پروتئین در ادرار
پروتئینوری (یا وجود پروتئین در ادرار)
یکی از بیماری های شایع و خطر ساز برای کلیه ها پرتئینوری می باشد و درصد بالایی از نارسایی کلیه ها را به خود اختصاص داده است پرتئینوری به معنی وجود مقادیر غیر طبیعی پروتئین در ادرار می باشد .همانطوری که اشاره شد کلیه های سالم مواد زائد حاصله از سوخت و ساز را از بدن خارج می کنند ولی از خروج موارد مورد نیاز همانند پروتئین ها و غیره جلوگیری می کند که این امر نیز بستگی به سایز و شارژ مولکول های پروتئین دارد . بسیاری از پروتئین ها بزرگتر بوده و نمی توانند از فیلترهای گلومرولی عبور کنند . مگر این که کلیه ها آسیب دیده باشند و از طرفی پروتئین های کوچک تر براحتی از دیواره گلومرول عبور کرده اما دفع نمی شوند ، بلکه به خاطر نیاز بدن مجددا درتوبول های پروگزیمال جذب می شوند و به خون بر می گردند. بنابراین پروتئینوری نشان دهنده آسیب به کلیه ها می باشد . لازم است بدانیم که افراد طبیعی کمتر از 150 میلی گرم پروتئین و 30 میلی گرم آلبومین در روز از طریق ادرار دفع می کنند که به دو صورت گذرا و دائم خود نمایی می کند . 1-پروتئینوری گذرا : به صورت موقتی و گذرا بوده و به نظر می رسد عامل آن ، تب ، ورزش های سنگین، استرس روحی و مواجه بودن با سرمای شدید بوده و در این حالت میزان پروتئین دفعی نسبتا کم بوده و معمولا سریع بهبود می یابد . 2-پروتئینوری دائم : به صورت دائمی بوده و می تواند نشانه ای از بیماری های کلیوی یا یک بیماری سیستمیک باشد . بسیاری از بیماری های دیگر نیز می توانند باعث گلومرولونفریت (التهاب گلومرول) شده و در نهایت به پروتئینوری تبدیل گردند . که می توان به (دیابت ، پرفشاری خون و فرم های دیگر بیماری کلیه) اشاره کرد . تحقیقات نشان داده که درجه و نوع پروتئینوری می تواند وسعت آسیب به کلیه را مشخص نماید و همچنین پروتئینوری همراه با بیماری قلبی و عروقی نیز دیده شده است . بیماران دیابتی فشار خون با سابقه خانوادگی در معرض خطر پروتئینوری می باشند و اولین علامت آن وجود مقادیر کم آلبومین (پروتئین) در ادرار است . از گروه های پر خطر دیگر می توان به افراد چاق و پیر اشاره کرد . علائم پروتئینوری : وجود مقدار زیاد پروتئین دفعی در ادرار ممکن است باعث کف آلود شدن ادرار شود و به علت خروج آب از عروق و احتباس آن در بافت ها موجب تورم دست ها و پاها و شکم می شود و درمواردی ممکن است فرد بدون علامت پروتئینوری باشد . تشخیص : آزمایش ادرار تنها راه یافتن پروتئین در ادرار است . پیشگیری و درمان : با مشاهده اولین علامت مراجعه به پزشک ودرمان علت زمینه ای ضروری است و برای افراد مبتلا به فشارخون و دیابت ویا هر دو اولین اقدام کنترل فشارخون و دیابت می باشد و در این راستا ...
اساس اندازه گیری پروتئین ادرار
ساس اندازه گیری پروتئین در ادرار به صورت كمی و نیمه كمی و كیفی بر پایه روشهای ایمونوشیمی، كدورت سنجی و شیمیایی با استفاده از نوارهای تشخیصی می باشد. در این میان روش كدورت سنجی به علت ساده و مقرون به صرفه بودن در آزمایشگاهها كاربرد بیشتری دارد. با توجه به تحقیقات انجام شده در آزمایشگاه رفرانس (۲) روش TCA با استفاده از طول موج ۴۰۵ نانومتر برای سنجش مقادیر كم پروتئین بعنوان روش انتخابی معرفی می شود. نكات مورد توجه در معرفی روش پیشنهادی عبارتند از :روش پیشنهادی عبارتند از : كیفیت قابل قبول نتایج آزمایش توجه به روشهای رایج اندازه گیری سهولت دسترسی به مواد و ابزار مورد نیاز امکانات بیمار در ارتباط با تقبل هزینه های آزمایشضمناً در بررسی روشها، عوامل كیفی شامل صحت، دقت، محدوده اندازه گیری، خطی بودن و یكنواختی نتایج در استفاده از كالیبراتورهای متفاوت تعیین گردیده و سپس روش اصلح انتخاب شده است. اساس آزمایشدر این روش پروتئین ادرار توسط تری كلرواستیك اسید ۱۲.۵% رسوب داده می شود. كدورت ایجاد شده متناسب با مقدار پروتئین (آلبومین و گلبولین) موجود در ادرار است. غلظت پروتئین رسوب داده شده با در نظر گرفتن غلظت اسید، دما و زمان سپری شدن بین اضافه كردن اسید تا ایجاد رسوب پروتئین محاسبه می گردد.جمع آوری نمونهدر این آزمایش می توان از ادرار بصورت انتخابی (Random) استفاده كرد ولی ادرار ۱۲ یا ۲۴ ساعته ترجیح داده می شود. البته نمونه ادرار ۱۲ یا ۲۴ ساعته باید بدون افزودن ماده نگهدارنده جمع آوری شده و در تمام مدت نمونه گیری، ظرف حاوی نمونه در محل خنك نگهداری شود. برای جمع آوری باید از ظرف تمیز و عاری از آلودگی استفاده نمود و به بیمار آموزش داده شود كه برای جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته، از ساعت ۸ صبح تا ۸ صبح روز بعد تمامی نمونه های پس از ساعت ۸ بطور كامل جمع آوری شده ولی ادرار ساعت ۸ صبح روز اول جمع آوری نگردد. باید توجه نمود كه اگر اندازه گیری پروتئین ادرار در مدت ۴۸ ساعت پس از نمونه گیری انجام نمی شود، می توان نمونه را خوب مخلوط كرده و پس از تعیین حجم نمونه، بخشی از آن را تا روز انجام آزمایش در فریزر نگهداری نمود.طرز تهیه TCA ۱۰۰% ذخیره :توجه: به علت حالت خورندگی TCA باید تهیه محلول با احتیاط و با محافظت از چشمها و دستها انجام گیرد و پس از پایان كار ظروف مورد استفاده كاملاً شسته شوند.۱۷۵ml آب مقطر دیونیزه شده را به یك ظرف حاوی ۵۰۰g از TCA اضافه می كنیم. درب ظرف را بسته و به آرامی تكان می دهیم تا كاملاً حل شود. سپس تمام مواد را به طور كامل به یك بالن ۵۰۰ml حجمی منتقل می كنیم و حجم كل را به ۵۰۰ml می رسانیم. برای انحلال كامل ...
اساس اندازه گیری پروتئین ادرار
اساس اندازه گیری پروتئین در ادرار به صورت كمی و نیمه كمی و كیفی بر پایه روشهای ایمونوشیمی، كدورت سنجی و شیمیایی با استفاده از نوارهای تشخیصی می باشد. در این میان روش كدورت سنجی به علت ساده و مقرون به صرفه بودن در آزمایشگاهها كاربرد بیشتری دارد. با توجه به تحقیقات انجام شده در آزمایشگاه رفرانس (۲) روش TCA با استفاده از طول موج ۴۰۵ نانومتر برای سنجش مقادیر كم پروتئین بعنوان روش انتخابی معرفی می شود. نكات مورد توجه در معرفی روش پیشنهادی عبارتند از : كیفیت قابل قبول نتایج آزمایش توجه به روشهای رایج اندازه گیری سهولت دسترسی به مواد و ابزار مورد نیاز امکانات بیمار در ارتباط با تقبل هزینه های آزمایشضمناً در بررسی روشها، عوامل كیفی شامل صحت، دقت، محدوده اندازه گیری، خطی بودن و یكنواختی نتایج در استفاده از كالیبراتورهای متفاوت تعیین گردیده و سپس روش اصلح انتخاب شده است. اساس آزمایش در این روش پروتئین ادرار توسط تری كلرواستیك اسید ۱۲.۵% رسوب داده می شود. كدورت ایجاد شده متناسب با مقدار پروتئین (آلبومین و گلبولین) موجود در ادرار است. غلظت پروتئین رسوب داده شده با در نظر گرفتن غلظت اسید، دما و زمان سپری شدن بین اضافه كردن اسید تا ایجاد رسوب پروتئین محاسبه می گردد. جمع آوری نمونه در این آزمایش می توان از ادرار بصورت انتخابی (Random) استفاده كرد ولی ادرار ۱۲ یا ۲۴ ساعته ترجیح داده می شود. البته نمونه ادرار ۱۲ یا ۲۴ ساعته باید بدون افزودن ماده نگهدارنده جمع آوری شده و در تمام مدت نمونه گیری، ظرف حاوی نمونه در محل خنك نگهداری شود. برای جمع آوری باید از ظرف تمیز و عاری از آلودگی استفاده نمود و به بیمار آموزش داده شود كه برای جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته، از ساعت ۸ صبح تا ۸ صبح روز بعد تمامی نمونه های پس از ساعت ۸ بطور كامل جمع آوری شده ولی ادرار ساعت ۸ صبح روز اول جمع آوری نگردد. باید توجه نمود كه اگر اندازه گیری پروتئین ادرار در مدت ۴۸ ساعت پس از نمونه گیری انجام نمی شود، می توان نمونه را خوب مخلوط كرده و پس از تعیین حجم نمونه، بخشی از آن را تا روز انجام آزمایش در فریزر نگهداری نمود. طرز تهیه TCA ۱۰۰% ذخیره : توجه: به علت حالت خورندگی TCA باید تهیه محلول با احتیاط و با محافظت از چشمها و دستها انجام گیرد و پس از پایان كار ظروف مورد استفاده كاملاً شسته شوند. ۱۷۵ml آب مقطر دیونیزه شده را به یك ظرف حاوی ۵۰۰g از TCA اضافه می كنیم. درب ظرف را بسته و به آرامی تكان می دهیم تا كاملاً حل شود. سپس تمام مواد را به طور كامل به یك بالن ۵۰۰ml حجمی منتقل می كنیم و حجم كل را به ۵۰۰ml می رسانیم. برای انحلال كامل طی مدت ۲۴ ساعت، ...
پروتئین بنس- جونز : (Bence Jones protein)
در آن زمان علم شيمي وارد طب نشده بود اما جونز که شيمي را در علم پزشکي بسيار کارآمد مي‌دانست، سال‌ها از صبح تا شب در آزمايشگاه خود مشغول تحقيق در اين زمينه بود. او آناليزهاي متعددي را به خصوص روي ادرار بيماران و سنگ‌هاي کليوي انجام داد. او توانست ترکيبات گوناگون سنگ‌هاي ادراري را شناسايي کند.آنچه ما امروز به عنوان پروتئين بنس جونز مي‌شناسيم مرهون تلاش‌هاي مستمر اين دانشمند در آناليز ادرار بيماران است. اگرچه او در زمان حيات خود نتوانست بيماري مالتيپل ميلوما را به عنوان علت وجود اين پروتئين در ادرار بيان کند اما بعد از مرگ او دانشمندان از کشفيات وي استفاده کردند و اين پروتئين را در ادرار 70 درصد از بيماران مبتلا به مالتيپل ميلوما يافتند. به پاس زحمات اين دانشمند اين پروتئين ادراري بنس جونز نام گرفت.پروتئین بنس- جونز متشکل از دایمرهایی از زنجیره های سبک کاپا یا لاندا ایمنوگلوبین ها است.این پروتئین در ابتدا به وسیله هنری جونز در سال 1847 به علت خواص قابلیت انحلال غیر معمول آن شناخته شده است.این پروتئین وقتی تا `c60-40 حرارت داده شود رسوب می کند اما وقتی جوشانیده می شوددوباره محلول می گردد.وزن مولکولی این پروتئین کوچک است،44000 دالتون، بنابراین از داخل گلومرولهای سالم به آسانی فیلتره می گردد.برای درک پروسه ترشح زنجیره های سبک در ادرار لازم است به منشا تولید این زنجیره ها پی ببریم.در بیماریهای اساسی یک کلون بدخیم از ایمنوسیتهای تولید کننده ایمنوگلوبولین تشکیل می گردد. تمامی سلولها در کلون نتیجه پرولیفراسیون یک سلول منفرد هستندو بنابراین دارای خواص یکسانی می باشند.این سلولها یک ایمنوگلوبولین هموژن سنتز خواهند نمود (به عنوان مثال همه IgG یاIgA )و یا تنها یک نوع از زنجیره های سبک آزاد کاپا یا لاندا.عدم تعادل در سرعت های تولید زیر واحدهایی (زنجیره های سبک و سنگین)که مولکول ایمنوگلوبولین را تشکیل می دهند می تواند منجر به تولید بیش از حد زنجیره های سبک شود که این زنجیره ها از گلومرولها فیلتره شده و در ادرار ترشح می شوند(پروتئین بنس-جونز). اما همه اینها بستگی به مقادیر نسبی زنجیره های سبک وسنگینی که کلون تولید می نماید،دارند.سه نوع اختلال می تواند اتفاق بیفتد.کلون می تواند مقادیر مساوی از یک نوع زنجیره سبک و یک نوع زنجیره سنگین تولید کند.اینها به منظور تشکیل یک ایمنوگلوبولین هموژن ترکیب خواهند شد که در الگوی الکتروفورز سرم به صورت پیک منوکلنال قابل شناسایی خواهد بود و بنابرین چون هیچ زنجیره سبک اضافی سنتز نشده است در ادرار هم چیزی ظاهر نخواهد شد (پروتئین بنس-جونز نداریم )کلون ممکن است زنجیره های سبک ...
بررسی آزمایش ادرار - تشخیص عفونت ادراری و درمان
بررسی آزمایش ادرار (وزن مخصوص ادرار): که بین 1003تا1008 طبیعی است (Gravity specific ) افزایش این عدد میتواند به علت: 1-کاهش مصرف مایعات 2-اختلال ترشح ADH 3-تزریق مواد کنتراست 4-دهیدراتاسیون به علل تب ، تعریق،اسهال واستفراغ کاهش این عدد میتواند به علت: 1-مصرف داروی مدر 2-دیابت بی مزه 3-کاهش توانایی کلیه در تلغیظ ادرار PH طبیعی ادرار : 5/5تا 6/5 می باشد PH برخی از غذاها ، داروها، لبنیات ، آنتی اسیدهای معده روی ph ادرار اثر میگذارند علل افزایش PHادرار استفراغ، عفونت مجاریی ادراریی وآلکالوز تنفسی است. علل کاهش PHادرار دیابت،اسهال،گرسنگی طولانی و خواب است. در ادرار قلیایی احتمال UTI(عفونت ادراری) با عامل پروتؤس وجود دارد رنگ ادرار بصورت طبیعی شفاف و pale yellow (زرد کم رنگ ) است. رنگ غیر شفاف ادرار به علل زیر میباشد: • پیوری و عفونت • Rbc (گلبول قرمز) و Wbc (گلبول سفید) در ادرار • وجود موکوس و کریستال در ادرار و مصرف غذاهای چرب دمه باعث دفع فسفات و اورات در ادرار میشود. • وجود باکتری، قارچ ،انگل، اسپرم در ادرار میتواند رنگ ادرار را کدر کند. پروتیین در آزمایشات ادرار بطور معمول منفی است . ولی در ادرار 24 ساعته بصورت نرمال بین 50 تا 80 وجود دارد. ودر 1 بار آزمایش تصادفی وجود پروتیین در ادرار میتواند به علل زیر باشد: • آسیب کلیوی • فشار خون بالا • دیابت • لوپوس • گلو مرو نفریت (التهاب و عفونت فیلترهای داخل کلیه) • عفونت ادراری • سرطان وجود کــتـون در ادرار نشانه سوختن چربی در بدن است ودر حالت طبیعی در ادرار نباید باشد وجود keton در ادرار میتواند به علل زیر باشد: • دیابت • گرسنگی شدید و رژیم غذایی بدون کربوهیدرات یا افراد آنورکسی • مصرف الکل • استفراغ طولانی • مصرف بیش از حد آسپرین • بیماری تب دار در کـودکـان BUNیا (urea nitrogen)(اسیداوریک) در حالت عادی بین 7تا 18 طبیعی است . - BUNدر هنگام بروز مشکلات کبدی و کلیوی و مشکلات عضلانی و یا داشتن دژیم پر پروتئین افرایش می یابد. Albumin در ادرار بصوزت طبیعی بین 3/2 تا 5 می باشد که به علل زیر تغییر می کند: علل افزایش • کم آبی • دیابت بی مزه علل کاهش • بیماری کبدی و کلیوی • سوء تغذیه و بد خیمی ها هماچوری یعنی وجود بیشتر از 3 عدد Rbc (گلبول قرمز) در ادرار فرد البته باید درزنان دقت گردد که به علت اشتباه در نمونه گیری به علت قاعدگی نباشد. هماچوری به علل زیر میتواند روی دهد: • التهاب و غفونت • سنگ کلیه • تومور کلیه و مثانه • ضربه و آسیب به کلیه و مجاری ادراری Wbc (گلبول سفید) در ادرار در زمان تومورهای کلیه و مثانه و در زمان عفونت ادراری مشاهده می شود. وجود 1تا 2 عدد در مردان وحداکثر 5 عدد در ...
روش های اندازه گیری پروتئین در نمونه ادرار
یکی از تست های نیمه کیفی که بر روی نمونه Urine انجام می دهیم تست پروتئین هست. از آنجا که تست نوار برای پروتئین دارای تداخلاتی هست و بسیار پیش میاد که به نتایج نوار نمی توانیم تکیه کنیم در این صورت تست های تکمیلی را برای افزایش صحت کار خود به کار می بریم. به طور کلی سه روش برای اندازه گیری پروتئین در ادرار تعریف شده است: تست نقطه جوش برای آلبومین ( Boiling test for albumin )تست اسید سولفوسالیسیلیک برای آلبومین (Sulphosalicylic acid test)تست نیتریک اسید ( حلقه هِلر ) برای آلبومیناما به غیر این سه روش اصلی، روش های Albustix ، اسباخ و توربیدومتری هم برای این منظور مورد استفاده قرار می دهیم. به طور خلاصه هر کدام از روش ها را در ادامه تشرح خواهیم داد. تست نقطه جوش آلبومین: نام های دگیر ان تست انعقادی ، تست حرارتی و یا تست اسید استیک هست. اصل آن بدین صورت هست که پروتئین در حضور گرما منعقد می شود و میزان حلالیت آن را در محلول تغییرداده و در نهایت باعث رسوب آن می شود. علاوه بر حرارت اسید هم اثر رسوبی بر روی پروتئین ها دارد. مواد لازم برای انجام تست: لوله تست- قیف و کاغذ فیلتر - کاغذ لیتموس - اسید استیک 3% - چراغ بونزنروش عملی: اگر نمونه جمع آوری شده ادرار کدر به نظر می رسد آن را فیلتر کنید. اگر نمونه ادرار قلیایی هست با استفاده از کاغذ لیتموس و همچنین چند قطره اسید استیک 3% آن را مقداری اسیدی کنید. نمونه ادرار را در یک لوله تمیز ریخته به صورتی که مقداری از فضای بالایی لوله خالی باشد. قسمت یک سوم بالایی لوله را زیر چراغ الکلی یا بونزن به دمای جوش برسانید. اگر کدورت در نمونه ادرار مشاهده شد چند قطره دیگر اسید استیک اضافه کنید. نتیجه تست: اگر کدروت در حین حرارت دادن مشاهده شد ولی در دمای جوش از بین رفت نشان دهنده پروتئین بنس جونز هست ( زنجیره سبک آنتی بادی ها که جز بیماری های بدخیمی پلاسما سل ها محسوب می شود). اگر با افزودن اسید استیک کدورت از بین رفت نشان دهنده وجود فسفات در نمونه ادرار است. اگر کدورت بعد از اضافه شدن اسید همچنان پایدار بود نشان دهنده وجود آلبومین در ادرار است. اگر نمونه ادرار همچنان صاف باقی ماند نشان دهنده عدم وجود آلبومین در نمونه ادرار است. کدورت های مختلف به صورت زیر گزارش می شوند: تست اسید سولفوسالیسیلیک: همان طور که در مطالب بالا هم گفته شد اسید باعث انعقاد پروتئین می شود. برای این منظور لوله تست تمیزی را برداشته و 5 میلی لیتر از ادرار صاف را در آن ریخته و سپس 10 قطره به آن اسید سولفوسالیسیلیک 20% اضافه کنید. در ضورت وجود پروتئین در نمونه ادرار رسوب سفیدی تشکیل خواهد شد که تناسب مستقیمی با افزایش پروتئین در ادرار دارد. ...