طرح اسلیمی ساده
پیراهن غزل ، با طرح اسلیمی
بیش از تمام رنگ هایت رنگ کاشی را...بیش از تمام لحظه ها وقتی تو باشی را...روزی زنی در عهد شاه عباس عاشق کردسرپنجه های روح یک معمار باشی راآن وقت شعر و رنگ و موسیقی به هم آمیختپوشاند اسلیمی تن عریان کاشی را مقال پیش رو تاملی ست بر مجموعه غزل از" ماه تا ماهی" سروده ی پانته آ صفایی که با 44 غزل، طبع خواننده را میزبان است. مقدمتا عرض شود که در این نوشته دنبال ساختار شناسی غزل وی گرفته نشده است چرا که بحث بیش از این به اطاله میکشید. اما از ویژگی های بارز شعری او که در مقدمه جای اشاره دارد میتوان قافیه ها و ردیف های منتخب شاعر را مثال زد. میل شاعر به ردیف های غیر فعلی از ویژگی های شعری اوست که جلب توجه میکند و البته شاعر از این رهگذربه ابهام شاعرانه ای در بعضی غزل ها دست یازیده و حرفهای ناتمامش را به مخاطب وامیگذارد. ردیف هایی مثل "را" – که بسامد بالایی در جایگاه ردیفهای این کتاب دارد- و "حتی" از این دسته اند. قافیه های وی عمدتا تازه اند و البته گاهی شاعر را به تنگنا انداخته اند و در بعضی غزل ها پرواضح است که ابیات، صرفا بر اساس جبر قافیه سروده شده اند، از جمله غزل 25 این کتاب(پلک بر هم میزند زن خوشه ی انگور را). زبان صفایی زبانی سالم و شاعرانه ست ودر مسیری یکنواخت و آرام به سر می برد. اگرچه اظهار نظر در باب زبان از حد این حقیر تجاوز میکند اما میتوان گفت شاعر جز معدود جاهایی که باز بیشتر به خاطر جبر ردیف و قافیه دچار پیچش های زبانی شده ، زبانی سلیس و روان را داراست. البته شاعر چندان به دنبال کشف های زبانی و اتفاق های درون زبانی نبوده و شعریت را بیشتر در تصویرهای و ویژگی های بیانی جسته است که شرحش خواهد آمد. بررسی سه عنصر در شعر پانته آ صفایی1- تصویر های شعری 2- زنانگی3-جهان بینی 1 به چشمان ضعیفم عاشقی خاصیتی داده استکه آن چه دیگران در او نمی بینند می بینم وقتی قرارست غزل پانته آ صفایی را مرور کنی باید با ذهن آرام بنشینی و آماده باشی برای رویارویی با انبوهی از تصویرهای بکر و تکراری! و اتفاق های مجسم که عشق را دنبال میکنند و از طرح اسلیمی و موسیقی معمار باشی و پروانه های پولکی و میدان نقش جهان سرچشمه میگیرند وبه هق هق قلیان و گریبان دریدن سرنا و صحرای تن و ماه گریبان و دف توفان میکِشند و با زلیخا و جنه الماوی و عطر ریحان و اصلان کوه بازی میکنند! این تصویرها – اگرچه گاهی به تزاحم انجامیده اند - به خودی خود حکایت از عاشقانه هایی ساده و بی پیرایه اند و اگرچه شاید بحث به محتوا بکشید اما پربیراه نیست اگر عشق شاعر را از لابلای تصویرهای ایشان بیرون توان کشیدن!(شعر شد!!!) البته هدف این حقیر، بررسی عشق در زنانگی ایشان بوده اما ...
انواع طرح های و نقوش قالی
۱-طرح آثار باستانی و اسلامی: همانطور که از نام این گونه طرح ها بر می آید این طرح ها از آثار تاریخی ، اشکال تزئینی بناها و کاشیکیری های بنا های تاریخی الهام گرفته شده است. معروف ترین انواع این طرح ها عبارتند از : مسجد شیخ لطف الله ، گنبد کاووس، مسجد امام اصفهان، تخت جمشید، طاق بستان،طاق کسری،طرح زیر خاکی. 2-طرح اسلیمی: از نظر لغوی اسلیم به معنای جوانه و مصدر کلمه ی اسلام است و شکل اسای این طرح از گردش شاخه های درختان گرفته شده است. سابقه ی این طرح به زمان قبل از اسلام می رسد که در طی سالیان دراز این طرح با ذوق و ابتکار هنرمندان ایرانی به اوج خود کمال رسیده است. اسلیمی انواع زیادی دارد که در بسیار ی از قالی ها به کار رفته است و انواع مهم آن اسلیمی ماری و اسلیمی دهن اژدری می باشد. علّت نامگذاری اسلیمی دهان اژدری این است که انتهای هر شاخه به دو شاخه باز همانند دهان باز اژدها تقسیم می شود..اسلیمی ماری نوعی دیگر از اسلیمی است که در آن اسلیمی ها آن چنان گردشی دارند که شبهت زیادی به حرکات مارپیچ تاب های بدن مار دارد. منشا اسلیمی دهن اژدری را ایران و اسلیمی ماری را در چین می دانند. انواع دیگر اسلیمی عبارتند از: اسلیمی ساده، اسلیمی خرطومی، اسلیمی شکسته، اسلیمی لچک و ترنج، اسلیمی ترنجدار اسلیمی گلدار و اسلیمی برگی. 3-طرح افشان: در این گونه طرح ها گل ها ، برگ ها ، پرندگان و حیوانات با هماهنگی خاصی با هم و در فواصل مساوی از هم بر متن افشانده شده اند و به گونه ای خاصّ با هم مرتبط شده اند. قالی ها ی بافته شده با طرح افشان در اکثر موارد فاقد لچک و ترنج هستند و در صورت لچک و ترنج داشتن ابعاد آن ها از حد معمول کوچکتر می باشد. انواع طرح های افشان عبارتند از : افشان عباسی ، افشان دسته گل، افشان حیواندار،افشان شاخه پیچ، افشان ترنج دار، افشان بندی، افشان اسلیمی، افشان دسته گل. افشان دسته گل: در این طرح گلهای شاه عباسی و نقش دسته های گل به ص.رت پراکنده بر متن مشاهده می شود. افشان شاخه پیچ: در این نوع طرح افشان بیشتر از شاخه پیچ های افشان شده بر زمینه فرش استفاده شده است. 4-ایلاتی: این طرح یکی از قدیمی ترین طرح ها می باشد که همان گونه که از نام آن بر می آید ، در میان ایلات و عشایر رایج است که مخلوق ذهن بافندگان ایل می باشد. نقش و نگار های آن هندسی است که از محیط ، ابزار کار ، گل و گیاه ، پرندگان و حیوانات گرفته شده است و این گونه نقش ها علاوه بر فرش در گلیم و جاجیم هم به کار رفته است و نام گذاری این گونه طرح ها یا به نام محلی است که طرح برای اولین بار در آن جا استفاده شده ...
بته جقه را بسیار دوست می دارم...
درود بر تو : بته جقه بُته (یا بوته ) ، از رایجترین نگاره های کهن ایرانی در طرحهای قالی و دستبافته ها، کنده کاریهای روی چوب و سنگ، نقش روی آبگینه ها، سفالینه ها و تذهیب . بته معمولاً به شکل برگِ دندانه داریاست با سری کج که در اندازه های کوچک و بزرگ و با خطهای شکسته ، با کناره های آراسته به گل و برگ ، نقش می شود. کهنترین نقش بته ، در تزیینات پوشش چرمی قمقمه هایی دیده می شود که از مقبره های سکایی در پازیریک * سیبری ، از قرن پنجم ق م ، به دست آمده است . وجود نقش بته در حجاریهای ستون سنگی مسجدی در بلخ ، بر قوری سفالین ری و بشقاب سفالین کاشان ، به ترتیب متعلق به قرنهای چهارم و پنجم و ششم ، نشانة سابقة دیرین آن در هنرهای آذینی ایران است. اثر طبیعی و ملی سرو هرزویل ،هرزیل منجیل. گیلان هنرشناسان در معنای نمادین نگارة بته ای اختلاف نظر دارند. گروهی آن را مظهر شعلة آتش آتشکده های زرتشتی ، گروهی تمثیل بادام یا گلابی یا مشت بسته ، و برخی آن را تجسم گیاهی هندی دانسته اند و، به تبع آن ، نظر داده اند که بتة جقه ای (نوعی از بته رجوع کنید به ادامة مقاله ) از هند به ایران آمده و، به صورتهای متفاوت ، متحوّل و متداول شده است . به نظر نمی رسد هیچیک از این نظریه ها درست باشد و به احتمال زیاد بته در اصل سرو بوده و، برخلاف تصور رایج ، از ایران به هند رفته است . در هنرهای قبل از اسلام نیز نگارة بته به صورت سرو، در مقام درخت مقدس ، مظهر رمزی دینی و نشانه ای نمادین از خرمی و همیشه بهاری است. در آن دوره سرو را در هنرها به شکل اصلی و طبیعی خود تصویر می کردند. در ایران عصراسلامی سرو معنای گذشتة خود را از دست داد و از مفهوم دینی و شکل اصلی و طبیعی خود بتدریج دور و به نگاره ای زینتی مبدّل شد. سپس به صورت بسیار ساده درآمد که با دو منحنی به هم پیوسته تصویر می شد و رفته رفته تارک آن به یک سو خمیده یا شاخه هایش به نقش و نگاره هایی تبدیل شد که در سرو طبیعی دیده نمی شود. بته جقه یکی از نقشهای تزئینی ایرانی است. این نقش از سرو ایرانی که از نمادهای زرتشتیبوده سرچشمه گرفته و بعدها در شرق رواج زیادی گرفته وطغراهای سلطان‌های عثمانی هم در همین نقش طراحی شده است. در آمریکا این نقش را "Persian pickles" به معنی "خیار شور ایرانی" می‌نامند. عده‌ای این نقش را سرو که نشانه آزادگی ایرانیان است می‌دادند که از سر فروتنی سر خود را خم نموده است. عده‌ای دیگر آن را به عنوان سرو می‌دانند که در دوران مزدکیان نشانه آزادگی آنان بوده و پس از شکست مزدک سر خود را از شرمساری به زیر انداخته است. بته جقه ای . طرح اصلی این نگاره که در بیشتر دستبافته های ایرانی دیده می شود ...
اسلیمی دهن اژدری دهان اژدری شکل سر اژدها اژدرها اژدر dragon leaf eslimi بحثی پیرامون نقوش اسلا
dragon-fire اژدها طرح اسلیمی دهن اژدری و اما اسلیمی : کسی نمی داند چرا این اسم را برای ساقه های پر پیچ و خم نقش قالی و فرش و کاشی و تذهیب نهاده اند. این نقوش نیز دارای سابقه قبل از اسلام هستند اما استاد " ملیحه ناصری " که به حق نقاشی هنرمند است عقیده مند است که اولین بار حضرت امام علی علیه السلام چنین طرح هایی را به مسلمانان معرفی کرد و خود نمونه هایی ترسیم فرمود . جالب ترین بخش اسلیمی طرحی موسوم به دهان اژدری است و تصویر گویای آن است که چگونه شکل سر اژدها (= اژدرها = اژدر ) با ساده شدن به این صورت در آمده است. seyyed amin nabipoor اثر سید امین نبی پور dragon leaf eslimi اسلیمی دهن اژدری دهان اژدری شکل سر اژدها اژدرها اژدر dragon leaf eslimi بحثی پیرامون نقوش اسلامی Islamic pattern art and arabesque http://bfa.blogfa.com/post-479.aspx اسلیمی دهن اژدری دهان اژدری شکل سر اژدها اژدرها اژدر dragon leaf eslimi بحثی پیرامون نقوش اسلامی طراحی با خودکار اثر سید امین نبی پورو اما اسلیمی : کسی نمی داند چرا این اسم را برای ساقه های پر پیچ و خم نقش قالی و فرش و کاشی و تذهیب نهاده اند. این نقوش نیز دارای سابقه قبل از اسلام هستند اما استاد " ملیحه ناصری " که به حق نقاشی هنرمند است عقیده مند است که اولین بار حضرت امام علی علیه السلام چنین طرح هایی را به مسلمانان معرفی کرد و خود نمونه هایی ترسیم فرمود. جالب ترین بخش اسلیمی طرحی موسوم به دهان اژدری است و تصویر نه (9) گویای آن است که چگونه شکل سر اژدها (= اژدرها = اژدر ) با ساده شدن به این صورت در آمده است. همین مقاله در یک صفحه سيد امين نبي پور کيست؟ Who is professor seyyed amin nabipoor
اسلیمی 2
نقوش گياهي اسليمي: اسليمي از ريشه ي «سِلم» به معني آشتي و صلح و سلامت گرفته شده است. اسليمي همان اسلامي است که در متون قديم بيشتر به صورت واژهاي اسلامي آمده است. هم چنين واژه «آرابسک»، (طرح عربي را هم براي اسليمي به کار مي برند. «آرابسک» شيوه اي از تزئين با شکلهاي دقيق هندسي و نقشهاي گياهي ساده شده (استليزه و قراردادي) و دور از طبيعت (انتزاعي) با پيچ و خم هاي متقاطع و موزون و مکرر است كه در زبان فارسي نامهاي ديگري از جمله: طرحهاي طوماري، طرحهاي پيچکي، اشکال طوماري و ... دارد. از نظرتاريخي اسليمي از گياه تاک ( مو) سرچشمه گرفته است که در آن پيچيدگي و درهم فرورفتگي برگها، ساقه ها و شاخه ها وجود دارد. نقوش اسليمي الهام گرفته از برگ مو، برگهاي درخت نخل، انجير، کَنگر و ساير اندامهاي گياهان مي تواند باشد. از زمانهاي کهن تا به امروز به تمام نقوش تزئيني و فرمهايي که از گلها و گياهان در طبيعت الهام گرفته اند و هم چنين کتيبه هايي که به عنوان تزئين مورد استفاده قرار مي گيرند و در شرق اسلامي شکل گرفته اند واژه اسليمي به کار مي برند. با شروع دوران اسلامي و ممنوعيت خلق تصاوير انساني و حيواني در تزيينات توجه هنرمندان مسلمان به ترسيم گل و گياه به عنوان تزيين در آثار و اشيا» بيشتر شد و به تدريج با برتري هنر اسلامي ترسيم اين نقوش (گياهي) به صورت ترسيمات قراردادي درآمد. پايه و اساس نقوش گياهي اسليمي وختايي، دايره مي باشد. اين نقوش تابع قوانين هندسي و رياضي هستند. ممکن است نقوش اسليمي شبيه گياه نباشند ولي جلوه اي کامل از قواعد و هماهنگي هستند. صفت دوم اسليمي پيچيدگي و در هم فرورفتگي است. بعضي از هنرمندان شباهت طرح اسليمي با خرطوم فيل را از اين مي دانند که الگوي اصلي آن از سر و خرطوم فيل الهام گرفته است و بعضي ديگر منشا نقوش اسليمي را از خط کوفي مي دانند. طرحهاي اسليمي اوليه در مصر و يونان باستان به اشکال طبيعي گياهان نزديکتر بودند. نام اسليمي بستگي به سَراسليمي دارد که الهام گرفته از چه چيزي باشد. به عنوان مثال اگر سراسليمي الهام گرفته از خرطوم فيل باشد به آن اسليمي خرطومي گويند. از انواع مختلف اسليمي ميتوان از اسليمي ساده، خرطومي، دهان اژدري، پيچک و جاري نام برد. هنرمند براي طراحي اين نقوش بايد از شيوه هاي مربوط به هندسه نقوش مثل شيوه هاي گسترش نقش در سطح و تقارن ها و ... آگاهي لازم را داشته باشد و با مهارت اين کار را انجام دهد. در قرن چهارم هجري قمري تزيين با اسليمي توسط هنرمندان مسلمان رايج شده و در تزيين کتب، نقاشي، قاليبافي، کاشيکاري، اين کار به مرحله پيش رفته اي رسيد. کم کم اين نوع تزيين به غرب رفت و به عنوان ...
نقوش فرش ایرانی
قالیچه منحصر به فرد یکصد و چهل ساله محمد صنيعي - کاشان -در همایش گره چهارصد ساله ایران و ژاپنمتعلق به کلکسیون خصوصی-موزه ابریشم ژاپن یک از خصوصیات منحصر به فرد قالی ایرانی، تنوع در نقوش است که با رنگهای زیبا، طرحهایی را پدید می آورند که در عین تنوع ، خصوصیات یکدستی را ارائه می دهند. تنوع نقوش قالی ایرانی بقدری زیاد است که شمارش همه آن ممکن نیست و در این مقاله تنها به برخی از مهم ترین این نقوش پرداخته می شود. طرح شاه عباسی اساس این طرح را گلهای طراحی شده خاصی تشکیل می دهند که به نام شاه عباسی مشهور شده است. این گلهای تجرید یافته، ضمن شاخه و برگها و گاه اسلیمی ها و ختائی ها در متن و حاشیه فرش، نقشه اصلی را تشکیل می دهند. به گروههای فرعی طرح اصلی نامهای ، افشان ، لچک ترنج، ترنجدار، درختی، جانوری، شیخ صفی، طره دار سلسله ای ، شاه عباسی تصرفی، ترنجی طره دار، بوته ای و لچک ترنج کف ساده ، داده شده است طرح اسلیمی شکل اصلی این طرح را شاخه های دورانی در میان برگها تشکیل می دهد. این شاخه ها، تجرید یافته طرح درخت می باشند. اسلیمی انواع بسیار زیاد دارد و معمولا در بیشتر قالبها این طرح تکرار می گردد اما در بعضی فرشها این طرح مسلط است . معروفترین اسلیمی ها ، اسلیمی دهن اژدر است. در این نوع اسلیمی انتهای هر شاخه به دو بخش متقارن منشعب می گردد و بصورت فکین اژدها نشان داده می شود و روی ساقه شاخه ها جوانه هایی در نقاط مختلف تزئین شده است که بیشتر این جوانه ها را اسلیم می نامند. شاید کلمه اسلیمی از اسلیم به معنای جوانه باشد و شاید هم این لغت مصغر اسلامی باشد و می دانیم که در هنرهای اسلامی از این طرح بسیار استفاده شده است. این طرح نیز به لحاظ تغییرات و دخل و تصرف ها به گروههای فرعی بسیار تقسیم شده است. مانند اسلیمی، اسلیمی بندی، اسلیمی شکسته، اسلیمی دهان اژدر، اسلیمی لچک ترنج، اسلیمی ترنجدار و اسلیمی ماری طرح افشان با آنکه در طرحهای فرش معمولا کلیه اجزا و اشکال، به هم پیوسته و مرتبط هستند، گویی قلم نقاش از هنگام شروع طرح تا پایان آن تحرک و ارتباط خود را قطع نساخته است ولی طرح افشان به این صورت است که گل وبرگها و شاخه ها بطور پراکنده و بدون پیوستگی با یکدیگر در متن فرش افشانده شده اند. به همین علت است که اصل چنین طرحی را افشان نامیده اند. اما در طرح افشان نیز تنوع و تغییر زیادی داده شده است و طرحهای فرعی بسیاری از آن منشعب گشته است. مانند افشان اسلیمی، افشان ختائی، افشان بندی، افشان شکسته، افشان گل اناری، افشان شاه عباسی، افشان شاخه پیچ، افشان دسته گل، افشان حیوان دار و افشان ترنجدار طرح بته جقه طرح بته ای تجرید یافته ...
طرحها ونقشه های فرش ایران وجهان - جهت مطالعه دانش آموزان سوم طراحی فرش -قسمت اول
طراحان فرش معاصر : هوشنگ جزي زاده، جعفر رشتيان، رحمت الله شاهان، دادخواه ، كوشش . 2- فرش نايين : محكم و ظريف، استفاده از رنگ هاي خاص كه فرش نايين را از اصفهان متمايز مي كند . پشم مصرفي ظريف، استفاده از رنگ هاي طبيعي، رنگ هاي روشن با مايه هاي كرم، آبي، نخودي، سرمه اي . نقوش متداول نايين : لچك ترنج، حاج خانومي، محرابي، درختي، پهلوان صفا . 3- فرش جوشقان : روستای کوچکی در جاده قم به اصفهان مشخص ترين نقوش در جوشقان نقش لوزي (درخت و گلدان) . مجموعه طرح جوشقان : دارای نگاره های ریز و بهم فشرده که سراسر زمینه طرح را پر میکند. مجموعه طرح ممکن است لچك و ترنج، ترنج دار، درختي باشد. حاج خانمی از طرحهای معروف نخ مورد استفاده پشم مرغوب، حد اكثر رنگ استفاده شده 12 رنگ است (رنگ هاي روشن) رنگ روناسي و برگ مو بوده و دو پوده وگره ي فارسي . 4- فرش كرمان : نقوش قديمي : نقوش گلستان طرحهاي دوره ي ساساني .نقش سبزيكار از نقوش رايج است . استفاده از اسليمي ها و گل هاي شاه عباسي و لچك ترنج هاي مختلف در دوره ي صفوي . ويژگي نقوش كرمان : استفاده از گل و برگ ماهي درهم فشرده و كف ساده و طرحهاي معروف به كوبلني . رنگهاي مورد استفاده : صورتي، آبي، سبز، سفيد . طراحان فرش كرمان : محسن خان (بیش از هزار نقشه ابداع وخلق کرد) ، حسن خان مير حسيني (برجسته ترین شاگرد محسن خان ). 5- فرش آذربايجان شرقي : تبریز در شمال غربی ایران مکتب دوم هنرهای ایرانی پس از سقوط هرات به دست شاه اسماعیل صفوی است. تشكيل هنرستان متظرفه در تبريز . هنرمندان قديمي تبريز :عباس علی اعلا باف، احمد عماد، اسكنداني، حبیب الله امین افشار (حبیب الله خان )،محمد تقی خیابانی ( میرزا تقی خیابانی )،اماقانی، رضایی بافت فرش ماهي ظريف و بزرگ پارچه . عمده ترین ویژه گی فرش تبریز: رنگ هاي متنوع، جذاب، آرام رنگ های مورد استفاده در قدیم : رنگ روناسي ، قرمز، کرم و به طور کلی رنگ های روشن و ارام است . رنگ روناسي، صورتي، مسي و سبز . نقوش استفاده شده در فرش تبريز : گل فرنگ، نقوش متنوع اسليمي، حيوان دار، باغي و درختي، چهار فصل و داستاني و تابلوبافي از ويژگي هاي فرش تبريز . گره مورد استفاده در تبريز : گره تركي و دار تركي . 6- فرش اردبيل و سراب : فرش روستايي و شهري در حال حاضر داراي ترنج هاي لوزی شکل2 تايي،3 تايي بزرگ . نقوش شهری باف اردبیل شباهت بسیاری به فرشهای هریس دارد و در واقع همان شیوه بافت نقوش گردان به صورت شکسته میباشد. قاليچه هاي درشت باف يا پرز بلند .( رنگ غالب داراي رنگ مسي) . نقش ...
هنر ختایی
ختایی هنر ختاییختایی یعنی منسوب به ختا ، ختایی یادگاری از نفوذ هنر چین در ایران پس از حمله مغول از اسم طایفه "ختا " یا قراختا گرفته شده است . که از اواخر قرن 3 وسرزمینهای را از شمال چین ،ترکستان شرق((مولتان ))و (منچوری ) به دست اوردند که در منابع اسلامی به ختا "خط" معروف است . شماری از طراحان معتقدند که ختایی از خط مشتق شده است یعنی ادامه خط وانرا به صورت خط می نویسند.موضوع: ختایی یا خطائی ممکن است از خط گرفته شده باشد ویا منسوب به شهر ختن باشد .واز جمله نقشهایی اساسی هنرهای تزئنی ایرانی است که از ترکیب گل وغنچه وبرگ پدید می اید . وهرگردش موزون ان را یک بند می خوانند.برخی منشا این گل را شهر ختن کشور چین می دانند . وعنوان ختائی را از همین نام گرفته اند وگروهی دیگر به واسطه عدم تطابق این طرحها را با طبیعت انها را خطایی (ناشی از سهو وخطا )دانسته اند.لیکن با توجه به تاثیر پذیری هنر نقاشی ایران از هنر چین ومقام ومنزلت شهر ختا یا ختن در ادبیات فارسی وشباهت این طرح ها به نقشه های تزیئنی چینی و نسبت دادن انها به ختن بی مناسب نخواهد بود .ودر تعریفی دیگر طرح ختایی را مشتمل بر نقش گلها و ساقه وبرگهای می دانند که نمونه انها در طبیعت نیست لیکن انها را می توان با الهام وگرده برداری از گلهای مختلف وتلفیق انها با یکدیگر پدید اورد.ختایی افزون بر قالی در کاشی وتذهیب نبز به کار می رود در قالی اراسته تر وبارنگهای بیشتر ودر کاشی ساده تر وبا رنگ های کمتر .اولین نقوش بر دل غارها وصخره ها وسفال ها توسط انسانهای نخستین ترسیم شد. ولی به تدریج وبا گذشت زمان های بسیار انسان توانست به انها تکامل بخشد .بسیاری از نقشها با الهام از طبیعت بوده بعضی از نقوش گیاهی هستند که به عنوان عناصر تزینی در بسیاری از صنایع هنری ودر معماری مورد استفاده قرار گرفته اند . این نقوش گیاهی گاه به تنهایی وگاه به صورت تلفیقی با سایر نقوش از جمله نقش های ساده وهندسی در بناهای تاریخی دیده می شود . طرح های ختایی نقوشهایی گیاهی وگل وبوته هستند .بوته سمبلی از کاج وسرو است که خود مفاهیم واشکالی از طرح قالی است . که این نقش ها با ظرافت ونازکی در لابه لای نقوش اسلیمی در حرکت هستند وداری نقوش پیچ در پیچ گل وبوته است .طرح ختایی به تناسب فضا وطرح های هندسی روی سطح اثر می چرخند وهنرمن ناگزیر است برای پر کردن نقوش از این طرح ها استفاده کند .زیرا این طرحها وسایلی برای ایجاد نظم ووحدت میاناجزاء اثر هنری هنرمند هستند . ونمودار طرحی از نهال اما با خمیدگی ارام به شکل کمان یا نیمه کمان که بطواتر معمول نقشهای از گل ،غنچه ،برگ وبند را در بر می گیرد وبه هم می پیوندند ...
مسجد جامع سجاس تلفیقی از طرحهای اسلیمی دوره‌های سلجوقی و ایلخانی
مسجد جامع سجاس تلفیقی از طرحهای اسلیمی دوره‌های سلجوقی و ایلخانی زنجان-در استان زنجان مناطق وامکان گردشگری فراوانی وجوددارندکه به دلیل کثرت جاذبه های گردشگری و عدم توجه به آنها در گذشته این آثار نا شناخته مانده اند که از این جمله آثار تاریخی شهر سجاس است. سجاس یکی از شهر های خدابنده محسوب می شود که در ۱۲ کیلومتری شمال غربی شهرستان خدابنده در کنار رودخانه سجاسرود در قسمت جنوبی استان زنجان قرار دارد . ازسلطانیه ۵۰ کیلومتر که به سمت جنوب حرکت کنیم از سمت راست راهی منشعب می شود که با طی کردن ۶ کیلومتر به سجاس می رسیم این منطقه دارای آب وهوایی معتدل در موسم بهار و دارای زمستانی سردو خشک است. به خاطر سرسبز بودن و داشتن آب و هوایی مناسب در فصول بهار و تابستان مغولان این منطقه را به عنوان منطقه ییلاقی برای خود و لشکریانشان انتخاب کرده و در چادر های مزین در اینجا اردو میزدند که گاهی تعداد آنها به ۴۰۰ چادر میرسید . مسجد جامع سجاس این مسجد در جنوب غربی شهر فعلی سجاس و در نزدیک رودخانه سجاسرود قرار دارد در زمان حال به جمعه مسجد معروف است که یکی از آثار تاریخی برجسته منطقه به شمار می رود. پلان این بنا به شکل مربع از بناهای چهار طاقی همراه با گنبدی تقریبا تخم مرغی شکل به سبک شبستان بزرگ گنبد دار که جرز های چهارگانه سنگینی گنبد را بر عهده گرفته اند ساخته شده است. کارشناس ارشد باستان شناسی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: این بنا به شکل چهار گوش و دارای ابعادی به طول ۱۱ متر از بیرون و ضخامت دیوار های آن حدود ۱/۵ متر است که دو مدخل ورودی در سمت غرب بنا دارد که فاصله آنها از هم ۱/۵ متر است که احتمالا به حیاط یا بیرون باز می شده است قرینه آنها درضلع شرقی نیز موجود است. علی نقدی افزود: این بنا تماما از آجر و خشت همرا با ملاط وگچ وخاک ساخته شده بطوری که قسمت خارجی بنا از آجرهایی به ابعاد ۱۰*۲۰*۲۰ سانتیمتر به طور ساده و یکنواخت ساخته شده و پی بنا به نقل از اهالی از سنگ لاشه و ساروج ساخته شده و از کف فعلی به اندازه ۵ سانتیمتر پایین است کف از آجرهای چهار گوش مفروش است . وی ادامه داد: بیرون بنا با آجر نماکاری شده که با ملاط و ساروج بند کشی شده است .ارتفاع فعلی بنا از کف زمین تا شروع گوشواره ها در چهار گوشه بنا در حدود ۷ متر و ارتفاع کنبد گشواره تا پای گنبد تقریبا ۲ متر و در گوشه های بنا به طرز جالبی جهت ایجاد چند ضلعی ودر نتیجه تشکیل فرم دایره جهت ایجاد گنبد تو رفتگی هایی را ایجاد کرده است و ارتفاع گنبد تقریبا به ۴ متر می رسد .ارتفاع کل بنا از کف زمین حدود ۱۴ متر است. نقدی افزود: با توجه به سبک معماری این بنا را به دوره ...