سرمه دوزی
آموزش دوخت سرمه دوزی
آموزش دوخت سرمه دوزی سرمه انواع مختلف دارد بعضی از انواع سرمه ریز و مات میباشند که اغلب برای دور دوزی (برای دوختن اطراف طرح) استفاده میشود و برخی از سرمه ها براق هستند که به این نوع سرمه تراش یا الماسی میگویند که بیشتر برای تو پر دوزی (پر کردن داخل گل یا طرح ) استفاده میشود . مواد اولیه مورد نیاز سرمه دوزی : پارچه ترمه یا ساده نخ محکم (پلی استر) سفید یا کرم سوزن مخصوص سرمه دوزی پنبه یا پشم شیشه (برای برجسته دوزی ) انواع سرمه – مروارید سرمه انواع مختلف دارد بعضی از انواع سرمه ریز و مات میباشند که اغلب برای دور دوزی (برای دوختن اطراف طرح)استفاده میشود و برخی از سرمه ها براق هستند که به این نوع سرمه تراش یا الماسی میگویند که بیشتر برای تو پر دوزی (پر کردن داخل گل یا طرح )استفاده میشود . آموزش دوخت سرمه دوزی : رو دوزی دور دوزی تو دوزی زیور دوزی مراحل کار رو دوزی : در این مرحله روی طرح اصلی ( آنچه به عنوان طرح روی ترمه چاپ شده است.همان نقش های سفید رنگ)را با نخ کوک می دوزیم تا زیر کار محکم شود و اگر چاپ به مرور کم رنگ شد مشکلی پیش نیاید . با این کار چاپ ماندگار و قابل دوختن در دراز مدت می شود. مراحل کار دور دوزی : روی طرح دور دوزی شده را با سرمه هایی که از قبل چیده شده به حالت مارپیچ می دوزیم. ( دوخت دور دوزی ممکن است به حالت زنار (صاف صاف) هم دوخته شود که به آن دوخت سنتی می گوییم. ) مراحل کار تو دوزی : این مرحله از کار شامل ۳ بخش است … - پر دوزی -تو پر دوزی -مروارید دوزی که به نوعی شامل تو پر دوزی می شود . پر دوزی : در این مرحله بین خطوط نقش، به جز گل و برگ را با همان حالت اریب دوردوزی و یا صاف دوزی (با سرمه تراش )می کنیم . معمولا در این مرحله دوخت بدون برجستگی و بدون پنبه کار می شود. تو پر دوزی : در این مرحله کار با پنبه یا پیله به صورت برجسته دوخته می شود . پنبه را گلوله کرده و روی آن را با نخ کوک بست می زنیم سپس این بار سرمه تراش (سرمه تو دوزی) را با اندازه قطر دوختگاه مورد نظر چیده و روی پنبه، کنار هم پر می کنیم که این مرحله بیشتر جهت توپر دوزی گل ها و برگ ها استفاده می شود و برای توپر دوزی وسط گل ها بیشتر از مروارید استفاده می شود . در این مرحله معمولا دوخت ها برای برگ ها جناقی یا ساده است. زیور دوزی : همان دوخت تزیینی است، که خود شامل دوخت های زیر است … زرک دوزی، جنق دوزی، جرقه دوزی، جودانه، چشم خروسی و چند نوع دوخت دیگر….. این مرحله از کار سلیقه ای می باشد.
آموزش سرمه دوزی : سرمه دوزی چیست
سرمه دوزی دوخت انواع ملیله فلزی سرمه ( ملیله فلزی ) از الیاف طلا و نقره که تابیده و فنری شده بر روی پارچه ی ترمه را گویند . الیاف طلایی و نقره ای سرمه به علت تلالو خاصی که دارد مورد توجه هنردوستان ایرانی و خارجی می باشد . سرمه‌دوزی به شکل ملیله دوزی که قطعات نقره و طلا به شکل مفتول تو خالی بوده از زمان هخامنشیان و ساسانیان رایج گشته و در زمان صفویان به اوج خود رسیده است و اکنون با الیاف بدل طلا و نقره تهیه میشود و به همین دلیل در سطح گسترده مورد استفاده عوام میباشد و در گذشته جهت لباس و پرچم و روکش مقابر و پرده خانه خدا به کار می‌رفته است . مشاهده بخشی از دی وی دی آموزش سرمه دوزی نقوش متعددی که در سرمه دوزی به کار گرفته می شود عبارتند از : انواع گلهای گلدانی و صحرایی و حاشیه ای و جناغی ، محرابی ، محرماتی راست و کج ، انواع بته جقه ای ها ، سروی ، سروچه ، گل بادامی ، انواع خطوط و کلمات بخصوص خطوط طغرایی ، معمایی ، مثنی ، دیوانی ، گلزار، اسلیمی و ختایی ، نقوش حیوانی و انسانی ، انواع پرندگان بخصوص طاووس ، جغد، خوشه های انگوری ، انواع میوه ها، ستاره ها ، سر ترنجی و نیم ترنجی و کتیبه ای و غیره …. کاربرد سرمه دوزی : از سرمه دوزی برای تزئین انواع تابلوهای تزئینی ، تزئینات دور یقه ، کمربند و کیسه های پول ، قلمدان ، شانه ، سرمه دان، رویه سینه ، حنابندان عروس ، سفره های قند ، بقچه سوزنی، سجاده سرمه دوزی ، پرده های نفیس ، جهیزیه عروس ، رویه جعبه های نفیس ، رو میزی سرمه دوزی ، رو کوسن ، و غیره استفاده می نمایند . از مراکز سرمه دوزی می توان به شهرهای : اصفهان ، تهران ، بندرعباس ، کاشان ، یزد ، استان هرمزگان و قسمتی از استان کردستان و قزوین اشاره نمود . انواع دوختهای مورد استفاده در سرمه دوزی : از انواع دوخت هایی که بیشتر در سرمه دوزی بکار می رود می توان به دوخت : زنجیره ای ، برگ دوزی ، جناغی ، دوردوزی ، مارپیچ الوان روی زنجیره ، دوخت ساتن ، دوخت مورب ، ساقه دوزی و بست دوزی ، دندان موشی و زیگزاگ های مختلف را نام برد . از انواع سرمه های موجود می توان به سرمه مات ، سرمه الماسی ( شان شاین ) ، سرمه بلرسنت طلایی و نقره ای ، سرمه ساده و باریک و ضخیم و سرمه فرانسوی اشاره نمود .
آموزش سرمه دوزی مدرن 3
آموزش سرمه دوزی مدرن ۳ آموزش سرمه دوزی به صورت تخصصی به اضافه ی نکات آموزشی ریز که در حین دوخت برای هر سرمه دوزی اتفاق می افتد توسط خانم شیرین حسینی مربی توانای سرمه دوزی در آی هدیه منتشر می شود . تا کنون آموزش های فراوان سرمه دوزی شیرین حسینی در فواصل زمانی مختلف روی آی هیه منتشر شده است . اموزش هایی همچون سرمه دوزی دوخت برگ ، سرمه دوزی دوخت شکوفه ، سرمه دوزی چشم خروسی و …. در این مطلب قصد دارم چند نکته در مورد سرمه دوزی مدرن بگویم که حتما برایتان کاربرد خواهد داشت . در تصویر پایین نمونه ی یک نوع سرمه دوزی متفاوت را می بینید که می خواهم راجع به آن چند نکته را یادآور شوم . نکات مهم هنگام سرمه دوزی طرح های مدرن سرمه دوزی : دوخت های دایره ای به هم متصل از جمله دوخت هایی است که برای حاشیه پارچه شما بسیار مناسب هستند . در این تصویر برای دایره ها از سرمه ی ساده استفاده شده که با دوخت آن را بر روی پارچه قوس داده و محکم می کنیم و برای حاشیه زیر دایره از سرمه تراش و یا سرمه ها و ملیله هایی که طرح فنری دارند استفاده می کنیم . حین دوخت مواظب باشید زیاد سرمه را نکشید زیرا موجب آسیب رسیدن به سرمه می شود . مشاهده بخشی از دی وی دی آموزش سرمه دوزی
آموزش سرمه دوزی روی ترمه
ابزار و مواد لازم برای سرمه دوزی روی ترمه :پارچه ترمهانواع نخهای سرمهنخ دوخت در خیاطیسوزن با شماره‌های مختلفقیچیدستگاه کمان یا چهارچوبی برای محکم نگه داشتن پارچهپنبه، یا هر پر کننده دیگری بنا به ذوق و استعداد دوزنده.صابون خیاطی برای نقش اندازی یا هر قلم دیگری که بتواند بر روی پارچه اثر گذار باشد و پاک نشود.روش کار سرمه دوزی روی ترمه :ابتدا پارچه در دستگاه قرار داده میشود و از چهار سو کشیده شده و به دستگاه متصل میشود. دستگاه مزبور به شکل جدید، کمان دایره یا چهار گوش به صورت سنتی آن ارائه میشود. میتوان نوع سنتی آن را با اندازه‌های متفاوت با سفارش به نجار و نوع کمانی را از طریق فروشگاهها توزیع کننده ابزار و لوازم خیاطی تهیه کرد. سپس طرح را بر روی پارچه از طریق برگردان طرح بر روی آن یا در صورت اشراف کامل به طرح مستقیماً بر روی پارچه طرح زد. برای پاک نشدن خطوط طرح در طول سوزندوزی تمام خطوط با کوکهای درشت تثبیت میشوند.سپس سوزن نخ شده را از درون سرمه عبور داده و از روی خطوط کو ک شده عبور می‌دهند تا تمامی خطوط بدین صورت با سرمه پوشیده شود. سطح گلبرگها را با قرار دادن پنبه یا هر حجم دهنده دیگری برجسته کرده، با سرمه می پوشانند. و تا انتهای کار به همین صورت عمل میشود.این دوخت در اکثر موارد با دوختهای دیگر همراه میباشد. دوخت‌هایی از قبیل: پیله دوزی، ملیله دوزی، گلابتون دوزی، شرفه دوزی، شمسه دوزی، ده یک دوزی، صدف دوزی، سنگ دوزی، مرصع دوزی، منجوق دوزی، پولک دوزی، زغره دوزی، مروارید دوزی و غیره. از انواع دوخت‌هایی که بیشتر در این دوخت به کار می‌رود می توان به دوخت: زنجیره‌ای، برگ دوزی، جناغی، دور دوزی، مار پیچ الوان روی زنجیره، دوخت ساتن، دوخت مورب، ساقه دوزی، بست دوزی، دندان موشی و زیگزاگ‌های مختلف را نام برد.منبع: ihedieh.com
آموزش سرمه دوزی : دوخت گل و ساقه و برگ
برای دوخت سرمه بعد ازین که پارچه ی ترمه را آهار کشی و طرح اندازی کردیم وارد کارگاه مخصوص کرده و دوخت را اغاز میکنیم سرمه ها را به اندازه ی ۰٫۷ برش زده سپس با نخ موم کشیده دوخت را آغاز میکنیم . ساقه ها و دور گل ها را ساقه دوزی میکنیم . دوخت ساقه دوزی در سرمه دقیقا همانند دوخت ساقه در گلدوزی میباشد فقط با این تفاوت که یک تکه سرمه هم داخل نخ قرار داده ایم . برای توپر کردن ابتدا سطح گل را پنبه دوزی میکنیم تا برجسته شود سپس یک رشته سرمه برداشته در کناره گلبرگ به طرف مرکز قرار داده و از روی پنبه رد کرده و در سمت روبرو اندازه ی ان را علامت زده با قیچی چیده و با نخ روی پنبه میدوزیم.باید توجه داشته باشیم محیط بیرون گلبرگ ها نسبت به محیط داخلی که به مرکز گل نزدیکتر است پهن تر بوده و در هنگام دوخت سرمه ها در سمت مرکز گل کاملا کنار هم دوخته میشوند اما سمت دیگر آن ها که به سمت بیرون است با کمی فاصله از هم دوخت می شود تا شکل زیبایی به دست آید باید دقت کرد که در حین این کار پنبه های زیر کار شده مشخص نشوند . هنگام دوخت سرمه نیز باید توجه کرد که دست ها عرق نکنند و مرتب عرق دستها شسته یا با دستمال خشک شود. چرا که سرمه ها در اثر رطوبت دست تغییر رنگ داده و سیاه می شود. همچنین در نگهداری تابلوی سرمه بید کوشید تا به روش صحیح قاب شده و در اتاقی که نصب میشود رطوبت نباشد چرا که سرمه ها سیاه و زشت شده و جلوه ی خود را از دست می دهند. در دوخت بخش های میانی از منجوق هم میتوان استفاده کرد بدین صورت که به جای سرمه منجوق ها را به همان اندازه ی طول گلبرگ میزان نموده و به سطح گل می دوزیم .
اموزش سرمه دوزی مدرن2
برای دوخت این مدل از ترکیبی از سرمه های ساده ، سرمه های تراش و مروارید یا سنگ های تزیینی استفاده می کنیم این نمونه سرمه دوزی برای رومیزی و تزیین لباس به ویژه برای یقه و حاشیه لباس بسیار مناسب می باشد مشاهده بخشی از دی وی دی آموزش سرمه دوزی برای قسمت هلال میتوان از مروارید و یا سرمه تراش استفاده کرد و برای دوخت انشعاب ها دو سرمه ساده را کنار هم قرار دهید و مطابق تصویر آن ها را با دوخت سر جای خود محکم کنید و به ان ها حالت بدهید جهت زیبایی و تزیین کار می توانید روی ساقه ی انشعاب ها به جای یک دوخت ظریف از دوخت چند لایه استفاده کنید شکل بالا را می توانید به صورت دایره برای مرکز رومیزی استفاده کنید
سرمه دوزی
دوخت انواع ملیله فلزی سرمه (ملیله فلزی) از الیاف طلا و نقره که تابیده و فنری شده بر روی پارچه ی ترمه را گویند لوازم مورد نیاز سرمه دوزی - قیچی خیاطی - سوزن ته گرد - پولیش پرز کوتاه سفید ( یک هشتم متر ) - پولیش پرز کوتاه طلایی ( یک هشتم متر ) - سوزن خیاطی - قرقره - یک جفت چشم سرمه: مفتولی است که برای دوخت آن باید سوزن و نخ را از بین آن عبور داد . ۱- سرمه تراش یا برقی ۲- سرمه اصل که جنس آن نقره است و روکش آب طلا داده می شود . ۳- بلر سانت نرم که عوام به آن زیر خاکی هم می گویند . ۴- بلر سانت خشک که معمولاً در دوخت سنتی از آن استفاده می شود . ۵- منجوق ترمه که به آن مروارید ترمه هم گفته می شود و اندازه آن به بزرگی همان منجوق است . رنگ این منجوق از انواع رنگ کرم است . انواع ترمه - قلب دوزی ، برگ دوزی ، تگرگ دوزی ، گرد دوزی ، گُرده ماهی دوزی فنر سرمه تراش: فلزی است که به صورت چهار گوش یا مستطیلی به وسیله دستگاه تابیده می شود . به هر کدام از این چهار گوش یا مستطیل ها اصطلاحاً یک فنر می گویند . ۱- ترمه ماشین بافت که معمولاً کارخانه ای شهر یزد بهترین نوع ترمه را تولید می کنند . ۲- ترمه دست بافت که به ندرت امروزه این ترمه یافت می شود و از گره ها ،همچنین گذر پودهای افقی و عمودی و اریب در پشت ترمه می توان تشخیص داد . ۳- باسمه یا مهر مخصوص چاپ روی ترمه که از طرح مورد نظر باسمه های مختلف کهچوبی است تهیه می شود سپس از موادی که شامل خاکه قند و گچ بوده برای باسمه استفاده می شده اما امروزه از نسبت های گچ ، چسب چوب و مقدار کمی رنگ سفیداکریلیک استفاده می شود . باسمه را داخل این ماده زده و قبلاً به وسیله برس روی نمک مالیده می شود و سپس روی ترمه مهر زده می شود . ۴- برای آماده کردن ترمه آستری نخی انتخاب کرده مقداری سریش را با نسبتی ازآب مخلوط کنید و به این پارچه نخی بزنید سپس به ترمه بچسبانید . امروزه بهجای کار آستر سیریش از لایه چسب استفاده می شود ، اما استفاده از سیریشمزیت دارد زیرا بوی سریش باعث می شود ترمه در دراز مدت بید و موریانه بهپارچه آسیب نمی رسانند . - برای دوخت از نخ پنبه ای بسیار محکمی که اصطلاحاً به آن نخ میله ای می گویند استفاده کنید. نکته : نخ دوخت را باید همیشه به موم آغشته کنید این کار باعث خواهد شد که عوامل زیر رعایت شود: ۱- در طولانی مدت نخ ها پوسیده نشده و دوخت از هم شکافته نشود . ۲- بید و سایر حشرات موذی به علت وجود موم به کار آسیب نخواهند زد . انواع دوخت سرمه دوزی : - اریب دوزی - دوخت چشم خروسی - تگرگی دوزی - گرده ماهی دوزی - برگ دوزی - زرک دوزی - گرد دوزی - قلب دوزی - برجسته دوزی - یک لا دوزی اریب دوزی : اگر طول سرمه را به سه قسمت تقسیم کنید ...
آموزش پر دوزی و سرمه دوزی چشم خروسی
آموزش سرمه دوزی چشم خروسی :برای سرمه دوزی چشم خروسی به روش زیر عمل کنید .سوزن را از پارچه بیرون آورده ، یک سرمه ی ۶ میلیمتری به سوزن می گیریم و از ابتدای تراش ۱ میلیمتر سوزن داخل می شود و به درون پارچه فرو میکنیم هدف از اینکار این است که یک دایره بدوزیم .بعد از اینکه دایره را کاملا کیپ و بسته دوختیم سوزن را از وسط دایره بیرون آورده یک عدد منجوق ترمه ( مروارید شیری ) از سوزن رد می کنیم و مجددا در همان مرکز دایره سوزن را فرو می کنیم .اگر سرمه ی تراش به اندازه ی کافی و کامل جمع شود دیگر نیازی به اینکه روی آن را بست بزنیم نیست . آما چنانچه دایره بزرگتر شود منجوق ترمه ( مروارید ) به داخل آن می افتد که البته نباید این طور شود . و بهتر است از همان ابتدا سرمه ی تراش به اندازه ی کافی جمع شود بطوری که مروارید دقیقا روی آن قرار بگیرد اما اگر سرمه ی تراش بزرگتر از حد معمول بود می توان آن طرف آن را با استفاده از یک بست محکم کرد .سرمه دوزی چشم خروسی و روش زدن بست :سوزن را از بیرون دایره ی تراش بیرون می آوریم و با استفاده از یک نخ نازک ( یک لا ) سوزن را به داخل دایره فرو برده و بدین ترتیب نخ یک لا از لابلای نخ تراش رد شده و باعث محکم شدن آن می شود .علاقه مندان به آموزش تصویری سرمه دوزی می توانند دی وی دی اموزش سرمه دوزی را تهیه کنند . منبع: ihedieh.com
آموزش سرمه دوزی برگ و برجسته دوزی
پنبه را به اندازه ای که برگ خیلی هم برجسته نشود در داخل برگ گذاشته و کوک می زنیم . دقت کنید که پنبه دوزی به صورت محکم و سفت انجام شود و کوک نداشته باشد که هنگام برجسته دوزی سرمه ، پنبه از زیر کار نا مرتب بیرون نزند . برای پر نمودن برگ هر ضلع برگ را به چهار قسمت تقسیم می کنیم .از ۱/۴ پایینی یک ضلع به ۱/۴ بالایی ضلع روبرو سرمه ی تراش دوخته می شود . پس شیب صحیح به این شکل می باشد .ابتدا نیمه ی پایینی را با سرمه ی تراش پر می کنیم . و سپس نیمه ی بالایی برگ دوخته می شود . دقت کنید که تراش ها را دقیقا به اندازه ای که لازم است برش بزنید . اگر کوتاه تر باشد پنبه از زیر کار پیدا می شود .سعی کنید سوزن را کنار هم کنار هم درآورده تا بین تراش ها فاصله ایجاد نشود و پنبه از زیر کار مشخص نباشد . اگر پنبه دوزی خیلی برجسته شود ، باعث به خوبی روی کار قرار نگرفتن تراش ها شده و پنبه از زیر کار پیدا خواهد شد .بنابراین با رعایت نکات گفته شده در بالا می توان یک برجسته دوزی تمیز و مرتب را انجام داد . در آموزش سرمه دوزی بعدی نحوه ی دور دوزی گلبرگ ها به چند روش مختلف آموزش داده خواهد شد .علاقه مندان به سرمه دوزی می توانند دی وی دی سرمه دوزی را تهیه کنند . منبع:http://ihedieh.com