بررسی و ارزیابی کاربری اراضی
پایان نامه ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری
ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری مورد مطالعه: شهرستانهریس (با رویکردی بر طرح جامع شهر63) گردآورنده : جبرئیل زمانی دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری نیمسال دوم سال تحصیلی 91-1390 فهرست مقدمه 3 روش تحقیق 6 پیشینه مطالعه کابری اراضی شهری در ایران و جهان 6 دیدگاهای نظری کاربری اراضی و نحوه ارزیابی آن 9 فنون رایج ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری 11 موقعیت جغرافیایی و کارکردهای طبیعی هریس 12 تحولات جمعیتی هریس 13 ارزیابی کاربری اراضی هریس با نگاهی بر طرح جامع شهر 13 خصوصیات کالبدی شهر 13 ارزیابی کمی کاربری اراضی شهر 14 جدول سرانه ها و فضاهای استاندارد مورد نیاز سطوح مختلف شهری 16 ارزیابی کیفی کاربری اراضی شهر 22 نتیجه گیری 24 منابع و مآخذ 26 مقدمه کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفاده بهینه از فضاهای شهری می باشد.نظر به این اهمیت،در این مقاله به بررسی و ارزیابی کاربری اراضی شهر هریس با توجه به دیدگاههای کمی و کیفی مطروحه در این زمینه اقدام شده است.جهانی که امروزه ما در آن زندگی می کنیم ،جهان شهری است که متاسفانه نتیجه ی آن دوری از محیط طبیعی و پذیرش ناخواسته ی عدم تعادل هایی است که از روابط ناموزون انسان ها و فضای شهری نشات می گیرد.(فرید،8:1375) چاپین، از صاحب نظران کاربری زمین ،3 تعریف از کاربری زمین شهری ارائه داده است ( چاپین،3:1987) 1-کاربری زمین به معنای پراکندگی فضایی کارکردهای شهری مانند مسکونی ،تجاری ،خرده فروشی ،تفریحی و..... 2-کاربری زمین به معنای چارچوبه ای دو بخشی برای نمایش نواحی شهری.این دو بخش عبارتند از: -الگوی فعالیت مردم در محیط شهری به موسسات و فضاهای مورد نیاز آنان ( فعالیتهای در آمدزا،خرید و اوقات فراغت). -تسهیلات و تجهیزات فیزیکی که برای استقرار فعالیتهای یاد شده در زمین های شهری ساخته می شوند. 3- کاربری زمین به معنای تنظیم روابط ساختاری-کارکردی چارچوبه ای دو بخشی باسیستم های ارزشی حاکم بر الگوهای فضایی-کارکردی و فعالیتهای مردم. همچنین چاپین بیان می دارد : که کاربری زمین در مقیاس شهر به عواملی همچون محدودیت زمین شکل و موقعیت زمین،انواع فعالیت ها،تراکم،توزیع میان کاربری ها و مقایسه ی کاربری ها وابسته است.مسلما از آنجا که فعالیت شهر انعکاسی از مجموعه عوامل اجتماعی،اقتصادی یک جامعه ی به هم پیوسته در یک قلمرو جغرافیای است،لزوما تغییرات ظاهری بافت شهری و رشد آن در تبعیت از مجموعه ی عوامل؛به خصوص مکانیزیم های تصمیم گیری،سیاست شهری،رفاه اجتماعی و بهبود زندگی انسان،شکل خواهد گرفت ...
ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری
ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری مورد مطالعه: شهرستانهریس (با رویکردی بر طرح جامع شهر63) استاد راهنما: جناب آقای دکتر عزت پناه گردآورنده : جبرئیل زمانی دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری نیمسال دوم سال تحصیلی 91-1390 فهرست مقدمه 3 روش تحقیق 6 پیشینه مطالعه کابری اراضی شهری در ایران و جهان 6 دیدگاهای نظری کاربری اراضی و نحوه ارزیابی آن 9 فنون رایج ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری 11 موقعیت جغرافیایی و کارکردهای طبیعی هریس 12 تحولات جمعیتی هریس 13 ارزیابی کاربری اراضی هریس با نگاهی بر طرح جامع شهر 13 خصوصیات کالبدی شهر 13 ارزیابی کمی کاربری اراضی شهر 14 جدول سرانه ها و فضاهای استاندارد مورد نیاز سطوح مختلف شهری 16 ارزیابی کیفی کاربری اراضی شهر 22 نتیجه گیری 24 منابع و مآخذ 26 مقدمه کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفاده بهینه از فضاهای شهری می باشد.نظر به این اهمیت،در این مقاله به بررسی و ارزیابی کاربری اراضی شهر هریس با توجه به دیدگاههای کمی و کیفی مطروحه در این زمینه اقدام شده است.جهانی که امروزه ما در آن زندگی می کنیم ،جهان شهری است که متاسفانه نتیجه ی آن دوری از محیط طبیعی و پذیرش ناخواسته ی عدم تعادل هایی است که از روابط ناموزون انسان ها و فضای شهری نشات می گیرد.(فرید،8:1375) چاپین، از صاحب نظران کاربری زمین ،3 تعریف از کاربری زمین شهری ارائه داده است ( چاپین،3:1987) 1-کاربری زمین به معنای پراکندگی فضایی کارکردهای شهری مانند مسکونی ،تجاری ،خرده فروشی ،تفریحی و..... 2-کاربری زمین به معنای چارچوبه ای دو بخشی برای نمایش نواحی شهری.این دو بخش عبارتند از: -الگوی فعالیت مردم در محیط شهری به موسسات و فضاهای مورد نیاز آنان ( فعالیتهای در آمدزا،خرید و اوقات فراغت). -تسهیلات و تجهیزات فیزیکی که برای استقرار فعالیتهای یاد شده در زمین های شهری ساخته می شوند. 3- کاربری زمین به معنای تنظیم روابط ساختاری-کارکردی چارچوبه ای دو بخشی باسیستم های ارزشی حاکم بر الگوهای فضایی-کارکردی و فعالیتهای مردم. همچنین چاپین بیان می دارد : که کاربری زمین در مقیاس شهر به عواملی همچون محدودیت زمین شکل و موقعیت زمین،انواع فعالیت ها،تراکم،توزیع میان کاربری ها و مقایسه ی کاربری ها وابسته است.مسلما از آنجا که فعالیت شهر انعکاسی از مجموعه عوامل اجتماعی،اقتصادی یک جامعه ی به هم پیوسته در یک قلمرو جغرافیای است،لزوما تغییرات ظاهری بافت شهری و رشد آن در تبعیت از مجموعه ی عوامل؛به خصوص مکانیزیم های تصمیم گیری،سیاست ...
روش های ارزیابی کاربری اراضی شهری
روش های ارزیابی کاربری اراضی شهری ارزیابی کاربری های مختلف اساسا به منظور اطمینان خاطر از استقرار منطقی آنها و رعایت تناسبات لازم به دو صورت کمی و کیفی صورت می گیرد.الف) ارزیابی کمی : این ارزیابی بر اساس مقایسه سرانه های موجود کاربری ها با استاندارد مربوط یا از طریق بررسی نیاز های فعلی و آتی مربوط یا از طریق بررسی نیاز های فعلی و آتی منطقه مورد مطالعه به فضا صورت می گیرد.ب )ارزیابی کیفی: در این مرحله ویژگی های کیفی معین شده و نسبت آنها به یکدیگر بر اساس چهار ماتریس ذیل بررسی می شود:1) ماتریس سازگاری 2) ماتریس مطلوبیت 3) ماتریس ظرفیت و 4) ماتریس وابستگی1. ماتریس سازگاری:کاربری هایی که در یک منطقه استقرار می یابند نباید موجب مزاحمت و مانع اجرای فعالیت های دیگر گردند. بر این اساس کاربریها از نظر سازگاری ممکن است حالتهای ذیل را داشته باشند:الف) کاملا با یکدیگر سازگارند: یعنی هر دو خصوصیات مشترکی دارند و فعالیت های آنها نیز بر یکدیگر منطبق باشد، مانند دو مسکونی کم تراکم.ب) نسبتا ناسازگار: با این ترتیب هر دو کاربری از یک نوع بوده اما در جزئیات اختلاف داشته مانند مسکونی کم تراکم با مسکونی تراکم متوسط.ج) نسبتا ناسازگار باشند: یعنی اینکه میزان ناسازگاری بین این دو کاربری از سازگاری آنها بیشتر باشند.د) کاملا ناسازگار باشند : یعنی مشخصات دو کاربری هیچ گونه هم خوانی بت یکدیگر نداشته و در تقابل با یکدیگر باشند مانند کاربری مسکونی با کاربری صنعتی.ه ) بی تفاوت باشند : یعنی دو نوع کاربری از جهت سازگاری نسبت به هم بی تفاوت باشند.منبع : پور محمدی ، محمد رضا ، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری ، سازمان چاپ و انتشارات ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ چهارم ،1387 برای مشاهده مطالب دیگر در همین باب فایل زیر را دانلود نمایید.... matris sazegari.rar (اندازه: 1.68 MB )
روشهای ارزیابی کاربری های شهری
روشهای ارزیابی کاربری های شهری امروزه ارزیابی به عنوان یکی از مهمترین مراحل فرایند هر برنامه ریزی بشمار می آید و برنامه ریزی کاربری اراضی شهری از این قاعده مستثنی نیست. به منظور بررسی و ارزیابی کاربری اراضی شهری از حیث موفقیت کاربریها در جهت تحقق اهداف برنامه ریزی کاربری اراضی شهری می توان از روشهای کمی و کیفی استفاده کرد. ارزیابی کمی: به منظور ارزیابی کمی کاربری های شهری لازم است وضعیت موجود کاربریهای شهری را از نظر سرانه های آنها مورد بررسی قرار گیرد و سرانجام با مقایسه اطلاعات بدست آمده از بررسی وضعیت موجود کاربری ها با استانداردهای مربوطه یا از طریق بررسی نیازهای فعلی و آتی شهری به فضا این ارزیابی صورت گیرد. ارزیابی کیفی: منظور رزیابی کیفی کاربری های شهری لازم است ویژگیهای موجود کاربری های شهری را برساس چهار ماتریس زیر برسی نمود. 1. ماتریس سازگاری: برمبنای این ماتریس، کاربری های موجود در حوزه نفوذ یکدیگر را از نظر یک سری از ویژگیها مانند: اندازه و ابعاد زمین،شیب زمین،شبکه های ارتباطی،کاربری های وابسته،کیفیت هوا- نور- صدا و .... مورد مقایسه قرار می گیرند. براساس این ماتریس کاربریهای همجوار می توانند یکی از حالت های 1. کاملا سازگار 2. نسبتا سازگار 3. نسبتا ناسازگار 4.کاملا ناسازگار را داشته باشد. 2. ماتریس مطلوبیت: برمبنای این ماتریس، کاربریهای شهری با محل استقرار آنها بر اساس ویژگیهای به مانند آنچه که در بالا به آنها اشاره شد مورد ارزیابی قرار می گیرند و هر کاربری با توجه به محل استقرارش می تواند یکی از حالت های 1. کاملا مطلوب 2. نسبتا مطلوب 3. نسبتا نامطلوب 4. کاملا نامطلوب را داشته باشد. 3. ماتریس ظرفیت: برمبنای این ماتریس، مقیاس هر کاربری با سطح عملکردی محدوده ای که کاربری در آن واقع شده است مورد بررسی قرار می گیرد. در این حالت نیز هر کاربری می تواند نسبت به سطح عملکردی محدوده استقرارش یکی از حالت های 1. کاملا متناسب 2. نسبتا متناسب 3. بی تفاوت 4. نسبتا نامتناسب 5. کاملا نامتناسب را داشته باشد. 4. ماتریس وابستگی: این ماتریس در صدد مشخص کردن میزان وابستگی کاربری ها به یکدیگر و لزوم همجواری آنهاست. بعد از ارزیابی کیفی کاربریهای شهری با ماتریس های بالا می توان در مورد کاربری ها چنین تصمیم گیری نمود که«هنگامی که یک کاربری ناسازگار،نامطلوب،نامناسب و غیروابسته باشد قطعا باید نسبت به تغییر محل آن اقدام نمود. اما چنانچه از جهاتی غیرقابل پذیرش و از جهاتی دیگر مورد قبول باشد در این صورت می توان به جای جایجایی از سایر تمهیدات برای کنترل و کاهش آثار فعالیت آن از جمله: ...
کاربری اراضی شهری
مقدمه کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی آن یکی از مهمترین کارکردها به منظور استفاده بهینه از فضاهای شهری می باشد.نظر به این اهمیت،در این مقاله به بررسی و ارزیابی کاربری اراضی شهر هریس با توجه به دیدگاههای کمی و کیفی مطروحه در این زمینه اقدام شده است.جهانی که امروزه ما در آن زندگی می کنیم ،جهان شهری است که متاسفانه نتیجه ی آن دوری از محیط طبیعی و پذیرش ناخواسته ی عدم تعادل هایی است که از روابط ناموزون انسان ها و فضای شهری نشات می گیرد.(فرید،8:1375) چاپین، از صاحب نظران کاربری زمین ،3 تعریف از کاربری زمین شهری ارائه داده است ( چاپین،3:1987) 1- کاربری زمین به معنای پراکندگی فضایی کارکردهای شهری مانند مسکونی ،تجاری ،خرده فروشی ،تفریحی و..... 2- کاربری زمین به معنای چارچوبه ای دو بخشی برای نمایش نواحی شهری.این دو بخش عبارتند از: - الگوی فعالیت مردم در محیط شهری به موسسات و فضاهای مورد نیاز آنان ( فعالیتهای در آمدزا،خرید و اوقات فراغت). - تسهیلات و تجهیزات فیزیکی که برای استقرار فعالیتهای یاد شده در زمین های شهری ساخته می شوند. 3- کاربری زمین به معنای تنظیم روابط ساختاری-کارکردی چارچوبه ای دو بخشی باسیستم های ارزشی حاکم بر الگوهای فضایی-کارکردی و فعالیتهای مردم. همچنین چاپین بیان می دارد : که کاربری زمین در مقیاس شهر به عواملی همچون محدودیت زمین شکل و موقعیت زمین،انواع فعالیت ها،تراکم،توزیع میان کاربری ها و مقایسه ی کاربری ها وابسته است.مسلما از آنجا که فعالیت شهر انعکاسی از مجموعه عوامل اجتماعی،اقتصادی یک جامعه ی به هم پیوسته در یک قلمرو جغرافیای است،لزوما تغییرات ظاهری بافت شهری و رشد آن در تبعیت از مجموعه ی عوامل؛به خصوص مکانیزیم های تصمیم گیری،سیاست شهری،رفاه اجتماعی و بهبود زندگی انسان،شکل خواهد گرفت و شکل های جدید در راستای عوامل فوق تحقق خواهد یافت.در این میان چگونگی کاربری اراضی درپیوستگی با روند تاریخ تحول شهر و تغییرات فضای ساخته شده با کالبد شهر،از عواملی هستند که شهر منظر و سیمای خود را طی زمان درارتباط با آنها به دست می آورد.( شالین ، 9:1372)اهم ضوابط و مقررات (مربوط به کاربريها و فعاليت هاي ويژه شهري در ايران ) - احداث شهرک هاي مسکوني در اراضي زراعت آبي و باغداري مجاز نيست. - احداث شهرک هاي مسکوني در اراضي جنگلي ممنوع است. - احداث شهرک هاي مسکوني در اراضي مرتعي ممنوع است. - احداث يا توسعه فرودگاه مربوط به عمليات کشاورزي و جنگلداري مانند سمپاشي، شناسايي و آتش نشاني به ترتيب اولويت در اراضي مرتعي و کشاورزي ، در صورتي که امکان احداث يا توسعه آن در اراضي باير وجود نداشته ...
ارزیابی کیفی کاربری های خدمات شهری در مقیاس محله
ارزیابی کیفی کاربری های خدمات شهری در مقیاس محله مطالعه موردی : محلات ناحیه 1 منطقه۱۵ شهر تهران پژوهش گر:محمد لواجو مقدمه توسعه فیزیکی و رشد جمعیت شهرهای ایران تا چند دهه پیش دارای روندی هماهنگ و متعادل بود. با بروز تحولات جدید (از جمله خیابان کشی ها و ...)، شهرها به سرعت دچار دگرگونی گردیدند این دگرگونی ها به شکل افزایش سریع جمعیت و گسترش فیزیکی و شتاب آمیز شهرها به صورت نامتعادل و ناهماهنگ بوده است. اگر چه شهرها دارای گسترش فیزیکی وسیعی بودند اما در قالب این گسترش فیزیکی وسیع نیز تعادل برقرار نبوده و سطح زیر ساخت شهری بیشتر تحت تسلط ساختمان های مسکونی بوده. در حقیقت بین کاربری های شهری و اختصاص زمین و سرانه های شهری تناسب معقولی برقرار نبوده است. گسترش خدمات رفاهی و کارخانجات در شهرها و اثرات مخرب اصلاحات ارضی بر اقتصاد روستا و صنعت کشاورزی شهرهای کوچک، باعث مهاجرت مردم به طرف شهرهای بزرگ شده است. بنابراین شهرهای کشور قبل از اینکه دارای گسترش اساسی و اصولی باشند، با افزایش جمعیت فراوانی مواجه شدند. به عبارت دیگر این شهرها فرصتی برای اعمال سیاست های شهرسازی بدست نیاورده اند. بلکه قبل از محاسبه سرانه ها و تخصیص زمین ها و فضاهای لازم به کاربری های مختلف وآماده سازی زمین، به سرعت تبدیل به ساختمان های مسکونی شده و تنها کوچهها و خیابان هایی برای رفت و آمد باقی مانده است. عدم حاکمیت برنامه های اصولی شهرسازی بر رشد شهرها منجر به عقب ماندگی روند شهرسازی از شهر نشینی شده است. چرا که برنامه ریزی برای شهر تنها ایجاد خانه هایی برای اسکان دادن افراد نیست، بلکه جوابگویی به نیاز های روزمره آنان و برآورده کردن احتیاجات رفاهی، اشتغال، آموزشی، بهداشتی ،تفریحی و غیره نیز هست. بنابراین با وجود چنین نقصی در سیستم شهر سازی، فضاهای شهری در پاسخگویی صحیح به نیاز های شهرنشینی سریع و شتاب آلود ناتوان مانده اند. طرح و بیان مساله تحولات سريع در دنياي امروز امكان تحقق برنامه هاي بلندمدت را بدون بازنگري مستمر ناممكن ساخته است. علاوه بر اين، امكانات، توانايي ها و اولويت هاي جامعه شهري مرتباَ در حال تغيير است. بنابراين با افزایش جمعیت شهرها، درك وضعيت كاربري هاي مختلف شهري و تعيين ميزان كمبود و عدم تعادل در سطوح مختلف، به عنوان ضرورتي اجتناب ناپذير مطرح مي شود. در اين راستا توجه به كاربري هاي مختلف شهري، به دليل نقشي كه در رفع نیاز جوامع شهري و روح و روان شهروندان دارند از اهميت شاياني برخورداراست. بنابراين آگاهي از وضعيت آنها جهت برنامه ريزي و مديريت اين فضاها، امري ضروري است. امروزه هرچند کلانشهرهای کشور دارای ...
برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری
تعاریف مختلفی از برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری ارائه شده ولی همگی آنها بر نکات مشترکی تأکید دارند.برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری یعنی ساماندهی مکانی و فضایی فعالیتها و عملکردهای شهری بر اساس خواسته و نیازهای جامعه شهری (سعیدنیا ۱۳۷۸ ص ۱۳ )برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری به معنی الگوی توزیع فضایی یا جغرافیایی عملکردهای مختلف شهر می‌باشد عملکردهایی چون نواحی مسکونی، صنعتی. تجاری، خرده فروشی و فضاهای تخصیص داده شده برای استفاده‌های اداری، موسسات، نمادهای اجتماعی و گذران اوقات فراغت. (درکوش، ۱۳۶۴ ص۴۵ )برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری عملی است که طی آن که برای هر واحد زمین، کاربردی خاص تخصیص می دهند، هدف از این برنامه‌ریزی ایجاد برنامه‌ای است که میزان رفاه اجتماعی را با توجه به محدودیت‌ها افزایش دهند.برنامه‌ریزی کاربری اراضی علم تقسیم زمین و مکان برای کاربردها و مصارف مختلف زندگی می‌باشد. هدف اصلی و اساسی برنامه‌ریزی کاربری زمین استفاده بجا و مناسب و در نهایت آماده سازی زمین جهت مصارف مختلف شهری است، بنابراین در برنامه‌ریزی کاربری زمین بایستی زمین مورد نیاز جهت رسیدن به اهداف آینده برآورد گردد. در واقع برنامه‌ریزی کاربری زمین و مدیریت خردمندانه فضا به منظور بهینه سازی الگوی توسعه فعالیتهای انسان است.یکی از محورهای اصلی برنامه‌ریزی شهری برنامه‌ریزی کاربری زمین است که همراه با برنامه‌ریزی شبکه ارتباطی، فضای سبز و باز، تاسیسات و غیره استخوان‌بندی اصلی شهر و نحوه توسعه آتی آن را مشخص می‌کند. نحوه رویکرد و چگونگی برنامه‌ریزی کاربری اراضی نه تنها نقض اساسی در کیفیت و کارایی برنامه جامع شهری خواهد داشت، بلکه اساس نظام توزیع فعالیتها، خدمات و سهم سرانه‌ها را تعیین می‌کند بدیهی است موضوع اصلی در برنامه‌ریزی کاربری اراضی، نحوة تخصیص زمین به کاربریهای مختلف و هماهنگ کردن آنها با یکدیگر است که به عنوان برآورد نیازهای فضایی تلقی می‌گردد. (مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری، ۱۳۸۳ ص ۵۸)اهداف برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهریاولین گام در هر برنامه‌ریزی تشخیص مقدماتی مسائل و مشکلات می‌باشد. پس از شناسایی مسائل و مشکلات تعیین اهداف و بر اساس فرصتها و تحدیدها مهمترین گام در برنامه‌ریزی است.(پور محمدی،۱۳۸۲ ص۴)در برنامه‌ریزی اراضی شهری اهداف به دو دسته تقسیم می‌شود:الف) اهداف کلاناهداف ایده‌آل و مطلوب بلند مدت کیفی و مهم هستند که از ارزشها و آمال جامعه نشأت می‌گیرد. این اهداف امروزه بر دو پایه اصلی، یعنی ارزشهای توسعه پایدار و اعتلای کیفیت زندگی شهری استوار شده است. این اهداف بنا به ضرورت ...
روش های ارزیابی کاربری اراضی شهری
روش های ارزیابی کاربری اراضی شهریارزیابی کاربری های مختلف اساسا به منظور اطمینان خاطر از استقرار منطقی آنها و رعایت تناسبات لازم به دو صورت کمی و کیفی صورت می گیرد.الف) ارزیابی کمی : این ارزیابی بر اساس مقایسه سرانه های موجود کاربری ها با استاندارد مربوط یا از طریق بررسی نیاز های فعلی و آتی مربوط یا از طریق بررسی نیاز های فعلی و آتی منطقه مورد مطالعه به فضا صورت می گیرد.ب )ارزیابی کیفی: در این مرحله ویژگی های کیفی معین شده و نسبت آنها به یکدیگر بر اساس چهار ماتریس ذیل بررسی می شود:1) ماتریس سازگاری 2) ماتریس مطلوبیت 3) ماتریس ظرفیت و 4) ماتریس وابستگی1. ماتریس سازگاری:کاربری هایی که در یک منطقه استقرار می یابند نباید موجب مزاحمت و مانع اجرای فعالیت های دیگر گردند. بر این اساس کاربریها از نظر سازگاری ممکن است حالتهای ذیل را داشته باشند:الف) کاملا با یکدیگر سازگارند: یعنی هر دو خصوصیات مشترکی دارند و فعالیت های آنها نیز بر یکدیگر منطبق باشد، مانند دو مسکونی کم تراکم.ب) نسبتا ناسازگار: با این ترتیب هر دو کاربری از یک نوع بوده اما در جزئیات اختلاف داشته مانند مسکونی کم تراکم با مسکونی تراکم متوسط.ج) نسبتا ناسازگار باشند: یعنی اینکه میزان ناسازگاری بین این دو کاربری از سازگاری آنها بیشتر باشند.د) کاملا ناسازگار باشند : یعنی مشخصات دو کاربری هیچ گونه هم خوانی بت یکدیگر نداشته و در تقابل با یکدیگر باشند مانند کاربری مسکونی با کاربری صنعتی.ه ) بی تفاوت باشند : یعنی دو نوع کاربری از جهت سازگاری نسبت به هم بی تفاوت باشند.منبع : پور محمدی ، محمد رضا ، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری ، سازمان چاپ و انتشارات ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ چهارم ،1387
برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری
برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری تعاریف مختلفی از برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری ارائه شده ولی همگی آنها بر نکات مشترکی تأکید دارند. برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری یعنی ساماندهی مکانی و فضایی فعالیتها و عملکردهای شهری بر اساس خواسته و نیازهای جامعه شهری (سعیدنیا ۱۳۷۸ ص ۱۳ ) برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری به معنی الگوی توزیع فضایی یا جغرافیایی عملکردهای مختلف شهر می‌باشد عملکردهایی چون نواحی مسکونی، صنعتی. تجاری، خرده فروشی و فضاهای تخصیص داده شده برای استفاده‌های اداری، موسسات، نمادهای اجتماعی و گذران اوقات فراغت. (درکوش، ۱۳۶۴ ص۴۵ ) برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری عملی است که طی آن که برای هر واحد زمین، کاربردی خاص تخصیص می دهند، هدف از این برنامه‌ریزی ایجاد برنامه‌ای است که میزان رفاه اجتماعی را با توجه به محدودیت‌ها افزایش دهند. برنامه‌ریزی کاربری اراضی علم تقسیم زمین و مکان برای کاربردها و مصارف مختلف زندگی می‌باشد. هدف اصلی و اساسی برنامه‌ریزی کاربری زمین استفاده بجا و مناسب و در نهایت آماده سازی زمین جهت مصارف مختلف شهری است، بنابراین در برنامه‌ریزی کاربری زمین بایستی زمین مورد نیاز جهت رسیدن به اهداف آینده برآورد گردد. در واقع برنامه‌ریزی کاربری زمین و مدیریت خردمندانه فضا به منظور بهینه سازی الگوی توسعه فعالیتهای انسان است. یکی از محورهای اصلی برنامه‌ریزی شهری برنامه‌ریزی کاربری زمین است که همراه با برنامه‌ریزی شبکه ارتباطی، فضای سبز و باز، تاسیسات و غیره استخوان‌بندی اصلی شهر و نحوه توسعه آتی آن را مشخص می‌کند. نحوه رویکرد و چگونگی برنامه‌ریزی کاربری اراضی نه تنها نقض اساسی در کیفیت و کارایی برنامه جامع شهری خواهد داشت، بلکه اساس نظام توزیع فعالیتها، خدمات و سهم سرانه‌ها را تعیین می‌کند بدیهی است موضوع اصلی در برنامه‌ریزی کاربری اراضی، نحوة تخصیص زمین به کاربریهای مختلف و هماهنگ کردن آنها با یکدیگر است که به عنوان برآورد نیازهای فضایی تلقی می‌گردد. (مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری، ۱۳۸۳ ص ۵۸) اهداف برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری اولین گام در هر برنامه‌ریزی تشخیص مقدماتی مسائل و مشکلات می‌باشد. پس از شناسایی مسائل و مشکلات تعیین اهداف و بر اساس فرصتها و تحدیدها مهمترین گام در برنامه‌ریزی است.(پور محمدی،۱۳۸۲ ص۴) در برنامه‌ریزی اراضی شهری اهداف به دو دسته تقسیم می‌شود: الف) اهداف کلان اهداف ایده‌آل و مطلوب بلند مدت کیفی و مهم هستند که از ارزشها و آمال جامعه نشأت می‌گیرد. این اهداف امروزه بر دو پایه اصلی، یعنی ارزشهای توسعه پایدار و اعتلای کیفیت زندگی شهری ...