حجاب شرعی در عصر پیامبر

  • نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر

    نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر، اثر امیر حسین ترکاشوند  نکات مقدماتی: 1.      برای فهم آیات و روایات، آشنایی با شرایط نزول آیه یا صدور روایت اهمیت بسیار دارد، به همین خاطر انجام تحقیقاتی از این نوع که جناب ترکاشوند انجام داده­اند بسیار ضروری است. 2.      در مجموع کتاب­هایی که به زبان فارسی درباره وضعیت زندگی اعراب پیش از اسلام و درصدر اسلام وجود دارد، کتاب آقای ترکاشوند بسیار جالب و در خور استفاده است. 3.      کثرت منابعی که ایشان در تحقیق خود از آن استفاده کرده­اند بسیار ستودنی است. ای کاش فهرستی از منابع را نیز در پایان کتاب می­آوردند. 4.      با وجود این، به نظر می­رسد این تحقیق نیز همچون هر تحقیق دیگری از جهات متعدد محتوایی و روشی قابل نقد است. به عبارت دیگر این که آیا محقق تمامی منابع مرتبط به موضوع تحقیق را احصاء کرده­اند و دیگر این که آیا از اطلاعات موجود در هر بخش می­توان به لحاظ روشی نتیجه مورد نظر محقق را بدست آورد؟      5.      در این ارزیابی بنده تنها کوشیده­ام از منظر روش­شناختی به ارزیابی یک بخش نه چندان مفصل و نه چندان مختصر که دربردارنده یک نتیجه­گیری است، بپردازم. به عبارت دیگر درصدد بوده­ام نشان دهم نویسنده در کجا از قواعد روش­شناختی عدول کرده است؟ و برای اعتبار یافتن مدعا، نویسنده چه مقدمات دیگری را باید به بحث خود اضافه کند؟ و ... 6.      در این ارزیابی بنده هیچ موضع خاصی ندارم، یعنی نه جواز و نه حرمت دست دادن زن و مرد را فرض نگرفته­ام و عقیده دارم بحث در این زمینه باید انجام گیرد تا در پرتو این بحثها حقیقت آشکار شود.   بخش دست دادن زن و مرد (ص 962 - 976) 1.      ص 962: محتوای روایات مربوط به حرمت دست دادن زن و مرد نامحرم هرگز متحد نبوده و شاهد تفاوت فاحش و بلکه تناقض در آنها هستیم. وجود همین تفاوت و تناقض و به عبارتی اضطراب در مجموع روایات، ما را نسبت به اصل صحت آنها دچار تردید جدی می­کند. روایات مورد بحث نویسنده روایاتی هستند که کیفیت بیعت 1. کلامی، 2. از طریق ظرف آب و 3. از پشت پارچه ذکر کرده­اند. نویسنده برای این که تناقض این سه دسته روایات را نتیجه بگیرد، باید نشان دهد این روایات همگی مربوط به یک مجلس واحد است. تنها در صورتی که سه راوی مختلف یک صحنه واحد را به سه شکل متفاوت نقل کنند، منطقا می­توان حکم به تعارض آن روایات کرد. این در حالی است که اولا زنان در موارد متعدد با پیامبر بیعت کرده­اند و در ثانی بیعت مورد بحث نویسنده (مربوط به آیات سوره ممتحنه) در یک روز و ساعت واحد انجام نشده است. نکته دیگر این که در صورت وجود تعارض بین چند دسته روایت، به چه دلیل می­توان یکی از آنها را صحیح و سایر روایات ...



  • حجاب مو واجب شرعی نیست! برای مطالعه: «حجاب شرعی در عصر پیامبر»

    این نوشته را خیلی وقت است که به خوانندگان این وبلاگ بدهکارم. کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» (با جستجویی ساده در اینترنت لینک دانلود کتاب را خوهید یافت) برای من آن‌قدر جالب توجه بود، و محتویات فضای وب فارسی درباره‌ی این کتاب مهم هنوز آن‌قدر اندک است که حالا مطمئنم که نوشتن این معرفی اجمالی مفید خواهد بود. این کتاب هزار صفحه‌ای مدعی است که پوشاندن مو برای زنان از واجبات دینی نیست و در تلاش برای اثبات این موضوع از دلایل تاریخی درباره‌ی پوشش زمان پیامبر، آیات و روایات و همچنین فتاوای باورنکردنی فقهای گذشته کمک می‌گیرد. خواندن این کتاب نه تنها نظر شما را درباره‌ی حجاب عوض خواهد کرد، بلکه اگر پیش از این دستی بر آتش نداشته بوده باشید، نگاه شما به پیامبر، مردمان عصر او و همچنین سیر فقه اسلامی را نیز متحول خواهد کرد (و چه بسا که برای شخص من این مورد دوم مهم‌تر بود.) پیشاپیش از دو طایفه‌ی مومنان مقلد و بی‌دینان بی‌تفاوت که مسأله برایشان بی‌معناست عذر می‌خواهم. درعین حال، معتقدم حتی علاقه به مسائل اجتماعی و تاریخ هم برای توجه به این کتاب کافی است.انتشار کتابکتاب جریان‌ساز امیرحسین ترکاشوند، «حجاب شرعی در عصر پیامبر»، در اردیبهشت سال 90 پس از این که در آخرین مراحل از کسب مجوز انتشار بازماند به صورت اینترنتی و غیر رسمی شروع به پخش شدن کرد. ماه‌ها بعد امیرحسین ترکاشوند لینک عمومی دانلود کتاب را در وبلاگ خود (که اکنون توسط برادران پرژن‌بلاگ مسدود شده است) قرار داد، اگرچه پیش از این نیز یافتن آن در اینترنت کار دشواری نبود. با این که هزاران نفر این کتاب را خواندند، اما به دلیل ترجیح خود نویسنده برای دور ماندن کتاب از فضای رسانه‌ای و البته احتمالاً اهتمام حکومت در همین راستا، این کتاب جریان‌ساز شد اما خبرساز نشد. پیش از این، احمد قابل تنها چهره‌ی مطرح مذهبی ایرانی بود که واجب بودن حجاب را رد کرده بود و به اردوی نه‌چندان کم‌تعداد مخالفان وجوب حجاب در جهان اسلام (در کنار کسانی مانند لیلا احمد و جمال البنا) پیوسته بود. نوشته‌های این مجتهد فقه شیعی که در وبلاگش منتشر شد نخستین تلنگرها را به فارسی‌زبانانی که پی‌گیر ماجرا بودند زده بود. البته پس از خواندن کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» و جستجوهای اینترنتی، متوجه شدم که دیگرانی هم بوده‌اند که تلویحاً یا صراحتاً در فضای فارسی‌زبان چنین سخنانی گفته‌اند. به طور خاص مقاله‌ی «بازنگرشی درون دینی به حجاب» از مسلم خلفی در این باره قابل ملاحظه بود. همچنین این جمله‌ی نقل شده از آیت‌الله منتظری که «حجاب مو محل اختلاف است» تأمل برانگیز بود.مدتی نسبتاً طولانی ...

  • رد حجاب شرعی در عصر پیامبر(ص) !

      کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر (ص)»، نوشتة «امیرحسین ترکاشوند» در اردیبهشت ماه 1390 در فضای مجازی منتشر شد. نگارندة این کتاب معتقد است پوشاندن مو برای زنان از واجبات دینی نیست و در اثر هزار صفحه ای خود تلاش کرده تا این مدّعا را به اثبات برساند. کتاب پیش رو (نقدی بر کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر ( ص) نوشته سید محمد مهدی دزفولی)، نقدی است بر سخنان و ادلة اثر مذکور. نگارنده در ابتدا موضوع حجاب در ادیان را مطرح کرده و تاریخچه ای از موضوع حجاب را ذکر کرده و پس از آن، به لزوم حجاب در دین مبین اسلام اشاره کرده است. در ادامه، نقدی بر کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر (ص)» داشته و از طریق آیات قرآن و منابع حدیثی، گفته های امیرحسین ترکاشوند را رد کرده است. علاقه مندان برای تهیه این اثر می توانند به انتشارات نظری مراجعه نمایند و یا با این انتشارات به شماره 88102775  تماس بگیرند.   منبع : http://www.shafaf.ir

  • نقد کتاب "حجاب شرعی در عصر پیامبر" در مهرخانه

      برای کسانی که کتاب "حجاب شرعی در عصر پیامبر" نوشته امیر ترکاشوند را خوانده اند، احتمالا خواندن این سلسله نقدها جالب باشد. عالمانه نوشته شده اما طبیعتا جای نقد و بررسی هم دارد.    نقد هشتم: زنان و پوشیدن جامه های بلند نقد هفتم؛ برهنگي نابالغان نقد ششم؛ برهنگی در زمان پیامبر 2 نقد پنجم؛ بررسی برهنگی در زمان پيامبر نقد چهارم؛ آیا برهنگی بزرگان دينی صحت دارد؟ نقد سوم؛ مؤلف محترم اخلاق علمی را رعایت کند نقد دوم؛ مؤلف محترم به نوع منابع مورد استفاده کم‌توجه است نقد اول؛ مؤلف محترم نوع پژوهش را مشخص کند مهرخانه از نویسنده ی کتاب هم البته خواست در این جریان نقد و بررسی شرکت کند اما ایشان ملاحظات و شروطی داشت و متاسفانه مناظره ی مکتوبی که می خواستیم شکل نگرفت اما نقد ها را به گفته ی خودش، می خواند و امیدواریم در پایان شاهد انتشار نظرات یا دفاعیات ایشان هم در باره ی سلسله ی نقدها باشیم.      

  • نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر 2

    جناب آقای ترکاشوند 1.      آیا جنابعالی به طبقه بندی احادیث از حیث اعتبار سند اعتقادی دارید؟ آیا به دیدگاه متاخرین درباره حدیث صحیح و ضعیف اعتقاد دارید؟ یا به دیدگاه متقدمین؟ 2.      در مجامع حدیثی شیعه روایات بسیاری درباره مصافحه مرد و زن داریم که جنابعالی به آنها اشاره نکرده­اید. نسبت روایات شیعی به روایات اهل سنت در این بخش از کتاب بسیار اندک است. دلیل اصرار شما در استناد بیشتر به روایات اهل سنت برای بنده خیلی روشن نیست. 3.  قائلین به قول مشهور (عدم جواز دست دادن زن و مرد نامحرم) دیدگاه خود را  به روایاتی از جمله روایت ابی بصیر از امام صادق مستند می­کنند (قلت له هل يصافح الرجل المرأه ليست بذات محرم؟ فقال: لا، إلا من وراء الثوب) این روایت در وسائل الشیعه، باب مقدمات نکاح نقل شده است. قائلین به قول مشهور این روایت را صحیح می­دانند. دلالت آن هم بر جواز مصافحه از پشت پارچه همانطور که می بینید کامل است. 4.  در جلسه به اصطلاح مناظره اشاره کردید که در نقد قول مشهور، روایات مربوطه را بررسی سندی کرده­اید. لطفا بفرمایید در کدام صفحات کتاب این بررسی سندی انجام شده است؟ 5.      علی الاصول جنابعالی برای نقد سندی این روایت و در نتیجه نقد قول مشهور باید نشان می­دادید که روایت مورد استناد برخلاف آنچه ادعا شده است، صحیح نیست؟ و اعتبار سندی و دلالی روایت­هایی که شما به آن استناد می­کنید می­تواند با این روایت معارضه کند. 6.      از روایاتی که شما به عنوان جواز مصافحه مطرح کرده­اید یکی روایت بیعت نیابتی عمر است که (فمد عمر یده من خارج الباب و مددن ایدهن من داخل) بی شک می پذیرید که دلالت این روایت بر مصافحه و دست دادن، بر فرض صحت سند، اصلا قابل مقایسه با دلالت روایت مورد استناد قول مشهور نیست. مضاف بر این که در روایتی دیگر این چنین بیعتی به رسول خدا نسبت داده شده است و مطابق مبنای شما که تعارض دو روایت را دلیل بر عدم اعتبار آن می­دانید چنین روایتی نمی­تواند قول شما را اثبات یا تقویت کند. 7.      در این بخش از کتاب تنها در دو روایت عبارت مصافحه آمده است: قیل: یشترط علی النساء البیعه و عمر یصافحهن ذکر النقاش و غیره ان النبی .... عمربن الخطاب یصافحهن... راوی روایت اول که مشخص نیست، غیره روایت دوم هم که مشخص نیست، می­ماند موقعیت نقاش در علم رجال که باید اعتبار راویان این حدیث را با حدیث صحیحی که قائلین قول مشهور نقل کرده­اند مقایسه کنید. 8.      اما اشکالی که جنابعالی درباره روایات مربوط به مصافحه عمر به نمایندگی از پیامبر مطرح کرده­اید اشکال جدی­ای است، این احتمال که این احادیث ساختگی و به خاطر ایجاد موقعیت برای عمر باشد. ...

  • حجاب شرعی در عصر پیامبر

    حجاب شرعی در عصر پیامبر

    نقدی بر کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» [1] نوشته: حسین سوزنچی مقدمه کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر» نوشته‌ای است حدود 1000 صفحه از آقای امیر ترکاشوند که آن طور که در صفحه نمایه‌ی آن ذکر شده، ظاهرا نگارش آن در سال 1389 به پایان رسیده، و با اصلاحاتی، در سال 1390 در فضای مجازی منتشر شده است. با اینکه نویسنده محترم در صفحه نمایه کتاب اظهار داشته که: «این‌کتاب،فقط برای استفاده و بررسی شمامحقّق دینی![2] عرضه شده است. ازانعکاس مطالب کتاب و درج خبردرباره آن، مگر درکتب تحقیقی و پایان‌نامه‌ها، پرهیزگردد.» اما به‌تدریج این کتاب در میان افراد غیرمتخصص شیوع پیدا کرده و در میان طیف خاصی از جامعه به عنوان مدرک مهمی علیه حجاب شرعی قلمداد ‌گردیده است؛ همین امر انگیزه‌ای شد برای نگارش مقاله‌ای که به بررسی میزان اعتبار آن بپردازد. نویسنده محترم درباره هدف خود می‌گوید: «تمام تلاش کتاب همین است که ابتدائاً نشان دهد مردم در ماقبل بعثت چه قسمت‌هایی از اندام‌شان به وسیله جامه و لباس، پوشیده و چه قسمت‌هایی لخت و بی‌جامه بود تا سرانجام، واکنش جامعه اسلامی و در رأس آن قرآن را در قبال آن بدست آورد.» (حجاب شرعی در عصر پیامبر، ص4) بدین منظور در بخش اول کتاب، به سراغ وضعیتِ پوشش در جاهلیت می‌رود؛ و در بخش دوم به بررسی دیدگاه قرآن پرداخته، و پس از مخالفت با تفسیرهای متعارف از برخی آیات قرآن کریم، جمع‌بندی خود را این‌گونه بیان می‌کند: «از صراحت‌ها، اشارت‌ها و لابلای آیات، سه هدف زیر را (به عنوان هدف قرآن از رعایت حجاب و پوشش) استخراج نمودم. اول: نگهداری از گرما و سرما. دوم: تکمیل زیبائی آفرینش. سوم: صیانت جنسی، و اعلام پرهیز از آلودگی. هدف سوم می‌تواند گویای آن باشد که پوشش درخواستی قرآن به خودی خود هدف نبوده بلکه اولاً در جهت کنترل مردان پرهوسِ آن دیار و ثانیاً برای این بود که زنانِ ایمان‌آورده (که تجربه زندگی در دوره آلود‌ه‌زده‌ی جاهلی را داشتند) با بهبود حجاب‌شان عملاً اعلام کنند که از فساد دوری گزیده‌اند.» (ص16) نویسنده در بخش سوم به سراغ نظرات فقها درباره حجاب می‌رود، و اگرچه اذعان می‌کند که دیدگاه مشهور فقها درباره حجاب شرعی زن، «پوشاندن همه اندام به غیر از وجه و کفین» است، اما این رأی را نادرست قلمداد می‌کند. از نظر وی، میزان لازم برای حجاب زن، «پوشاندن تنه، ران و بازو» است که می‌کوشد شواهدی از قول برخی از فقهای قرون دهم و یازدهم بر این ادعا ارائه دهد. البته در همین راستا اظهار می‌دارد که فتوای یکی از فقهای قرن چهارم این بوده که حجاب شرعی لازم برای زن در حد پوشاندن عورتین بوده است! مسأله مقاله حاضر این است که آیا ...

  • نقد کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر

    از کتابهای الکترونیکی که در محیط مجازی انتشار پیدا کرده ولی هنوز چاپ نشده است حجاب شرعی در عصر پیامبر می باشد که توسط امیر ترکاشوند به رشته تحریر در آمده، این کتاب شامل مطالبی است که جای نقد و بررسی دارد از این رو به عنوان اولین مطلب وبلاگ، این کتاب را مورد کنکاش قرار می دهم.موضوع کتاب:این کتاب در صدد آن است که اثبات کند حجاب شرعی صدر اسلام فاصله زیادی با حجاب امروز داشته به این معنا که، در آن زمان پوشش خاصی مانند چادر و مقنعه و مانتو، وجود نداشته و رسول الله امر به پوشش کامل ننموده اند، و اتفاقا قضیه بر عکس بوده است در همان زمان زنها بدونه روسری و حتی شلوار با بدنی نیمه عریان بدونه پوشش کامل بدن در جامعه حضور داشته اند و هرگز پیامبر عظیم شان اسلام این زنها را مورد توبیخ و نهی قرار نداده اند. پوشش امروزی تفاوت بسیار با آن موقع پیدا کرده است و تمام برداشتهای علما، در این هزار و چهارصد سال اشتباه بوده و باعث ظلم به بانوان و جامعه شده است. و ما هیچ گونه امری دال بر حجاب که به این صورت وجود دارد، نداریم. ....ترکاشوند برای اثبات موضوع خود از آیات و رایات استفاده کرده است که تمامی آنها جای نقد جدی دارد زیرا از طرفی از روایتهای جعلی که از طریق اهل سنت بیان شده مبنای حکم خود قرار داده است و از طرف دیگر روایات صحیح السند را جعلی قلمداد کرده است، که مفصلا به آن پرداخته خواهد شد.و ساختار کتاب:فصل اول بررسی روایات فصل دوم بررسی آیات قرآن فصل سوم بررسی نظرات علماء و فقهاء است.اشکالات بر کتاب را می توان به دو گروه تقسیم کرد:او:ل:اشکالاتی کلی: این اشکالات مربوط به کل محتوای کتاب است.دوم :اشکالات خاص که مربوط به استفاده و برداشت از آیات و روایات است.اما اشکالات کلی:اولین اشکال مربوط به معنای پوشش و فلسفه آن است تا جایگاه حجاب معلوم شود.پوشش یکی از اموری است که انسان از گذشته به آن توجه خاصی داشته و از آن استفاده های متعدد می کرده است شاید بتوان این مسئله را در اینجا مطرح کرد که آیا پوشش یک امر فطری است مانند گرسنگی و تشنگی که از همان بدو تولد انسان به ان نیاز دارد یا اکتسابی است مانند علم آموزی.می توان گفت که از یک منظر امری فطری است یعنی انسان از همان ابتدا که بدنیا می آید احتیاج به پوشش دارد تا از سلامتی بدن خود در برابر سرما، گرما و آفتهای طبیعی محافظت کند هر چند این پوششها در طول زمان تفاوتهایی کرده است. عوامل پوشش در جامعه بشری:1.محافظت بدن از گرما، سرما ، و بلاهای طبیعی. 2.برای زیبایی از آن اسفاده می کردند.3. برای تمایز طبقات یک جامعه زیرا با پوشیدن لباسهای مختلف تفاوت بین افراد یک جامعه مشخص می شده مانند: ثروتمندان ...