زيست سوم شجره سوال

  • دودمانه : راهنماي‌ كامل‌ پاسخگويي‌ به‌ تستهاي‌ شجره‌نامه‌:

      راهنماي‌ كامل‌ پاسخگويي‌ به‌ تستهاي‌ شجره‌نامه‌: از آزمون‌ سراسري‌ 1373 تا 1384، به‌ جز سالهاي‌ 74 و 78، شجره‌نامه‌ جزء ثابت‌ پرسشهاي‌ زيست‌شناسي‌ آزمون‌ سراسري‌ بوده‌ است‌. پرسشهاي‌ شجره‌نامه‌ در آزمونهاي‌ سراسري‌ گذشته‌، به‌ چهار گروه‌ قابل‌ تقسيم‌ هستند كه‌ در اينجا روشهاي‌ پاسخگويي‌ به‌ اين‌ پرسشها ارائه‌ مي‌شود:1) پرسشهاي‌ تعيين‌ الگوي‌ وراثتي‌: يك‌ بيماري‌ وراثتي‌ در واقع‌ فنوتيپ‌ غيرطبيعي‌ يك‌ صفت‌ است‌ كه‌ در مقابل‌ فنوتيپ‌ طبيعي‌ (سلامتي‌) قرار مي‌گيرد.مثلاً كوررنگي‌ و ديد طبيعي‌، دو فنوتيپ‌ يك‌ صفت‌ هستند و ژنهاي‌ كنترل‌ كنندة‌ اين‌ دو فنوتيپ‌، دو الل‌ از يك‌ ژن‌ هستند. در مورد بيماريهاي‌ مختلف‌ وراثتي‌، ممكن‌ است‌ كه‌ الل‌ سلامتي‌ نسبت‌ به‌ بيماري‌ غالب‌ باشد كه‌ در آن‌ صورت‌، افراد ناخالص‌، سالم‌ و ناقل‌ خواهند بود. برخي‌ بيماريها نيز نسبت‌ به‌ سلامتي‌ غالب‌ هستند و در آن‌ صورت‌ افراد ناخالص‌، فنوتيپ‌ بيماري‌ را نشان‌ مي‌دهند.از سوي‌ ديگر، بيماريهاي‌ وراثتي‌ نيز همانند ساير صفات‌، مي‌توانند اتوزومي‌ يا وابسته‌ به‌ جنس‌ باشند. پس‌ هر بيماري‌ وراثتي‌ متعلق‌ به‌ يكي‌ از چهار الگوي‌ وراثتي‌ :اتوزومي‌ مغلوب‌، اتوزومي‌ غالب‌، وابسته‌ به‌ جنس‌ مغلوب‌ يا وابسته‌ به‌ جنس‌ غالب‌ است‌.مطلوب‌ رايجترين‌ گروه‌ از تستهاي‌ شجره‌ نامه‌، يافتن‌ الگوي‌ وراثتي‌ بيماري‌ است‌. در چنين‌ پرسشهايي‌، اگر اطلاعات‌ اضافي‌ وجود نداشته‌ باشد (كه‌ تا به‌ حال‌ در هيچ‌ يك‌ از تستهاي‌ كنكور وجود نداشته‌ است‌) و گزینه های تست همان چهار الگوی وراثتی فوق باشند، مي‌توان‌ بر اساس‌ روش‌ سادة‌ زير به‌ سرعت‌ پاسخ‌ را يافت‌.   در بخشهای بعدی این مطلب خواهیم دید که تنها یکی از تستهای شجره نامه که تاکنون در کنکور سراسری مطرح شده است (1384) گزینه هایی با توضیحات اضافی داشته است و البته همان تست نیز با این روش قابل پاسخگویی است: 2) مسائل‌ خانواده‌ كه‌ به‌ صورت‌ شجره‌نامه‌ مطرح‌ مي‌شوند: در برخي‌ پرسشها، احتمال‌ به‌ وجود آمدن‌ فردي‌ خاص‌ در يكي‌ از خانواده‌هاي‌ شجره‌نامه‌ مطلوب‌ است‌. در اين‌ پرسشها، ابتدا همانند پرسشهاي‌ گروه‌ قبلي‌، الگوي‌ وراثتي‌ بيماري‌ را مي‌يابيم‌ و بر اساس‌ آن‌، ژنوتيپ‌ والدين‌ فرد مورد نظر را پيدا مي‌كنيم‌. با داشتن‌ ژنوتيپ‌ والدين‌، مساله‌ به‌ صورت‌ يك‌ مسالة‌ عادي‌ خانواده‌ حل‌ مي‌شود. به‌ مثالهاي‌ زير توجه‌ كنيد:كنكور 81: با توجه‌ به‌ شجره‌نامة‌ زير، احتمال‌ ...



  • نمونه سوال امتحانی علوم زیستی سال اول- نوبت اول

    بسمه تعالی   مديريت آموزش وپرورش ناحيه ۱ اراک  سئوالات امتحانی پایانی نوبت اول دی ماه        درس :علوم زيستي وبهداشت       پایه: اول     رشته: عمومی       وقت امتحان: 70 دقيقه                                           سال تحصیلی :                      بخش اول : در سوا لا ت زير گزينه مناسب را با علامت   ضربد ر مشخص كنيد . ( هر مورد نيم نمره ) 1- مرحله سوم روش علمي كدام است ؟         الف ) جمع آوري اطلاعات (  )   ب ) آزمايش فرضيه(  )   ج )فرضيه سازي  (  )  د ) ثبت يا فته ها(    )   2- كدام يك جزء عناصر سازنده ليپيد ها نمي با شد؟        الف )  اكسيژن (    )       ب)  كربن (    )           ج )نيتروژن  (    )      د ) هيدروژن(    ) 3 – قندموجود در شير چه نام دارد ؟         الف)لاكتوز (    )         ب )ساكارز (     )            ج )  گلوكز (      )            د ) فروكتوز (      ) 4 – عمل ترشح مواد به خارج سلول توسط كدام اندامك انجام مي شود ؟     الف ) ميتوكندري (    )        ب )  دستگاه گلژي (    )      ج ) ليزوزوم (    )       د ) واكوئل  (    ) 5 – علت بيماري پلاگر كمبود كدام كدام ويتامين است ؟         الف )نياسين (    )             ب)  تيامين (    )             ج )كليسفرول  (    )    د ) رتينول (    ) 6 – در كدام سلول زير ديواره سلولي وجود ندارد ؟        الف ) گياهي(   )         ب )  قارچ (    )              ج ) جانوري (     )                  د ) باكتري (    )   بخش دوم : در سو الات زير محل خالي را با عبارت مناسب كامل كنيد . ( هر مورد نيم نمره )    7 – کلسترول در روغن های            کمتراست .         8 - معروفترين مونو ساكاريد               نام دارد .    9 - نام ديگر ریبو فلاوین ،           مي باشد .    10 -  نشاسته بيشتر در            برگ  ذخيره مي شود .    11 -  انتقال آب و مواد معدني از ريشه به برگ ها از وظايف                   مي باشد.     12 -  نظريه خلق الساعه توسط              باطل شد .   13 -  وظيفه ميتو كندري                    مي باشد . بخش سوم : در سوالات زير گزينه غلط را با علامت ( غ )  و صحيح را با علامت (  ص )  مشخص كنيد . ( هر مورد نيم نمره )   14 -   پاسخ همه پرسش هاي آدمي را مي توان با استفاده از روش علمي به دست آورد .  (      )   15 - ديواره سلولي خاصيت نفوذ پذيري انتخابي ندارد .(   )   16 – غذا هاي در يايي از بهترين منابع يد می با شند .(     )   17 - يكي از وظايف چربي ها توليد انرژي است .   (   )       18 -  گلوکزبه راحتي در آب حل می شود .   (       )        19 - سلول هاي نگهبان روزنه  كلرو پلا ست ندارند.(       )     20-  يكي ازوظايف سدیم كمك به ...

  • راهنماي‌ كامل‌ پاسخگويي‌ به‌ تستهاي‌ شجره‌نامه‌:

    راهنماي‌ كامل‌ پاسخگويي‌ به‌ تستهاي‌ شجره‌نامه‌: از آزمون‌ سراسري‌ 1373 تا 1384، به‌ جز سالهاي‌ 74 و 78، شجره‌نامه‌ جزء ثابت‌ پرسشهاي‌ زيست‌شناسي‌ آزمون‌ سراسري‌ بوده‌ است‌. پرسشهاي‌ شجره‌نامه‌ در آزمونهاي‌ سراسري‌ گذشته‌، به‌ چهار گروه‌ قابل‌ تقسيم‌ هستند كه‌ در اينجا روشهاي‌ پاسخگويي‌ به‌ اين‌ پرسشها ارائه‌ مي‌شود:1) پرسشهاي‌ تعيين‌ الگوي‌ وراثتي‌: يك‌ بيماري‌ وراثتي‌ در واقع‌ فنوتيپ‌ غيرطبيعي‌ يك‌ صفت‌ است‌ كه‌ در مقابل‌ فنوتيپ‌ طبيعي‌ (سلامتي‌) قرار مي‌گيرد.مثلاً كوررنگي‌ و ديد طبيعي‌، دو فنوتيپ‌ يك‌ صفت‌ هستند و ژنهاي‌ كنترل‌ كنندة‌ اين‌ دو فنوتيپ‌، دو الل‌ از يك‌ ژن‌ هستند. در مورد بيماريهاي‌ مختلف‌ وراثتي‌، ممكن‌ است‌ كه‌ الل‌ سلامتي‌ نسبت‌ به‌ بيماري‌ غالب‌ باشد كه‌ در آن‌ صورت‌، افراد ناخالص‌، سالم‌ و ناقل‌ خواهند بود. برخي‌ بيماريها نيز نسبت‌ به‌ سلامتي‌ غالب‌ هستند و در آن‌ صورت‌ افراد ناخالص‌، فنوتيپ‌ بيماري‌ را نشان‌ مي‌دهند.از سوي‌ ديگر، بيماريهاي‌ وراثتي‌ نيز همانند ساير صفات‌، مي‌توانند اتوزومي‌ يا وابسته‌ به‌ جنس‌ باشند. پس‌ هر بيماري‌ وراثتي‌ متعلق‌ به‌ يكي‌ از چهار الگوي‌ وراثتي‌ :اتوزومي‌ مغلوب‌، اتوزومي‌ غالب‌، وابسته‌ به‌ جنس‌ مغلوب‌ يا وابسته‌ به‌ جنس‌ غالب‌ است‌.مطلوب‌ رايجترين‌ گروه‌ از تستهاي‌ شجره‌ نامه‌، يافتن‌ الگوي‌ وراثتي‌ بيماري‌ است‌. در چنين‌ پرسشهايي‌، اگر اطلاعات‌ اضافي‌ وجود نداشته‌ باشد (كه‌ تا به‌ حال‌ در هيچ‌ يك‌ از تستهاي‌ كنكور وجود نداشته‌ است‌) و گزینه های تست همان چهار الگوی وراثتی فوق باشند، مي‌توان‌ بر اساس‌ روش‌ سادة‌ زير به‌ سرعت‌ پاسخ‌ را يافت‌. در بخشهای بعدی این مطلب خواهیم دید که تنها یکی از تستهای شجره نامه که تاکنون در کنکور سراسری مطرح شده است (1384) گزینه هایی با توضیحات اضافی داشته است و البته همان تست نیز با این روش قابل پاسخگویی است: 2) مسائل‌ خانواده‌ كه‌ به‌ صورت‌ شجره‌نامه‌ مطرح‌ مي‌شوند: در برخي‌ پرسشها، احتمال‌ به‌ وجود آمدن‌ فردي‌ خاص‌ در يكي‌ از خانواده‌هاي‌ شجره‌نامه‌ مطلوب‌ است‌. در اين‌ پرسشها، ابتدا همانند پرسشهاي‌ گروه‌ قبلي‌، الگوي‌ وراثتي‌ بيماري‌ را مي‌يابيم‌ و بر اساس‌ آن‌، ژنوتيپ‌ والدين‌ فرد مورد نظر را پيدا مي‌كنيم‌. با داشتن‌ ژنوتيپ‌ والدين‌، مساله‌ به‌ صورت‌ يك‌ مسالة‌ عادي‌ خانواده‌ حل‌ مي‌شود. به‌ مثالهاي‌ زير توجه‌ كنيد:كنكور 81: با توجه‌ به‌ شجره‌نامة‌ زير، احتمال‌ اينكه‌ ...

  • استفاده از ژنتیك برای تكمیل شجره نامه افراد

    خون ما حاوی اسرار مربوط به ما است. ژنوم انسان ها ۹/۹۹درصد عیناً مثل هم است. ما انسان ها خیلی بیش از اینكه فرق داشته باشیم شبیه هم هستیم. اما همان مقدار كم (۱/۰درصد) است كه شواهدی از گذشته ما دارد. در سال های اخیر كه پاره ای شركت ها عزم خود را جزم كرده اند تا سابقه فامیلی افراد را از طریق آزمایش های ژنتیك روشن كنند، ده ها هزار تن DNA خود را با نمونه گیری از مخاط داخلی گونه هاشان در اختیار این شركت ها قرار داده اند تا اطلاعات كامل تری در مورد سابقه خود بیابند. پسرعموهای از هم دور افتاده یكدیگر را پیدا كرده اند و افسانه های مربوط به خانواده ها دوباره زنده شده است. بنت گرینسپان رئیس قسمت مربوط به « DNAشجره خانوادگی» یك شركت آزمایش كننده با ۵۲هزار مشتری معتقد است كه «هر چند ۶ سال پیش واژه شجره شناسی ژنتیك بی معنی و مهجور بود اما امروزه علاقه شدیدی در بین مردم ایجاد شده است.»همزمان با تلاش افراد برای یافتن سابقه خانوادگی خود، متخصصان ژنتیك جمعیت نیز داستان مفصل تری از نوع بشر را روایت می كنند. رد نیاكان ما، یعنی یك «آدم و حوای» ژنتیكی، در آفریقا پیدا شده و نمونه های كنجكاوی برانگیز دیگری از نیاكان اولیه ما نیز در نقاط مختلف گیتی كشف شده اند. گروهی از دانشمندان دریافته اند كه ۴۰ درصد یهودیان اشكنازی فقط از ۴ زن پدید آمده اند، گروه دیگری گزارش می دهند كه یكی از هر ۵ مرد در شمال غربی ایرلند از یك سپهسالار نامور در قرن پنجم پدید آمده اند. كوشش بلندپروازانه و تلاشی دیگر در این راستا، پروژه ژن نگاری ۴۰ میلیون دلاری «انجمن نشنال ژئوگرافیك» است كه هدفش جمع آوری ۱۰۰ هزار نمونه DNA از بومیان سراسر دنیا طی ۵ سال آینده است. ولز مدیر این پروژه، هدف آن را ردیابی اصل و نسب و تبار نژاد انسانی از امروز به گذشته های دور و پیدا كردن سرمنشاء، یا گونه های اولیه آن برای ساخت «یك موزه مجازی» از تاریخ بشر عنوان می كند.تست ژنتیك چگونه كار می كند؟ DNA موجود در هر یك از سلول های ما نه تنها رنگ چشم ما را تعیین می كند بلكه حاوی اطلاعاتی از نیاكان ما نیز هست. ژنوم یك كودك مجموعه ای از مواد ژنتیكی است كه از پدر و مادرش به او رسیده است. تنها دو قسمت ژنوم دست نخورده می مانند و تحت تاثیر همتای DNA قرار نمی گیرند: كروموزم Y (كه از پدر به پسر می رسد) و DNA میتوكندریایی (كه از مادر هم به پسر و هم به دختر می رسد). گاه گاه، در این مناطق جهش هایی صورت می گیرد كه باعث ترتیب های خاص A, G, C و T می شود و به عنوان نشانه های شجره شناسی به كار می روند كه ارتباطاتی با گذشته را نشان می دهد. این ارتباطات نه تنها به پدر و مادر، بلكه به جایی كه زندگی می كرده اند نیز مربوط می شود. با پرداخت ...

  • نمونه سوالات امتحان نهایی سال های 85-80 فصل چهارم

    11- جمله زير را كامل كنيد؟(0.5- مرداد 82)« هنگامي كه گلوكاگن به گيرنده ويژه خود منتقل مي شود…………فعال مي شود كه آدنوزين تري فسفات داخل سلول را به ……….كه يك پيك دومين است تبديل مي كند».12- پاسخ صحيح پرسشهاي زير را بنويسيد: (1- مرداد 82)الف- كار احتمالي هورمون ملاتونين در انسان چيست؟ب- در كدام نوع ديابت تعداد گيرنده هاي انسولين كم است؟ج- كدام هورمون باعث مي شود تا غلظت سديم خون افزايش يابد؟د- بالا بودن مقدار كلسيم در خون سبب تحريك ترشح كدام هورمون مي شود؟13- هورمون هايي كه موجب افزايش قند خون مي شوند را نام ببريد.(0.5- شهريور 82)14- در هر يك از موارد زير كدام هورمون نقش دارد؟(1-شهريور 82)الف- هنگام فشار هاي روحي مقدار آن در خون افزايش مي يابد.ب- در پاسخ به كاهش سديم خون ترشح مي شود.ج- در پاسخ به افزايش مقدار كلسيم خون ترشح مي شود. د- به كمك AMP حلقوي ، بر سلول هدف تاثير مي گذارد. 15-هر يك از هورمون هاي زير از كدام غده ترشح مي شود؟(0.5- دي ماه 82) الف- گلوكاگن ب- اپي نفرين16- انواع هورمونهاي هيپوتالاموس كه به هيپوفيز پيشين مي رسند را نام برده و نقش هر يك را بنويسيد؟(1-دي ماه 82)17-سه غده ترشح كننده هورمون را نام ببريد كه در مغز انسان مستقر باشند.(0.75- خرداد 83)18-گيرنده هاي هريك از هورمون هاي زير در چه بخشي از سلول هدف قرار دارد؟(0.75 –شهريور 83)الف- گلوكاگن ب- كورتيزول ج- تيروكسين19-اصطلاح هورمون را تعريف كنيد؟(0.75–شهريور 83)20- چنانچه فردي در دوران كودكي دچار كمبود هورمون تيروئيدي شود، چه اختلالاتي در بدن وي رخ مي دهد؟(0.75 – دي ماه 83)21- نحوه عمل هورمون های استروئیدی در سلول های هدف را بنویسید؟ (75/0 نمره خرداد 84)22- نحوه عمل هورمون های استروئیدی در سلول های هدف را بنویسید؟ (75/0 نمره خرداد 84)الف) کلسی تونین ب) گلوکاگون ج) آلدوسترون23- به پرسش های زیر در مورد هورمونهای آزاد کننده و مهار کننده پاسخ دهید؟ (5/0 نمره مرداد84)الف) توسط چه غده ای در بدن ترشح می شوند ب) سلولهای هدف آن در کدام قسمت بدن قرار دارند.24- چگونگی شناسایی سلول هدف توسط هورمون را بنویسید؟ (1 نمره مرداد 84)25- به پرسش های زیر پاسخ دهید: (5/1 نمره دیماه 84)الف) در مرحله سوم از عمل هورمون های آمینواسیدی، بعد از تشکیل پیک دومین، چه پدیده ای در سلول رخ می دهد.ب) وظایف اکسی توسین را بنویسید ج) کورتیزول، چگونه میزان انرژی در دسترس بدن را زیاد می کند.26- به پرسش های زیر پاسخ دهید: (5/1 نمره دیماه 84)الف) هورمون غده پاراتیروئید چه تأثیری بر سلول های استخوانی دارد؟ب) با وجود بالا بودن انسولین در خون، علت دیابت نوع (2) چیست؟ج) آلدوسترون چگونه فشار خون را بالا می برد؟د) از غده پینه آل کدام هورمون ترشح می شود؟27- الف) بعد ...

  • انواع شجره نامه و سوالات مربوط به آن

    از آزمون‌ سراسري‌ 1373 تا 1384، به‌ جز سالهاي‌ 74 و 78، شجره‌نامه‌ جزء ثابت‌ پرسشهاي‌ زيست‌شناسي‌ آزمون‌ سراسري‌ بوده‌ است‌. پرسشهاي‌ شجره‌نامه‌ در آزمونهاي‌ سراسري‌ گذشته‌، به‌ چهار گروه‌ قابل‌ تقسيم‌ هستند كه‌ در اينجا روشهاي‌ پاسخگويي‌ به‌ اين‌ پرسشها ارائه‌ مي‌شود:1) پرسشهاي‌ تعيين‌ الگوي‌ وراثتي‌: يك‌ بيماري‌ وراثتي‌ در واقع‌ فنوتيپ‌ غيرطبيعي‌ يك‌ صفت‌ است‌ كه‌ در مقابل‌ فنوتيپ‌ طبيعي‌ (سلامتي‌) قرار مي‌گيرد.مثلاً كوررنگي‌ و ديد طبيعي‌، دو فنوتيپ‌ يك‌ صفت‌ هستند و ژنهاي‌ كنترل‌ كنندة‌ اين‌ دو فنوتيپ‌، دو الل‌ از يك‌ ژن‌ هستند. در مورد بيماريهاي‌ مختلف‌ وراثتي‌، ممكن‌ است‌ كه‌ الل‌ سلامتي‌ نسبت‌ به‌ بيماري‌ غالب‌ باشد كه‌ در آن‌ صورت‌، افراد ناخالص‌، سالم‌ و ناقل‌ خواهند بود. برخي‌ بيماريها نيز نسبت‌ به‌ سلامتي‌ غالب‌ هستند و در آن‌ صورت‌ افراد ناخالص‌، فنوتيپ‌ بيماري‌ را نشان‌ مي‌دهند.از سوي‌ ديگر، بيماريهاي‌ وراثتي‌ نيز همانند ساير صفات‌، مي‌توانند اتوزومي‌ يا وابسته‌ به‌ جنس‌ باشند. پس‌ هر بيماري‌ وراثتي‌ متعلق‌ به‌ يكي‌ از چهار الگوي‌ وراثتي‌ :اتوزومي‌ مغلوب‌، اتوزومي‌ غالب‌، وابسته‌ به‌ جنس‌ مغلوب‌ يا وابسته‌ به‌ جنس‌ غالب‌ است‌.مطلوب‌ رايجترين‌ گروه‌ از تستهاي‌ شجره‌ نامه‌، يافتن‌ الگوي‌ وراثتي‌ بيماري‌ است‌. در چنين‌ پرسشهايي‌، اگر اطلاعات‌ اضافي‌ وجود نداشته‌ باشد (كه‌ تا به‌ حال‌ در هيچ‌ يك‌ از تستهاي‌ كنكور وجود نداشته‌ است‌) و گزینه های تست همان چهار الگوی وراثتی فوق باشند، مي‌توان‌ بر اساس‌ روش‌ سادة‌ زير به‌ سرعت‌ پاسخ‌ را يافت‌. توجه : از این روش در پاسخگویی به تستهای شجره نامه استفاده کنید .اگر وتنها اگر صورت سوال وگزینه ها هیچ اطلاع اضافی نداشته باشند وبه صورت زیر باشند : بیماری شجره نامه مقابل چه صفتی است ۱- اتوزومی مغلوب ۲- اتوزومی غالب ۳- وابسته به جنس مغلوب ۴- وابسته به جنس غالب    حالت اول :اگر افراد ناقل مشخص شده باشند ( شجره نامه ژنوتیپی ) بیماری مغلوب است که دو حالت دارد اگر مرد ناقل نداشته باشیم وابسته به جنس مغلوب واگر داشتیم اتوزومی مغلوب حالت دوم : افراد ناقل مشخص نشده اند ( شجره نامه فنوتیپی ) بیماری اتوزومی است که دو حالت دارد اگر پدر ومادر بیمار با فرزند سالم وجود دارد بیماری اتوزومی غالب است اگر پدر ومادر سالم با فرزند سالم وجود دارد بیماری اتوزومی مغلوب است در بخشهای بعدی این مطلب خواهیم دید که تنها یکی از تستهای شجره نامه که تاکنون در کنکور سراسری مطرح شده ...