دكتر خورشيدي در تبريز
درباره دکتر حسین حکمت ، آناتومیست مشهور ایران :
خلاصه : دكتر حسين حكمت در سال 1300 خورشيدي در شهر تبريز بدنيا آمد. تحصيلات متوسطه را در دبيرستان پدرش به انجام رساند. سپس به تهران رفت و در كنكور شركت كرده و رتبه چهارم را بدست اورد.او رشته پزشكي را براي ادامه تحصيلات دانشگاهي اش انتخاب كرد .دكتر حكمت در سال چهارم دانشكده در كنكور انترن ها قبول شد و در بخش جراحي بيمارستان فيروز ابادي مشغول گرديد. در سال 1333 با استفاده از فرصت مطالعاتي به پاريس رفت و مدت سه سال -صبحها- در بخش جراحي و بعد از ظهر ها در گروه آناتومي به عنوان دستيار استاد به فعاليت پرداخت.دكتر حكمت پس از مراجعت به ايران به عنوان رئيس بيمارستان دادگستري و استاد بي كرسي دانشگاه تهران مشغول گرديد. در سال 1353 به دانشگاه ملي (شهيد بهشتي ) دعوت شدند او بعد از بازنشستگي در سال 1355 به صورت تمام وقت در دانشگاه ملي به تدريس مي پردازد. كتاب"استخوان شناسي" تاليف حسين حكمت ، در دوره يازدهم كتاب سال جمهوري اسلامي ايران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به عنوان كتاب سال برگزيده شد.گروه : علوم پزشكيرشته : آناتوميخاطرات کودکي : حسين حكمت از دوران كودكي خود چنين بياد دارد:"در سال 1300 در شهر تبريز متولد شدم. پدرم در آنجا دبيرستاني داشت كه بر سر در آن نوشته شده بود « و يعلم الله الكتاب و الحكمه و...» ، به همين دليل هم آن دبيرستان و حتي پدرم به حكمت معروف بودند.خانواده ما هم بعداً كه انتخاب نامخانوادگي اجباري شد نام حكمت را انتخاب كرد من در سال 1318 در همان دبيرستان از رشته رياضي ديپلم گرفتم. در آن زمان ديپلم مدرك مهمي بود و گرفتن آن نيز كار سختي محسوب مي‌شد. به ياد دارم، در آن زمان ورزش و درس با هم منافات داشتند و اولين كسي كه در تبريز اين طلسم را شكست من بودم يعني علاوه بر اينكه ممتازترين شاگرد دبيرستان بودم كاپيتان تيم فوتبال هم بودم كه براي خيليها تعجبآور بود. اين رويه را در دانشگاه نيز ادامه دادم و دوسال اول پزشكي هم كاپيتان تيم فوتبال دانشكده بودم. خانوادهام دوست داشتند كه من مهندس بشوم من هم پس از دبيرستان به تهران آمدم و در كنكور وقتي شركت كردم و نفر چهارم شدم. با اين وجود، كششي به پزشكي در من وجود داشت كه باعث شد نهايتاً پزشكي را انتخاب كردم. "تحصيلات رسمي و حرفه اي : حسين حكمت پس از اتمام تحصيلات ابتدايي و متوسطه در سال 1318 در رشته رياضي -در دبيرستاني كه پدرش در آنجا بود- ديپلمش را گرفت.پس از اتمام تحصيلات متوسطه در كنكور شركت كرد و رتبه چهارم را بدست آورد .او براي ادامه تحصيل رشته پزشكي را انتخاب كرد.دكتر حكمت در سال چهارم دانشكده در كنكور انترن ها قبول شد و در بخش جراحي بيمارستان فيروز ابادي مشغول گرديد. ...
پروفسور یوسف حسن زاده
خلاصه : دكتر يوسف حسن زاده در سال 1326 خورشيدي بدنيا آمد.وي داراي دكتري مهندسي رشته مكانيك سيالات از دانشگاه پاريس VI در سال 1357 است. ايشان هم اكنون عضو هيئت علمي و استاد دانشكده فني دانشگاه تبريز مي باشد.گروه : فني و مهندسيرشته : مهندسي عمرانگرايش : هيدروليكوالدين و انساب : جد بزرگ پدري يوسف حسن زاده محمد حسن زاده مشهور به ملا محمد (بخاطر تسلط به علوم قرآني ) و نام جد بزرگ مادري نيز ابراهيم مسلماني بوده است.خاطرات کودکي : يوسف حسن زاده در دوران كودكي همواره به تحصيل علم علاقه فراواني داشته است و تمام دوران تحصيلي را با رتبه بالا و با موافقت گذراند و اغل موردتوجه و تشويق مربيان خود قرار ميگرفت.اوضاع اجتماعي و شرايط زندگي : يوسف حسن زاده در خانواده اي تلاشگر و متوسط اجتماعي و مملو از مهر و محبت و صميميت بدنيا آمد.تحصيلات رسمي و حرفه اي : يوسف حسن زاده تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در شهرستان خوي گذراند و در سال 1346 در رشته مهندسي اب وارد دانشكده فني دانشگاه تبريز شد و در سال 1350 فارغ التحصيل گرديدند.استاد حسن زاده در سال 1353 پس از اتمام دوره نظام وظيفه جهت ادامه تحصيل عازم كشور فرانسه شدند.تحصيلات بعدي دكتر حسن زاده به قرار زير است:- دوره عالي هيدروليك (C.E.S) از پلي تكنيك تولوز- فرانسه از سال 1353-1354- دوره كارشناسي ارشد در مكانيك سيالات (D.E.A) از دانشگاه پاريس 6 -فرانسه از سال 1354-1355-دوره دكتري مهندسي در مكانيك سيالات از دانشگاه پاريس 6 - فرانسه از سال 1355-1357- گذراندن دوره فرصت مطالعاتي در پلي تكنيك دانشگاه مونترال - كانادا از سال 1367-1368- گذراندن دوره فرصت مطالعاتي در دانشكده مهندسي دانشگاه ولز - انگلستان از سال 1377-1378عنوان پاياننامه :الف - كارشناسي ارشد : جريانهاي متلاطم دو فازه مايع - جامد با سطح آزادب - دكتري : هيدروديناميك جريانهاي دو فازه مايع - جامدخاطرات و وقايع تحصيل : يوسف حسن زاده از اين دوران چنين مي گويد:" در سال 1357 در حاليكه مشغول تهيه تز دكتري در دانشگاه پير و ماري كوري پاريس بودم،زمزمه ايجاد فضاي باز سياسي در ايران شنيده مي شد كه در نهايت به وقوع انقلاب اسلامي و تغيير رژيم در ايران منجر گرديد."فعاليتهاي ضمن تحصيل : يوسف حسن زاده در دوران تحصيلي همواره به تحصيل ، تحقيق و خودسازي مشغول بوده است.استادان و مربيان : استادان و مربيان يوسف حسن زاده به قرار زير است:- دكتر حبيب اله تدين ،مرحوم دكتر علي اصغر موحد دانش در دانشگاه تبريز.- پروفسور نوگارو ،پروفسور تيريو در پلي تكنيك تولوز فرانسه .- پروفسور آندره فورتيه به عنوان استاد در دوران دانشوري و استاد راهنماي تز دكتري مهندسي و پروفسور ريموند كوموله به عنوان استاد در دوره ...
تاریخچه ی برق در ایران
اينك به منظور روشن‌تر شدن مطالب بالا و تاييد يا نقد آنها با مستندات نو يافته درهر مورد با توجه به ترتيب مطالب ارايه شده در متن مي‌پردازيم.1- اسناد ارايه شده توسط خاندان امين‌الضرب كه در كتابهاي ياد شده پيشين (چاپ برق منطقه‌اي تهران) بازتاب يافته‌اند به روشني نشان مي‌دهند كه حاج حسين امين‌الضرب (پسر) در محرم سال 1332 (برابر فروردين 1283 خورشيدي) امتيازنامه برق تهران را دريافت كرده است. هرچند به نظر مي‌رسد كه امين‌الضرب بايد پيش از دريافت امتياز نامه كارهاي مقدماتي را آغاز كرده باشد ولي كارهاي اجرايي خريد و حمل تجهيزات بي‌گمان بايد پس از دريافت امتياز نامه آغاز شده باشد و تجهيزات نيز در سال آينده يعني 1284 خورشيدي (1323 هـ ق) به تهران وارد شده باشند. اين موضوع با بررسي تاريخ سند تلگرافهاي حمل تجهيزات موجود كه به ترتيب 29 فروردين – 26 و 29 آذرماه سال 1284 است تاييد مي‌شود.2- مولد خريداري شده از شركت آ ا گ آلمان به قدرت 400 كيلووات از نوع تيغه‌اي با سرعت 120 دور در دقيقه كه ماشين بخار آن از نوع پيستوني دو مرحله‌اي بود به طوري كه قطر استاتور آن نزديك به 5 متر و طول كل موتور – ژنراتور آن نزديك به 11 متر مي‌شد.3- كارخانه برق امين‌الضرب در فوريه 1907 ميلادي برابر با بهمن 1285 خورشيدي وبرابر با اوايل 1325 هـ ق نزديك به شش ماه پس از امضاي فرمان مشروطيت به بهره‌برداري رسيد. شايان يادآوري است كه چون دو ماه آخر سال 1285 خورشيدي با ماههاي نخست سال 1325 هـ ق همپوشاني پيدا مي‌كند و برق امين‌الضرب نيز در همين دوران به بهره‌برداري رسيده است اين تاريخ درست است والا بايد توجه داشت كه كمابيش ده ماه از سال 1325 هـ ق با سال 1286 خورشيدي همپوشاني دارد.4- از سويي در متن كتاب امين‌الضرب با بهره‌گيري از خاطرات حيدرخان عمو اوغلو و همچنين به احتمال از منابع ديگر كه ناشناخته‌اند مطالبي به شرح زير به مطالب برگرفته از گنج شايگان افزوده شده است.(اين نخستين كارخانه برق شهري تهران و دومين كارخانه برق كشور بود. نخستين كارخانه برق شهري در سال 1320 هـ.ق به همت حاج محمدباقر ميلاني معروف به رضايوف در مشهد به كار افتاده و سرمايه آن از سوي مظفر‌الدين‌شاه تامين شده بود. كارخانه برق مشهد علاوه بر حرم مطهر، قسمت خيابان موسوم به بالا خيابان را كه بين كارخانه و حرم واقع شده بود برق مي‌داد و اولين مهندس اداره‌كننده آن حيدرخان برقي بود كه بعدها به حيدرخان عمواوغلي يا حيدرخان بمبي مشهور شد. حيدرخان بعدها مدتي نيز در كارخانه برق حاج امين‌الضرب بكار اشتغال ورزيد. كارخانه برق حاج امين‌الضرب كه به مغازه‌ها و خيابانهاي مهم تهران برق مي‌داد از كارخانه آلماني شركت عمومي ...
مقوله فرهنگ و خلخال
در فرهنگ جغرافيايي ايران كه در سال 1330 منتشر شده آمده است: اهالي خلخال فكرروشن و استعداد مخصوص دارند و از ســابق به فرهنگ دوستي و دانش‌پروري و شـعر و ادب پژوهي معروف هستند. و نيزمدرسه نويــن خلخال(يا همان مدرسه ناصري كه به همت اديب و فرهنگ گستر خلخال – ميرزا ابراهيم ناصر روايي همكار احمد كسروي در انتشار روزنامه پيمان و يكي از موسسان انجمن ادبي آربايجان در تبريز و نيز صاحب امتياز مجله ادبي- تاسيس گرديد و اولين مدرسه نوين در آذربايجان بعد از مدرسه رشديه تبريز كه با كوشش ميرزا حسن رشديه تاسيس شده بود و نيز مدرسه اي در آستارا بود ) با يك قرن سابقه و در حال حاضر هــم وجود مدارس و مراكز متعدد علمي، دانشگاهي و ... نشان‌دهنده سطح سواد و آگاهي مـردم اين منطقه است. وجود سخنوران، ادبا، علما، شعرا، دانشمندان و رجال بزرگ در عرصه‌هاي مختلف و آثار بر جاي مانده از آنها مؤيـد اين نكته است كه فرهنگ، علم‌آموزي، انديشه‌ورزي و ... در ميان خلخال داراي اولويت بوده. بر جاي ماندن آثار و كتابهاي ارزنده و خدمات فرهنگي بيشماري از خلخالي‌ها از روزگاران كهن، بويژه در يك قرن اخير، از زنده‌ياد سيد عبدالرحيم خلخالي ـ كه با انتشار ديوان حافظ بصورتي جامع و زيباتر از روي قديمي‌ترين نسخه خطي آن و ديگر خدمات ايشان در زمينه نشر و تأليف كتب و همچنين خدمات علمي و فرهنگي ايشان در قالب روزنامه‌هاي مختلف (مساوات، پروين، طوفان، صوراسرافيل و ...) گرفته تا زنده ياد عبدالغفار طهوري که با تأسيس انتشارات طـهوري و نشر كتابهاي مختلف از جمله انتشار 150 جلد كتاب با نام مجموعه زبان و فرهنگ ايـران و ... و خدمات يكي از برجسته‌ترين و جوان‌ترين شخصيت هاي عرصـه فرهنگي و علمي كشور در حال حاضر (محمدرضا عاشوري) تأكيدي بر جداناپذيري دو مقوله فرهنگ و خلخال از همديگر مي‌باشد. رجوع به اسناد و آثار برجاي مانده از روزگاران كهن، بيانگر گذشته‌هاي بسيار درخشان اين منطقه در عرصه‌اي بنام فرهنگ مي‌باشد؛ اثيرالدين اخسيتكي از فضلا و دانشمندان بزرگ قرن ششم مي‌باشد كه بنا به نظراتش در آثار برجاي مانده از وي، درباره مردم خلخال چنين عقيده اي دارد؛ در آنجا مردمي دانشمند و اهل علم سكونت داشته‌اند كه مجذوب آنها شده و در آنجا رحل اقامت افكنده و نيز به دليل وجود علما و دانشمندان و سطح بالاي فرهنگ و بينش مردم خلخال به كرات به اين منطقه مسافرت كرده و در خلخال نيز از دنيا رفته است . در كتاب خلخال و مشاهير در ارتباط با شركت علماي خلخالي در كنگره وحدت اسلامي و ديگر انجمن‌هاي علمي و ادبي وقت مطالبي نوشته و به مقاله‌اي از دكتر حميد بهرامي‌احمدي، استاد حقوق، تحت ...
پدر جغرافیای ایران کیست؟
پروفسور «يدالله فريد» پدر جغرافياي ايران، اسفند 1308 خورشيدي در شهر تبريز زاده شد و با نيم قرن تحقيق و تدريس در زمينه جغرافي، آثار بيشماري نظير «جغرافياي جمعيت»، «جغرافيا و شهرشناسي» و «جغرافياي تغذيه» نوشت. وي نخستين کتاب درباره «مسايل شهري ايران» را سال 1349 منتشر کرد. به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، زنده ياد پروفسور «يدالله فريد» در اسفند ماه 1308 خورشيدي در شهر تبريز زاده شد. تحصيلات ابتدايي را از دبستان كمال تبريز آغاز و تحصيلات دوره متوسطه را در دبيرستان فردوسي به پايان رساند. همچنين تحصيلات دانشگاهي را تا مقطع ليسانس در دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه تبريز در رشته تاريخ و جغرافيا طي كرد و سال 1329 به دريافت درجه ليسانس در رشته‌هاي تاريخ، جغرافيا و علوم تربيتي با رتبه اول نايل شد. نويسنده كتاب «جغرافيا و شهرشناسي»، پس از اخذ ليسانس براي ادامه تحصيل به فرانسه رفت و با تحصيل در دانشكده ادبيات و علوم انساني دانشگاه سوربن پاريس با درجه ممتاز (Tres Honorable) موفق به اخذ درجه دكتري جغرافياي انساني با گرايش شهري شد. سال 1342 سرآغاز همكاري وي با دانشگاه تبريز بود كه تا سال 1375 خدمات ارزنده‌اي را در تربيت نيروهاي تحصيل‌كرده دانشگاهي، به ويژه دوره‌هاي تحصيلات تكميلي كارشناسي ارشد و دكترا در رشته جغرافيا ارايه كرد. نويسنده كتاب «جغرافياي جمعيت» که از اساتيد برجسته جغرافياي ايران بود، در سال 1385 به عنوان چهره ماندگار منتخب جغرافي‌دانان کشور انتخاب و کتاب «شناخت‌شناسي و مباني جغرافيايي انساني» وي در سال 1380 به عنوان کتاب سال برگزيده شد و به همين مناسبت از رئيس جمهوري ايران لوح سپاس دريافت کرد. دكتر علي رضايي، نامگذاري دانشكده علوم انساني اين دانشگاه و كتابخانه اختصاصي گروه جغرافيا به نام آن استاد فقيد را به دليل سپاسگزاري از خدمات بيش از يك دهه خدمت در دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهر كمترين اداي دين در حق وي دانسته است يك ماه پس از درگذشت دكتر فريد، كتابخانه شخصي وي توسط «جواد فريد»؛ (فرزندش)، به دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهر اهدا شد. اين كتابخانه، مشتمل بر دو هزار جلد كتاب نفيس، ناياب و تخصصي در زمينه جغرافيا و حاصل نيم قرن فعاليت علمي آن استاد در مراكز علمي دانشگاهي است. همچنين خانواده زنده‌ياد «فريد» براي ارج نهادن به اين عمل فرهنگي، كتابخانه تخصصي رشته جغرافيا را در ساختمان دانشكده علوم انساني اين دانشگاه كه به نام استاد فريد نامگذاري شد افتتاح كردند تا دانشجويان و پژوهشگران رشته جغرافيا بتوانند از منابع ارزنده آن بهره ببرند. خانواده فريد دست‌نوشته‌ها و بيش از 300 عنوان مدارك علمي ...
مشاهیر و بزرگان آمار
ارقامی، ناصررضا خلاصه : دكتر ناصررضا ارقامي در سال 1328 خورشيدي در نيشاپور بدنيا آمد.وي داراي دكتراي رشته آمار از دانشگاه ايالتي فلوريدا (FSU) است.نامبردههم اكنون عضو هيئت علمي دانشگاه فردوسي مشهد با درجه استادي مي باشد بزرگ نیا، ابوالقاسم خلاصه : دكتر ابوالقاسم بزرگ‌نيا در سال 1312ش در شهر قوچان به دنيا آمد. وي داراي مدرك دكتراي آمار واحتمال از دانشگاه شفليد انگلستان مي باشد. و هم اكنون عضو هئيت علمي دانشكده ي علوم دانشگاه فردوسي مشهد با مرتبه ي علمي دانشياري پزشک، حمید خلاصه : حميد پزشك در سال 1340 در شهر تهران به دنيا آمد . بعد از كسب مدرك ديپلم متوسطه در سال 1358 از دبيرستان ارشاد (خوارزمي) وارد دانشگاه شيراز شد و بعد اخذ دوره كارشناسي و فوق كارشناسي ارشد از آن دانشگاه براي ادامه تحصيل به دانشگاه آكسفورت انگليس رفت و در سال 1379 موفق به اخذ مدرك دكتري رشته آمار بيزي... خواجه نوری، عباسعلی خلاصه : عباسعلي خواجه نوري در 4 تير 1294 در تهران متولد گرديد . وي پس از گذراندن دوره ي ابتدايي و متوسطه وارد دانشكده كشاورزي شد، تحصيلات خود را تا مقطع دكتراي و كار در دانشگاه پاريس ادامه داد . وي پس از مدتي تدريس علم آمار دردانشگاه هاي يوگسلاوي به ايران بازگشت و در دانشگاه هاي ايران فعاليت خود را ادامه داد رجالی، علی خلاصه : علي رجالي متولدسال1330ه.ش داراي مدرك دكتراي آمار از دانشگاه استانفورد آمريكا درسال1357 ه.ش و عضو هئيت علمي دانشكده ي علوم رياضي دانشگاه صنعتي اصفهان داراي مرتبه علمي دانشياري آمارمي باشد سلطانی زمانی، احمدرضا خلاصه : احمدرضا سلطاني زماني متولدسال1332 ه.ش داراي مدرك دكتراي آمار از دانشگاه ايالتي ميشيگان درسال1360 و فوق تخصص آمار و حتمال از دانشگاه كاروليناي شمالي و عضو هئيت علمي دانشكده ي علوم دانشگاه شيراز با مرتبه ي علمي دانشياري مي باشد. سیف اللهی، حجت الله خلاصه : دكتر حجت الله سيف اللهي ننه كران در روستاي ننه كران يكي از توابع اردبيل بدنيا آمد. ايشان داراي مدرك دكتري رشته آمار از دانشگاه پاريس 6(پي ير و ماري كوري ) است كه پس از اخذ مدرك دكتري رشته مذكور از سال 1353 در دانشگاه ابوريحان و شهيد بهشتي به تدريس پرداخت و در سال 1381 به افتخار بازنشتگي نائل... شاهکار، غلامحسین خلاصه : دكتر غلامحسين شاهكار در بهمن ماه سال 1319 خورشيدي در شيراز چشم به جهان گشود.در سال 1343 مدرك كارشناسي رياضي را از دانشگاه تهران دريافت كرد. وي در سال 1354 مدرك كارشناسي ارشد آمار را از دانشگاه شفيلد انگلستان دريافت مشکانی، محمدرضا خلاصه : دكتر محمدرضا مشكاني متولد سال 1322 شهر مشكان سبزوار است. وي داراي مدرك دكتراي تخصصي آمار از دانشكده ...
یازدهمین سالگرد درگذشت صفرخان قهرمانی
وی در زمان آزادی‌اش طولانی‌ترین زندان سیاسی را در تاریخ ایران - به مدت ۳۲ سال - تحمل کرده بود سالها پیش در تاریخ ۱۹ ابان ماه سال ۱۳۸۱ برابر با ۱۰ نوامبر سال ۲۰۰۲ صفر قهرمانی یکی از قدیمیترین زندانیان سیاسی جهان و به تعبیری دیگر سمبل مقاومت مردم اذربایجان در زندانهای حکومت پهلوی دوم، در بیمارستان مهر تهران، در سن ۸۱ سالگی و در اثر ابتلا به بیماری سرطان ریه درگذشت. پیکر وی ۳ روز بعد، بر دوش هزاران تن از دوستدارانش در امامزاده طاهر شهر کرج به خاک سپرده شد. وی در زمان آزادی‌اش طولانی‌ترین زندان سیاسی را در تاریخ ایران - به مدت ۳۲ سال - تحمل کرده بود. صفر قهرمانیان افسر فرقه دموکرات آذربایجان به رهبری سید جعفر پیشه وری بود و به همین جرم بازداشت گردید. صفر قهرمانیان در سال ۱۳۰۰ در روستای شیشوان از توابع عجب‌شیر، در خانواده‌ای کشاورز به دنیا آمد.او در سال ۱۳۲۱، آغاز به مبارزهٔ علنی علیه فئودال‌ها کرد. پس از آن به فرقهٔ دموکرات آذربایجان پیوست. پس از شکست فرقه، به عراق گریخت. در نیمهٔ دوم فروردین ۱۳۲۶ در عراق بازداشت شد و تا اواخر ۱۳۲۷ را در زندانهای عراق زندانی بود. پس از آزادی به ایران بازگشت. در اسفند ماه همان سال، در یکی از روستاهای ارومیه بازداشت شد. دادگاه نظامی ابتدا او را به اعدام و سپس با یک درجه تخفیف به حبس ابد محکوم کرد. او در جریانات انقلاب ۱۳۵۷، در آبان ماه آن سال همراه سایر زندانیان سیاسی آزاد شد. صفر قهرمانیان در ۱۹ آبان ۱۳۸۱ در بیمارستان ایران‌مهر تهران در گذشت. سه روز بعد، در ۲۲ آبان در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد. روزشمار زندگی صفرخان: ١٣٠٠ خورشيدي: صفر قهرمانيان (صفرخان) در روستاي شيشوان در سه كيلومتري عجب شير، از شهرهاي آذربايجان به دنيا آمد. نام پدرش محمدحسين و نام مادرش گوهرتاج بود.از همان آغاز نوجواني در كنار پدرش به كار كشاورزي پرداخت. * ١٣٢١ خورشيدي: همراه با سه تن از دوستانش ، حيدر آفاقي ، احمد فخري نژاد و اصغر نوري (اين سه تن بعدا اعدام شدند) وارد مبارزه بر ضد فئودال ها و زمين داران بزرگ آذربايجان شد. * ١٣٢٤ خورشيدي: ازدواج با خانم ملوك باقرپور - شانزدهم آبان ، قيام مسلحانه ي روستائيان شيشوان بر ضد فئودال ها و زمين داران بزرگ. صفرخان در اين قيام شركت فعال داشت و در فرقه ي دموكرات آذربايجان به درجه ي ماژوري (سرواني) رسيده بود. * ١٣٢٥ خورشيدي: هياتي نظامي به ظاهر براي نظارت در امر انتخابات از تهران به آذربايجان رفت. اما ناگهان در روز ٢١ آذر ماه از سوي ارتش شاهنشاهي ، مبارزان و قيام كنندگان بر ضد فئودال ها از چند سو محاصره و به طور وحشيانه اي تار و مار و قتل عام ...
گويش كرينگان (تاتي)
دكتر يحيي ذكا<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> سخني چند درباره‌ي اين نامه به سال هزار و سيصد و بيست و هشت خورشيدي، پس از پايان رسانيدن دوره‌ي دانشكده‌ي افسري وظيفه هنگامي كه در لشگر سه‌ي آذربايگان ( تبريز) مشغول خدمت بودم، در آذرماه آن سال براي گرداني كه نويسنده نيز جزو افسران آن بود، ماموريت مرزي پيش آمد و همان سال به سوي محل ماموريت كه كرانه‌هاي جنوبي رودخانه‌ي ارس (از سيه رود تا پل خدا آفرين) بود رهسپار گشتيم. اين بخش از آذربايگان كه به نام‌هاي « ارسباران» و « قره داغ» و « قراجه داغ» خوانده مي‌شود و شامل ديزمار غربي و شرقي، حسنو (حسن‌آباد)، ازومديل، مينجوان و ... مي‌باشد از جاهاي دلكش و شگفت‌انگيز اين استان است. منظره‌هاي دلگشاي طبيعي هم‌چون كوه‌هاي بلند و سر به آسمان كشيده كه هر يك در برابر آفتاب رنگي به خود مي‌گيرد و نگارخانه‌ي چين را به ياد مي‌آورد. بيشه‌هاي سرو و درختان جنگلي سرسبز و خرم كه كوه‌ها را جامه‌ي زمردين پوشانيده‌اند، رود بزرگ و پر خاشجوي ارس كه هر دم با فريادهاي سهمگين چون اژدها به خود پيچيده، در هر آن و هر جا شكلي دگرگون به خود مي‌گيرد، گذرگاه‌ها و گريوه‌ها و دژهاي ويران كه هر كدام يادآور يكي از داستان‌هاي تاريخي آذربايگان است... چهار و پنج ماهي كه نويسنده‌ي آنجا بودم، كوشش داشتم تا جايي كه بتوانم از اين فرصت سود جسته، مطالعه‌اي در احوال و اوضاع آن سامان بكنم و آگاهي‌هايي از چگونگي زندگاني و گذران مردم پيرامون خود به دست آورم. خوشبختانه در ميان پژوهش و پرسش به موضوعي برخوردم كه چون از ديرباز بدان دلبستگي داشتم، مرا بسيار خوشوقت و خشنود ساخت و آن اين بود كه شنيدم در آن بخش از مرز ايران و قفقاز، ديه‌هايي هست كه مردم آن ها به زباني سخن مي‌گويند كه به زبان فارسي بسيار نزديك است و « تاتي» خوانده مي‌شود. آگاهي يافتن از اين موضوع از آن رو كه زبان همه‌ي مردم آن سامان تركي آذربايگاني است توجه مرا به سوي خود كشيد و بر آن داشت كه پژوهش بيشتري به كار بندم. تا اين كه از رفت و آمد چند تن از مردم يكي از اين ديه‌ها (كرينگان) به محل كارم (كلاله) سود جسته، با فراخواندن آنان به پاسگاه و مهرباني‌ها و پرسش‌هاي بسيار توانستم آگاهي‌هاي بيشتري به دست آورده، نيز اندي از واژه‌ها و دستور گويش آنان را گرد آورم. اين يادداشت‌ها و واژه‌ها نزد نويسنده بود تا پس از پايان خدمت و بازگشت به تهران و گذشت چند سال، چون با برخي از استادان و دوستان ارجمندم سخن از آنها به ميان آمد و بر چگونگيش آگاهي يافتند، مرا بر آن داشتند كه آنها را به رويه‌ي رساله‌اي درآورم و به چاپ رسانم. اينك ...