بسته بندی
بررسی طراحی بسته بندي با دیدگاه کاهش
بنابراین براي ارزیابی آثار زیست محیطی و اقتصادي آنها باید عوامل زیادي را مورد توجه قرارداد. بعضی عوامل به تجزیه و تحلیل دقیق نیاز دارند. فعالیت هاي کاهش از مبداء می تواند هزینه هاي دفع را کاهش دهد. زیرا تولید زباله کمتر یعنی هزینه حمل و نقل و دفع کمتر و مشکلات زیست محیطی کمتر. با طراحی و بسته بندي محصولات با حداقل مواد و حداقل مواد سمی یا حداقل مواد دیگر با طول عمر مفیدبیشتر، می توان به کاهش از مبداء جامه عمل پوشاند.کلمات کلیدي: بسته بندي، طراحی، محیط زیست مقدمه: رشد روز افزون جمعیت، پیشرفت علم و تکنولوژي، توسعه صنعت و شهر نشینی در رفاه، باعث افزایش زمینه هاي رشد فزاینده مواد زاید شده است. به طوري که سالانه مقادیر انبوهی از ضایعات در محیط زیست تخلیه می شوند. دفع ضایعات حاصل از مصرف، یکی از عوامل اصلی آلودگی خاك، آب و بعضاً هوا محسوب می شوند که در حال حاضر بخش هاي بسیاري از نظام اکولوژیک و حیات بسیاري از جانوران خصوصاً انسان را با تهدید جدي مواجه کرده است. افزایش رو به تزاید مواد زاید و تبعات ناشی از تخلیه آنها در محیط زیست در اغلب کشورهاي جهان به ویژه کشورهاي در حال توسعه که با محدودیت شدید مالی، تکنولوژیک و نیروهاي متخصص مواجه هستند، یک چالش جدي براي این دولت ها محسوب شده و آنها با مشکلات عدیده اي در این زمینه روبرو هستند. ترکیب جدید پسماندهاي شهري و دگرگونی شکلی آن با سیستم بسته بندي نوین در مقایسه با گذشته تفاوت فراوانی یافته است؛ به طوري که سیستم بسته بندي جدید در نهایت سبب افزایش میزان زایدات و زباله هاي جامد و غیر قابل بازیافت توسط طبیعت شده است. طراحی، ساخت و استفاده از محصولات به نحوي که سبب کاهش کمیت و سمی بودن زائدات تولیدي بعد از عمر مفید محصول شود، با طراحی و بسته بندي محصولات با حداقل مواد سمی یا حداقل مواد دیگر با طول عمر بیشتر می توان به کاهش از مبداء جامه عمل پوشاند.در مرحله تولید، نخستین اقدام سهم کاهش میزان زباله تولیدي است. ظهور و انقلاب صنعتی به راستی تحول اساسی در نظام تولید کالایی ایجاد کرد. انقلاب صنعتی جهان را با خوردن کالاهاي گوناگون صنعتی رو به رو کرد. تنوع کالاها و رقابت فشرده میان تولید کنندگان و بازرگانان، به تدریج هنر را نیز علاوه بر علوم دیگر وارد مجموعه سیستم بسته بندي کرد. با پیشرفت بیشتر، علوم دیگر نظیر روان شناسی فردي، اجتماعی وارگونومی به این مجموعه اضافه شد. توسعه بسته بندي سبب مستقل شدن این صنعت از مجموعه صنایع دیگر شد و رقابت و نیاز سبب گردید که صنایع بسته بندي سهم قابل توجه از بودجه هاي شرکت هاي تولیدي را به خود اختصاص دهند. امروزه صنایع بسته بندي تبدیل ...
شیشه برای بسته بندی
شيشه و ظروف شيشه اي:يكي از قديمي ترين ظروف بسته بندي مخصوصا" در مورد مواد غذايي ظروف شيشه اي است. اعتقاد بر اين است كه شيشه گري نوعي از صنعت كوزه گري بوده و قدمت آن به 7000 سال قبل از ميلاد مسيح بر مي گردد. در باستان ساخت بطري هاي شيشه اي يك صنعت مهم به شمار مي آمد. شيشه در رابطه با بسته بندي داراي مزايا و معايب مي باشد كه عبارتند از: 1- شيشه از نظر شيميايي خنثي است به عبارتي آن با ماده محتوي خود هيچگونه واكنشي انجام نمي دهد. طعم و مزه محصول بسته بندي شده در شيشه بدون تغيير حفظ مي شود.2- شيشه غير قابل نفوذ، فاقد بو و بهداشتي مي باشد.3- ظروف شيشه از استحكام خوبي بر خورداراست و به اشكال، اندازه ها و رنگ هاي مختلف ساخته مي شود. 4- شيشه شفاف بوده و اجازه رؤيت محتوي خود را به خريدار و عرضه آن توسط فروشنده در فروشگاه هاي زنجيره اي مي دهد. با ساخت و تولید انبوه بطری و تنوع در ابعاد و حجم آن بشر کنونی توانسته است در بسته بندیها ظروف شیشه ای را یک امر مهم به حساب آورد و تا حدودی نقش آن را آشکار سازد. امروزه بیش از صدها نوع از اجناس و مواد در بسته های شیشه ای بسته بندی می شوند و با کیفیت برتر به بازار فروش عرضه می شوند. البته باید متذکر شد که علم شیشه و شیه گری در ایران نیز از زمانهای قبل بوده و هم اکنون نیز رو به رشد است. استفاده از شیشه برای امور بسته بندی بعد از جنگ جهانی دوم همواره سیر صعودی داشته است. چرا که شیوه های تولید سریع و پیوسته و اتوماسیون تولید بطریها و پرکردن آنها به تولیدکنندگان این امکان را داده که از پس تقاضاها بر آیند و قیمت آنها را پایین نگه دارند. در نتیجه پژوهشگران راههایی برای اصلاح هر چه بیشتر مقاومت مکانیکی و شیمیایی ظروف شیشه ای پیدا کردند و می کنند. بطور کلی باید گفت شیشه ماده ایده آلی برای ظروف بسته بندی یا ترکیبی از کارایی، بهداشتی، و زیبایی آن است. به عنوان یک مثال زنده می توان اذعان داشت که در بسیاری از کشورهای پیشرفته عمده ترین تولید کنندگان مواد غذایی (بخصوص غذای کودکان) استفاده از ظروف شیشه ای را در روش کار خود قرار داده اند. با تمام اینها هرچند که شیشه ماده مناسبی برای بسته بندی بعضی مواد است برای برخی کالاهای خاص بهترین ماده بسته بندی است ظروف شيشه اي يكي از ظروفي مي باشد كه از دير باز جهت بسته بندي كالاهاي غذايي، دارويي و بهداشتي مورد مصرف قرار مي گرفته و با توجه به اينكه دانش فني اين صنعت به صورت سنتي در كشور وجود داشته و از طريق ايجاد واحدهاي صنعتي مجهز و پيشرفته نيز توسعه پيدا كرده است ، مي توان اين ظروف رايكي از صنايع بسته بندي مهم در كشور دانست وبا توجه به اينكه مواد اوليه مورد نياز ...
بسته بندی 1
مقدمه:حفاظت از مواد غذایی از زمان تولید تا هنگام مصرف امر بسیار مهمی است. عواملی بسیاری باعث از بین رفتن ارزش مواد غذایی می شوند که از مهمترین آنها می توان به فساد میکروبی، تغییر ساختار مولکولی، از دست دادن برخی خواص مهم مانند ویتامین و .. اشاره کرد. معمولا عواملی که باعث رشد میکرواوگانیسمها در یک محصول بعد از تولید می شوند عبارتند از: 1- سطح پایین بهداشت در فرآیند تولید 2- تاخیر بین تولید و بسته بندی 3-دما انبارش 4- نوع ماده بسته بندی 5 - حجم گاز آزاد درون بسته بندی 6- نوع و ترکیبات گازهای درون بسته بندی 7- درصد اکسیژن ساده ترین روش برای محافظت از مواد غذایی بسته بندی آن است. معمولاً بسته بندی از مواد غذایی در مقابل نفوذ عوامل خارجی و همچنین فرار خواص داخلی آن محافظت می نماید. وجود هوا درون بسته می تواند باعث فساد ماده داخل آن شود. به این لحاظ تخلیه هوا و یا تزریق گازهای بی اثر درون بسته ماده غذایی راه حل مناسبی برای مقابله با رشد باکتری ها بدون از دست رفتن خواص، تازگی و شادابی محصول است. عمدتاً در ایران از بسته بندی معمولی یا روش تخلیه هوا (Vacuum Packaging) استفاده می شود. ولی در چند سال اخیر با توجه به پیشرفت روشهای بسته بندی و استفاده از شیوه های نوین و مطابق با استانداردهای جهانی استفاده از اتمسفر اصلاح شده رو به گسترش است. بسته بندی اسبتیک: روزانه بیش از پنج میلیارد لیتر آب آشامیدنی، شیر، آب میوه و سایر مواد غذایی مایع در جهان صرف می شود. بسته بندی و روش نگهداری نقش مهمی در حفظ کیفیت این محصولات دارد. در واقع مواد غذایی سالم باید بدون نیاز به افزودن مواد نگهدارنده و یا نگهداری در یخچال، بسته بندی شود و در اختیار مصرف کنندگان قرار گیرد. چنین امری چگونه ممکن است؟ من در صدد ارائه تاریخچه مختصری از روش های بسته بندی و تشریح آخرین فناوری ها در این زمینه هستم که در قالب بسته بندی اسپتیک ظهور پیدا کرده است. در دوران های اولیه تاریخ وقتی بشر غذایی را به دست می آورد بلافاصله آن را به مصرف می رساند. خانواده ها و روستاییان آنچه را که تولید می کردند یا به دست می آوردند خود مورد استفاده قرار می دادند. آنها چون خودکفا بودند لذا نیاز کمتری به بسته بندی غذا یا نگهداری و نقل و انتقال آن وجود داشت. زمانی که نیاز به ظروف احساس شد، طبیعت پاره ای مواد نظیر لفاف و پوسته در اختیار بشر می گذاشت تا نیازهای خود را برطرف کند. بعدها ظروف تهیه شده شکل تکامل یافته ای به خود گرفت و از مواد طبیعی چون چوب کنده کاری شده، گیاهان بافته شده و استخوان حیوانات ساخته می شد. از زمانی که مواد معدنی ...
پلاستیکها:
سلوفان: اين فيلم اولين فيلم شفاف براي بسته بندي مواد غذايي است.شفافيت اين فيلم نيز به خشك شدن سريع آن بعد از لاك اندود كردن كمك ميكند. مهمترين نوع سلوفان نيتروسلوفان Ne)) است كه باچند لايه PVDCپوشانده شده است.سلوفان داراي خواص ويژه اي است كه مهمترين آنها نفوذپذيري نسبت به رطوبت است كه براي بسته بندي مواد غذايي مانند پيراشكي ونان مناسب است. لازم به ذكر است كه 70% شكلاتهاي توليدي توسط سلوفان بسته بندي ميشود. فیلم بدون پوشش سلوفان به ضخامت cm 23.6 _22 ووزن Gr/cm31.45غيرقابل نفوذ به روغن بوده وبه آساني توسط دستگاه بسته بندي مي شود.امتزاج سلوفان بايك لايه LDPE باعث افزايش مقاومت آن ونيز غيرقابل نفوذ نسبت به اكسيژن و رطوبت مي شود.اگر بايك لايه PVCDلاك اندود شود از آن براي بسته بندي كالباس ،سوسيس،پنير،بادام زميني ومايونز استفاده مي شود. پلي اولفين ها: پلاستيك هايي كه حاوي يكسري هيدروكربن هاي غيراشباع باشدو داراي يك پيوند دوگانه در مولكول باشندرا پلي اولفين مي گويند. پلي اولفين در برابر نفوذ رطوبت وبخار آب مقاوم است. دوختها در ظروف پلي اولفين با المنت حرارتي است،اما پلي اولفين ها در برابر نفوذ گازها ومواد معظر مقاومت كمي دارند.اولين فيلم پلاستيكي توليد شده LDPE پلي اولفين بود. LDPE: اين پلي اتيلن 0.91_0.925 است كه مقاومت خوبي در برابر كشش و نفوذ پذيري بخار آب دارد؛نفوذ پذيري آن ازبخار آب Gr/m2 1 در روز در ضخامت <?mso-application progid="Word.Document"?>12آµm'>100 و حرارت ċ23 و رطوبت85% است. امادر برابر روغن مقاومت كمي دارد. شكل پذيري LDPE در مقايسه با كاغذ چندان مطلوب نيست. موارد استفاده از LDPE عبارتند از: كيسه هاي نايلوني بزرگ، فيلم باريك براي توليد ساك هاي پلاستيكي در مصارف گوناگون و كيف هاي حمل ونقل از LDPE با ضخامت mµ40 براي بسته بندي با سیستم خلا ،با ضخامت µm60 براي مواد غذايي مايع و نيمه جامد و ضخامتµm90 به صورت كيسه هاي پلاستيكي براي بسته بندي شير استفاده مي شود. HDPE:وزن مخصوص HDPE Gr/cm3 0.965 _0.925 و نقطه ي ذوب آن ċ129 است. چگالي بالاي اين نوع پلي اتيلن ويژگي هاي خاصي به آن مي بخشد ازجمله: 1_مقاومت آن در برابر كشش بيشتر شده و استقامت آن هم افزايش يافته. 2_كريستاليزاسيون آن افزايش مي يابد. 3_مقاومت آن در برابر اصطكاك افزايش مي يابد. 4_مهاجرت در آنها افزايش مي يابد. 5_نفوذ پذيري بخار آب كاهش مي يابد. 6_ميزان نفوذ پذيري اكسيژن در فيلم HDPE كاهش مي يابد. 7_مقاومت آن نسبت به حرارت افزايش مي يابد . 8_دوختHDPE در دماي 125تا ċ150 امكان پذير است در حالي كه براي دوخت فيلم پلاستيكي دماي 50تا 100 متداول است. كاربرد: به كيسه پلاستيكي براي بسته بندي برنج ومواذ غذايي منجمد شده، بطري ...
لوله های مقوایی
اين گونه سفارشات ذاتا جلوي رشد توليدكنندگان لوله مقوايي را مي‌گيرد. به‌واقع چه كسي اهميت مي‌دهد كه لوله‌اي مقوايي كه با به پايان رسيدن توپ پارچه ظاهر ،و لحظه‌اي پس از آن نيز دور انداخته ميشود با چه كيفيتي تهيه شده است. مهم اين جا است كه عمده مصرف قوطي‌هاي مقوايي از اين دست، در بسته‌بندي مواد خوراكي است و ايران با داشتن توليدات ممتاز در زمينه مواد غذايي و خوراكي‌هاي گران‌قيمت و نفيس از استعداد بسيار بالايي براي توسعه اين بخش از بسته بندي برخوردار است اين قوطي ها به لحاظ ساختماني به سه گروه زير تقسيم مي شوند: الف) نوع به هم پيچيده (convolute-wound) ب)نوع مارپيچ (spiral wound) ج) نوع لبه روي هم (lap seam) . خط توليد يك خط توليداتوماتيك ظروف مقوايي از نوارپيچ‌هاي مارپيچي (حلزوني) و موازي، برش‌زن، ماشين‌هاي ليبل‌زن و دربند تشكيل شده است. امكاناتي نظير چندلايه كردن با مواد مختلف و تلفيق آن با ظرافتهاي چاپي كه تنها بر روي كاغذ امكان‌پذير است مجموعه‌اي فراهم مي‌آورد كه استحكام، خواص چندلايه‌ها، ويژگي‌هاي ظاهري بي‌رقيب و حس طبيعت‌دوستي انسان را يك جا برآورده ميكند. خطوط پيشرفته امروزي امكان توليد اتوماتيك با كارايي بالا و به صورت تركيبي براي قوطي‌هاي تركيبي گرد و غير گرد را ممكن كرده است. خطوط توليد لوله‌هاي مقوايي را مي‌توان به دو دسته تقسيم كرد: الف: خط توليد قوطي‌هاي تركيبي حلزوني گرد ب: خط توليد قوطي‌هاي غير گرد با سطوح موازي الف: خط توليد قوطي‌هاي تركيبي حلزوني گرد اين خط توام با ليبل‌زن‌هاي مارپيچ و موازي است و از واحدهاي (قوطي‌هاي) دوتايي يا تكي، رول بازكني و چسب‌زني و ماشين رول‌پيچ (نوارپيچ) مارپيچي تيوب تشكيل شده است. ب: خط توليد قوطي‌هاي غير گرد با سطوح موازي اين خط همانند خط قوطي‌هاي گرد از رول بازكن و چسب‌زن، يونيت رول پيچ و جداكننده و... تشكيل شده اما محصول خروجي آن مي‌تواند داراي مقطع چهارگوش، سه‌گوش يا فرمهاي ديگر باشد. مراحل توليد ابتدا كاغذ يا كاغذهاي مناسب براي ساخت بدنه اصلي لوله مقوايي انتخاب مي‌شوند. معمولا كاغذ مورد استفاده در دو لايه داخلي و بيروني لوله بر اساس ويژگي‌هاي كاربردي لوله انتخاب مي‌شوند. كاغذ يا كاغذهاي مورد استفاده در لايه‌هاي مياني (گوشت) نيز بنا به ويژگي‌هاي كاربردي لوله برگزيده مي‌شوند با اين تفاوت كه ظاهر آنها در منظر ديد نيست و ويژگي‌هاي ساختماني آنها بيشتر از ويژگي‌هاي ظاهري آنها مورد اهميت است. با انتخاب كاغذ مناسب رولهاي كاغذ كه معمولا از كارخانه كاغذسازي مي‌آيند و داراي عرضي ...
طراحی صنعتی ,بسته بندي ,رایانه و نیاز امروز
که آن را تا مرز سلاح رقابت بنگاههاي تولیدي پیش می برد.مدیران آکاه به اصول رقابت که قدرت بی مثال بسته بندي را خوب لمس کرده اند,کوچکترین مسامحه اي را در کیفیت طراحی صنعتی و گرافیک بسته بندي نمی پذیرند و حاضر نیستند مبلغان خاموش کالاهایشان , کوچکترین نقصی در تبلیغ هویت سازمانی ومحصولاتشان داشته باشند .آنها به بسته بندي خوب ارج مینهند وآن را پاس میدارند .طراحان صنعتی و گرافیک با دیدگاههاي مختلفی به موضوع بسته بندي مینگرند وانطباق کامل این دیدگاههاست که تصویري شفاف و روشن از بسته بندي و محتواي آن در اختیار مشتریان قرار میدهد.شناخت دیدگاههاي مختلف این دو حرفه به موضوع بسته بندي جهت تبیین نقش هر یک در این تصویر حائز اهمیت است .طراحان صنعتی, موضوعاتی نظیر انواع حفاظ ت ها ( فیزیکی , شیمیایی و...) نوع ارتباط فیزیکی (ارگونومی و آنتروپومتري ), گروه عوامل انسانی با بسته بندي , مثل ارتباط کارگران خطوط تولید , عوامل توزیع , فروشندگان و خریداران نهایی , ارتباط جهازات حمل با نوع محصول و بسته بندي در استفاده یا مصرف کالا ( مثل نقش بسته بندي در چگونگی مصرف شامپوو ...) هویت هاي سه بعدي و بصري , مواد مصرفی مناسب براي کالا و موضوعاتی را که به طور کلی به رویکردهاي صنعتی و ارتباط هاي فیزیکی انسان با بسته می پردازد در نظر میگیرند.طراحان گرافیک نیز موضوعاتی نظیر انتقال پیام هاي نوشتاري و بصري , ایجاد جذابیت هاي بصري روي بسته , هویت سازي دو بعدي و ...را دستور کار خود دارند. حال این سوال مطرح است که این طراحان از چه ابزارهایی براي خلق طرحها وایده هاي خود سود میجویند؟ درایران وتا یک دهه قبل ,تقریبا اکثر خدمات طراحی صنعتی و گرافیک بسته بندي بعد از فراوري ایده ها در ذهن طراح , توسط روشهاي دستی و زمانبر ایجاد می شدند و بدیهی است که طرح هاي ارائه شده محدود و مختوم به توانایی و مهارتهاي شخصی طراح می شد ولذ ا از سطوح کیفی متفاوتی از اعلا تا بد برخوردار بودند .با ورود توسعه پدیده رایانه در کشور و ظه ور نرم ,freehand ,image maker افزارهاي تخصصی و قدرتمند طراحی گرافیکی نظیر و نظایر آنها, قلمرو طراحان تا مرزهایی بسیار فراتر رفته از آنچه تا coreldrow ,photoshop بحال بوده است گسترش یافت و بجز ایده طرح ها که موضوعی است نشا ت گرفته از خلاقیت طراح و شخصیت هنري او , طرحها به لحاظ شیوه ارائه از سطوح تقریبا یکسانی برخوردار شده اند و در طول دهه هاي گذشته ما شاهد ظهور طرحهاي گرافیکی بسیار خوبی در عرصه بازار داخلی بوده ایم .این پدیده آن قدر تاثیر گذار بوده است که به جرات میتوان گفت بدون رایانه و نرم افزارهاي مربوطه , وجود یک دفتر طراحی گرافیک بسته بندي مفهومی ندارد . این روند ...