پمفلت همودیالیز
پمفلت هاي آموزش بيماران دياليزي :
روش هاي مراقبت از کليه هاده نشانه ي بروز بيماري هاي کليوي 1 ده نشانه ي بروز بيماري هاي کليوي 2 دياليز و انواع آن چيست سديم پتاسيم فسفر توصيه به بيماران دياليزي در مسافرت مراقبت از کاتتر همودياليزنكات ضروري براي حفظ و افزايش طول عمر و كاركرد فيستول شرياني مشکلات روحي رواني در بيماران دياليزي10 تاثير ديابت بربدن 110 تاثير ديابت بربدن 2
Access - دسترسي هاي عروقي :
Access - دسترسي هاي عروقي : برای انجام همودیالیز دست رسی به عروق با جریان خون فراوان ضروری است. در موارد اضطراری ونیاز به دسترسی موقت معمولا از طریق یک کاتتر در یک ورید بزرگ مثل ژوگولار داخلی فمورال و یا ساب کلاوین از طریق عبور از پوست انجام می شود.حال آنکه بیماران با نارسایی مزمن کلیه نیاز به دسترسی عروقی - دایمی دارند. دست رسی عروقی موقت:کاتتر وریدی مرکزی - شالدون شنت شریانی - وریدیدست رسی عروقی دایم:فیستول شریانی - وریدی گرفت كاتترهاي وريدي دايم
پرستاری از بیمار دیالیزی
دیالیز: روشی است که برای خارج ساختن مایعات و فراورده های زائد اورمیک از بدن استفاده می شود و به دو نوع دیالیز خونی و صفاقی دسته بندی می شود . که ما فقط دیالیز خونی را مورد بررسی قرار می دهیم. دیالیز خونی : این بیماری در نارسایی مزمن کلیه (CRF) Cronic Renal Failure اتّفاق می افتد که در آن 80-90 درصد بافت کلیه از بین می رود . در این حالت توانایی بدن برای حفظ تعادل آب و الکتولیت ها و وضعیّت شیمیایی بدن مختل می شود . در نهایت به اوره کشنده ( احتباس مقدار زیادی اوره و سایر مواد نیتروژنی در خون ) منجر می شود . علل ایجاد کننده CRF عبارتند از گلومرولونفریت ، دیابت شیرین ، افزایش فشار خون کنترل نشده ، کلیه پلی کیستیک ، پیلونفریت و انسداد مجاری ادراری . علائم : بارزترین علائم آن روی سیستم عصبی است که باعث لتارژی ( خواب آلودگی ) ،گیجی ، ....،تشنّج و... می شود .همچنین روی سیستم گوارشی ( باعثیا اشتهایی ، تهوع و ...) ، سیستم قلبی عروقی ( هیپرولمی ، ادم ، افزایش فشارخون ، ctlf و ...) ، سیستم خون ساز ( باعث آنمی ، لکوسیتوز و ... ) سیستم عضلانی ( باعث اختلالات بیشتر در اثر کاهش دفع فسفر و کاهش جذب کلسیم از روده می باشد که شامل درد در استخوان و مفاصل می باشد ) سیستم ادراری ( کاهش برون ده ادراری ، کاهش وزن مخصوص ادرار ، پروتئین اوری و ...) سیستم ریوی ( تنگی نفس ،........و...) سیستم تناسلی ( نازایی ، کاهش میل جنسی ، ناتوانی جنسی و اختلال در قاعگی و ... ) و پوست ( رنگ پریدگی ، خارش بسیار شدید ...) . CRF ممکن است به تدریج و در طی چندین سال و یا بدنبال یک حمله که بیمار نتواند از آن رهایی وبهبود یابد ، ایجاد شود . بیماری بر شغل فرد نیز تأثیر می گذارد فرد باید هرهفته به مدّت سه یا چهاربار و هر بار چهار تا پنج ساعت و حتی کل روز دیالیز شود و این باعث می شود فرد نتواند کارهای خود را به درستی انجام دهد . نکات آموزشی : -مراقبت از فستیول شریانی _ وریدی : از این روش برای دستیابی به عروق خونی جهت دیالیز خونی دراز مدّت استفاده می شود .در این روش یک سرخرگ را به سیاهرگ وصل می کنند ، چون سیاهرگ سطحی تر ولی فشار کمتری دارد سرخرگ را به آن وصل می کنند زیرا سرخرگ فشار خون بیشتری دارد . توصیه می شود در چند روز اول پس از عمل ، اندام مربوطه بالاتر از تنه گذاشته شود . از اقداماتی که جریان خون وریدی در بازوی مربوطه را محدود می کند ( مانند پوشیدن لباسهای تنگ و زیورآلات ) خودداری گردد . تا بهبودی مححل برش فستیول (10-14 روز پس از جراحی ) از بلند کردن اجسام سنگین با اندام مربوطه و یا قرار دادن کیف سنگین بر دوش خودداری شود .در صورت بروز علائم ......دست (درد در حین فعالیّت ، درد در هنگام استراحت ، ایجاد زخم های غیر قابل درمان ...
همودیالیز
همودياليز چيست؟همودياليز رايج ترين روش براي درمان نارسايي پيشرفته و دائمي كليه است. كليه هاي سالم با خارج كردن مايعات اضافي، مواد معدني و مواد زائد، خون شما را پاك نگه مي دارند. آن ها در عين حال هورمون هايي را مي سازند كه استخوان هاي شما را محكم نگه مي دارند و به توليد خون در بدن كمك مي كنند. هنگامي كه كليه ها دچار نارسايي مي شوند، مواد زائد مضر و مايعات در بدن جمع مي شوند، فشار خون ممكن است بالا رود و گلبول هاي قرمز خون به اندازه كافي در بدن توليد نشوند.همودياليز براي اولين بار در دهه 1960 ميلادي به صورت يك درمان عملي براي نارسايي كليه استفاده شد و تا امروز درمان با اين شيوه كارآمدتر شده و عوارض جانبي آن به حداقل رسيده است.در سال هاي اخير ماشين هاي دياليز، كوچك تر و قابل حمل تر و ساده تر شده اند و در نتيجه جذابيت بيشتري براي بيماران پيدا كرده اند. اما حتي با داشتن بهترين شيوه ها و تجهيزات، همودياليز هنوز يك درمان پيچيده است كه استفاده از آن نياز به كار هماهنگ يك گروه كامل مراقبت بهداشتي از جمله متخصص كليه، پرستار دياليز، تكنسين دياليز، متخصص تغذيه و مددكار اجتماعي دارد و البته همكاري خودتان و اعضاي خانواده تان نيز لازم است.همودياليز چگونه عمل مي كند؟ همودياليز فرآيندي است كه در طي آن، خون از بدن بيمار مبتلا به نارسايي كليه، خارج مي شود و پس از تصفيه شدن در دستگاه دياليز، به بدن بازگردانده مي شود. دستگاه دياليز يا كليه مصنوعي، ماشيني است كه مي تواند مواد زائد را از خون جدا كند، يا مواد لازم را به آن بيفزايد. دستگاه دياليز با انجام اين عمل، تعادل اسيد و باز و مقدار آب و مواد محلول موجود در بدن را كنترل مي كند.در همودياليز، خون به تدريج از بدن خارج مي شود، از ميان يك فيلتر مخصوص كه مواد زائد و مايعات اضافي را جدا مي كند، مي گذرد و خون تصفيه شده دوباره به بدن بازگردانده مي شود. خروج مواد زائد مضر و نمك و مايعات اضافي از بدن، فشار خون را كنترل کرده و تعادل مواد شيميايي مانند پتاسيم و سديم را حفظ مي کند.البته اين كليه ي مصنوعي نمي تواند يك كار مهم كليه طبيعي، يعني توليد هورمون هايي كه بر فشار خون و خون سازي تاثير مي گذارند را انجام دهد.بيماران هنگام شروع درمان با همودياليز، بايد از برنامه دقيقي پيروي كنند. اغلب بيماران بايد سه بار در هفته و هر بار براي 3 تا 5 ساعت يا بيشتر، با مراجعه به درمانگاه دياليز شوند.پژوهشگران مدت ها در حال بررسي اين موضوع بوده اند كه آيا جلسات كوتاه تر دياليز يا جلسات طولاني دياليز شبانه (هنگام خواب بيمار) ...
دسترسی عروقی و عوارض ان در همودیالیز مزمن
دسترسی عروقی و عوارض ان در همودیالیز مزمن (فیستول شریانی – وریدی و گرافت صناعی) (Vascular Access & Complication:Synthetic Graft &AVF) مقدمه انجام همودیالیز مزمن نیازمند دسترسی عروقی (Vascular Access) به گردش خون بیمار می باشد. این دسترسی عروقی باید مطمئن ، دارای قابلیت کانولاسیون مکرر با حداقل عوارض باشد. دسترسی عروقی مزمن به طور کلی شامل موارد ذیل می باشد : 1-فیستول شریانی- وریدی 2- گرافت صناعی (Synthetic) 3- کاتترهای دائمی (Permanent catheter) اولویت استفاده به ترتیب شامل فیستول شریانی – وریدی و در مرحله بعد گرافت صناعی می باشد . فیستول شریانی- وریدی و گرافت صناعی در این بخش مورد بحث قرار خواهند گرفت. فیستول شریانی – وریدی اساس این دسترسی عروقی، آناستوموز ورید سطحی به شریان های اندام فوقانی می باشد. این آناستوموز به طور شایع بین ورید سفالیک و شریان رادیال (فیستول رادیوسفالیک یا فیستول مچ) و یا بین ورید سفالیک و شریان براکیال (فیستول براکیوسفالیک یا فیستول بازو) ایجاد می گردد. در موارد آناستوموز ورید بازیلیک به شریان براکیال (فیستول براکیوبازیلیک ) انتقال ورید بازلییک به زیرپوست الزامی می باشد. زیرا در حالت عادی وریدی بازیلیک در عمق و مجاور شریان براکیال قرار دارد و کانولاسیون آن مشکل و توأم با احتمال زیاد آسیب شریانی می باشد. به طور کلی اولویت اول با فیستول رادیوسفالیک و سایر موارد از قبیل فیستول براکیوسفالیک و براکیوبازلیک به ترتیب در اولویت دوم وسوم قرار دارند. استفاده از ورید مدیان آنته کوبیتال به وسیله آناستوموز ورید پرفوراتور به شریان براکیال نیز از سایر موارد فیستول شریانی- وریدی می باشد.که امکان استفاده از وریدی سفالیک در ناحیه ساعد و بازو را فراهم می نماید(در تجربه مولف نیز این نوع فیتول تقریباً معادل فیستول رادیال به ورید سفالیک (snuff-box fistula) رادیوسفالیک و در اولویت دوم قرار دارد). استفاده از شاخه دورسال شریان نیز وجود دارد. عمل جراحی دسترسی عروقی باید ابتدا در دست غیر غالب فردو در قسمت دیستال اندام انجام پذیرد. در موارد دیابت، افراد مسن، جنس مؤنث، فیستول براکیوسفالیک در اولویت می باشد اگر چه احتمال ایسکمی اندام نیز بیشتر می باشد. فیستول شریانی-وریدی انداح تحتانی(ورید فمورال سطحی به شریان فمورال) به ندرت مورد استفاده قرار می گیرند. امروزه با توجه به گرافت صناعی شریانی – وریدی استفاده می گردد. PTFE در موارد خاص از گرافت ورید صافن و بندرت از گرافت ورید نافی و هتروگرافت شریان گاوی جهت فیستول در ارزیابی اندام قبل از عمل جراحی دسترسی عروقی نکات مهم در شرح حال و معاینه بالینی عبارتند از : 1-بررسی از نظر کانولاسیون ...
داروهای ضد انعقادو کاربرد آن در همودیالیز
داروهای ضد انعقادو کاربرد آن در همودیالیز مقدمه درهمودیالیز و کلیه روش های جایگزینی کلیه که نیاز به گردش خون در خارج بدن دارند استفاده از داروهای ضد انعقاد جهت جلوگیری از انعقاد لازم می باشد . هپارین یکی از داروهای معمول در به کارگیری جهت ممانعت از انعقاد است. از طرفی به جهت تمایل به افزایش خونریزی ناشی اختلال در عملکرد پلاکت ها در بیماران مبتلا به نارسائی پیشرفته کلیه به کارگیری مناسب روش های ضدانعقادی جهت به حداقل رسانیدن خطر خونریزی حائز اهمیت بسیاراست. روش های متعددی جهت به حداقل رسانیدن خطر خونریزی وجود دارد مانند روش به کارگیری حداقل هپارین و روش بدون هپارین با فلوی بالا که به طور رایج به کار گرفته می شوند و در ضمن ضد انعقاد موضعی با سیترات پروستاسیکلین و همچنین استفاده از هپارین – پروتامین نیز مورد استفاده قرار می گیرند. تمایل به خونریزی ایجاد شده در این روش ها به اختلال عملکرد پلاکتی ناشی از نارسائی پیشرفته کلیه اضافه می شود. استفاده از شاخص های اندازه گیری روند انعقاد در طی همودیالیز ضد انعقاد در همودیالیز می تواند با استفاده از روش زمان انعقاد شده clotting time (ACTS) Activated اندازه گیری شود اگرچه این روش مزایای متعددی نسبت به روش زمان انعقاد کل خون (whole blood clotting times) دارد ولی به علت مسائل اقتصادی، خطر کم عوارض خونریزی دهنده در طی استفاده ازهپارین و نیز احتیاج به آزمایشگاه محلی مورد تأیید در مجموع از تست های مونیتورینگ در شرایط معمول استفاده نمی شود و در شرایط همراه با خطر بالای خونریزی از روش بدون هپارین استفاده می شود که نیاز به این تست ها را مرتفع می سازد. تستهای مورد استفاده در جریان درمان با هپارین الف- زمان ترومبوپلاستین نسبی فعال شده (Activated partial thromboplastin time)(APTT) این تست تنها در مورد هپارین معمولی به کار می رود و شایع ترین روش مورد استفاده در بیمارستان می باشد. ب- زمان ترومبوپلاستین نسبی خون کامل (whole blood PTT) شبیه به روش (APTT) می باشد ولی یک روش بالینی است و طولانی شدن آن به طور خطی با میزان غلظت هپارین در ارتباط می باشد و این روش نباید در مورد هپارین با وزن ملکولی کم (LMWH) مورد استفاده قرار گیرد. ج- زمان انعقاد فعال شده (ACT) (Activated clotting time ) این تست شبیه به روش WBPTT است ولی فرآیند انعقاد با خاک سیلیس فعال می شود. حساسیت آن با مقادیر کم هپارین خونی کمتر از روش WBPTT است. این روش تنها در مورد هپارین معمولی قابل استفاده است. د- زمان انعقاد فعال شده لی- وایت (Lee-white clotting time) این روش نیاز به درمان طولانی جهت انعقاد دارد و تکنسین نیاز صرف بیشتری جهت انجام آن دارد و به طور نسبی استاندارد کمی دارد و از ...
مديريت پرستاري در بخش هاي دياليز
مديريت پرستاري در بخش هاي دياليز ناصر طبخي - كارشناس پرستاري سازمان تامين اجتماعي با نگاهي به اين دنياي پهناور در مي يابيم كه در عصر ما كارآيي و بهره وري والاترين هدف و ارزش مندترين مقصد همه مديران است. همه در جست و جوي كار آيي بيشتر اثر بخشي بالاتر و بهره وري افزون تر هستند، و تلاشهايشان در اين راستا شكل مي گيرد. در اين دوره پر از تغيير و تحول براي نيل به اين مهم، مسئوليت مديران سنگين تر،كارشان تخصصي تر و نقش آنان در هماهنگي و اداره سازمان ها حساس تر مي شود.به طور كلي براي داشتن مديريتي مناسب بايستي مدير از قابليت هايي به صورت عام برخوردار باشد:- توانايي پيش بيني آينده و برنامه ريزي طبق آن(هم چنان كه به اداره امور روزمره مي پردازد بايد براي آينده هم برنامه ريزي كند ).- قدرت ايجاد و پذيرش انديشه هاي جديد و خلاق - تمايل به پذيرش خطرات ناشي از قبول و اجراي فكرهاي جديد - توانايي ايجاد هماهنگي موازنه و هم كاري سازمان دهي تخصيص منابع و نظارت بر آن - قدرت تجزيه و تحليل، تركيب و يك پارچه كردن اطلاعات گوناگون - حس برابري بي طرفي و عدالت اجتماعي - دانش، مهارت و تجربه - توانايي تفويض اختيار، استفاده موثر از وقت خود وكساني كه با او كار مي كنند .- داشتن انگيزه كافي و توانايي برانگيختن و پرورش انگيزه كساني كه با او كار مي كنند.- توانايي تجديد نظر ارزيابي و اعمال اصلاحات در صورت لزوم به هر حال يكي از مسئوليت هاي اصلي مديري با شرايط فوق برنامه ريزي است.برنامه ريزي عبارت است از: نظر افكندن به آينده، تعيين اهداف، انتخاب بهترين راه حل بر حسب شرايط، تهيه جدول زمان بندي و انجام كار در زمان معين. برنامه ريزي به كارگيري بهتر منابع و صرفه جويي بيشتر در اجرا را تضمين مي كند. در برنامه ريزي به سوالات چه؟ چرا؟ كي؟ چه موقع؟ چه كسي؟ چه گونه؟ و نيز چه قدر؟ پاسخ داده خواهد شد.برنامه ريزي فرايندي مستمر و مداوم است ،كه به بهبود خدمات و بر طرف كردن مشكلاتي كه با آن روبه رو هستيم يا احتمالا با آن مواجه خواهيم شد، منجر مي شود. گفته مي شود، كه برخي در برنامه ريزي قوي ولي در اجرا ضعيف هستند اما بايد دانست كه اجراي ضعيف تا حد زيادي ناشي از برنامه ريزي ضعيف مي باشد.انواع برنامه ريزي: برنامه ريزي بر دو نوع است : 1- استراتژيك 2- عملياتيدر برنامه ريزي استراتژيك سعي مي شود كه اهداف بلند مدت در نظر گرفته و در راه رسيدن به آن ها تلاش شود در حالي كه برنامه ريزي عملياتي در واقع به اجراي برنامه استراتژيك كمك مي كند در برنامه عملياتي مشخص مي شود كه چه چيز؟ چه گونه؟ بايد در زمان معين و با توجه به منابع در دسترس انجام شود ...
پرستاری از بیمار دیالیزی
دیالیز: روشی است که برای خارج ساختن مایعات و فراورده های زائد اورمیک از بدن استفاده می شود و به دو نوع دیالیز خونی و صفاقی دسته بندی می شود . که ما فقط دیالیز خونی را مورد بررسی قرار می دهیم. دیالیز خونی : این بیماری در نارسایی مزمن کلیه (CRF) Cronic Renal Failure اتّفاق می افتد که در آن 80-90 درصد بافت کلیه از بین می رود . در این حالت توانایی بدن برای حفظ تعادل آب و الکتولیت ها و وضعیّت شیمیایی بدن مختل می شود . در نهایت به اوره کشنده ( احتباس مقدار زیادی اوره و سایر مواد نیتروژنی در خون ) منجر می شود . علل ایجاد کننده CRF عبارتند از گلومرولونفریت ، دیابت شیرین ، افزایش فشار خون کنترل نشده ، کلیه پلی کیستیک ، پیلونفریت و انسداد مجاری ادراری . علائم : بارزترین علائم آن روی سیستم عصبی است که باعث لتارژی ( خواب آلودگی ) ،گیجی ، ....،تشنّج و... می شود .همچنین روی سیستم گوارشی ( باعثیا اشتهایی ، تهوع و ...) ، سیستم قلبی عروقی ( هیپرولمی ، ادم ، افزایش فشارخون ، ctlf و ...) ، سیستم خون ساز ( باعث آنمی ، لکوسیتوز و ... ) سیستم عضلانی ( باعث اختلالات بیشتر در اثر کاهش دفع فسفر و کاهش جذب کلسیم از روده می باشد که شامل درد در استخوان و مفاصل می باشد ) سیستم ادراری ( کاهش برون ده ادراری ، کاهش وزن مخصوص ادرار ، پروتئین اوری و ...) سیستم ریوی ( تنگی نفس ،........و...) سیستم تناسلی ( نازایی ، کاهش میل جنسی ، ناتوانی جنسی و اختلال در قاعگی و ... ) و پوست ( رنگ پریدگی ، خارش بسیار شدید ...) . CRF ممکن است به تدریج و در طی چندین سال و یا بدنبال یک حمله که بیمار نتواند از آن رهایی وبهبود یابد ، ایجاد شود . بیماری بر شغل فرد نیز تأثیر می گذارد فرد باید هرهفته به مدّت سه یا چهاربار و هر بار چهار تا پنج ساعت و حتی کل روز دیالیز شود و این باعث می شود فرد نتواند کارهای خود را به درستی انجام دهد . نکات آموزشی : -مراقبت از فستیول شریانی _ وریدی : از این روش برای دستیابی به عروق خونی جهت دیالیز خونی دراز مدّت استفاده می شود .در این روش یک سرخرگ را به سیاهرگ وصل می کنند ، چون سیاهرگ سطحی تر ولی فشار کمتری دارد سرخرگ را به آن وصل می کنند زیرا سرخرگ فشار خون بیشتری دارد . توصیه می شود در چند روز اول پس از عمل ، اندام مربوطه بالاتر از تنه گذاشته شود . از اقداماتی که جریان خون وریدی در بازوی مربوطه را محدود می کند ( مانند پوشیدن لباسهای تنگ و زیورآلات ) خودداری گردد . تا بهبودی مححل برش فستیول (10-14 روز پس از جراحی ) از بلند کردن اجسام سنگین با اندام مربوطه و یا قرار دادن کیف سنگین بر دوش خودداری شود .در صورت بروز علائم ......دست (درد در حین فعالیّت ، درد در هنگام استراحت ، ایجاد زخم های غیر قابل درمان ...
دیالیز چیست .انواع دستگاههای دیالیز
حذف مواد زائد توسط دياليز خانه تكاني در بدن فيلتري به نام دياليز مهم‌ترين وظيفه كليه‌ها برداشت مواد زائد از خون و بازگرداندن خون تصفيه شده به بدن است . هر دقيقه حدود يك ليتر خون از طريق سرخرگ كليوي وارد كليه‌ها مي‌شود. پس از اينكه خون تصفيه شد خون تصفيه شده از طريق سياهرگ‌هاي كليوي به بدن باز مي‌گردد. كليه‌ها آب بدن را تنظيم مي‌كنند، مواد زائد را برداشت مي‌كنند هورمون مي سازند.وقتي فعاليت كليه ها %15 حالت نرمال آن شد فرد نياز به عمل دياليز جهت فيلتر كردن خون از تركيبات اضافي را دارد.دياليز در مبتلايان به نارسايي حاد كليه وقتي سطح نيتروژن- اوره سرم (SUN) آن‌ها به 100 - 70 ميلي گرم در دسي‌ليتر مي‌رسد يا هنگامي كه كليرانس كراتينين آن‌ها به كمتر از 20 - 15 ميلي‌ليتر در دقيقه كاهش مي‌يابد، شروع مي‌شود.متاسفانه دياليز فقط مي تواند جايگزين دو وظيفه اول كليه شود و قادر به توليد و آزاد كردن هورمون‌ها نيست. واژه دياليز (dialyze) به معناي تجزيه كردن و تفرق اتصال است. دياليز يعني تصفيه كردن خون از راه مكانيكي؛ فرايندي است كه در آن محصولات زائد و آب‌هاي اضافي طي چرخش خون از يك فيلتر مصنوعي از بدن خارج مي شوند و خون تميز دوباره به بدن بازگردانده مي شود. با توجه به نياز مبرم نقاط مختلف كشور به بخش دياليز ، راه‌اندازي اين بخش از اهميت خاصي برخوردار است . با توجه به نياز بيماران دياليزي به بخش‌هاي خدمات آزمايشگاه ، بانك خون ، راديولوژي ، بخش نفرولوژي ، واحد تغذيه و مددكاري لازم است اين بخش در بيمارستاني تاسيس شود كه داراي بخش‌هاي مذكور باشد . از طرف ديگر سهل الوصول بودن مكان قرارگيري اين بخش نيز داراي اهميت خاصي است.كليه ها مسئول فيلتر كردن و در واقع تصفيه كردن مواد زائد از خون هستند. دياليز عملياتي است كه جايگزيني براي بسياري از وظايف و مسئوليت هاي طبيعي كليه ها است. كليه ها دو عضوي هستند كه در هر دو طرف پشت حفره شكم قرار گرفته اند. دياليز به افراد اين امكان را مي دهد، با اين كه ديگر كليه هايشان به خوبي كار نمي كند، بتوانند زندگي خوب و مفيدي را بگذرانند. دياليز با انجام عملكردهاي كليه هاي از كار افتاده، به بدن كمك مي كند. كليه ها نقش‌هاي مختلفي در بدن دارند. يكي از وظايف مهم و اصلي كليه ها، تنظيم توازن آب بدن است. اين‌كار را با تنظيم مقدار ادرار كه به طور روزانه از بدن خارج مي شود، انجام مي دهند. در روزهاي گرم، بدن بيشتر عرق مي كند. درنتيجه، آب كمتري بايد از كليه ها دفع شود. در روزهاي سرد نيز كه بدن كمتر عرق مي كند، براي حفظ توازن مناسب در بدن، خروج ادرار بايد بيشتر ...