کابینت قهوه ای سوخته *مدل فروشگاهی
طراحی ، ساخت و مدیریت پاساژ در ایران
واژه پاساژ در فارسی جای خود را باز کرده است و به مجموعه ای از واحدهای فروشگاهی اطلاق می شود که در یک مجتمع ساختمانی قرار دارند که به همین منظور در جایی از شهر – غالبا ً در قطعه زمینی در راسته یک خیابان – ساخته شده باشد . نزدیک ترین و قدیمی ترین نمونه ها ، پاساژ های خیابان لاله زار و سعدی اند که در نیمۀ اول قرن اخیر با الهام از نمونه های مشابه در رم ، میلان و پاریس ، و حتی باکو و بیروت آن زمان ساخته شده اند . امروزه این پاساژها جنبه فروشگاهی خود را حفظ کرده اند اما در گرایش کلی در ایران به سوی راسته ای شدن ، به صورت بورس کالای خاص درآمده اند . مثل پاساژهای لاله زار ، لاله زار نو و سعدی جنوبی که بسته به موقعیت مکانی و همجواریهای خود به مجتمعهای فروش کالاهای الکترونیکی ، پمپ آب و سیستمهای آبیاری و غیره تبدیل شده اند . اما از نظر لغوی « پاساژ» به معنی گذرگاه یا معبری است که اطراف آن می تواند فروشگاه باشد یا نباشد کوچه برلن نماد این نوع گذرگاه هاست . در این نوع گذرگاه ها قاعدتاً نباید ترافیک سواره وجود داشته باشد . مگر پس از تعطیل شدن مغازه ها و برای جمع آوری زباله ، بارگیری و تخلیه . قدیمی ترین « پاساژ» ها به این معنی تیم ، سرا یا کاروانسرا بوده است . کاروانسرها در شهرهای قدیمی به عنوان بخشی از عناصر خدماتی بازار شهری عمل می کردند و در حد فاصل بازار و خروجی از منطقه بازار ساخته می شدند . به این سراها ترافیک سواره ؛ قاطر ، شتر ، اسب بارکش یا مسافر کش وارد و از آنجا خارج می شد که علاوه بر مسافر ، کالای خام ( چرم ، پارچه ، ورق مس و .... ) و نیز کالای نهایی ( فرش ، ادویه ، بلور جات و ... ) حمل می کرد . مسافران اگر جایی در شهر برای اتراق نمی شناختند یا نداشتند در حجره های طبقه دوم همان کاراونسرا ( مسافر خانه ) اقامت می کردند کالای خام یا میان کارگاه های همان کاروانسرا یا مراکز دیگر توزیع می شد تا به کالای نهایی تبدیل شود و سپس در بازار و فروشگاه ها به معرض فروش گذاشته می شد . به تدریج که حجم مال التجار ه ها افزایش یافت کاروانسرا های بزرگ تر ، دور تر از بازار و در جوار دروازه های شهر که حکم انبار های عمومی امروزی را داشتند ، ساخته شدند . این وضعیت پس از جنگ جهانی دوم که بار با کامیونها ، بیشتر کامیونهای قراضۀ جنگی بازسازی شده ، حمل می شد به وجود آمد . کاروانسراهایی با ویژگی مشابه ، ترکیبی از اقامتگاه مسافران ، خدمات قهوه خانه ای و طباخی ، نماز خانه و خدمات باز اندازی ، حمل و نقل و خرید و فروش از چندین هزار سال پیش تا کنون در طول جاده ساخته شده و هنوز هم آثار آنها باقی است . نکته مهم در سراهای تجاری ایران ( و البته اروپا ، ترکیه و سوریه ) ...