کلانشهر های ایران در سال 1375
مهاجرت در استان آذربایجان شرقی
هاجر فرست ترین و مهاجر پذیر ترین شهرستان های استان آذربایجان شرقی رکورددار مهاجرت در کشور نصر نیوز: استان آذربایجان شرقی در دهه های گذشته، تحت تاثیر مسائل مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و به ویژه جغرافیایی، با نقل و انتقالات شدید جمعیتی روبرو بوده است. به گزارش نصر نیوز، این استان در ۵۰ سال گذشته بیشترین مهاجرفرستی را در بین استان های ایران داشته است، به گونه ای که خالص مهاجرتی آن از حدود ۱۰۱ هزار نفر در سال ۱۳۴۵ ، به حدود ۲۲۴ هزار نفر در سال ۱۳۶۵ و بالاخره ۱۵۳ هزار نفر در سال ۱۳۸۵ ، رسیده و بنابراین در بین استان های ایران، رتبه اول داشته است. در مقابل استان اصفهان نیز در دهه های گذشته تحت تاثیر برنامه ریزی اقتصادی و تمرکز سرمایه گذاری های صنعتی و افزایش امکانات رفاهی خدماتی و ایجاد فرصت های شغلی، با نقل و انتقالات شدید جمعیتی روبه رو بوده به طوری که سال ۱۳۸۵ بیش از299 هزار و 943 نفر به این سرزمین وارد شده اند.با مطالعه آمارهای مهاجر فرستی در استان به این نتیجه می رسیم که با وجود مهاجر پذیر بودن کلانشهر تبریز ولی در مجموع استان آذربایجان شرقی بر اساس آمارهای سال 1388 ، 145 هزار و 975 نفر این استان را ترک کرده اند که در بین سایر استان های کشور رتبه نخست را دارد.با وجود افزایش زمینه های اشتغال در استان ولی آنچه دلیل اصلی مهاجرت از این استان مطرح می شود انگیزه یافتن شغل مناسب است.میانه رکورددار مهاجر فرستیبر اساس آمارها وضعیت شهرستان های استان از لحاظ مهاجرت به جز تبریز، اسکو و عجب شیر که مهاجر پذیر هستند، مناسب نیست تا جایی که شهرستان میانه با 40 هزار و 44 نفر در سال 1388 عنوان مهاجر فرست ترین شهرستان استان را به خود اختصاص داد.سازمان ثبت احوال کشور که همه ساله آمارهای میزان مهاجرت استان ها را اعلام می کند در آخرین آمار اعلامی در سال 1388، اذعان داشت، کلانشهر تبریز با 98 هزار و 801 نفر و شهرستان های عجب شیر و اسکو به ترتیب با هشت هزار و 863 نفر و 6 هزار و 782 نفر شهرستان های مهاجر پذیر آذربایجان شرقی محسوب می شوند در حالی که سایر شهرستان های این استان مهاجر فرست هستند.بر این اساس شهرستان های میانه با 40 هزار و 44 نفر، سراب با 35 هزار و 563 نفر و بستان آباد با 26 هزار و 828 نفر بیشترین آمار مهاجر فرستی را در استان داراهستند.با نگاهی به آمار مهاجرت در شهرستان های استان به این نتیجه می رسیم که شهرستان های بخش شرقی این استان از نرخ مهاجرت بالاتری نسبت به شهرستان های بخش غربی استان دارا هستند که این امر خود تاییدی است بر توسعه فرصت های شغلی ...
نظریه های مربوط به دلایل تکوین شهر های جدید
شهرها در طول تاریخ به دو صورت به وجود آمدند، یکی شهرهای خودرو که از اساس ، مجتمع عده ای انسان در مکانی بوده که کم کم بزرگ شده و به صورت یک شهر دارای عملکردی خاص، می گردد. و دیگری، شهرهای اندیشیده شده، که بر اساس طرح و ایده قبلی متجلی شده و با برنامه خاصی ایجاد گردیده اند. تاریخ شهرسازی بیانگر قدمت دیرینه اندیشه ایجاد شهرهای جدید در ذهن انسان است. ایجاد شهرهای جدید توسط مصریان،رومیان و ایرانیان در اعصار گذشته، مبین این واقعیت است که ایجاد شهری از اساس بر پایه نقشه ای آگاهانه و از پیش طراحی شده، سابقه ای کهن دارد . ابداعات مصریان در اصول منطقه بندی، طراحی هگمتانه و شهرهای یونانی آگروپلیس نمایانگر اندیشه در ساخت بسیاری از این شهرهاست(زارع،1372: 321).زارع،جمال،1372،نگرشی نوین بر ساختار اقتصادی،اجتماعی و کالبدی شهرهای جدید در ایران، مجموعه مقالات شهرهای جدید فرهنگی در شهرنشینی شرکت عمران شهرهای جدید.یکی از ویژگی های کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، افزایش سریع جمعیت به دلیل سیاست های غلط و عدم کنترل جمعیت به موازات گسترش امکانات و خدمات بهداشتی بود. وجود منابع زیر زمینی نظیر نفت و تزریق قسمت اعظم اعتبارات آن به کلانشهرها و متمرکز شدن امکانات بیشتر در این شهرها از یک طرف، و عدم توجه کافی و لازم به نواحی روستایی با هدف آبادانی و گسترش کمترین امکانات مانند آموزش، ارتباطات و نظایر اینها از طرف دیگر، سبب ایجاد و گسترش شکاف بین نواحی روستایی و شهری شد که پیامد آن تخلیه نواحی روستایی از ساکنان و افزایش تراکم فزاینده جمعیت در نواحی شهری به ویژه در کلانشهرها است.در کنار این پیامد، برنامه ریزی های شتاب زده به بدتر شدن مسئله انجامید(زیویار ،1391: 40).زیویار،پروانه،1391،برنامه ریزی شهرها و شهرک های جدید با تاکید بر شهرهای جدید منطقه ای کلانشهری تهران.جدول شماره: شهرهای جدید ایران در دوره بعد از انقلاب به تفکیک اهدافاهدافشهر جدیدجابجایی جمعیت سرریز شهر بزرگشهر جدید پردیس،اندیشه، هشتگرد، صدرا، سهند، رامین،عالی شهر، بهارستان،مجلسی،پرند و بینالودایجاد منطقه مسکونی برای کارکنان یک فعالیت اقتصادی یا صنعتیمجلسی،پولادشهر،پرند،مهاجران و علویکمک برای اجرای برنامه ریزی و ایجاد مسکنتمامی شهرهای جدیدعمران منطقه ایمجلسی،رامشار و بینالودتثبیت قیمت زمین و ایجاد تعادل در بازار مسکنشهر جدید پردیس، اندیشه، هشتگرد، صدرا،سهند،گلبهار و رامین(مآخذ:زیاری،1372: 86)(48)زیاری،کرامت اله، ارزیابی نظریه و کارکرد شهر های جدید در ایران با شهرهای جدید،فرهنگی جدید، مجموعه مقالات سمینار شهرهای جدید، اصفهان، 1372.هدف های ...
با فرزانگان مغان
استاد دکتر محمدباقر بهشتی از دانشمندان و صاحب نظران اقتصاد توسعه و از مفاخر علمی و مدیریتی ایران اسلامی و از استادان مجرب و ممتاز مراکز علمی و پژوهشی آذربایجان و استان اردبیل و از چهره های آشنا برای مردم شریف مغان است. زادگاه وی شهر گرمی مغان است و در سال 1329 شمسی در خانواده حاجی مهدی و در خاندان آخوند ملامحسن – از معاریف دینی و اجتماعی مغان – چشم به جهان گشود. تحصیلات خود را از دبستان خواجه نصیر گرمی شروع کرده و در سال 1348 به دریافت دیپلم ریاضی از دبیرستان محمدعلی فروغی تهران نائل آمد. سپس در دانشگاه تهران مشغول شده و مدارج کارشناسی و کارشناسی ارشد اقتصاد را از آن دانشگاه گرفت. وی در طول دوران تحصیلات خویش در دبستان، دبیرستان و دانشگاه با تیزهوشی و همت والا، همواره با احراز رتبه اول تحصیلی، از شاگردان ممتاز و مورد توجه بود. آقای بهشتی بعد از فارغ التحصیلی از مقطع کارشناسی ارشد در سال 1356 به مدت بیست سال در مناصب علمی و مدیریتی مشغول شد. ولی روح کنجکاوی و دانش اندوزی وی برای سیر در مراحل تعالی علمی ناآرام بود. بنابراین برای تکمیل مدارج علمی به استرالیا رفت و در سال 1375 از دانشگاه جیمز کوک، دکترای تخصصی اقتصاد توسعه گرفت و از نخبگان برجسته در این عرصه مهم شناخته شد. سوابق مدیریتی دکتر بهشتی : آقای بهشتی در سال 1356 بعد از فراغت از تحصیل، اگرچه به عنوان کارشناس ارشد اقتصاد فرصت های زیادی برای اشتغال در تهران و خارج از کشور داشت، به خاطر علاقه خدمت به جوانان زادگاه خویش، در دانشگاه آزاد ایران (سابق) استخدام شد و با مسئولیت امور دانشجویان و آموزش مرکز آموزشی اردبیل از تیرماه 1357 مشغول به کار شد و همزمان در دانشکده کشاورزی اردبیل و دبیرستان خواجه نصیر گرمی درس اقتصاد و آمار تدریس کرد. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، مدتی نیز در کمیته امداد امام خمینی (ره) اردبیل به محرومان منطقه خدمت کرد. با آغاز تهاجم سراسری رژیم بعثی عراق و استکبار جهانی به ایران اسلامی، در سال 1359 عازم جبهه های حق علیه باطل شده و در لشکر 16 زرهی ارتش جمهوری اسلامی ایران از ناموس وطن و دستاوردهای انقلاب اسلامی دفاع کرد. زیرا وی و دوستانشان بر این باور بودند که اگر به استقبال و دفع دشمن مهاجم برنخیزند، دشمن با سیطره بر وطن، ملت متمدن ایران اسلامی را تحقیر و خوار می ساخت.سپس در جهاد دانشگاهی اردبیل، فرمانداری و آموزش و پرورش گرمی خدمت کرد و در اولین دوره مجلس شورای ملی (اسلامی) نامزد نمایندگی مجلس از حوزه انتخابیه مغان شد. اما توفیق نشد در این سنگر به مردم ایران خدمت نماید. روح و بزرگ و استعداد بالای مدیریتی وی، سبب شد که به تبریز پرواز کند . زیرا ...
چالش های کلانشهررشت
کلان شهر رشت(مفاهیم وواژه ها-1) دکتراصغرشکرگزار هیئت علمی دانشگاه گیلان شاید یکی از مهمترین مشکلات بین جغرافی دانان جهان خصوصا ایران عدم تعریف قاطع از بعضی پدیده های جغرافیایی است که قاطبه آنها به آن اعتقاد داشته باشند . واژه هایی مثل مادرشهر، کلان شهر، مگایلیس، منطقه شهری، ناحیه شهری و... ازاین نمونه هستند. ما سعی نکرده ایم شهرهایمان را رده بندی کرده و برای آنها معادل فارسی قراردهیم. کلان شهر و مادر شهر از واژه های لاتین metropolis اقتباس شده است. متروپلیس یا مادرشهر ریشه یونانی دارد و از دوکلمه metr (مادر) و polis (شهر) ترکیب شده است. مادر شهرها در سطوح مختلف ناحیه ای، منطقه ای، کلان منطقه ای، ملی، فراملی، قاره ای و جهانی شکل می گیرند و نقش آفرینی می کنند. بین کلان شهر و مادرشهر از نظر مفهومی با توجه به معادل لاتین آن تفاوتی وجود ندارد . کلان شهر همان مادرشهر است. لیکن این نکته لازم به ذکر است که استعمال کلان شهر برای مادرشهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت (1تا8 میلیون) در ایران رایج است. در ایران به مادر شهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت کلانشهر می گویند. اما این دلیل برتفاوت مادرشهر از کلانشهر نمی شود چراکه شهرهای بالای یک میلیون نفر، مادرشهرهای بسیار تخصصی می باشند. مادر شهر در ایران تعریف دیگری شده است؛ منظومه ای از شهرهای بزرگ و کوچک که دریک محدوده جغرافیایی یا محدوده سیاسی و اداری معینی استقرار یافته باشند و یا منطقه شهری مرکب از تعدادی شهر که بزرگترین شهرآن مادرشهر آن منطقه نامیده می شود. باتوجه به تعریفی که برای کلانشهر شده است، مادرشهرها می توانند پل ارتباطی بین شهرهای ناحیه ای با کلانشهرهای ملی، منطقه ای به حساب آیند. گرچه کلانشهرها با توجه به ظرفیت انسانی و اقتصادی حوزه نفوذ خودرا رقم می زنند اما بعضی از کلانشهرها به لحاظ ویژگی های خاص حوزه عملکردی گسترده تر و برخی حوزه عملکردی محدود تری دارند. یا به عبارتی حوزه عملکردی آنها محدود به ناحیه و سطوح ملی می شود. بطور مثال کلانشهر تهران شعاع عملکردی قاره ای و جهانی دارد اما کلانشهر مشهد و قم شعاع عملکردی ملی و منطقه ای (خاورمیانه ای) دارند. کلان شهر تبریز، اهواز و اصفهان ، حوزه عملکردی ناحیه ای، ملی و تاحدودی فراملی و منطقه ای دارند اما مادرشهرها عمدتا نقش ناحیه ای، منطقه ای (داخلی) و تاحدودی ملی را ایفا می کنند. آیا می توان شهررشت را کلان شهر نامید؟ پاسخ این سوال را در شماره بعدی هفته نامه خواهد آمد. کلان ...
تپه صرم
تپه صرم درحدود 15 كیلومتری جنوب شرقی جاده كاشان در بخش كهك حد فاصل میان راه روستای خورآباد وصرم قراردارد. این تپه پشته ای طبیعی از رسوبات شنی به طول 192، عرض 115 و ارتفاع 60/5 متر است كه نزدیك محوطه استقراری شمشیرگاه قرار دارد. با دریافت گزارش های مردمی در سال 1375 مبنی برتخریب بخشی از تپه توسط بولدوزر راه سازی ، توسط میراث فرهنگی استان ، عملیا ت راه سازی متوقف شد. در سال 1376 عملیاتگمانه (چاهی كه برای آزمایش قنات حفر می كنند ) زنی جهت مشخص نمودن وضعیت تپه و تعیین حریم آن آغاز گردید و تپه درسال 1378 در فهرست آثارملی كشور به ثبت رسید. به علت حفاری های غیر مجاز درسال 1379 و به منظور نجات دادن بخشی از اشیا از خطر سرقت ، طرح حفا ری درسال1380 به تصویب ودر تاریخ 29/11/80 به مدت 26 روز فصل اول كاوش در تپه صرم توسط هیات باستان شناسی به سرپرستی "خسرو پور بخشده " به انجام رسید. در این كاوش پنج كارگاه به ابعاد 5×5 متر در مركز و چهار جهت اصلی تپه ایجاد و در ادامه به گورهای زیادی برخورد شد. این گورها دارای ساخت وساز خشتی به صورت توده هایی گاه انبوه است و تدقین در اطراف این توده ها انجام شده است . در اطراف متوفی تعداد زیاد ی اشیا ی سفالی، مفرغی و گاه آهنی یافت شد كه در حقیقت براساس اعتقاد این مردمان به دنیای پس از مرگ صورت می گرفت . برای دفن اجساد از لحاظ نوع تدفین یا جهت آن، وضعیت خاصی مشاهد ه نشد. اشیای به دست آمده در این تپه دارای تنوع خاصی است ؛ ظروف سفالی خاكستری رنگ لوله دار،لاوك ها (ظرف چوبین بزرگ و مدّور دارای لبه ای كوتاه ) ، لیوان ها ، فنجان ها و خمره ها و... اشیای فلزی مفرغی چون سرپیكان ، خنجر ، زیورآلات ، دستبند وحلقه از جمله اشیای ارزشمند این تپه است. گورستان تاریخی تپه صرم با قدمت 3500 – 3200 سال از مهمترین محوطه های عصر آهن ایران و فرهنگ سفال خاكستری ایران مركزی است. ساروج : مخلوطی است از آهك و خاكستر یا ریگ كه در آب به مرور جذب انیدرید كربنیك كنند و آهكش به صورت سنگ آهك كه محكم و پایدار است در می آید و از آن در جهت ساختن بنا استفاده می كنند.
ایجاد شهرهای جدید در ایران
چکیده: در دوره‌های مختلف تاریخی، شهرهایی با اهداف گوناگون احداث شده اند، که آنها را می‌توان شهرهای جدید نامید. این شهرها در هر یک از دوره‌های تاریخی با تکیه بر اهداف آرمانی، توانایی بشر، انقلاب صنعتی، حل مشکلات اجتماعی، اقتصادی و محیطی احداث شده اند. در ایران نیز با توجه به رشد شتابان شهرنشینی به ویژه در سه دهه گذشته، ایجاد شهرهای جدید مورد توجه دولتمردان و برنامه‌ریزان شهری قرار گرفت. سابقه ایجاد شهرهای جدید در ایران را می‌توان در چهار دوره خلاصه کرد: دوره اول در فاصله دو جنگ جهانی با اهداف سیاسی، نظامی و اقتصادی که منجر به ایجاد کوی‌های کارمندان گردید. دوره دوم بعد از جنگ جهانی دوم تا اواسط دهه 1340 را شامل می‌شود. در این دوره با توجه به رشد صنایع وابسته به نفت، بیشتر شهرهای جدید به صورت نفت‌شهرها و کوی‌های کارمندان ایجاد گردیدند. دوره سوم، نیمه دوم دهه 1340 تا پیروزی انقلاب اسلامی (1357) را در برمی‌گیرد. با توجه به فروش نفت و افزایش قیمت آن و انباشت دلارهای نفتی، جمعیت شهرنشینی به شدت افزایش یافت و شهرهای جدید صنعتی مستقل و شهرهای اقماری ـ صنعتی در پیرامون شهرهای بزرگ رونق گرفتند. دوره چهارم، سالهای پس از پیروزی انقلاب را شامل می‌شود که اهداف آن در این دوره با سه دوره قبل تفاوت عمده‌ای داشت، به طوری که شهرهای جدید امروزی محل اسکان سرریزهای جمعیت شهرهای بزرگ تلقی می‌شوند، در حالی که شهرهای جدید در سه دوره قبل بیشتر با جنبه عملکرد اقتصادی احداث گردیدند. در این مقاله تلاش بر این است که با ارائه وضع موجود شهرهای جدید در ایران، این شهرها از نظر جمعیت، عملکرد، مکان‌یابی، اشتغال، زیست محیطی، ساخت و ساز، سبک معماری، فضای سبز و موارد دیگر مورد ارزیابی قرار گیرند و دلایل عدم موفقیت شهرهای جدید در ایران و همچنین راهکارهای مناسب به منظور بهبود و جذب بیشتر شهروندان بررسی گردد. مقدمهدر شرایطی که توسعه شهری می‌بایست به عنوان یکی از سیاست‌های توسعه ملی به رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور کمک کند و زمینه‌ساز ایجاد جامعه ای باشد که در آن الگوهای استقرار جمعیت در ارتباطی نزدیک با عملکردهای متوازن در کل نظام اقتصادی و اجتماعی کشور صورت پذیرد، رشد سریع جمعیت شهر‌نشین کشور به صورت شتابزده و بدون زیر‌ساخت و برنامه‌ریزی لازم در دهه‌های اخیر اتفاق افتاد. این رشد به گونه‌ای صورت پذیرفته است که متناسب با توان تجهیز فضاهای شهری و گسترش زیر‌ساخت‌ها نیست و عملاً برای مشاغل مورد نیاز جمعیت جذب شده، مسکن و سایر نیازهای ضروری هیچ‌گونه اقدام اصولی و برنامه‌ریزی شده انجام نشده است. توزیع فضایی شهرها ...
تاریخچه فعالیت موسسه گیتاشناسی
تاریخچه فعالیت موسسه گیتاشناسی منبع : گیتا شناسی موسسه گیتاشناسی در سال 1351 فعالیت خود را تحت مدیریت و هدایت شادروان حاج عبادالله بختیاری آغاز و همزمان با بازیهای آسیایی 1974 تهران نخستین نقشه خود از شهر تهران را منتشر نمود.در چند سال آغازین فعالیت این موسسه توانست علاوه بر چندین نوع نقشه از تهران و ایران . نقشه های آموزشی قاره ها و جهان نما را منتشر نماید و در سال 1357 نخستین دوره اطلس کامل گیتاشناسی را به انتشار رساند. جایگاهی که اطلس مزبور در میان دوستداران جغرافیا و محافل علمی و آموزشی باز کرد سرآغازی برای فعالیت های بیشتر و تدوین و انتشار کتابهای علمی و نقشه های جغرافیایی و غنی سازی جامعه فرهنگی بود. از سال 1357 به بعد فعالیت موسسه سرعت بیشتری پیدا کرد و جهت دستیابی به اطلاعات جامع در زمینه شناخت جغرافیای طبیعی. سیاسی. اقتصادی و تاریخی سرزمین ایران و همچنین دیگر کشورها و مجامع بین المللی جمع آوری اطلاعات و تدوین مطالب کتاب جامعی تحت عنوان " گیتاشناسی کشورها" اغاز شد که در سال 1362 به چاپ رسید و به نقطه عطفی در تاریخ فعالیت های فرهنگی موسسه گیتاشناسی تبدیل گردید. موسسه گیتاشناسی برای اولین بار در سال 1359 اقدام به تهیه و چاپ کره های جغرافیایی فارسی با مشارکت اسکان گلوب دانمارک نمود.در نتیجه این همکاری یک سری کره چراغ دار و بدون چراغ به صورت طبیعی-سیاسی با کیفیت بسیار عالی در اندازه های مختلف(قطر 30.25.و 16 سانتیمتر) با انواع پایه ها به بازار عرضه شد.این نوع کره ها طوری تهیه گردید که هنگام خاموش بودن عوارض طبیعی را نمایان ساخته و پس از روشن شدن چراغ داخل کره کلیه کشورهای جهان با رنگ های مجزا از هم قابل تفکیک شده و به صورت کره سیاسی قابل استفاده می گردد. در سال 1362 سرانجام تلاشهای چندین ساله این موسسه به ثمر رسید.و نقشه کامل"تهران بزرگ" در شکل و محتوایی کاملا" منحصر به فرد به مقیاس 1:10000 و به ابعاد 3*2/5 متر منتشر گردید. این نقشه راهنمای جامعی برای دسترسی اسان و سریع به مراکز اقتصادی . اجتماعی و فرهنگی پایتخت میباشد.بدنبال ان نخستین "اطلس کامل شهر تهران" نیز در سال 1364 تهیه شد که با استقبال زیادی روبرو گردید. همکاری در انتشار مجله"رشد اموزش جغرافیا" نیز از جمله گامهای مهم و ارزنده ای است که این موسسه جهت وظیفه به ان اقدام نموده و راهنمایی ها و پشتیبا نی های وزارت آموزش و پرورش موسسه را در تلاش هر چه بیشتر برای نیل به اهداف علمی و اموزشی یاری نموده است. در بین سالهای 1364 تا 1370 موسسه گیتاشناسی با کارهای جدیدتر فعالیت خود را ادامه داد و موفق گردید بیش از 30 نوع اثر جغرافیایی را به چاپ رساند که در بین انها می توان از کتاب ...
شهرستان خمینی‌شهر
شهرستان خميني شهر بامساحت 175/5كيلومترمربع وارتفاع 1595 متردرمركزاستان اصفهان درشمال غربي اصفهان درفاصله12كيلومتري شهراصفهان واقع شده است ازدو بخش كوهستاني (درشمال) و منطقه دشت(درجنوب)تشكيل شده است. ازنظر زمين شناسي بيشتر رسوبات دوران دوم از دوره كرتاسه درشهرستان گسترش دارد و بيشتر تركيبات منطقه تركيبات اهني و ماسه سنگ است. تحت تاثير موقعيت جغرافيا يي و نفوذ توده هاي غربي و زاينده رود داراي اب وهواي خشك با تابستانهاي گرم و زمستانهاي نيمه سرد مي باشد به طوري كه حداكثر دما درتيرماه 40 درجه سانتي گراد و حداقل دما در دي ماه 11- درجه سانتيي گراد بوده است. بطور متوسط در هرروز 500 كالري حرارت تابش خورشيد را دريافت مي نمايد (هرسانتي متر مربع ) متوسط بارندگي ساليانه شهرستانحدود 119 ميليمتر است كه بيشترين ميزان بارندگي در زمستان وبهار مي بارد. در زمستان و بهار تقريبا بصورت منظم داراي وزش باد بويژه در طول روز است و بطور متوسط بين 6/5 تا 12 كيلومتر برساعت وزش باد دارد. جهت وزش باد غالبا از جنوب غربي و غرب به سمت شمال شرقي وشرق شهرستان مي باشد. به طور كلي خاكهاي شهرستان از بافت سنگين داراي نفوذ كم تشكيل شده اند كه مناطق شمالي بعلت كوهستاني بودن و وجود سنگريزه ها از بافت درشت و قلوه سنگ برخوردار و در مناطق جنوبي و نزديك زاينده رود داراي رسوبات ريزبافت ولايه هاي شن تشكيل شده اند. وكلا خاكهاي شهرستان از نوع قهوه اي بياباني مي باشد. جهت ابهاي سطحي شهرستان از شمال و شمال غربي و جنوب و جنوب غربي است وحدود 123 ميليون متر مكعب اب زيرزميني برداشت مي گردد. پوشش گياهي شهرستان نيز بسيار محدود است. باتوجه به شرايط طبيعي فوق بطور كلي شهرستان خميني شهر از نظر افزايش جمعيت با محدوديتهايي روبرو است: 1- شهرستان داراي وسعت كم مي باشد.(4% درصد وسعت استان و 6/2 درصد جمعيت استان را داراست.) 2- از سوي شمال وشمال غربي امكان توسعه فيزيكي شهرها و روستاها وجود ندارد (بعلت كوهستاني بودن) 3- درصورت افزايش جمعيت ابعاد توسعه به سمت زمينهاي كشاورزي جنوبي گسترش خواهد يافت. 4- بعلت محدوديت منابع اب و كمبود خاك كشاورزي در مناطق شمالي امكان توسعه كشاورزي در اين مناطق وجود ندارد. 5- عوامل طبيعي ازيك سو ومحدوديت وسعت ازسوي ديگر از موانع اصلي درجهت رشد نقاط مسكوني ودرنتيجه افزايش جمعِيت شهرستان مي باشند به همين علت بايد رشدجمعيت شهرستان با برنامه ريزي دقيق كنترل گردد. تقسيمات سياسي وجغرافيايي براساس آخرين سرشماري نفوس و مسكن (1375) شهرستان خميني شهر داراي 486/243 نفر جمعيت بوده است و داراي يك بخش، سه دهستان و 3 مركز شهري با 17 ابادي بوده كه مركز اين شهرستان خميني ...
محوری ترین مشکلات کلانشهر تبریز
محوری ترین مشکلات کلانشهر تبریز با تشکر از دکتر صمد جعفرپور مقدمه براساس مطالعات عمیق و روشنگر پژوهشگران عرصه مدیریت شهری، از شهرنشینی فراگیر و در حال رشد گریزی نیست و از طرف دیگر این رشد همراه با ناپایداری هایی است، که گزارشات این ناپایداری‌ها، بخصوص از بُعد زیست محیطی، اقتصادی و کالبدی نگران کننده است. مشاهدات روزمره ما تأیید کننده نابسامانی و ناپیوستگی کارکردها و عملکردهای فضای شهری است. با توجه به این وضعیت پیش‌بینی می‌شود مسایل حاصل از شهرنشینی در آینده نزدیک جایگزین دغدغه‌های کنونی مدیران کلان مملکتی خواهد شد و نقش حاکمیتی پیدا خواهد کرد. توسعه روزافزون شهرنشيني از مشخصه‌هاي اساسي عصر معاصر ما است. امروز شاهديم كه در كشورهاي پيشرفته بيش از 90 درصد مردم در شهرها زندگي مي‌كنند؛ شهرهايي كه قادر به فراهم‌سازي يك زندگي مرفه و توام با خوشبختي براي شهروندان خود هستند. بعلاوه شاهد هستيم كه كشورهاي درحال‌توسعه نيز (خوشبختانه يا متاسفانه) روندي مشابه را در زمينه توزيع جمعيت درپيش گرفته‌اند. مهاجرت گسترده روستاييان به شهرها (بخصوص كلان‌شهرها و ابرشهرها) پديده‌اي اجتناب‌ناپذير است كه تمامي كشورهاي جهان سوم و درحال‌توسعه با آن دست‌به‌گريبان هستند. اگرچه اين پديده، طبيعي است اما عدم‌توانايي دولت‌هاي اين كشورها، در توسعه همه‌جانبه و پايدار شهرها، باعث ظهور پيامدهاي ناخوشايند فرهنگي و اقتصادي براي مردم شده است. پس جدا از نقش فزاینده شهرنشینی فراگیر و رو به شهر، برای اثرات بازدارنده و کاهنده این نوع از سکونت‌گزینی بایستی چاره‌اندیشی شود. تا حدود سالهای 1970 تأکید اصلی برای چاره‌جویی؛ سخت‌افزارانه و مبتنی بر رویکردهای از بالا به پایین، متمرکز، اقتصادی و کالبدی بود، نهایت این روند چاره‌جویی، پاسخگو به مسائل شهرسازی و به طور کلی شهرنشینی نبود و اکنون اجماع بر سر شیوه‌های مدیریت شهری نوین است و پاسخ ناپایداری‌های شهری را در ارتقاء کیفیت شیوه مدیریت شهری جستجو می‌کند به طوری‌که منابع علمی جهان در بین عوامل اصلی تولید در هر شکلی چه مادی و چه معنوی سهم مدیریت و نیروی انسانی در توسعه بیشتر از سرمایه‌های مادی و سخت افزارانه می‌داند. "راه‌پایداری شهری از تغییر رویکرد مدیریت شهری می‌گذرد" مدیریت شهری خوب دارای پارامترهای مختلف و متنوعی چون کارآمدی، شفافیت، مشارکت‌طلبی، حق اظهارنظر همگانی، انصاف، دانایی محوری و ... است. بعلاوه آنکه یکی از مؤلفه‌های مهم مدیریت شهری برای رسیدن به شهر پایدار یکپارچگی در عرصه سیاست‌‌گذاری، تصمیم‌سازی، اجرا و نظارت است. مشکلاتی که کلانشهرها ...