بررسی نمونه های موردی فرهنگسرا ایرانی
کاهگل ، شگفتی معماری ایـرانی
کاهگل، شگفتی معماری ایـرانیدر زمانی نه چندان دور در تمام شهرها اغلب ساختمان ها با خشت خام، گچ و کاهگل بنا شده و این مصالح به طرز شگفتی با زندگی ایرانی تناسب داشته و شگفتی هایی را در خود دارد. کاهگل در قالب تناسبات دلپذیر ترکیب با کاشی، چوب و یا سنگ و مصالحی مشابه ترکیب شده و معماران ایرانی از آن ها برای تزیین ساختمان ها کمک گرفته اند. در مجموع شهر ایرانی برای مردم این سرزمین با خصوصیات معینی و با یک معماری موزون، اصیل و تناسبات زیبا بنا شده است. با بهره گیری از این مصالح و بر روی فلات ایران، در چشم انداز شهرها، بام های کاهگلی میان آدمیان و حرارت خورشید حفاظ می شده اند. بدین ترتیب بادگیرها شهر را تهویه کرده، نورگیرها به تالارها و هشتی ها سایه روشن ملایمی می داده اند و حیاط های گود که اطاق ها آن ها را دور می زده اند یک حوض سنگی و چند درخت را در میان گرفته نیز به زندگی ایرانی لطافت می بخشیده اند. هم اکنون نیز در میان وزن حجم های کاهگلی بام های گنبدی و بادگیرهای سر به آسمان کشیده پوشش دالان ها و تیمچه های بازاری، حسینیه ها و بالاخره گنبد و مناره های مسجد جامع و مساجد دیگر و بقعه ها به چشم می خورد.با این وصف باید تاکید کرد که تاریخ شروع مصرف کاهگل را در تمدن ایران نمی توان دقیقا تعیین نمود لکن وجود آن در قدیم ترین آثار معماری فلات دلیلی است بر این که این ماده با زندگی اقوام سرزمین ایران از ابتدا آمیخته شده و شناسایی و استفاده از آن طی قرون نسل به نسل رسیده است. برای آسایش قوم ایرانی معماران، شهرها را با قشری از کاهگل پوشانیدند و از میان این پوشش سبزی شاخه درختان از حیاط ها بیرون آمد. رنگ دلنشین کاهگل نه تنها زیبایی فوق العاده ای به شهر ایرانی می داده بلکه بر زندگی مردم روشنی و رنگ بخصوصی می پاشیده است. این خمیر در سرزمین ما به صورت یکی از مصالح اساسی در انواع معماری مختلف بکار رفته و با دست آدمیان و با نیت خوش به روی همه شهرهای ایرانی کشیده شده و زندگی در شرایط اقلیمی بهتری زیر حمایت آن ادامه می یافت. ترتیب ماده کاهگل از ابتدا تا امروز یکسان بوده و شامل دو ماه ساده است. ماده اول کاه است که پس از درو گندم و خشک شدن و کوبیدن و با کمک چهار شاخ به هوا پرتاب شدن با جزئی نسیمی، از دانه های گندم جدا شده آرام بر روی زمین می ریزد، سپس آن را جمع آوری نموده و برای مصرف های مختلفی انباشته می کنند. به این ترتیب در اغلب نقاط ایران کاه به آسانی و به ارزانی به دست می آید، الیاف آن ماده گل را بهم می کشد و گل را مسلح می کند همان طور که آهن بتون را. ماده دوم گل است که حتی المقدور برای ساختن از خاک رس استفاده می کنند، قبل از این که خاک را ...
سخنی از ریچارد می یر
معماری من ریشه در تاریخ معماری دارد و تاریخ یکی از منابع کاری من است ولی کاری که انجام میدهم نقل قول نیست بلکه استعاره از آن چیزی است که بوده است و معانی نوینی دارد . My architecture is rooted in history and architectural history is a source of my career but what I do not quote, but the metaphor is what has and has new meaning
ریشه های خود :
ریشه های خود : ساخت و تغییر شکل آن به نظر روان شناسان اجتماعی ، خود بر صفات ذاتی فرد استوار نیست ، بلکه به تدریج و با سوگیری کنشهای متقابل با محیط ساخته می شود. منظور این است که محیط به فرد شکل می دهد. بدین معنا که اگر زادگاه و محل زندگی شما جای دیگری بود ، شخص کاملا متفاوت از حالا بار آمده بودید. روان شناسی اجتماعی –دکترحمزه گنجی-ص 28
احیای بافت قدیم شهرها
گام‌های اولیه فعالیت‌های مربوط به احیای بافت قدیم شهرها را باید در اروپای غربی به ویژه در کشورهای فرانسه و انگلیس به دلیل آغاز اولیه انقلاب صنعتی در دوره 1760 _ 1830 جستجو کرد.علل گوناگونی مسئولان و متخصصان مهندسی ساختمان را به فکر حفظ و مرمت و اصلاح بافت‌های فرسوده شهری انداخته است که موجب وضع مقررات و شروع اقداماتی حمایت‌گرانه شده است که هر بار به عللی این اقدامات از نیمه راه یا حتی ابتدای راه رها شده است.حق این است که ما به نوسازی و بهسازی بافت‌های قدیم کم‌بها داده و یا به طور کلی بها نداده‌ایم جا دارد تا مسئولان و نهادهای مختلف کشور به ویژه نهادهایی که مستقیم با این مسائل سر و کار دارند بیشتر در این زمینه برنامه‌ریزی کرده و اقدامات اجرایی انجام دهند. تا جلو رشد لجام‌گسیخته معماری و شهرسازی گرفته شود تا باعث از دست رفتن میراث کهن و فرهنگ چندین هزار ساله ایران شود.در معماری مدرن بافت‌های فرسوده قدیمی ایران مورد بی‌مهری مهندسی و آرشیتکت‌های ایرانی قرار گرفته است. در حالی که آمریکایی‌ها با الگوبرداری از معماری ایران 700 هکتار از زمین‌های ایالت کالیفرنیای آمریکا را به نوع جدیدی از طراحی خانه اختصاص داده‌اند که شباهت زیادی به معماری ساختمان‌های کویری ایران دارد. زیرا این نوع معماری بیشترین انطباق را با شرایط اقلیمی دارد که به خاطر استفاده نکردن از چوب و آهن، گرمای زیادی را به خود جذب نمی‌کند. بر این پایه، ساختمان‌های جدید که گنبدی‌شکل بوده و از خشت و گل ساخته می‌شوند که داری سقفی باز یا تعداد سوراخ در اطراف گنبد هستند که از طریق آن جریان باد به داخل ساختمان راه پیدا می‌کند و به طور طبیعی باعث خنک شدن فضای داخل ساختمان می‌شود. طرح این ساختمان‌ها نظر مساعد سازمان بازرسی و نظارت امور ساختمانی ایالت کالیفرنیا را جلب کرده است.معماری سنتی ایرانی اینک الگوی کشورهای دیگر شده است. ولی ما به سرعت بافت‌های قدیم شهرها را با جایگزین کردن معماری به اصطلاح جدید نابود می‌کنیم. شهرهای کویری ما بر مبنای تجربه معماران گذشته بنا شده است. شهرهای قدیمی به ویژه شهرهایی که در حاشیه کویر قرار گرفته‌اند، دارای دو صورت متفاوت از هم هستند. بخشی از شهر وسعت محدودی را به خود اختصاص داده و در اصطلاح به آن بافت قدیم گفته می‌شود که یک شکل‌گیری مستمر دارای یک بافت هماهنگ و پیوسته فضاهای شهری است. بخش دیگر (یعنی بافت جدید) با وسعت بسیار زیادتر در طی یک زمان کوتاه شکل گرفته و دارای خصوصیاتی کاملا متفاوت با بافت قدیم است.امروزه توسعه شهرها و رشد اقتصادی صنعتی و فیزیکی آنها همه بدون کوچک‌ترین توجهی بر بافت قدیمی ...
فرمول جادویی برای سازه‌های جدید
سیمان یکی از ستون‌های اصلی صنعت ساختمان‌سازی درگوشه و کنار دنیا به شمار می‌آید. این محصول صنعتی از آنچنان اهمیتی برخوردار است که در بازارهای جهانی سهم قابل توجهی از مبادلات تجاری را به خود اختصاص داده است، اما همین اهمیت استراتژیک موجب شده تا کشورهایی که ظرفیت قابل توجهی در تولید آن دارند، به تولید گسترده و البته مملو از خطرات زیست‌محیطی این محصول پایه‌ای روی آورند. به عنوان مثال سیمان پرتلند که نسخه شناخته شده این محصول صنعتی به شمار می‌آید، مملو از ترکیبات کربنی است که برای محیط زیست تبعات منفی زیادی به همراه دارد. در دهه‌های گذشته تولید انبوه سیمان با تولید انبوهی از آلاینده‌های زیست محیطی همراه بوده است تا آنجا که حامیان محیط زیست رایط فعلی را بسیار خطرناک عنوان می‌کنند. این هشدارها موجب شده تا در سال‌های گذشته فناوری‌های نوین و بخصوص ناوری سبز وارد این عرصه صنعتی شود و پروژه‌هایی با عنوان تولید سیمان سبز آغاز شود. به تازگی گروهی از محققان دانشگاه MIT فرمول جدیدی برای تولید سیمان ارائه کرده‌اند که یش‌بینی می‌شود به زودی به عنوان فرمول نهایی تولید این محصولات در بسیاری از کارخانجات سراسر جهان به کار گرفته شود. این محصول فناورانه که از آن به عنوان سیمان سبز یاد می‌شود ازجمله تازه‌ترین مظاهر به‌کارگیری فناوری‌های نوین در صنایع ساختمان‌سازی به شمار می‌آید. تولید سیمان یکی از پیچیده‌ترین و سخت‌ترین فرآیندها در تولید محصولات مورد نیاز برای ساختمان‌سازی به شمار می‌آید. در این فرآیند سیمانی تولید می‌شود که هدف اصلی به‌کارگیری آن در صنعت بتن‌سازی است. برای تولید سیمان آهک کوبیده و نرم شده به همراه خاک رس و شن در دمای قابل توجه 1450 درجه سانتیگراد حرارت داده می‌شوند، اما برای تامین چنین دمایی راهی نیست جز این که از سوخت‌هایی نظیر ذغال‌سنگ یا گاز طبیعی استفاده شود. این فرآیند منجر به تولید حجم قابل توجهی گاز گلخانه‌ای دی‌اکسیدکربن می‌شود. مطالعات زیادی درخصوص نسبت گاز دی‌اکسیدکربن آزاد شده به ازای میزان مشخصی از سیمان تولید شده انجام شده است که نشان می‌دهند تولید یک تن سیمانی که از آن به عنوان سیمان پرتلند یاد می‌شود با آزادسازی 650 تا 920 کیلوگرم گاز دی‌اکسیدکربن همراه است. این یک نسبت نگران‌کننده است که از سالیان گذشته حامیان محیط زیست را بر آن داشته تا هشدارهای لازم درخصوص آینده زمین را ارائه کنند. براساس همین مطالعات در سال 2009 حدود 8/2 میلیارد تن سیمان در سراسر جهان تولید شده است که نتیجه‌ای جز سهم 5 درصدی در تولید جهانی گاز گلخانه‌ای دی‌اکسیدکربن نداشته است. نیکولاس ...
غم مخور...
یوسف گمگشته بازآید به کنعان غم مخور کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور ای دل غمدیده حالت به شود دل بد مکن وین سر شوریده بازآید به سامان غم مخور گر بهار عمر باشد باز بر تخت چمن چتر گل در سر کشی ای مرغ خوشخوان غم مخور دور گردون گر دو روزی بر مراد ما نرفت دایما یک سان نباشد حال دوران غم مخور هان مشو نومید چون واقف نه‌ای از سر غیب باشد اندر پرده بازی‌های پنهان غم مخور ای دل ار سیل فنا بنیاد هستی برکند چون تو را نوح است کشتیبان ز طوفان غم مخور در بیابان گر به شوق کعبه خواهی زد قدم سرزنش‌ها گر کند خار مغیلان غم مخور گر چه منزل بس خطرناک است و مقصد بس بعید هیچ راهی نیست کان را نیست پایان غم مخور حال ما در فرقت جانان و ابرام رقیب جمله می‌داند خدای حال گردان غم مخور حافظا در کنج فقر و خلوت شب‌های تار تا بود وردت دعا و درس قرآن غم مخور
نمای سنگی
مشخصات کلی انتخاب سنگ برای مصارف ساختمانی 1- بافت سنگ باید ساختمانی سالم داشته باشد ، یعنی بدون شیار ،ترک و رگه های سست باشد (کرمو نباشد ) 2- بدون هر گونه خلل و فرج باشد . 3- پوسیدگی نداشته باشد . 4- یکدست ،یکنواخت و ممکن باشد . 5- سنگ ساختمانی شاید آب زیاد جذب کند ، لذا نباید : الف - در آب متلاشی یا حل شود. ب - تمام یا قسمتی از آن بیش از 8 درصد وزن خود آب بمکد. 6-سنگ ساختمانی نباید آلوده به مواد طبیعی و مصنوعی باشد . 7- سنگ باید شرایط فیزیکی و شیمیایی محیط را تحمیل کند لذا باید : الف - در برابر باد ،یخبندان ،تغییرات دما ودر صورت وجود جریان آب در مقابل آن و کلیه عوامل فرسایش مقاومت کند . ب - در برابر محیط های شیمیایی ، اسیدی و قلیایی و همچنین عمل آبکافت و اکسید اسیون مقاومت کند . 8- مقاومت فشاری برای قطعات باربر نباید کمتر از 150 کیلوگرم بر سانتی متر مربع باشد . 9- در مقابل سایش مقاوم باشد. نمای سنگی خود دارای انواع مختلفی هستند که عمده این تمایزات را می توان در تفاوت نوع سنگ موجود در طبیعت نام برد .لذا در اینجا جایز است قبل از معرفی انواع سنگ ها ابتدا به توضیح واژه سنگ تزئینی پرداخته و سپس به معرفی نما ها بپردازیم . سنگ های تزیینی سنگ تزئینی ، سنگی است طبیعی که در اندازه مشخص انتخاب ، تراش و یا برش خورده باشد . به معنای وسیع کلمه ، اصطلاح سنگ تزئینی شامل سنگ ها در هر شکل می شود که به طور مستقیم و پس از برش ، سائیده شدن و صیقل کاری در نماهای داخلی و خارجی ساختمان ها به کار می روند . سنگ های تزینی از نظر سنگ شناسی به یکی از گروه های سنگ آذرین ، دگرگونی و یا رسوبی اختصاص دارند و شامل انواع مرمر ، مرمریت ، چینی ، کنگلومرا ، تراورتن ، ماسه سنگ ، گرانیت ، دیوریت ، سینیت ، گابر و بعضی موارد کم اهمیت تر می باشند .1- نمای سنگ قلوه ای این سنگ ها در هنگام حرکت و غلتیدن در مسیر رودخانه و برخورد با یکدیگر ، دارای سطح تقریباً گرد و صیقلی می شوند از این جهت می توان از این سنگ ها در نمای ساختمان ها استفاده کرد . برای استفاده ، این سنگ ها را با ملات ماسه سیمان بر سطح دیوار آجری یا بتی طوری نصب می کنند که قلوه سنگ ها ، جلوه خاصی به نما می دهد و مهارت و تجربه بنا هم در زیبایی نما نقش مهمی دارد . اما نکته ای که باید در مورد این سنگ ها رعایت کرد این است که در صورت بکارگیری سنگ های رودخانه ای و سنگ های ضخیم در نماهای سنگی باید تا گرفتن کامل ملات از قالب های مناسب استفاده کرد .2- نمای سنگ قیچی سنگ قیچی به طول 10 ، عرض 3 تا 4 و ضخامت 1،5 سانتی متر در کارخانه سنگبری به وسیله گیوتین (قیچی) تهیه می شود البته ممکن است از سنگ قیچی با طول بیشتر از 10 سانتی متر هم استفاده شود . ...