نقوش سفالینه های سیلک
تپه سیلک
بعضی از این سفالها از بهترین و زیباترین نمونه‌های سفال‌سازی هستند که تاکنون در ایران به دست آمده تا آنجا که موزه‌های دنیا با داشتن ظروف سفالی سیلک به خود می‌بالند و شاید بهتر بود تمام مکتب‌های نقاشی دنیا را به علاوه «۱» می‌کردند و آن «۱» منحصر به سبک نقوش سفالینه‌های سیلک بود.مردم سیلک جنگجو نبوده‌اند چون در میان آثارشان اسلحه و ادوات جنگی دیده نمی‌شود و بیشتر آثارشان مربوط به کشت و زراعت است. سفال سیلک سیلک امروزی فقط در تپه جنوبی و شمالی است هر چند که در منطقه‌ای به طول و عرض ۴کیلومتر، اشیاء و قبرهای هزاران‌ساله پیدا شده که اکنون خانه‌های مردم بر روی آنها بنا شده است.آخرین نتایج کاوش‌های باستان‌شناسی نشان می‌دهد که یک زیگورات در سیلک وجود داشته که اگر این‌طور باشد، تاریخ باستان‌شناسی کمی تکان خواهد خورد.
بررسی زیبایی شناسی نقوش و نگاره های ظروف سفالینه های شوش
خلاصهدر این پژوهش به بررسی زیبایی شناسی نقوش و نگاره های ظروف سفالینه های شوش پرداخته شده است . نقوش برروی سفالها جهت پی بردن به نحوه زندگی، معیشت و معتقدات مردم و جوامعابتدایی ـ مشخصات ظروف سفالی در هزاره چهارم ق-م و شیه ساخت آن - کاربرد نقش بررویسفال برای مردم جوامع ابتدایی ـ انواع خط‌ها: خط ساده، متقاطع و هندسی و انواعنقش‌ها: حیوان، خورشید، ماه، پرونده، طرح انسان. سایر عناوین موجود : فصل اول - کلیات پژوهش مقدمهسفالگریپیشینه سفالگریپیشینهٔ سفالگری در ایرانشوش، مهد سفالگریشوش، مهد سفالگری پیشینه سفالگریدست سازچرخ ساز که به صورت کند وتندسفال اصل شوش :معـروفـتـرین پـیـشرفـتهای فـنی در رشته سفالینه سازی از اینقـرار است:بعـد از اسلامدورهاولیه اسلامسه نوع رنگ مینایی وجود دارد:دوره میانی اسلامدورهً متـاًخـر اسلامی فصل دوم - مفاهیم نقوش بر سفال دوران پیش از تاریخ مقدمه :2- شوش- خوزستان 800 ق-مخط ساده :3- تپه سیلک – کاشان- 3300 ق-مخطوط متقاطع:4- تپه گیان- نهاوند- 2500 ق-ماشکال هندسی:5- اسمعیل آباد- هزاره چهارم ق-منقش حیوان:6-تلباکون- تخت جمشید هزاره چهارم ق-م7-تپه سیلک- کاشان3300 ق-م8-تپه گیان- نهاوند- هزاره سوم ق-منقش خورشید و ماه :9- تپه گیان- نهاوند_ هزاره سوم ق-م10-اسمعیل آباد- شهریار- هزاره چهارم ق-منقش پرنده :11-تپه سیلک-کاشان3500 ق- م12- تل باکون- تخت جمشید هزاره دوم ق- مطرح انسان :کهن ترین اشیای سفالی ایران:سیلک1- خط ساده :2- خط شکسته:3 - خطوط متقاطع:4 - اشکال هندسی:5 - ترکیب خط و نقش پرنده:6 - ترکیب خط و نقش گیاه :7 - حیوان : فصل سوم - دوره های سیلک و شوش دوره های سیلک1 - سیلک اول (حدود سال 4200 ق.م)سفال آجری رنگسیلک دوم (حدود سال 3800 ق.م)سیلک سوم (حدود سال 3500 قبل از میلاد).نقش انسان نیزسیلک پنجمسفال خاکستری تیرهسفال مفتوش Iسفال منقوش IIبررسی نقش بز کوهی بر روی سفال تمدن تپه سیلک شوشتمدن سیلکسیلک سوم (حدود سال 3500 ق.م.) فصل چهارم - نتیجه گیری نتیجه گیری منابع و ماخذمکتوب فارسیمکتوب لاتیندانلود پروژه
ریشه یابی نقوش خالکوبی مردم عرب خوزستان
ریشه یابی نقوش خالکوبی مردم عرب خوزستان سهام سجیراتی پور ( مدرس دانشکده هنر دانشگاه شهید چمران اهواز) چکیده: نقوش خالکوبی از جمله از جمله نقوش تزیینی هنرهای قومی مردم عرب خوزستان به شمار می رود با ویژگی هایی برگرفته از عقاید و آرایی که به نظر می رسد این عقاید و آرا متفاوت با دیگر نقاط کشور باشد وخاص بومیان آن منطقه است. این نقوش که ریشه درنقوش سفالینه ها ونقاشیهای دیواری غارهای دوشه ومیرمندی از دوران پیش تاریخی در لرستان دارند شامل نقوش انتزاعی،نقوش ابزار ووسایل روزمره زندگی، گیاهی،حیوانی وانسانی است. خالکوبی که از دیر باز در میان مردم عرب مرسوم بوده، به هدف درمانی ، تزیینی و طلسم صورت می گیرد ومعمولاً بر روی بدن زنان ، مردان مسن ومیانسال مشاهده می شود. واژگان کلیدی:ریشه یابی،نقوش تزیینی، هنرهای بومی، خوزستان روش انجام تحقیق وابزار گرداوری اطلاعات: میدانی،کتابخانه ای ،عکاسی،مشاهده،مصاحبه روش تجزیه وتحلیل اطلاعات:تحلیل محتوا –کمی وکیفی مقدمه: نقوش تزیینی بکار رفته در هنرهای بومی مردم عرب خوزستان ویژگی هایی دارد برگرفته از عقاید وآرایی که به نظر می رسد متفاوت با دیگر نقاط کشور بوده وخاص بومیان آن منطقه است. خالکوبی در میان مردم عرب خوزستان به دو هدف درمانی وتزیینی صورت می گیرد. مشاهده ی وجوه مشترک نقوش هنرهای بومی مردم عرب خوزستان با سفالینه های پیشا تاریخی تمدن سیکل،کاشان وتل باکون شیراز ، جالب توجه است. اشتراکی که این نقوش خالکوبی با تمدن های پیشا تاریخی مزبور دارند تقریباً با هیچ یک از دوره های تاریخی دیگر نداشته اند. تعریف خالکوبی: خالکوبی به معنی ایجاد کردن نقوش وتصاویر رنگین زایل نشدنی بر پوست بدن بوسیله داخل کردن مواد ملونه یا رنگیزه ها در زیر آن، ایجاد نقوش بوسیله مجروح کردن یک وضع پوست به کرات ونیز به وسیله داغ گذاری از ایام باستان بین ملل واقوام مختلف معمول بوده است. خالکوبی ظاهراً جنبه تزیینی داشته واحتمالاً انسان ÷یش از از استفاده از لباس برای تزیین بدن خود بدان متوسل شده است. ولی بعضی از محققین معتقدند که خالکوبی اساساً بیشتر جنبه ی دینی داشته است. زیرا اجزای آن اغلب با تشریفات دینی از قبیل ادعیه وقربانی همراه بوده است. خالکوبی نزد اقوام ابتدایی اهمیت بسیار داشته ومردم نوعاً اعتقاد به تاثیر فوق طبیعی خالکوبی داشتند(مصاحب، غلامحسین ،1380،ص 2970-2971-879) خالکوبی مردم عرب خوزستان: در قالی بافی زمینه تار است ونقش بوسیله پود زده می شود، هم چنان که در جاجیم وگلیم مشاهده می شود. لیکن در خالکوبی چنین نبوده وپوست وبدن انسان زمینه است، زمینه ای که حرکت می کند واین نقش را با خود ...
نمونه سوال تاریخ هنر ایران
سلام. مطابق وعده با نمونه سوالات تاریخ هنر ایران در خدمتتان هستم. امیدوارم استفاده کنید.درس1- سپیده دم هنر و تمدن در فلات ایران - آثار دوره نوسنگی در چه منطقه ای از فلات ایران به دست آمده است؟ آثار سنگی مقابل در کدام منطقه ایران پیدا شده اند؟ - دو مورد از ویژگی های سفالینه های عصر مس و سنگ را بنویسید. - استفاده از چرخ سفالگری به چه زمانی بر می گردد؟ - سه مورد از اطلاعات به دست آمده از شهر سوخته را بنویسید. - اولین درفش یا پرچم ایران در کدام شهر کشف شده است؟ - استفاده از چرخ سفالگری و ساخت سفالینه های کاملا متقارن به حدود هزاره ...... پیش از میلاد باز می گردد. - آثار هنری هزاره دوم پیش از میلاد در کدام مناطق ایران کشف شده و شامل چه چیزهایی است؟ - نقوش به کار رفته در سفالینه های دوره معروف به عصر مس و سنگ چگونه است؟ - نمونه هایی از قدیمی ترین اثار به جا مانده از دوره نوسنگی را می توان در منطقه لرستان به ویژه در دوشه،...... و ........ ملاحظه کرد. - هر یک از تصاویر زیر مربوط به تمدن کدام منطقه در ایران است؟ - کدام جمله درست و کدام یک اشتباه است؟ الف) دشت لوت و شهر سوخته در انتهای هزاره سوم پ.م. به عنوان پر رونق ترین تمدن های جنوب شرقی ایران شناخته شده اند. ب) پیشینه سفالگری منقوش در ایران به حدود هزاره پنجم پ.م. باز می گردد که با استفاده از نقوش انسانی ساخته شده اند. درس2- هنر و تمدن ایلام - چرا سفال های ایلامی کیفیت سفال های پیشین شوش را ندارد؟ - جمله مقابل کدام بنای ایران را توصیف می کند؟ " این بنا بزرگترین بنای خشتی جهان و کهن ترین بنای ایرانی محسوب می شود." - خط میخی ایلامی چگونه به وجود آمده است؟این خط دارای چند علامت است؟ - سه مورد از ویژگی های زیگورات چغازنبیل را بنویسید. - دوره فرمانروایی ایلام در طول 2000 سال به چند دسته تقسیم می شود؟ - تندیس ملکه ناپیراسو از چه جنسی است؟ - مهم ترین آثار معماری تمدن ایلام چه نام دارد؟ - مرکز دولت ایلام کدام شهر بود؟ - چهار مورد از ویژگی های سفال های شوش در دوره ایلامی را بنویسید. - چهار مورد از نقوش سفال های شوش در دوره ایلامی را نام ببرید. - شاخص ترین تندیس ها و پیکره های ایلامی با (از جنس) ............. ساخته شده اند. الف) سفال ب) سنگ ج) مفرغ د) طلا - تندیس ملکه ناپیراسو از چه جهت اهمیت دارد؟ - جام سفالین مقابل از کدام شهر به دست آمده است؟ - مصالح مهم معماری ایلامی کدامند؟ الف) چوب و سنگ ب) خشت و آجر ج) قلوه سنگ و آجر د) سنگ و خشت - بزرگترین اثر معماری تمدن ایلام ................... است. - بزرگترین بنای خشتی جهان چه نام دارد؟ ...
کشف 15 هزار قطعه سفالینه در کاوش های تپه سرسختی شازند
‘غفور کاکا’ روز شنبه در گفت وگوی اختصاصی با ایرنا افزود: این سفالینه ها در ابعاد و اشکال مختلف و از جنس خاک رس است که از دوره های هزاره چهارم و پنجم قبل از میلاد تا دوران اسلامی را در بر می گیرد. وی ادامه داد: بیشتر نقوش روی سفالینه های کشف شده در تپه سرسختی علیای شازند ، گیاهان، حیوانات و اشکال هندسی ابتدایی است. سرپرست گروه باستان شناسی تپه سرسختی گفت: به دلیل ویژگی های منحصر به فرد سفالینه های مذکور، تشکیل بانک سفال در محل کاوش ها با هدف حفظ بهینه آثار به دست آمده و تشکیل مجموعه مطالعاتی مناسب برای محققان و دانشجویان باستان شناسی و مردم شناسی ضروری است. کاکا افزود: نقش های سفالینه های کشف شده در تپه سرسختی شازند به نقوش سفالینه های گرانیگ نهاوند و سیلک کاشان نزدیک است که بیانگر ارتباط فرهنگی مردم دوران های پیشین در این مناطق است. وی اضافه کرد: کشف سفالینه های ‘واریخته’ که منشا آن خوزستان و هزاره چهارم و پنجم میلاد است در منطقه سرسختی علیای شازند این فرضیه را قوت می دهد که احتمالا منطقه سرسختی در مسیر تردد اصلی در دوره های مذکور بوده است. سرپرست گروه باستان شناسی تپه سرسختی علیا شازند در استان مرکزی گفت: سرسختی علیای شازند روی لبه زاگرس مرکزی واقع شده و پس از آن زیست فرهنگی مردمان فلات آغاز می شود و اهمیت مطالعات تطبیقی باستان شناسی در این منطقه مرتفع کوهستانی با مناطق فلات اهمیت زیادی دارد که باید در سایه حمایت مسوولان دنبال شود. تیم کاوش های لایه نگاری باستان شناسی در تپه باستانی سرسختی علیای شازند هفت نفره است که با سرپرستی مشترک ‘غلام شیرزادی’ و ‘غفور کاکا’ راهبری می شود. روستای سرسختی علیی شازند از توابع استان مرکزی در ۳۵ کیلومتری اراک واقع شده و زبان عموم مردم آن یکی از لهجه‌های محلی لری است و عمده ساکنانش از طریق دامپروری و کشاورزی ارتزاق می کنند. روستای سرسختی علیا دارای طبیعتی بکر و سرسبز است و آخرین ذخیره گاه های جنگلی بلوط، سماق و بنه در استان مرکزی در نزدیکی آن قرار دارد.
سفالگری
سفالگری ● نگاهی به سیر و تحول سفال پیش از تاریخ بشر از دیر باز تا این زمان که آن را عصر ماشین می دانیم دورانهای گردآوری خوراک ،شکارچی گری، کشاورزی و شهر نشینی را گذرانده است. در هر کدام از این دوره ها انسان اولیه، انسان شکارچی و انسان کشاورز هر یک با ابزارهایی از جنس های گوناگون سرو کار داشته است. استفاده از ابزار سنگی که از آغاز زندگی بشر با آن آشنا شده بود تا مدتها پس از دوران آغاز کشاورزی ادامه داشت ، آشنایی با سفال مربوط به دوره آغاز کشاورزی است. به این ترتیب که بشر در اواخر دوران شکار ، بتدریج به فکر استفاده از محصولات گیاهی افتاد و این سبب گردید که رفته رفته مقداری از دانه های مختلف را جمع آوری کند و در زمین اطراف غار یا محل سکونت بزمین افشاند، و همین امر باعث شد که انسان از دوره گردی دست بردارد و در کنار مزرعه خود ساکن شود. برای نگهداری محصولات کشاورزی انسان نیازمند ظرف و مکان محفوظی بود. این ظرف در آغاز از سبدهایی که از شاخه درختان بافته بود . تشکیل می شد و برای اینکه دانه ها از سوراخ سبد نریزد داخل آن با گل اندود می شد. احتمالا با اندود کردن بدنه خارجی سبدها و قرار گرفتن آنها در کنار آتش بطور اتفاقی به شناخت ظروف گلی و مزایای آن دست یافت. دسترسی به چنین وسیله ای تحولی چشمگیر در امر جمع آوری و نگهداری غذا پدید آورد. انسان در نقاط مختلف جهان با اختلاف زمانی چشمگیر به این مرحله از تحول وخلاقیت قدم گذارد. طبق مطالعات انجام شده کشاورزی و یکجانشینی در ایران به هزاره های ششم و هفتم قبل از میلاد بر می گردد نخستین سفالهای دوران جمع آوری غذا یا عصر نوسنگی قدیمی ترین ظروف گلی است که اسکلت سبدی دارد و در واقع سبدهای گل اندودی است که در کنار آتش خشک شده است. بسیاری از کوزه ها و سفالینه های روزگاران نوسنگی و مس ، نی ها و ترکه هایی در خود دارند که احتمالا بجای ریسمان بکار رفته و نشانه آن است که سفالگری اصلا از فن سبدبافی پدید آمده است. فکر استفاده از پوسته ای دارای حجم احتمالا پس از دیدن پوست میوه های خشک شده، حفره های سنگی، قطعات سنگی با سطحی مقعر که آب باران را در خود نگهداری می نمود، پدید آمده است . قدر مسلم انسان با قرار دادن دستها کنار هم و استفاده از آنها برای نوشیدن آب عملا به ایده ظرف و مظروف پی برده است. فرضیه محققان تاریخ هنر مبنی بر وجود حفره های ایجاد شده و جای پای انسان و حیوانات در حاشیه رودخانه هایی مانند نیل که بر اثر طغیان آب . رسوباتی از خود بجا می گذارند و پس از خشک شدن، این حفره های به شکل ظرف از ماسه های اطراف جدا می شود نیز قابل توجه است و شاید قابل قبول تر به نظر برسد. انسانهای غارنشین که برای ...
نقوش اسلیمی در هنر اسلامی
اِسلیمی نقش تزیینی به شکل گیاه با ساقه‌های مارپیچی است که ابتدا و انتهای آن مشخص نیست.اسلیمی گونه‌ای از نقش و نگار است شامل خطهای پیچیده و منحنی‌ها و قوسهای دورانی مختلف که در تزئینات و کتیبه‌ها و بعضی دیگر از کارهای نقاشی ترسیم میکنند. اسلیمی گاهی به صورت نقش اصلی و زمانی همراه با دیگر طرحها، در معماری٬ کتاب‌آرایی و هنرهای صناعی به‌کار رفته‌است.عبارت اسلیمی منسوب به اِسْلیم، شکل دیگری از واژهٔ اسلام است و به این جهت گاهی آن را اسلامی نیز خوانده‌اند. اسلیمی یکی از هفت نقش اصلی در نگارگری سنتی ایران است. اسلیمی نمودار تجریدی «درخت زندگی» و یا صورت عام درخت به ویژه درخت تاک است که با گردش‌ها و پیچش‌های پی در پی و هماهنگ شاخه‌های آراسته به برگها و نیم برگها و گره‌های آن از پایه‌ای که بند اسلیمی خوانده می‌شود، می‌روید و با نظمی خاص و شکلی چشم‌نواز که میان اجزاء آن وجود دارد، طرحی ویژه از درخت را ارائه می‌دهد. تمام منحنی‌های اسلیمی جهتی به درون و جهتی به بیرون دارند که جزء ذات اسلیمی است که این گرایش به بی‌نهایت دارد و نشانی از جاودانگی در اسلیمی به شمار میرود. اسلیمی طرحی است متشکل از قوسهای دورانی زیبا که با چنگ‌ها، ماهیچه‌ها، سرچنگ‌ها، گره‌ها و انشعابهای مناسب کامل می‌شود و زیبایی و شکوه خاصی را دربر می‌گیرد.برخی از پژوهشگران، ریشهٔ این طرح را برگرفته از نقش «درخت زندگی» که در هنر ایران سابقهٔ کهن دارد، می‌پندارند. اما در هر حال اسلیمی نامی جدید است برای طرحی کهن که با شیوه‌های گوناگون و تنوع بسیار از روزگار باستان تاکنون کاربردی گسترده در هنرهای تزیینی ایران بویژه نگارگری ایرانی دارد.باستان‌شناسان و پژوهشگران غربی به هنگام بررسی هنر اسلامی، چون با نقش اسلیمی نخستین بار در سرزمینهای غربی اسلامی چون فلسطین روبه‌رو شدند، این نقوش را عربی پنداشته، آن را «اربسک = عربانه» خواندند. در حالی که پس از مدتی دریافتند که این طرحها هیچ گونه ارتباطی با عرب نداشته، و سرچشمه گرفته از هنر دیگر ملل و از همه بیشتر متأثر از هنر ساسانی، هلنی و بیزانس است اما به هر حال، اسلیمی نقوشی است که در دوره اسلامی به کمال رسیده‌است. طرحی که امروز به نام اسلیمی در هنر ایران شناخته می‌شود، طرحی تجریدی و انتزاعی (دور از طبیعت) و تکامل یافته از نقش مایه‌هایی است که در چند هزار سال کاربرد، دگرگونیهای بسیار به خود دیده، تا به صورت کنونی درآمده‌است.انتزاعی کردن نقش‌های گیاهی و جانوری دست کم از هزارهٔ ۴ق‌م، یعنی دورانهای بسیار پیش از کاربرد آن در میان هنرمندان دیگر سرزمینهای ...
هنر ایرانی ( PERSIAN ART )
هنر ادوار کهن ایرانی : یافته های باستانشناختی برای بررسی وتشخیص عمیق ترین ریشه های هنرایرانی هنوز ناکافی اند تاکنون می دانیم که کشاورزی و اهلی کردن حیوانات از حدود هزارۀ ششم ق م در ایران آغاز شد. اما درنواحی اطراف دریای خزر آثاری به دست آمده که متعلق به هزارۀ هفتم ق م، و از بقایای دوران میانه سنگی اند. تصاویر منقوش بر صخره درغارهای لرستان را شاید بتوان در زمرۀ قدیم ترین آثار مکشوف درفلات ایران به شمار آورد. از میانۀ هزاره پنجم ق م، در بخشهای مرکزی و شمال شرقی ایران زیستگاههای جون تپه سیلک[کاشان] وتپه حصار[دامغان] شکل گرفتند. ذوق هنری مردم ساکن درناحیۀ سیلک نخست در کنده کاری روی استخوان وساختن ظروف سفالین با نقشها ورنگهای ساده جلوه گر شد. پس از ابداع نوعی چرخ سفالگری، ظرفهایی با نقوش پرندگان، گرازها، مرال درحال جست وخیزبه رنگ سیاه بر زمینۀسفال قرمز تیره پدید آمدند. درواقع، سفالینه های بر جای مانده از آن روزگار مدارک ارزنده ای برای ریشه یابی هنر ایرانی به دست می دهند.تمدنی نیز در استانهای فارس وخوزستان شناخته شده است که قدمت آن به حدود 3500 ق م (دوران مس) باز می گردد ونشانه های بارز آن را در سفالینه های منقوش زیباو مهرهای کنده کاری شده می توان یافت. در استانهای کرمان و بلوچستان نیز سفالینه های مشابهی به دست آمده اند که پیوند با تمدنهای کهن هند را نشان می دهند. دردوران مفرغ- با آن که کانونهای فرهنگی در مناطقی چون استراباد[گرگان] وتپه حصار وجود داشت- شوش،پایتخت پادشاهی عیلام، عمده ترین مرکز سیاسی وتجاری محسوب می شد. عیلامیان از اوایل هزارۀ سوم ق م، ائتلافی از دولتشهرها را که تحت تابعیت یک پادشاه بود، تشکیل دادند. آنها در ابتدا خط تصویری و سپس نوعی خط میخی به کار می بردند، و همواره با سومری ها و بابلی ها ارتباط داشتند. کاوشها هنوز ویژگیهای تمدن عیلامی ر ابه طور کامل روشن نساخته اند؛ ولی به نظر می رسد که تمدن مزبور به رغم همانندی با تمدنهای بین النهرین، از لحاظ زبان ودیگر جنبه های فرهنگی ویژگیهای مستقلی داشته است. زیگورات* به جای مانده در چغازنبیل [نزدیک شوش] به معابد برج مانند بین النهرین شباهت دارد. فلز کاری، حجاری نقوش برجسته وساختن آجرهای لعابدار منقوش با خصوصیات کمابیش متمایز در عیلام رایج بود. همچنین از متن لوح نبشته ها بر می آید که عیلامیان در زمینه های بافندگی وفلابدوزی پیشرفت کردن بودند. دولت عیلام پس از درگیریهای متعدد با حکومتهای بین النهرین، سرانجام به دست آشور بانیپال منقرض شد (640 ق م).سدۀ دوازدهم ق م، آغاز دوران آهن در ایران است. هزاران شیء مفرغی وآهنی که درنواحی مختلف لرستان یافته شده ...