روستای تفین
تفین
روستای تفين روستای تفين دراستان کردستان،شهرستان مريوان،بخش سروآباد،محورژريژه ودهستان ژاوه رود هورامان واقع شده است.اين روستاازجنوب به روستای تاريخی پالنگان،ازشمال به روستاهای پايگلان وژنين که هردوازروستاهای بزرگ هورامانات می باشندوازشرق به روستاهای سرريزوگوازوازغرب به روستای قديمی دهکانان محدودشده است. درجنوب اين روستا رودخانه سيروان که حدفاصل روستای مذکوروروستای پالنگان می باشد باشکوهی هرچه فراوان وغيرقابل وصف که شاهدناملايمات ،سختی ها،نگرانی ها،بی عدالتی ها،وهمچنين شاهد شادی نونهالان وجوانان غيور ملت کٌرد،شاهدبازی دخترکان سيمين تن،سياه چشم،کمان ابرو ،سيه زلف و...بوده که درطول تاريخ سراسررنج ومحنت کًردان بوده است درجريان می باشد. گوش سپردن به جريان آب سيروان وموج های آن زمزمه ی سياچمانه عثمان هورامی راتداعی می کندکه بادلی غمگين برای مردم حلبچه ی شهيد آواز(دله گيان )رامی خواند.وقطرات روشن آب آن يادآوراشک مادران دلسوخته حلبچه ای است که سرود( روله رو) رابرای کودکان وجوانان سوخته شده درگازهای شيميايي راسرمی دهند.
طرز تهیه کشمش در روستای دولاب
اگر می خواهید طرز درست کردن کشمشرایادبگیریدلطفا با ما همراه شوید... وسیله ای جهت حمل انگور که از چوب درخت ارغوان ساخته می شود ودر دولاب (به زبان هه ورامی )به آن (چنگله) ودر سایر مناطق کردستان به آن (سه وه ته ) می گویند. این وسیله که دربیشتر نقاط کردستان بخصوص مناطق اورامان دیده می شود قدمتی دیرینه داردوتوسط پیرمردان وپیرزنان خوش قریحه وبااستعداد به اشکال مختلف ساخته می شود.اشکال دیگر حمل انگور که انشاءالله درآینده تصاویرآن ها را برای علاقمندان محبوب خواهیم گذاشت ،شامل( سوقاتی ) مخصوص حمل انگور به مقدار نصف چنگله وهدیه به عنوان سوغاتی که مردان با خود به کاروان وبرای دوستان وآشنایان خود می بردند.وسیله دیگر (ده سینه یا ده ستینه یا ده ساره ) یا همان سبد درزبان فارسی که برای حمل انگور ودیگرمیوه جات به صورت محدود استفاده می شود. وحالا قصد دارم مطالبی درمورد طرز تهیه کشمش درروستای دولاب که از سابقه چند صد ساله برخوردار است برایتان بنویسم . مراسم تهیه کشمش که نزد دولابیان ازتقدس خاصی برخوردار است وبه آن (بولاو) می گویند؛هرساله دردهه سوم شهریور آغاز می شود که با دعوت ازاقوام وآشنایان زیادی از سایر مناطق وشهر ها انجام می گیرد. طرز تهیه بولاو(تیزاب): بسته به مقدار کشمش های موجود برای هر 30 چنگله معادل یک (ته غار) تقریباً یک حلب 18 کیلویی خاکستر قبلاً تهیه شده صرفاً خاکستر درخت چنار یا انگور را داخل دیگ بزرگی پر ازآب که درمحل به آن (قازان) می گویند حدود 10 ساعت می جوشانند. نوع خاکستر ومقدار جوشاندن آن خیلی حساس بوده وتنها ازعهده پیرزنان وپیرمردان باتجربه روستا برمی آید که بعداً کشمش هایی روشن وقشنگ را برداشت کنند والا خدا می داند که اگر ما ها تیزاب را درست کنیم چه بلایی بر سر انگورهای نازک نارنجی خواهدآمد. فراموش نشود که تنها دوسه نوع انگور وجود دارند که تحمل تیزاب وحرارت آتش راتحمل می کنند(کشمش- فرخی و گزنه ای وچندمورد دیگر ) حتی مورد سوم دربیشتر موارد هم چندان قشنگ در نمی آید. طرز بولاو کردن: در روستا رسم براین است که مردان باتجربه حدوداً 10 نفر صبح زود انگورها را می برند وداخل چنگله می گزارندودوسه نفر از پسران جوان هم یکی یکی یا دوتا دوتا طناب دور چنگله می اندازند وآن ها رابه محلی که (یاگه کوره) می نامند می برند وزنان ودختران هم خیلی با سلیقه وحوصله آن ها را روی هم ودور دیگ می چینند و اصولاً بعداز نهار کوره را آتش می زنند وتیزابی که قبلا تهیه شده وداخل یک بشکه جداگانه ته نشین شده راخیلی بااحتیاط به طوری که رسوب آن مخلوط نشود ،آب زلال آن را داخل دیگ می ریزندو می جوشانند ودونفرکه در طرفین دیگ نشسته اند ...