت روستايي نسبت به شهر افزايش نرخ مهاجرت از روستا به شهر بوده است. چرايي اين پديده نياز به مباحث گوناگون و متعددي دارد كه از حوصله اين مقال خارج است. نقطه كانوني اين نوشته بر روي برخي از جنبه ها خواهد بود. در طي سي سال گذشته گسترش خدمات عمومي از جمله آب آشاميدني،برق، بهداشت، راه،گازرساني، خدمات ارتباطي و... در روستاها فاصله بهره مندي مردم روستا نشين نسبت به شهر نشين را از مزيت هاي دولت ساخته كاهش داده است. اما به نظر مي رسد اين گسترش خدمات، به توزيع عادلانه تراز زندگي و بهبود عيني كيفيت زندگي در روستا منجر نشده است. اگر بخواهيم علت علاقه مردم روستا نشين را به شهرها در يك كلمه خلاصه كنيم كلمه كليدي رفاه خواهد بود. و با توجه به جميع جهات مردم روستا نشين در يك درك ذهني تراز رفاه و آسايش زندگي شهري را بالاتر از روستا مي دانند. از متغيرهاي اساسي موثر بر رفاه ذهني نيز مي توان به توان اقتصادي و يا درآمد نقدي و سرمايه اي اشاره كرد. مردم روستا فكر مي كنند كه زندگي  و به تبع آن سرمايه گذاري در شهر باعث مي شود كه سطح درامدي و سرمايه اي بالاتري داشته باشند.شايد يكي از دلايل آن افزايش قيمت املاك و مستغلات شهري نسبت به املاك و مستغلات روستايي به دليل نرخ تورم دولت ساخته است. به عبارت ساده تر اگر يك فرد روستايي در سال ۷۰ كليه املاك و مستقلات خود را در روستا فروخته و به شهر آمده باشد، در حال حاضر مقدار درآمد سرمايه اي وي بيش از ده برابر يك فرد هم ارزي است كه در روستا مانده است! مزيت تورمي شهر باعث شده است كه مردم دل از خانه و كاشانه با صفاي خود در روستا كنده و به شهرها كوچ كنند. البته اين يك شق قضيه است در سمت ديگر مساله اما مي توان به بالاتر بودن تراز هزينه اي زندگي شهري اشاره نمود كه  باعث شده است زندگي در روستا هنوز مزيت نسبي داشته باشد. فرد روستايي به علت توان توليدي خود بهاي كمتري براي كالاهاي مصرفي و عمدتا خورد و خوراك خود مي پردازد. اما فرد شهري به علت مصرف كننده بودن و عدم توليد تابع بازار است و در هنگامه ركود تورمي فشار بيشتري متحمل مي شود. براي ورود به متن مساله همين قدر كافي به نظر مي رسد. حال به اصل مساله يعني توسعه پايدار روستا مي پردازيم  اما مساله چيست؟ سوال: با توجه به وضعيت موجود چگونه مي توان الگوي موفقي براي پيشرفت جامع روستا تدوين كرد؟ و براي درك بهتر اين سوال را به دوسوال تجزيه مي كنيم اول الگوي پيشرفت يعني چه؟ دوم منظور از پيشرفت ...

  • توسعه اقتصادي چيست؟

    مقدمه از ساليان بسيار دور, با افزايش سطح دانش و فهم بشر, كيفيت و وضعيت زندگي او همواره در حال بهبود و ارتقا بوده است. بعد از انقلاب فرهنگي-اجتماعي اروپا (رنسانس) و متعاقب آن انقلاب صنعتي, موج پيشرفت‌هاي شتابان كشورهاي غربي آغاز گرديد. تنها كشور آسيايي كه تا حدي با جريان رشد قرن‌هاي نوزده و اوايل قرن بيستم ميلادي غرب همراه گرديد كشور ژاپن بود. بعد از رنسانس كه انقلابي فكري در اروپا رخ داد, پتانسيل‌هاي فراوان اين ملل, شكوفا و متجلي گرديد اما متاسفانه در همين دوران, كشورهاي شرقي روند روبه‌رشدي را تجربه نكرده و بعضاً سيري نزولي طي نمودند. البته بعضاً حركت‌هاي مقطعي و موردي در اين كشورها صورت گرفت اما از آنجاييكه با كليت جامعه و فرهنگ عمومي تناسب كافي را نداشت و مورد حمايت واقع نگرديد, به سرعت مزمحل گرديد. محمدتقي‌خان اميركبير در ايران, نمونه‌اي از اين دست است. مباحث توسعه اقتصادي از قرن هفدهم و هجدهم ميلادي در كشورهاي اروپايي مطرح گرديد. فشار صنعتي‌شدن و رشد فناوري در اين كشورها توام با تصاحب بازار كشورهاي ضعيف مستعمراتي باعث شد تا در زماني كوتاه, شكاف بين دو قطب پيشرفته و عقب‌مانده عميق شده و دو طيف از كشورها در جهان شكل گيرد: كشورهاي پيشرفته (يا توسعه‌يافته) و كشورهاي عقب‌مانده (يا توسعه‌نيافته). با خاموش‌شدن آتش جنگ جهاني دوم و شكل‌گيري نظمي عمومي در جهان (در كنار به استقلال رسيدن بسياري از كشورهاي مستعمره‌اي), اين شكاف به‌خوبي نمايان شد و ملل مختلف جهان را با اين سوال اساسي مواجه ساخت كه ”چرا بعضي از مردم جهان در فقر و گرسنگي مطلق به سر مي‌برند و بعضي در رفاه كامل؟“. از همين دوران انديشه‌ها و نظريه‌هاي توسعه در جهان شكل گرفت. پس در واقع نظريات ”توسعه“ بعد از نظريات ”توسعه اقتصادي“ متولد گرديد. در اين دوران, بسياري از مردم و انديشمندان, چه در كشورهاي پيشرفته و چه در كشورهاي جهان سوم, تقصير را به گردن كشورهاي قدرتمند و استعمارگر انداختند. بعضي نيز مدرن‌نشدن (حاكم نشدن تفكر مدرنيته بر تمامي اركان زندگي جوامع سنتي) را علت اصلي مي‌دانستند و ”مدرن‌شدن به سبك غرب“ را تنها راهكار مي‌دانستند. بعضي ديگر نيز وجود حكومت‌هاي فاسد و ديكتاتوري در كشورهاي توسعه‌نيافته و ضعف‌هاي فرهنگي و اجتماعي اين ملل را مسبب اصلي معرفي مي‌نمودند. عده‌اي هم ”دين“ يا حتي ”ثروت‌هاي ملي“‌ را علت رخوت و عدم‌حركت مثبت اين ملل تلقي مي‌نمودند. به هر تقدير اين كه كدام (يا كدامين) علت (يا علت‌ها) اصلي و يا اوليه بوده است ويا اينكه در هر نقطه از جهان, كدامين علت حاكم بوده است از حوصله اين بحث خارج است. آنچه در ...

  • نمونه سوال از کتاب آمادگی دفاعی دوم متوسطه درس اول تا ششم

    درس يك : امنيت پايدار 1- امنيت ملي چيست؟ وضعیتی که در آن کشور بتواند منافع وارزش های حیاتی خود مانند تمامیت ارضی ،جان مردم ، ارزشهای دینی وملی و...... را در برابر تهدیدات داخلی وخارجی حفظ کند   2- سطوح مختلف امنيت را بنويسيد؟ - جسمی وفردی – امنیت خانوادگی – امنیت محلی  - امنیت شهری– امنیت ملی – امنیت منطقه ای – امنیت جهانی 3- كوچكترين و بزرگترين نوع امنيت كدام است؟ امنیت  فردی / امنیت جهانی 4- مهمترين نوع امنيت چيست؟  امنیت ملی 5- اهداف اصلی امنيت ملي كدامند؟ - حفظ استقلال کشور –حفظ ارزش های دینی و ملی – حفظ ثبات سیاسی واقتصادی – تحقق رفاه عمومی – ایجاد آسایش در برابر خطرات بیگانه 6- ريشه گرايش به امنيت چيست ؟ فطرت انسانی 7- ويژگي‌هاي جنگ هاي گذشته چه بود؟ بیشتر درگیری مسلحانه ونظامی بین دوکشور بوده است 8- ابعاد گسترده جنگ هاي امروزي را بنويسيد؟  فرهنگی ،اقتصادی ، اجتماعی 9- كشورهاي چگونه به امنيت پايدار مي رسند (امنيت پايدار چيست )؟ هرگاه کشوری بتواند از نظر داخلی وبین المللی به همه تهدیدات در ابعاد مختلف نظامی ،سیاسی ، فرهنگی ،اقتصادی ، واجتماعی با تکیه بر رضایت مردم پاسخ دهد به امنيت پايدار رسیده است . 10- آيا كشورها در امنيت پايدار وضعيت يكساني دارند؟ مثالي بزنيد؟ وضعیت یکسانی ندارند ، کشوری امنیت داخلی دارد ولی از سوی قدرت خارجی تهدید می شود یا از نظر نظامی وضیت مناسب دارد اما در معرض خطرارزش های فرهنگی والگوی رفتارسیاسی است    تهدید 1- منظور از تهديد چيست؟  وضعیتی که در آن ارزشها ی حیاتی جامعه از سوی قدرت های خارجی به خطر بیفتد 2- ارزشهاي حياتي جامعه را بنويسيد؟  اعتقادات دینی، فرهنگ ،استقلال وتمامیت ارضی 3- تهديد ............. و يا صرفا .............. و رواني مي باشد و فقط............... مي شود .  واقعی، ذهنی ، احساس 4- انواع تهديد را بنويسيد . الف - تهديد داخلي  ب- تهديد خارجي 5- انواع تهديد را تعريف كنيد .  الف - تهديد داخلي  : منشا آن داخلی وممکن است در امتداد تهدید خارجی باشد    ب- تهديد خارجي : علیه ارزش ها دینی وملی ،تمامیت ارضی ، استقلال سیاسی و... که منشا خارجی دارد    6- براي تهديد داخلي چند نمونه بنويسيد . تهدیدهای سیاسی ، اقتصادی ؛فرهنگی ، اجتماعی ، نظامی مانند مصرف گرایی تجمل گرایی قانون گریزی 7- براي تهديد خارجي چند نمونه بنويسيد . تهدیدحمله به مراکز هسته ای توسط اسراییل  1- چگونه مقابل با تهديد را بنويسيد ؟ الف- دشمن را بزرگ  ،خود را کوچک ، قبل از اقدام ، شکست را پذیرفته اند ب - دشمن را کوچک  ،خود را بزرگ ، از توان دشمن غافلگیر ، شکست را پذیرفته اند  ج – حدتوان خود ودشمن را واقعی می دانند باتوکل به خدا دشمن را شکست ...