بازسازی لباسهای قدیمی
خانه سنتی بازسازی شده غلامعلی جامع بی بالانی
خانه سنتی غلامعلی جامع بی بالانی (میراث روستایی گیلان) ارسال شده در ژوئن 2, 2014 توسط aref babakhani یکی اززیباترین مکانهای گردشگری وتوریستی ایران میراث روستایی گیلان واقع درجنگلهای بکرسراوان است.اگربه این موزه طبیعی پابگذاریم می توانیم گیلان سنتی ۵۰سال پیش راببینیم.بازحمت فراوانی که عوامل میراث فرهنگی گیلان درطی چندین سال کشیده اند با یک گردش ۲ساعته خاطرات قدیم هرگیلانی زنده می شود.شالیزارها باوسایل شخم زنی سنتی گاواهن وقهوه خانه های سنتی بامیزهای چوبی-رستوران سنتی-میدان طناب بازی(لافندبازی)-نانوایی سنتی -سالن تلمبارکرم ابریشم-کوره های زغال گیری سنتی-لباسهای محلی وزیباترین انها مجموعه مسکونی ازتمام نقاط گیلان به نام صاحب اصلی ان مکان می باشد.یکی ازاین ساختمان های زیبای قدیمی خانه غلامعلی جامع بی بالان است که به نحو زیبایی بازسازی شده است. این بنا دردوطبقه ساخته شده وتاریخ ساخت این بنا سال ۱۳۰۵ شمسی است و این خانه درسال ۱۳۸۹شمسی درموزه روستایی گیلان به شکل اول بازسازی شد. سازنده اولیه این خانه سنتی زیبا ابراهیم جامع بود وبعدها به پسرش غلامعلی جامع وسپس به ناصرجامع رسیده .سقف خانه چوب لت و دیوارهای ان چوبی زگالی است . طبقه پایین ۲اطاق و طبقه بالا هم دارای یک اطاق و یک تلار است . تحقیق :عارف باباخانی
معرفی اجمالی لباس قشقائی
ایل قشقایی ،دارای تمدن و فرهنگ و لباس مخصوص میباشد . متاسفانه استفاده از لباسهای محلی در حال حاضر تنها محدود به مراسم عروسی و مناسبتهای خاص شده است. در سال 1997 میلادی در جشنواره لباسهای محلی در تهران لباس قشقایی زیباترین لباس شناخته شد . این زیبایی بیشتر مربوط به ظاهر لباس و طرز پوشش آن میباشد . لباس مردانه ابتدایی ترین لباسها تا چند سده پیش بدون چاك جلو بوده و از سر به تن می شد تا اینكه لباسی به نام" آرخالیق" كه دارای چاك جلو بوده و از پشت كتف ( Arxaآرخا) به تن می شد توسط قشقایی ها طراحی شد و هنوز مورد استفاده قرار می گیرد. طول این لباس تا پایین تر از زانو می باشد كه علاوه بر راحتی پوشیدن آن ، زیبایی خاص خود را دارد . بعلاوه هنگام كار و فعالیت می توان قسمت پایین آنرا جمع كرد .شال كمر Şalاین شال در میان قوم های مختلف رایج بوده كه مزایایی چون نگهداشتن آرخالوق ، جمع كردن شكم و جلوگیری از کمر درد را بر عهده دارد .كلاه دو گوشهشكل این كلاه شبیه تاج است و دارای چند مورد استفاده می باشد.1- در زمستان گوشه های كلاه را پایین كشیده كه از سرماخوردگی جلوگیری شود.2- عمود گذاشتن و خم كردن گوش جلو از صورت در برابر نور آفتاب محافظت می شود.3- این کلاه که پس از وقایع سال 1320 با الهام از کلاههای قدیمی تورکان در دوره ایستمی خان، بازسازی شده ، دلالت بر میل تسلط بر شرق و غرب داشته است.لباس زنانه قشقایی با توجه به اینكه زنها در كارهای ایل نقش فعالی دارند لباس آنها نیز در ترویج فرهنگ قشقایی سهیم میباشد. زیبایی لباس زنانه در دو بعد مذكور ، زیبایی ظاهری وپوشش خاص آن بوده كه امروزه در بیشتر محلات غیر قشقایی نیز مورد استفاده قرار می گیرد . پیراهن زنانه کئوینگاین پیراهن زنانه از شانه تا قوزك پا بلندی دارد و از انتهای بالاتنه به دوقسمت جلو و عقب تقسیم می شود. بلندی آن باعث سنگینی است لذا باعث می شود سینه از جلو كاملا پوشیده نشان داده شود و چاك دار بودن آن راحتی راه رفتن را ایجاد می كند و به زیبایی آن می افزاید .تورکی تومبان (تنبان تورکی) از پارچه های سبك به صورت چین چین دوخته می شود . چین خوردگی آن به این خاطر است كه در صورت وزش باد و جمع شدن یك طرف آن چین های بعدی جای آن را گرفته و پوشش از بین نمی رود و برای زیبا تر شدن آن از پارچه های بیشتری می كنند و یا یك یا دو تا تنبان تورکی روی هم می پوشند .تنبان تورکی در میان عشایر لر زبان به «تمبون قری» معروف است.چارقد "یاقلوق"پارچه نازكی كه طرح خاصی دارد و قسمت سر ، به جز صورت را می پوشاند .دستمال" آلی باقی"روی چارقد به پیشانی بسته می شود و در حالت كلی از سرما خوردگی جلو گیری می كند اما فلسفه مهم تر این است ...
مشاغل قدیمی خورده بلاغ
1- دفترخانه رسمی ازدواج وطلاق : مرحوم میزا ابراهیم بیضایی از حدود سال 1315 مجوز دفترخانه رسمی ازدواج به شماره 42 و طلاق به شماره 33 خورده بلاغ را دریافت نمودند و تمامی روستاهای کاغذکنان و اطراف خلخال را تحت پوشش قرار داده بودند و تا سال 1347 فعال بودند که پس از فوت آن مرحوم دفتر طلاق ایشان لغو امتیاز گردید ولی دفتر ازدواج ایشان به فرزند وی حجت الاسلام و المسلمین میرزا جمال الدین بیضایی منتقل شد و بعد از مرحوم جمال الدین این دفترخانه تحت کفالت یکی از دفترخانه های ازدواج میانه قرار گرفت. 2- صنعت فرش بافی: آخرین نسل این بافندگان فرش روستا مرحوم فخری اقدسی همسر عربعلی شرقی بود که شاید الان هم قسمتهایی از دار قالی این مرحوم درانبار خانه ایشان وجود داشته باشد . 3- صنعت گلیم بافی : اگر در هر خانه روستا به دنبال گلیم باشی در کنج هر خانه ای یکی دو تخته گلیم را میتوانی ببینی که یادگاری از گذشته های نه چندان دور روستا میباشد که زنان روستا با ظرافت خاصی آنها را بافته اند . 4- صنعت جاجیم بافی : در سالهای نه چندان دور در هر کوی و حیاط خانه ای در باغچه های اطراف خانه ها زنان روستا همراه با مراسم خاصی نخهای رنگی را در کنار هم قرار داده ( ایش اوزادماق ) و شروع به بافتن جاجیم میکردند که این طرح ها و نقشهای زیبا هر کدام ریشه در فرهنگ غنی منطقه داشتند .در پایان با شور و شعف خاصی این پارچه بافته را با دقت و ظرافت خاصی برش داده و به قطعات کوچکتر تبدیل کرده و به هم می دوختند . و اکنون عروس ها و دختران هر خانه یادگاری از آن دوران در جمع رختخوابهای خود دارند و یا به عنوان زیر انداز در هر خانه ای مشاهده میشود . 5- بافندگی سنتی (دستی) :الف ) جوراب و دستکش بافی ( یون جوراب - الجک ): پیرزنان روستا همیشه نخ های پشمی در کنج دامن و چادر خود داشتند و وقتی با هم در حال صحبت بودند مشغول بافتن بودند و بیشتر اینها جوراب برای شوهران و فرزندان بود و در ایام نوروز و چهارشنبه سوری برای پدر و برادر خود پیشکش می کردند و بعضی از خانم ها جورابهای رنگی می بافتند . ب) بافت پیراهن های پشمی ، گل دوزی ، منجق دوزی ، بافتنی های مختلف کاربردی و تزئینی 6- سبد بافی : در زمانهای نه چندان دور مرحوم علم الله سودی به این شغل مشغول بودند و در حال حاضر اگر بابای روستا (آقای جواد شاهمرادی ) حوصله داشته باشد شاید الان هم سرپا باشد ، که انواع سبدهای متنوع از جمله سبد های کوچک وبزرگ ، آبکش های چوبی (چپی) برای روستائیان می بافتند . 7- نجاری :مرحومین دانیال نوبخت و التفات رحیمی از نجارهای قدیمی روستا بودند که تخته کشی با اره بزرگی بنام نشار یا مشار را انجام میدادند و با این تخته ...
تاریخچه لباس
تاریخچه لباس قبل از این که به معرفی رشته طراحی و دوخت بپردازیم ابتدا لازم است بدانیم که انسانها در دوره های مختلف تاریخی به چه صورت بوده است. بشر از زمانهای بسیار دور برای رفع نیاز خود به پوشش به فکر استفاده از امکانات محیط افتاد و پس از شناخت محیط و نحوه استفاده از امکانات آن، به تدریج در نوع پوشش خود تغییراتی بوجود آورد تا اینکه پس از گذشت سالیان متمادی لباس به معنای امروزی و با فرمهای مناسب ابداع شد در طول تاریخ تقریبا طولانی ابداع لباس، عوامل متعددی در تحول آن دخالت داشته است که به طور خلاصه به شرح زیر است: دوره اول: دراپه (Drope ) یا لباسهای مواج که از پیچیدن پارچه به دور بدن تشکیل می شد، لباسهای شانتی ( Shenti ) مصری که به صورت لنگ به دور کمر می پیچیدند، هیماسیون ( Himation ) یونانی که به صورت چادرشب استفاده میشد و پارنیو ( Poreco ) تاهیتی نیز که یک تکه پارچه به صورت لنگ بود، نمونه لباسهای این دوره هستند. دروه دوم: لباسهای دوخته یک پارچه از یک تکه پوست یا پارچه تشکیل میشد که این نوع لباس در وسط به صورت یک حلقه باز شده و از یک طرف بدن گذشته و بر روی شانه در طرف دیگر بدن قرار می گرفت مانند پانچو ( Poncho ). این نوع لباسها به دو دسته تقسیم می شدند، یک دسته لباس دوخته بسته که از پیدن عرض پارچه نازک تشکیل شده و به دور بازوان پیچیده می شد. دسته دیگر، لباسهای دوخته باز بود که از طول پارچه استفاده می شد. بدین طریق که پارچه را از طول روی هم جمع می کردند و بر روی لباسهای دیگر می پوشیدند و لباس در قسمت جلو، به صورت ضربدر روی هم قرار می گرفت مانند کفتان ( Caftan ) اسپانیایی. دوره سوم: در این دوره، لباسهای پوستی بیشتر مورد استفاده قرار می گرفت و به این صورت بود که این لباس به وسیله یک بند یا نوار چرمی به پا وصل می شد. این لباس در طول زمان تغییراتی بسیار کرد و به شلوار چادرنشینان و اسب سواران صحرانشین، چابک سواران و لباسهای پوستی اسکیمها تبدیل شد. دروان تجدید: لباسهای این دوره از ترکیب لباسهای سه دوره قبل بوجود آمد. در حالی که لباسهای این سه دوره هیچکدام جانشین دیگری نبود و در طول زمان بر هم منطبق شدند. ولی در نقاط مختلف جهان از قدیمی ترین روزگاران بوسیله افراد مختلف، شباهتهایی در آنها بوجود آمده است. تاثیر عوامل مختلف بر روی لباس: 1- تغییرات اقلیمی: آب و هوا، یکی از عوامل مهم بروز تمدن، اختراعات و ابتکارات بشر است این عامل در مورد انسانهایی که در مناطق حاره زندگی می کردند تاثیر چندانی نداشته است. زیرا آنان به علت شرایط آب و هوایی خاص، دیرتر متوجه ضرورت استفاده از لباس شده اند. اما در مناطق سردسیر این نیاز برای بشر جنبه ...
لباس های عشایری
لباسهای عشایری لباسهای عشایری : لباسهای محلی مردان و زنان قشقایی نیز جاذبه های خاصی دارد و آوازه آن تا دور دست ها نیز رفته و امروزه به یکی از مهمترین جاذبه های فرهنگی این قوم تبدیل شده است. پوشاک زنان عشایر شامل کلاهک ، آرخالق ، تنبان و پاپوش است که بیشتر در رنگهای بسیار شاد و متنوع و الهام گرفته از طبیعت تهیه می شود . پوشاک مردان ایل را هم کلاه ، پیراهن ، آرخالق ، شال کمر ، چقه و کپنک تشکیل می دهند. ایلاتی ها در گذشته دارای آرخالق و شال و کلاه های بدون لبه و نمدی بوده اند و در عصر یهلوی ناچار شدند مثل دیگران لباس یک شکل بپوشند. ***************************************************** لباس مردان لباسی که مردان ایل میپوشند شامل "کلاه دوگوشی.آرخالق بلند.شال کمر.چقه.شلوار.پاپیچ و ملکی" بود. کلاه دوگوشی:بی کلاه بودن در ایل عملی زشت است پس مردان موظفند همیشه کلاهی بر سر داشته باشند.قبل از جنگ جهانی کلاه قشقائی ها تقریبا شبیه کلاه بختیاری ها بود اما با ابتکار خوانین قشقائی کلاه نمدی دو گوش فعلی ساخته شد. این کلاه از جنس کرکهای ظریف و اطیف توسط نمد مالهای ماهر و با تجربه محلی مالیده و درست می شد. از خصوصیات این کلاها اینکه اولا علاوه بر زیبایی و وقار به علت سنگینی با هر باد و طوفانی از سر نمی افتد ثانیا هنگام تابش آفتاب میتوان گوشه آن را سایبان صورت نمود که معمولا در دو رنگ نخودی و خاکستری تیره دیده می شود. آرخالق مردانه: آرخالق لباس بلند و گشادی است که به علت داشتن دو چاک طویل در طرفین که تا بالای زانو می آید. میتوان دامنه های آن را بالا زد که هنگام دویدن و راهپیمایی دست و پاگیر نباشد.این لباس را بدون شال نمی پوشند.شال مردانه 5 یا 6 متر پارچه قهوه ای یا سفید ضخیم است که از روی آرخالق بروی کمر می پیچند که علاوه بر زیبایی باعث سالم ماندن مهره های کمر در حرکات سریع و برداشتن بارهای سنگین هنگام کوچ و استفاده از آن به عنوان جیب برای نگهداری پول.سیگار.چپق.شانه یا دیگر لوازم است. چقه: چقه یکنوع بافته مخصوصی است به رنگ کرم که برای زیبایی و جلوه لباس و معمولا با شال و آرخالق پوشیده می شود. ********************************************************* لباس زنان لباس زنان شامل چارقد یا روسری و اشارپ یا دستمال و پیراهن بلند وآرخالق و شلیته های متنوع و جوراب و کفش (ملکی)میباشد. چارقد یا روسری:از پارچه سبک و نازک مثل تور یا وال برای پوشش و محافظت موها و سروگردن و گوش استفاده میشود.جهت پوشیدگی کامل زیر چارقد کلاه پارچه ای مخصوص بر سر میگذارند.چارقد را به شکل سه گوش می برند و با سنجاقی به زیر گلو وصل میکنند.انواعی از چارقد ها که در مهمانی و عروسی ها به سر می زنند برای زیبایی ...
مراسم عزاداری ماه محرم در خامنه
یکی از بزرگترین و پرشورترین مراسم های سالیانه در شهر خامنه مراسم عزاداری و سوگواری امام حسین (ع ) می باشد که از شب اول ماه محرم آغاز و تا پایان شب دوازدهم ادامه دارد . نکته جالب توجه در مورد اینگونه مراسم ها در شهر خامنه این است که اصالت خود را همانگونه که در اعصار قدیم برگزار میشدند حفظ کرده و به شکل سنتی اجرا می شوند و تمام جلوه های نمایان در این دهه عطر و بوی سنتی و قدیمی خود را حفظ نموده اند که این خود دلیل مبرهنی بر استقبال پر شور همشهریان مقیم مرکز از شهر خامنه را دارد چرا که هر منظره ای از این مراسم یادآور خاطرات دوران کودکی و نوجوانی آنها می باشد . از جمله مراسم هایی که دوستداران زیادی را به خود جلب می نماید مراسم پرشور تعزیه خوانی ( شبیه خوانی ) می باشد که در روزهای تاسوعا و عاشورا برگزار می گردند ، علاوه بر این دو دسته زنجیرزنی ( دسته زنجیر زنی مسجد حاج عبدا... و دسته زنجیرزنی مسجد جامع بازار ) و یک دسته سینه زنی ( زیارتگاه پیر ) زینت بخش شبهای سوگواری اباعبدا... می باشند که کلیه دسته های نامبرده در روز عاشورا به یکدیگر ملحق شده و دسته ای واحد را تشکیل می دهند و در برزن های مختلف شهر به عزاداری می پردازند که در انتها مراسم پرشور ظهر عاشورا را در مصلی خامنه برگزار می کنند . ترتیب قرار گرفتن دسته ها تقریبا همانند تهران می باشد به اینگونه که دسته زنجیرزنی در ابتدا ، سپس دسته عربها ودر آخر تعزیه خوانان حرکت می نمایند . از جمله صحنه های خیره کننده در میان صف عزاداران حسینی دسته عربها می باشد چراکه افراد حاضر در این دسته با لباسهای عربی خویش تابوت شبیه سازی شده امام حسین ( ع ) را بر دوش می کشند و به سینه زنی همراه آن می پردازند . تلاش بسیاری نمودیم تا خود را به این مراسم برسانیم اما شوربختانه به دلیل دغدغه های کاری نتوانستیم و در حسینیه خامنه ایهای مقیم مرکز تهران به سوگ نشستیم .
تاریخچه لباس در ایران
ایرانیان از بیش از 10 هزار سال پیش دارای تمدن بوده‌اند. از این رو، ریشه‌ی بسیاری از دستاوردهای بشر را در این تمدن میتوان یافت. برای مثال، نخستین ابزار ریسندگی و بافندگی در غار كمربند، نزدیك بهشهر، یافت شده است كه به 7 هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. به علاوه، در قدیمی‌ترین بخش‌های شهر باستانی شوش، كه در خوزستان قرار دارد، سوزن‌های سوراخ‌دار پیدا شده است.این دستاوردهای و نوآوری‌های دیگری كه در دوران‌های بعدی رخ داد، صنعت پارچه و پوشاك ایران را پیشتاز و سرآمد جهانیان كرد. جالب است بدانید اسكندر مقدونی، با آن‌كه به ایران حمله و آن را اشغال كرده بود، لباس ایرانی می‌پوشید. در این جا به برخی از نوآوری‌های ایرانیان در زمینه‌ی پوشاك و پارچه اشاره میشود.كت و شلوارایرانیان نخستین مردمانی بودند كه كت آستین‌دار و شلوار می‌پوشیدند. مردمان تمدن‌های دیگر، بابلی‌ها، آشوری‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها، شلوار نمی‌پوشیدند و حتی یونانی‌ها ایرانیان را به خاطر شلوارهای رنگی‌شان مسخره می‌كردند. ایرانیان حتی نوعی شلوار ویژه‌ی سواركاری نیز داشتند كه تنگ و چسبان بود و اغلب از چرم ساخته میشد.شلوار در اصل شروال خوانده میشد. عربها آن را سروال نامیدند و جمع آن را سراویل می‌گویند. در تركی و كردی نیز شروال گفته می شود. مجارهای آن را شلواری (Schalwary) می‌گویند. به زبان لاتین، سارابارا (Sarabara) گفته میشد. واژه‌ی انگلیسی Pajama (پاجاما) از واژه‌ی پای جامه ساخته شده است كه از واژه‌های فارسی کهن است.پوشش زنانایرانیان از دیرباز به پاكدامنی اهمیت میدادند و زنان ایرانی پوشیده با چادر یا پوشش‌های دیگری كه بخش‌هایی از موها را می‌پوشاند و تنه را در بر می‌گرفت، در میان مردان ظاهر میشدند. در یك مهر سنگی استوانه‌ای كه از دوره‌ی هخامنشی برجای مانده و اكنون در موزه‌ی لوور فرانسه نگهداری میشود، شاهزاده‌ی ایرانی و ندیمه‌هایش دیده می شود كه شاهزاده چادر و ندیمه‌ها سرپوش دارند. در طرحی كه روی سنگی در ارگیلی تركیه نقش بسته است، زن ایرانی باپوشش چادر و سوار بر اسب دیده میشود. حتی سرپوش‌های پارچه‌ای دوره‌ی هخامنشی از زیر برف‌های منطقه‌ی پازریك روسیه پیدا شده است. (یادآوری میشود، سرزمین‌هایی كه نام بردیم، بخشی از امپراطوری پهناور پارس‌ها بودند.) اثر یك مهر هخامنشی كه در موزه‌ی لوور فرانسه نگهداری میشود. تصویر بازسازی شده با رایانه گلدوزینقش زدن بر پارچه و لباس از دیرباز در ایران مرسوم بود. در تابوت سنگی اسكندر كه در موزه‌ی استامبول نگهداری میشود، ایرانیان شلوارهایی با پارچه‌های زیبا پوشیده‌اند ...