اوقات فراغت در اسلام
اسلام و اوقات فراغت
در دین اسلام تمایل به تفریح یکی از خواهشهای طبیعی بشر دانسته و )برای عامه مردم) مباح شمرده میشود. پیامبر اسلام به اصحاب و یاران خود میگوید:« به تفریح و بازی بپردازید؛ زیرا من دوست ندارم در دین شما سخت گیری دیده شود » )میزان الحکمه،ج 4: 2804 به نقل از حرم پناهی، 1381: 81(. اما مسلمان باتقوا عمر را لطفی از طرف خدا می داند، بنابراین در تمام لحظات عمر، اعمال و رفتار خود( از جمله کار، استراحت، عبادت، تفریح و ...) را در مسیر رشد و شکوفایی و کسب رضایت و قرب الهی قرار میدهد. از دیدگاه اسلام عمر و فرصت حیات نعمتی خداوندی است . قرآن کل هستی و تمام جزییات آن را هدفمند و قانونمند می داند و در آیات بسیاری به اهمیت وقت و زمان اشاره شده است: « آیا بر انسان، روزگارانی نگذشت که چیزی در خور گفتن نبود؟») سوره انسان، آیه 1(.از طرف دیگر اسلام دین اعتدال نامیده شده و از آن جا که اسلام در همه زمینه ها توصیه به اعتدال میکند از این رو افراط در تفریح و سرگرمیخواهی را نیز ناپسند و مذموم میداند. لذا در آموزه های اسلامی، اوقات فراغت به عنوان بخشی از زمان زندگی و عمر انسان، دارای ارزش و اهمیت است و نباید تماما به تفریح سپری گردد و باید برای آن برنامه ریزی شود. برنامه ای که هم موجب رضایت و خشنودی باشد و هم موجد کمال و شکوفایی گردد. علی (ع) در توضیح آیه قرآنی « در آنچه خدایت ارزانی داشته سرای آخرت را بجوی و بهره خویش را از دنیا فراموش مکن» (سوره قصص، آیه 77) می گوید: « تندرستی، نیرو، آسایش خاطر و جوانی و نشاط را فراموش مکن و با استفاده از این پنج خصلت آخرت را بجوی» (تندنویس، 1383: 13). بر اساس این تفسیر، انسان مسلمان باید هم به جسم و ابعاد جسمانی( کسب سلامت، نشاط، آسایش خاطر و نیرومندی) بپردازد و هم به ابعاد روحانی و معنوی(عبادت، خدمت به خلق) توجه داشته باشد.در بیشتر ادیان زمانی جهت فراغت در نظر گرفته شده است. در دین یهود و در مسیحیت «یوم السبت»(روز شنبه) و در اسلام روز جمعه برای فراغت از کار و پرداختن به استراحت، تفریح و سایر فعالیتهای دلخواه در نظر گرفته شده است. گذشته از این اسلام برای روزهای عادی نیز برنامه مشخصی دارد؛ هشت ساعت کار، هشت ساعت فعالیتهای فراغتی وغیرکاری( و از جمله عبادت) و هشت ساعت خواب. علی (ع) عبادت و مناجاتهای شبانه را برای اولیای خدا مایه تفریح و آسایش میداند و انفعال در فراغت را مستعد ایجاد آسیبهای گوناگون ( و تمایل به خواستههای شیطانی) میشمارد.در نتیجه میتوان اظهار کرد که در اسلام صرف اوقات فراغت به صورتی توام با انفعال، بیبرنامگی و بیکاری، مذموم دانسته شده اما استراحت دادن جسم وتفریح و ورزش امری مباح شمرده ...
نگرش اسلام نسبت به اهميت و نحوه گذران اوقات فراغت
متاسفانه غالب فعاليتهاي فراغتي جوانان در وضعيت فعلي فاقد هر گونه غايت ديني و سازندگي فكري است. تحقيقات در زمينه گذران اوقات فراغت، ساعات شبانه روز يك انسان را به سه نوع وقت تقسيم مي كند: يكي وقت كار، ديگري وقت تأمين احتياجات فيزيولوژيك و سوم وقت آزاد. حسب همين تقسيم‌بندي در وقت آزاد انسان مي تواند به اموري كه مورد علاقه و اشتياق اوست اشتغال ورزد. ليكن اين فرض يعني انجام هر عملي جهت ارضا، تمايلات دروني خارج از هر گونه قيد شرعي و معنوي و وجداني) اطاعت محض از نفسيات و ازنظر اسلام فرض صحيحي نيست. اسلام اساساً بر جهت‌گيري‌هاي عملي انسان تاكيد و وي را مكلّف مي كند تا نسبت به گذراندن اوقات فراغتش احساس مسئوليت كند. به اين ترتيب نه تنها انسان اوقات فراغت خود راصرفاً براي تأمين خواسته هاي نفساني خويش سپري نمي كند بلكه مقداري از اوقات فراغت را نيز صرف امور معنوي و عبادي خواهد كرد . از ديدگاه الهي اوقات فراغت در كنار اوقات كار قراردارد. و فرصتي است كه بايد از آن براي پاسخ دادن به حس كمال جويي انسان بهره‌برداري كرد. در اين زمينه بطور كلي مي توان چنين گفت كه: در عين حال كه اوقات فراغت در رفع خستگي و تفريح و سرگرمي تاثيري غيرقابل انكار دارد. اما عنايت به كاركرد ديگر آن كه رشد و شكوفايي شخصيت است حائز اهميت ويژه است. و بايد در نظر داشت كه ممكن است اين كاركرد به طور كامل محقق شود. امام صادق (ع) مي فرمايند: شايسته است مسلمان عاقل، ساعتي از روز خود را براي كارهايي كه بين او و خداوند انجام مي گيرد اختصاص دهد، ساعاتي برادران ايماني و دوستان خود را ملاقات كند، در امور معنوي واخروي ا آنان گفتگو نمايد و ساعتي نفس خود را آزاد بگذارد تا از فوائد دنيا استفاده حلال نمايد و اين ساعات لذت، آدمي را در انجام وظايف در ساعات ديگر كمك مي‌كند. كاركردهاي اوقات فراغت كاركردهايي كه با گذراندن اوقات فراغت محقق مي شوند عبارتند از رشد و پرورش استعدادها، اوقات فراغت و بهداشت رواني، اوقات فراغت و توسعه‌ي مهارت‌هاي شناختي، اوقات فراغت و مهارت‌هاي حسي ـ حركتي، اوقات فراغت و اصلاح رفتار و تعالي شخصيت، اوقات فراغت و رفتارهاي اجتماعي. الف) اوقات فراغت و رشد و پرورش استعداد: مطالعات و بررسي‌هاي انجام شده حاكي از آن است كه اوقات فراغت همواره بستر مناسبي براي بروز استعدادها و خلاقيت‌هاست، تحقيقات روان‌شناسان و جامعه‌شناسان نشان مي دهد كه گذراندن درست اوقات فراغت تضمين كننده سلامت و بهداشت رواني است. خلاقيت‌ها و نوآوري‌ها بين نوجوانان و جوانان در دوران فراغت شكل مي‌گيرد. زيرا ذهن انسان در اوقات ...
بررسی اوقات فراغت نوجوانان وجوانان
بسم الله الرحمن الرحیم پیشگفتار : پروژه حاضرتحقیقی است درخصوص بررسی اوقات فراغت نوجوانان وجوانان درسال 1388درشهرکرج مدرسه انقلاب اسلامی ،بدیهی است پژوهش فوق خالی ازکم وکاست نیست.امید آن دارم که مورد استفاده همه دانش پژوهان قرار گیرد. در این جا لازم می دانم ازاستادارجمندجناب دکترحسین فرش که در تهیه وتدوین پژوهش راهنمایی نموده تقدیرو تشکرمی نمایم .همچنین ازهمسرم که درنگارش پژوهش،مرا یاری نموده قدردانی کرده ؛ واز همه دوستانی که بنحوی درعملیاتی کردن تحقیق،با من همکاری کردندتشکرمی کنم.وسعادت وبهروزی رابرای همه عزیزان آرزومندم. تحقیق حاضر در بخش شش بخش تنظیم شده که هر بخش آن نیز دارای فصل های مجزا بوده و توضیحات لازم ارائه شده است سیمین جلیلوند پائیز1389 بخش اول : * فصل اول - چکیده - کلید واژه ها - مقدمه - بیان مسئله - معنای اوقات فراغت * فصل دوم - اهمیت موضوع - سوال اصلی - سوال های فرعی - معنای اوقات فراغت بخش دوم : * فصل اول - اهداف کلی - اهداف ویژه - روش تحقیق بخش سوم = روش ها و تحلیل داده ها * فصل اول - دیدگاه مردم عادی به مقوله اوقات فراغت - انواع اوقات فراغت 1. اوقات فراغت بیمار گونه ( بی برنامه) 2. اوقات فراغت انفعالی ( غیر فعال) * فصل دوم : - کارکرد های اوقات فراغت رفع خستگی - کارکردهای اوقات فراغت نیاز به تفریح - کارکردهای اوقات فراغت شکوفایی استعدادها - کارکردهای اوقات فراغت رشد اجتماعی فرد * فصل سوم : - رهنمود های اقوات فراغت و افزایش انحرافات اجتماعی - نیمه فراغت - فراغت فعال * فصل چهارم : - بی توجهی به اوقات فراغت و افزایش انحرافات اجتماعی - عوامل محیطی آسیب های اجتماعی بخش چهارم = تعاریف و اصطلاحات عملیاتی *فصل اول - عوامل محیطی آسیب های اجتماعی 1. علل خانوادگی 2. آموزش وپرورش 3. همسالان 4. بحران هویت 5. نابرابری 6. فرهنگ 7. رسانه *فصل دوم - اوقات فراغت و آسییب های اجتماعی - کارکرد اوقات فراغت - آسیب های ناشی از بی توجهی به اوقات فراغت بخش پنجم = روش تحلیل داده ها * فصل اول - نهادهای اجتماعی و اوقات فراغت - خانواده - مدرسه - مراکز مذهبی - دولت - نقش رادیو و تلویزیون بخش ششم = متغیرهای تحقیق * فصل اول - مقایسه استانداردهای جهانی و ایرانی اوقات فراغت - اوقات فراغت فرصت یا تهدید - اوقات فراغت آینه فرهنگ جامعه - دیدگاه اسلام در خصوص اوقات فراغت - فصل دوم - جمع بندی و چاره اندیشی - سخن آخر - فهرست منابع مورد استفاده بسم الله الرحمن الرحیم بررسی اوقات فراغت ...
موضوع:سبک زندگی و اوقات فراغت
موضوع:سبک زندگی و اوقات فراغترابطه بین سبک زندگی و چگونگی گذراندن اوقات فراغت چکیده: "اگر به معنویت و رستگاری معنوی اعتقادی هم نداشته باشیم برای زندگی راحت ، زندگی برخوردار از امنیت روانی و اخلاقی ، بازپرداختن به سبک زندگی مهم است. بنابراین این مسئله ، مسئله اساسی و مهم است."(رهبر معظم انقلاب 23/7/1391) این مقاله با هدف اساسی «رابطه سبک زندگی و انتخاب اوقات فراغت» شروع شد.پس از بررسی سبک زندگی مطلوب از دیدگاه مقام معظم رهبری به بررسی سوالات طرح شده از طرف معظم له پرداخته و درباره سبک زندگی و اشکالات اساسی موجود و دغدغه ایشان مطالبی مطرح و توجه برنامه ریزان و متولیان اجتماعی –فرهنگی و همه ی کسانی که سهمی در تمدن سازی اسلامی دارند را به آن معطوف نمود.با معرفی شیوه های مختلف برنامه ریزی اوقات فراغت و الگو های نظری و عملی مطلوب، مطالب پیگیری و رابطه انتخاب سبک زندگی و اوقات فراغت تحلیل گردید و نکات اساسی و منطقی درباره ی نقش سبک زندگی و انواع شیوه های اوقات فراغت بیان شد.پس از بررسی ابعاد مختلف زندگی فرد و گرایش او به نمونه هایی از اوقات فراغت این مهم به دست آمد که اهداف حاکم بر زندگی افراد در سبک زندگی آنان موثر بوده و سبک زندگی می تواند زمینه تمدن سازی و فرهنگ سازی یک جامعه باشد. هر انتخابی که در زندگی انسان صورت می گیرد ، برگرفته از تفکر اندیشه و سبک زندگی افراد است.نتیجه دیگر این که اوقات فراغت چه به عنوان سرگرمی ،تفریح ، لذت ،غنی بخشی فعالیت های رسمی و یا جبران خستگی ناشی از کار روزانه و سخت باشد ؛ در هر صورت برگرفته از مرام و مسلک و روش زندگی افراد است.در پایان پیشنهاداتی مطرح شده است که برای برنامه ریزان و متولیان فعالیت های فرهنگی اجتماعی قابل تامل بوده و می تواند راهگشای بسیاری از تصمیم گیری ها بخصوص در بخش اوقات فراغت و شیوه ی آن باشد.سبک زندگی انسان بخش اصلی و حقیقی تمدن اسلامی است که میتوان از ابزارهای مختلفی مثل علم،اختراع،صنعت،سیاست،اقتصاد و ... به گونه ای استفاده کرد تا مسائل اساسی و حقیقی زندگی مثل خانواده ، سبک ازدواج ، نوع مسکن ، نوع لباس ، نوع خوراک ، نوع آشپزی و نوع تفریحات به تبع آن موثر بوده و نقش اسلامی خود را داشته باشد.یکی از مسائل اساسی زندگی انسان چگونگی گذراندن اوقات فراغت است.با اوقات فراغت صحیح می توان بحران های زندگی روانی ، اجتماعی و اخلاقی را حل و فصل نمود . باید اوقات فراغت هم به گونه ای انتخاب شود که آثار و نتایج آن صبغه دینی و اسلامی در زندگی فرد و اجتماع داشته باشد. با معرفی الگوهای عملی و نظری و نقش آنها در سبک زندگی ، به روشنی می توان حدس زد که برنامه ریزی برای اوقات ...
طرح اوقات فراغت اداره تبليغات اسلامي جوانرود خاتمه يافت
طرح اوقات فراغت اداره تبليغات اسلامي جوانرود خاتمه يافت مراسم اختتاميه طرح اوقات فراغت اداره تبليغات اسلامي جوانرود روز پنجشنبه با حضور اعضاي هسته هاي فرهنگي جوان و بوستان معرفت برگزار شد. رييس اداره تبليغات اسلامي جوانرود گفت: 300 دانش آموز در قالب 10 كلاس دراين طرح شركت كرده بودند. حجت الاسلام مختار كرمي افزود: مباحث مطرح شده در اين كلاسها در محورهاي ارتباط انسان با خدا و اولياي الهي ، ارتباط انسان با خود و زندگي فردي، ارتباط انسان با ديگران و زندگي اجتماعي بوده است. وي كلاسهاي قرآني ، آموزشي، ورزشي و هنري را از ديگر برنامه هاي طرح اوقات فراغت تابستان 90 در شهرستان جوانرود عنوان كرد. حجت الاسلام كرمي مهرباني خدا ، شكرگزاري و آداب آن، نظم درعالم و نظم انظباط در زندگي، نظافت ، احكام طهارت و نجاست، احكام مسجد و نماز جماعت، احترام به پدر و مادر و حسن خلق را از موضوعات برنامه ها و مباحث مطرح شده در اين كلاسها بيان كرد. وي به تهاجم فرهنگي دشمن براي منحرف كردن جوانان اشاره و تصريح كرد: امروزهدف اصلي دشمن از تهاجم فرهنگي جوانان است كه با انواع ابزارهاي مختلف تبليغي مي خواهد اين سرمايه ها را از ما بگيرد براي مقابله با اين تهاجم ها به بصيرت و هوشياري جوانان نياز است.
برنامه های اوقات فراغت اداره ارشاد اسلامی لنگرود اعلام شد
رییس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان لنگرود از آغاز ثبت نام علاقمندان به رشته های مختلف هنری در این شهرستان خبر داد.لنگرود عابدینی: محمد تقی جاده کناری طی گفتگویی با اعلام این خبر افزود: با توجه به اینکه امتحانات پایانی مقاطع مختلف درسی در روزهای آینده به پایان خواهد رسید و به منظور پر نمودن اوقات فراغت دانش آموزان و جوانان مستعد و علاقمند به رشته های مختلف هنری، اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری آموزشگاههای آزاد هنری و موسسات قرآنی آمادگی خود را جهت برگزاری کلاسهای ترم تابستانی اعلام می دارد.وی گفت: آموزش کلاسهای خوشنویسی در تمامی مقاطع توسط اساتید مجرب انجمن خوشنویسان این شهرستان، عصری با تئاتر توسط سرپرستان گروه های نمایشی و معرق در مجتمع فرهنگی هنری شهید بهشتی این شهر برگزار می گردد.رئیس اداره ارشاد اسلامی لنگرود در ادامه افزود: هنرجویان علاقمند به فرا گیری قرآن و احکام، طراحی و نقاشی و موسیقی توسط اساتید مجرب به آموزشگا های آزاد هنری و موسسات قرآنی هدایت می گردند.مسئول طرح اوقات فراغت لنگرود، اعلام داشت: اين اداره جهت پر كردن اوقات فراغت، علاوه بر برپايي كلاس های فوق، برنامه های دیگری نظیر کارگاههای آموزش داستان نویسی، فیلمنامه نویسی، عصری با شعر و برپايي نمايشگاه كتاب، در ایام تابستان برگزار خواهد کرد.جاده کناری با بیان اینکه علاقه مندان جهت ثبت نام در طرح های اوقات فراغت، مي توانند همه روزه در ساعات اداری تا 10 تير به اداره فرهنگ و ارشاد اسلامي لنگرود واقع در پارک فجر مراجعه نمايد، اذعان داشت: كلاس های طرح اوقات فراغت شهرستان از 12 تيرماه سال جاری آغاز خواهد شد. شایان ذکر است: سال گذشته از اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی لنگرود به عنوان اداره برتر در استان مطرح و تقدير شد.
نقش فعاليتهاي فرهنگي در پر كردن بهينه اوقات فراغت دانشجويان
نقش فعاليتهاي فرهنگي در پر كردن بهينه اوقات فراغت دانشجويان مجيد باروت‌كوب‌زاده[1] مقدمه: اوقات فراغت دانشجويان و نحوه گذران آن مسئله بسيار مهمي است كه بايد بصورت صحيح براي آن برنامه‌ريزي شود، كه اين مهم نياز به اطلاعات دقيق از وضعيت موجود دارد. اوقات فراغت نسل جوان، يا بهتر بگويم دانشجويان، موضوع مهمي است كه تعمق و تأمل جدي دولتمردان و برنامه‌ريزان فرهنگي و اجتماعي كشور را مي‌طلبد تا با درايت و هوشمندي، از آن براي شكوفايي استعددهاي عاطفي، ذهني و رواني اين نسل از جامعه و بازسازي انديشه و اعتلاي شخصيت آنان به نحو مطلوب استفاده نمايند. عالم جواني، آميزه‌اي شيرين و شگرف از شعر و شعور، شور و اشتياق و احساس و انديشه در زندگي انسان است. جوانان و علي‌الخصوص دانشجويان، شريان گرم و حياتي جوامع، وجدان آگاه و بيدار ملت‌ها و بازوان كارآمد و تواناي دولت‌ها محسوب مي‌شوند. درايت و هوشمندي دولت‌ها ايجاب مي‌كند كه با تلاش و كوشش جمعي و بهره‌گيري از توانايي‌ها و امكانات ملي، فضاهاي سالم فرهنگي براي پرورش روح و روان شفاف و روشن جوانان و دانشجويان فراهم شود. در دنياي معاصر خير وشر؛ واقعيت و آرمان؛ زشتي و زيبايي؛ غفلت و بيداري، فقر و غنا؛ ماده و معنا؛ جهل و معرفت و جور و عدالت عرصه فكر و انديشه نسل جوان را دستخوش دوگانگي و آرامش آنان را دچار آشفتگي كرده است. امروز، دانشجويان بيشتر از گذشته به ايمان و باور نيازمند هستند تا زندگي آنان را مطبوع سازد و با شكست قالب‌هاي موروثي و تحميلي، آزادي، آگاهي و عزت و شرافت آنان را تضمين نمايد. از جمله آرمان‌هاي بلند ملت‌ها و دولت‌ها در دهه‌هاي اخير، همواره اين بوده است كه با تدوين سياست‌هاي فرهنگي و برنامه‌ريزي دقيق و سنجيده، وسيله ارتقاي معرفت و اعتلاي فرهنگ و رشد شخصيت جوانان را فراهم آورند و آنان را براي مقابله روشن بينانه با مشكلات و مسائل فردي و اجتماعي آماده و توانا سازند و در يك كلام، هنر خوب زيستن را به آنان بياموزند. از آنجا كه جوان‌گرايي و جوان انديشي ، اصلي مهم و اساسي در سياست‌هاي كلان فرهنگي نظام جمهوري اسلامي تلقي مي‌شود؛[2] برنامه‌ريزان و سياست‌گذاران فرهنگي كشور در جهت تعيين الگوي مطلوب زندگي دانشجويي و پر كردن اوقات فراغت اين قشر پر جنب و جوش جامعه چارچوب مفهومي و كاربردي مناسبي را برنامه‌ريزي و طراحي كنند. اين برنامه‌ريزي بايد به گونه‌اي طراحي و انجم شود كه همه جوانب زندگي اعم از: خواسته‌ها و تمايلات فكري و ذاتي قشر جوان جامعه علي‌الخصوص دانشجويان را پاسخ‌گو باشد. آنچه مسلم است؛ فعاليتهاي اجتماعي، درسي و كاري، تنها بخش ...