سقف خانه هاي مناطق گرم

  • فضاهای زيرزمينی مساكن ايرانی

    فضاهای زيرزمينی مساكن ايرانی

      غالباً خانه‌هاي سنتي در مناطق گرم و خشك ايران داراي زيرزمينهايي هستند كه در فصل گرم سال مورد استفاده ساكنين قرار مي‌گيرند. يكي از دلايل مهمي كه از زيرزمين استفاده مي‌كنند غير از گرم بودن منطقه، خاك و زمين مناسب و تركيب بسيار عالي آن مي‌باشد. اين فضاها در دل خاك توسط پوسته ضخيم زمين اطراف خود محافظت مي‌شود و باعث مي‌شود كه حرارت و گرماي خارج به سادگي به فضاي زيرين نفوذ نكند. در بسياري از اين مناطق واژه‌هاي سرداب، زيرزمين، شبستان و شوادان، معرف استفاده از زيرزمين هستند. شبستان شبستان                               همان زيرزمين يا سرداب است كه گاهي تمامي سطح زير طبقه همكف را در بر گرفته و سقف آن حدود يك متر از سطح حياط بالاتر است. سرداب اين فضا كه در طبقات زيرين خانه‌هاي اين مناطق ساخته مي‌شود به اين صورت عمل مي‌شود كه يك يا دو اتاق زيرخانه را خالي كرده و آنها را به صورت يك يا دو طبقه درآورده و سقف آن را تاق ضربي كار مي‌كنند. بعضي از اين فضاها را در كنار راهرويي كه به آب انبار ختم مي‌شود مي‌سازند تا از اين طريق برودت تبخيري بر خنكي فضاي موجود افزوده شود.                                       شـوادان شبادان فضايي به مراتب خنك تر از شبستان مي‌باشد و در مواقعي كه هواي شبستان خيلي گرم شود ساكنان از شوادان استفاده مي‌كنند كه ورودي آن از طريق حياط مي‌باشد.«شوادان راهي زيرزميني و دور و دراز است كه غالباً از كنار رودخانه دز سر در مي‌آورد و در مسير خود ابتدا در عمق حدود شش متر به يك مكان كه زيرزمين شبستان مي‌نامند مي‌رسد»«دكتر صارمي-علي اكبر-ارزشهاي پايدار در معماري ايران-1376) كه در اين مكان فضاهاي كوچكتر ديگري درست مي‌كنند كه به صورت يك تقاطع به طرفين باز مي‌شود. اين فضاها كه مكانهاي بسيار دنجي براي استراحت هستند كت ناميده مي‌شوند. در اين فضاها درون ديوار را خالي كرده براي نگهداري وسايل...به نام تاقچه و رف كه در امتداد هم قرار دارند. فضاي كت بوسيله دريزه ، هوا و نور را مي‌گيرد. بعضي از اين دريزه‌ها به حياط خانه راه دارد و بعضي ديگر به كوچه ختم مي‌شوند و اين دريزه‌ها به اتاقهاي خانه نيز راه دارند بدين طريق هواي بيرون كه وارد فضاي شوادان مي‌شود پس از اينكه خنك شد به اتاقها وارد مي‌شود و فضاي اتاق را نيز خنك مي‌كند بدين صورت هوا و دما دائماً در حال تغيير است. «سپس در عمق حدود 12 متري به زير زمين ديگري مي‌رسد كه معمولاً بزرگتراز زيرزمين اول بوده و به صورت مكاني مركزي ، با كتهايي در سه طرف است كه از يك گوشه آن پله ادامه پيدا مي‌كند و به شوادان همسايه مربوط مي‌شود و با گذشتن از پله‌هاي ديگر ...



  • اقلیم گرم و خشک (مانند بادرود )

    اقلیم گرم و خشک (مانند بادرود ) ایران اقلیم درمناطق مختلف دنیا باعرض جغرافیایی و ارتفاع سطح دریا مشخص میکنند ایران فلاتی است مرتفع که در عرض جغرافیایی 25 تا40 درجه در نیم کره شمالی و در منطقه گرمی واقع شده است تقسیمات اقلیمی که بر اساس مطالعه و پیش نهاد دانشمندان محیط شناس ایرانی تدوین شده است عموما” در حیطه معماری شامل تقسمات چهارگانه به شرح زیر است اقلیم گرم و خشک)) فلات مرکزی ایران( اقلیم سرد و کوهستانی )مناطق کوهستانی غرب( اقلیم گرم و مرطوب )کرانه شمالی خلیج فارس و عمان(اقلیم معتدل و مرطوب ) کرانه جنوبی دریایی خزرخصوصیات متفاوت اقلیم های ذکر شده در هر منطقه به طور چشم گیری در ترکیب معماری و شکل گیری بافت شهرها تاثیر گذار است مردمان مناطق یاد شده به میزان توجهی بر مشکلات حاد آب و هوایی فائق آمده اندراه حل هایی که ساکنین مناطق مختلف در جهت خلق معماری همسازبا شرایط منطقه در طی قرون متمادی اتخاذ کرده اند قابل ستایش است, این روش ها به طور حیرت انگیزی جنبه های آزار دهنده ای محیط را کاسته و از جنبه های مفید آن سود جسته اند که بررسی و مطالعه دقیق این حوزه اقلیمی در سطح کشور و بررسی راه حل های ذکر شده و راه کاهای مناسب با اقلیم در هر منطقه ظوابط و الگوی ارزش مندی جهت انجام طراحی در اختیار ما قرار می دهدشرایط حاد جوی و آب و هوایی مثلا” در منطقه گرم و خشک مشکلات خاصی را برای ساکنین این منطقه بوجود آورده است, لذا باید برای طراحی در چنین اقلیمی تصمیمات ویژه ای را در نظر گرفت.خلق بنا در این اقلیم نیازمند مطالعات عمیق و گسترده ای در شرایط و مسائل متنوع و متعدد در این اقلیم است  منطقه گرم و خشک ساکنین اقلیم گرم و خشک عموما” با مسائل و مشکلات حادی همچون تابش شدید آفتاب ,هوای خشک ,کمبود بارندگی ,عدم وجود رطوبت و وجود طوفان های گردوغبار و طوفانهای شن, اختلاف درجه حرارت در شب و روز هستند. بافت شهری در منطقه گرم و خشک : مجموعه های شهری و روستایی متراکم و فشرده است , با افزایش تراکم و فشردگی بناها در بافت سطوح مرتبط با شرایط حاد منطقه کاهش می یابد و بدین ترتیب تبادل حرارتی بین فضاهای بیرونی و درونی به حداقل می رسد, همچنین تراکم بناها در بافت علاوه بر یک کار اقلیمی در ضرورت امر دفاع در برابر حمله مهاجمان به شهر و همچنین روابط اجتماعی داخل شهر نقش بسزایی دارد, کلیه فضاهای زیستی این منطقه از قبیل فضاهای شهری ,گذرها ,معابر ,حیاط ها و ساختمانها در برابر شرایط نامطلوب جوی و بادها نا مطلوب و گرد و خاک و طوفان های شن محافظت شده اند , در عین حال شکل گیری بافت به نحوی استکه در استفاده از باد خنک در تابستان و گرمای ...

  • فرم ابنیه در اقلیم سرد و کوهستانی

    فرم ابنیه در اقلیم سرد و کوهستانی

    ساختمان هاي درون گرا با حياط مركزي بناهاي سنتي در اقليم سرد مانند نواحي مركزي فلات ايران داراي حياط مركزي بوده و ساير قسمت ها دورتادور اين حياط چيده مي شوند . اتاق هاي واقع در سمت شمال حياط بزرگتر از ساير قسمت ها و تالار يا اتاق اصلي نشيمن خانه نيز در اين سمت حياط واقع شده است تا از تابش مستقيم و حرارت آفتاب در فصل سرد زمستان استفاده كنند . جبهه جنوبي ساختمان به دليل كوتاه و معتدل بودن فصل تابستان كمتر به كار گرفته مي شود . لذا اتاق هاي جنوبي و اتاق هاي شرقي و غربي – در صورت وجود – به عنوان انباري يا فضاهاي خدماتي همچون اتاق خدمه يا سرويس هاي بهداشتي كاربرد دارند . برخلاف مناطق معتدل و مرطوب سواحل جنوبي درياي خزر ، خانه هاي اين مناطق ، اغلب داراي زير زميني با سقف كوتاه در پائين زمستان نشين هستند كه به علت خنكي هواي آن ، در تابستان براي سكونت و آسايش ساكنان خانه به كار مي رود . 2. استفاده از ايوان و حياط كوچك در بنا از آنجايي كه در بيشتر روزهاي سال در مناطق كوهستاني سرد ويا بسيار سرد است اكثر فعاليت هاي روزمره در اتاق ها انجام مي پذيرد . لذا ابعاد حياط ها در اين مناطق قدري كوچكتر از نواحي فلات مركزي ايران است . ساختمان ها در اين اقليم داراي ايوان اند ولي عمق آنها نسبت به ايوان هاي مناطق جنوبي كشور به مراتب كمتر مي باشد و همانند ايوان هاي منطقه خزر ، كاربرد نشيمن ندارند و صرفا جهت حفظ ورودي ها ي بنا از برف و باران استفاده مي شوند . نكته ديگر پائين بودن كف حياط بناهاي اقليم سرد به اندازه 1 تا 1.5 متر از سطح پياده روهااست تا بتوان آب جاري در نهر ها و جويها را بر باغچه حياط يا آب انبار واقع در زير زمين سوار نمود و از سوي ديگر ، زمين مانند عايق حرارتي اطراف بنا را احاطه كرده ، مانع از تبادل حرارتي بين بنا و محيط پيرامون آن و باعث حفظ حرارت درون ساختمان مي شود . 3. پلان ، فرم بنا و نحوه قرار گيري آن در حوزه اقليمي سرد و كوهستاني ، بناها داراي پلان و بافت متراكم مي باشند . فرم بنا بايد به گونه اي باشد كه سطح تماس آن را با سرماي خارج كمتر نمايد تا حرارت كمتري از درون به بيرون انتقال يابد . لذا از احجامي نظير مكعب يا مكعب مستطيل استفاده مي نمايند تا نسبت سطح خارجي بنا به حجم داخلي آن كاهش يابد و آن را در حداقل ممكن نگه دارد . ساختمان ها بين 20 درجه به طرف غرب و 45 درجه به سمت شرق و در سايه باد يكديگر و خارج از سايه آفتاب هم ، در محور شمالي – جنوبي مستقر مي شوند . 4. اتاق هاي كوچك با ارتفاع كم در نواحي سرد و برفي ، بايد از ايجاد اتاق ها و فضاهاي بزرگ داخل بنا اجتناب نمود چرا كه با افزايش سطح تماس آنها ...

  • تاثیر اقلیم سرد در بناهای ساختمانی

    اقلیم سرد و بناهای ساختمانیشرايط اقليمي و خصوصيات آب و هواييسلسله جبال البرز و زاگرس نواحي مركزي ايران را از درياي خزر در شمال و جلگه بين النهرين در غرب جدا مي كنند . كوههايي نيز به صورت منفرد در مركز و شرق ايران وجود دارند از جمله كوه تفتان ، شير كوه و ...كوهستان هاي غربي كه دامنه هاي غربي رشته كوههاي فلات مركزي ايران و سراسر كوههاي زاگرس را در بر مي گيرد از مناطق سردسير كشور به شمار مي آيند .كليات آب و هوايي اين منطقه به شرح زير مي باشد :•سرماي شديد در زمستان و هواي معتدل در تابستان•اختلاف بسيار زياد درجه حرارت هوا بين دماي شب وروز•بارش برف سنگين•رطوبت كم هواميانگين دماي هوا در گرم ترين ماه سال در اين اقليم بيش از 10 درجه سانتي گراد و متوسط دماي هوا در سردترين ماه سال كمتر از 3- درجه سانتي گراد مي باشد .نوسانات دمايي در طي شبانه روز نيز در نواحي كوهستاني بيشتر است . در اين اقليم دره ها در فصل تابستان بسيار گرم و در زمستان معتدل اند . مقدار تابش آفتاب در فصل تابستان در اين منطقه زياد و در زمستان بسيار كم است . زمستان ها طولاني ، سرد و سخت بوده و تا چند ماه از سال ، زمين پوشيده از يخ ، و بهار كوتاه مدت است و زمستان و تابستان را از هم جدا مي كند. سرما از اوايل آذر ماه شروع مي شود و كم و بيش تا اواخر فروردين ادامه مي يابد . در سراسر اين منطقه از آذربايجان گرفته تا استان فارس ، زمستان ها به شدت سرد مي باشد .در اين نواحي ، ميزان بارندگي در تابستان كم و در زمستان زياد است و بيشتر به صورت ريزش برف مي باشد . برف هاي پياپي بيشتر قله ها را مي پوشاند . در ارتفاعات بالاي3000 متر همواره برف وجود دارد و اين كوهستان ها سرچشمه رودخانه ها و قنات ها در كشور محسوب مي شوند .بارش برف در نواحي شمال و شمال غربي منطقه بيش از نواحي جنوب غربي آن است . علي رغم بارندگي فراوان ، رطوبت در اين اقليم كم مي باشد . همچنين سلسله جبال غربي همانند سدي مانع از نفوذ هواي مرطوب مديترانه به داخل فلات ايران مي شوند و رطوبت هوا را تنها در دامنه هاي خود نگاه مي دارند . برخلاف نواحي شمال ايران و سواحل درياي خزر كه غلظت هوا به دليل پستي زمين و بارش زياد است در اقليم سرد ، اين غلظت كمتر بوده و همين امر ميزان استفاده از تهويه طبيعي هوا را كاهش مي دهد .فرم بنابرودت بسيار زياد هوا در بخش عمده اي از سال ، در نواحي سرد و كو هستاني باعث شده است تا حداكثر استفاده از تابش آفتاب ، بهره گيري از نوسان روزانه دما ، حفظ حرارتي و جلو گيري از باد سرد زمستاني در فضاهاي مسكوني امري ضروري گردد . لذا فرم بنا در جهت مقابله با سرماي شديد طراحي و اجرا مي شود . در ادامه ، به توضيح خصوصيات ...

  • اقلیم وپنجره

    اقلیم و پنجره اقليم سرد - در اين مناطق براي جلوگيري از تبادل حرارت بين داخل و خارج از بازشوهاي كوچك به تعداد كم استفاده مي‌كنند. - بازشوها در ضلع جنوبي براي استفاده هر چه بيشتر از تابش آفتاب بزرگ‌تر كشيده‌تر انتخاب مي‌شوند. هم چنين از استقرار بازشوها در جهت بادهاي سرد بايد اجتناب نمود. - پنجره‌هاي دو جداره نيز براي رساندن تبادل حرارتي به حداقل ممكن مناسب‌ترند. در ضمن به منظور جلوگيري از ورود سرما به داخل و خروج حرارت داخل به خارج ميزان تعويض هواي داخل و تهويه طبيعي را به حداقل مي‌رسانند. در مقايسه با اقليم گرم و خشك ابعاد بازشوهاي اين حوزه اقليمي براي استفاده از انرژي حرارتي حاصل از تابش آفتاب افزايش يافته است. - اندازه مناسب بازشوها براي اين اقليم بين 15 تا 25 درصد سطوح كه البته بهتر است بيشتر در ضلع جنوبي و بعد از آن در ضلع شمالي طراحي شوند كه فرم بهتر نيز براي آن‌ها فرم‌هاي كشيده و افقي به منظور ورود هر چه بيشتر تابش مي‌باشد. - جنس پنجره‌ها به دليل نياز به تبادل حرارتي كم در اين اقليم بهتر است از چوب باشد. - تعبيه سطوح منعكس كننده بيرون از پنجره براي افزايش انكاس در زمستان مقدار تابش خورشيد كه توسط يك پنجره دريافت مي‌شود بستگي به فصل سال يا شرايط آب و هوايي، فرم و موقعيت ساختمان نسبت به خورشيد دارد. هر چند شدت تابش خورشيد را نمي‌توان افزايش داد اما مي‌توان تابش منعكس شده توسط سطوح اطراف را به سمت پنجره هدايت كرد و بدين ترتيب مقدار كسب حرارت توسط پنجره را افزايش داد. سطوح انعكاس در خارج از بنا ثابت‌اند و يا متحرك در تابستان سطوح انعكاسي ثابت ممكن است موجب گرماي اضافي شوند. اما بايد توجه به نيروي بالقوه آسايشي كه در طي اين سال فراهم مي‌كنند، مطالب را بررسي كرد. يك راه حل اين است كه سايبان‌هايي طراحي شود كه بر روي سطوح منعكس‌كننده افقي (ثابت) سايه بيندازد. راه حل ديگر اين است كه خود سطوح انعكاسي براي استفاده فصلي قابل جا به جايي باشند. در سيستم‌هاي انعكاسي متحرك از اتصالات لولايي استفاده مي‌شود. سطوح اين سيستم‌ها داراي خاصيت انعكاسي زيادي است و به كمك آن‌ها مي‌توان تابش خورشيد را به داخل ساختمان هدايت كرد. استفاده از صفحات انعكاسي براي پنجره‌هاي رو به شرق، جنوب شرقي، جنوب غربي  و غرب بسيار مناسب است. در ايام تابستان صفحات انعكاسي را مي‌توان در حالت عكس قرار داد تا نقش سايبان را داشته باشند. از پنجره‌هاي سقفي جهت جذب انرژي خورشيدي و نور طبيعي استفاده شود. پنجره‌هاي سقفي با اغلب طرح‌هاي ساختماني همگوني دارند و ورود نور و گرما به داخل فضاها را ممكن مي‌سازند. ولي در عين حال نبايد اجازه ...

  • - خصوصيات اقليم گرم و خشك

    1-1- خصوصيات اقليم گرم و خشك قسمت اعظم از سرزمين ايران يا به عبارت ديگر بيش از دو سوم از وسعت خاك كشور كه فلات مركزي ايران را تشكيل مي دهد از سوي شمال به كوهپايه اي جنوبي البرز و از سوي غرب به كوهپايه هاي شرقي زاگرس مي رسد و در جنوب به كناره ها منتهي شده و در شرق بخش وسيعي از سرزمينهاي شرقي ايران را در بر مي گيرد . اقليم اين ناحيه كه شامل كليه سرزمين هاي داخل فلات اعم از چاله ها و دشت مي باشد خشك و بياباني است . از ويژگيهاي كلي آب و هواي آن يكي طولاني بوده مدت گرماي خشك كه گاهي بيش از 7 ماه در سال است ، ديگري باران كه مقدار ريزش آن در سال از 30 تا 250 ميليمتر تجاوز نمي كند و بيشتر آن در كوهپايه هاي جنوبي البرز و كوهپايه هاي جنوب غربي زاگرس مي بارد. در بيابان و چاله هاي پست داخلي (مركزي ، شرقي ، جنوب شرقي) آب و هواي خشك بياباني حكم فرماست . اگر نظري به وضع ساختمان طبيعي ايران بيافكنيم خواهيم ديد كه قسمت عمده از مركز و شرق ايران و بيابان و كويرهاي شور تشكيل مي دهد و در حقيقت ربعي از مساحت ايران از بيابان پوشيده شده است . در كويرها جز در فصل زمستان آبي نمي توان يافت و در تابستان به جاي آب ورقه نمكي در سطح كوير ديده مي شود . از مشخصات آب و هوايي اين ناحيه اين است كه هوا در دشتها و كويرهاي ايران بقدري سخت و شدید است كه نه در تابستان مي توان گرماي آنرا تحمل كرد و نه در زمستان سرماي آن را ، خشكي هوا به خشونت آن مي افزايد و رطوبت نسبي را به حداقل در دشت لوت مي رساند . ازطرف ديگر به علت باز بودن فضا ، اين نواحي هميشه در معرض وزش آزاد باد است چون سطح آن از ذرات ريز خاك و شن پوشيده شده است به علاوه پوشش نباتي به اندازه اي نيست كه بتواند خاكها را حفظ كند فرسايش (بادرفتگي) ايجاد مي گردد .                                                                                             بادها عموما از جنوب غربي – جنوبي شرقي و شمال شرقي مي وزد بادهاي جنوب غربي و جنوب گرم و خشك و در تابستان با خود خاك و ماسه همراه دارند . بادهاي شمال شرقي بخصوص باد 120 روزه سيستان كه خشك است با خود ماسه هاي نرم حمل  مي كند . بادها هنگام وزش مقداري از ذرات ريز خاك و شن را به شكل ريگ روان با خود از نقطه اي به نقطه ديگر حمل مي كند و براي عابرين و كاروانان حتي خانه ها و بناهاي مرتفع و دهكده و مزارع خطر ايجاد مي نمايند ، گاهي شدت اين بادهاي حامل خاك بقدري است كه مانند ابري در مقابل نور خورشيد قرار گرفته عبور نور را تا حدي مشكل مي سازند ، اما بادهاي موسمي اقيانوس هند كه در تابستان به سوي ايران          مي وزند قسمتي از نواحي جنوب شرقي ايران را تحت ...

  • اقلیم سرد و بناهای ساختمانی

    اقلیم سرد و بناهای ساختمانی

    شرايط اقليمي و خصوصيات آب و هواييسلسله جبال البرز و زاگرس نواحي مركزي ايران را از درياي خزر در شمال و جلگه بين النهرين در غرب جدا مي كنند . كوههايي نيز به صورت منفرد در مركز و شرق ايران وجود دارند از جمله كوه تفتان ، شير كوه و ...كوهستان هاي غربي كه دامنه هاي غربي رشته كوههاي فلات مركزي ايران و سراسر كوههاي زاگرس را در بر مي گيرد از مناطق سردسير كشور به شمار مي آيند .كليات آب و هوايي اين منطقه به شرح زير مي باشد :· سرماي شديد در زمستان و هواي معتدل در تابستان· اختلاف بسيار زياد درجه حرارت هوا بين دماي شب وروز· بارش برف سنگين· رطوبت كم هواميانگين دماي هوا در گرم ترين ماه سال در اين اقليم بيش از 10 درجه سانتي گراد و متوسط دماي هوا در سردترين ماه سال كمتر از 3- درجه سانتي گراد مي باشد .نوسانات دمايي در طي شبانه روز نيز در نواحي كوهستاني بيشتر است . در اين اقليم دره ها در فصل تابستان بسيار گرم و در زمستان معتدل اند . مقدار تابش آفتاب در فصل تابستان در اين منطقه زياد و در زمستان بسيار كم است . زمستان ها طولاني ، سرد و سخت بوده و تا چند ماه از سال ، زمين پوشيده از يخ ، و بهار كوتاه مدت است و زمستان و تابستان را از هم جدا مي كند. سرما از اوايل آذر ماه شروع مي شود و كم و بيش تا اواخر فروردين ادامه مي يابد . در سراسر اين منطقه از آذربايجان گرفته تا استان فارس ، زمستان ها به شدت سرد مي باشد .در اين نواحي ، ميزان بارندگي در تابستان كم و در زمستان زياد است و بيشتر به صورت ريزش برف مي باشد . برف هاي پياپي بيشتر قله ها را مي پوشاند . در ارتفاعات بالاي 3000 متر همواره برف وجود دارد و اين كوهستان ها سرچشمه رودخانه ها و قنات ها در كشور محسوب مي شوند .بارش برف در نواحي شمال و شمال غربي منطقه بيش از نواحي جنوب غربي آن است . علي رغم بارندگي فراوان ، رطوبت در اين اقليم كم مي باشد . همچنين سلسله جبال غربي همانند سدي مانع از نفوذ هواي مرطوب مديترانه به داخل فلات ايران مي شوند و رطوبت هوا را تنها در دامنه هاي خود نگاه مي دارند . برخلاف نواحي شمال ايران و سواحل درياي خزر كه غلظت هوا به دليل پستي زمين و بارش زياد است در اقليم سرد ، اين غلظت كمتر بوده و همين امر ميزان استفاده از تهويه طبيعي هوا را كاهش مي دهد .فرم بنابرودت بسيار زياد هوا در بخش عمده اي از سال ، در نواحي سرد و كو هستاني باعث شده است تا حداكثر استفاده از تابش آفتاب ، بهره گيري از نوسان روزانه دما ، حفظ حرارتي و جلو گيري از باد سرد زمستاني در فضاهاي مسكوني امري ضروري گردد . لذا فرم بنا در جهت مقابله با سرماي شديد طراحي و اجرا مي شود . در ادامه ، به توضيح خصوصيات كلي فرم بنا ...

  • بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران

    بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران

    بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران bache memar کارهای بچه های معماری دانشگاه آزاد شهرکرد بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران بررسی اقلیمی ابنیه سنتی ایران از جمله عوامل اقلیمی مهم که تاثیر مهمی بر ابنیه ایران گذاشته می توان به تابش نورخورشید، شدت جریان و جهت باد، عرض جغرافیایی، وجود آب، رطوبت ، پوشش گیاه، ارتفاع از سطح دریا و نا همواری های سطح زمین اشاره کرد که به صورت اجمالی به توضیح برخی از این عوامل می پردازیم. خورشید: کره ی زمین دارای محور دوران ثابتی است که نسبت به خط عمود بر صفحه ی گردش زمین به دور خورشید 5/23 درجه انحراف دارد که همین مطلب سبب ایجاد فصول می شود به دلیل این انحراف زاویه ی تابش نسبت به زمین و همچنین مکان طلوع و غروب آفتاب در فصول مختلف متفاوت است زاویه ی تابش آفتاب هنگام ظهر در ماههای مختلف سال برای شهر تهران زاویه ی تابش : زاویه ای است که شعاع تابش خورشید با تصویر آن بر روی سطح زمین می سازد ( از صفر تا نود درجه) جهت تابش : زاویه ای است که تصویر شعاع تابش خورشید بر روی زمین با خط شمال و جنوب می سازد . شمال صفر درجه و جنوب 180 درجه در نظر گرفته می شود. باد: اختلاف درجه حرارت و فشار هوا به علاوه دوران کره ی زمین باعث جابه جائی هوا و در نتیجه باد می شود.به دلیل این که باد با خود ابرهای باران زا وو باران که لازمه ی حیات است را به ارمغان می آورد ، بدون وجود باد زندگی در روی کره ی زمین برای بشر غیر ممکن است . باد در سواحل دارای یک تناوب شبانه روزی است . جهت و شدت باد غالب باید در طراحی شهری در نظر گرفته شود ؛ زیرا باد در انتقال صوت ، آلودگی هوا و بو مؤثر است. استفاده از باد در طراحی محوطه و ساختمان نیز باید نقش تعیین کننده ای داشته باشد و باد باید به طور صحیح هدایت و کنترل شود . که این کار با استفاده از گیاه ، عوارض زمین و ابنیه ی مجاور امکان پذیر است . در اقلیم گرم باید از بادهای خنک حداکثر استفاده صورت گیرد . این کار با طراحی صحیح محوطه و فرم بنا امکان پذیر است. آب، رطوبت و گیاه به خاطر ظرفیت حرارتی بالای آب در سواحل کنار دریاها و دریاچه ها ، اختلاف درجه حرارت شب و روز بسیار کمتر از مناطقی است که از این سواحل دور هستند ؛ به دلیل این که آب می تواند باعث اعتدال درجه حرارت در طی شبانه روز شود، در داخل ساختمان نیزبه عنوان یک اقلیم کوچک آب می تواند نواسان دجه حرارت را کاهش دهد .در خانه های خورشیدی جدید از بشکه های آب جهت کسب و ذخیره حرارت در طی روز و تأمین حرارت در هنگام شب استفاده می شود.یکی از دلایل عمده ی وجود حوض آب و درخت در حیاط اغلب خانه هایهاشیه ی کویری این است که به رطوبت هوا اضافه شود و فضای داخل بنا ...