پکتین در صنایع غذایی
مقایسه تهیه مربا به روش سنتی و صنعتی
مقایسه تهیه مربا به روش سنتی و صنعتیتهیه مربا، مارمالاد و ژله از دیرباز به عنوان نوعی روش نگهداری محصولات میوه مرسوم بوده است. مربا فراورده‌ای است که از میوه کامل سالم یا از قطعات میوه طی فرآیند پخت با افزودن مقداری آب و قند به دست می‌آید. اساس تهیه مربا تشکیل ژل پکتین است. پکتین کربوهیدرات محلول در آبی است که در دیواره‌های سلولی یاخته‌های گیاهی یافت میشود.از لحاظ شیمیایی پکتین پلیمری است که از به هم پیوستن مولکول‌های اسید گالاکتوزوئیک تشکیل شده که شکل اولیه آن در بافت‌های گیاهی به صورت پروتوپکتین نامحلول در آب بوده و در ساختمان آن همی‌سلولز، آرابان، گالاکتان و .... وجود دارد.به هنگام رسیدن میوه تحت تاثیر آنزیمهای پکتولیتیک و هیدرولیز عوامل مذکور پکتین ایجاد میشود. پکتین در حضور مواد قندی و محیط اسیدی قادر است ژل تشکیل دهد. به این دلیل معمولا میوه رسیده برای تهیه مربا مناسب است.مربا باید بافت مالش‌پذیر و کوتاه داشته باشد و قطعات میوه در آن به آسانی قابل تشخیص باشند. جدا شدن میوه و دو فاز شدن محصول، کریستالیزاسیون قند و بافت سخت از عوامل نامطلوب کیفی در مورد مربا محسوب میشوند. تهیه مربا با روش سنتیدر روش سنتی به طور معمول برای هر سه کیلو میوه موردنظر تقریبا 5/2 تا 3 کیلو شکر مصرف میشود و بنا به سلیقه و به تناسب میوه موردنظر، از طعم‌دهنده‌هایی مثل وانیل، گلاب، آب‌لیمو و دانه هل استفاده میشود.پس از جدا کردن هسته، دم و یا پوست‌گیری و صاف کردن به تناسب بافت هر میوه و ترکیب آن، اقداماتی برای بهبود طعم، رنگ و شفافیت مربا انجام می‌گیرد.مثلا در آب آهک قرار دادن میوه برای تردتر شدن و یا در آب جوش قرار دادن برای اجتناب از سیاه شدن میوه و تلخی گرفتن از برخی میوه‌ها، اختلاط سفیده تخم‌مرغ با شربت برای سفیدتر کردن شربت و خیساندن در آب سرد برای نرم شدن بافت میوه از جمله این اقدامات است.اما اصول کلی تهیه مربا به روش سنتی تقریبا برای تمامی میوه‌ها و خلال‌ها و سبزی‌های مشابه بوده است. پس از آماده‌سازی میوه اعم از شستن، پاک کردن ، اسلایس کردن، دم‌گیری یا هسته‌گیری در صورت لزوم، همراه با شربت یا پس از قوام آمدن شربت میوه را برای جوشیدن درون ظرف ترجیحا لعابی روی شعله قرار میدهند. پس از پخته شدن میوه و قوام مناسب شربت ضمن جدا کردن کف از سطح شربت و اضافه کردن مواد طعم‌دهنده دلخواه در اواخر پخت، مربا را از روی آتش برداشته پس از سرد شدن درون شیشه تمیز ریخته، معمولا شربت را صاف میکنند بعد به قطعات میوه اضافه میکنند.برای تهیه مرباهای سنتی رعایت برخی اصول مثل تهیه میوه از بهترین نوع، بدون لکه ...
گزارش کار مربای هویج (تکنولوژی کنسرو)
گزارش کار مربای هویج (تکنولوژی کنسرو) پكتين كربوهيدرات محلول در آبي است كه در ديواره‌هاي سلولي ياخته‌هاي گياهي يافت مي‌شود.از لحاظ شيميايي پكتين پلي‌مري است كه از به هم پيوستن مولكول‌هاي اسيد گالاكتوزوئيك تشكيل شده كه شكل اوليه آن در بافت‌هاي گياهي به صورت پروتوپكتين نامحلول در آب بوده و در ساختمان آن همي‌سلولز، آرابان، گالاكتان و .... وجود دارد. به هنگام رسيدن ميوه تحت تاثير آنزيم‌هاي پكتوليتيك و هيدروليز عوامل مذكور پكتين ايجاد مي‌شود. پكتين در حضور مواد قندي و محيط اسيدي قادر است ژل تشكيل دهد. به اين دليل معمولا ميوه رسيده براي تهيه مربا مناسب است. مربا بايد بافت مالش‌پذير و كوتاه داشته باشد و قطعات ميوه در آن به آساني قابل تشخيص باشند. جدا شدن ميوه و دو فاز شدن محصول، كريستاليزاسيون قند و بافت سخت از عوامل نامطلوب كيفي در مورد مربا محسوب مي‌شوند. تهيه مربا با روش سنتي در روش سنتي به طور معمول براي هر سه كيلو ميوه موردنظر تقريبا 5/2 تا 3 كيلو شكر مصرف مي‌شود و بنا به سليقه و به تناسب ميوه موردنظر، از طعم‌دهنده‌هايي مثل وانيل، گلاب، آب‌ليمو و دانه هل استفاده مي‌شود. پس از جدا كردن هسته، دم و يا پوست‌گيري و صاف كردن به تناسب بافت هر ميوه و تركيب آن، اقداماتي براي بهبود طعم، رنگ و شفافيت مربا انجام مي‌گيرد. مثلا در آب آهك قرار دادن ميوه براي تردتر شدن و يا در آب جوش قرار دادن براي اجتناب از سياه شدن ميوه و تلخي گرفتن از برخي ميوه‌ها، اختلاط سفيده تخم‌مرغ با شربت براي سفيدتر كردن شربت و خيساندن در آب سرد براي نرم شدن بافت ميوه از جمله اين اقدامات است. اما اصول كلي تهيه مربا به روش سنتي تقريبا براي تمامي ميوه‌ها و خلال‌ها و سبزي‌هاي مشابه بوده است. پس از آماده‌سازي ميوه اعم از شستن، پاك كردن ، اسلايس كردن، دم‌گيري يا هسته‌گيري در صورت لزوم، همراه با شربت يا پس از قوام آمدن شربت ميوه را براي جوشيدن درمصطفی پورمظفرون ظرف ترجيحا لعابي روي شعله قرار مي‌دهند. پس از پخته شدن ميوه و قوام مناسب شربت ضمن جدا كردن كف از سطح شربت و اضافه كردن مواد طعم‌دهنده دلخواه در اواخر پخت، مربا را از روي آتش برداشته پس از سرد شدن درون شيشه تميز ريخته، معمولا شربت را صاف مي‌كنند بعد به قطعات ميوه اضافه مي‌كنند. براي تهيه مرباهاي سنتي رعايت برخي اصول مثل تهيه ميوه از بهترين نوع، بدون لكه و كرم‌زدگي ضروري است. همچنين شربت بايد كاملا غليظ باشد و پس از سرد شدن به حالت كش‌دار از قاشق ريخته شود. همچنين به شربت مربايي كه از ميوه‌هاي شيرين تهيه مي‌شود بايد بعد از قوام آمدن، كمي ترشي در اواخر ...
ماشین های بسته بندی در صنایع غذایی
مقدمه : انجام بسته بندی در مواد غذایی دارای چندین عملکرد مهم میباشد که از جمله آنها به محافظت از ماده غذایی ، حفظ ویژگی های حسی و ظاهری و کیفیت ماده غذایی ، و ارائه اطلاعات ماده غذایی به مصرف کننده، میتوان اشاره نمود . در این بخش به بررسی بسته بندیهای بیولوژیکی و بیان مسائل مهم مربوط به بسته بندی مواد غذایی ، پرداخته میشود . نقشی را که مواد بسته بندی کننده بیولوژیک در محافظت از کیفیت و ویژگی های حسی و ظاهری چندین گروه از مواد غذایی ، میتوانند بر عهده داشته باشند ، در این بخش مورد اشاره و بحث قرار میگیرند . علاوه بر جوانب ایمنی و حسی مربوط به مواد غذایی ، این نکته نیز به خوبی تشخیص داده شده است که در توسعه و انتخاب مواد بسته بندی بیولوژیکی مسائل دیگری نیز ه دقت و ملاحظه دقیق نیاز دارند . این جوانب که به طور مفصل در این مبحث مورد اشاره قرار خواهند گرفت . این موارد مسائلی همچون امور بازاریابی ، قانونگذاری زیست محیطی ، مالی و لجستیکی تولید مواد بیولوژیکی میباشند. تعاریف بسته بندی برای مواد غذایی : به طور معمول بیشتر بسته بندی های مواد غذایی درسه گروه یا بسته بندی اولیه ، ثانویه و ثالثیه قرار داده میشوند . اما در هر حال در مورد انواع مختلفی از مواد غذایی ، بسته بندیهای معمولی و متعارف شرایط بهینه و مناسب برای نگهداری آن محصول را فراهم نیاورده و رویکردهای دیگری در زمینه طراحی بسته بندی برای برخی از محصولات خاص مورد استفاده قرار میگیرند . این بسته بندیهای خاص شامل پوشش ها و روکش های خوراکی ، بسته بندی های فعال و بسته بندی با اتمسفر تعدیل شده ( MAP ) و یا به ار بردن ترکیبی از مواد بستهبندی کننده میباشند . بسته بندی اولیه، ثانویه و ثالثیه : مواد بسته بندی کننده اولیه ، آن دسته از موادی هستند که در تماس مستقیم با مواد غذایی قرار دارند . عملکرد و نقش این مواد، دربر گرفتن ، محافظت کردن و تسهیل اموری چون توزیع و نگهداری مواد غذایی همزمان با رفع نیازهای مصرف کننده در رابطه با ایمنی و شفافیت محصول میباشند . خواص و ویژگیهای مواد بسته بندی کننده اولیه ، بر طبق نیازمندی های رایج در بسته بندی مواد غذایی ، باید سازگار گردیده باشند . بسته بندی اولیه در جایی انجام میشود که مواد و ماده غذایی ممکن است از هم جدا گردیده باشند . بنابراین ، روکش های خوراکی در زمره گروه بسته بندی کننده اولیه قرار نمیگیرند. اما در هر حال پوشش های خوراکی نیز از عملکردهای مشابه با بسته بندی های اولیه برخوردار میباشند . در اغلب موارد ، از بسته بندی ثانویه برای محافظت فیزیکی از محصول استفاده گردیده میشود . این بسته بندی ممکن است یک جعبه محافظ مواد غذایی ...
برخی از اصطلاحات اصول نگهداری مواد غذایی
پاستوریزه سازی(PASTEURIZATION): روشی برای کشتن اغلب میکروارگانیسمهای بیماریزا (کاهش تعداد آنها تا حدی که ایجاد بیماری نکنند) و غیر فعال ساختن آنزیمهای موجود در مواد غذایی بمنظور به تعویق انداختن فساد در مواد غذایی اطلاق میگردد. * (LTLT): حرارت دادن مواد غذایی تا 62.8 سانتی گراد به مدت نیم ساعت. * (HTST): حرارت دادن مواد غذایی تا 72.8 سانتی گراد به مدت 15 ثانیه. * (UHT)=(ULTRA-PASTEURIZED): حرارت دادن مواد غذایی تا 140-150 در جه سانتی گراد به مدت 1 تا 2 ثانیه. در این روش بیشتر میکروارگانیسمهای بیماریزا نابود میگردند و در صورتی که مواد غذایی پس از پاستوریزه شدن با این شیوه بسته بندی مناسبی داشته باشند میتوان آنها را به مدت 3 ماه بیرون از یخچال نگهداری کرد. (البته تا وقتی که بسته بندی آنها باز نشده باشد) 2- استرلیزه سازی و یا سترون سازی(STERLIZATION): در این روش تا حدودی تمام پاتوژنها (عوامل بیماریزا) موجود در مواد غذایی کشته میشوند. در این روش مواد غذایی در دمای 110درجه سانتی گراد به مدت 20 تا 30 دقیقه حرارت داده میشوند. مواد غذایی استرلیزه شده را میتوان تا 4 ماه بیرون از یخچال نگهداری کرد (البته تا زمانی که بسته بندی آنها باز نشده باشد) 3- هموژنیزاسیون و یا همگن سازی(HOMOGENIZATION): به یکنواخت کردن بافت و ترکیبات مواد غذایی اطلاق میگردد. برای مثال هنگامی که شیر تازه را درون یخچال قرار دهید پس از چند ساعت چربی شیر جدا گشته و به سطح شیر می آید و خامه تشکیل میگردد. برای جلوگیری از این فرایند شیر داغ را با فشار زیاد از منافذ بسیار ریزی عبور میدهند تا گویچه های چربی به اجزای ریزی شکسته شوند و بطور یکنواخت در شیر معلق باقی بمانند. 4- نگهداری در یخچال(REFRIGERATION) 5- فریز کردن و یا منجمد کردن(FREEZING): در دمای خیلی پایین تکثیر میکرو ارگانیسمها بطور کامل متوقف میگردد. 6- خشک کردن(DRYING): با کاهش فعالیت آب، تکثیر میکروبها را متوقف و یا به تاخیر می اندازد. با این روش اغلب میوه ها را نگهداری میکنند (DRIED FOOD). میوه های خشک مدت زمان بیشتری بیرون از یخچال و فریزر سالم میمانند و تاریخ مصرف بالاتری دارند. میوه های خشک از آنجایی که بیشتر آب خود را از دست داده اند طعم قوی تری نسبت به میوه های تازه داشته اما بیشتر ویتامین C خود را ازدست داده اند. برخی میوه های خشک دارای SULUR DIOXIDE میباشند که موجب تحریک بیماری آسم میگردند. 7- بسته بندی وکیوم(VACUUMPACKING):محیط خلاء و فاقد اکسیژن باکتریهای هوازی را غیر فعال میسازد. 8- کنسرو کردن(CANNING):به پختن میوه، سبزیجات و مواد غذایی دیگر و قرار دادن آنها درون قوطی و یا ظروف شیشه ای کاملا در بسته و جوشاندن ظروف بمنظور انهدام و یا کاهش تعداد باکتریها اطلاق ...
کاربرد پلیمرها در صنایع غذایی و بسته بندی
پوشش های خوراکی لایه های نازکی از مواد هستند که سدی در مقابل انتقال رطوبت - اکسیژن و مواد حل شده در غذا ایجاد می کنند و می توانند توسط مصرف کننده خورده شوند.کاهش عمده در کیفیت و کمیت میوه جات تازه بین برداشت و مصرف رخ می دهد. با فهم بهتر فرایند تنفس میوه جات تازه چندین تکنیک برای افزایش قابلیت ماندگاری وجود دارد. انبار اتمسفر کنترل شده برای نگهداری میوه جات به وسیله کاهش تغییرات کیفی آن ها و کاهش کمیت در طول نگهداری مصرف می شوند. پوشش های خوراکی روی میوه جات تازه یک روش جایگزین برای انبار اتمسفر اصلاح شده به وسیله دادن تغییرات کیفی و کاهش کمیت از طریق اصلاح و کنترل اتمسفر داخلی میوه جات می تواند استفاده شود.انواع پوشش های خوراکیالف- پوشش های پلی ساکاریدیب- پوشش های پروتئینیج- پوشش های لیپیدید- پوشش های مرکبپوشش های پلی ساکاریدی1) آلژینات2) پکتین3) کاراگینان4) نشاسته5) دکسترین ها6) مشتقات سلولز7) صمغ های میکروبیآلژیناتآل‍‍‍‍ژینات از جلبک قهوه ای استخراج می گردد. در تشکیل فیلم آلژینات غلظت کاتیون های چند ظرفیتی (به ویژه کلسیم) ، سرعت افزودن و زمان تماس آن، pH و حضور سایر ترکیبات (مثل هیدروکلوئیدها ، پرکننده ها و...) موثر هستند. پوشش های آلژینات برای قطعات گوشت گوساله ، خوک ، طیور ، ماهی و لاشه کامل بره طی یک روش دو مرحله ای به کار می روند.پکتینپکتین پلی ساکاریدی ساختمانی است و واحد های سازنده آن اسید گالاکتورونیک نوع D با درجات مختلف از متیل استر تشکیل شده است.روش تولید ، خواص و کاربرد یا مصرف آن مانند آلژینات است. فیلم ها بدون بو ، درخشنده ، ترد و کمی شور هستند. از آنجایی که قابلیت نفوذ بخار آب در 25 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 50 درصد نسبتا زیاد است ، استفاده از پوشش محافظ لیپیدی می توانند سبب افزایش کارایی این فیلم ها گردد.کاراگینانکاراگینان عصاره جلبک قرمز است و جز پلی ساکاریدهای سولفاته می باشد. به محض سرد کردن محلول آبی گرم پلیمر، ژل تشکیل می گردد. تشکیل ژل احتمالاً به علت تبدیل ساختمان مارپیچ مضاعف به شبکه پلیمری سه بعدی می باشد. پوشش ژل کاراگینان سبب به تاخیر انداختن کاهش رطوبت غذا می گردد.نشاستهاتری کردن بخشی از نشاسته حاوی سطح بالای آمیلوز با اکسید پروپیلن ، مشتقاتی با حلالیت بیشتر در آب می دهد که قابل انعطاف ، شفاف ، ضد چسبندگی و قابل دوخت هستند. در رطوبت نسبی بالا (بیش از 78 درصد) هیدراته می شوند. و در نتیجه مقاومت در برابر انتقال اکسیژن کاهش می یابد.دکسترین هاترکیبات حاصل از هیدرولیز نشاسته می باشند که به عنوان پوشش محافظ پیشنهاد شده اند. اگرچه آبدوست هستند ولی در برابر انتقال رطوبت ، مقاومت ...