فرهنگ لغت هزاره
تاریخ، فرهنگ و تمدن هزاره ها
متن سخنرانی خواهر فرزانه ربانی در محفل: "هزاره گی کلچرل پروگرام" خواهران و برادران عزیز همانطور که تذکر داده شد محفل امروز به مناسبت دعوت هزاره ها به خودیابی و خود شناسی دایر گردیده است. خودیابی و خودشناسی هم در فرهنگ ها و تمدن ها دارای اهمیت است و هم در آموزه های دینی روی آن تکیه شده است. در آموزه های دینی ما چنین چیزی وجود دارد که من عرف نفسه عرف ربه، یعنی هر که خود را شناخت خدای خود را میشناسد. چنین چیزی اهمیت خودشناسی را نشان می دهد. زیرا جامعه و مردمی که خود را نشناسد خدای خود را نیز نخواهد شناخت. در نتیجه چنین نا آگاهی است که آدم نمی دانند جهان چیست؟ جهان به کدام جهت حرکت می کند؟ و او خود کیست؟ و نقشی را که باید در این جهان داشته باشد چیست و او چگونه نقش جهانی خود را بازی کند؟ خود شناسی چیست از کجا آغاز می شود و چه نتایج مثبت را به بار می آورد؟ خود شناسی را اگر تعمیم دهیم و آن را عبارت از خودشناسی یک ملت وجامعه بدانیم باید بگوییم خود شناسی عبارت از این است که یک ملت موقعیت جغرافیایی ویژگیهای فرهنگی، تاریخی و توانایی های انسانی خود را بشناسد و از آن در راستای پیشرفت و ترقی بهره گیری نمایند. قهرأ چنین برداشتی از خودشناسی این مسأله را نیز نشان می دهد که خود شناسی را از کجا آغاز کنیم؟ خود شناسی از شناخت فرهنگ تاریخ و موقعیت جغرافیایی آغاز می شود. هرگاه ما امور مذکور را شناختیم صاحب شخصیت فرهنگی و تاریخی میشویم. و با قدرت با فرهنگ ها و تمدن های دیگر وارد تعامل و گفتگو میشویم. و با بهره گیری از تجربه های مثبت دیگران در راستای پیشرفت گام بر می داریم. همین است نتیجه مثبت خودیابی و خودشناسی. هزاره ها به عنوان یک ملت بزرگ که عمدتا در افغانستان، ایران، پاکستان، آسیای میانه و سایر جهان به صورت گروه های قومی کوچک و نسبتا بزرگ زنده گی می کنند. نیز دارای فرهنگ و تاریخ خود است. این مردم که به قبایل بزرگ تقسیم شده از نژاد واحدی به نام نژاد ترک منحل می باشند. این مردم از خود تاریخ و فرهنگ درخشان و تمدن غنی داشته اند که در تاریخ بنام فرهنگ و تمدن کوشانی ها، غزنوی ها، تیموری ها و مغلیه هند یاد شده است. این فرهنگ و تمدن های که ذریعه هزاره ها بوجود آمده اند با آنکه در ردیف بزرگترین فرهنگ و تمدن های جهان قرار دارند در اثر انقطاع فرهنگی و تمدنی برای هزاره ها ناشناخته باقی مانده اند.به همین خاطر است که هزاره ها شخصیت حقوقی و تاریخی ندارند. و از حقوق و شخصیت حقوقی خود در ساحه ملی و جهانی قدرت دفاع را ندارند. برای یافتن شخصیت حقوقی و تاریخ خود باید هزاره ها فرهنگ و تمدن خود را به صورت عمیقتر بشناسند و به جهان معرفی نمایند. چنین ...
مجموعه فرهنگ های لغت چند زبانه به فارسی
این مجموعه فرهنگ های لغت توسط جناب آقای رضا کارگر تهیه شده است و به طور رایگان در اختیار کاربران قرار گرفته است که شامل فرهنگ نامه های زیر می باشد: - فرهنگ لغات عربی به فارسی - فارسی به عربی (قاموس)- فرهنگ لغات انگلیسی به فارسی (طلائی)- فرهنگ لغات فرانسه به فارسی- فرهنگ لغات آلمانی به فارسی- فرهنگ لغات ایتالیائی به فارسی- فرهنگ لغات اسپانیائی به فارسی- فرهنگ لغات فنلاندی به فارسی- فرهنگ لغات سوئدی به فارسی ویژگی کلی تمامی این فرهنگ های لغت این است که امکان خواندن لغات از روی کلیپ برد ویندوز را دارد. رابط کاربری این برنامه به زبان فارسی می باشد. در این لغتنامه ها از هیچ فارسی سازی استفاده نشده لذا این لغتنامه ها با استاندارد فارسی Microsoft که بر روی ویندوز XP و ویندوز 2000 قراردارد سازگار است. بانک اطلاعات این نرم افزار ها از کد پیج UTF8 استفاده می کند. این لغتنامه مناسب ویندوز XP و 2000 می باشد. دانلود فرهنگ لغت عربی به فارسی با حجم ۴.۹ مگابایت دانلود فرهنگ لغت انگلیسی به فارسی با حجم ۵.۴ مگابایت دانلود فرهنگ لغت فنلاندی به فارسی با حجم ۴.۲ مگابایت دانلود فرهنگ لغت فرانسه به فارسی با حجم ۴.۱ مگابایت دانلود فرهنگ لغت آلمانی به فارسی با حجم ۳.۹ مگابایت دانلود فرهنگ لغت ایتالیایی به فارسی با حجم ۳.۷ مگابایت دانلود فرهنگ لغت اسپانیایی به فارسی با حجم ۴.۴ مگابایت دانلود فرهنگ لغت سوئدی به فارسی با حجم ۵.۱ مگابایت توجه : هر دیکشنری به صورت مستقل نصب میشود:
فرهنگ لغات خوراسگاني
فرهنگ لغات خوراسگاني در بين لهجه‌ها و گويش‌هاي زبان شيرين فارسي و در كنار لهجه شيرين اصفهاني گويش قديم شهر خوراسگان نيز يكي از اين شيريني‌هاست. اين لغات بخشي از فرهنگ لغات خوراسگان است كه برخي از آنها منسوخ شده و برخي ديگر هنوز هم مورد استفاده قرار مي‌گيرد. البته ممكن است بعضي از اين كلمات در جاهاي ديگر نيز استفاده شود ولي آنچه ما ميدانيم اكثر اين كلمات مختص به شهر خوراسگان است. لغت معني چوقولي، چُقُلي = شكايت ، شكوه چنگولي بازي = تاب بازي عَرچِك = عروسك جَلْد = زود، سريع فِرْز = تند ، سريع جَلَب = باهوش همراه با شيطنت هيز = باهوش همراه با شيطنت تُخْس = شيطنت كردن - تقسيم كردن آليش كردن = عوض كردن جَخْ ، جخ تازه = همين الآن چَرقَت = چهارقد، روسري شُشتَن = شستن هَشتَن =گذاشتن چاشت= صبح، قبل از ظهر ناشتا = صبحانه نخورده ناشتاي = صبحانه پِسّين =عصر شوم = عصر اُرُسي = كفش اُرُسي = سالن پذيرايي، مهمانخانه گاليش = گالِش، كفش سَرسَرا = راه پله سَرُوارِسي = كاوش كردن، برانداز كردن چايْدِه = سرما خورده، سرد شده چِدِه؟= چطور شدي؟ چرا اين حالي؟ اَنَثي ، اَناثي= خيلي كم رَش = دفعه، مرتبه كُجي = دكمه چِقِرِه = گِرد مانند غِناث = كج كيلِه = اندازه، وزن، مقدار غِليظ بَند = پيش بند كودك يِخدِه = يك مقدار، يك كم تارِه = تغار گُنده = بزرگ اتفار = شكلك درآوردن، شيطنت كردن تيارت = شكلك درآوردن، شيطنت كردن چيليك = 20 ليتري فلزي جِرز = ديوار چينه = ديوار (گلي) دوري (دُري) = بشقاب بزرگ يَقي = لابد سِگِرمِه = چشم و ابرو (اخمو) سُلُقمِه ، سُقُلمِه = ضربه زدن (به بدن كسي) گُرمُشتِه = مُشت سُبا = فردا كارتُن = عنكبوت پِلا چِفتِك = قلاب گرفتن سَلَندِر = بيكار، علاف اُردَنگي = پس گردني تيپّاي = لگد هِرِّيْ = در هم، بدون نظم شِفتِه = كَته (برنج دمپخت) شِفتِه = شَته (آفت گياهان) شِفتِه = شناژ، مخلوط آهك و آب و خاك گِزِه = لقمه گِزِه = گاز گرفتن قازي = لقمه يانِه = هاون (سنگي) دسگانِه = دسته هاون دَنگي = نوعي دسته بلند هاون با ته فلزي كه براي پوست كندن ذرت و جو استفاده مي‌شود كِراش (كردن) = صرف (كردن)، ارزش (داشتن يا نداشتن) زنبور زاري = زنبور قرمز شُلات = گل و لاي پُكيد = تركيد، منفجر شد بُقچِه = دستمال چَچَب = دستمال بزرگ، چادر شب گرمايْ = الك ريز قلبول = الك درشت وَخي = برخيز، پاشو گُشنِه = گرسنه هار و هورون = گرسنه‌گي همراه با دستپاچگي اُشدُي = عجله دول = دلو كوچولي چي = خيلي كوچك لق = وِل، گشاد لق لق = لك لك بِسّون = بگير، بخر اِسِّدَم = گرفتم، خريدم مِجِّه ...
لغت نامه، دانشنامه، فرهنگ، ....
1- لغت نامه دهخدا2- دانشنامه تخصصی کامپیوتر ایران3- دیک؛ دیکشنری آنلاین: فارسی-انگلیسی و برعکس4- Wikipedia5- ویکی پدیا، دانشنامه آزاد6- فارسی - ترکی آنلاین7- فارسی یک دو سه (فارسی- انگلیسی و برعکس)8- ترجمه با گوگل (Google Translate)؛9- دانشنامه جهان اسلام10- دایره المعارف ایرانیکا (Encyclopedia Iranica)؛11- دایره المعارف ها12- دایره المعارف جهان (Free Online Encyclopedia)؛13- مترجم آنلاین متون و کلمات14- ابرفرهنگ پیوسته برای جستجو در صدها فرهنگ معتبر (OneLook Dictionary)؛15- فرهنگ انگلیسی به انگلیسی (Dictionary.com)؛16- دایره المعارف، سالنامه، اطلس و... رایگان آنلاین (Infoplease)؛17- فرهنگ رایگان آنلاین بابیلون (Babylon)؛18- دیکشنری فارسی - انگلیسی19- دیکشنری فارسی (Perdic)؛20- آریادیک21- آبادیس؛ فارسی، عربی، انگلیسی، دهخدا22- دیکشنری، دایره المعارف و تزاروس23- دیکشنری آنلاین فارسی انگلیسی (BestDic)؛24- Answers؛25- آریانپور26- واژه؛ واژه‌نامه نوین فارسی به فارسی برای هزاره سوم27- المعانی؛ قاموس عربی- عربی و عربی- انگلیسی و برعکس28- واژه یاب؛ لغتنامه دهخدا، معین، دیکشنری29-
پژوهشی پیرامون هویت هزاره ها
عناوینی که محورهای اصلی این پژوهشنامه را تشکیل می دهد بدین قرار است: واژه هزاره، هویت هزاره ها،کوشش برای تحریف هویت هزاره ها، آغاز پژوهش ها در باره شناخت هزاره ها، دیدگاه های برخی از تاریخ نگاران و جامعه شناسان معاصر در این زمینه، آیا هزاره ها از تبار کوشانی ها و یفتلی ها اند؟، ویژگی های هزاره ها ، دفاع از کشور،استعداد سرشار، زبان و گویش،دوره های تاریخی و ... مقدمه ولتر می گوید : " تاریخ قصه یی است که به عنوان حقیقت روایت می شود، اما قصه، تاریخی است که آن را به عنوان دروغ نقل می کنند". سارتر نیز همین فهم را با تفاوتی اندک بیان می کند و می گوید : " انسان، ناقل قصه است و درمیان قصه ی خود و دیگران زندگی می کند". استاد عبدالحسین زرین کوب می گوید: تاریخ، رمانی است که قهرمانانش وجود واقعی دارند، درصورتی که رمان، تاریخی است که قهرمانانش اشخاص فرضی اند. لذا تاریخ و داستان، محل نوسان آدمی میباشند". تاریخ حکایت طولانی انسان ها و داستان گذر بشریت از مرزهای حیوانیت به تمدن های بزرگ است. انسان ها طی نسل های پی درپی ، حاصل دست رنج گذشتگان خود را توسعه دادند و به پیش رفتند. هر قومی بر ویرانه های اقوام پیشین مستقر شدند و هر یک گمان بردند که عالی ترین محصول همه تاریخ شده اند ولی پس از چندی، غفلت ها و غرورها آنها را هم در خود گرفت. اما آنچه بر جای ماند ، دستاوردهای تمام بشریت بود که خواه نا خواه ،از هر قومی به قومی دیگر منتقل می شد. تمدن ها از پی هم ظاهر شدند و به مرورو درطی قرن ها ، هنر و معماری وعلوم و دیگر دستاوردهای انسانی را گسترش دادند. انسان این موجود پیچیده ، گاهی فجایع فراوانی به بار آورده و گاه عالی ترین نمونه های انسانیت را به پیشگاه تاریخ معرفی نموده است. اما به هر حال باید دانست که هرچه شده است ، حاصل دسترنج خود انسان است. لذا هرچه هستیم و هرآنچه می خواهیم باشیم یا آرزویش را داریم ، محصولی است که زمینه ها و نیازهایش را می توان مهیا نمود و می توان از نو ساخت و پدید آورد. بررسی تاریخ در واقع، به معنای برخورد با سرگذشت تلخ وشیرین مردم یک سرزمین است. سنت تاریخی چنان میشود که گاهی قهرمانان یک سرزمین، در آن سوی دیگر دشمنان فراموش نا پذیر مردم اند. بطور نمونه مردم ما نام سلطان محمود و احمد شاه درانی را فاتحان کبیر می خوانند. در حالی که هردو برای مردم هندوستان، غارتگران کبیر هستند. تاریخ ملی هر قومی، یاد نامه و حافظه ی سرزمین آنها است. اهمیت تاریخ، در حقیقت یابی آن نهفته است. پیش از تاریخ نگاری، به اندیشه های حقیقت بین، انصاف محور و تاریخ نگراحتیاج است. تاریخ نگار باید بستر تاریخ ( جامعه )، محور تاریخ ( مردم ) ، رفت و ...
علی محمد حق شناس، زبان‌شناس و سرپرست فرهنگ هزاره، درگذشت
علی محمد حق شناس، زبان‌شناس و سرپرست فرهنگ هزاره، درگذشت علی محمد حق شناس، متخصص زبان شناسی و آواشناسی، فرهنگ نویس و مترجم، روز جمعه، ۱۰ اردیبهشت در ۷۰ سالگی درگذشت. یادش گرامی باد. علی محمد حق شناس استاد بازنشسته دانشگاه تهران، از اعضای شورای بازنگری در شیوه نگارش و خط فارسی و رییس انجمن علمی نقد ادبی ایران بود. آقای حق شناس سرپرستی تالیف فرهنگ انگلیسی به فارسی هزاره را بر عهده داشت که از بهترین فرهنگ های دوزبانه امروز ایران به شمار می رود. فرهنگ هزاره برنده کتاب سال در بیستمین دوره انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی شده بود. علی محمد حق شناس که دکترای خود را در رشته زبان شناسی و آواشناسی عمومی از دانشگاه لندن گرفته بود، در حوزه نقد ادبی و زبان شناسی آثار متعددی نوشت و ترجمه کرد. او از سال ۱۳۵۲به ایران بازگشت و در دانشگاه ملی (دانشگاه شهید بهشتی) و سپس دانشگاه تهران به تدریس پرداخت. از کتاب های شاخص او می توان به آواشناسی (فونتیک) - که در دانشگاه تدریس می شد، بازگشت دیالکتیک و زبان و ادبیات فارسی در گذرگاه سنت و مدرنیته اشاره کرد. علی محمد حق شناس در حوزه زبانشناسی و ادبیات کتاب های متعددی ترجمه کرد، از جمله زبان اثر سایپر، زبان اثر بلومفیلد، مكاتب زبان‌شناسي نوين نوشته پيتر سورن و تاریخ مختصر زبانشناسی نوشته رابرت هنری روبینز. او در حوزه ادبیات هم کتاب هایی ترجمه کرد از جمله رمان به روایت رمان نویسان، تولستوی اثر هنری گیفورد و سروانتس اثر پیتر ادوارد راسل که در مجموعه بنیانگزاران فرهنگ امروز منتشر شد. ترجمه بودا نوشته مايكل كريدرز، بودن در شعر و آینه و مجموعه مقالات ادبی از دیگر آثار دکتر حق شناس بود. آقای حق شناس در حوزه نقد ادبی نیز صاحب نظر بود و چند نقد پرمایه در نشریات ادبی ایران به ویژه در مجله نگاه نو منتشر کرد. علی محمد حق شناس که متولد سال ۱۳۱۹جهرم بود، ظهر امروز در بیمارستان پیامبران تهران درگذشت. پیکر او روز دوشنبه تشییع خواهد شد و بنا به وصیتش در کلاردشت به خاک سپرده خواهد شد.
درنگی در معناشناسی واژه هزاره و آزره
درنگی در معناشناسی واژه هزاره و آزرههزاره، در سده‌های اخیر به عنوان نام قومیِ کتله‌ی بزرگی در افغانستان طرح شده است. برخی تنها با تمرکز بر روی همین واژه می‌خواهند هویت این جماعت بزرگ انسانی را تفسیر کنند که رویکرد فروکاسته و انحرافی است. تمرکز بر روی نام به تنهایی نمی‌تواند هویت و تاریخ یک قوم را نشان دهد، چنان که واژه افغان، تاجیک و… نمی‌تواند آیینه هویت قومی آنان باشد.درنگی در معناشناسی واژه هزاره و آزرههزاره، در سده‌های اخیر به عنوان نام قومیِ کتله‌ی بزرگی در افغانستان طرح شده است. برخی تنها با تمرکز بر روی همین واژه می‌خواهند هویت این جماعت بزرگ انسانی را تفسیر کنند که رویکرد فروکاسته و انحرافی است. تمرکز بر روی نام به تنهایی نمی‌تواند هویت و تاریخ یک قوم را نشان دهد، چنان که واژه افغان، تاجیک و… نمی‌تواند آیینه هویت قومی آنان باشد.واژه هزاره، در سده‌های اخیر عنوان قومی یافته است. در گذشته قومی که امروزه به نام نوشتاری «هزاره» معروف شده، به نام‌های غوری، غرجستانی، سیستانی، زابلی، بامی و… یاد می‌شده است. در هزاره‌پژوهی مهم خود این مردم است که مغول واقع شده است. به جای بررسی مولفه‌های هویت‌بخش زنده‌ی آنان، به آدرس‌های غلطی فرستاده شده است.هزاره و آزره، گونه نوشتاری و گفتاری است، که فکر می‌کنم، همان گونه چهره هزاره‌ها باعث شد برخی مانند دکنی و اروپایی‌ها هزاره‌ها را ادامه‌ی مغول بشمارند؛ تشابه آوایی واژه هزاره و آزره نیز چنین به وجود آورده است.پیش از بررسی قدمت واژه، از نظر زبانی بحث شود که جریان این اشتباه کجاست؟ این مردم، عنوان قومی خود را «آزره» در لهجه غزنی و «اَزَره» در لهجه‌ی دیزنگی تلفظ می‌کنند. آزره، ربطی به «هزار» ندارد. این مردم، عدد «هزار» را «اَزار» تلفظ می‌کنند.هزار= ازار؛هزاری= ازاری؛هزاران= ازاران؛مقایسه شود با جمع و مفرد واژه آزره؛آزره= مفرد؛آزرگو [هزارگان]: جمع؛آزر، آزره:آدر، آتر، آذر، آزر، آتش؛ دیگردیسی یک واژه است. آزره، یعنی منسوب به آتش، که حکم قبله را در دین پیشین این سرزمین یعنی دیانت زردشتی داشته. به احتمال زیاد اصل نام این قوم از دیانت‌شان سرچشمه گرفته و به دلیل شهره شدن به دیانت زردشتی، آزره گفته شده‌اند. تشابه آوایی با هزاره، و در پی آن فرض‌های مغولی تباری و… دسیه‌های تلخ باعث شده که این با هزاره ارتباط داده شود.نام‌های شخصیت‌های سیاسی تاریخی نیز موید این نام است. حمزه آزرک شاری، منسوب به شارهای غرجستان، که 43 سال در برابر عباسیان جنگید و از لشکرش بیش از 40000 (چهل هزار) نفر در برابر عباسیان کشته شدند. آزرویه و… موید چنین نام و برداشتی است.روایت ...