تعریف کتابخانه عمومی
تعریف کتابخانه عمومی
کتابخانه عمومی ، کتابخانه ای است که توسط حکومتهای مرکزی یا محلی یا توسط سازمانهای وابسته به انها تاسیس و حمایت مالی می شود تا مواد خواندنی را در دسترس کلیه علاقمندان قرار دهند . ازآنجا که خدمات کتابخانه عمومی براساس تساوی دسترسی به اطلاعات برای همه افراد جامعه شکل گرفته است . بدوتن در نظر گرفتن سن، نژاد، جنسیت، مذهب ، ملیت، زبان یا موقعیت اجتماعی تنها نهاد فرهنگی –اجتماعی است که مجرایی مناسب برای توزیع اطلاعات و دسترسی به دانش برای همه ، با حداقل هزینه است. دست نامه کتابخانه های عمومی اهداف آن را چنین برمی شمارد : ( ایجاد فرهنگ ، آموزش ، اطلاعات ، سرگرمی ، فرصت های تحقیقاتی و ایجاد ارتباط بین مردم و سازمانها و نهادهای جامعه . یکی از گروههای بزرگ استفاده کننده از کتابخانه های عمومی . کودکان و نوجوانان در مقاطع مختلف تحصیلی اند ، به ویژه در فصل تابستان که معمولا کتابخانه عمومی در کنارسایر خدمات ، فعالیت های جانبی فراوانی را ترتیب می دهد.
تعریف کتابخانه
تعریف کتابخانه واژه کتابخانه ترکیبی اضافی است از دو کلمه ی عربی و فارسی کتاب+ خانه؛ کتاب واژه هی عربی به معنای نوشته یا چیزی مکتوب و خانه از ریشه ی پهلوی " خان" به معنای فضا، مکان و اتاق است. یونانی ها به آن Bibliotheca و رومی ها libri می گفتند که از واژه liber به معنای کتاب مشتق شده بود. در انگلیسی قرون وسطی به آن librarie ودر فرانسه قدیم به آن librairieمی گفتند. این واژه با تغییراتی که کرد در انگلیسی به library تبدیل شد و در بیشتر زبان های لاتینی و اروپایی از واژه هایی مثل bibliotheque، bibliothek وbiblioteca برای آن استفاده می شود. در ایران باستان از اصطلاح" دژنبشت" یا قلعه ی کتاب ها برای رساندن مفهوم کتابخانه استفاده می شد. در حوزه ی فرهنگ اسلامی و عربی از واژه هایی مثل بیت الحکمه، دارالحکمه، دارالعلم، خزانه الحکم، مخزن الکتب، دارالکتب، و مکتبة استفاده می شود که دو واژه ی مکتبة و دارالکتب در حال حاضر مصطلح است. برای ارائه تعریفی از کتابخانه باید آن را از نظر فیزیکی و کارکردی مدنظر قرار داد. از نظر فیزیکی می توان تعاریف زیر را برای کتابخانه در نظر گرفت: - کتابخانه مکانی است برای حفظ و نگهداری آثار مکتوب و غیر مکتوب که طی تاریخ تمدن بشر به وجود آمده است. - کتابخانه مخزنی است برای حفظ مواد و منابع هنری، علمی، ادبی، اجتماعی و غیره که بر روی رسانه های مختلف ثبت و ضبط شده اند. - کتابخانه مکانی است که انواع منابع و مواد در آن به صورت سازماندهی شده حفظ و نگهداری می شود. - کتابخانه مکان فیزیکی است که انواع رسانه های مکتوب، دیداری و شنیداری و الکترونیکی در آن نگهداری می شود. اما از نظر کارکردی و اجتماعی تعاریف زیر را می توان ارائه داد: - کتابخانه نهادی است اجتماعی که سازوکار اصلی ذخیره سازی، حفاظت و اشاعه دانش و اطلاعات را فراهم می سازد. - کتابخانه نهادی است زاده ی جامعه که در طول تاریخ تمدن در خدمت حفظ و نشر دانش بوده است. - کتابخانه نهادی اجتماعی است که روح تمدن بشری را حفظ و نگهداری کرده است. کتابخانه نهادی است که کارکردهای اصلی حرفه ی کتابداری یعنی جمع آوری، سازماندهی، اشاعه و مدیریت منابع اطلاعاتی در آن انجام می شود. کتابخانه پلی است میان دانش مضبوط بشری بین نسل های گذشته، حال و آینده. با تلفیق این تعاریف می توان کتابخانه را این اینگونه تعریف کرد: کتابخانه نهادی اجتماعی است که با ذخیره سازی، حفاظت و اشاعه ی پیشنه های مکتوب، دیداری و شنیداری و الکترونیکی با استفاده از خدمات کارکنان آموزش دیده در خدمت تعلیم و تربیت و توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، علمی و فرهنگی است
درآمدی بر مطالعه و نقش خدمات ویژه کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگ مطالعه
کتاب: درامدی بر مطالعه و نقش خدمات ویژه کتابخانه های عمومی در توسعه فرهنگ مطالعه تالیف: حسن اشرفی ریزی انتشارات چاپار مطالعه: مطالعه از باب مفاعله است و فرد با بهره جستن از آن به روشنی درونی دست می یابد، همانگونه که خورشید طلوع می کند و صبح روشن را مژده می دهد. مطالعه به معنی اطلاع یافتن از چیزی با ادامه نظر در آن، خواندن کتاب یا نوشته دیگر و دقت کردن در آن. مطالعه در فرهنگ انگلیسی – فارسی حییم در برابر واژه ( ) قرار دارد و معانی دیگری آن عبارت است از تحصیل کردن، درس خواندن، مواظب بودن و بررسی کردن. در فرهنگ انگلیسی آکسفورد، واژه ( ) عبارت است از صرف کردن وقت در یادگرفتن چیزی یا مطلبی. اهمیت و جایگاه مطالعه: اعراب قبل از ظهور اسلام، قبایلی بدوی بودند که تنها سرمایه غیر مادی آنها، ادبیات شفاهی اعم از اشعار موزون آنها بود. بعد از ظهور اسلام نخستین اثر مکتوب اعراب، کتاب قران بود. نکته قابل توجه در رابطه با قرآن، نخستین آیه نازل شده این کتاب است. آنجا که خداوند به پیامبر فرمان می دهد:" بخوان به نام پروردگار. بخوان که پروردگار تواناترین است...." همانطور که می بینید اولین پیام خداونده به خاتم پیامبرانش خواندن بود. علاوه بر این آیه، احادیث بسیاری از معصومین برجای مانده که صراحتا مومنین را به کسب علم و دانش و مطالعه تشویق می کنند. از آن جمله حدیث معروف پیامبر گرامی اسلام است که مومنین را به علم آموزی از گهواره تا گور سفارش می کند. ضمن اینکه در قرآن 419 بار کلمه کتاب به شکل مفرد و جمع آورده شده است. فهم قرآن کریم اولین بهانه ای بود برای تشکیل نخستین مدارس. علاوه بر آن گسترش فن چاپ باعث توسعه علم و سواد شد. از طرفی روبرو شدن اسلام با ادبیات پارسی و همچنین فلسفه یونان، بستر مناسبی را برای پیشرفت علوم در آن دوران محیا کرد. این ترکیب علم و دین تا آنجا پیش رفت که اولین کتابخانه ها در مساجد تشکیل شد. این کتابخانه های هر کدام دارای بخشهای متعددی از جمله تالارهایی برای مطالعه، اتاقهایی مجزا برای نسخه برداری، گردهمایی های ادبی، اتاقهای سرگرمی و موزیکال و در نهایت اتاقهایی برای بحث و مناظره بودند. از جمله کتابخانه های بزرگ آن دوران، کتابخانه خلفای عباسی در بغداد که به آن دارالحکمه می گفتند و همچنین کتابخانه خلفای فاطمی در قاهره که نام آن دارالعلم بود. ایرانیان نیز از دیرباز به کتاب و کتابخانه اهمیت فراوانی می دادند. تخت جمشید تا قبل از حمله اسکندر مقدونی صاحب کتابخانه عظیمی بود که بعد از حمله یونانیان،قسم عظیمی از این کتابخانه به آتش کشیده شد و قسمتی از آن هم به اسکندریه منتقل شد. در زمان ساسانیات کتاب و کتابخوانی ...
تعریف کتابخانه
واژه كتابخانه تركيبي اضافي است از دو كلمة عربي و فارسي كتاب + خانه؛ كتاب واژه اي عربي است به معناي نوشته يا چيزي مكتوب و خانه از ريشة پهلوي ((خان)) به معناي فضا‘ مكان و اتاق است. يونانيها به آن Bibliotheca و روميها Libri مي گفتند كه از واژه Liber به معناي كتاب مشتق شده بود. در انگليسي قرون وسطي به آن Librarie و در فرانسة قديم به آن Librairie مي گفتند. اين واژه با تغييراتي كه كرد در انگليسي به Library تبديل شد و در بيشتر زبانهاي لاتيني و اروپايي از واژه هايي مثل bibliotheque,bibliothek و biblioteca براي آن استفاده مي شود. در ايران باستان از اصطلاح ((دژنبشت)) يا قلعة كتابها براي رساندن مفهوم كتابخانه استفاده مي شد. در حوزة فرهنگ اسلامي و عربي از واژه هايي مثل بيت الحكمه‘ دارالحكمه‘ دارالعلم‘ خزانه الحكم‘ مخزن الكتب‘ دارالكتب و مكتبه استفاده مي شود كه دو واژة مكتبه و دارالكتب در حال حاضر مصطلح است. براي ارائه تعريفي از كتابخانه بايد آن را از نظر فيزيكي و كاركردي مدنظر قرار داد. از نظر فيزيكي مي توان تعاريف زير را براي كتابخانه در نظر گرفت: كتابخانه مكاني است براي حفظ و نگهداري آثار مكتوب و غير مكتوب كه طي تاريخ تمدن بشر به وجود آمده است. - كتابخانه مخزني است براي حفظ مواد و منابع هنري‘ علمي‘ ادبي‘ اجتماعي و غيره كه بر روي رسانه هاي مختلف ثبت و ضبط شده اند. - كتابخانه مكاني است كه انواع منابع و مواد در آن به صورت سازماندهي شده حفظ و نگهداري مي شود. - كتابخانه مكان فيزيكي است كه انواع رسانه هاي مكتوب‘ ديداري و شنيداري و الكترونيكي در آن نگهداري مي شود. اما از نظر كاركردي و اجتماعي تعاريف زير را مي توان ارائه كرد: - كتابخانه نهادي است اجتماعي كه سازوكار اصلي ذخيره سازي‘ حفاظت و اشاعه دانش و اطلاعات را فراهم مي سازد. - كتابخانه نهادي است زادة جامعه كه در طول تاريخ تمدن در خدمت حفظ و نشر دانش بوده است. - كتابخانه نهادي اجتماعي است كه روح تمدن بشري را حفظ و نگهداري كرده است. - كتابخانه نهادي است كه كاركردهاي اصلي حرفة كتابداري يعني جمع آوري‘ سازماندهي‘ اشاعه و مديريت منابع اطلاعاتي در آن انجام مي شود. - كتابخانه پلي است ميان دانش مضبوط بشري بين نسلهاي گذشته‘ حال و آينده. با تلفيق اين تعاريف مي توان كتابخانه را اينگونه تعريف كرد: كتابخانه نهادي اجتماعي است كه با ذخيره سازي‘ حفاظت و اشاعة پيشينه هاي مكتوب‘ ديداري و شنيداري و الكترونيكي با استفاده از خدمات كاركنان آموزش ديده در خدمت تعليم و تربيت و توسعه سياسي‘ اقتصادي‘ اجتماعي‘ علمي و فرهنگي است
مطالعه (تعریف ، روشها و تاثیرات آن )
به نام خدا<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> مطالعه (تعریف ، روشها و تاثیرات آن ) مقدمه : تکامل و فرهنگ هر جامعه مدیون و مرهون شناخت ویژگیهای فرهنگی و تاثیر آن بر افراد جامعه است . زیرا مطالعه کردن یکی شاخص های توسعه و رایج ترین محصول کشورهای مختلف محسوب می شود . و انسان با مطالعه از مسائل و جریانان روز آگاه شده و موجبات رشد و بالندگی خود را میسر می سازد . و یکی از پیش نیازهای مهم توسعه فرهنگی و اجتماعی و حتی اقتصادی جامعه ای اهل کتاب و مطالعه است و برای رسیدن به چنین جامعه ای نیازمند برنانه ریزهای کلان و مستمر و هدمند است تعریف مطالعه: مطالعه به معنای نگریستن بر هر چیزی برای واقف شدن به آن و تامل و تفکر و اندیشه ؛ و نظر به دقت است و مطالعه کردن به معنای نگریستن در چیزی برای وقوف بر اهل آن آمده است . به عبارتی دیگر مطالعه یعنی خواندن کتاب و نوشته ای و فهمیدن آن . انواع مطالعه روشهای مطالعه: برای اینکه شخص از مطالعه کتب خود لذت برده و بر آگاهیهای خود بیفزاید باید با انواع مطالعه و روشهای آنان تا حدودی آشنا باشد . در حالت کلی می توان انواع مطالع را به دو دسته تقسیم نمود :1- کتب درسی و منابع درسی 2- مطالعه منابع غیر درسی مانند مجلات – روزنامه ها و کتب غیر درسی . همان طور که می دانیم مطالعه ثمر بخش از دو عامل متاثر است 1- علاقه نسب به مطلب خواندنی 2- کاربرد ماهرانه فنون مطالعه.. طور کلی های مطالعه را به 6 دسته تقسیم می کنند: 1- خواندن اجمالی: دست یافتن به مطالب و نکات مهم کتاب 2- تند خواندن: ( سریع خواندن ) : هدف این روش کسب آشنایی کلی با مطالب کتاب از طریق مرور کتاب با سرعت فوق العاده زیاد ( این روش بر فن دید زنی مبتنی است) 3- عبارت خوانی : هدف از این روش افزایش سرعت مطالعه است از طرق خواندن عبارات و جملات 4- دقیق خوانی : درک کامل مطالب خوانده شده و نگهداری آنها به طرز منظم و منطق در ذهن 5- تجسسی : هدف آن افزایش دامنه تمرکز حواس و درک عمیق تر معانی است. 6- انتقادی : هدف از این روش دستیابی به قضاوت مستدل و درگیری عمیق تر با مطالب از طریق تجزیه و تحلیل معانی است. انگیزهای مطالعه: انگیزهای مطالعه عبارتنداز: 1- آگاهی از نیازهای واقعی روزمره 2- اصلاح خود و اضافه کردن بر معلومات 3 ارضای نیازهای روحی 4- ارضای خواسته های فکری 5- ازدیاد علایق و مهارتهای حرفه ای 6- ارضای تمایلات آنی شخصی 7- پاسخگوئی به خواسته های اجتماعی و شخص . .. تاثیرات مطالعه : ثاثیرات مطالعه 1- عامل وسیله ساز ( آشنایی و شناخت کامل از مشکلات واقعی و داشتن صلاحیت برای روبرو شدن با مشکلات 2- تاثیر در شخصیت و ایجاد شخصیت جدید 3- تاثیر ...
تأثیر کتابخانه هاي عمومی وآموزشگاهی درگسترش فرهنگ مطالعه
تعریف کتابخانه كتابخانه نهادی اجتماعی است كه با گردآوری ، سازماندهی و نگهداری دانش مدون بشر امكان رشداندیشه ، شكوفایی استعداد و باروری ذهن خلاق انسان پویا وجستجوگر را فراهم می كند. باتوجه به گسترش روزافزون علوم و فنون در زمانها و مكانهای مختلف تنها كتابخانه است كه دسترسی آسان به انبوه دانش آدمی را میسر می سازد و تبادل افكار را به بار می آورد (نشریه کتابداری،1375،ص24) در جهان كنوني كه به قول دي اچ لارنس نويسنده انگليسي جهان دانش است و نه جهان تجربه، اگر شخص نتواند خود را با دانش روز هماهنگ نمايد بزودي اين تنها وسيله ارتباط با جهان را نيز از دست مي دهد بويژه دانشجويان و دانش آموزان اگر توان بهره گيري از منابع دانش موجود را نداشته باشند به طور مضاعف زيان مي بينند زيرا به هدف اصلي تحصيلات عالي كه رسيدن به نوعي اجتهاد است نخواهند رسيد. پس همه افراد نياز به استفاده از كتابخانه را دارند. نقش كتابخانه در زمان ما بسيار مهم و شايان توجه است و بجاست از منابع و خدمات آنها استفاده كامل به عمل آيد. )صادقی ،فرنگیس.کتابخانه روزنه ای به دنیای دانش،1387) اهمیت کتابخانه كتابخانه از آن جهت حائز اهميت ويژه است كه گنجينه اي است از دانش هاي گوناگون و مكاني است براي انجام تحقيقات كه محققين در آن به مطالعات علمي و بررسي دانش موجود مي پردازند. محتويات كتابخانه نه تنها وسيله دانش اندوزي است بلكه لذت بخش نيز هست. مطالعه، رايج ترين سرگرمي هاست و كتابخانه ها مي توانند براي هر نوع سليقه اي كتابي فراهم كنند. اهميت كتابخانه از آن رو مورد تاكيد است كه هيچ چيز نمي تواند جاي محتويات كتابخانه ها را كه شامل كتاب و ساير مواد مكمل كتاب است بگيرد. چون مطالعه كتاب و ديگر رسانه هاي انتشاراتي، ايجاد علاقه و عادت به مطالعه، توسعه كتابخواني و ارائه راه ها و مهارت هاي مطالعه و يادگيري، در بالابردن سطح آگاهي هاي يك جامعه و افراد آن نقش بسزايي دارد. كشور ما علي رغم غناي فرهنگي و داشتن سابقه بسيار طولاني تمدن اسلامي، متاسفانه از نظر ميزان مطالعه در سطح پاييني قرار دارد، و اين در صورتي است كه امروزه يكي از شاخص هاي رشد ملي در هر كشوري توسعه كتاب و كتابخواني است. بنابراين مطالعه و پژوهش صرفا پيشه ژرف انديشان، عالمان و اساتيد نيست. همه اقشار بويژه دانش آموزان و دانشجويان به نوعي سرگرم مطالعه و پژوهش هستند. البته مطالعه براي دانش آموزان يك وظيفه و شغل است به همين جهت مي بايست براي پيشرفت در درس و نهايتا در آينده براي ايفاي نقش در جامعه، به مطالعه بپردازند. مطالعه يك دانش آموز دو صورت دارد، يا به صورت مطالعه دروس تحصيلي در مدرسه و سپس در مراكز آموزش ...
فرهنگ عمومی چیست؟
به مناسبت روز فرهنگ عمومیمقدمه: اگر روزگاری پیش در عصر کشاورزی، منبع قدرت و حرکت، «زور بدنی و نیروی بازو» بود، و اگر در دوران اولیه صنعتی و مدرن، عامل تعیینکننده سرنوشت بشر، «پول و ثروت و قدرت اقتصادی و قدرت نظامی» بود، درجهان کنونی، دیگر نه از زور برای نقش آفرینی بنیادین کاری ساخته است و نه از زر، بلکه آنچه میتواند منشأ و پایه تمام تحولات بشری واقع بشود «فرهنگ» است؛ الف ـ کلیات: الف ـ 1) ویژگیهای فرهنگ: اگر چه بحث درباره مسائل مربوط به فرهنگ عمومی، باید از تعریف فرهنگ آغاز شود لیکن به دلیلٍ تکرار در این کار از جانب دیگران و پرهیز از مناقشات و اختلاف دیدگاههای عمیقی که در مورد تعریف فرهنگ وجود دارد و نیز به منظور اجتناب از اطاله کلام، از ورود به این بحث خودداری میگردد. فقط برای نزدیک شدن به توافقی در مورد تعریف «فرهنگ عمومی»، ویژگیها و خصوصیات کلی فرهنگ را فهرستوار بیان خواهیم کرد. اجمالاً در بسیاری از تعاریف فرهنگ، ویژگیهای ذیل دیده میشود: 1. فرهنگ نظم بخش رفتار افراد و تقویت کننده همکاری میان آنهاست. 2. فرهنگ عموماً دو جنبه مادی و غیرمادی دارد. 3. فرهنگ یک امر اجتماعی است یعنی نمیتوان آن را به یک فرد نسبت داد. مضاف‌الیه فرهنگ همواره یک گروه، یک قشر، قوم و غیره میباشد. 4. فرهنگ تغییرپذیر، انتقالی و اکتسابی است. 5. فرهنگ ممکن است جنبه اختصاصی یا عمومی داشته باشد. در مفهوم عمومی مثل میراث اجتماعی بشر و در مفهوم اختصاصی مثل میراث اجتماعی جامعه معینی است. 6. زمان شکلگیری فرهنگها متفاوت است. 7. ابزار سازی و سخن گفتن دو عامل اصلی تثبیت موقعیت فرهنگ است. 8. فرهنگ مهمترین و اصیلترین وسیله و ابزار حفظ یک جامعه یا پایدارترین وجه آن است و بنابراین تغییرات آن کند است و هرگز یک شبه فرهنگ جامعه تغییر پیدا نمی‌کند. 9. فرهنگ مورد قبول اکثریت مردم میباشد. 10. فرهنگ دو کارکرد اجتماعی و روانی دارد: کارکرد اجتماعی آن جمعآوری تعدادی افراد و اشخاص در یک جماعت مشخص است، و کارکرد روانی آن قالب‌ریزی شخصیت افراد است. 11. مفهوم فرهنگ به خودی خود ارزشی ندارد و به همین دلیل، اولاً، هیچ طایفه و قشر و قومی را نمیتوان بدون فرهنگ نامید، ثانیاً، می‌توان فرهنگها را براساس چهارچوبها و معیارهائی مورد سنجش قرار داد و ارزشگذاری کرد. 12. فرهنگ یک امر تحقق یافته است. فرهنگ یک جامعه، ناظر به کیفیت موجود در آن جامعه است. واقعیتی است که اکنون در آن جامعه وجود دارد. همین ویژگی یکی از وجوه تمایز بین «فرهنگ» و «دین» یا «ایدئولوژی» میباشد. ...