طرح های سنتی روی پارچه
طراحی روی پارچه؛ منبع درآمد مسلمانان مالایی
همواره اگر به پوششهای اسلامی و بومی مسلمانان در میان برخی ملیتها، اقوام و کشورهای دارای دین مبین اسلام توجه ویژهای مبذول داشته شود، به این نکته خواهیم رسید که این نوع پوششها علاوه بر اینکه توانستهاند آموزههای مذهبی و دینی مسلمانان را به عینه تحقق بخشند، قدمت بسیار طولانی هنر اسلامی را نیز حفظ کردهاند. * طراحی روی پارچه؛ هنری کهن در بستر مدرنیته در برهه کنونی اگر از هنر طراحی روی پارچه در مالزی سخن گفته شود، خیلی دور از انتظار نیست که بسیاری بگویند مگر می‌شود در کشور پیشرفتهای همچون مالزی، چنین آثاری با همان شیوههای قدیمی و بسیاری کهن مردم این کشور خلق شود؟ در بررسی نحوه دوخت پارچه‌های سنتی در کشور مالزی به این نکته خواهیم رسید که طراحی روی پارچه دیگر امروز "هنری کهن در بستر مدرنیته" در این کشور است و تمام آنچه به عنوان توسعه، پیشرفت، رشد اقتصادی، مدرنیته و . . . در مالزی مطرح می‌شود، نتوانسته است بر انگیزه مسلمانان این کشور در تولید پارچه‌های بومیشان تاثیر بگذارد. مسلمانان مالایی گرچه در مجتمعهای متعدد، متنوع و بسیار بزرگ خود در شهرهای مختلفشان با ارائه تولیدات کشورهای جهان در زمینه پوشش، لباس و مد مواجه هستند، اما به هیچ وجه قبول نکردهاند که با وجود این شتاب در پیشرفت و رسیدن به بازارهای جهانی باید هنر دیرینه و میراث پدری خود را کنار بگذارند. تعارضی که امروز در کارگاههای کوچک مالاییها در حومه شهرها و روستاهای مالزی با برجهای سر به فلک کشیده و مجتمعهای بزرگ خرید در این کشور دیده نمی‌شود، چیزی نمیتواند باشد مگر تجلی هنر دینی در کالبد مسلمانان مالایی! * نگرش اشتغالزایی به طراحی روی پارچه دولت و مسئولان مالزیایی بیتردید دریافتهاند که در این کشور، طراحی روی پارچه میتواند علاوه بر حفظ سنتهای اسلامی در پوشش به خصوص زنان این کشور، راهی برای اشتغالزایی قشر قابل توجهی از بومیان به ویژه بخش اعظمی از آنان که دارای ذوق هنری هستند، باشد. طراحی روی پارچه در مالزی رشته‌ای کاملاً ذوقی و هنری تلقی می‌شود که حتی دانش‌آموزان نیز قادر خواهند بود تا این رشته را انتخاب کنند؛ البته افرادی میتوانند در این راه کار خود را ادامه دهند که اهل حوصله، دارای ذوق هنری و آشنا به شرایط اجتماعی، روحیات و ارزش‌های اعتقادی مردم بومی باشند. یک دانشجوی طراحی و دوخت پارچه در مالزی که اتفاقاً در کارگاه کوچکی در حومه شهر کوالالامپور به کار در رشته خود میپردازد، در گفتوگو با خبرنگار اعزامی فارس به مالزی میگوید: هنر طراحی ...
مدل لباس های سنتی
پیراهن و مانتو با رنگهای زیبای بهاری از پارچه نخی قابل استفاده از دور و در دو رنگ و دارای تزئین گل لوتوس در دو روی مانتو و همچنین سر دست مانتو الهام از گل صدستون تخت جمشید می باشد. ترکیبی از نمادهای رنگ و طرح لباس ایرانی در اجرایی متفاوت: گل خورشیدی، نقش های کاشی ایرانی و ... تلفیقی از سنت و مدرنیزم – از پارچه حریر با حاشیه اصیل ( اورجینال) در روی لباس بصورت ریسه ای که دارای سمبوسه بطرف پائین لباس آمده تزئین گردیده است. این لباس میتواتند با دامن یا شلوار مورد استفاده قرار گیرد. پیراهن و مانتو حاشیه دو تیکه قسمت باسن و سر دست از حاشیه های قدیمی ایرانی استفاده شد است. در سرتاسر مانتو حاشیه های همخوان لباس را زینت داده است. لباس برای مهمانی شب مختلط مناسب است. سوزن دوزی به استیل ترکمن – عبوت دوزی – حاشیه بندی- بندرومی- ریسه ای دوزی های کوچک آنها را دور می زند. حاشیه، در دو بند مزدوج، پارچه از تافته محرماتی راه راه اصیل – آستری چیت اطلسی گلدار قوچک قچک نقره ملی صلیب شکل شاخ گوزن در آن وجود دارد، نشانه شجاعت جسارت در سده سیزه ترکمن صحرا( لباس از موزه شخصی موسسه می باشد. لباس از دو تکه دامن و کت بلند تشکیل گردیده است که قاعدتا باید مورد توجه خانم ها باشد لباس از دو رنگ ساده و گلدارتشکیل شده است گل سر دست تعبیه گردیده و یک مغزی بسیار ظریف دور تا دور مانتو را احاطه نموده است و دامن از دو حاشیه همگون پهن باریک تزئین شده است. همان لباس زیگورات چغازنبیل شوش دانیال می باشد با لباس زیر توانسته مکملی را بوجود بیاورد و جلوی سر تزئین نقره و عقیق از تزئینات زیبای مردمان ترکمن برای زینت استفاده شده است. طرح از یوکابت فرخی می باشد. طراحی از مکتب یزد –گلدوزی زربافت با ماشین در اجرای مدرن شال سر و دامن از سه نوع پارچه حریر-تافته و ساتن بر وردی دوزی شده از پارچه ساتن زرشکی روی حریر و سرمه دوزی کار دست از رنگ تیکه دوزی حاشیه دامن حریر روی سر با یک حریر قسمت بالای دامن آمیخته شده است و یک لباس بسیار مجلل بوجود آمده است. روپوش یا پیراهن و شلوار می تواند برای دختران جوان جاذبه داشته باشد لباس از موتیف پته کرمان نشات گرفته است. پیراهن، مانتو با شال لباسی از کرپ قرمز مانتو از پارچه تافته فرانسه و حاشیه ها بعنوان تزئین و شال سر از پولک های صورتی آبی کمرنگ پر رنگ. لباس از 2 تکه بالاتنه و دامن تشکیل شده که الهام از لباس کرد می باشد. یک کمر روی بلوز دامن قرار گرفته و برای تزئین لباس از پارچه های قدیمی زربفت استفاده شده است. لباس برای استفاده در مجامع عمومی با تزئین از شال بته جقه و حاشیه سراسری جلیقه بنام حاشیه مغولی مشهور ...
نحوه طراحی روی پارچه های مختلف(اشنایی با هنرهای سنتی ایران)
انواع پارچه سادهاين نوع پارچه ها معمولا ساده با سطح مات و تنوع درجات رنگي و يا داراي بافت هايي بصورت ريب ، گره يا اسلاب موجود مي باشد مانند : انواع نخي تترون ترگال شانتون و ... براي رنگ آميزي مي توان از هر ابزاري مانند :مداد رنگ - آبرنگ -گواش- آکريليک استفاده کرد. بهترين ومناسب ترين سطوح کاغذ سفيد ، اشتنباخ ، فابريانو، lr ، کانسون مي باشد والزاما مي بايست سطوح مناسب با ابزار وموادرنگي انتخاب گردد. در اجراي رنگ با هر نوع ابزار بايد توجه داشت که از درجات روشن براي زمينه طرح واز درجات تيره بصورت توناليته رنگي به نقاط سايه روشن لباس رسيد ودر نهايت با آخرين درجه رنگي به قلم گيري وجلوه دادن خطوط وبرشهاي لباس پرداخت .در صورت وجود بافت هاي بصري مي توان قبل از قلم گيري به اجراي بافت مورد نظر پرداخت . پارچه پشميپارچه هاي پشمي از انواع پشم حيواني ويا مصنوعي تهيه مي شود . وبا ضخامت هاي مختلف در فصول سال مورد استفاده قرار مي گيرند براي اجراي رنگ آميزي اين پارچه ازانواع ابزار و شيوه هاي متنوع مي توان بکار گرفت . 1- استفاده از مداد رنگبا مداد رنگ به چند روش مي توان جنسيت پشم را نشان داد :الف - طرح را روي کاغذ سفيد ساده انتقال داده و با استفاده از يک سطح بافت دار شبيه بافت پشت تخته شاسي و امثال آن طرح را قرار داده وفيکس کرده وسپس بوسيله مداد رنگ زمينه را طوري رنگ بزنيد که بافت مذکور به روي طرح نمايان شود در همين حالت مي توان به ايجاد سايه روشن وحجم پردازي وتکميل کار رسيد .ب- پس از رنگ آميزي زمينه بوسيله مدادرنگ مي توان سطح کار را با نوک تيز مداد ويا خودکار هم رنگ زمينه ويا تيره تر به ايجاد بافت هاي بصري شبيه جناغي و ... پرداخت 2- استفاده از آبرنگپس از انتقال طرح بر روي سطح مناسب اّبرنگ مانند انواع مقواي فابريانو، lr ، آرچ در گرم هاي بالا مي توان به روشهاي زير اجرا نمود :الف - قبل از رنگ آميزي ابتدا بوسيله قلمو وآب سطح زمينه لباس را خيس کرده وقلمو را طوري حرکت مي دهيد که مقداري از پرزهاي مقوا نمايان شود . در اين تکنيک سرعت عمل از مسائلي هست که در کيفيت کار نقش بسزايي دارد .همزمان که سطح کار هنوز خيس است به سرعت رنگ زمينه را مي زنيم وبراي ايجاد سايه روشن در اين مرحله رفته رفته زمينه خشک خواهد شد وبه سايه روشن مي پردازيم وبراي سايه هاي نهايي وقلم گيري طرح زمينه کاملا خشک شده است( بايد توجه داشت که اگر زمينه در اين مرحله خشک نباشد حجم زيبا به لباس نمي دهد وقلم گيري بخوبي اجرا نخواهد شد ) ب - براي نشان دادن پشم ...
نمايشگاه طراحي پارچه و لباس هاي طرح سنتي در نگارخانه مهتاب
ديدار از نمايشگاه طراحي پارچه و لباس هاي طرح سنتي در نگارخانه مهتاب جلوه گري طرح هاي سنتي در لا به لاي رنگ ها رويا بختياري اين روزها تالار نگارخانه مهتاب فرهنگسراي كار ميزبان آثار تعدادي از كارشناسان طراحي پارچه و لباس هاي طرح سنتي است كه حاصل پايان نامه هاي خود در زمينه هاي يادشده را در معرض ديد عموم علاقه مندان قرار داده اند. اين نمايشگاه، يكي از برنامه هاي هفتمين جشنواره فرهنگي تابستان تهران محسوب مي شود كه امسال با شعار« سادگي را مشق تابستان كنيم.» توسط سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران درحال برگزاري است.در اين نمايشگاه، آثاري از نسرين فروغي آذر، بهناز شامقازاني، ملاحت شادپور، ساره شهيديان و الهام حسام به نمايش گذاشته شده است. *** ديدن انواع پارچه ها و لباس هاي رنگارنگ در طرح ها و نقش هاي مختلف، هر تازه واردي را در لحظه هاي ابتداي ورود به تالار نگارخانه مهتاب فرهنگسراي كار را به سر ذوق مي آورد. بخشي از پارچه ها روي زمين چيده شده و بر ديوارهاي نگارخانه هم انواع لباس ها با طرح هاي سنتي نصب و آويزان است. بازديد كننده ها هم اغلب خانم ها هستند كه رنگ ها و جنس پارچه ها و لباس ها را تماشا و وارسي مي كنند. «ملاحت شادپور» كه پايان نامه اجرايي خود با عنوان « استفاده از چادر شب مازندران» را در اين نمايشگاه در معرض ديد علاقه مندان قرار داده است، در گوشه اي از سالن براي بازديدكنندگان درباره رشته طراحي پارچه و لباس توضيح مي دهد:« رشته طراحي پارچه و لباس هاي سنتي، حوزه کاملا ذوقی و هنری است. دانش‌آموزانی که این رشته را انتخاب می‌کنند چه بخواهند چه نخواهند باید اهل حوصله و آشنا به شرایط اجتماعی و روحیات و ارزش‌های اعتقادی مردم ایران باشند.» يكي از بازديدكنندگان سوالي درباره خصوصيات و جايگاه رشته طراحي پارچه و لباس در ايران مي پرسد و شادپور در پاسخ مي گويد:« در طراحی پارچه، خصوصیات اقلیمی، آداب و رسوم و باورهای مردم در رنگ‌ها و طرح و اشکال مختلف تأثیر گذار است. همچنين ارتباط این رشته با صنعت نساجی، که بعد از نفت، از صنایع مهم و اشتغال‌زای کشورمان محسوب مي شود، جايگاه آن را به مراتب بالاتر برده است.» بخش وسيعي از فضاي نگارخانه به نمايش لباس هايي با طرح هاي سنتي اختصاص يافته و استقبال بازديدكنندگان هم اغلب از بخش است. «نوش آفرين بهرامي» از اهالي محله هاشمي كه به همراه دخترش براي بازديد از نمايشگاه آمده اند، درباره پارچه ها و لباس هاي ارائه شده در نمايشگاه مي گويد:« ...
رودوزی‌های سنتی
شمسه دوزی: شمسه دوزی ، نقش و نگاری که با گلابتون بر جامه دوزند … شمسه به نقش و نگاری که با گلابتون روی لباس می دوزند و آنچه که از فلز به شکل خورشید درست کنندو بالایقبه یا جای دیگر نصب نمایند و به معنی بت و صنم نیز گفته شده است.شمسه دوزی به دوختی گفته می شود که طرح و نمایی از خورشید را با قمرهای اطراف آن یا نمای ترنجی را بصورت تنها یا همراه با سر ترنج ها و نیم ترنج ها تجسم بخشیده باشند.شمسه بصورت قرص خورشیدی یا ترنجی بشیوه مذهب یا مرصع بصورت ساده یا کاسه و نیم خودنمایی نموده و در داخل آن بصورت رنگین نویسی، نام کتاب و صاحب کتاب و گاهی نام خطاط و مذهب در آن درج می گردید .در صفحات بدرقه قرآنی نیز، داخل شمسه دعای قبل و بعد از تلاوت قرآنی بشیوه رنگین نویسی اجرا می گردید. علت نامگذاری این هنر، همانا شکل خاص شمسه و تلالو های اطراف ان می باشد که در اصطلاح بدان شرفه گویند . شمسه از نقوش بسیار دیرینه ایرانی است که ریشه عمیی در تاریخ نقش و طرح ایرانی دارد در هزاره های چهارم و سوم قبل از می لاد، این نقش را بنحوی در روی سفالها، فلزات و سایر فرآورده های هنری می بینیم که مظهر روشنایی، برکت و وفور نعمت محسوب می گردیده است . در آن دروان نقش شمسه درست بصورت قرص خورشیدی و شرفه های اطراف آن خلاصه تر بوده است.در دوره هخامنشی و اشکانی این نقش از رواج کامل برخوردار گردید . در دوره ساسانی اجرای شرفه به شکل خاصی در هنرهای ایرانی مطرح گردید بدین صورت که وسعت دایره مرکزی بیشتر شده و در اطراف آن خطوط موزای یا منحنی یا نقوش مختلف دیگر بکار می رفت. قسمت مرکزی شمسه با توجه به محتوای داخل آن به دو قسمت تقسیم می گردید:شمسه‌خطیشمسه نقشی در نوع اول معمولا در داخل شمسه با استفاده از نخ گلابتون یا نخ ابریشم الوان نام صاحب اثر یا دوزنده یا بافنده آن را دوخته و نقوش اطراف آن را نیز با استفاده از نخ گلابتون،ده یک دوزی با دور دوزی و گاهی کنگره دوزی یا شرفه دوزی می نمودند . و در تذهیب، درون شمسه با مرکب یا رنگهای الوان یا طلا و نقره نوشته می شد و وسط سطور بیشتر بصورت مذهب و گاهی مذهب مرصع و اطراف و کناره ها با تزئینات مختلفی آرایش داده می شد و دور شمسه، شرفه اجرا می گردید.در نوع دوم، قسمت میانی شمسه ها معمولا با نقوش و طر حهای اصیل مثل انواع اسلیمی ها و ختایی ها و ستارگان و یا خطوط متقاطع، اشکال هندسی، گلهای اناری و شاه عباسی و ابرچینی و گل و بته وغیره تزئین می یافت. در دوره اسلامی بمثابه دوران قبلی، کلا شمسه دوزی برای تزئین البسه رسمی سران کشور و صاحب منصبان و نظامیان بکار گرفته می شد که در حد پیگیری نمود. در اوایل دوره صفوی، شمسه ها بیشتر بصورت مزدوج ...
لباس های طرح ایرانی
مجلسي يك لباس مجلسی که در عین پوشیده بودن، بیشتر به درد مجالس خانم‌ها می‌خورد. در این لباس از مدل آستین «سمبوسه‌ای» استفاده شده که در لباس‌های سنتی کردی مرسوم است.طرح کارشده روی قسمت جلویی لباس هم از نقوش سنتی الهام گرفته شده است. این عکس، یک لباس مجلسی است که ضمنا پوشیده هم هست. خوبی‌اش این است که با باز کردن یقه لباس زیری و برداشتن آستین‌هایی که ساق دست را پوشانده‌اند، مي‌توانيد در مجالس زنانه آن را بپوشيد؛ ضمن اینکه به خاطر نوع خاص چین‌ها و شکل هفت و هشتی لبه دامن، لباس بیشتر از آن چيزي كه هست، چین‌چینی و پف‌دار به نظر می‌رسد. هماهنگيست کردن و هارموني رنگ پارچه‌های لباس، با کفش و کیف و حتی انتخاب رنگ مناسب برای هر کاربرد، کار سخت و البته مهمی است. لباس اگر یکرنگ باشد، اصلا دیده نمی‌شود. در شکل2 برای درآوردن لباس از یکرنگی یک عنصر ساده سنتی روی سینه لباس اضافه شده. شکل1 ترکیب بسیار ساده‌ای از رنگهای سیاه و سفید است. این2 رنگ هر دو به شدت خنثی هستند و ممکن است آدم را بیش از حد بی‌روح نشان دهند؛ البته تركيبش دركنار هم معمولا خوب از آب در مي‌آيد. اسپرتعكس 1: اگر از آن تریپ اسپرت‌ها هستید که عمراً دست از شلوار جین نمی‌کشید، بد نیست این مدل را هم ببینید. در این شکل، همان شلوارهاي جين و مانتوهاي خاکستری ساده معمولی با اضافه‌شدن گلدوزی و سوزن‌دوزی‌های سنتی، حسابی ایرانیزه شده‌اند. با این کار، هم از راحتی شلوار جین استفاده شده و هم کمی از غربزدگی نجات پیدا کرده‌اید. عكس 2: این هم یک تریپ دیگر برای اسپرت‌ها. مدل جلیقه‌ای که روی مانتو آمده، شبیه به کفش کتانی است و پوشیدنش با یک کتانی- که رنگش با جلیقه یا مانتو هماهنگ باشد - تیپ ورزشی را تکمیل می‌کند.سنتي اگر طرفدار لباس‌های ایرانی هستید و از پوشیدن محصولات چینی و اروپایی حوصله‌تان سر رفته، بد نیست سراغ لباس‌های سنتی هم بروید. اين شکل‌هاچند مدل از لباس‌های سنتی ایران را نشان می‌دهند. شکل1، لباس مردم قاسم‌آباد شمال است. شکل4هم کمی تا قسمتی شبیه لباس مردم کلات نادری است که البته خیلی ساده‌تر و سبک‌تر از اصل آن است. یک لباس ابریشمی دستباف محلی کلات، بین ۱ تا ۲ میلیون برای خریدارش آب می‌خورد که نشان‌دهنده زحمتی است که پای دوختش رفته. شکل2، نوعی شلیته را نشان می‌دهد که در لباس‌های محلی خیلی از مناطق ایران دیده می‌شود. شلیته بلند است و روی دامن می‌آید و البته به خاطر چاک‌های دو طرف آن، جلوی حرکت را هم نمی‌گیرد. شکل3هم یک‌جور استفاده از دامن‌های چین‌دار است که بیشتر در لباس دخترهای ترک دیده ...
آموزش گونی دوزی : کوسن و روتختی گونی بافی
دوخت انواع کوسن و روتختی با طرح های سنتی (گونی دوزی ) لوازم مورد نیاز گونی بافی : - نخ کاموا – الگو - سوزن کوبلن- نخ و سوزن- قیچی- پارچه آستری- زیپ- گونی به اندازه مورد نیاز مقدمه :ابتدا گونی مورد نظر را با ۴ سانت اضافه از هرطرف (برای دوخت ) جدا کرده و ببرید . مثلاً اندازه کوسن در این کار ۴۵ × ۴۵ است که با ۴ سانتی متر اضافه از هر طرف ۵۳ × ۵۳ می شود . با این روش می توانید انواع سایزهای مختلف کوسن یا روتختی را بدوزید . نکته : در صورت لزوم برای از بین رفتن پرزهای گونی قبل از دوخت آن را با آب سرد آبکشی کنید .۱ -برای آنکه گونی ریش ریش نشود آن را سر دوزی (پاک دوزی )کنید .۲ – کادرمورد نظر را با نخ تیره (مشکی ) دوخته و آن را به صورت حاشیه های کوچک و بزرگ در آورید ( دو حاشیه کوچک در طرفین و یک حاشیه بزرگ وسط ) .۳ -با استفاده از نخ کاموا حاشیه کوچکتر را به شکل دو تایی و به صورت یک در میان قرمز و سبز بدوزید و کار را با این صورت ادامه دهید تا خانه پر شود .۴ – حاشیه بزرگ را که بین دو حاشیه قبلی قرار گرفته مطابق شکل به صورت لوزی بدوزید × و بین آنها یک دانه فاصله بگذارید .۵ – قسمت وسط کار را طبق الگوی انتخاب شده بدوزید ، خانه را شمارش کرده و الگو را کاملاً در وسط کار قرار دهید که اینجا ۳ دانه دوخته شده از هر طرف فاصله دارد ، سپس تمام قسمت های خالی را که زمینه کار نامیده می شود با رنگ دلخواه پر کنید .۶ – پس از پایان کار با دقت آن را آستر کنید به این صورت که :۱ -ابتدا زیپ را به این صورت روی پارچه قرار داده و بدوزید .۲ – پارچه را روی کار قرار داده و کوک بزنید و برای محکم کاری آن را چرخ کنید . جای قرآن و سجاده و جانماز گونی دوزی – آموزش گونی بافی لوازم مورد نیاز گونی بافی :۱٫ گونی به اندازه مناسب۲٫ نخ کاموا( نخ فرش)۳٫نوار تزیینی۴٫پارچه برای آستری۵٫الگو با طرح های متفاوت۱٫ ابتدا اندازه ی مناسب گونی برای جای قرآنی را برش زد ه و از هر طرف ۵ سانت برای جای دوخت بگذارید اندازه ی انتخابی ، در اینجا ، ۴۵×۴۵ است .۲٫ سطح گونی را کادربندی کرد ه و سه حاشیه ی بزرگ و کوچک بدوزید . ۳٫ رنگ نخ حاشیه ها را تیره (مشکی ) انتخاب کنید تا کار شما جلوه ی بیشتری داشته باشد .۴٫ طرح های مورد نظر را متنوع و با رنگ های متفاوت در میان حاشیه ها بدوزید . ۵٫ برای قسمت وسط کار از این الگو با طرح برگ استفاد ه کنید .۶٫ پس از دوخت الگو ، زمینه کار را با رنگ مناسب پر کنید .۷٫ در پایان سطح کار را با پارچه ی آستری کاملاً پوشش د هید و برای محکم کاری حتماً آن را با چرخ بدوزید .۸٫ سپس آن را برگردانید و به این طریق درزها را کنار هم قرار داد ه و بدوزید ( حالت پاکت نامه ) و یک قسمت را مطابق ...