یک غزل ازحافظ

  • حافظ = sherha

    شعرهای زیبا ومعروف حافظ با می به کنار جوی می​باید بود وز غصه کناره​جوی می​باید بود این مدت عمر ما چو گل ده روز است خندان لب و تازه​روی می​باید بود شعر زیبا و معروف حافظ بیا تا گل برافشانیم و می در ساغر اندازیم  فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم  اگر غم لشکر انگیزد که خون عاشقان ریزد من و ساقی به هم تازیم و بنیادش براندازیم  شراب ارغوانی را گلاب اندر قدح ریزیم نسیم عطرگردان را شکر در مجمر اندازیم  چو در دست است رودی خوش بزن مطرب سرودی خوش که دست افشان غزل خوانیم و پاکوبان سر اندازیم  صبا خاک وجود ما بدان عالی جناب انداز بود کآن شاه خوبان را نظر بر منظر اندازیم یکی از عقل می​لافد یکی طامات می​بافد بیا کاین داوری​ها را به پیش داور اندازیم  بهشت عدن اگر خواهی بیا با ما به میخانه که از پای خمت روزی به حوض کوثر اندازیم سخندانی و خوشخوانی نمی​ورزند در شیراز بیا حافظ که تا خود را به ملکی دیگر اندازیم   شعری از حافظ خوشتر ز عیش و صحبت و باغ و بهار چیستساقی کجاست گو سبب انتظار چیستهر وقت خوش که دست دهد مغتنم شمار کس را وقوف نیست که انجام کار چیست پیوند عمر بسته به موییست هوش دار غمخوار خویش باش غم روزگار چیست برای فال حافظ در انتهای اشعار برگزیده حافظ بروی فال حافظ کلیک نمائید حافظ شیرازی دل می​رود ز دستم صاحب دلان خدا را----دردا که راز پنهان خواهد شد آشکارا کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز..-- --باشد که بازبینیم دیدار آشنا را ده روزه مهر گردون افسانه است و افسون.../نیکی به جای یاران فرصت شمار یارا  در حلقه گل و مل خوش خواند دوش بلبل...- هات الصبوح هبوا یا ایها السکارا  ای صاحب کرامت شکرانه سلامت --- روزی تفقدی کن درویش بینوا را ​ آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است-..---با دوستان مروت با دشمنان مدارا در کوی نیک نامی ما را گذر ندادند...--------------گر تو نمی​پسندی تغییر کن قضا را آن تلخ وش که صوفی ام الخبائثش خواند --.-اشهی لنا و احلی من قبله العذارا هنگام تنگدستی در عیش کوش و مستی ------کاین کیمیای هستی قارون کند گدا را سرکش مشو که چون شمع از غیرتت بسوزد --دلبر که در کف او موم است سنگ خارا آیینه سکندر جام می است بنگر------ تا بر تو عرضه دارد احوال ملک دارا  خوبان پارسی گو بخشندگان عمرن--ساقی بده بشارت رندان پارسا را حافظ به خود نپوشید این خرقه می آلود-ای.. شیخ پاکدامن معذور دار ما را غزل حافظ شیرازیشعر معروف حافظ ​آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است--- با دوستان مروت با دشمنان مدارا گل وبلبل شعر از حافظ شیرازیفکر بلبل همه آن است که گل شد یارش* گل در اندیشه که چون عشوه کند در کارش دلربایی همه آن نیست که عاشق ...



  • چند غزل از حافظ: بخش1

      چند غزل از حافظ: بخش۱   زلــــف بر باد مــــــــده تا ندهـــی بر بادم ناز بنیاد مـــــــــکن تا نکنــــــــــــی بنیادم مـی مخور با همه کس تا نخورم خون جگر سر مـــــکش تا نکشد سر به فلک فریادم زلف را حلقــــــــه مکن تا نکنـــــی دربندم طـــــره را تاب مـــــده تا ندهـــــی بر بادم یار بیگانـــــه مشــــــو تا نبــری از خویشم غـــــم اغیار مخـــــــور تا نکنـــــی ناشادم رخ برافروز که فارغ کنـــــــــــی از برگ گلم قد برافراز که از ســــرو کنـــــــــــــی آزادم شمـــع هر جمـع مشو ور نه بسوزی ما را یاد هــــــر قــــوم مـــــــکن تا نـروی از یادم شهــــره شهــــر مشـو تا ننهم سر در کوه شــــور شیـــــرین منــــما تا نکنی فرهادم رحم کن بر مــــن مسکین و به فریادم رس تا به خـــــاک در آصف نرسد فـــــــــــریادم حافـــــظ از جـــور تو حاشا که بگرداند روی مـــــن از آن روز که دربند تـــــــــــوام آزادم  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ مـرا چشمیست خون افشان ز دست آن کمان ابرو جهان بس فتنه خواهد دید از آن چشـم و از آن ابرو غلام چشم آن ترکم که در خواب خوش مستـــــی نگارین گلشنش روی است و مشکین سایبان ابرو هــــلالی شد تنــــم زین غم که با طغرای ابرویش کـــه باشد مــــه کــــــه بنماید ز طاق آسمان ابرو رقیبان غــــافل و مــا را از آن چشم و جبین هر دم هـــــزاران گـــونه پیغام است و حاجب در میان ابرو روان گوشـــــه گیران را جبینش طـــرفه گلزاریست که بــــر طرف سمن زارش همـــی‌گردد چمان ابرو دگــــر حور و پـــــری را کس نگوید با چنین حسنی که این را این چنین چشم است و آن را آنچنان ابرو تو کافـــر دل نمــی‌بندی نقاب زلف و مــــــی‌ترسم که محـــــرابم بگـــــرداند خـــــــــم آن دلستان ابرو اگر چـــــــــه مـــــــــرغ زیرک بود حافظ در هواداری به تیر غمـــــزه صیدش کـــــرد چشم آن کمان ابرو  ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ شاه شمشادقدان خســـــــرو شیرین دهنان که به مـــژگان شکند قلب همـه صف شکنان مست بگذشت و نظـر بر مـن درویش انداخت گفت ای چشم و چـراغ همـه شیرین سخنان تا کـی از سیم و زرت کیسه تهی خواهد بود بنده مـــن شـو و برخــــور ز همــه سیم تنان کمتـــر از ذره نـــــــه‌ای پست مشو مهر بورز تا به خلـــــوتگه خورشید رســـــی چرخ زنان بر جهان تکیــــه مــــکن ور قدحی می داری شادی زهـــــره جبینان خـــــور و نازک بدنان پیــــر پیمـــانه کش من که روانش خوش باد گفت پـــــرهیز کن از صحبت پیمـــان شکنان دامن دوست به دست آر و ز دشمن بگسل مـــرد یزدان شــــو ...

  • حافظ؛ شاعر بیت الغزل معرفت

    ای صبا نکهتی از خاک ره یار بیار/ ببر اندوه دل و مژده دلدار بیار نکته ای روح فزا از دهن دوست بگو / نامه ای خوش خبر از عالم اسرار بیار تا معطر کنم از لطف نسیم تو مشام / شمه ای از نفحات نفس یار بیار به وفای تو که خاک ره آن یار عزیز / بی غباری که پدید آید از اغیار بیار گردی از رهگذر دوست به کوری رقیب / بهر آسایش این دیده خون بار بیار خامی و ساده دلی شیوه جان بازان نیست / خبری از بر آن دلبر عیار بیار شکر آن را که تو در عشرتی ای مرغ چمن / به اسیران قفس مژده گلزار بیار کام جان تلخ شد از صبر که کردم بی دوست / عشوه ای زان لب شیرین شکر بار بیار روزگاری ست که دل چهره مقصود ندید / ساقیا آن قدح آینه کردار بیار دلق حافظ به چه ارزد به میش رنگین کن / وانگهش مست و خراب از سر بازار بیار بزرگداشت شاعر بیت الغزل معرفت "حافظ شیرازی" مبارکباد

  • قالب های شعری

    قالب های شعری  قالب های شعری بیت : کمترین مقدار شعر یک بیت است. مصراع: هر بیت شامل دو قسمت است هریک از این بخش ها یک مصراع نام دارد کمترین مقدار سخن موزون یک مصراع است. وزن شعر: آهنگ خاصی که در تمام مصراعهای یک شعر یکسان است همان وزن شعر نامیده می شود. ردیف: کلمات هم معنی و مستقلی که در پایان مصراعها عیناً تکرار می شود ردیف نام دارد. شعری که ردیف دارد (مردّف) خوانده می شود. قافیه : کلمات هم آهنگ و هم وزن مصراعهای شعر را قافیه گویند سروچمان من چرا میل چمن نمی کند                   همدم گل نمی شود،یاد سمن نمی کند                            قافیه    ردیف                                                  قافیه     ردیف .قافیه اجباری و ردیف اختیاری است ،ردیف همواره تابع قافیه است و بعد از آن می آید. مصرّع : بیتی که هر دو مصراع آن قافیه داشته باشد مصرّع نام دارد. قالب : شکلی که قافیه به شعر می بخشد قالب نام دارد،تفاوت قالب ها،تفاوت درچگونگی قافیه ی آنهاست. ( شعر سنتی قالبهای متفاوتی دارد و شعر نیمایی (نو) قالب مشخصی ندارد.   قطعه قطعه: قالبی است که در آن قافیه ها فقط در پایان مصراعهای زوج می آید حداقل ابیات قطعه دو بیت است. موضوع قطعه : درون مایه قطعه معمولاً مطالبی اخلاقی ، اجتماعی ، تسلیمی ، حکایت، مدح و هجواست. نام گذاری قطعه: به این نام بدان سبب است که گویا پاره ای از میان یک قصیده است. پیدایش قطعه به آغاز شعر فارسی بر می گردد .زیرا در شعر رودکی، پدر شعر فارسی ، قطعات زیبایی یافته می شود.  قطعه در تمام دوره ها در شعر فارسی رواج داشته شاعرانی که به قطعه سرایی شهرت داشته اند: انوری، سعدی ، ابن یمین و پروین اعتصامی شکل قافیه در قطعه:                                                        ×                                                         ×                                                        ×                                                         ×                                مثنوی : مثنوی : شعری که در آن هر بیت قافیه هایی مستقل و جدا از ابیات دیگر داشته باشد مثنوی ،یا دوگانی نام دارد. مثنوی به سبب امکان نوکردن قافیه در هر بیت برای سرودن منظومه های بلند مناسب تراست. مثنوی از قدیمترین قالبهای شعر فارسی و مخصوص زبان فارسی است و در همه ادوار از آن استفاده می شده است . موضوع مثنوی:  حماسی و تاریخی : شاهنامه فردوسی،اسکندر نامه نظامی اخلاقی و تعلیمی: بوستان سعدی عاشقانه و بزمی: خسرو شیرین نظامی، ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی عارفانه : مثنوی معنوی مولانا ، منطق الطیر ، عطار ...

  • دمی با حافظ

    سی غزل ازحافظ مطابق با آیات قرآنی (فقط مطلع غزلها ذکر شده) ۱)الا یاایّها السّاقی ادرکأسا وناولها       که عشق آسان نموداول ولی افتادمشکلها سوره انشراح :آیات پنجم وششم ۲)صبا به لطف بگوآن غزال رعنا را      که سربه کوه وبیابان تو داده ای ما را سوره نصر:آیه یکم ۳)به ملازمان سلطان که رسانداین دعا را      که به شکرپادشاهی زنظرمران گدا را سوره زمر:آیه نهم ۴)ساقیابرخیزو  در ده جام را           خاک بر سر کن غم ایّام را سوره العصر:آیه سوم ۵)دوش ازمسجدسوی میخانه آمد پیر ما       چیست یاران طریقت بعدازاین تدبیر ما سوره یوسف:آیه هشتادوهفتم ۶)ای فروغ ماه حسن ازروی رخشان شما      آب روی خوبی از چاه زنخدان شما سوره انسان:آیه سوم ۷)صبح دولت می دمد کوجام همچون آفتاب     فرصتی زین به کجا باشدبده جام شراب سوره شوری:آیه سی وهشتم ۸)ای شاهدقدسی که کشدبند نقابت       وی مرغ بهشتی که دهددانه وآبت سوره بلد:آیه چهارم ۹)خمی که ابروی شوخ تودرکمان انداخت     به قصدخون من زارناتوان انداخت سوره شوری:آیه بیست وپنجم ۱۰)سینه ام زآتش دل درغم جانانه بسوخت      آتشی بوددراین خانه که کاشانه بسوخت سوره عصر:آیات یکم ودوم ۱۱)زلفت هزاردل به یکی تارمو ببست        راه چاره گر   از چارسو  ببست سوره قیامت :آیات دهم،یازدهم،دوازدهم ۱۲) خلوت گزیده رابه تماشا چه حاجت است      چون کوی دوست هست به صحراچه حاجت است سوره بقره:آیه دویست وچهل وپنجم ۱۳)بیاکه قصرامل سخت سست بنیاد است      بیارباده که بنیادعمر  برباد است سوره یوسف:آیه هشتادوهفتم ۱۴)بی مهررخت روزمرا نورنمانده است       وز عمر مراجز شب دیجور نمانده است سوره لقمان:آیه بیست وچهارم ۱۵)باغ مراچه حاجت سرو وصنوبر است     شمشاد خانه پرورمن از که کمتر است سوره لقمان:آیه سی ویکم ۱۶)المنة لله که درمیکده باز است        زان رو که مرابر در او روی نیاز است سوره لقمان:آیه دوازدهم ۱۷)اگرچه باده فرح بخش وباد گلبیز است      به بانگ چنگ مخور می که محتسب تیز است سوره سجده:آیه هجدهم ۱۸)کنون که برکف گل جام باده ی صاف است         به صدهزار زبان بلبلش در اوصاف است سوره احزاب:آیه چهل وششم ۱۹)منم که گوشه ی میخانه خانقاه من است        دعای پیر مغان ورد صبح گاه من است سوره فرقان:آیه هفتادودوم ۲۰)ز گریه مردم چشمم نشسته در خون است        ببین که درطلبت حال مردمان چون است سوره آل عمران:آیه یکصدوهشتادوششم ۲۱)گداخت جان که شودکار دل تمام و نشد          بسوختیم در این آرزوی خام ونشد سوره قصص:آیه پنجاه وپنجم

  • غزلی ازحافظ...

                                                        غزلی از حافظ خطاب به امام رضا(ع)<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />                 ای آفتاب آینه دار جمـــــــــــــــــــــــال تو                 مشک سیاه مجمره گردان خــــــــــــال تو                 صحن سرای دیده بشستم ولی چه ســــو د                 کاین گوشه نیست د رخور خیل  خیال تــو                  دراوج نازرونعمتی ای آفتاب حســــــــــن                  یارب مباد  تا به قیامت زوال تـــــــــــــــو                  مطبو ع  تر زنقش توصورت نبست بــا ز                   طغرا نویس(1)ابروی مشکین  مثا ل تـــو                  د رچین زلفش  ای دل مسکین چگونــه ای                   کاشفته  گشت باد صبا شرح حـــــــا ل تو                    برخاست بوی گل زدر آشــــــــتی د رآی                    ای نو بهار ما رخ فرخنده فــــــــــــال تو                         تاآسمان زحلقه بگوشـــــــــــــا ن ما شود                          کوعشوه ای زابروی همچون هلا ل تـــو                         تاپیش  بخت باز روم تهنیت کنــــــــــا ن                         کومژده ای زمقدم عید وصال تـــــــــــو                         این نقطه سیاه که  آ مد مد ا رنـــــــــــور                         عکسی است درحد یقه بینش ز خا ل تو                         بر عد ل خواجه عرض کد امین جفا کنم                          شرح نیازمندی خود یا ملا ل تـــــــــــو                       حافظ د راین کمند سر سرکشان بسی است                         سودای کج مپز که نباشــــــــد مجال تو.                                        طغرا - خطوط منحنی وتو درتو که اسم شخص درظمن آنها گنجانده شود.                                       

  • تحقیقی در باره’ حافظ

        حافظم در مجلسی، دردی کشم در محفلی... خواجه شمس الدین محمد حافظ شیرازی از شعرای نامدار و مشهور قرن هشتم میباشد. دیری از وفات افصح المتکلمین شیخ اجل سعدی شیرازی نگذشته بود که حافظ بدنیا آمد.  معاصران حافظ عبارتند از:- خواجوی کرمانی، کمال خجندی،عماد فقیه، سلمان ساوجی، و شاه نعمت اله ولی.  قدیمی ترین شعر حافظ چنین است که به مدح جلال الدین مسعود شاه سروده : خسروا،   دادگرا،   شیر دلا، بحر کفا –  ای  جلال  تو  به  انواع   هنر   ارزانی همه آفاق گرفت و همه اطراف گشاد – صیت مسعودی و آوازهء شه سلطانی ...    حافظ و شاه شیخ ابواسحاق: شاه شیخ شاعر و شاعردوست بود، و سرخوش و عیاش. حافظ این غزل را: "روز هجران و شب فرقت یار آخر شد – زدم این فال و گذشت اختر و کار آخر شد" به پیشواز او سرود و چندی بعد حق دوستی را با این قصیده: "سپیده دم که صبا بوی لطف جان گیرد – چمن ز لطف هوا نکته بر جنان گیرد جمال چهرهء اسلام شیخ ابو اسحاق    - که ملک در قدمش زیب بوستان گیرد..."  ادا کرد.  غزل دیگر را که به ارتباط شکست شاه شیخ سرود چنین است: "یادباد آنکه سر کوی توام منزل بود – دیده را روشنی از خاک درت حاصل بود راستی خاتم فیروزهء بو اسحاقی – خوش درخشید ولی دولت مستعجل بود..."    حافظ و امیر مبارز: امیر مبارزدر چهل سالگی توبه کرده بود. او خشک مغز و بی احساس بود. درتمام شهر محتسب بسیار گماشته بود.در میخانه هارا همه ببست و زبان نی و چنگ را همه ببرید.  حافظ این مرد را در اشعارش محتسب نامیده بود: "دانی که چنگ و عود چه تقریر می کنند – پنهان خورید باده که تعزیر می کنند"     یا: "درمیخانه ببستند خدایا مپسند – که در بستهء تزویر و ریا بگشایند"   حافظ و شاه شجاع: شاه شجاع پسر امیر مبارز بود.  او برای بدست آوردن دل بسیاری از دانشمندان آنانرا فراخواند و حافظ که در چشمهای وی جای گرفته بود برایش چنین سرود: "سحر ز هاتف غیبم رسید مژده به گوش -  که دور شاه شجاع است می دلیر بنوش".  حافظ تلخ ترین ایام زندگی خویش را سپری مینمود.او یگانه فرزندش را ازدست داد: "دلا دیدی که آن فرزانه فرزند – چه دید اندر خم این طاق رنگین به جای لوح سیمین در کنارش- فلک برسر نهادش لوح سنگین" حافظ تازه این شعر را سروده بود که همسر نازنینش در گذشت.  باری گفته بود که : "مرا در خانه سروی هست کاندر سایهء قدش – فراغ از سرو بستانی وشمشاد چمن دارم".  آری چنین همسری را که همچون پری از عیب بری بود این بار برایش چنین سرود: "آن یار کزاو خانهء ما جای پری بود – سرتاقدمش چون پری از عیب بری بود".  چندی بعدشاه شجاع بزرگترین دوست ا و ووزیر دانشدوست خود را یعنی قوام الدین محمد صاحب عیار را به قتل میرساند. حافظ در وصف ...

  • آشنایی با چند اصطلاح آرایه های ادبی

    آشنایی با چند اصطلاح بیت : کم ترین مقدار شعر و به عبارت دیگر ، واحد شعر است. اگر شاعر مقصود خود را تنها در یک بیت بیان کند ، به آن بیت «فرد» می گویند. مصراع : مصراع یا مِصْرَع : کمترین مقدار سخن موزون ، یک مصراع است. یک بیت از دو مصراع تشکیل می شود. وزن : آنچه باعث تمایز شعر از نثر می شودوزن یا آهنگ است. ردیف :  کلماتی که عیناً در پایان دو مصراع و با توجه به قالب های شعری که بعداً توضیح خواهیم داد. در پایان مصراع های زوج تکرار می شوند ردیف نامیده می شوند که شرط ردیف بودن آنها هم معنی بودنشان است. شعری که ردیف داشته باشد «مُرَدَّف» نامیده می شود. ردیف اختیاری است. قافیه :  کلماتی که در پایان دو مصراع (یا قبل از ردیف) در تعدادی از حروف خصوصاً حروف پایانی مشترک باشد را قافیه می گویند. در شعر سنتی قافیه اجباری است. شعری که دارای قافیه باشدا «مقَفی» نامیده می شود. قالب :  شکلی که قافیه به شعر می بخشد قالب نام دارد. تفاوت قالب ها ، تفاوت در چگونگی قافیه ی آنها است. تخَلُّص : در بخش آرایه ها تخلص در دو معنا کاربرد دارد. یکی نام شعری شاعر که معمولاً در بیت پایانی می آید و دیگر رابط بیت تغزل و تنه ی اصلی در قصیده است. هجا ( بخش) :  مقدار آوایی است که دهان با یکبار باز شدن آن را ادا می کند.  هجاهای زبان فارسی از نظر امتداد به سه دسته تقسیم می شوند: 1-      هجاهای کوتاه : صامت + مصوت کوتاه   چو ، که ، تو و ...... 2-      هجای بلند: -         صامت + مصوت بلند با ، مو ، سی -         صامت + مصوت کوتاه  + صامت  بَر ، دَر ، پُر و .... 3-      هجای کشیده : -         صامت + مصوت بلند + صامت  بار ، کار -         صامت + مصوت کوتاه + صامت + صامت  گُفت ، بُرد و ...... علامت هجای کوتاه U  / علامت هجای بلند ـــ  / علامت هجای کشیده U__ ******************************* بخش دوم : قالب های شعری قصیده : شعری است که از نیمه ی قرن سوم هـ . ق در ادبیات فارسی به تقلید از شعر عربی پدپد آمد. رواج فوق العاده ی آن قرون سوم تا ششم هـ.ق است. شکل هندسی قصیده: -------------*                    -------------*-------------                      -------------*-------------                      -------------*-------------                      -------------*-------------                      -------------*-------------                      -------------*-------------                      -------------*-------------                      -------------* مصراع اول با مصراع های زوج هم ردیف و هم قافیه است. قسمت های تشکیل دهنده ی قصیده: 1-      مطلع :  بیت نخست قصیده را گویند. 2-      تَغَزُّل :  مقدمه ی قصیده با موضوعاتی مانند عشق ، یادجوانی ، وصف طبیعت و .... 3-      تخلّص :  رابط بین تغزل و تنه ی اصلی قصیده ...

  • چند شعر عاشقانه سعدی شیرازی

    چند شعر عاشقانه سعدی شیرازی

    هزار جهد بکردم که سر عشق بپوشم نبود بر سر آتش میسرم که نجوشم به هوش بودم از اول که دل به کس نسپارمشمایل تو بدیدم نه صبر ماند و نه هوشم حکایتی ز دهانت به گوش جان من آمد دگر نصیحت مردم حکایتست به گوشم  مگر تو روی بپوشی و فتنه بازنشانی که من قرار ندارم که دیده از تو بپوشم  من رمیده دل آن به که در سماع نیایم که گر به پای درآیم به در برند به دوشم بیا به صلح من، امروز ،در کنار من امشب که دیده خواب نکردست، از انتظار تو دوشم  مرا به هیچ بدادی و من هنوز بر آنم که از وجود تو مویی به عالمی نفروشم  به زخم خورده حکایت کنم ز دست جراحت  که تندرست ملامت کند چو من بخروشم   مرا مگوی که سعدی طریق عشق رها کنسخن چه فایده گفتن چو پند می​ننیوشم شعری عاشقانه از سعدی : تو را نادیدن ما غم نباشد که در خیلت به از ما کم نباش من از دست تو در عالم نهم روی ولیکن چون تو در عالم نباشد عجب گر در چمن برپای خیزی که سرو راست پیشت خم نباشد مبادا در جهان دلتنگ رویی که رویت بیند و خرم نباشد من اول روز دانستم که این عهد که با من می​کنی محکم نباشد که دانستم که هرگز سازگاری پری را با بنی آدم نباشد مکن یارا دلم مجروح مگذار که هیچم در جهان مرهم نباشد بیا تا جان شیرین در تو ریزم که بخل و دوستی با هم نباشد نخواهم بی تو یک دم زندگانی که طیب عیش بی همدم نباشد نظر گویند سعدی با که داری که غم با یار گفتن غم نباشد حدیث دوست با دشمن نگویی که هرگز مدعی محرم نباشد لطفا برای خواندن شعرهای انتخابی سعدی بر روی خط زیر کلیک نمایید   http://shaereh.blogfa.com/post-141.aspx شعرهای زیبای سعدی شیرازی http://www.shaereh.blogfa.com/post-185.aspx

  • نگاهي به چند نمونه از پركاربردترين آرايه هاي ادبي

    نگاهي به چند نمونه از پركاربردترين آرايه هاي ادبي

      نگاهي به چند نمونه از پركاربردترين آرايه هاي ادبي   ---- ايهام ایهام یکی از پرکاربردترین صنایع در بدیع است و به این معنا است که کلمه ای دارای چندین معنی مختلف (حداقل دو معنی) باشد و همه ی این معانی هم درست به نظر برسد.مثال:  ز گریه مردم چشمم نشسته در خون است /ببین که در طلبت حال مردمان چون است حافظ مردم در مصراع دوم به دو معنی انسان و مردمک چشم به کار رفته است و در هر معنی با کلمات دیگر تناسب دارد: الف: در معنی انسان با نشستن و حال و طلب مربوط است. ب: در معنی مردمک با گریه و چشمم و خون و بدن مربوط است. به راستی که نه همبازی تو بودم من  / تو شوخ دیده مگس بین که می کند بازی سعدی واژه ي بازی به دو معنی بازی و شوخی کردن و باز (پرنده شکاری) بودن به کار برده است و در هر معنی با کلمات دیگر رابطه دارد. الف: در معنی بازی و شوخی با همبازی و شوخی تناسب دارد. ب: در معنی باز (شاهین) بودن با مگس مربوط است. مثال های دیگر:  ما در پیاله عکس رخ یار دیده ایم     /    ای بی خبر ز لذت شرب مدام ما حافظ اژه ي ‌‌‌‌مدام‌هم به معنای "شراب" و هم به معنای "همیشه" به كاربرده است.  امشب صدای تیشه از بیستون نیامد    /     شاید به خواب شیرین، فرهاد رفته باشد حزین لاهیچی واژه ي  شیرین به معناي هم اسم معشوق خسرو وهم به معنای "لذت بخش" به كاربرده است .  ---- ضمين تضمین به طور کلی به این معنی است که قطعاتی از شعر شاعر دیگری را در داخل شعر خود بیاورند.در بین شاعران قدیمی چون حافظ و سعدی و ... تضمین به این معنا بوده است که با ذکر اسم شاعر، مصراع یا بیتی از شعر او را در میان غزل یا قصیده خود بیاورند. مثلاً سعدی غزلی دارد که این گونه شروع می شود: من از آن روز که در بند تو ام آزادم / پادشاهم که به دست تو اسیر افتادم و حافظ در غزلی مصراع اول این غزل‌را به این صورت تضمین کرده است. زلف بر باد مده‌تا ندهی بر بادم         /       ناز بنیاد مکن تا نَکَنی بنیادم و در آخر، مصراع سعدی را تضمین می کند و می گوید: حافظ از جو ر تو، حاشا که بگرداند روی         /        من از آن روز که‌در بند تو ام آزادم اما تضمین در بین شعرای سده ی اخیر به این معنی است با شعری از شعرای قدیمی مسمط بسازند. مثلاً غزلی از سعدی یا حافظ را تضمین می کنند و با اضافه کردن ابیاتی هم وزن و هم قافیه مصراع های اول آن شعر، شعری می سرایند که در قالب مسمط چهار یا پنج یا شش مصراعی است. این نوع تضمین در قدیم مرسوم نبوده و درسالهای اخیر متداول شده است. یکی از تضمین های معروف مربوط به ملک الشعرای بهار است ک غزلی از سعدی را تضمین کرده است. قسمتی از این شعر در زیر آورده شده است: ابیاتی که به رنگ نارنجی آورده شده است مربوط ...

  • اگر روم ز پی اش فتنه‌ها برانگیزد .ور از طلب بنشینم به کینه برخیزد . غزل نابی دیگر ازحافظ عزیز

    اگر روم ز پی اش فتنه‌ها برانگیزد ور از طلب بنشینم به کینه برخیزد و گر به رهگذری یک دم از وفاداری چو گرد در پی اش افتم چو باد بگریزد و گر کنم طلب نیم بوسه صد افسوس ز حقه دهنش چون شکر فروریزد من آن فریب که در نرگس تو می‌بینم بس آب روی که با خاک ره برآمیزد فراز و شیب بیابان عشق دام بلاست کجاست شیردلی کز بلا نپرهیزد ... تو عمر خواه و صبوری که چرخ شعبده باز هزار بازی از این طرفه‌تر برانگیزد بر آستانه تسلیم سر بنه حافظ که گر ستیزه کنی روزگار بستیزد