شعری درمورد علم و دانش
چهل حدیث زیبا درباره علم و دانش-1
چهل حدیث بسیار زیبا درباره ...علم و دانش... پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم : 1- السُّؤالُ نِصفُ العِلم .پرسش نیمى از دانش است .کنزالعمّال : ۲۹۲۶۰ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم :2- العِلمُ خَزائنُ ومَفاتِیحُهُ السُّؤالُ ، فَاسألُوا رَحِمَکُمُ اللّهُ فإنّهُ یُؤجَرُ أربَعةٌ : السائلُ ، والمُتَکلِّمُ ، والمُستَمِعُ ، والُمحِبُّ لَهُم؛دانش گنجینه هایى اسـت و کـلـیدهاى آن پرسش است ؛ پس ، خدایتان رحمت کند ، بپرسید ، که با این کار چهار نفر اجر مى یابند : پرسشگر ، پاسخگو ، شنونده و دوستدار آنان . تحف العقول : ۴۱ منتخب میزان الحکمة : ۲۶۰ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم : 3- مَن تَعَلَّمَ العِلمَلِغَیرِ اللّه تَعالى فَلْیَتَبَوَّأْ مَقعَدَهُ مِن نارٍ ؛ هـر که دانـش را براى غـیر خدا بیاموزد ، جایگاهش دوزخ باشد . کنزالعمّال : ۲۹۰۳۵ منتخب میزان الحکمة : ۴۰۰ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم : 4- مَن طَلَبَ العِلمَ فهُوَ کالصّائمِ نَهارَهُ ، القائمِ لَیلَةُ ، وإنَّ بابا مِنَ العِلمِ یَتَعَلَّمُهُ الرَّجُلُ خَیرٌ لَهُ مِن أن یَکونَ أبو قُبَیسٍ ذَهَبا فأنفَقَهُ فی سَبیلِ اللّه ؛ هر که دانش بجوید ، مانند کسى است که روز خود را به روزه گذراند وشبش را به عبادت . اگر کسى یک بابِ علم بیاموزد ، برایش بهتر است از این که کوه ابو قبیس طلا باشد و او آن را در راه خدا انفاق کند . منیه المرید : ۱۰۰ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم : 5- طالِبُ العِلمِ طالِبُ الرَّحمَةِ ،طالِبُ العِلمِ رُکنُ الإسلامِ ، ویُعطى أجرَهُ مَعَ النَّبِیّینَ ؛ جویاى دانش ، جویاى رحمت است . جوینده دانش رکن اسلام است و پاداشش با پیامبران داده مىشود. کنز العمّال : ۲۸۷۲۹ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸ یامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم : 6- إنَّ طـالِبَ العِلمِ تَـبسُطُ لَـهُ الـمَلائکَةُ أجـنِحَتَها وتَستَغفِرُ لَهُ ؛ فـرشتگان ، بـالهاى خـود را براى جوینده دانش مى گسترانند و برایش آمرزش مىطلبند . کنز العمّال : ۲۸۷۴۵ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸ پیامبر خدا صلى الله علیه و آله و سلّم : 7- مَن کانَ فی طَلَبِ العِلمِ کانَتِ الجَنَّةُ فی طَلَبهِ ؛ هر که در جستجوى دانش باشد ، بهشت در جستجوى او برآید . کنزالعمّال : ۲۸۸۴۲ منتخب میزان الحکمة : ۳۹۸ امام على علیهالسلام : 8- مَن جاءَتهُ مَنِیَّتُهُ وهُوَ یَطلُبُ العِلمَ فبَینَهُ وبَینَ الأنبیاءِ دَرَجَةٌ؛ هر کس در حال طلب دانش مرگش فرا رسد ، میان او و پیامبران تنها یک درجه تفاوت باشد . مجمع البیان : ۹ / ۳۸۰ منتخب میزان ...
شعری از ه. ا. سایه در مورد زمین
زین پیش شاعران ثنا خوان، که چشمشان در سعد نحس طالع و سیر ستاره بود، بس نکته های نغز و سخن های پر نگار گفتند در ستایش این گنبد کبود اما، زمین که بیشتر از هر چه در جهان شایسته ی ستایش و تکریم آدمی است، گمنام و ناشناخته و بی سپاس ماند. ای مادر، ای زمین! امروز این منم که ستایشگر توام، از توست ریشه و رگ و خون و خروش من. فرزند حق گزار و شاکر توام. بس روزگار گشت و بهار و خزان گذشت تو ماندی و گشادگی بی کرانه ات طوفان نوح هم نتوانست شعله کشت از آتش گداخته جاودانه ات هر پهلوان به خاک رسیده ست گرده اش غیر از تو، ای زمین که در این صحنه ستیز ماندی به جای خویش پیوسته زورمند و گرانسنگ و استوار. فرزند بدسگالی اگر چون حرامیان بر حرمت تو تاخت هرگز تهی نشد دلت از مهر مادری با جمله ناسپاسی فرزند بی شناخت آری، زمین ستایش و تکریم را سزاست از اوست هرچه هست در این پهن بارگاه پروردگان دامن و گهواره وی اند سهراب پهلوان و سلیمان پادشاه ای بس که تازیانه خونین برق و باد پیچیده دردناک بر گرده ی زمین، ای بس که سیل کف به لب آورده ی عبوس جوشیده سهمناک بر این خاک سهمگین، زان گونه مرگبار که پنداشتی، دریغ دیگر زمین همیشه تهی مانده از حیات، اما، زمین همیشه همان گونه سخت پشت بیرون کشیده تن از زیر هر بلا، و آغوش باز کرده به لبخند آفتاب زرین و پرسخاوت و سبز و دلگشا . . .
شعر در مورد معلم
معلم ای سراج راه دانش معلم ای منیر ماه تابش معلم ای علیم راه بینش هدایت می کنی با صلح و سازش معلم ای شکیب آفرینش مرا می ژروری با علم و دانش معلم ای حلیم روز گاران تراوش می کند علمت هزاران معلم ای حبیب نوبهاران به سویت می شتابم من هراسان معلم ای رفیق دانش آموز همیشه در کلاس هستی تو دلسوز معلم ای که می سوزی همه روز دل خودرابرای دانش آموز معلم ای در هنگام درست به جان و دل کنی کوشش و زحمت معلم ای که در کنج کلامت نشسته نعمت خوب صداقت معلم ای طبیب درد مندان انیس و مو نس آن ژاک یزدان معلم ای که در عدل و عدالت ندارد هیچ کسی از تو شکایت معلم من ببوسم دست وبایت کریمی را نمودی توهدایت
ٍٍسخنان بزرگان اندیشمندان در باره ارزش علم ودانش
آنچه به‌روح آرامش می‌بخشد همانا علم است و بس.» سیدارتا گوتاما - گوتاما بودا «آنچه در علم بیش می‌باید// دانش ذات خویش می‌باید» اوحدی «آنچه مغز و قلب را از آلایش پاک می‌کند، فقط دانش است؛ مابقی بی‌دانشی است.» کریشنا «آنکه همه چیزش را به جهان می سپارد و خود سخن تازه ایی ندارد نباید مدعی داشتن خرد باشد و دانش.» ارد بزرگ «آن قدر دانش آدمی را کفایت است که راه راست از کج و سعادت را از شقاوت شناسد.» اثر حکمت آن‌گاه در شخص حکیم ظاهر شود که خویشتن را حقیر و ناچیز شمارد.» سقراط «از این روست که از عالمان همهٔ ادیان و متفکران و دانشمندان و هنرمندان سراسر جهان و از همهٔ نهادهای بین‌المللی و منطقه‌ای مجدّانه می‌خواهم که برای پیشبرد این مهم، در برابر امواج غیریت‌سازیی‌های مصنوعی که ابزار دست قدرت‌های خشونت‌گراست بایستند و بخصوص برای بیرون بردن حریم قدسی پیامبران و مقدسات همهٔ ادیان از عرصهٔ منازعات سیاسی و فرهنگی به‌اقدامات مؤثر بین‌المللی و تلاشهای جدید حقوقی بیندیشند.» محمد خاتمی «افرادی که بزرگترین خدمت را به علم و فرهنگ نموده‌اند، نویسندگان و محققانی بوده‌اند که در انزوا می‌زیسته‌اند و هرگز در مباحثات دانشگاهی شرکت نکرده و حقایق صددرصد اثبات نشده را در آکادمی‌ها ابراز نداشته‌اند.» ولتر «اگر به زبان تمامی آدمیان و فرشتگان سخن گویم.... و از عشق بی‌بهره باشم طبل میان‌تهی و سنج پرهیاهویی بیش نیستیم، اگر از کرامت غیب‌دانی و پیش‌گویی بر خوردار باشم و همه اسرار جهان را دریابم و قلمرو دانش را تمام مسخر کنم و در ایمان چنان راسخ و نیرومند باشم که کوه‌ها را به رفتار آورم و از عشق بی‌بهره باشم، کسی نیستم. اگر همه دارایی خویش به مستمندان بخشم و جسم خویش را به آتش بسپارم و از عشق بی‌بهره باشم مرا هیچ سود نخواهد بخشید.عشق بردبار و مهربان است عشق از حسد برکنار است عشق لاف خودستایی نمی‌زند عشق اطوار ناپسند ندارد عشق به اندک چیزی در خشم نمی‌آید و اندیشه شر نمی‌کند و از بی‌عدالتی خشنود نیست اما با حقیقت و راستی شاد و خرم است همه چیز را تحمل می‌کند همه چیز را باور می‌کند و به همه چیز امیدوار است و هیچگاه از پای نمی‌افتد اما پیشگوی‌ها همه شکست می‌خورند و زبان‌ها همه قطع می‌شوند و دانش‌ها در غبار زمان پنهان می‌شوند و دانش ما جزیی است و نبوت ما جزیی است و آنچه جزیی است روی در فنا دارد انچه می‌ماند ایمان و امید و عشق است و از این هر سه، عشق را برترین مقام است.» پائولو کوئیلو/ عطیه برتر «اگر دانش به روزی بر فزودی// زنادان تنگ روزی تر نبودی» سعدی «اگر دانش را به‌خاطر کسب درآمد فرا می‌گیرید به‌حق ...
شعری در مورد ریاضی به نقل از مجله پویا- 10
شنو از دانشي كه بي كران است شگفتي ها دراين دريا نهان است رياضي مثل يك قوي سبكبار به نرمي بر روي هستي روان است درخشنده تراز یک قرص خورشید فروغش بین دانش ها عیان است دونده همچو آهوي سبك پی به باغ علم و دانش او دوان است هماره غرق گلهاي بهاری علوم پايه را بي او، خزان است نگهدار حريم علم و دانش علوم پايه گله ، او شبان است حسابان درگلستان رياضی بسي خرم چو يك سرو چمان است مكان هندسي بسيار زيباست تو گويي باغ زيباي جنان است عروسي همچو مشتق در حسابان به مثل دلبري ابرو كمان است نسيم جانفزاي كاكل حد دواي درد جمله عاشقان است توپولوژي نخستين درس زيبا جميل و نوبرو خيلي جوان است حساب،ديفرانسيل چون مرمرناب شكيل و صاف و زيبا و گران است وجود هندسه چون مخمل نرم حرير و سندس وبرد يمان است مثلث با سه ضلع ساده بنگر هزاران دايره در وي نهان است دواير همچو خون سرخ ، جاری درون پيكرش دايم روان است نقاط و صفحه و خط و فضا را براي هندسه چون جان جان است درون كشور اشكال و احجام شهي مانند نقطه حكمران است شعاع دايره همراه خوبان وتر با مركز و قطر و كمان است بيا چون دايره گردنده باشيم كه رقص او چو رقص مهوشان است شعاع و مركز و قطر و وترها براي دايره گوش و زبان است محمد حسين نظري ـزمستان 81
طرح درس دوم راهنمایی
به نام خدا طراحی آموزشی«آموزش مبتنی بر رویکرد تربیتی » نام و نام خانوادگی: مدرک تحصیلی: شهرستان: ماده درسی: فارسی شماره فصل/ موضوع درس: 2-دانایی پایه: سوم زمان :85 اهداف آموزشی مبتنی بر حیطه های یادگیری شناختی(دانستنیها) - دانش آموز پس از پایان درس معنی کلمات و اصطلاحات درس را بداند. - قالب شعری مثنوی را بشناسد و مفاهیم کلّی و جزیی درس را بداند. روانی-حرکتی(مهارتی ها) -بتواند از روی درس ، شعر را سلیس و روان بخواند. -پیرامون مفهوم دانایی برای دوستان و دیگران صحبت کند. عاطفی(نگرشی ها) -برای علم ودانایی ارزش قائل باشد و دانایی را دوست داشته باشد - همیشه در پی دانایی باشد و دانشمندان را بشناسد مواد و وسایل آموزشی:مجموعه کارت های آموزشی کلمات قافیه و ردیف ، شاهنامه ، بوستان و مثنوی روش یا روشهای تدریس:تلفیقی از روش های نوین آموزشی فعالیت آغازین (ایجاد انگیزه) پس از ورود با چهره ای شاداب و لبی خندان به کلاس درس ، تخته ی کلاس را با حدیثی زیبا وبیتی پیرامون ارزش علم و دانایی زینت می دهیم. با تعریف داستان ی کوتاه پیرامون علم ودانایی به ارزشیابی درس قبلی می پردازیم و کارهای گروهی و فعالیت های فردی دانش آموزان از قبیل : انواع جمله های نهی و ...، چند نمونه اثر تضمین و... را جمع آوری نموده وبررسی می کنیم. در جریان گفت و گوی مختصر با دانش آموزاناز حال و احوال آنان نیز حین جمع آوری فعالیت ها با خبر می شویم و وضیعت کلی جسمی وروحی – روانی آن ها را جویا می شویم و دقت می کنیم تا دانش آموزان با چراغ خاطر و اندیشه ای آسوده آماده ی جریان تدریس شوند. زمان 10 ارائه ی درس جدید مبتنی بر رویکرد تربیتی با پیش در آمدی که از قبل گفته شد شعر درس را یکبار به صورت سلیس ، زیبا و روان برای دانش آموزان می خوانیم وبار دوم شعر را به صورت گروهی و دسته جمعی باهم زمزمه می کنیم. سپس برای اعضای هر گروه چهار بیت مشخص می کنیم تا درباره ی کلمات تازه واستخراج معانی آن ها از بخش واژه نامه ، شاعران ، نکات ادبی و زبانی ، احادیث، داستان کوتاه، آیات قرآنی و... با هم به تبادل نظربپردازند. ...
درس چهارم جوانان و فرهنگ
به دانش فزای و به یزدان گرامی که او باد جان تو را رهنماییفردوسیمعنی : علم و دانش خود را افزایش ده و به خداوند که راهنما و هدایت گر توست ، ایمان آور.لغت :فزا : بیفزا ، افزایش دهگرای : علاقه و تمایل داشته باشنکته :فزای : ( از مصدر افزودن ) و گرای : ( از مصدر گراییدن) : فعل امرتاریخ ادبیات :در روستای باژ واقع در منطقه توس خراسان در قرن چهارم به دنیا آمد. از نجیب زادگان و دهقانان توس بود.وی 25 یا 30 سال برای سرودن اثر عظیم خود شاهنامه رنج کشید و در سن 80 سالگی دیده از جهان فرو بست.*****چو دخلت نیست ، خرج آهسته تر کن که می خوانند ملّاحان سرودیمعنی : اگر درآمد نداری ، کم تر خرج کن ، زیرا دریانوردان شعر را این چنین می خوانند :اگر باران به کوهستان نبارد به سالی دجله گردد خشک رودیسعدیمعنی :اگر در کوهستان باران نبارد در مدّت یک سال رود دجله ، خشک می شود.لغت :دخل : درآمدملّاحان : ملوانان ، کشتی باناندجله : رودخانه ای در عراقنکته دستوری :خشک رودی : ترکیب وصفی مغلوب = رود خشکیاین دو بیت سعدی با یکدیگر موقوف المعانی هستند.*****گهر بی هنر زار و خوارست و سست به فرهنگ باشد روان تندرستمعنی : انسان با اصل و نسبی که از هنر و دانش بی بهره باشد ، بی ارزش و ناپایدار است. روح و جان انسان ، با تربیت و دانش ، سلامت می ماند.لغت :زار : ناتوان و خوارخوار : پست و بی ارزشفرهنگ : تربیت و دانش***** قدر وقت ار نشناسد دل و کاری نکند بس خجالت که از این حاصل ایّام بریمحافظتاریخ ادبیّات :خواجه شمس الدین محمد بن بهاءالدّین حافظ شیرازی شاعر بزرگ سده هشتم معروف به لسان الغیب از بزرگترین شاعران غزل سرای ایران و جهان است. علت تخلّص وی به حافظ ، حافظ قرآن بودن وی است. دیوان او سرشار از آموزه های عرفانی و حکمت الهی است. آرامگاه او در حافظیّه شیراز است.معنی :اگر انسان ارزش وقت را نداند و خدمتی شایسته انجام ندهد از اینکه عمر را بیهوده هدر داده شرمنده است.نکته :« حکیم و تاریخ نویس یونانی » : هرودت مورّخ یونانی که به پدر تاریخ معروف است.لغت :تقوی : پاکدامنی ، پرهیزکاریفضیلت : ارزش ، خوبی های اخلاقیدست یازیدن : دراز کردن ، اقدام کردنانحطاط : پست شدن ، فرو افتادنمقهور : مغلوب ، شکست خوردهمقدونی : منسوب به مقدونیّه ، یکی از شهرهای یوناناقتدار : قدرت داشتن ، توانمندیتوقع : انتظار ، پای نهادن به ... ، کنایه از وارد شدن به ...اقلیمی : منسوب به اقلیم : سرزمین ، ناحیه ، قلمروذخایر : جمع ذخیره ، اندوخته ها ، پس اندازهاهدر رفتن : بیهوده و بی ثمر بودندر گروه : وابسته بهقابلیت : تواناییبالش : رشد و بالندگیسر زنده : شاد و سرحالسامان : آرام و قرار ، نظم و نضباطوهله : بار ، دفعه ، مرحلهقریحه : ذوق و استعدادآموزه ...
زندگي نامه خاجوي كرماني
« کمال الدین ابوالعطا محمود بن علی» از بزرگ زادگان و خواجگان کرمان بود ، به همین علت، بعدها تخلص «خواجو» را برای خود برگزید و به دلیل هنرنمایی هایش در سرودن شعر به « نخل بند شاعران» شهرت یافت.شاعر کرمانی و پر آوازه ی قرن هشتم پس از تولد، در دیار خویش در پی کسب علم و کمال برآمد و در جوانی با حافظ آشنا شد و دوستی و نزدیکی بسیاری با او داشت. از آن جا که خواجو مسن تر و با تجربه تر از حافظ بود بر شعر و اندیشه ی خواجه ی شیراز پرتو تعلیم افکند و این گونه است که در دیوان حافظ، غزل ها و ابیات زیادی را می یابیم که به تقلید و یا استقبال از خواجوی کرمانی سروده شده است.آری، پرچمدار غزل فارسی (حافظ)، سبک غزل سرایی خود را از خواجو تقلید کرده است و این سبک غزل خواجو است که با کمال هنری و رندی حافظ در دیوان خواجه ی شیراز به اوج تعالی رسیده است.دامنه ی پیروی حافظ از سبک خواجوی کرمان حتی مضمون بسیاری از اشعار و نیز بعضی الفاظ را در بر می گیرد، و چنین است که بسیاری خواجو را استاد حافظ نامیده اند.خواجو در قصیده به سنایی نظر داشته است . قصاید او در توحید،نعت، منقبت معصومین و بخشی دیگر در زهد و پند و پاره ای نیز به انضمام بیش تر قطعاتش در برگزیده ی مطالب و مسایل اجتماعی و انتقادی است.او همچنین در غزل از سعدی، در حماسه از فردوسی و در داستان غنایی از نظامی پیروی کرده است. بنابراین خواجو در انواع شعری، تنها متولیان و پرچمداران ادب منظوم فارسی را سرمشق خود قرار داده است.دیوان شعر خواجو توسط احمد سهیلی خوانساری در تهران به چاپ رسیده است و شامل قصاید، غزلیات، قطعات، ترجیعات و رباعیات است که روی هم به دو بخش « صنایع الکمال» و « بدایع الجمال» تقسیم می شود.همچنین، شش مثنوی در وزن های گوناگون به نام های، سام نامه، همای و همایون، گل و نوروز، روضة الانوار، کمال نامه و گوهر نامه در کارنامه شعری خواجو ثبت شده است که پنج مثنوی اخیر بر روی هم خمسه ی او را تشکیل می دهد. اما خواجو آثاری به نثر نیز دارد که مهم ترین آنان سه مناظره است به نام های « رسالة البادیه» در مناظره ی نی و بوریا، « سبع المثانی» در مناظره ی «شمشیر و قلم» و مناظره ی شمس و سحاب که هر سه به نثری آمیخته با شعر نگاشته شده اند.خواجو در سال 750 ه. در شیراز جان به جان آفرین تسلیم کرد و در شیراز « تنگه الله اکبر » مشرف به دروازه ی قرآن فعلی به خاک سپرده شد .گفتنی است مرحوم محمودی استاندار نیمه ی اول دهه ی هفتاد کرمان در زمان مدیریت خود تلاشهای بسیاری در جهت انتقال مقبره ی خواجو به کرمان انجام داد. هر چند زنده یاد محمودی در این کار ناکام ماند اما پیگیری های بسیار او، سبب توسعه ی بنا و افزایش تبلیغات ...
486- اشعار زیبا از مولوی درباره علم آموزی بدون تقوا و پرهیزگاری
486- ناخلف معادل دو پیامک فارسی:ای دل! تو دمی مطیع سبحان نشدیوز کار بدت هیچ پشیمان نشدیصوفی و فقیه و زاهد و دانشمنداین جمله شدی ولی مسلمان نشدیمولویدسته بندی موضوعی:1- اشعار پیامکی از شاعران بزرگ