نمودار تابش خورشید در اصفهان
تجزيه و تحليل اقليم معماري مدارس نوساز شهر اصفهان
در این پژوهش ابتدا با بررسی عناصر اقلیمی مانند دما، باد، رطوبت و... و ترسیم دیاگرامهای مربوطه رژیم دما و بارش شهر اصفهان را مشخص نموده و سپس با ترسیم نمودار«کلیماگرام» این شهر و براساس شاخص های اقلیمی بدست آمده نوع اقلیم منطقه پژوهش تعیین شده است. سپس با استفاده از جداول ماهونی و نمودار منطقه آسایش اصفهان و با توجه به دیاگرام های اقلیمی شاخص های معماری متناسب با اقلیم اصفهان مانند جهت مناسب ساختمان در ارتباط با عوامل اقلیمی (مانند تابش خورشید و بُردار باد)، ابعاد پنجره ها، بررسی وضعیت سایبانها و تعیین عمق و اندازه مناسب آن و ... مشخص گردیده است. در مرحله بعد با استفاده از اطلاعات بدست آمده توسط کارنامه ساختمانی و پلان مدارس جامعه آماری به بررسی هماهنگی معماری مدارس نوساز شهر اصفهان با استانداردهای بدست آمده پرداخته شده است. طبق یافته های این پژوهش مدارس مورد بررسي از نظر جهت استقرار و نحوه قرار گيري (كشيدگي شرقي – غربي) با استانداردهاي اقليمي اين شهر تطابق داشته و با توجه به جهت استقرار پنجره ها (شمالي – جنوبي) تهويه طبيعي اكثر مدارس مناسب بوده است. غالب مدارس مورد بررسي در زمينه وجود سايبان با عمق و زاويه مناسب فاقد تناسب با شرايط اقليمي شهر اصفهان بوده اند. میزان و نحوه به کارگیری پوشش گیاهی مناسب و مؤثر در تنظیم شرایط آسایش فضاهای داخلی و محوطه ساختمان مدارس نوساز نیز تناسبی با شرایط اقلیمی شهر اصفهان نداشته است. واژگان كليدي:اقليم، اقليم معماري، محدوده آسايش، دماي موثر، آسايش حرارتي ، تهويه.نویسنده : آزیتا کاظمی
دمای سطح خورشید
دانشمندان چگونه می‌توانند از روی زمین، دمای سطح خورشید را اندازه بگیرند؟ اطلاعاتی که از همه‌ی ستاره‌ها به‌ویژه خورشید در مورد دمایشان بدست می‌آید، بر مبنای انرژی (نوری) است که از آن‌ها دریافت می‌شود. برای درک بهتر این موضوع خوب است ابتدا اشاره‌ای به مفهوم جسمِ سیاه داشته باشیم. جسم سیاه (که لزوماً سیاه رنگ نیست!) جسم ایده‌آلی است که همه‌ی انرژی تابشی را که دریافت می‌کند، به‌خود جذب می‌کند. در واقع علت چنین نامگذاری‌ای نیز همین است. اگر همه‌ی نور ورودی به یک جسم جذب و درآشامیده شود و هیچ بخشی از آن بازتاب نشود تا به چشم ناظر برسد، سیاه رنگ دیده می‌شود. همچنین جسم سیاه می‌تواند در همه‌ی طول موج‌ها، از امواج کم انرژی (امواج رادیوئی با طول موج بلند) گرفته تا امواج پرانرژی مثل اشعه‌ی فرابنفش و اشعه‌ی گاما تابش کند. در واقع همه‌ی اجسامی که در اطرافمان هستند دارای نوعی تابش هستند که میزان آن در یک طول موج خاص بیشتر است. هر چه دمای جسمی بالاتر باشد، بیشینه‌ی انرژی تابشی آن در طول موج‌های کوتاهتر(یا فرکانس بالاتر) و انرژی بیشتر ساطع می‌شود. اگر دمای تکه‌ی فلزی را بالا ببریم، ابتدا به رنگ قرمز درمی‌آید و در ادامه که دما بالاتر می‌رود، به رنگ سبز یا آبی نیز می‌درخشد. پس هرچه دمای جسم بالاتر باشد تابش بیشتری دارد، یا اگر جسمی دارای انرژی تابشی زیادی باشد به معنای آن است که دمای بالاتری داشته است. همه‌ی اجسام سیاه که تابش می‌کنند دارای طیفی پیوسته هستند. محل قله‌ی نمودار این طیف پیوسته را دمای جسم مشخص می‌کند.اگر خورشید را به عنوان یک جسمِ تابش‌کننده در نظر بگیریم (که این فرض با تقریب بسیار خوبی درست و منطبق بر واقعیت است) و طیف انرژی آن را به‌دست آوریم و میزان انرژی رسیده از آن (در همه‌ی طول موج‌ها را) جمع کنیم، می‌توانیم با مقایسه‌ی طیف به‌دست آمده با یک جسم سیاه آزمایشگاهی که همان طیف را ایجاد می‌کند، به دمای خورشید پی‌ببریم. دانشمندان این اندازه‌گیری را با ابزارهایی که دارند و معمولاً در ارتفاعات بالای جو انجام می‌دهند (تا از اثر جذب برخی طول موج‌ها با اتمسفر زمین جلوگیری شود) و به این ترتیب دمایی برای سطح (و نه لایه‌های بالاتر) خورشید به‌دست می‌آورند که دمای مؤثر نامیده می‌شود. البته روش‌های دیگری نیز برای اندازه‌گیری دمای سطح وجود دارد که فقط اندکی در جزئیات تفاوت دارند و اصول اولیه‌ی آن‌ها یکی است. مثلاً اگر فقط انرژی رسیده از خورشید در یک طول موج (= رنگ) اندازه‌گیری شود، دمایی موسوم به دمای رنگ به‌دست می‌آید. اعداد حاصل از ...
فصل ها چگونه بوجود می آیند ؟
فصل ها چگونه بوجود می آیند ؟ متن و تصاویر زیر به چگونگی ایجاد فصل ها ی کره زمین اشاره دارد. انیمیشن های مربوط به کره زمین را در قسمت انیمیشن های نجوم همین وبلاگ می توانید دانلود نمایید. عبارت چرخش زمين (دوران زمين) يا همان Earth rotation به چرخش زمين حول محور خوردش(که اين محور از قطب شمال و جنوب مي گذرد) اطلاق مي گردد.يک چرخش زمين 24 ساعت طول مي کشد. حاصل چرخش زمين به دور خودش ايجاد شب و روز است که زماني که خورشيد به کره زمين مي تابد نيمي از آن در تاريکي و نيمي ديگر در روشنايي قرار مي گيرد. به دايره اي که اين دو نيم کره را از يکديگر جدا مي کند " دايره روشنايي " گويند. به علت دوران زمين نقاط واقع در استوا با سرعت 1670 کيلومتر بر ساعت حرکت مي کند.چرا؟گفتيم که کره زمين هر 24 ساعت يک دور کامل، دور خودش مي چرخد و محيط کره زمين در خط استوا 40076 کيلومتر است. اندازه اين سرعت از تقسيم محيط زمين در خط استوا بر تعداد ساعات شبانه روز ( 24 ساعت) بدست مي آيد.40076/24=1670از انجايي كه محيط زمين در قطبين به صفر نزديك مي شود، هنگامي كه به سمت يكي از دو قطب حركت مي كنيد اين سرعت تقريبا به صفر كاهش مي يابد.اگر شما از فضا به قطب شمال زمين نگاه کنيد متوجه خواهيد شد که چرخش زمين در خلاف جهت عقربه هاي ساعت است. هنگامي که از فضا به قطب جنوب بنگريم جهت چرخش زمين ساعتگرد است. براي فهم کامل جهت دوران زمين يک محور فرضي از قطب جنوب به سمت قطب شمال در نظر بگيريد و نگشت شست دست راست خود را در جهت بالا(به طرف قطب شمال) قرار دهيد در اين صورت چهار انگشت ديگر جهت دوران را نشان مي دهد. حال مي خواهيم کمي در مورد حرکت زمين به دور خورشيد صحبت کنيم. زمين حرکت ديگري هم دارد که به حرکت انتقالي يا Earth Revolution معروف است و همان چرخش زمين در مدار بيضي شکل به دور خورشيد است.زمان يک دور کامل چرخيدن زمين به دور خورشيد 365.25 روز( 365 روز و 6 ساعت) است که در تقويم ها به خاطر راحتي آنرا 365 محاسبه مي کنند. اگر 6 ساعت ها را باهم جمع کنيم بعد از 4 سال 24 ساعت مي شود( برابر يک روز) بنابراين يک روز به سال چهارم اضافه مي شود و سال چهارم 366 روز مي شود. سالي که تعداد روز هاي آن 366 روز است را سال کبيسه مي نامند. زمين روي يک مسير بيضي شکل حرکت مي کند که خورشيد يکي از کانون هاي اين بيضي است. مسير بيضي باعث وجود اختلاف فاصله زمين در طي حرکتش از خورشيد مي شود اما اين تغغير فاصله هيچ تغييري در آب و هواي زمين و فصول ايجاد نمي کند بلکه اين تغيير فاصله از خورشيد تنها 6 درصد تغيير انرژي تابشي در سطح زمين ايجاد مي کند. علت اين امر آن است که مدار حرکت زمين بيضي کشيده نيست بلکه بيضي اي است که تقريبا شبيه دايره ...
بررسي علل كاهش دما در سطح زمین پس از تماس سوم در گرفت هاي كلي خورشيد
غلامحسین رستگار نسب * منصوره بنازاده مقدمه درگرفت كلي خورشيد، تغيير در روشنايي و دما مشاهده می شود. این تغییر شبيه انتقال از روز به شب نيست، زيرا در طول تغييرات روزانه، زاويه ارتفاع خورشيد بزرگ و آهسته است. ولي در طول گرفت كلي خورشيد، كه خورشيد در پشت ماه پنهان مي‌شود، زاويه و ارتفاع خورشيد چندان تغيير نمي‌كند و تاريك و روشن شدن و كاهش دما زود اتفاق مي‌افتد. والتر فرناندز كاهش دما را در گرفت كلي 11 جولاي 1991 در 9 منطقه اندازه گيري كرد. او كاهش دما را از 5/3 تا 5/8 درجه و طول زمان كاهش را از 10 تا 30 دقيقه ثبت كرد. در ثبت اين گرفتها به زمان پايين‌ترين دما و دلايل اين كاهش اشاره نشده است. گياهي يزدي كاهش دما را تا 3 درجه نوشته است. در این پژوهش، كاهش دما از هنگام گرفت كلي، هر يك دقيقه يك بار ثبت شده است و تا پايين ترين دما بعد از كنتاكت سوم ادامه داشته است. مشاهده ی اتفاقی این پدیده در اولین ثبت، سبب شد تا این مسئله توسط پژوهشگرانش در گرفت های دیگر خورشید به صورت تجربی مورد مطالعه قرار گیرد. مكانها و تاريخ اندازه گيري دما در گرفت خورشيد اولین مکان ثبت تغییرات دما، در سال 1378، سایت رصدی تربیت معلم شهید آیت، شهر نجف آباد اصفهان بود. دومین ثبت در سال 1385در روستای کمر که در کناره ی دریای مدیترانه و نزدیک شهر آنتالیاي ترکیه است صورت پذيرفت. سومين و چهارمين ثبت به ترتيب درسالهاي 1387 و 1388 در كشور چين و در شهر هاي تانگ چوان و تانگلينگ انجام شد. تصويرهاي ا تا 4 مربوط به محلهاي جغرافيايي شهرهاي مورد اندازه گیری دما مي باشد و از سایت ناسا گرفته شده است. تصویر 1:نقشه جغرافیایی سایت رصدی شهر نجف آباد اصفهان تصویر 2: نقشه جغرافیایی روستای کمر در نزدیک شهر آنتالیا ترکیه تصویر3: نقشه جغرافیایی شهر تانگ چوان در چین تصویر 4 : نقشه جغرافیایی شهر تانگلینگ در چین اطلاعات اندازه گيري زمان گرفت كلي اصفهان(3) كه در 20 مرداد 1378 به وقوع پيوست در ساعت 15:14 دقيقه شروع در ساعت 17:43 دقيقه پايان يافت. اطلاعات مربوط به طول و عرض جغرافيايي اين مكان و ديگر مكانهاي گرفت در جدول شماره 1 آمده است. گرفت دوم(4)در نزديكي آنتاليا ساعت 12:37 به وقت محلي شروع شد. به دلیل ابری شدن هوا در زمان گرفت خورشيد، تعیین زمان پایان آن به روش تجربی امکان پذیر نبود. سومین خورشید گرفتگی(5) که در شهر تانگ چوان چین اتفاق افتاد، در ساعت 18:29 به وقت محلی شروع شد. همانطور که در جدول1 مشخص شده است تماس چهارم این گرفت ثبت نشده است و علت آن غروب خورشید قبل از کنتاکت چهارم ...
بررسي علل كاهش دما در سطح زمین پس از تماس سوم در گرفت هاي كلي خورشيد
مقدمه درگرفت كلي خورشيد، تغيير در روشنايي و دما مشاهده می شود. این تغییر شبيه انتقال از روز به شب نيست، زيرا در طول تغييرات روزانه، زاويه ارتفاع خورشيد بزرگ و آهسته است. ولي در طول گرفت كلي خورشيد، كه خورشيد در پشت ماه پنهان مي‌شود، زاويه و ارتفاع خورشيد چندان تغيير نمي‌كند و تاريك و روشن شدن و كاهش دما زود اتفاق مي‌افتد. والتر فرناندز كاهش دما را در گرفت كلي 11 جولاي 1991 در 9 منطقه اندازه گيري كرد. او كاهش دما را از 5/3 تا 5/8 درجه و طول زمان كاهش را از 10 تا 30 دقيقه ثبت كرد. در ثبت اين گرفتها به زمان پايين‌ترين دما و دلايل اين كاهش اشاره نشده است. گياهي يزدي كاهش دما را تا 3 درجه نوشته است. در این پژوهش، كاهش دما از هنگام گرفت كلي، هر يك دقيقه يك بار ثبت شده است و تا پايين ترين دما بعد از كنتاكت سوم ادامه داشته است. مشاهده ی اتفاقی این پدیده در اولین ثبت، سبب شد تا این مسئله توسط پژوهشگرانش در گرفت های دیگر خورشید به صورت تجربی مورد مطالعه قرار گیرد. مكانها و تاريخ اندازه گيري دما در گرفت خورشيد اولین مکان ثبت تغییرات دما، در سال 1378، سایت رصدی تربیت معلم شهید آیت، شهر نجف آباد اصفهان بود. دومین ثبت در سال 1385در روستای کمر که در کناره ی دریای مدیترانه و نزدیک شهر آنتالیاي ترکیه است صورت پذيرفت. سومين و چهارمين ثبت به ترتيب درسالهاي 1387 و 1388 در كشور چين و در شهر هاي تانگ چوان و تانگلينگ انجام شد. تصويرهاي ا تا 4 مربوط به محلهاي جغرافيايي شهرهاي مورد اندازه گیری دما مي باشد و از سایت ناسا گرفته شده است. تصویر 1:نقشه جغرافیایی سایت رصدی شهر نجف آباد اصفهان تصویر 2: نقشه جغرافیایی روستای کمر در نزدیک شهر آنتالیا ترکیه تصویر3: نقشه جغرافیایی شهر تانگ چوان در چین تصویر 4 : نقشه جغرافیایی شهر تانگلینگ در چین اطلاعات اندازه گيري زمان گرفت كلي اصفهان(3) كه در 20 مرداد 1378 به وقوع پيوست در ساعت 15:14 دقيقه شروع در ساعت 17:43 دقيقه پايان يافت. اطلاعات مربوط به طول و عرض جغرافيايي اين مكان و ديگر مكانهاي گرفت در جدول شماره 1 آمده است. گرفت دوم(4)در نزديكي آنتاليا ساعت 12:37 به وقت محلي شروع شد. به دلیل ابری شدن هوا در زمان گرفت خورشيد، تعیین زمان پایان آن به روش تجربی امکان پذیر نبود. سومین خورشید گرفتگی(5) که در شهر تانگ چوان چین اتفاق افتاد، در ساعت 18:29 به وقت محلی شروع شد. همانطور که در جدول1 مشخص شده است تماس چهارم این گرفت ثبت نشده است و علت آن غروب خورشید قبل از کنتاکت چهارم بود. شهر تانگلینگ چین چهارمین(6) مکان ...