درست کردن آلاچیق چوبی
آلاچیق و نحوه برپایی آن
6 – کچه : پوشش نمدی آلاچیق را گویند که به 3 قسمت تقسیم می شود :الف- نمدهایی که روی تاریم ها را می پوشانند و 4 عدد هستند . این نمدها مستطیل شکل می باشند و " دورلوق " نام دارند. ب - " اوزوک " تکه های ذوزنقه شکل نمد تعداد آن دو 2 عدد است و بر روی اوق ها که شکلی گنبدی شکل به خود گرفته اند ، انداخته می شوند . ج - آخرین قطعه از این پوشش که به شکل دایره است " سرپیک " می گویند ، سرپیک در قسمت تاج آلاچیق که توینوک در آن قرار دارد سوار می شود ، عرض سرپیک در حدود 20 الی 30 سانتیمتر از توینوک بیشتر میباشد و دور آن تعدادی طناب نصب می شود تا به تاریم ها بسته شوند تا وزش باد نتواند آن را از جا بکند . طراحی و ساخت نمدها به عهده زنان قوم ترکمن می باشد.7 – دورلوق یاقا : نواری پهن به عرض 30 سانتیمتر و طول 16 متر . در دو طرف آن طنابهایی وجود دارد که به وسیله آنها دورلوق یاقا را در قسمت بالایی تاریم ها محکم می بندند (دورلوق یاقا به عمود ایستادن و نظم تاریم ها کمک می کند .)8 – بیل یوپ : بیل یوپ نیز نواریست به طول 16 متر اما با پهنایی بیشتر از دورلوق یاقا ، بیل یوپ وظیفه کمربند این خانه ی چوبی را بعهده دارد تا بتواند وزن قسمت های دیگر را که بر روی تاریم ها سوار می شوند و فشار آنها مستقیما به تاریم ها وارد می شود را تحمل نموده و در برابر بادهای شدید نیز مقاومت نماید.9 – دوزی : دو قطعه نوار باریک و جاجیم بافت است که بوسیله آنها فاصله تک تک اوق ها را با چرخاندن دور آنها تنظیم کرده و محکم می بندند تا مانع متلاشی شدنشان در موقعی که نمد" اوزوک" را سوار کردند شود.10 – تارپ یاپار : قطعه ایست تشکیل شده از نمد و حصیر ، نمد را بر روی حصیر می دوزند که استحکام پیدا کند و بتواند مانع ورود بادهای سرد زمستانی به داخل آلاچیق شود .11 – اورقان : طنابیست کلفت از جنس پشم که در مواقعی که بادهای بسیار شدید می وزد از آن استفاده می کنند ،طناب را از بالای سقف آلاچیق عبور داده و توسط دو عدد پایه چوبی به زمین وصل می شود.12 – قازیق : میخهای چوبی کوچک هستند که از آنها نیز در مواقع وزش بادهای شدید استفاده میشود ،آنها را در کنار تاریم ها به زمین می کوبند و بوسیله طناب هایی آنها را به تاریم ها می بندند .نحوه بر پا کردن اوی : در زندگی کوچ نشینی دامداران قوم ترکمن کارها در بین زنان و مردان به تناسب تواناییشان تقسیم می شود .مردان به محض رسیدن به منطقه مناسب برای اسکان و چرای دام هایشان وظیفه نگهداری از گوسفندان را به عهده می گیرند و زنان نیز کار آماده و بر پا کردن آلاچیق را به عهده می گیرند.کار بر پا کردن آلاچیق نیاز به داشتن زور و قدرت بدنی ندارد ،بر پا کردن آلاچیق کاریست گروهی. لازم است افرادی که اوی را ...
آلاچیق ترکمن
اجزای آلاچیق ترکمنی (اوی)اجزای اصلی تشکیل دهنده آغاچ اوی (آلاچیق) عبارتند از: 1- تاریم : قسمت پایین اوی(دیواره) را تشکیل می دهد، تعداد 4 عدد تاریم در ساختمان آلاچیق وجود دارد. هر تاریم از 44 قطعه چوب(20عدد کامل و24 عدد برش خورده) تشکیل می شود. قطعات چوب به وسیله پوست شتر (ناحیه گردن) با سوراخ کردن آنها بصورت ضربدری (آکاردئونی) بر روی همدیگر گره زده میشوند ؛ چوب ها به گرد این محور قابل چرخش بوده و تمامی قطعات نیز براحتی باز و بسته می شوند و با باز شدن آنها اشکالی به صورت لوزی بوجود می آید. تاریم ها را بوسیله طنابی به همدیگر می بندند و از اتصال آنها فضایی استوانه ای به قطر 5/5 متر و محیط 16 متر، شکل می گیرد. در قسمتی از تاریم ها که به درمتصل می شوند قطعه ای که به در وصل می شود از دیگر چوبها ارتفاعی مختصر بلند تر دارد ، بلندی ارتفاع ان نیز به خاطر آن است تا بتواند تکیه گاهی محکم برای در باشد. ارتفاع تاریم ها در حالت جمع شده 2.20 سانتیمتر و در حالت باز شده (حالت بر پا کردن) حدود 1.70 سانتیمتر می باشد. 2 – اوق: چوبهایی به شکل کمانی در حدود 60 عدد که نوک آنها تراش خورده و انتهای آنها پهن تر است . دارای سوراخ هایی می باشند که طناب های نسبتا نازک پشمی به آنها متصل می باشند .قسمت نوک اوق ها درون سوراخ هایی که دور توینوک وجود دارد قرار می گیرند و قسمت دیگر آن به قسمت بالایی تاریمها که نقطه اتصال دو قطعه میباشد و شکل 7 را تشکیل می دهد به وسیله طنابهای انتهایی اوق ها گره زده می شوند. 4 عدد از اوق ها بالای قسمت سوراخ های تاق در ورودی آلاچیق قرار می گیرد . اوق ها به همراه توینیک ، فضای گنبدی اوی را شکل می دهند. 3 – توینوک : قسمت بالایی و دایره ای شکل آلاچیق میباشد که حالت پنجره و یا هواکش را نیزدارد. این قسمت از تعداد زیادی چوب قوس دار ساخته می شود و از قسمت بیرونی شکلی برآمده را تشکیل می دهد. در محیط توینیک سوراخ هایی تعبیه شده است که اوق ها درون آنها جای می گیرند. ۴ – ایشیک : عبارت است از دو قطعه چوب بلند به ارتفاع در که قسمت بیرونی آن دارای شیاری می باشد که قسمت انتهایی تاریم ها در درون آن شیارها قرار می گیرد و به وسیله طناب به در بسته می شود ،دو قطعه چوب نسبتا پهن نیز در قسمت بالایی (تاق) و یکی دیگر نیز در کف قرار می گیرد در طرفین این چوبها سوراخی وجود دارد که بر آمدگیهای قسمت بالایی و پایینی در ، درون آن قرار می گیرد. جنس در از تخته های پهن می باشد که معمولاً از چوب درخت توت یا نراد بوده است. 5 – قامیش : عبارت از 2 تکه نوار پهن به ارتفاع حدود 1.70 سانتیمتر است که با برش دادن نی بصورت قدی و بافتن آن به شکل حصیر تهیه می شود. قامیش به دور تاریم ها کشیده می شود ...
نحوه برپایی آلاچیق ترکمن
نحوه برپایی آلاچیق ترکمن اجزای آلاچیق ترکمنی (اوی)اجزای اصلی تشکیل دهنده آغاچ اوی (آلاچیق) عبارتند از:1- تاریم : قسمت پایین اوی(دیواره) را تشکیل می دهد، تعداد 4 عدد تاریم در ساختمان آلاچیق وجود دارد. هر تاریم از 44 قطعه چوب(20عدد کامل و24 عدد برش خورده) تشکیل می شود. قطعات چوب به وسیله پوست شتر (ناحیه گردن) با سوراخ کردن آنها بصورت ضربدری (آکاردئونی) بر روی همدیگر گره زده میشوند ؛ چوب ها به گرد این محور قابل چرخش بوده و تمامی قطعات نیز براحتی باز و بسته می شوند و با باز شدن آنها اشکالی به صورت لوزی بوجود می آید. تاریم ها را بوسیله طنابی به همدیگر می بندند و از اتصال آنها فضایی استوانه ای به قطر 5/5 متر و محیط 16 متر، شکل می گیرد. در قسمتی از تاریم ها که به درمتصل می شوند قطعه ای که به در وصل می شود از دیگر چوبها ارتفاعی مختصر بلند تر دارد ، بلندی ارتفاع ان نیز به خاطر آن است تا بتواند تکیه گاهی محکم برای در باشد. ارتفاع تاریم ها در حالت جمع شده 2.20 سانتیمتر و در حالت باز شده (حالت بر پا کردن) حدود 1.70 سانتیمتر می باشد. 2 – اوق: چوبهایی به شکل کمانی در حدود 60 عدد که نوک آنها تراش خورده و انتهای آنها پهن تر است . دارای سوراخ هایی می باشند که طناب های نسبتا نازک پشمی به آنها متصل می باشند .قسمت نوک اوق ها درون سوراخ هایی که دور توینوک وجود دارد قرار می گیرند و قسمت دیگر آن به قسمت بالایی تاریمها که نقطه اتصال دو قطعه میباشد و شکل 7 را تشکیل می دهد به وسیله طنابهای انتهایی اوق ها گره زده می شوند. 4 عدد از اوق ها بالای قسمت سوراخ های تاق در ورودی آلاچیق قرار می گیرد . اوق ها به همراه توینیک ، فضای گنبدی اوی را شکل می دهند.3 – توینوک : قسمت بالایی و دایره ای شکل آلاچیق میباشد که حالت پنجره و یا هواکش را نیزدارد. این قسمت از تعداد زیادی چوب قوس دار ساخته می شود و از قسمت بیرونی شکلی برآمده را تشکیل می دهد. در محیط توینیک سوراخ هایی تعبیه شده است که اوق ها درون آنها جای می گیرند. ۴ – ایشیک : عبارت است از دو قطعه چوب بلند به ارتفاع در که قسمت بیرونی آن دارای شیاری می باشد که قسمت انتهایی تاریم ها در درون آن شیارها قرار می گیرد و به وسیله طناب به در بسته می شود ،دو قطعه چوب نسبتا پهن نیز در قسمت بالایی (تاق) و یکی دیگر نیز در کف قرار می گیرد در طرفین این چوبها سوراخی وجود دارد که بر آمدگیهای قسمت بالایی و پایینی در ، درون آن قرار می گیرد. جنس در از تخته های پهن می باشد که معمولاً از چوب درخت توت یا نراد بوده است. 5 – قامیش : عبارت از 2 تکه نوار پهن به ارتفاع حدود 1.70 سانتیمتر است که با برش دادن نی بصورت قدی و بافتن آن به شکل حصیر تهیه می شود. قامیش ...
آلاچیق ترکمنی (آق اوی)
اجزای آلاچیق ترکمنی (اوی)اجزای اصلی تشکیل دهنده آغاچ اوی (آلاچیق) عبارتند از: 1- تاریم : قسمت پایین اوی(دیواره) را تشکیل می دهد، تعداد 4 عدد تاریم در ساختمان آلاچیق وجود دارد. هر تاریم از 44 قطعه چوب(20عدد کامل و24 عدد برش خورده) تشکیل می شود. قطعات چوب به وسیله پوست شتر (ناحیه گردن) با سوراخ کردن آنها بصورت ضربدری (آکاردئونی) بر روی همدیگر گره زده میشوند ؛ چوب ها به گرد این محور قابل چرخش بوده و تمامی قطعات نیز براحتی باز و بسته می شوند و با باز شدن آنها اشکالی به صورت لوزی بوجود می آید. تاریم ها را بوسیله طنابی به همدیگر می بندند و از اتصال آنها فضایی استوانه ای به قطر 5/5 متر و محیط 16 متر، شکل می گیرد. در قسمتی از تاریم ها که به درمتصل می شوند قطعه ای که به در وصل می شود از دیگر چوبها ارتفاعی مختصر بلند تر دارد ، بلندی ارتفاع ان نیز به خاطر آن است تا بتواند تکیه گاهی محکم برای در باشد. ارتفاع تاریم ها در حالت جمع شده 2.20 سانتیمتر و در حالت باز شده (حالت بر پا کردن) حدود 1.70 سانتیمتر می باشد.2 – اوق: چوبهایی به شکل کمانی در حدود 60 عدد که نوک آنها تراش خورده و انتهای آنها پهن تر است . دارای سوراخ هایی می باشند که طناب های نسبتا نازک پشمی به آنها متصل می باشند . قسمت نوک اوق ها درون سوراخ هایی که دور توینوک وجود دارد قرار می گیرند و قسمت دیگر آن به قسمت بالایی تاریمها که نقطه اتصال دو قطعه میباشد و شکل 7 را تشکیل می دهد به وسیله طنابهای انتهایی اوق ها گره زده می شوند. 4 عدد از اوق ها بالای قسمت سوراخ های تاق در ورودی آلاچیق قرار می گیرد . اوق ها به همراه توینیک ، فضای گنبدی اوی را شکل می دهند. 3 – توینوک : قسمت بالایی و دایره ای شکل آلاچیق میباشد که حالت پنجره و یا هواکش را نیزدارد. این قسمت از تعداد زیادی چوب قوس دار ساخته می شود و از قسمت بیرونی شکلی برآمده را تشکیل می دهد. در محیط توینیک سوراخ هایی تعبیه شده است که اوق ها درون آنها جای می گیرند. 4 – ایشیک : عبارت است از دو قطعه چوب بلند به ارتفاع در که قسمت بیرونی آن دارای شیاری می باشد که قسمت انتهایی تاریم ها در درون آن شیارها قرار می گیرد و به وسیله طناب به در بسته می شود ،دو قطعه چوب نسبتا پهن نیز در قسمت بالایی (تاق) و یکی دیگر نیز در کف قرار می گیرد در طرفین این چوبها سوراخی وجود دارد که بر آمدگیهای قسمت بالایی و پایینی در ، درون آن قرار می گیرد. جنس در از تخته های پهن می باشد که معمولاً از چوب درخت توت یا نراد بوده است. 5 – قامیش : عبارت از 2 تکه نوار پهن به ارتفاع حدود 1.70 سانتیمتر است که با برش دادن نی بصورت قدی و بافتن آن به شکل حصیر تهیه می شود. قامیش به دور تاریم ...
آلاچیق
آلاچیق را به چند روش میتوان ساخت که خلاصه آنها را ذکر میکنم : تفسیم بندی آلاچیق بر اساس جنس مصرفی : ا- آلاچیق فلزی که این آلاچیق بصرفه ترین و محکم ترین نوع آن میباشد . که اجزائ آن شامل : صفحه ستون - پایه ها -زیر کار سقف فلزی - سقف فلزی که از ورق طرح دار هم میتوان استفاده کرد . ۲- آلاچیق بتونی که با استفاده از سیمان ُ سنگ ُ بتون و میلگرد کف سازی و بعد ستون ها ساخته میشود و بر روی ستون ها سقف شیروانی یا انواع سقف را میتوان کار کرد . ۳- آلاچیق چوبی در این نوع آلاچیق باید بسیار حساب شده از مصالح استفاده کرد مرحله اول کف سازی و درست کردن صفحه هایی در کف برای نصب تیر های ستون میباشد . بهتر است کفسازی را با بتون انجام دهید و بعد از نصب ستون های چوبی میتوان کف را هم با لایه ای از چوب پوشانید . بعد از نصب ستون ها زیر کار سقف چوبی را میسازید و نهایتا رویه سقف که بهتر است از سفال یا ورق باشد را نصب میکنید ُ البته سقف چوبی را هم میتوان اجرا کرد اما برای محافظت در برابر نور خورشید و باران باید به بهترین شکل از آن مراقبت شود . با پیشرفت علم ُ امروزه ما موادی را در دست رس داریم که میتوان با استفاده از آنها چوب را تا ۹۹٪ عایق کرد . مانند اپوکسی - سیلر و کیلر - روغن ها و مواد جدید که برای عایق کردن همه چیز مناسب هستند. چند نکته :: اول جای آلاچیق را به دقت مشخص کنید و در نظر بگیرید مسائل مربوط به آن جایگاه را مثلا : اگر باران بیاید راه آب از کدام طرف است و ایا الاچیق راه آب را نمی بندد. یا اگرطوفان شود آلاچیق شما چه وضعیتی پیدا خواهد کرد . بعد از انتخاب جای آلاچیق خاک را آزمایش کنید . برای زیر سازه اول وزن آن را به دست بیاورید . آلاچیق شما به چه شکلی است -۴گوش - ۶ ضلعی - دایره . محل استقرار ستون ها را پیدا کنید . آیا صفحه ستون را به راحتی میتوان درخاک کار گذاشت ؟ ازتفاع آلاچیق - اگر میخواهید در آلاچیق خود کباب پز داشته باشید حساب دود کش شیلنگ گاز و همه چیز را باید از قبل انجام بدهید . و... سقف آلاچیق : سقف آلاچیق را میتوان از مصالح گوناگونی ساخت مانند : ایرانیت - طلق های رنگی . ورق رنگی فلزی - سفال - چوب یا الوار - ولی از همه رایجتر آردواز است که از الیاف سیمان و نبه نسوز ساخته میشود . به زودی درباره آرداواز برایتان مطلب مینویسم. هر جا که هستی موفق و یروز باش برای دیدن عکسهای آلاچیق به این لینک بروید . iransauna.persianblog.ir میتوانید سوال خود یا نکته را از طریق قسمت نظرات بیان کنید . این مطلب ناقص میباشد با تجربیات خود آن را کامل کنید . با تشکر حیدری وبلاگ پیمانکاران : مقاله عکس اخبار ساختمان وبلاگ سونای خشک و سونای بخار درباره ما – تماس با ما : سوناسازان
معماری آلاچیق (خانه های ترکمن)
بعد از آن که « تاریم » گذاشته شد « ا وق» یا چوب بالای « تاریم» را به آن وصل می کنند، محل اتصال ا وق به « تاریم» به صورت ضربدر است که آن را « دول» می نامند و در این حا ل یک اسکلت استوانه ای به وجود می آید و سقف بالای آ ن را که « توی نیگ» می گویند به آن وصل می کنند در این حال فقط مرحله ی نمد پوشی آن مانده است قبل از نمد پوشی جوانان به داخل آلاچیق رفته و به رخص خنجر می پردازند و به این وسیله آغاز زندگی جدید را به صاحب خانه تبریک می گویند و زنان هدایایی ا ز قبیل پارچه بر بالای « توی نیگ» می آویزند تا جوانان آن را با پرش بگیرند بعد ا ز آ ن نمد روی چوب ها کشیده می شود و دور نمد با یک طناب پهن به خصوصی به نام« قولا نگ» که مانند کمر بندی است پوشانده می شود در بالای سقف آلاچیق طناب مخصوصی آویزان است که در موقع وزش باد شدید صحرا از آن که« توی نیگ باغ» نام دارد کیسه های شنی یا هاون چوبی را می آویختند تا باد سقف را با خود نبرد درب آلاچیق را مخالف باد می گذاشتند ( معمولا به سمت جنوب).نمد پوشی دو فایده دارد ا ول این که در زمستان برای تولید گرما و در تابستان برای جلوگیری از نور شدید می باشد در تابستان اطراف آلاچیق را با گلیم یا نمدی می پوشانند تا عابرین درون آلاچیق را نبینند ولی در زمستان پوشش ضخیمی به نام« کشمه» به کار می برند و در دا خل نیز دورا دور را با کناره فرش ها یی که 15 ا لی 18 متر طول دارد می پوشانند تا مانع ورود حشرا ت به دا خل شود؛ اگر ایطن آلاچیق ها در یک محلی جمع شوند آنجا را « اوبه» می گویند.ساختن این کلبه ها ا ز قدیم مرسوم بوده « در حوالی جبال پامیر نمونه هایی از نوع اولیه آ ن را پیدا کردند و تـنها تفاوت هایی که کرده این است که ترکمن های اولیه به جای چوب ا ز سنگ استفا ده می کردند، کلبه های قرقیز ها و اشکانیان نیز شبیه آلاچیق ترکمانان بوده است.محیط محوطه ی یک آلاچیق 20 متر و قطر آ ن 5/6 متر و ارتفاع آ ن 5/3 متر است و به سه قسمت بالا،وسط و پایین تقسیم می شود قسمت بالا را با نمد مخصوصی می پوشانند که « سرفگ» و نمد وسطی را« اوزگ» و قسمت پایین را « دورلیـق» می نامند و روی نمد پایینی و وسطی را با نی حصیری به نام « قامیش» می پوشانند.وقتی افراد خانه زیاد شود یا مهمان بیاید یا پسر خانواده ای داماد شود گوشه ی آلاچیق را با پرده ی مخصوصی به نام « توتی» از سایر قسمت ها جدا می کنند. موقع جدا شدن پسر از پدر، آلاچیق پسر بزرگ در سمت راست آلاچیق پدر بر پا می شود ولی برای بقیه پسران در سمت چپ، به طوری که آلاچیق پدر در وسط آ ن ها قرار گیرد.آلاچیق ترکمن ها به دو قسمت کلی تقسیم بندی می شود، آلاچیقی بزرگ ودارای « تاریم» است به آن « آق اوی » ( خانه سفید) و آن که کوچک ...
طرز تهیه شاخه نبات
درست کردن شاخه نبات خیلی آسان است فقط کمی حوصله و صبر میخواهد چون چند روزی تا یک هفته طول میکشد تا نباتها به صورت کریستال در بیایند. در طول این مدت بیاید به نخها و یا چوبها دست بزنید. از این شاخه نباتهای رنگی میتوانید برای مراسم عقد و حتی قرمز آن برای روز قلبها و هر مناسبت دیگر استفاده کنید. من فکر میکنم اگر ما این شاخه نباتها را در استکانهای کوچک و با چوبهای ظریف و زیبا درست کنیم برای مهمانیهای عصرانه با چائی بسیار لذت بخش خواهد بود. خیلی علاقه مند هستم نظرات شما دوستان را در مورد این مطلب بدانم. مواد لازم: - ۴ فنجان شکر - یک فنجان آب -رنگ غذا یا زعفران -یک کاسه بزرگ شیشه ای -۱۲ عدد چوب برای آبنباتها -دو عدد چوب پهن برای روی کاسه طرز تهیه: در یک قابلمه متوسط شکر و آب را ریخته و روی اجاق بگذارید تا جوش بیاید. اول دو فنجان شکر را اضافه میکنید و بعد از آب شدن شکر زنگ یا زعفران را ریخته و سپس دو فنجان بعدی را اضافه میکنید. شکر و آب را آنقدر هم میزنیم تا بجوشد و شفاف شود و حبابهائی در محلول نمایان شود. در این زمان محلول را از اجاق برداشته میگذاریم کمی سرد شود و بعد در کاسه میریزیم. اگر شکر و آب جوشیده خیلی گرم را در کاسه بریزیم کاسه ترک برمیدارد. روی کاسه چند چوب گذاشته و تخها یا چوبهائی را که میخواهیم کریستال شکر به آنها بچسبد با نخ به چوبهای روی کاسه بسته و در محلول آویزان میکنیم. درست شدن شاخه نبات تا یک هفته صول میکشد و در این مدت تکانی به کاسه نمیدهید. از این مواد ۱۲ عدد شاخه تبات چوبی میتوان درست کرد. شما میتوانید شاخه نبات را در دو کاسه یا چند استکان تهیه کنید تا کار شما راحتتر شود.
آلاچیق مسکن سنتی ترکمن ها + ترکمن
آلاچیق ' مسکن سنتی ترکمن‌ها ' / تصاویر بی‌شک اساسی‌ترین نیازهای بشر برای بقاء و یا زندگی راحت تر خوراک، پوشاک و مسکن است. به گزارش اسپی دژ به نقل از نیلکوه بی‌شک اساسی‌ترین نیازهای بشر برای بقاء و یا زندگی راحت تر خوراک، پوشاک و مسکن است پس از تأمین خوراک و پوشاک مسکن خوب و امن می‌تواند کیفیت زندگی بشر را بهتر و راحت تر نماید. امروزه بحث مسکن یکی از مباحث اصلی ملت‌ها و دولت‌ها است از تفکر بعضی از انسانها میتوان دریافت که مسکن به سایر نیازهای بشر اولویت دارد چون در سایه سر پناه میتوان از خوردن خوراک خوب و پوشاک خوب صرف‌نظر نمود و روز خود را گذارند. اقوام مختلف در سیر تاریخی از شیوه‌های معماری و مسکن متفاوتی استفاده کرده‌اند که مسکن نیز مثل سایر عناصر فرهنگی در حال تکامل است. قوم ترکمن ایران نیز به سبب زندگی عشایری که جهت یافتن چراگاه‌های غنی تر دائماً در حال کوچ می‌باشند از نوع خاصی از مسکن استفاده می‌کنند که منحصربه‌فرد است که به آن در زبان ترکمنی «آلاچیق» می‌گویند. این خانه‌های سنتی ترکمنی نظر بسیاری از انسانها ازجمله مردم‌شناسان را به خود جلب کرده است. گروه‌هایی که هم اکنون «ترکمن» نامیده میشوند قبلاً «غوذ» و یا «اُغوذ» نامیده می‌شدند که از نام جد مشترک آنها یعنی «اُغوذخان» گرفته شده بود. در اینکه چرا ترکمن نامیده شده‌اند ایده‌های مختلف وجود دارد. گروهی معتقدند که در جواب اینکه توکی هستی گفته‌اند «ترک من» یعنی من ترک هستم. گروهی نیز معتقدند که ترکمن همان ترک مانند بوده که رفته‌رفته به ترکمن تبدیل شده است گروهی دیگر نیز معتقدند که ترکمن‌ها اولین گروهی از ترک‌ها بودند که مسلمان شدند و لفظ ترکمن مخفف ترک مسلمان است. به هر صورت ترکمن‌ها، گروهی از زردپوستان بوده‌اند که احتمالاً در مغولستان سکونت داشته‌اند سپس کم‌کم به ایران و ترکمنستان آمده‌اند. در «برهان قاطع» آورده است ترکمن‌ها «اُغوذها» نخست در مغولستان زندگی می کرده‌اند. در دایرۀ المعارف چینی قرن هشتم گفته شده است که ترکمن‌ها در غرب زندگی کرده و در آنجا «تو-کو- مونگ» (to –ko-mong) خوانده می‌شدند. در حال حاضر ترکمن‌ها در کشور ترکمنستان و ترکمن‌صحرای ایران زندگی می‌کنند و بعضی از گروه‌های ترکمن نیز در افغانستان ساکن‌اند. گروهی از ترکمن‌ها در ترکیه و عراق بسر می برند. ترکمن بودن سه شرط اساسی دارد. هر ترکمن باید در شجره ترکمن‌ها جای داشته باشد و یا اینکه از نوادگان فرزندان دست‌دوم ترکمن باشد و باید بتواند به لهجه ترکمنی صحبت کند و سرانجام مسلمان سنی حنفی باشد. آلاچیق از دیرباز مسکن ترکمن‌ها بوده است زیرا ...
آق اوی ترکمن (آلاچیق )
چکيده قوم ترکمن قومي كوچ رو و چادرنشين بوده و به مرور زمان و با فشار دولت هاي ايران و روسيه در برخي مناطق ، از زندگي عشايري دست كشيدند و به زندگي يكجانشيني روي آوردند . اقوام تركمن در زندگي كوچ نشيني خود داراي آداب و رسوم و نوع زندگي خاصي بوده اند كه با يكجانشيني اين آداب و رسوم را به خانه ها و محيط روستايي يا شهري خويش منتقل كردند . اصيل ترين منزلگاه تركمن ها ، آلاچيق شان مي باشد كه در دوره دامداري و كوچ نشيني مأمن و پناهگاه ايشان شمرده مي شد .ساخت آلاچيق ها ، مراسم همراه آنها ، تزيينات داخلي آلاچيق ها ، نوع خاص زندگي تركمن ها را نشان مي دهد ؛ اين جستار بر آن است تا با معرفي آلاچيق ترکمني که بدان " اوي " مي گويند و رسم هاي برپايي و برچيدن آن به برخي ويژگی هاي خاص آن بپردازد. در این جستار با توجه به میدانی بودن جمع آوری اطلاعات ارجاع مشخص به منابع ذکر شده در پایان متن داده نشده است. واژگان کليدي: آلاچيق ترکمني ، اوي ، آق اوي ، قارا اوی مقدمه مسکن به عنوان مهمترین نیاز بشر از بدو خلقت تا کنون مطرح بوده است. انسانهای اولیه بر حسب غریزه خود غارها را به عنوان مسکن و جان پناه در مقابل تغییرات جوی و فصلی از قبیل سرما ، گرما، بارش باران و برف و وزش بادهای شدید و در امان ماندن از حملات حیوانات درنده انتخاب نمودند بیشتر شدن جمعیت انسان را مجبور به تفکر کرد تا بتواند مشکل مسکن خود را با استفاده از چوب درختان و سنگ ها تا حدودی بر طرف نماید . گسترش جمعیت و پراکنده شدن انسانها در موقعیت های جغرافیایی مختلف ذهن انسان ها را بر آن داشت تا با توجه به موقعیت اقلیمی منطقه مسکنی متناسب با شرایط آن منطقه بسازند. با بیشتر شدن جمعیت انسان ها قومیت و طوایف مختلف نیز بوجود آمدند . قوم ترکمن نیز یکی از این اقوام می باشد ، اکثریت قوم ترکمن دامداری را به عنوان شغل خود انتخاب کرده اند .داشتن خانه های ثابت برای قوم ترکمن که دامدار بودند و مجبور بودند برای تهیه علوفه و چرای دامهایشان دائما در حال کوچ باشند مشکلاتی را بوجود می آورد . این مسئله مردان قوم را بر آن داشت تا بتوانند با در نظر گرفتن امکانات موجود خود خانه ای طراحی نمایند تا بتوانند به صورت متحرک قابل جابجایی باشد ودر حد اقل زمان ممکن آنرا بر پا نمایند و در زمان کوچ نیز براحتی بتوانند آن را جمع نمايند و کار حمل و نقل آن نیز توسط حیواناتی چون اسب یا شتر امکانپذیر باشد و در عین حال از استحکام زیادی نیز برخوردار باشد تا بتواند در مقابل عوامل جوی همچون بادهای شدید ، بارش هایی همچون برف و باران ، زمین لرزه ایستادگی نماید و در تابستان و زمستان نیزمورد استفاده قرار گیرد. یکی دیگر از ...
آلاچیق ترکمنی
<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> ترکمنان در گذشته به علت این که دائماً در کوچ بودند از خانه های استفاده می کردند که قابل حمل بودند و آن را "اوی" می نامیدند این چادر از اسکلتی چوبی به شکل دایره ای با پوششی از نمد بوده است و این چادر ها خود بر دوقسمند: الف-قره اوی: قره اوی به چادری گفته می شود که به خاطر استفاده زیاد رنگ انها سیاه و قهوه ای می شده است و در بیشتر اوقات محل زندگی خانواده ترکمن بوده است ب:آق اوی:چادر سفیدی است که جز برای عروس و داماد و یا مهمانان دارای احترام زیاد بر پا نمی شود .این چادرها با نمد بسیار تمیزی پوشانده می شود کار ساختن آلاچیق و بر پا کردن اسکلت آن به وسیله مردان صورت می گیرد و نزئینات داخلی نیز توسط زنها صورت می گیرد و در حین بر پا کردن آلاچیق مراسم مخصوصی نیز وجود دارد آلاچیق دارای بخشهای گوناگونی است که به اختصار به معرفی آن می پردازیم: 1-اسکلت چوبی که از چوبهایی به شکل کمان درست می شود و درب آن نیز از تخته چوبی میباشد و در قسمت پائین اسکلت جنس چوبها به صورت ضربدری می باشد و خود اسکلت نیز دارای بخشهایی است که عبارتند از: الف:توی نوک:به چوب دایره ای شکلی در قسمت بالای آلاچیق گفته می شود که عمل نورگیری را انجام می دهد ب-اوق: به چوبهای کمانی شکل بخش گنبدی آلاچیق گفته می شود ج-تارم: بخش پائینی آلاچیق که به شکل استوانه ای بوده و چوبه های آن نیز به شکل ضربدری قرار گرفته اند و به وسیله بند پوستی به هم متصل می شوند 2-قامیش :سه قطعه حصیر از جنس نی است که به دور تارم کشیده می شود 3-کچه:نمد هایی که به دور آلاچیق کشیده می شود و جنس این نمدها نیز از پشم وصابون می باشد موااد اولیه ولازم برای ساخت آلاچیق عبارتند از:چوب عرعر برای ساخت اسکلت ،نمد برای پوشش چادر ،پوست حیوانات (غالباً شتر)به عنوان بند،نی برای حصیر،میخ چوبی،نخهای پشمی و نخ پنبه ای برای بافت نوارها برای ساختن آلاچیق از ابزاری چون قلم فلزی،چکش،داس،دونوع خرک که یکی برای تراشیدن چوب و دیگری برای حالت دادن وفرم دادن و کوره و... استفاده می شود البته امروزه از وسایل جدیدی چون اره نیز استفاده می کنند آلاچیق ترکمنی به منزله مسکن و خانه ترکمن است و کوچکترین بخش از نظام اجتماعی ترکمنهاست و با قرار گرفتن چند آلاچیق در کنار یکدیگر "اوبه"به وجود می آید که اغلب با یکدیگر فامیل می باشند ولی امروزه متأسفانه کاربرد چندانی ندارد و تنها در عروسی ها و مراسم ها مورد استفاده قرار می گیرد البته هستند کسانی که پایبند به گذشته خود می باشند و در کنار منزلش آلاچیقی نیز بر پا می کند. با دیدن عکسهای زیر بیشتر با اجزا و کاربرد آلاچیق ترکمن آشنا شوید توی ...