تزئين سكه
سوالات سکه دوزی
طراحي شده توسط خانم فاطمه الهي بخش مربي سازمان صنايع دستي استان سئولات سكه دوزي طراحي شده توسط خانم فاطمه الهي بخش مربي سازمان صنايع دستي استان 1-در قديم به سكه دوزي چه مي گفتند؟ ج: سامان دوزي 2- چرا اين هنر به نام سكه دوزي معروف شده؟ ج:به علت اينكه در زمان قديم از مابقي پس انداز زنان بلوچ هر چه باقي مي ماند آن را به عنوان پس انداز روز مبادا بر روي پارچه اي از موي شتر همراه پولك ، آينه و دكمه دوخته مي شد كه به عنوان ذخيره اي براي آينده به حساب مي آمد. 3- سكه چگونه بر روي پارچه دوخته مي شد؟ ج: سكه هاي 1 ريالي و 2 ريالي قديمي را از چهارطرف سوراخ كرده (سوراخ ها بايد خيلي ظريف باشد)تا به چشم نيايد كه هر موقع به آن احتياج داشته باشند بتوان از آن استفاده كنند. 4- مواد اوليه سكه دوزي را بنويسيد؟ ج: پولك-مرواريد شماره3 و5و8-انواع اشكها-يراق-پارچه مشكي-ستاره –ماه كامل حلال-انواع برگ-انواع گوشواره- انواع شكوفه- شمشير-آينه قابدار طلايي و نقره اي و سبز و آبي و قرمز-انواع آينه هاي برش خورده –مقوا 5- ابزار كار سكه دوزي را نام ببريد؟ ج: كاتر يا تيغ موكت بري-قيچي-سوزن نخ-نخ گلاباتون طلايي و نقره اي-نخ نامريي-نخ مشكي-مقوا براي پشت كار و در آوردن الگو 6- از چه نوع پارچه هايي براي سكه دوزي استفاده مي شود؟ ج: انواع پارچه هاي مشكي كه بدون گل باشد برجسته نباشد آهار نداشته باشد ضخامت آن زياد نباشد و انواع پارچه هاي ژرسه و مخمل جير رنگي و ساتن 7- طريقه در آوردن يك سكه دوزي به چه صورت است؟ ج: ابتدا به وسيله كاغذ الگو شكل مورد نظر را طراحي كرده و طرح آن را به روي كاغذ الگو در آورده بعد طرح را بر روي مقوا پياده كرده در آخر طرح را به وسيله كاتر يا قيچي برش مي دهيم 8- يك سكه دوزي چه مراحلي را طي ميكند؟ ج:ابتدا در آوردن الگو ،انداختن الگو بر روي مقوا، برش الگوي در آورده از مقوا، الگو در آورده را بر روي پارچه كه بر روي كار دوخته ميشود گذاشته و از طرح اصلي الگو اطراف آن را يك سانت بيشتر در آورده كه بتوانيم آن را بر پشت كار بچسبانيم بعد از چسباندن پارچه بر روي مقوا و دوختن يراق اطراف كار و كامل كردن آن بوسيله انواع پولكها چسباندن آستري و دادن مقوا بر روي پشت كار آخرين مرحله كار مي باشد. 9- براي دوخت مرواريدهاي اطراف آينه بزرگ از چه نوع نخي استفاده مي كنيد؟ ج: از نخ نامريي 10- براي دوخت انواع برگها از چه نوع نخي استفاده مي كنيم؟ ج: نخ گلاباتون طلايي و نقره اي 11- براي دوخت مرواريد دورآينه از چه مرواريدي استفاده مي كنيم؟ج: مرواريد شماره 5 12- براي دوخت چه مرواريد بر روي ستاره ها و پولكها استفاده مي شود؟ ج: مرواريد شماره 3 13-براي ريشه كردن از چه ...
معرفي رشته‌هاي صنايع دستي رايج در شهرستانهاي
. خامه‌دوزي سيستان (خامك‌دوزي): اين نوع سوزن‌دوزي، خاص منطقه سيستان است كه نقوش آن توسط نخ ابريشمي يا پنبه‌اي كه معمولاً به رنگ سفيد است بر روي پارچة پنبه‌اي يا كتاني دوخته ميشود. نقوش با توجه به نوع دوختشان حالت برجسته‌اي بر روي پارچه دارند كه اين حالت موجب زيبايي پارچه مي‌گردد. كاربرد خامه‌دوزي بر روي لباس، جانماز، روميزي، كوسن و عرقچين مي‌باشد. 3. سكه‌دوزي: در گذشته‌اي نه چندان دور هنر سكه‌دوزي در خانواده بلوچ نقش صندوق پس‌انداز را داشته است به اين صورت كه زنان هنرمند بلوچ در مواقع گشاده‌دستي و رفاه، مازاد درآمد خانواده را تبديل به سكه كرده و از آن در سكه‌دوزي استفاده مي‌نمودند و در مواقعي كه خانواده دچار تنگدستي مي‌شده از سكه‌هاي پس‌انداز شده، كمك مي‌گرفتند. امروزه اين هنر، به عنوان تزئين روية رختخواب پيچ و تزئينات ديواركوب توليد و به بازار عرضه ميشود. 4. سفال: سفالگري هنر و صنعت ظريف و حساسي است كه از شرق سرچشمه مي‌گيرد و آميزه‌اي از دقت نظر و تيزبيني و زيبايي پرستي شرقي. سفالگري را مي‌توان نخستين هنر سنتي نام برد كه از نياكان و ادوار گذشته به ارث رسيده است با توجه به ظروف سفالين كشف شده در نواحي دهانه غلامان و روستاي دامن مي‌توان قدمت سفال را در اين منطقه 2 هزار سال قبل از ميلاد رقم زد. زنان بلوچ با استفاده از خاك رس اطراف محل سكونتشان به ساخت ظروف مي‌پردازند و براي زيبايي آن نقوشي را كه سينه به سينه از مادر به فرزند رسيده مزين مي‌كنند پس از پخت ظروف سفالين به دليل نوع خاك بكار رفته در ساختشان بعد از پخت به رنگ قرمز در مي‌آيند كه خصوصيات فوق اين نوع سفال را از ساير سفالهاي مناطق ديگر ايران متمايز كرده است ساخت سفال در حال حاضر در مناطق كلپورگان سراوان و روستاي كوهك، سرباز، بصورت فعال و در مناطق هولنچكان، گلك، شاهي گور به صورت نيمه‌فعال است. از محصولات توليد شده توسط زنان بلوچ مي‌توان به كوزه، چليم، بشقاب، كاسه، قندان، سيني، گلدان، قوري، اسپند دودكن، خميردان، سرخميردان و ... اشاره نمود. 5. حصيربافي: حصيربافي در منطقه سيستان با گويش خولك‌بافي و در منطقه بلوچستان بلا گويش تگرد تلفظ ميشود. كه از نظر نوع مواد اوليه با هم تفاوت زيادي دارند. خولك‌بافي از ساقه‌هاي ني و تگرد از برگ درختان خرماي وحشي (داز) بافته ميشود. محصولات توليدي حصيربافي سيستان عبارتند از: پرده، سايه‌بان و مصارف دكوراتيو نيز دارند و از محصولات توليدي حصيربافي در مناطق بلوچستان مي‌توان به روپگ (جارو)، پَروند، سواس (نوعي كفش)، سمان (زيرانداز)، سفت ـ محلي (جانماز)، كچو (خورجين)، كپات (سبد كوچك) و ...
جالق ساسان
نویسنده؟شهریار رییسی جالق......بلوچستان........ 1. سوزن‌دوزي بلوچ: سوزن‌دوزي عبارتست از كارهاي دست‌دوزي كه تنها با مدد دستان توانا و فكر خلاق هنرمندان بر عرصة پارچه جاودان مي‌گردد، و آنچه برجاي مي‌ماند تنها حاصل ذوق، سليقه، ابتكار و استعداد قابل تحسين هنرمندان اين وادي است اين هنر در بلوچستان پيشينه‌اي دراز دارد و مي‌توان آن را عصارة درد و دلهاي زنانه و بازتاب خاطرات تلخ و شيرين قومي در طول تاريخ برشمرد كه خود آميزه‌اي ذهني از آهنگ و ريتم حركت دستها گرديده است و منجر به پديد آمدن آثاري جاودان و جاودانه بر تار و پودي سرد و بي‌روح مي‌گردد.انواع محصولات سوزن‌دوزي عبارتند از: روميزي، سجاده، كوسن، روتختي، جانماز، سفره عقد، پرده، آباژور، اشارپ، پشتي و ... از جمله عمده‌ترين مراكز سوزن‌دوزي استان مي‌توان به: زابلی ُاسپكه، بمپور، نكوچ در ايرانشهر، پيپ، مته سنگ، چانف در نيكشهر، روستاهاي ايرندگان و مارندگان در خاش، جالق، سوران، گُشت، كله‌گان در سراوان و همچنين در شهرستان زاهدان اشاره نمود. 2. خامه‌دوزي سيستان (خامك‌دوزي): اين نوع سوزن‌دوزي، خاص منطقه سيستان است كه نقوش آن توسط نخ ابريشمي يا پنبه‌اي كه معمولاً به رنگ سفيد است بر روي پارچة پنبه‌اي يا كتاني دوخته ميشود. نقوش با توجه به نوع دوختشان حالت برجسته‌اي بر روي پارچه دارند كه اين حالت موجب زيبايي پارچه مي‌گردد. كاربرد خامه‌دوزي بر روي لباس، جانماز، روميزي، كوسن و عرقچين مي‌باشد. 3. سكه‌دوزي: در گذشته‌اي نه چندان دور هنر سكه‌دوزي در خانواده بلوچ نقش صندوق پس‌انداز را داشته است به اين صورت كه زنان هنرمند بلوچ در مواقع گشاده‌دستي و رفاه، مازاد درآمد خانواده را تبديل به سكه كرده و از آن در سكه‌دوزي استفاده مي‌نمودند و در مواقعي كه خانواده دچار تنگدستي مي‌شده از سكه‌هاي پس‌انداز شده، كمك مي‌گرفتند. امروزه اين هنر، به عنوان تزئين روية رختخواب پيچ و تزئينات ديواركوب توليد و به بازار عرضه ميشود ۴-سفال: سفالگري هنر و صنعت ظريف و حساسي است كه از شرق سرچشمه مي‌گيرد و آميزه‌اي از دقت نظر و تيزبيني و زيبايي پرستي شرقي. سفالگري را مي‌توان نخستين هنر سنتي نام برد كه از نياكان و ادوار گذشته به ارث رسيده است با توجه به ظروف سفالين كشف شده در نواحي دهانه غلامان و روستاي دامن مي‌توان قدمت سفال را در اين منطقه 2 هزار سال قبل از ميلاد رقم زد. زنان بلوچ با استفاده از خاك رس اطراف محل سكونتشان به ساخت ظروف مي‌پردازند و براي زيبايي آن نقوشي را كه سينه به سينه ...
آداب ورسوم
آداب ورسوم لرستان-خرم آباد قبل از حركت همه ي اقوام وآشنايان براي بدرقه شخصي كه عازم سفربه مشهدمقدس بود مي امدند.هركس به اندازه ي وسعش براي كمك به سفراو،پول(سرراهي)مي داد.بابرگشتن زائر فاميل ها ،لباس هاي مرتب مي پوشيدندوبه استقبال اززائرمي امدند.لباس آن ها شامل يك تونيك بلندبراي مردان،كه به آن "ستره"مي گفتندبه همراه يك شال كه به كمر مي بستند وهمچنين يك كلاه نمدي وبراي خانم ها يك پيراهن شاد با گل هاي رنگي وبلند كه روي آن يك جليقه كه با سكه تزئين شده بود.همچنين خانم ها روسري كه در زبان محلي به آن گلبني مي گفتندرانيز به سرمي كردند.بدرقه كنندگان زائررابا نواي دل انگيز موسيقي محلي،يعني كمانچه،تاخانه همراهي مي كردند.آن ها ازقبل منزل راچراغاني مي كردندوميزي كناردرحياط مي گذاشتند،روي آن هم پربود از اسفندوشيريني وسبزه اي كه از قبل آماده شده بود.اقوام وآشنايان نيز با ديدن اين ميز، ازآمدن مسافر وزائرين خبردار مي شدندوبه ديدن آن ها وزيارت قبولي مي آمدند.صاحبخانه به ميهمانان يك دستمال رنگي كه در آن نقل وشيريني بودو به شكل زيبايي تزئين وبسته بندي شده بود ،مي داد. همچنين خانواده ي زائروليمه نيز مي دادند.البته با كمك همسايه وفاميل ها اين وعده را كه معمولا"ناهاربود،تهيه مي كردند. تهیه مطلب:محمدحسین کوثری منبع:عقايدورسوم مردم،ابراهيم شكورزاده
نمادهای سفره عقد
سفره عقد:معمولا شامل پارچه ترمه اي است كه به روي يك پارچه سفيد پهن مي شود و تمامي اجزا بر روي آن قرار مي گيرند.آينه و شمعدان: آينه در بالاي سفره، روبه روي عروس و داماد قرار داده مي شود تا آنها يكديگر را در آينه ببينند تا دل هايشان نسبت به هم مانند آينه صاف و زلال باشد و يك جفت شمعدان كه در دو طرف آينه قرار مي گيرند كه شمع هاي روشن شمعدان ها نمايانگر روشنايي و گرمي پيوند عقد بين عروس و داماد است.قرآن مجيد و جانماز: قرآن مجيد نشانه اي از تاييد وصلت از سوي خدا و جانماز گواهي براي پايبند بودن عروس و داماد به اصول ديني است.نبات: به عنوان شيريني دوران زندگي است و اغلب از نوع زعفران و اعلا در يك ظرف بسيار زيبا و يا در يك ظرف چندطبقه چيدمان مي شود و گاهي اوقات از روبان و يا تورهاي زيبا براي تزئين آن استفاده مي كنند.نان و پنير و سبزي:براي بركت زندگي در سفره استفاده مي شود و اغلب اوقات در كنار نان، پنير مي گذارند و آن را نشانه وسعت روزي مي دانند و سبزي هم نشانه سرسبزي و سلامتي است. امروزه براي ايجاد جلوه زيباتر، نان و پنير و سبزي را به صورت لقمه هاي كوچك و با اشكال مختلف تزئين مي كنند.عسل:مراسم عسل در دهان يكديگر گذاشتند مانند قولي است كه عروس و داماد به يكديگر مي دهند تا در آينده مايه شيرين كامي يكديگر باشند و معمولا عسل را در جامي كوچك مي ريزند.تخم مرغ:نمادي از توليد و تداوم نسل است و تعداد آن بستگي به سليقه و اعتقادات افراد دارد. تخم مرغ ها به هر نحوي تزئين مي شوند (رنگ آميزي، چسباندن گل چيني و پولك و...) سكه:ممكن است از سكه طلا يا سكه هايي با رنگ مجازي طلايي در سفره استفاده شود، بدين معنا كه سكه نمادي است براي افزايش رزق و روزي عروس و داماد.گردو:به علت آنكه درخت گردو از عمر طولاني برخوردار است، نماد افزايش بقاي عمر عروس و داماد را به همراه خواهد داشت.بادام: بادام را به نيت نوه دار شدن بر سر سفره مي گذارند كه البته آن را يك اعتقاد قديمي مي دانند.وجود گردو، بادام و فندق را نيز نشان گسترده بودن سفره عقد به علت خوراكي هاي مقوي الهي مي دانند و اعتقاداتي بيان كننده اين مساله است كه اين خوراكي ها بايد بدون شكاف باشند تا خللي با نام جدايي در زندگي عروس و داماد پيش نيايد.سيب سرخ:ميوه هاي رنگيني مانند انار و سيب سرخ يا ميوه هاي ديگر به منزله برخورداري عروس و داماد از همه مواهب رنگارنگ و نعمت هاي طبيعي خداوند است.گل:گل نشاني از طراوت و شادابي است و اكثر افراد براي گل آرايي سفره هاي عقد از رز قرمز كه نماد عشق و محبت است استفاده مي كنند و گاهي اوقات هم گل هاي زيباي ديگري در كنار اين گل مورد استفاده قرار مي گيرد.حلقه:حلقه عضو رسمي و ...
يكي از ويژگي هاي ستونهاي اشكاني ساخت آن با آجر و پوشش گچ است كه...
هنر پارتي مستقل را در قرن دوم و اوايل قرن سوم داريم تصوير روي سكه مهرداد اول كه نيم رخ بدون ريش با كلاه نوك تيزسكايي يا باشلق از نسا جام هايي شاخدار ريتون عاجي از نسا داريم شيشه هاي راه راه و اشيا عاجي هم داريم تزئين پيرامون طاق ايوان الحضر به صورت رديف سر است مهمترين نمونه هنر پارتي در پالمير بدست آمده مربوط به 32 ميلادي در صحن پرستشگاه بعل دو نقش با ويژگي به صورت تمام رخ را در پرستشگاه بعل داريم اولين نقش از روبرو در ايران در هنگ اژدر در غرب ايران كه سواري با چهره نيم رخ با چهار سوار تمام رخ نزديك مي شود و پس از ان تصوير تمام رخ را در صحنه هاي ديني بيستون داريم و سپس نقش هاي شمبار و تنگ سروك داريم نقش تمام رخ در هنگ اژدر –بيستون –شمبارو تنگ سروك از ابداهاي پارت نمايش لباس با بازي خطوط دو مجسمه بدون سر دو كاهن از قبر البياض 100 ميلادي مجسمه شمي 50 ق م تا 100 ميلادي نقاشي در يك كنيسه يهودي در دورااروپوس 100 سال بعد از سقوط اشكاني نقاشي كوه خواجه به سبك يوناني هنر پارتي از شهرهاي مرزي جنوب غرب شاهنشاهي شروع شد نخستين جلوگاه نفوذ هنر يوناني دوره اشكاني صحنه هاي تقديم بخور – تعيين جانشين – پيكاره به صورت سواره و نشستن به صورت چهار زانو و از روبرو از ابداعات پارتيان سكه هاي هند و پارتي را در مرو تا پنجاب بدست آمده در برد نشانده آثار حجاري اواخر اشكاني داريم و 5 هزار سكه ايلامي نيز در آن بدست آمده –خوزستان مسجد سليمان پادشاه هان مستقل پارسي در اواخر حكومت بلاش پنجم سكه ضرب كردند بر روي سكه هاي كالاكارا كلمه فاتح پارت ضرب شده و كالا كارا به آرامگاههاي شاهان پارتي در آربل دست يافت اردشير ساساني در تيسفون تاجگذاري كرد به سپاه اسپارت كه توسط فليپ مقدوني تشكيل شد فالانژ گويند نام يونان قديم هلاد خشايار شاه هخامنشي از طريق تنگه داردانل يا هلس پونت به يونان لشكر كشيد كه اسكندر هم از همان راه به ايران امد سركرده مزدوران هخامنشي در جنگ با اسكندر ممنون نام داشت سه جنگ داريوش سوم و اسكندر گرانيك – ايسوس – گوگمل به معني مرتع شتران در اربيل تابلو خاتم كاري در پومپه با موضوع فرار دريوش از مقابل اسكندر موزه ناپل در جنگ ايسوس مادر زن و دو دختر داريوش اسير شدند اسپي تامن سردار ايراني كه بسوس فاتل داريوش سوم را كشت اسكندر 6 سال بر ايران حكومت كرد زنان اسكندر –استاتيرا و ركسانا و پايتخت هاي اسكندر شوش و بابل بودند سپر نقره اي ها سربازان سالخورده اسكندر و به فرماندهي امون پايتخت هاي سلوكيان بابل و سلوكيه و انطاكيه جنگ ترموپيل بين آنتيوخوس سوم و روميان و آنتيوخوس براي مدتي هگاتوم پليس را گرفت و پارتيان ...
صنایع دستی استان سیستان و بلوچستان
معرفي رشته‌هاي صنايع دستي بومي معرفي رشته‌هاي صنايع دستي بومي استان سيستان و بلوچستان *معرفي رشته‌هاي صنايع دستي رايج در شهرستانهاي استان سيستان و بلوچستان 1. سوزن‌دوزي بلوچ:سوزن‌دوزي عبارتست از كارهاي دست‌دوزي كه تنها با مدد دستان توانا و فكر خلاق هنرمندان بر عرصة پارچه جاودان مي‌گردد، و آنچه برجاي مي‌ماند تنها حاصل ذوق، سليقه، ابتكار و استعداد قابل تحسين هنرمندان اين وادي است اين هنر در بلوچستان پيشينه‌اي دراز دارد و مي‌توان آن را عصارة درد و دلهاي زنانه و بازتاب خاطرات تلخ و شيرين قومي در طول تاريخ برشمرد كه خود آميزه‌اي ذهني از آهنگ و ريتم حركت دستها گرديده است و منجر به پديد آمدن آثاري جاودان و جاودانه بر تار و پودي سرد و بي‌روح مي‌گردد.انواع محصولات سوزن‌دوزي عبارتند از:روميزي، سجاده، كوسن، روتختي، جانماز، سفره عقد، پرده، آباژور، اشارپ، پشتي و ... از جمله عمده‌ترين مراكز سوزن‌دوزي استان مي‌توان به:اسپكه، بمپور، نكوچ در ايرانشهر، پيپ، مته سنگ، چانف در نيكشهر، روستاهاي ايرندگان و مارندگان در خاش، جالق، سوران، گُشت، كله‌گان در سراوان و همچنين در شهرستان زاهدان اشاره نمود. 2. خامه‌دوزي سيستان (خامك‌دوزي): اين نوع سوزن‌دوزي، خاص منطقه سيستان است كه نقوش آن توسط نخ ابريشمي يا پنبه‌اي كه معمولاً به رنگ سفيد است بر روي پارچة پنبه‌اي يا كتاني دوخته ميشود. نقوش با توجه به نوع دوختشان حالت برجسته‌اي بر روي پارچه دارند كه اين حالت موجب زيبايي پارچه مي‌گردد. كاربرد خامه‌دوزي بر روي لباس، جانماز، روميزي، كوسن و عرقچين مي‌باشد. 3. سكه‌دوزي:در گذشته‌اي نه چندان دور هنر سكه‌دوزي در خانواده بلوچ نقش صندوق پس‌انداز را داشته است به اين صورت كه زنان هنرمند بلوچ در مواقع گشاده‌دستي و رفاه، مازاد درآمد خانواده را تبديل به سكه كرده و از آن در سكه‌دوزي استفاده مي‌نمودند و در مواقعي كه خانواده دچار تنگدستي مي‌شده از سكه‌هاي پس‌انداز شده، كمك مي‌گرفتند. امروزه اين هنر، به عنوان تزئين روية رختخواب پيچ و تزئينات ديواركوب توليد و به بازار عرضه ميشود. 4. سفال:سفالگري هنر و صنعت ظريف و حساسي است كه از شرق سرچشمه مي‌گيرد و آميزه‌اي از دقت نظر و تيزبيني و زيبايي پرستي شرقي. سفالگري را مي‌توان نخستين هنر سنتي نام برد كه از نياكان و ادوار گذشته به ارث رسيده است با توجه به ظروف سفالين كشف شده در نواحي دهانه غلامان و روستاي دامن مي‌توان ...