تکنیک دلفی ابزاری در تحقیق
روش تحقیق دلفی
تاریخچهگسترش و پیدایش روش دلفى، به دنبال رواج فعالیت‌هاى مرتبط با پیش‌بینى آینده فناورى‌ها که از سال ۱۹۴۴ میلادى آغاز شد، صورت گرفت. در این تاریخ و بنا به سفارش نیروى دریایى ایالات متحده آمریکا پروژه‌اى به نام رند RAND در شرکت هواپیماسازى «دوگلاس» با هدف پیش‌بینى فناورى‌هاى آینده با کاربرد نظامى تعریف شد. این پروژه به مطالعه در زمینه سلاح‌هاى بین قاره‌اى و فراسطحى پرداخت. دلفی نام روشى در تحقیق علمی است که اولین بار در اواخر ۱۹۵۰ توسط کمپانى رند (RAND) برای بررسی علمی نظرات کارشناسان در كاليفرونيا و در پروژه دفاعی ارتش طراحی و توسعه یافت، اما به دلایل امنیتی تا ۱۲ سال بعد منتشر نگردید. اولین کاربرد غیرنظامی آن نیز در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی پیشنهاد شد. در کل، دلفی، از نیمه دهه ۱۹۶۰ به عنوان یک روش مهم علمی شناخته شد و اکنون برای طیف گسترده‌ای از سؤالات آینده محور و پیچیده، و در طیف گسترده‌ای از زمینه‌ها و رشته‌ها استفاده می‌شود. دلفى ابتدا در ایالات متحد شکل گرفت. عبارت دلفى کنایه از مکانى مقدس در یونان باستان است که در آنجا با واسطه‌گرى پیشگویان بلندپایه، پیش‌بینى‌ها و سخنان خدایان یونانى اعلام مى‌شده است. در سال ۱۹۵۹ میلادى، هلمر (Helmer) و رشر (Rescher) دو تن از محققان پروژه رند طى مقاله‌اى تحت عنوان، «نظریه فلسفى دانش در علوم نادقیق»، این ایده را مطرح کردند که در زمینه‌هایى از علم که در آن هنوز قوانین علمى توسعه نیافته است، اتکاء به آراء خبرگان مجاز مى‌باشد. تعريف دلفي از نگاه نخبگاناین تکنیک به عنوان یکى از روش‌هاى مطرح در آینده پژوهى همواره راهگشاى بسیارى از دغدغه‌هاى آینده است. در این روش نظرات نخبگان مورد توجه است. حال مسئله این است که چگونه آراى این خبرگان مورد استفاده قرار گیرد و على‌الخصوص چگونه با ترکیب نظرات یک تعداد از خبرگان، بیانیه‌اى سودمند تدوین شود. از دیدگاه روش دلفى، قضاوت‌هاى انسانى به مثابه ورودى‌هایى مشروع و سودمند براى انجام پیش‌بینى‌ها مى‌باشند. بعضاً خبرگان و متخصصان منفرد مى‌توانند در معرض خطر یک جانبه نگرى قرار گیرند، ضمن اینکه گروه‌هاى خبره نیز مى‌توانند تحت تأثیر تمایلات رهبر گروه، از تجدید نظر بر روى ایده‌هاى قبلى اکراه داشته باشند. به منظور غلبه بر چنین نارسایى‌هایى، روش دلفى با مبانى نظرى و دستورالعمل‌هاى روشمند در طول دهه‌هاى ۵۰ و ۶۰ میلادى در مؤسسه رند توسعه یافت. بنابر اظهارات دالکى در سال ۱۹۶۸ کلمه دلفى به نوعى القاء کننده وابستگى روش آنان به غیب گویى بوده و جنبه‌اى اسرار آمیز دارد. حال آنکه آنچه توسط این دو ارائه شده است، روشى ...
روش دلفی تکنیک های خاص تحقیق
دانشگاه پیـام نور ( تکنیک های خاص تحقیق در علوم اجتماعی ) گـــرد آورنده : رمضان حبيبي بردبري بهار1390 پیشگفتار: از آنجا که همیشه "دو ذهن بهتر از یک ذهن کار می‌کند" باید دیدگاه دیگران به ویژه افراد خبره و کارشناس را نسبت به آینده جویا شویم. به عنوان نمونه، از طریق مشورت با دیگران می‌توانیم بفهمیم که آیا از مسافرت به یک شهر مشخص لذت خواهیم برد یا خیر؟ مدیران شرکت‌ها و مقام‌های دولتی برای درک بهترِ رویدادهای ممکنِ آینده و اتخاذ تصمیم‌های درست به طور مستمر از مشاوره بهره می‌جویند. اطلاعات را می‌توان از طریق گفت‌وگوی رو در رو، مصاحبه‌ی تلفنی و پرسش‌نامه‌ها جمع‌آوری کرد. روش "دلفی" یکی از روش‌های نظرخواهیِ مورد علاقه‌ی آینده‌پژوهان است. در این روش با استفاده از دستورالعمل‌های ساختاریافته، پیش‌بینی‌های دقیق‌تری صورت می‌گیرد. بنیان روش دلفی بر پایه‌ی گردآوری نظرهای تمامی کارشناسان کلیدی استوار است. در این روش ، مدیر یا فرد مسوول حل مساله، فرمی را تهیه نموده، سوال مورد نظر را روی آن درج می‌کند و این فرم را برای کلیه‌ی افراد صاحب‌نظر ارسال کرده و از آنها می‌خواهد در مدت زمان مشخصی به سوال پاسخ گویند. پس از بازگشت پاسخ ها، مدیر آنها را بررسی و دسته بندی می‌کند. او می‌تواند روی هر پیشنهاد تامل کوتاهی داشته باشد و تحلیل کند که آیا روش پیشنهادی، امکان‌پذیر و شدنی است یا خیر. پس از آن، مدیر برگه هایی حاوی فهرست کامل پیشنهادها، تهیه و آنها را برای تمام افراد ارسال می‌کند و سپس آنها را در جلسه‌ای حضوری گرد هم آورده، مدل‌های پیشنهادی را به بحث می‌گذارد تا در نهایت یکی انتخاب شود. برتری این روش این است که افراد در هنگام ارایه‌ی پیشنهاد تحت تاثیر عقاید یکدیگر قرار نمی‌گیرند و تاثیر جمع را احساس نکرده، آزادانه و به دور از تشویش حضور در جمع نظر خود را ابراز می‌کنند. نقد گروهی کارشناسان ممکن است به بهبود برخی پیشنهادها بیانجامد. آینده‌پژوهان بر این ایده تاکید دارند که روش دلفی می‌تواند صرفاً به عنوان تکنیک طوفان فکری ساختاریافته قلمداد شود و غالباً در تمرین‌های آینده‌نگاری ملی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و دربردارنده‌ی سوالات پی در پی کارشناسان در قالب یک پرسشنامه ارائه شده، می باشد. هر بازگویی یک چرخه را به وجود می‌آورد و وسیله‌ای برای کارشناسان محسوب می‌شود تا دیدگاه خود را بیان کنند. ماحصل هر نوبت نظرسنجی و گردآوری آراء از لحاظ کیفی و کمی مورد بررسی قرار می‌گیرد و بر اساس نظر اکثریت، مخالفان اصلی برای ارایه‌ی دلایل مخالفت خود فراخوانده می‌شوند. ...
روش پژوهش دلفی چیست؟
1.سوال در مورد پیش بینی های مربوط به توسعه ی آینده ی موضوع مورد بررسی.(انتظار می رود در آینده این موضوع چه پیش می آید)2.دوم این که از خبره راهکار می خواهیم. در این مرحله پاسخ ها کیفی است.3.از مخاطب می خواهیم ابزارهایی را برای عملی سازی پیشنهادش ذکر نمایید. سیاست ها و خط و مشی ها را بیان کند.نحوه ی پاسخ دهی به سوالات می تواند کمی یا کیفی باشد. معمولا پرسشنامه ها بعضی از آنها بر نمی گردد. پاسخ های آمده را می توان از طریق ابزارها و نرم افزارهایی مانند AHP وAHPDA سایر روش ها تجزیه و تحلیل می کنیم. در نهایت سند نهایی تنظیم می شود. روش دلفی مانند قیفی می ماند که دهانه ی بزرگ قیف اول کار است و با تصحیحاتی که انجام می شود به سرانجامی می رسد.روایی و پایایی این روش به روایی و پایایی پرسشنامه هایی که تهیه می شوند وابسته اند. بیشتر مواقع در بررسی آینده آن را به شکل روندها می بینیم. به این معنی که فکر می کنیم همانطور که قدیم بوده آینده هم همین گونه خواهد بود. ذهن ما به شکل انطباقی عمل می کند. بنابراین زندگی را به صورت یک روند می بینیم. اما تکنولوژی تغییر مهمی ایجاد کرده است. بنابراین همیشه تحلیل روند می کرده اند. اما امروزه روندها خیلی قابل اتکا نیست. بنابراین آینده پژوهی وارد حوزه ی جدیدی می شود. برای جلوگیری از غفلت زدگی باید کلان روندها را در نظر داشت. علم و فناوری یکی از این کلان روندها است که به شدت بر همه ی عرصه ها تاثیر می گذارد و دنیای آینده را شکل می دهد. بنابراین می تواند بر ذهن رفتار و حتی عقاید ما اثر بگذارد بنابراین لازم است به نحو خوبی هدایت شود.روش دلفی یک شیوه ی مشاوره است. این روش زمانی اجرا می شود که ما در علم خودمان به بن بست رسیده باشیم. یعنی از دیدگاه بقیه صاحب نظران استفاده می شود تا این بن بست رها شویم.آیا ابزاری مستقل است؟ ابزارهای آینده پژوهی 11 روش است. یکی از روش ها درهم کردن روش ها است که ترکیبی از روش ها است. بکارگیری روش دلفی عمدتاً با هدف کشف ایده‌های خلاقانه و قابل اطمینان و یا تهیه اطلاعاتی مناسب به منظور تصمیم گیری است. روش دلفی فرایندی ساختار یافته برای جمع آوری و طبقه بندی دانش موجود در نزد گروهی از کارشناسان و خبرگان است که از طریق توزیع پرسشنامه‌هایی در بین این افراد و بازخور کنترل شده پاسخ‌ها و نظرات دریافتی صورت می‌گیرد (Adler and Ziglio, 1996).روش دلفی بر اساس رویکرد تحقیق دیالکتیکی یعنی : تز (ایجاد عقیده یا نظر)، آنتی تز (نظر و عقیدهٔ مخالف) و نهایتاً سنتز (توافق و اجماع جدید) شکل گرفته است که سنتز خود تبدیل به تز جدیدی می‌شود.به اعتقاد هلمر(Helmer 1997)، دلفی ابزار ارتباطی سودمندی بین گروهی از خبرگان ...
روش دلفی
تاریخچه دلفی نام محل تشکیل جلسات نمایندگان یونان باستان بوده است؛ جایی که مشکلات آتن به رای دانشمندان آن زمان گذاشته می‌شد. روش دلفی، همان اجماع صاحب‌نظران روی مساله‌ای خاص است. از این روش برای دستیابی به بهترین گزینه، هنگامی که نظر افراد درگیر مهم است یا هرگاه که پیچیدگی‌های مساله به گونه‌ای است که نمی توان از روش‌های معمول، مساله را حل کرد. دلفی یکی از تکنیک‌های تصمیم‌گیری در مدیریت در شرایط و اوضاع و احوالی است که دائما در حال دگرگونی باشد، به عبارت دیگر دلفی دانش و اطلاعاتی است که می‌تواند مدیریت سازمان را در اتخاذ تصمیم صحیح و درست درباره موضوعی که اطلاعات اندکی درباره آن وجود دارد یاری نماید.(همان) در روش دلفی از بحث رودرروی گروهی جلوگیری می شود زیرا تفاوت در موقعیت های شغلی افراد شرکت‌کننده در تیم دلفی ممکن است باعث شود که بعضی از افراد شرکت کننده در تیم تصمیم‌گیری، از انتقاد به نظرات دیگران خصوصاً روسای شرکت‌کننده در تیم دوری گزینند و به همسویی با دیگران محکوم شوند.(مصیبی، 1391) گسترش و پیدایش روش دلفی، به دنبال رواج فعالیت‌های مرتبط با پیشبینی آینده فناوری‌ها که از سال 1944 میلادی آغاز شد، صورت گرفت. در این تاریخ و بنا به سفارش نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا، پروژه‌ای به نام RAND در شرکت هواپیماسازی "دوگلاس" و با هدف پیشبینی فناوریهای آینده با کاربرد نظامی تعریف شد. این پروژه به مطالعه در زمینه سلاح‌های بین‌قاره‌ای فراسطحی پرداخت. در سال 1959 میلادی هلمر[2] و رشر[3]، دو تن از محققان پروژه رند طی مقاله‌ای تحت عنوان "نظریه فلسفی دانش در علوم نادقیق" ، این ایده را مطرح کردند که در زمینه‌هایی از علم که در آن هنوز قوانین علمی توسعه نیافته است، اتکاء به آراء نخبگان مجاز می‌باشد.(احمدی، 1388، 100) تکنیک دلفی در ابتدا بر مبنای حدس، قضاوت و الهام افراد مطرح شد و اما به تدریج شکل علمی به خود گرفت و اولین‌بار در اواخر 1950 توسط کمپانی رند برای بررسی نظرات علمی کارشناسان در پروژه دفاعی ارتش طراحی و توسعه یافت اما به دلایل امنیتی تا 12 سال بعد منتشر نگردید. اولین کاربرد غیرنظامی آن نیز در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی پیشنهاد شد. در کل، دلفی از نیمه دهه 1960 به عنوان یک روش مهم علمی شناخته شد و اکنون برای طیف گسترده‌ای از زمینه‌ها و دیسیپلین‌ها استفاده می‌شود.(احمدی و همکاران،175،1387) روش دلفي، از جمله روش‌هاي ذهني ـ شهودي حوزه‌ي آينده‌نگاري به شمار مي‌آيد. موسسه رند اين روش را در دهه‌ي 1950 در سانتامونيكا (ايالت كاليفرنيا) و در جريان پژوهش در عمليات توسعه داد. وودنبرگ (1991) يادآور مي‌شود ...
بررسی آینده پژوهی به روش دلفی
بررسی آینده پژوهی به روش دلفیدکتر داریوش زارعی-زهرا محمدی پور چکیده:"در دنیای امروز با توجه به پیشرفت‌های خارق‌العاده، فناوری و دگرگونی‌های گسترده و بی‌وقفه در شیوه‌های كار و زندگی مردم، سازمان و حتی هیچ فردی بدون آینده‌پژوهی نظام‌مند،نمی‌تواند به ماندگاری و شكوفایی خود در آینده مطمئن باشد. هدف از آینده‌پژوهی، تنها پیش بینی آینده نیست، بلكه تلاش برای ساختن آینده‌ای مطلوب و آرمانی است. يكي از روش هاي كسب دانش گروهي مورد استفاده، تكنيك دلفي است كه فرايندي است که داراي ساختار پيش بيني و كمك به تصميم گيري در طي راندهاي پيمايشي، جمع آوري اطلاعات و در نهايت، اجماع گروهي است و در حالي كه اكثر پيمايش ها سعي در پاسخ به سؤال چه هست؟ دارند، دلفي به سؤال چه مي تواند/ چه بايد باشد؟ پاسخ مي دهد. با توجه به اينكه امروزه تكنيك دلفي در تحقيقات آینده پژوهی به شدت مورد توجه و استفاده قرار می گیرد، اين مقاله، به تفصيل اين تكنيك را از نظر تاريخچه، تعريف، انواع، اهداف و كاربردها، شرايط كاربرد، اجزاي اصلي، فرايند، مزايا و محدوديت ها و پيشنهاداتي براي بكار گيري بهتر روش، شرح مي دهد.واژگان کلیدی : آینده پژوهی ، دلفی ، پيش بينيمقدمهاستراتژیست ها افرادی هستند که بایستی برای حل بحران ها و پیشگیری از بروز آنها چاره ای بیندیشند. از آنجا که پیشگیری از بروز یک بحران بر مدیریت وضعیت بحرانی ارجحیت دارد، اغلب استراتژیست ها (در حوزه های مختلف نظامی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) به دنبال آن هستند تا با شناخت روندها و وقایع آینده، به تدوین طرح ها و برنامه هایی برای مقابله با تهدیدهای احتمالی پیش رو بپردازند. در این زمینه آنها گاه تا آنجا پیش می روند که برای کنترل وضعیت آینده، خود اقدام به ساختن روندهای آتی و پدید آوردن وقایع تأثیر گذار بر این روندها می کنند و از این طریق، پیشاپیش کنترل آینده را در دست می گیرند. (Davis, 1997) به این ترتیب، مهم ترین وظیفه یک استراتژیست، دستیابی به شناختی صحیح از وضعیت پیش رو است. بر این اساس، آینده نگری و استفاده از ابزارهای علمی برای آینده اندیشی، از اهمیت حیاتی برای برنامه ریزی استراتژیک برخوردار است.اکنون، پرسشی که طرح می شود این است که آیا روشی معین و اصولی مشخص برای آینده نگری و برنامه ریزی استراتژیک وجود دارد که بتوان آن را بیشتربه پژوهش های آینده نگرانه تعمیم داد و پایه اصلی مطالعات آینده پژوهی در حوزه های مختلف علوم به شمار آید؟ در پاسخ باید گفت که بر اساس پژوهش های انجام شده در زمینه مطالعات آینده پژوهی، این طور به نظر می رسد که تعدادی اصول اولیه و ابزارهای ...
بررسی آینده پژوهی به روش دلفی
بررسی آینده پژوهی به روش دلفی چکیده:"در دنیای امروز با توجه به پیشرفت‌های خارق‌العاده، فناوری و دگرگونی‌های گسترده و بی‌وقفه در شیوه‌های كار و زندگی مردم، سازمان و حتی هیچ فردی بدون آینده‌پژوهی نظام‌مند،نمی‌تواند به ماندگاری و شكوفایی خود در آینده مطمئن باشد. هدف از آینده‌پژوهی، تنها پیش بینی آینده نیست، بلكه تلاش برای ساختن آینده‌ای مطلوب و آرمانی است. يكي از روش هاي كسب دانش گروهي مورد استفاده، تكنيك دلفي است كه فرايندي است که داراي ساختار پيش بيني و كمك به تصميم گيري در طي راندهاي پيمايشي، جمع آوري اطلاعات و در نهايت، اجماع گروهي است و در حالي كه اكثر پيمايش ها سعي در پاسخ به سؤال چه هست؟ دارند، دلفي به سؤال چه مي تواند/ چه بايد باشد؟ پاسخ مي دهد. با توجه به اينكه امروزه تكنيك دلفي در تحقيقات آینده پژوهی به شدت مورد توجه و استفاده قرار می گیرد، اين مقاله، به تفصيل اين تكنيك را از نظر تاريخچه، تعريف، انواع، اهداف و كاربردها، شرايط كاربرد، اجزاي اصلي، فرايند، مزايا و محدوديت ها و پيشنهاداتي براي بكار گيري بهتر روش، شرح مي دهد. واژگان کلیدی : آینده پژوهی ، دلفی ، پيش بيني مقدمهاستراتژیست ها افرادی هستند که بایستی برای حل بحران ها و پیشگیری از بروز آنها چاره ای بیندیشند. از آنجا که پیشگیری از بروز یک بحران بر مدیریت وضعیت بحرانی ارجحیت دارد، اغلب استراتژیست ها (در حوزه های مختلف نظامی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) به دنبال آن هستند تا با شناخت روندها و وقایع آینده، به تدوین طرح ها و برنامه هایی برای مقابله با تهدیدهای احتمالی پیش رو بپردازند. در این زمینه آنها گاه تا آنجا پیش می روند که برای کنترل وضعیت آینده، خود اقدام به ساختن روندهای آتی و پدید آوردن وقایع تأثیر گذار بر این روندها می کنند و از این طریق، پیشاپیش کنترل آینده را در دست می گیرند. (Davis, 1997) به این ترتیب، مهم ترین وظیفه یک استراتژیست، دستیابی به شناختی صحیح از وضعیت پیش رو است. بر این اساس، آینده نگری و استفاده از ابزارهای علمی برای آینده اندیشی، از اهمیت حیاتی برای برنامه ریزی استراتژیک برخوردار است.اکنون، پرسشی که طرح می شود این است که آیا روشی معین و اصولی مشخص برای آینده نگری و برنامه ریزی استراتژیک وجود دارد که بتوان آن را بیشتربه پژوهش های آینده نگرانه تعمیم داد و پایه اصلی مطالعات آینده پژوهی در حوزه های مختلف علوم به شمار آید؟ در پاسخ باید گفت که بر اساس پژوهش های انجام شده در زمینه مطالعات آینده پژوهی، این طور به نظر می رسد که تعدادی اصول اولیه و ابزارهای علمی وجود دارند که مبانی اولیه هر پژوهش آینده ...
روش دلفی (مبانی پ}وهش در تحقیقات اجتماعی)
بکار گیری روش دلفی عمدتاً با هدف کشف ایده های خلاقانه و قابل اطمینان و یا تهیه اطلاعاتی مناسب به منظور تصمیم گیری است. روش دلفی فرایندی ساختار یافته برای جمع آوری و طبقه بندی دانش موجود در نزد گروهی از کارشناسان و خبرگان است که از طریق توزیع پرسشنامه هایی در بین این افراد و بازخور کنترل شده پاسخ ها و نظرات دریافتی صورت می گیرد (Adler and Ziglio, 1996). روش دلفی بر اساس رویکرد تحقیق دیالکتیکی یعنی : تز (ایجاد عقیده یا نظر)، آنتی تز (نظر و عقیدهٔ مخالف) و نهایتاً سنتز (توافق و اجماع جدید) شکل گرفته است که سنتز خود تبدیل به تز جدیدی می شود. به اعتقاد هلمر(Helmer 1997)، دلفی ابزار ارتباطی سودمندی بین گروهی از خبرگان است که فرموله کردن آراء اعضاء گروه را تسهیل می کند. ویسما (Wissema 1982) با تاکید بر اهمیت روش دلفی، از آن به عنوان روشی برای « یک کاوش تک متغیره » برای پیش بینی آیندهٔ فناوری ها یاد می کند. او می افزاید که روش دلفی با این هدف طراحی شده که بتواند مباحثات میان خبرگان را امکان پذیر کند، بطوری که از ورود تأثیر رفتار های متقابل اجتماعی که معمولاً در مباحثات گروهی اتفاق می افتد و منجر به مانعی در برابر شکل یافتن عقاید و نظرات می‌شود، جلوگیری نماید. بالدوین (Baldwin 1975) معتقد است در شرایط عدم کفایت دانش علمی موجود در نزد تصمیم گیرندگان،آنان ناگزیر به اخذ تصمیم با اتکاء به ادراکات مستقیم خود و یا آراء خبرگان هستند. تاریخچه: گسترش روش دلفی بدنبال رواج فعالیت های مرتبط با پیش بینی آیندهٔ فناوری ها که از سال 1944 میلادی آغاز شد، صورت گرفت. در این تاریخ و بنا به سفارش نیروی دریایی ایالات متحده امریکا، پروژه ای بنام RAND (بر گرفته از عبارت Research and Development) در شرکت هواپیما سازی دوگلاس و با هدف پیش بینی فناوریهای آینده با کاربرد نظامی تعریف شد. این پروژه به مطالعه در زمینه سلاح های بین قاره ای فراسطحی پرداخت. در سال 1959 میلادی هلمر (Helmer) و رشر (Rescher)، دو تن از محققان پروژهٔ رند طی مقاله ای تحت عنوان « نظریه فلسفی دانش در علوم نادقیق »، این ایده را مطرح کردند که در زمینهٔ هایی از علم که در آن هنوز قوانین علمی توسعه نیافته است،اتکاء به آراء خبرگان مجاز می باشد. حال مساله این است که چگونه آرای این خبرگان مورد استفاده قرار گیرد و علی الخصوص چگونه با ترکیب نظرات یک تعداد از خبرگان ، بیانیه ای سودمند تدوین شود. از دیدگاه روش دلفی، قضاوت های انسانی بمثابه ورودی هایی مشروع و سودمند برای انجام پیشبینی ها می باشند. بعضا خبرگان و متخصصان منفرد می توانند در معرض خطر یکجانبه نگری قرار گیرند ضمن اینکه گروه های خبره نیز میتوانند تحت تأثیر تمایلات رهبر ...
تقسیم بندی روش تحقیق در علوم رفتاری
تقسیم بندی روش تحقیق در علوم رفتاری در این مقاله شما با انواع روش تحقیق بر اساس پاردایم ، بعد زمانی، گرایش تحقیق، هدف تحقیق، نحوه گردآوری داده هاو کاربرد آشنا خواهید شد.برای دریافت متن اصلی روی ادامه مطلب کلیک کنید. تقسیم بندی روش تحقیق در علوم رفتاری الف) بر اساس پاردایم ۱) رویکرد خرد گرایانه: پارادایم خردگرایانه با دیدگاه اصالت تحصلی سرو کار دارد. مفروضه این پاراداین این است که واقعیت چیزی است که فرد می تواند به وسیله حواس خود آن را تجزیه کند.این پارادایم بر پایه این اصل استوار است که متغیر های تشکیل دهنده یک فرایند پیچیده را می توان به طور جداگانه از یکدیگر بررسی کرد. از جمله ویژگی های پارادایم خردگرایانه تلخیصی بودن،تکرار پذیر بودن و ابطال پذیری است. ۲) رویکرد طبیعت گرایانه: پارادایم این رویکرد این مفروضه استوار است که واقعیت چیزی نیست که همه افراد به طور یکسان آن را مشاهده کنند و تجربه مشابهب از آن به دست آورند . علاوه بر آن تقسیم یک پدیده به اجزا و مطالعه هر یک از اجزا الزاما ما را به شناخت کامل از آن پدیده نمی رساند و از طرفی هم واقعیت مورد مشاهده و مشاهدگر بر یکدیگر تاثیر می گذارند و همچنین ارزش‌های پژوهشگر به نحوی فرایند پژوهش را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابر این در پارادایم طبیعت گرایانه مفروضه اصلی مورد تاکید آن است که واقعیت مورد مشاهده به تفسیر افراد و ذهنیت آنان بستگی دارد. ب) بر اساس بعد زمانی: ۱) گذشته نگر: به طور کلی چنانچه دادهای گردآوری شده در رابطه با رویدادهایی باشد که در گذشته رخ داده است طرح تحقیق را می توان گذشته نگر تلقی کرد. ۲) آینده‌نگر: در صورتی که داده ای مورد نیاز پژوهشگر درباره رویدادهایی باشد که پژوهشگر باید رخداد آن ها را طی دستکاری‌هایی نسبت به یک متغیر به وجود آورد و یا به طور کلی متغیر مورد مطالعه چنان باشد که مشاهده آن در آینده میسر باشد در این صورت طرح پژوهشی آینده‌نگرتلقی می شود. پ) بر اساس گرایش تحقیق: ۱) نتیجه گرا : تحقیقاتی که هدف پژوهشگر صرفا یافتن پاسخ به مساله ای است که هیچ گونه کاربردی بلافاصله بر آن مترتب نمی باشد. ۲) تصمیم گرا : در این نوع تحقیق هدف پژوهشگر یافتن پاسخ مسئله‌ای است که نتیجه آن بلافاصله می تواند در تصمیم گیری مورد استفاده قرار گیرد. ت) بر اساس هدف تحقیق: ۱) تحقیق بنیادی: هدف اساسی این نوع تحقیقات آزمون نظریه ها ، تبیین روابط بین پدیده ها و افزودن به مجموعه دانش موجود در یک زمینه خاص است . تحقیقات بنیادی ،نظریه ها را بررسی کرده ،آنها را تایید ،تعدیل یا رد می کند . با تبیین روابط میان پدیده ها ،تحقیق بنیادی به کشف قوانین و اصول علمی ...
تقسیم بندی روش تحقیق در علوم رفتاری
الف) بر اساس پاردایم۱) رویکرد خرد گرایانه: پارادایم خردگرایانه با دیدگاه اصالت تحصلی سرو کار دارد. مفروضه این پاراداین این است که واقعیت چیزی است که فرد می تواند به وسیله حواس خود آن را تجزیه کند.این پارادایم بر پایه این اصل استوار است که متغیر های تشکیل دهنده یک فرایند پیچیده را می توان به طور جداگانه از یکدیگر بررسی کرد. از جمله ویژگی های پارادایم خردگرایانه تلخیصی بودن،تکرار پذیر بودن و ابطال پذیری است.۲) رویکرد طبیعت گرایانه: پارادایم این رویکرد این مفروضه استوار است که واقعیت چیزی نیست که همه افراد به طور یکسان آن را مشاهده کنند و تجربه مشابهب از آن به دست آورند . علاوه بر آن تقسیم یک پدیده به اجزا و مطالعه هر یک از اجزا الزاما ما را به شناخت کامل از آن پدیده نمی رساند و از طرفی هم واقعیت مورد مشاهده و مشاهدگر بر یکدیگر تاثیر می گذارند و همچنین ارزش‌های پژوهشگر به نحوی فرایند پژوهش را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابر این در پارادایم طبیعت گرایانه مفروضه اصلی مورد تاکید آن است که واقعیت مورد مشاهده به تفسیر افراد و ذهنیت آنان بستگی دارد.ب) بر اساس بعد زمانی:۱) گذشته نگر: به طور کلی چنانچه دادهای گردآوری شده در رابطه با رویدادهایی باشد که در گذشته رخ داده است طرح تحقیق را می توان گذشته نگر تلقی کرد.۲) آینده‌نگر: در صورتی که داده ای مورد نیاز پژوهشگر درباره رویدادهایی باشد که پژوهشگر باید رخداد آن ها را طی دستکاری‌هایی نسبت به یک متغیر به وجود آورد و یا به طور کلی متغیر مورد مطالعه چنان باشد که مشاهده آن در آینده میسر باشد در این صورت طرح پژوهشی آینده‌نگرتلقی می شود.پ) بر اساس گرایش تحقیق:۱) نتیجه گرا : تحقیقاتی که هدف پژوهشگر صرفا یافتن پاسخ به مساله ای است که هیچ گونه کاربردی بلافاصله بر آن مترتب نمی باشد.۲) تصمیم گرا : در این نوع تحقیق هدف پژوهشگر یافتن پاسخ مسئله‌ای است که نتیجه آن بلافاصله می تواند در تصمیم گیری مورد استفاده قرار گیرد. ت) بر اساس هدف تحقیق:۱) تحقیق بنیادی: هدف اساسی این نوع تحقیقات آزمون نظریه ها ، تبیین روابط بین پدیده ها و افزودن به مجموعه دانش موجود در یک زمینه خاص است . تحقیقات بنیادی ،نظریه ها را بررسی کرده ،آنها را تایید ،تعدیل یا رد می کند . با تبیین روابط میان پدیده ها ،تحقیق بنیادی به کشف قوانین و اصول علمی می پردازد . با این اهداف ، تحقیقات بنیادی درصدد توسعه مجموع دانسته های موجود درباره اصول و قوانین علمی است. این نوع تحقیقات نتیجه گرا بوده و در رابطه با نیازهای تصمیم گیری انجام نمی شود برای مثال تحول استدلال منطقی نزد کودکان را می توان از نوع تحقیقات بنیادی دانست ...
تقسیم بندی روش تحقیق در علوم رفتاری
الف-بر اساس پاردایم1- رویکرد خرد گرایانه: پارادایم خردگرایانه با دیدگاه اصالت تحصلی سرو کار دارد. مفروضه این پاراداین این است که واقعیت چیزی است که فرد می تواند به وسیله حواس خود آن را تجزیه کند.این پارادایم بر پایه این اصل استوار است که متغیر های تشکیل دهنده یک فرایند پیچیده را می توان به طور جداگانه از یکدیگر بررسی کرد. از جمله ویژگی های پارادایم خردگرایانه تلخیصی بودن،تکرار پذیر بودن و ابطال پذیری است.2- رویکرد طبیعت گرایانه: پارادایم این رویکرد این مفروضه استوار است که واقعیت چیزی نیست که همه افراد به طور یکسان آن را مشاهده کنند و تجربه مشابهب از آن به دست آورند . علاوه بر آن تقسیم یک پدیده به اجزا و مطالعه هر یک از اجزا الزاما ما را به شناخت کامل از آن پدیده نمی رساند و از طرفی هم واقعیت مورد مشاهده و مشاهدگر بر یکدیگر تاثیر می گذارند و همچنین ارزش‌های پژوهشگر به نحوی فرایند پژوهش را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابر این در پارادایم طبیعت گرایانه مفروضه اصلی مورد تاکید آن است که واقعیت مورد مشاهده به تفسیر افراد و ذهنیت آنان بستگی دارد. ب-بر اساس بعد زمانی:1- گذشته نگر: به طور کلی چنانچه دادهای گردآوری شده در رابطه با رویدادهایی باشد که در گذشته رخ داده است طرح تحقیق را می توان گذشته نگر تلقی کرد.2- آینده‌نگر: در صورتی که داده ای مورد نیاز پژوهشگر درباره رویدادهایی باشد که پژوهشگر باید رخداد آن ها را طی دستکاری‌هایی نسبت به یک متغیر به وجود آورد و یا به طور کلی متغیر مورد مطالعه چنان باشد که مشاهده آن در آینده میسر باشد در این صورت طرح پژوهشی آینده‌نگرتلقی می شود. پ-بر اساس گرایش تحقیق:1) نتیجه گرا : تحقیقاتی که هدف پژوهشگر صرفا یافتن پاسخ به مساله ای است که هیچ گونه کاربردی بلافاصله بر آن مترتب نمی باشد.2) تصمیم گرا : در این نوع تحقیق هدف پژوهشگر یافتن پاسخ مسئله‌ای است که نتیجه آن بلافاصله می تواند در تصمیم گیری مورد استفاده قرار گیرد. ت-بر اساس هدف تحقیق:1-تحقیق بنیادی: هدف اساسی این نوع تحقیقات آزمون نظریه ها ، تبیین روابط بین پدیده ها و افزودن به مجموعه دانش موجود در یک زکینه خاص است . تحقیقات بنیادی ،نظریه ها را بررسی کرده ،آنها را تایید ،تعدیل یا رد می کند . با تبیین روابط میان پدیده ها ،تحقیق بینیادی به کشف قوانین و اصول علمی می پردازد . با این اهداف ، تحقیقات بنیادی درصدد توسعه مجموع دانسته های موجود درباره اصول و قوانین علمی است. این نوع تحقیقات نتیجه گرا بوده و در رابطه با نیازهای تصمیم گیری انجام نمی شودبرای مثال تحول استدلال منطقی نزد کودکان را می توان از نوع تحقیقات بنیادی دانست .(بازرگان-1383)- ...