دانشگاه ازاد بستک

  • دانشگاه آزاد اسلامی بستک

    نماینده محترم مجلس شورای اسلامی در سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران در روز جمعه مورخ 16/11/88 پیش از خطبه نماز جمعه (وی تجربة سخنرانی بعد از نماز را داشته‌ است که در هنگام صحبت او در یکی از جمعه‌های قبل، مسجد پر از نمازگزار، خالی شد) سخنانی ایراد نمود که جدای از بحث پیروزی انقلاب و تبریک و تسلیت به مناسبت 22 بهمن و اربعین حسینی و قول به اتمام رسیدن پل چاه‌سرمه تا پایان سال !!!! ، بحث اصلی و آفتابی شدن در جمع مردم در مسجد جامع، دانشگاه آزاد اسلامی بستک و وقایع آن بود. وی ابتدا یادآوری کرد که از ابتدا قرار با مردم گذاشته است که با آنان شفّاف باشد و تمام حقیقت را با مردم در میان بگذارد. (البته مثل این‌که تعریف ایشان از حقیقت و شفافیّت غیر از آن چیزی است که همگان می‌دانند.) در این جا می‌خواهیم شفافیّت‌سازی‌های نماینده محترم مجلس را با هم مروری دوباره کنیم: 1- ایشان گفتند: دانشگاه آزاد اسلامی بستک، دانشگاه که نیست یک کلاسی است از واحد بندرعبّاس. و اینکه اگر بخواهد یک دستمال کاغذی هم بخرد باید با اجازة واحد بندرعباس باشد. جواب: مگر شما نمی‌دانید دانشگاه آزاد اسلامی بستک ، مرکزی است زیر نظر واحد بندرعباس و تمام کارهایش را با هماهنگی بندرعباس انجام می‌دهد. ولی البته می‌تواند دستمال کاغذی بخرد اما باید بعد از خرید آن اسناد مربوط به خرید آن به تأیید واحد بندرعباس برسد. همانند مرکز جناح، مرکز جاسک، مرکز پارسیان و دیگر مراکز موجود در استان و همچنین مانند مرکز اوز و خنج که هر دو مرکز زیر نظر واحد لارستان فعالیت می‌کنند. و اما اگر که دانشگاه بستک، دانشگاه نیست و کلاسی است از واحد بندرعباس اولاً چگونه به پذیرش دانشجو اقدام کرده است؟ دوماً چرا تابلو نصب کرده و نوشته است «دانشگاه آزاد اسلامی مرکز بستک»؟ سوماً چرا یک شخصیت حقوقی به عنوان رییس دانشگاه آنجا فعالیت می‌کند که حکمش را هم شخص آقای جاسبی به عنوان رییس مرکز بستک صادر نموده است؟ و دیگر یک کلاس واحد بندرعباس که رییس نمی‌خواهد. واحد بندرعباس یک رییس دارد و یک واحد دانشگاهی با دو رییس که نمی‌شود. چهارماً شما چرا بیش از یک سال و نیم است که در صدد عوض کردن رییس آن هستید و به هر دری زده‌اید و حالا موفق شده‌اید؟ پنجماً چرا در دفترچة رشته‌های پیوسته دانشگاه آزاد اسلامی پارسال (آزمون 1387) یک رشتة کاردانی پیوسته معماری (مخصوص دیپلمه‌های فنی – حرفه‌ای و کار و دانش) و امسال 3 رشتة دیگر (کاردانی حسابداری، معماری و ریاضی) در دفترچة رشته‌های ناپیوستة دانشگاه آزاد اسلامی امسال ثبت شده است؟ در حالی که شما می‌گویید رشته ندارد. 2- وی گفت: اتّفاقی در تهران رد ...



  • تعریف ارزشیابی

    . بی بای ( Beeby) : ارزشیابی را فراگرد جمع آوری و تفسیر منظم شواهدی که در نهایت به قضاوت ارزشیابی نظر به این که به اقدام شخصی بیانجامد ، می داند. ابعاد این تعریف : جمع آوری شواهد ، تفسیر ، قضاوت و تصمیم گیری است. ( شیرازی ، علی ،ص 236) 2. استا فل بیم : ارزشیابی رافرایند، تعیین کردن ( Delineating) ، به دست آوردن ( Obtaining) و فراهم ساختن ( Providing) اطلاعات مفیدی برای قضاوت در تصمیم گیری ها تعریف کردند. انواع ارزشیابی الف : اسکریون ( scriven) ارزشیابی ها را بر دو نوع ارزشیابی پایانی و تکوینی تقسیم می کند. 1- ارزشیابی پایانی ( sammative Evaluation) : ارزشیابی که در مدارس متداول است و شامل ارزشیابی آخر سال یا دوره دانش آموزان برنامه یا روند آموزشی است. مهمترین نقص ارزشیابی پایانی ماهیت مقطعی بودن آن است ، لذا قادر نیست اصلاحات یا تغییرات ضروری را در طول سال یا برنامه در جهت بهبودی و بهسازی فعالیتها ایجاد کند. 2- ارزشیابی تکوینی یا مستمر ( Formative Evluation) : در این ارزشیابی اطلاعات به طور مداوم جمع آوری و مورد استفاده قرار می گیرد و نیاز به بازخورد های فردی – محیطی دارد تا بتواند تصمیم گیری های لازم را در جهت افزایش اثر بخش برنامه ها یا فعالیتهای آموزشی اتخاذ کند. این نوع ارزشیابی بیشتر به فراهم آوردن اطلاعات برای بهبودی کار تاکید دارد. ب : استافل بیم ( stuffle beam) : ارزشیابی را در چهار نوع بیان می کند. 1-ارزشیابی زمینه 2- ارزشیابی درونداد 3- ارزشیابی فر آیند 4-ارزشیابی برونداد 1. ارزشیابی زمینه ( Context Evaluation) : هدف این ارزشیابی فراهم ساختن یا ارائه یک منطق برای تعیین اهداف است. برای رسیدن به آن محیط – شرایط واقعی و مشکلات موجود – بایستی بررسی شوند و تصمیماتی مبتنی بر اصلاح شرایط و مشکلات اتخاذ گردد تا نیل به اهداف مورد نظر را میسر سازد. 2. ارزشیابی درونداد ( Input Evaluation) : این نوع ارزشیابی در ارتباط با چگونگی استفاده از منابع برای نیل به اهداف برنامه است شامل ارزشیابی توانایی های سازمان ، استراتژی هایی در جهت نیل به اهداف برنامه و طراحی یک استراتژی اجرایی – عملیاتی گردد. 3. ارزشیابی فر آیند ( Process Evaluation) : به باز خورد های دوره ای خصوصا شناسایی نقص درونداد ها در حین اجرای برنامه مربوطه است. 4. ارزشیابی برونداد( Product Evaluation) : به سنجش نتایج می پردازد که نه تنها در آخر بلکه بر حسب ضرورت در فواصل برنامه صورت می گیرد. یکی از تخصص های مورد نیاز دست اندرکاران تعلیم و تربیت در سطوح مختلف سازمانی و اجرایی بر خوردار بودن از دانش ، مهارت سنجش و ارزشیابی پیشرفت تحصیلی می باشدکه فقدان آن در عرصه عمل و اجرا ناکار آمدی فر آیند یاددهی- یادگیری را به دنبال خواهد داشت. با وجود آگاهی ...

  • شرایط و ویژگی های یک تدریس اثر بخش

    است که تدریس عبارت است از هر فعالیتی از جانب یک فرد که به منظور تسهیل یادگیری فرد دیگری انجام می شود. بهارستان(1366) معتقد است که تدریس عبارت است از کاربرد عملی اصول وتئوری های تعلیم وتربیت در جریان آموزش به منظور کسب مهارت های علمی تدریس واخذ کفایت وشایستگی عملی . تدریس دو مفهوم دارد.زمانی که معلم درکلاس همه کاره است وفراگیران نقش فعال وموثری در فرایند تدریس ندارند .این یک مفهوم بسته ازتدریس است. وزمانی که مشارکت درفرایند تدریس، بیشتر به فراگیران مربوط است ووظایف بین معلم وفراگیران تقسیم می شود ونهایتاً تدریس را به سمتی سوق می دهد که از طریق تعامل انجام پذیرد. یک مفهوم باز از تدریس است . شرایط یک تدریس اثر بخش: مهمترین وظیفه معلم ایجاد شرایط یادگیری است .برای مشخص کردن شرایط یادگیری، یادگیری انواع روش ها وکاربرد آن ها برای اهداف متنوع آموزشی لازم وضروری است.      و آن چه مهم تر از یادگیری روش های تدریس است، آگاهی از نحوه یادگیری دانش آموزان وکارکرد مغز آدمی است(کلهر1386) روش های سنتی ومتداول تدریس قادر به هدایت افراد به سوی یک تحول عمیق نخواهد بود بدیهی است چنانچه معلمانی کارآمد الگوی دانش آموزان باشند، راه پیشرفت وترقی هموارتری فراروی آنان خواهد بود. تدریس کارآمد وموثر یکی از شاخص های آموزش وپرورش پویا می باشد.معلمان درکلاس های درسی جهت تدریس و آموزش مطالب ومحتوای کتاب های درسی از روش ها وشیوه های خاصی استفاده می کنند.این روش ها درکل به دو دسته روش های سنتی نظیر سخنرانی و.... وروش های فعال نظیر بحث گروهی ، حل مسأله ، اکتشافی، یادگیری درحد تسلط و..... طبقه بندی می شوند.هر کدام به شیوه ی خاص خود وبا توجه به موضوعات درسی به کاربرده می شوند(محمودی ،1377) ومعلمان موفق هستند که شاگردان خود مطالب شناختی واجتماعی رابه خوبی عرضه می دارند ونحوه ی کارگیری موثر از آنها را می آموزند (بهرنگی،1371). راهکارهای کاربردی یک تدریس اثر بخش معلمانی تدریس اثر  بخش دارند که به گونه ای مناسب ،اهدافی راکه مستقیم یا غیر مستقیم با یادگیری دانش آموزان مرتبط است، دنبال می کنند.وجهت دستیابی به اهداف آموزشی دانش ومهارت های مورد نیاز رابه دست می آورند تا بتوانند از آن ها درزمان مناسب به شیوه ی مطلوب مورد انتظار به کارگیرند.که در اینجا بعضی از ویژگی های یک تدریس اثر بخش رایادآورمی شویم. 1- آمادگی کامل : معلم برای یک تدریس خوب ، خود از یک طرف باید از نظر جسمی ،روحی وروانی وعلمی آمادگی داشته باشندوازطرف دیگر مقدمات لازم برای استفاده از زمان تدریس رابا آماده کردن شاگردان وفضای کلاس فراهم کند تا از این طریق کلاس درس به نحو مطلوبی اداره ...

  • دانشگاه آزاد اسلامی بستک از نگاهی جدید

    نماینده محترم مجلس شورای اسلامی در سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران در روز جمعه مورخ 16/11/88 پیش از خطبه نماز جمعه (وی تجربة سخنرانی بعد از نماز را داشته‌ است که در هنگام صحبت او در یکی از جمعه‌های قبل، مسجد پر از نمازگزار، خالی شد) سخنانی ایراد نمود که جدای از بحث پیروزی انقلاب و تبریک و تسلیت به مناسبت 22 بهمن و اربعین حسینی و قول به اتمام رسیدن پل چاه‌سرمه تا پایان سال !!!! ، بحث اصلی و آفتابی شدن در جمع مردم در مسجد جامع، دانشگاه آزاد اسلامی بستک و وقایع آن بود. وی ابتدا یادآوری کرد که از ابتدا قرار با مردم گذاشته است که با آنان شفّاف باشد و تمام حقیقت را با مردم در میان بگذارد. (البته مثل این‌که تعریف ایشان از حقیقت و شفافیّت غیر از آن چیزی است که همگان می‌دانند.) در این جا می‌خواهیم شفافیّت‌سازی‌های نماینده محترم مجلس را با هم مروری دوباره کنیم: 1- ایشان گفتند: دانشگاه آزاد اسلامی بستک، دانشگاه که نیست یک کلاسی است از واحد بندرعبّاس. و اینکه اگر بخواهد یک دستمال کاغذی هم بخرد باید با اجازة واحد بندرعباس باشد. جواب: مگر شما نمی‌دانید دانشگاه آزاد اسلامی بستک ، مرکزی است زیر نظر واحد بندرعباس و تمام کارهایش را با هماهنگی بندرعباس انجام می‌دهد. ولی البته می‌تواند دستمال کاغذی بخرد اما باید بعد از خرید آن اسناد مربوط به خرید آن به تأیید واحد بندرعباس برسد. همانند مرکز جناح، مرکز جاسک، مرکز پارسیان و دیگر مراکز موجود در استان و همچنین مانند مرکز اوز و خنج که هر دو مرکز زیر نظر واحد لارستان فعالیت می‌کنند. و اما اگر که دانشگاه بستک، دانشگاه نیست و کلاسی است از واحد بندرعباس اولاً چگونه به پذیرش دانشجو اقدام کرده است؟ دوماً چرا تابلو نصب کرده و نوشته است «دانشگاه آزاد اسلامی مرکز بستک»؟ سوماً چرا یک شخصیت حقوقی به عنوان رییس دانشگاه آنجا فعالیت می‌کند که حکمش را هم شخص آقای جاسبی به عنوان رییس مرکز بستک صادر نموده است؟ و دیگر یک کلاس واحد بندرعباس که رییس نمی‌خواهد. واحد بندرعباس یک رییس دارد و یک واحد دانشگاهی با دو رییس که نمی‌شود. چهارماً شما چرا بیش از یک سال و نیم است که در صدد عوض کردن رییس آن هستید و به هر دری زده‌اید و حالا موفق شده‌اید؟ پنجماً چرا در دفترچة رشته‌های پیوسته دانشگاه آزاد اسلامی پارسال (آزمون 1387) یک رشتة کاردانی پیوسته معماری (مخصوص دیپلمه‌های فنی – حرفه‌ای و کار و دانش) و امسال 3 رشتة دیگر (کاردانی حسابداری، معماری و ریاضی) در دفترچة رشته‌های ناپیوستة دانشگاه آزاد اسلامی امسال ثبت شده است؟ در حالی که شما می‌گویید رشته ندارد. 2- وی گفت: اتّفاقی در تهران رد ...

  • چگونگی تهیه، تدوین و اجرای طرح درس

        چگونگی تهیه، تدوین و اجرای طرح درستلاش‏های دست‏اندرکاران نظام تعلیم و تربیت در سطح کلان و خرد در بیرون از کلاس. ۲. فعالیت‏های علمی و عملی معلم و فراگیران در درون کلاس. در صورتی که این دو راهبرد به شکل هماهنگ به اجرا درآیند منجر به یاددهی و یادگیری موفقیت‏آمیز خواهد شد. برای دست یافتن به راهبرد دوم، ساماندهی فعالیت‏های علمی معلم و مربی در قالب طرح درس، گامی محوری است، یعنی معلم قبل از ورود به کلاس درس بر اساس معیارها، محتوای آموزشی و سایر مؤلفه‏های اثرگذار، طرح درس خود را بر اساس الگوهای علمی تهیه، تدوین و اجراء نماید. این فعالیت سبب می‏شود که معلم با برنامه‏ریزی، مدیریت زمان، طراحی آموزشی، بازخورد مثبت و ارزشیابی، فرآیند یادگیری و یاددهی را به صورت دقیق روشن، و به درستی اجرا نموده و کلاس درس را مدیریت نماید تا یاددهی و یادگیری مؤثر محقق شود. همچنین طرح درس سبب می‏شود سرگردانی، آشفتگی و استرس از معلم گرفته شود و در چنین وضعیتی مدیریت کلاس درس مؤثرتر خواهد بود. معنای طرح درس طرح درس عبارت است از برنامه‏ریزی و سازمان دادن به مجموعه فعالیت‏هایی که معلم در رابطه با هدف‏های آموزشی، محتوای درس، توانایی‏های دانش‏آموزان برای یک زمان مشخص و معین تدوین می‏کند. به عبارت دیگر طرح درس یعنی با نقشه وارد کلاس شدن و معلمی که طرح درس دارد نقطه آغاز، مسیر و مقصد او در تدریس کاملاً مشخص است. فواید طرح درس وجود طرح درس به معلم اعتماد به نفس بیشتری می‏دهد و نیز به معلم فرصت می‏دهد که در موقعیت‏های مختلف روش‏ها و فنون مختلف تدریس را به کار گیرد. همچنین طرح درس فوایدی چون کاستن از یکنواختی کلاس درس ، افزایش تمرکز و دقت فراگیران، استفاده بهینه از زمان، پرهیز از ارائه مطالب بی‏ربط و کم ربط، سازماندهی صحیح یادگیری، تنظیم چگونگی دست یافتن به اهداف به صورت خلاقانه و نو را در بردارد. افزون بر اینها، طرح درس به سؤالات ذیل نیز پاسخ می‏دهد سبب می‏شود که معلم و فراگیران به صورت هدفمند و مؤثر فعالیت کنند 1-    اهداف کلی، جزئی و رفتاری مورد نظر برای آموزش موضوع معین درسی کدامند؟ 2-    چه مقدمات و پیش نیازهایی برای آموزش مورد نظر لازم است؟ 3-    فراگیران چه چیزی را باید بیاموزند؟ 4-    آیا مطالب مورد نظر و پیش‏بینی شده با دانش و اطلاعات فراگیران ارتباط زنجیره‏ای و مرتبطی دارد؟ 5-    آموزش مورد نظر به چه نحوی باید ارائه شود که مؤثرتر باشد؟ 6-    کدام یک از روش‏های تدریس مناسب با موضوع و سطح فراگیران است؟ 7-    آیا زمان، مکان، شرایط و امکانات آموزشی مطابقت با محتوا و شرایط روحی و روانی و عملی فراگیران ...

  • نقش مشاوره اي معلم

    شاخص ترین نقش معلم، نقش آموزشی اوست. اما با عنایت به تأثیرهای آشکار و پنهان شخصیت معلم در کلاس  او عملاً نقش های دیگری نیز ایفا می کند. این موضوع یکی از مباحث مهم تربیتی است که در کتاب های آموزشی و روان شناسی تربیتی بدان توجه شده است. جالب است بدانید که در ایران، توجه به نقش های گوناگون معلم در تعلیم و تربیت سابقه ای دیرینه دارد و در مکتب خانه ها و حوزه های علمیه، برای معلم و استاد، علاوه بر نقش آموزشی، نقش های اخلاقی و هدایتی نیز قائل می شدند. اما امروزه بر خلاف گذشته، توجه به این نقش های معلم کاهش یافته است. در هر حال معلم می تواند نقش های متعددی را ایفا کند؛ از جمله می تواند متخصص آموزشی، محرک، مدیر، رهبر، مشاور  مهندس محیط و سرمشق باشد.   در نگاه جدید به معلم و معلمی، تک تک نقش های ذکر شده  اهمیت دارند. اما در این مقاله از مجموع این نقش ها، نقش مشاوره ای معلم را انتخاب و بررسی کرده ایم. باید یادآور شد که منظور از نقش مشاوره ای، انجام وظایف رسمی مشاوره نیست. به عبارت دیگر، قرار نیست معلم جای مشاور را بگیرد، بلکه منظور این است که اولاً: معلم بتواند از فنون مشاوره برای بهبود روابط خود با دانش آموزان و والدین سود جوید و ثانیاً کیفیت و کارایی آن دسته از مهارت های معلمی را که ماهیت مشاوره ای دارند، افزایش دهد.   علاوه بر این ها، آشنایی معلم با اصول و فنون مشاوره، دانش و مهارت های زندگی شخصی و خانوادگی او را ارتقا خواهد بخشید.   راهنمای 1: حیطه های مشاوره   برای آن که معلم بتواند نقش مشاوره ای هم داشته باشد، لازم است از این سه ویژگی بر خوردار باشد:   صلاحیت های مشاوره ای البته این موضوع تنها به معلم اختصاص ندارد. هر کس که به حوزه مشاوره وارد می شود، باید از حداقل صلاحیت های مشاوره ای برخوردار باشد تا خود و دیگران را دچار مشکل نسازد. مشاوره موضوعی انسانی است و ماهیتی انسان دوستانه دارد. اما ناشی گری و ناکارآمدی افراد در مشاوره، می تواند ویژگی انسان دوستانه آن را با خطری جدی روبه رو سازد.   کاربرد فنون مشاوره گفتیم مشاوره موضوعی انسانی است و می تواند ارتباطات انسانی را تسهیل کند. فنون مشاوره، راهکارهای علمی این ارتباط ها محسوب می شوند؛ مثلاً یک مشاور باید یاد بگیرد مشاهده گر خوبی باشد، خوب گوش بدهد، به موقع سکوت کند، در زمان مناسب تشویق کند و... این فنون نه تنها در ایفای نقش مشاوره ای، بلکه در سایر زمینه ها نیز به معلم کمک خواهند کرد.   مهارت های مشاوره به عنوان معلم باید در زمان های لازم به دانش آموز و والدین او گزارش پیشرفت بدهید، در جلسات اولیا شرکت کنید، با آنان به تبادل نظر بپردازید و سعی کنید ...

  • الگوهاي ارزشيابي برخاسته از رويكرد مبتني بر هدف :

    الگوهاي ارزشيابي برخاسته از رويكرد مبتني بر هدف : در رويكرد ارزشيابي مبتني بر هدف ، ابتدا اهداف ومقاصد يك فعاليت آموزشي نعيين مي شود وبعد از آن در ارزشيابي كوشش به عمل مي آيد تا نشان دهد كه آن اهداف و مقاصدچه اندازه تحقق يافته اند. در آموزش و پرورش فعاليت ارزشيابي مي تواند از يك روز آموزشي كلاسي  تا تمامي نظام آموزشگاهي را شامل شود. نتايج بدست آمده از ارزشيابي مبتني برهدف را مي توان براي  1-   اصلاح وتجديد نظراهداف  فعاليتهاي آموزشي 2- خود فعاليت آموزشي 3- روشهاو تدابير به كار رفته براي تحقق اهداف به كار برد.   الگوي ارزشيابي تايلر : اولين الگوي ارزشيابي آموزشي الگوي ارزشيابي تايلر است. مفهوم ارزشيابي آموزشي تايلراين است كه تعيين كندهدفهاي آموزشي برنامه درسي تا چه ميزاني تحقق يافته اند. تايلر در الگوي ارزشيابي مراحل زير را پيشنهاد داده است 1- تعيين هدفهاي كلي و هدفهاي دقيق  2- طبقه بندي هدفها 3- بيان هدفها به صورت رفتاري 4- يافتن موقعيتهايي كه در آنها بتوان دستيابي به هدفها را نشان داد 5- تهيه روشها و فنون اندازه گيري 6- گردآوري داده هاي مربوط به عملكرد يادگيرندگان 7- مقايسه داده هاي مربوط به عملكرديا هدفهاي رفتاري الگوي ارزشيابي تايلر ، از لحاظ منطقي درست ، از نظر علمي قابل پذيرش و بوسيله متخصصان ارزشيابي به آساني قابل استفاده است. و حوزه برنامه درسي را شديدا تحت تاثير قرار داده است .   الگوي ارزشيابي برخاسته از رويكردمبتني بر مديريت : دسته اي از الگوهاي ارزشيابي كه از رويكردمبتني بر مديريت به قصدكمك به مديران و تصميم گيرندگان برخاسته اند پديد آورندگان اين الگوها بر يك رويكرد نظامدار تاكيد دارند كه درآن ، در مورد درون دادها ، فرايند و برون دادها تصميم گيري مي شود ، مخاطبين اين الگو ها تصميم گيرندگان آموزش و پرورش هستند.   الگوهاي ارزشيابي سيپ :   پديد آورندگان اين الگو ي ارزشيابي استافل بيم و همكاران او هستند. عنوان سيپ از حروف اول كلمات بافت ، درون داد ، فرايند و فراورده بدست آمده است.اين الگو داراي چهارجوبي است كه مديران و تصميم گيرندگان را در چهار نوع تصميم گيري زير كمك مي كند   1- ارزشيابي از بافت يا زمينه مهمترين نوع ارزشيابي از ديدگاه استافل بيم وهمكاران او ، ارزشيابي از بافت است . هدف آن فراهم آوردن يك زمينه منطقي براي تعيين هدفهاي آموزشي است. روشهاي ارزشيابي از بافت عمدتا توصيفي و مقايسه اي هستند 2- ارزشيابي از درون داد در ارزشيابي درون داد اطلاعات مورد نيازدر باره چگونگي استفاده از منابع به منظور دستيابي به هدفها ي برنامه جمع آوري مي شوند وبه تصميم گيرندگان كمك كنند تا روشهايي ...

  • مقیاس نسبی

    بالاترین سطح اندازه گیری است و حدود فعالیت آن مشتمل است بر کلیه عملیاتی که بر مقیاس های اسمی، ترتیبی و فاصله ای صورت می پذیرد. چهار عمل اصلی در آن انجام می پذیرد و صفر مطلق در آن وجود دارد. مقياس نسبى مانند مقياس فاصله‌اى است با اين تفاوت که اين مقياس داراى نقطهٔ صفر مطلق است که بعنوان مبدأ سنجش مورد استفاده قرار مى‌گيرد. از اين مقياس در اندازه‌گيرى‌هاى فيزيکى نظير زمان، مسافت، اندازه و وزن استفاده مى‌شود؛ مثلا‌ً زمان برحسب دقيقه يا طول برحسب سانتى‌متر يا وزن برحسب کيلوگرم هر يک داراى نقطهٔ صفر مطلق هستند که از آنجا بعنوان مبناى اندازه‌گيرى استفاده مى‌شود. در اين مقياس فواصل مساوى و معنادار هستند؛ در حالى‌که در مقياس‌هاى فاصله‌اي، اندازهٔ فواصل مساوى و معنادار نيستند و قابليت مقايسه را ندارند؛ براى مثال، سن عده‌اى دانش‌آموز بشرح زير بر مبناى نسبى مورد بررسى قرار مى‌گيرد: ۲۰، ۱۸، ۱۹، ۱۷، ۱۸، ۲۱ سال يا بهره هوشى ۸۰، ۱۲۰، ۱۱۰، ۹۰، ۷۵ يا وزن ۸۰، ۹۰، ۶۵، ۵۰، ۶۰، ۴۵ کيلوگرم يا درآمدهاى ۱۰۰۰، ۲۰۰۰، ۲۵۰۰، ۱۵۰۰، ۱۷۰۰ تومان در مقياس‌هاى نسبى همانند مقياس فاصله‌اى چون صفات بصورت ارزش‌هاى کمّى (اعداد) مورد سنجش قرار مى‌گيرند براحتى امکان استفاده از روش‌هاى آمارى براى تجزيه‌وتحليل اطلاعات وجود دارد.   http://vista.ir/?view=data&id=9081