معیارهای سازماندهی محتوا
انتخاب محتوا و سازماندهی محتوا
در مورد تعداد عناصر تشکیل دهنده برنامه ، میان برنامه ریزان درسی اتفاق نظر وجود ندارد . بعضی آن را به چهار عنصر اساسی (هدف، محتوا، روش و ارزش یابی )محدود می کنند و برخی دیگر مانند فراسیس کلاین آن را تا 9 عنصر توسعه می دهند . 9عنصر مورد نظر کلاین عبارتند از : اهداف ، مواد آموزشی ، فعالیتهای یادگیری ، راهبردهای یاددهی– یادگیری ، ارزشیابی ، گروه بندی ، زمان و فضا . در فرایند برنامه ریزی درسی این عناصر به صورت یک سیستم و در ارتباط متقابل با هم در نظر گرفته می شوند در فرایند برنامه ریزی درسی پس از نیاز سنجی و تعیین اهداف، موضوع انتخاب محتوا مطرح می شود و پس از آن سازمان دهی محتوا قرار می گیرد . محتوا چیست و قبل از انتخاب آن چه باید کرد ؟ منظور از محتوا عبارت از دانش سازمان یافته و اندوخته شده ، اصطلاحات ، اطلاعات ، واقعیات ، قوانین و اصول ، روش ها ، مفاهیم ، تعمیم ها ، پدیده ها و مسائل مربوط به یک ماده علمی است . محتوا چیزی است که قرار است آموزش داده شود . محتوا شامل کلیه مطالب ، مفاهیم و اطلاعات مربوط به یک درس مورد نظر است خواه به عنوان بخشی از متن یک کتاب باشد ، خواه توضیحات ، حواشی و سایر اجزای جانبی آن درس . برخی از برنامه ریزان هستند که حیطه شناختی را در برنامه های درسی اولی تر به حساب می آورند . از منظر این گروه محتوا خلاصه ای از حقایق ، مفاهیم ، تعمیم ها ، اصول و نظریه های مشابه دانش در رشته مورد نظر است . قبل از انتخاب محتوا ضروری است رویکرد مورد نظر را معین نمایند . چه نیازی به انتخاب محتوا داریم ؟ در عصر انفجار دانش یکی از مشکلات یافتن محتوایی است که بیشترین شرایط معیارهای انتخاب محتوا را شامل شود . محتوای برنامه درسی از زمان پیدایش آموزش های رسمی در کشور ما مدام از روش های به کار برده شده در طراحی برنامه درسی متاثر شده است . تا قبل از انقلاب اسلامی محتوای برنامه درسی برای انتقال معرفت گرد آوری شده انسانی به جوانان در حول رشته های علمی سازمان دهی می شد . در این دیدگاه ، دانش ها و مهارتهای مورد نیاز بزرگسالان محتوای شرع برنامه های درسی را تشکیل می داد . فرض بر این بود که سازمان دهی برنامه درسی حول رشته های علمی بهتر می تواند به نیازهای دوره بزرگسالی پاسخ دهد . چگونه محتوا را انتخاب کنیم ؟ توجه به نیازها و تواناییهای فراگیران در مراحل مختلف رشد و رعایت نیازها و الزامات اجتماعی در تدوین اهداف و گزینش محتوا ، کمتر از حد مطلوب مورد توجه قرار گرفته است . با این لحاظ برنامه درسی از توان لازم برخوردار نیست . امروزه مدارس باید بر اساس نیاز سنجی ها ، خود را با نیازها ، علایق و قابلیتهای فراگیران ، تحولات رشد در مخاطبین ...
بررسي ميزان انطباق كتابهاي درسي پيام هاي آسمان بااصول ومعيارهاي انتخاب وسازماندهي محتوا از ديدگا ه .
بررسي ميزان انطباق كتابهاي درسي پيام هاي آسمان بااصول ومعيارهاي انتخاب وسازماندهي محتوا از ديدگا ه دبيران ديني وقرآن دوره راهنما ئي مقدمه : کتاب درسی یکی از مهم ترین مراجع و منابع یادگیری دانش آموزان در نظام کنونی آموزش محسوب می شود و در ایران یکی از مهم ترین نقش ها را ایفا می نماید و به عبارت دیگر در کشور ما بیشتر فعالیت های آموزشی در چهارچوب کتاب درسی صورت می گیرددراین پژوهش سعی شده است درمو ردمیزان انطباق محتوای کتاب دینی دوره راهنمایی تحصیلی با اصول انتخاب وسازماندهی محتوا مورد بررسی قرار گیرد.متغیر های مورد مطالعه در این پژوهش کتب درسی پیام های آسمان دوم وسوم راهنمایی بوده وجامعه شامل تمام دبیران دینی که در این مقطع تدریس می نمایند.نمونه بوسیله جدول مورگان تهیه گردیده وروش تحقیق توصیفی می باشد.برای تجزیه تحلیل داده ها از آمار توصیفی استفاده می شود.مولفان باید در هنگام تالیف کتب درسی به اصول انتخاب وسازماندهی محتوا توجه نمایند وتوان وظرفیت ونیاز های دانش آموز وجامعه را مورد مداقه قرار دهند. بیان مسأله هر نظام آموزشي مؤلفه های اصلی دانش آموز، معلم و محتوای آموزشی (مواد درسی) می باشد باعنایت به اینکه شامل در نظام کنونی کشور ما تأکید بر مواد و محتوای درسی نسبت به سایر مؤلفه های آموزشی بیشتر می باشد و «کتاب درسی یکی از مهم ترین مراجع و منابع یادگیری دانش آموزان در نظام کنونی آموزش محسوب می شود و در ایران یکی از مهم ترین نقش ها را ایفا می نماید و بـــــــه عبارت دیگر درکشور ما بیشتر فعالیتهای آموزشی در چهارچوب کتاب درسی صورت میگیرد»(یارمحمدیان،88). «واتيكر (2000) درباره اهمیت کتاب درسی می گوید تنها از جنبه ابزاری برای آموزش مطرح نیست بلکه کاربرد گســـــــترده آن در مدارس، دانش آموزان را در معرض عقاید، ایده ها و افکار گوناگونی قرار می دهد که از سوی ناشران و تولید کنندگان کتاب هـــای درسی به طور مستقیم و غیر مستقیم ارائه می شود.»(خیر آبادی،89)از طرفی در برنامه ریزی درسی بررسی محتوای کتاب ها ضــروری است. «برلن برسن، محتوا را چنین تعریف کرده است: یک روش پژوهش برای توصیف عینی، منظم و کمی محتوای ظاهری ارتباطات است و به عبارتی: یک روش پژوهش منظم برای توصیف عینی و کمی محتوای کتاب ها و متون برنامه درسی و یا مقایسه پیام هــــا و ساختار محتوا با اهداف برنامه درسی است» ( یار محمدیان، 88 )بمنظورتعیین میزان مناسب بودن محتوای تعیین شده برای دانش آموزان باید محتوا مورد ارزشیابی قرارگیرد بنابراین افزایش کیفیت مطالب محتوا و ارتقاء سطح یادگیری فراگیران ارتباط مستقیمی با چنیـــــن بررسی هایی دارد.حال ...
محتوا (Content) - قسمت دوم
با سلام خدمت دوستان و همکاران عزیز در قسمت اول به توضیحی در مورد محتوا و چگونگی گزینش و همچنین ملاک ها و معیارهای انتخاب آن پرداختیم. در این قسمت نیز توضیحات قبل را دنبال کرده و در قسمت های بعد به تحلیل محتوا و معرفی روش های آن می پردازیم. سازماندهی محتوا و معیارهای آن سازمان دهی محتوا یعنی ترتیب ارائه محتوای آموزشی بر پایه ملاک های مشخص.معیارهای سازماندهی محتوا۱- توالی: کدام محتوای یادگیری باید در پی کدام مطلب بعدی قرار گیرد؟ برای پاسخ به این سؤال باید اصول توالی محتوا را بشناسیم. توالی در سازمان دهی محتوا دارای ۵ اصل است که عبارتند از: - از ساده به مشکل باشد. - از کل به جزء باشد. - دارای ترتیب زمانی باشد. - از معلوم به مجهول حرکت کند. - آموزش همراه با عمل باشد.۲- تداوم: انتقال یک نوع از تجارب آموزشی طی یک دوره زمانی معین۳- وسعت: برنامه درسی دارای گستردگی لازم باشد.۴- تعادل: بین محتوا و توان یادگیرنده۵- ارتباط عمودی و افقیسازماندهی محتوا، جهت دوم (سازماندهی) در بعد محتوا آیزنر سازماندهی محتوا را وظیفه ای تخصصی تلقی می کند و بر این باور است که متخصصان برنامه درسی این فعالیت را به عهده دارند. به طور کلی، دو شیوه ی اصلی برای سازماندهی محتوا همواره مورد نظر قرار می گیرد: الف) سازماندهی روان شناختی (psychological order) که ناظر بر سازماندهی محتوا با نظر به نیازها، علایق و توانمندی های شاگردان صورت می پذیرد.ب) سازماندهی منطقی که ناظر بر سازماندهی محتوا براساس سطح دشواری مطالب به صورت سلسله مراتبی است.
معیارهای نقد و بررسی کتب درسی( عمومی - تخصصی)
معيارهاي نقد و بررسي كتب درسي(معیارهای عمومی ) لطفاً بر اساس معیارهای ذیل دروس مشخص شده را مطالعه نموده و نظرات خود را در ستون مربوطه درج نمایید. ( تذکر: جهت نمره گذاری ، خیلی زیاد 5 ، زیاد 4 ، متوسط 3 ، کم 2 ، خیلی کم 1 ، اصلاً 0 ، منظور گردد. ) اصلاً خیلی کم کم متوسط زیاد خیلی زیاد شرح معیار ردیف سازماندهی محتوا از ساده به پیچیده و از محسوس به انتزاعی 1 توجه به ارتباط اجزا و عناصر (ارتباط مفاهیم و اصول برای بیان یک موضوع کلی) 2 سازماندهی محتوا متناسب با رشد سنی و عقلی فراگیر (اصل قابلیت یادگیری مفاهيم، مهارت‌ها و نگرش‌ها) 3 توجه به نیازهای علمی و تکنولوژیكي كشور 4 توجه به قابلیت اجرایی برنامه (زمان، امکانات مدارس، توانایی و صلاحیت‌های معلم) 5 توجه به فناوری اطلاعات و ارتباطات 6 توجه به اعتبار علمی و عقلانی يك موضوع 7 توجه به پویایی علمی (به روز بودن اطلاعات) 8 توجه به مهمترین ایده‌ها، نظریات، مهارت‌ها و نگرش‌ها در علم جامعه شناسی 9 توجه به تلفیق نظر و عمل (اصل انتقال یادگیری) 10 توجه به ارتباط رشته‌های علمی با یکدیگر 11 توجه به حفظ توازن بین رشته‌های مختلف جامعه شناسی (جامعه شناسی فرهنگی، جامعه شناسی علم، جامعه شناسی معرفت، جامعه شناسی سیاسی) 12 توجه به نقش انسان در تغییر و کنترل جامعه 13 توجه به تقویت ابعاد وجودی انسان 14 جمع امتياز : جمع كل امتياز : نام و نام خانوادگي و امضاي ارزياب: تاريخ ارزيابي: گروه آموزش علوم اجتماعی متوسطه استان:
روش های تدریس و تحلیل محتوا
به نام خدا روش های تدریس و تحلیل محتوا دکتر چوبینه 1-روش های تدریس تعریف تحلیل محتوا : فن پژوهشی عینی ، اصولی و احتمالا کمٌی در محتوا به منظور تفسیر آن را تحلیل محتوا می دانند. تفکر بنیادی تحلیل محتوا عبارتست از قرار دادن اجزای یک متن ( کلمات ، جملات، پاراگراف هاو امثالهم بر حسب واحدهایی که انتخاب می شود)در مقولاتی که از پیش تعیین شده اند. البته تحلیل محتوا تنها محدود به متن و نوشته نمی شود، بلکه می تواند شامل سایر مطالب از جمله تصاویر ، نقشه ها و نقاشی ها و نمودار ها نیز باشد. مواردی از تحلیل محتوا: 1- تحلیل محتوا به منظور مشخص ساختن انواع مفاهیم و مطالب به کار رفته 2- تحلیل محتوا به منظور تعیین اهداف آموزشی ( طریقه ای عکس حالت اول) 3- تحلیل محتوا به منظور بررسی معیار های انتخاب محتوا 4- تحلیل محتوا به منظور تعیین نقاط ضعف و اصلاح برنامه. 5- تحلیل محتوا به منظور بررسی میزان در گیر شدن یاد گیرنده با محتوای کتاب . سازماندهی محتوا : علاوه بر ضرورت توجه به انتخاب محتوا ف لازم است سازماندهی آن نیز به صورت مناسب انجام شود. ممکن است یک محتوای خوب بدون سازماندهی مناسب ، در یادگیری موثر نباشد. سازماندهی محتوا یعنی ترتیب ارائه محتوای آموزشی بر پایه ملاک هایی مشخص. ملاک های سازماندهی محتوا : 1- توالی : کدام محتوای یادگیری باید در پی کدام مطلب بعدی قرار گیرد؟برای پاسخ به این سوال باید اصول توالی محتوا را بشناسیم . توالی در سازماندهی محتوا دارای 5 اصل است که عبارتند از : الف) از ساده به مشکل باشد . ب) از کل به جز باشد. پ) دارای ترتیب زمانی باشد . ت) از معلوم به مجهول حرکت کند. ث) آموزش همراه با عمل باشد. 2- تداوم؛انتقال یک نوع از تجارب آموزشی طی یک دوره زمانی معین. 3- وسعت؛ برنامه درسی دارای گستردگی لازم باشد . 4- تعادل ؛ بین محتوا و توان یادگیرنده . 5- ارتباط عمودی و افقی . ( در یک درس ، در یک کتاب ، در یک برنامه ، در یک دوره تحصیلی ، در یک نظام آموزشی) در ادامه این مبحث با استفاده از روش ویلیام رومی نسبت به تحلیل محتوا کتاب سیر اندیشه های نو در فلسفه جغرافیا از جنبه داشتن مشخصه های یک کتاب آموزشی ، اقدام شده است . لازم به گفتن است که تنها در یک بعد این روش یعنی تحلیل و ارزشیابی متن با فرض در نظر گرفتن جملات کتاب ، به جز سر فصل ها ، شرح زیر اشکال ؛ منحنی ها یا پیشگفتار فصل ها این تحلیل صورت گرفته است و تحلیل و ارزشیابی شکل ها؛بررسی و تعیین شاخص فعالیت های پیشنهاد شده؛تحلیل و ارزشیابی پرسش های پایان فصول؛ و تحلیل و ارزشیابی خلاصه فصول به فرصتی دیگر موکول میگردد. برای ...
معرفی کتاب كليات و مباني برنامه ريزي درسي
عنوان كتاب: كليات و مباني برنامه ريزي درسيمولف: سيد عباس رضوي، عضو هيات علمي دانشگاه شهيد چمران اهوازناشر: بهتا پژوهشمخاطبان كتاب مخاطبان این کتاب متنوع هستند. کارشناسان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت، مربیان و معلمان، دانشجویان رشته علوم تربیتی، کارشناسان مراکز تربیت نیروی انسانی در صنایع و سازمانها، و همه کسانی که قصد دارند دیدگاهی کلی نسبت به برنامه‌ریزی درسی پیدا کنند می‌توانند از این کتاب استفاده نمایند. لازم به ذکر است که این کتاب مباحث پیشرفته در برنامه‌ریزی درسی را شامل نمی‌شود؛ بلکه به طور عمده در تالیف آن سعی شده است مباحث کلی و مقدماتی مطرح شود تا کسانی که از برنامه‌ریزی درسی اطلاع اندکی دارند به خوبی مطالب کتاب را درک کنند. ساختار كتاب در این کتاب سعی شده است موضوعات و مباحث مختلف علمی و آموزشی به گونه‌ای مطلوب سازماندهی شود. کتاب حاضر از نه فصل تشكيل شده كه عبارت است از: فصل اول) مفاهیم برنامه‌ریزی درسی: شامل فواید برنامه‌ریزی، مراحل برنامه‌ریزی، مفاهیم برنامه‌ریزی، برنامه درسی و برنامه‌ریزی درسی، دیدگاه‌ها و مراحل برنامه‌ریزی درسی فصل دوم) مبانی برنامه‌ریزی درسی:شامل مبانی فلسفی برنامه‌ریزی درسی، مبانی اجتماعی برنامه‌ریزی درسی، و مبانی روانشناختی برنامه‌ریزی درسی فصل سوم) نیازسنجی در برنامه‌ریزی درسی:شامل مفهوم نیاز و نیاز سنجی، اهمیت و اصول نیازسنجی، الگوها و روشهای نیازسنجی فصل چهارم) هدف در برنامه‌ریزی درسی:شامل مفهوم هدف، الگوی تعیین هدف در برنامه‌ریزی درسی، سطوح هدفها و نگارش آن، طبقه‌بندی هدفهای آموزشی فصل پنجم) محتوای برنامه درسی:شامل مفهوم محتوا، معیارهای انتخاب محتوا، ضرورت سازماندهی محتوا، انواع و روشهای سازماندهی محتوای برنامه درسی فصل ششم) روشهای آموزش و تدریس:شامل اصول انتخاب روشهای تدریس؛ و تعدادی از روشهای تدریس و آموزش از جمله سخنرانی، بحث گروهی، روش اکتشافی، نمایش عملی، ایفای نقش، پرسش و پاسخ، و یادگیری از طریق همیاری فصل هفتم) فناوری، رسانه و برنامه درسی:شامل مفهوم رسانه و فناوري آموزشي، روشهای ارائه برنامه، ضرورت و فواید بهره‌گیری از رسانه ها، طبقه‌بندی رسانه‌های آموزشی، انتخاب رسانه و برنامه‌درسی فصل هشتم) اجرای برنامه درسی:شامل رویکردها و روشهای اجرای برنامه درسی؛ عوامل، افراد و گروه‌های موثر در اجرای برنامه درسی؛ و راهکارهای اجرای موفق برنامه درسی فصل نهم) ارزشیابی برنامه درسی:شامل مفهوم ارزشيابي و ارزشیابی برنامه درسی، کارکردهای ارزشیابی، انواع و ابعاد ارزشيابي، رهنمودهای ارزشیابی اثربخش برنامه ...
نمونه پروپزال من جهت رویت استاد
عنوان تحقيق : بررسی و ارزشیابی اهداف و محتوا و روشهای تدریس کتاب مطالعات اجتماعی پایه پنجم ، مقطع ابتدایی بر مبنای علایق و تواناييهای ذهنی دانش آموزان از دیدگاه آموزگاران شهرستان مهران استان ایلام در سال تحصیلی 91 – 92 نام دانشجو : علی طبیعت شناس منفرد رشته تحصیلی : علوم تربیتی گرایش : برنامه ریزی درسی مقطع : کارشناسی ارشد استاد راهنما : دکتر بختیاری اردیبهشت 1392 تلفن : بيان مساله : اجتماعی شدن جریانی است که در آن هنجارها، مهارت ها ، انگیزه ها ، طرزتلقی هاو رفتارهای فرد شکل می گیرد تا ایفای نقش کنونی یا آتی او در جامعه ، مناسب و مطلوب شناخته شودو این جریان از همان لحظه اول تولد کودک، آغاز می شود و در آن بعضی از افراد و گروهها و سازمانهای اجتماعی نقش کلیدی دارند. اجتماعی شدن شخص را وادار می کند که بخشی از اجتماع شده و در فرهنگ آن سهیم باشد و اجتماعی شدن مستلزم این است ، فرد به طریقی فرهنگ پسند رفتار کرده ، حداقل به ارزش ها، آرمانها و انگیزش های متداول در گروه های متعدد فرهنگی که قرار است خود بخشی از آن باشد ارج بنهد. بنابراین اگر دانش آموزان به درس تعلیمات اجتماعی علاقه مند باشند و توانایی درک و فهم آن را داشته باشند به راحتی می توانند با استفاده از مهارتهای اجتماعی با دیگران ارتباط برقرار کنند یعنی با دیگران زندگی کنند و سازگاری داشته باشند . رشد اجتماعی مهمترین جنبه شخصیتی افراد است که هر قدر فرد سازگارتر و دارای روابط اجتماعی قوی تر باشد می تواند در بستر اجتماع از نظر شخصیتی و شغلی موفق تر باشد(ملکی،حسن،ص75). هرجامعه ای بر اساس نظام ارزشی حاکم بر آن در صدد تعليم و تربيت افرادی است که آرمانهای خود را در وجود آنها آشکار می سازد. برخی از مصاديق اين آرمانها عبارتند از: معتقد بار آوردن يادگيرندگان، ترويج ايدئولوژی خاص،ايجاد نگرش مثبت به نوع دوستی، عدالت خواهی، هنجارهای اجتماعی و نظاير آن.بخش اعظمی از اين اهداف و ارزشها از طريق نظام ارزشی موجود در هر جامعه ای محقق می شود. آموزش و پرورش فرايندی است که هدف آن ايجاد تغييرات مناسب و مطلوب در ابعاد مختلف وجودی دانش آموزان می باشد. با تکيه بر چنين توصيفی است که مهم ترين کاربرد آموزش وپرورش را می توان در اجتماعی کردن دانش آموزان به منظور حفظ و بقای مادی و معنوی جامعه دانست(راهنمای برنامه درسی تعليمات اجتماعی،1379.ص1). برنامه درسی جزء اساسی هر نظام آموزشی است و در واقع نقش کليدی و حساسی در تغيير و اصلاح نظام آموزشی ايفا می کند و با توجه به اهميت و حساسيت اين نقش، ارزشيابی مستمر برنامه های درسی در سطوح گوناگون ضروری به نظرمی رسد. به طور کلی موضوع برنامه درسی ...