اموزش وپرورش ناحیه 3مشهد

  • سازمان دانش آموزی ناحیه سه تبریز

                   <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />                ریز برنامه 3 ماهه اول سال 85 سازمان دانش اموزی ناحیه 3 تبریز شرکت دادن مربیان پیشتازان وفرزانگان و هلال احمردر اردوی یکروزه الغدیر مورخ 15 و16 فروردین نظارت وتقویت گروههای سرود وتئاترکانونهای  شرکت کننده در جشنواره  استانی نظارت دقیق بربرنامه های جوانه های کانوهای برگزاری مجمع بحث وگفتگوی بمناسبتهای روز جوان – روز معلم وفصل امتحانات دعوت از متخصصین امرجهت پاسخگویی به سئوالات دانش اموزان برگزاری آزمون هماهنگ مربیان پیشتازان وفرزانگان مورخ 25/1/85 برگزاری چهارمینجلسه آموزشی برای مربیان پیشتازان وفرزانگان بازدید  ازمدارس مجری طرح درجریان فروردین واردیبهشت برگزاری همایش برای اعضای تشکلات دانش اموزی درتالارعلوم وکانون فلق دراردیبهشت بازدید مکرر از کانونهای فرهنگی تربیتی برگزاری برنامه اردووبازدید برای اعضای تشکلاتدانش اموزی در اردیبهشت حضور دربرنامه اردویی که مدارس در اردوگاه الغدیر برگزار میکنند شرکت فعال در جشنواره سرود وتئاتر وجوانه های کانونهای استانی بازدید از کانونها وسازمانهای دانش اموزی سایر نواحی ومناطق جهت کسب تجربه برگزاری کلاس خبرنگاری وپژوهشگری برای اعضای کانونها فعال سازی انجمنهای رهبران جوان کانونها (انجمن هنرمندان- پیشگامان سلامت – تربیت بدنی – طبیعت یاران – گردشگران- خبرنگاری – پژوهشگران- قران وعترت و......) جمع بندی گزارشات رسدی پیشتازان وفرزانگان  تقویت جلسات مجامع دانش اموزی ناحیه برگزاری نشستمجامع دانش اموزی با ریاست اداره انجام مصاحبه توسط انجمن خبرنگاری کانون فجر با ریاست اداره صدور مجوز اردو وبازدید برای مدارس تلاش در جهت تجهیز کانونهای دانش اموزی پیگیری هزینه کردهای کانونها توزیع به موقع ماهنامه  پیک بشارت تلاش در جهت انعکاس اخبار ناحیهبه ماهنامه پیک بشارت تهیه وتدوین تقویم اجرایی کانونهای فرهنگی تربیتی تلاش در جهت برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت همکاری جدی دراجرای مطلوب مطلوب برنامه های استانی از قبیل اعزام مربی واعضا به برنامه های آموزشی و اردویی وگردهمایی و..... اعمال و  نظارت بربرنامه آموزشی وطرح درس مربیان براساس اهداف رفتاری وتقویم اجرایی  تلاش درجهت استفاده بهینه مدارس از فضاها و امکانات سازمان دانش اموزی تلاش در جهت حضور فعال اعضای سازمان دانش اموزی در مجامع اجتماعی و فعالیتهای خاص نظیر نمازجمه و.... تشکیل جلسات مداوم شورای عمومی کانونها انتخاب یک رسد نمونه از تشکلات دانش اموزی از هرمقطع جهت شرکت دربرنامه های متمرکز استانی وکشوری  برگزاری مسابقه علمی برای ...



  • طرح نوشته - مواد لازم نوشته

    طرح نوشته - مواد لازم نوشته

    اهداف یادگیری: آشنایی با طرح نوشته فراگیری مواد و ابزار مورد نیاز نویسنده آشنایی با شکل صحیح استفاده از واژه های عربی مختوم به همزه در زبان فارسی تاکنون به ساخت یک خانه یا هر ساختمان دیگری نگاه کرده اید؟ پیش از آن که یک بنا شروع به ساختن یک ساختمان کند طرح و نقشه ی آن را می کشد. طرح هر ساختمان تابع چند عامل است: موقعیت و اقلیم، کاربرد، مساحت، مصالح در دسترس و ... نویسندگی نیز مانند ساختن یک ساختمان نیاز به طرح قبلی دارد و باید بداند هدفش از نوشتن چیست و مخاطبش کیست. هریک از نوشته ها با توجه به نوع زبان و قالب خود طرح خاصی را می طلبند. این شباهت میان معمار و نویسنده است، شباهت دیگر آن دو این است که هر دو با در نظر گرفتن نقشه و طرح هریک از اجزا و مواد را در جای خود می نشانند؛ و اما اگر بخواهیم تفاوت میان آن ها را بیان کنیم باید بگوییم نوع مواد و ابزار و مصالحی که این دو به کار می برند با یکدیگر متفاوت است زیرا معمار از مواد و ابزاری طبیعی هم چون سنگ و چوب و آهن و قیر و ... استفاده می کند حال آن که مواد و ابزار نویسنده ساخته ی خود انسان است مانند: زبان، کتاب، مطالب گردآوری شده در طی مطالعه و پژوهش. تفاوت دیگر آن ها این است که نویسنده خود مجری طرح خویش است. شباهت دیگر نویسنده و معمار در این است که همان طور که درعملیات ساختمانی دو مرحله ی سفت کاری و نازک کاری وجود دارد، نویسنده نیز پس از ساخت و نگارش بدنه ی نوشته ی خود، به اصلاح و پیرایش آن می پردازد که این کار با توجه به نوع نوشته و کاربرد و قالب آن انجام می گیرد. طرح در نوشته های کوتاه می تواند ذهنی باشد اما در نوشته های بلند باید عینی و مکتوب باشد. هر طرح مصالح خاص خود را دارد، مثلا برای نوشتن گزارش مشاهده، یادداشت برداری، استفاده از آمار و ارقام و تصاویر لازم است. هماهنگی و پیوند منطقی میان اجزای طرح موجب انسجام بیشتر نوشته و تفهیم بهتر مقصود نویسنده خواهد بود. یکی از لوازم تهیه ی طرح فکر کردن درباره ی ابعاد مختلف موضوع می باشد به طوری که مثلا اگر موضوع ادبیات باشد، باید درباره ی ماهیت ادبیات و تفاوت آن با دیگر علوم و نیز شاخه هایی که زیر نظر این علم می باشند، باید اندیشید. یک طرح مناسب با: -         تنظیم پرسش های مطرح در مورد موضوع / توجه به حجم مقاله/ سطح خوانندگان / زبان و بیان نوشته شکل می گیرد. مراحل نگارش یک نوشته بدین شکل است که: پس از گردآوری اطلاعات و مواد لازم پیش نویس طرح تهیه می شود، سپس پیش نویس از نظر فنی و زبانی ویرایش می شود. آغاز و پایان نوشته را بررسی کرده و عنوان مناسبی برای آن انتخاب می کنیم. آن را با صدای بلند برای خود و یا فردی دیگر خوانده و آن را ...

  • بيشتر دانش آموزان با درس زبان فارسي غريبه هستند

    «مهتاب يزداني» يکي از معلمان زبان و ادبيات فارسي بجنورد با داشتن 14 سال سابقه خدمت در آموزش و پرورش توانست در هشتمين جشنواره روش هاي فعال تدريس درس زبان فارسي يک، رتبه دوم کشور را کسب کند. با وي که هم اکنون در آموزشگاه شهداي غزه بجنورد، مشغول به خدمت است گفت وگويي انجام داديم که مي خوانيد. چگونه به اين جشنواره راه يافتيد؟ «يزداني»: با توجه به علاقه اي که به رشته تحصيلي ام دارم، در مرحله شهرستاني اين جشنواره شرکت کردم و با کسب رتبه اول در شهرستان به مرحله استاني و سپس مرحله کشوري راه يافتم. در اين مرحله از هر استان يک شرکت کننده حضور داشت و هر درس کتاب زبان فارسي يک طبق قرعه کشي به هر يک از شرکت کننده ها محول مي شد تا آن را تدريس کنند. آيا براي حضور در مرحله کشوري مسئولان مساعدت لازم را کردند؟ «يزداني»: مسئولان آموزش و پرورش اعلام کردندکه براي آمادگي در اين جشنواره هر آن چه نياز دارم در اختيارم قرار گيرد که اين بهترين پشتيباني و مايه دلگرمي ام بود. ضمن اين که تعدادي از دانش آموزانم نيز با حضورشان در طول 8 جلسه در پژوهش سراي دانش آموزي بجنورد من را ياري کردند تا هر جلسه به مدت 30 دقيقه فرآيند تدريس را ارائه دهم و براي حضور در اين جشنواره که در آن مديريت زمان حرف نخست را مي زد آمادگي لازم را کسب کنم. آيا براي حضور يافتن در جشنواره روش هاي فعال تدريس درس زبان فارسي با مشکلي مواجه شديد؟ «يزداني»: مرحله کشوري اين جشنواره در ايلام برگزار شد و با اين که من معلم منتخب استاني بودم به علت ناهماهنگي هاي مسئولان آموزش و پرورش ايلام مکاني براي من در نظر گرفته نشده بود و ا گر همسرم همراهم نبود با مشکلات زيادي مواجه مي شدم. رقابت معلمان در اين جشنواره را چگونه ارزيابي مي کنيد؟ «يزداني»: تدريس هايي که از سوي معلمان ارائه مي شد فوق العاده بود. چون براي آن ها به طور واقعي زحمت زيادي کشيده بودند و من از حضور در جمع آن ها لذت بردم و تجربه هاي بسيار خوبي کسب کردم. ضمن اين که تجربه اين تدريس ها از تمام مواردي که در دانشگاه و دوره هاي ضمن خدمت آموخته بودم بسيار موثرتر بود. روش تدريس در اين جشنواره چگونه بود؟ «يزداني»: روش تدريس بر اساس ICT بود و از فناوري آموزشي، روش ها و فنون تدريس و روان شناسي استفاده شد و هر يک از اين موارد داوران جداگانه اي داشت و به عبارتي ديگر تدريس ها از چند ديدگاه مورد بررسي قرار گرفت. عامل موفقيت شما در اين جشنواره چيست؟ «يزداني»: من عاشق تدريس هستم و يکي از آرزوهاي دوران کودکي ام اين بود که معلم شوم و حال که در اين شغل مقدس فعاليت مي کنم با جان و دل و علاقه بسيار در راستاي تعليم و تربيت ...

  • اختتاميه هشتمين جشنواره زبان فارسي كشور در ايلام

      به گزارش مركز اطلاع رساني و روابط عمومي وزارت آموزش و پرورش به نقل از روابط عمومي ايلام ، كلانتر باراني در اختتاميه اين جشنواره گفت:  هر گاه ادبيات در هر كشور يا سر زميني ارزش و بها داده شود مي تواند  منشاء تحولات بزرگي بشود . مدير كل آموزش و پرورش استان ايلام افزود : نگاه اديبانه به ادبيات ، شيريني وحلاوتي در  كام وجان انسانها  بجا مي گذارد  كه موجب  ابتكار و شكوفايي كشور مي شود . وي همچنين با اشاره به اينكه بايد نگاه مان را به ادبيات تقويت كنيم تصريح كرد: با تقويت ادبيات درآموزش و پرورش دروس پايه ونظري را تقويت كرده ايم كه اين خود تعالي و پويايي جامعه را به دنبال دارد مدير كل آموزش وپرورش استان ايلام در بخش ديگري از سخنان خود خاطر نشان كرد : ادبيات يعني زندگي بخشيدن به انسانها و اميدوار كردن نگاهها به آينده واين يكي از وظايف مهم ما در مدارس است . در پايان اين مراسم بيانيه ي  داوران توسط شيري يكي از  فعالان حوزه زبان شناسي ايران قرائت و از برترين نفرات جشنواره با اهداء لوح تقدير و جوايز  تجليل شد . گفتني است  ليست نفرات اول و دوم در دو گروه پنج نفره  به ترتيب بعنوان مقام اول و جلوه هاي ويژه  آورده شده است كه  به شرح ذيل اعلام مي گردد . گروه اول به  ترتیب حروف الفبا  ۱- خديجه دشتي قره بلاغ از شهرستانهاي تهران ۲- سحر سلطاني عليپور از استان خوزستان ۳- مليحه السادات كاشي زاده از استان مازنداران ۴- ليلا كايد عباسي از استان ايلام ۵- نحله مجاهدي از استان فارس گروه دوم ترتیب حروف الفبا (جلوه هاي ويژه ) ۱- فاطمه احمدي از استان كردستان ۲- سيد ابوتراب دولتخواه از استان كهگيلو يه وبوير احمد ۳- مريم رهبري از استان كرمانشاه ۴- فربيا عطا شيباني از استان يزد ۵- مهتاب يزداني از استان خراسان شمالي گفتني است: هشتمين جشنواره كشوري روش هاي فعال تدريس زبان فارس (۱) با حضور فرهنگيان 31 استان كشور به مدت سه روز در شهر ايلام برگزار گرديد . لینک خبر

  • آموزش عروض به زبان ساده 2

    آموزش عروض به زبان ساده 2

    آموزش عروض به زبان ساده 2 - - ادبیات متوسطه"> منو وبلاگ صفحه اصلی عناوین مطالب تماس با من قالب وبلاگ پروفایل آخرين ها قالب های شعر صرف فارسی ( 2) 25 سال پس از «شهریار» صرف فارسی (بخش اول) بردن مجنون به کعبه نسخ خطی دوره قاجار جشنواره خوارزمی عید سعیدفطر مبارک لیله القدر راه عشق است این ره حمام نیست دوستان گروه ادبیات رازمشاهیر ادبیات ایران کانون ادبیات ایرانگروه برنامه‌ریزی و هماهنگی ‌دوره متوسطه و پیش‌دانشگاهی گروه درسی زبان و ادبیات فارسیلغت نامه دهخداحافظشاهنامهگروه زبان و ادبیات فارسی بابلگروه ادبیات - گروههای آموزشیگروه ادبیات فارسی ناحیه 2 ساری ادبیات استان اصفهانزبان و ادبیات فارسی دبیرستان شهر قیدار گروه ادبیات فارسی دامغانگروه زبان وادبیات فارسی متوسطه سمیرمگروه ادبیات فارسی سوادکوهگروه ادبیات فارسی آموزش وپرورش استان کرمانشاهسحنگروه زبان و ادبيات فارسي متوسطه ی گمیشانگروه زبان و ادبيات فارسي شهرستان کلالهگروه آموزشي زبان و ادبيات فارسي استان قموبلاگ آموزشی ادبیات فارسی راهنماییادبیات شهرستان شازندگروه زبان و ادبیات فارسی دوره ی متوسطه ی رامسرگروه زبان و ادبیات فارسی دوره ی متوسطه ی بابلسرگروه ادبیات فارسی تنكابنگروه ادبیات فارسی شهرستان محمودآبادگروه زبان و ادبیات فارسی شهرستان نوشهرگروه زبان و ادبیات فارسی شهرستان بهشهرگروه ادبیات متوسطه چهاردانگه مازندرانگروه آموزشی زبان و ادبيات فارسي متوسطه ی گمیشانگروه زبان و ادبیات فارسی متوسطه شهرستان جویبار گروه زبان و ادبیات فارسی شهرستان نکاگروه ادبیات متوسطه ی مازندراندرس نامه های ادبیاتبه یاد قیصرگروه زبان وادبیات فارسی استان اردبیلزبان و ادبیات فارسی متوسطه خراسان رضوی شورای گسترش زبان فارسیفرهنگستان زبان و ادب فارسیزبان و ادبیات فارسی شهرستان تربت جامگروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی خوافگروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی فریمان گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی گنابادگروه ادبیات فارسی ناحیه 3مشهدگروه ادبیات استان حراسان رضویگروه ادبیات استان زنجان گروه ادبیات ناحیه 2 استان اصفهان ادبیات بجنوردآرزو شیرین زباندبستان ابتدایی وحدت بجنوردگروه زبان و ادبیات فارسی آذربایجان شرقیتازه های ادبیگروه ادبیات استان همدانگروه آموزشی ادبیات ناحیه2 همدانگروه ادبیات منطقه ی قلقلرود گروه ادبیات سامنگروه زبان و ادبيات آموزش و پرورش خزلگروه زبان و ادبیات فارسی ناحیه 1 همداندبیرخانه استانی زبان وادبیات فارسی گیلان گروه ادبیات آموزش و پرورش شهریار گروههای آموزشی متوسطه ناحیه یک کرمانشاهگروه ...

  • نقدی بر مبحث "جناس" در کتاب آرایه های ادبی

    بخشی از درس هجدهم و نیز کلّ درس نوزدهم کتاب آرایه های ادبی سال سوم رشته ی ادبیات و علوم انسانی که تألیف دکتر روح الله هادی است، به جناس و انواع آن اختصاص یافته است. با تقسیم بندی و تعریفی که این کتاب از آرایه ی جناس ارائه داده، این آرایه بسیار محدود شده است به گونه ای که بسیاری از واژه هایی که جزء زیباترین نمونه های جناس در ادبیات فارسی هستند (نظیر گزیر و گریز و ...) در زیر مجموعه ی هیچ یک از انواع جناس جای نمی گیرند! بنابراین بهتر است به دلیل مذکور و نیز به دلایلی که در زیر ذکر خواهد شد، به تقسیم بندی رایج جناس که در کتب بدیع دانشگاهی بدان پرداخته شده (جناس تام، ناقص، مرکب، قلب و ...) روی آورده شود. در کتاب آرایه های ادبی در تعریف کلی آرایه ی جناس و نیز در تعریف هر یک از انواع آن می خوانیم: «جناس: یک سانی و هم سانی دو یا چند واژه است در واج های سازنده با اختلاف در معنی.» (ص 126) «جناس تام: یک سانی دو واژه در تعداد و ترتیب واج هاست.» (ص 129) «جناس ناقص حرکتی: یک سانی دو یا چند واژه در صامت ها و اختلاف آن ها در مصوت های کوتاه است.» (ص131) «جناس ناقص اختلافی: اختلاف دو کلمه در حرف اول، وسط یا آخر است.» (ص133) «جناس ناقص افزایشی: اختلاف دو واژه است در معنی و تعداد حروف.» (ص136) با دقت در تعاریف فوق، درخواهیم یافت که به هیچ وجه تعاریفی علمی نیستند؛ چرا که در تعریف کلّی آرایه ی جناس و نیز در تعریف دو زیر مجموعه ی این آرایه ( تام و ناقص حرکتی) "واج" ملاک عمل شمرده می شود اما در تعریف دو زیرمجموعه ی دیگر از این آرایه (ناقص اختلافی و ناقص افزایشی) بر "حرف" تأکید می گردد! غافل از آن که اگر در تعریف کلّی جناس بر "واج" تأکید می شود در همه ی انواع و زیرمجموعه های آن نیز باید "واج" ملاک قرار گیرد. همین چندگانگی و "یک بام و دو هوا" موجب بروز مشکلات و اختلاف نظرهای فراوانی در تشخیص انواع جناس شده است. چگونه ممکن است که در تعریف کلّی جناس بر "واج" تأکید کنیم و سپس در کلماتی نظیر «شِکُفته» و «شِکافته» "حرف" را ملاک قرار دهیم و آن ها را جناس ناقص افزایشی بدانیم در حالی که این دو کلمه نسبت به هم واجی اضافه ندارند بلکه فقط در واج چهارم (ا،-ُ) اختلاف دارند. همان گونه که پیشتر دیدیم، "جناس تام" در کتاب آرایه های ادبی این چنین تعریف شده است: «یک سانی دو واژه در تعـداد و ترتیب واج ها.» در زبان فارسی هر کـدام از گروه های شش گانه که شامل حروف «ء،ع»، «ت، ط»، «ث، س، ص»، «ح، ه»، «ذ، ز، ض، ظ» و «غ، ق» هستند، یک واج به شمار می آیند بنابراین از تعریفی که کتاب درسی از جناس تام ارائه کرده است چنین استنباط می شود که واژه هایی چون «غَدر» و «قَدر» را نیز می توان جناس تام دانست زیرا ...

  • آموزش آسان عروض (1)

    آموزش آسان عروض (1)

  • آموزش عروض به زبان ساده 1

    آموزش عروض به زبان ساده 1     به کوشش :   اعظم ظفرنیا   شهلا مهابادی   لادن خواجه زاد   نظر به اینکه در پاورقی کتاب ادبیات تخصصی (1) عروض و قافیه ی پیش دانشگاهی نام اوزانی آورده شده است که فقط برای مطالعه می باشد ولی در کنکور از این مباحث چندین سوال مطرح می شود و اغلب دبیران محترم مطالعه ی این قسمتها را به عهده ی خود دانش آموزان می گذارند و با توجه به اینکه فهم این مطالب نیز دشوار می باشد و باید به نوعی به دانش آموز تفهیم شود که در یاد و خاطر آنها ثبت شود و ضرری از این بابت متوجه آنها نشود اینجانبان اعظم ظفرنیا، شهلا مهابادی و لادن خواجه زاده تصمیم گرفتیم که این اوزان را به گونه ای که قابل فهم برای فراگیران باشد تدریس کنیم. بدین منظور جزوه ای تهیه نموده ایم که اگر صلاح بدانید ضمیمه کتاب شود و یا به طریقی از طرف مدیران در اختیار دانش آموزان علاقمند قرار گیرد.تعریف وزن وزن، نظم و تناسب خاصی است و اصوات شعر(= هجاها) این نظم و تناسب اصوات به انحنای گوناگون نزد ملل مختلف مبین نوعی آهنگ و موسیقی است.   انواع وزن در زبان های گوناگون در شعر سنتی هر زبانی، تساوی تعداد هجاهای هر مصراع، در وزن دخیل است. علاوه بر این عامل مشترک، وزن شعر هر زبانی مبتنی بر عامل خاصی است:   1- وزن عددی(Numerical) این وزن مبتنی است بر تساوی تعداد هجاهای هر مصراع (یعنی عامل خاصی در این گونه وزن دخیل نیست) وزن اشعار فرانسوی، ایتالیایی و اسپانیایی از این گونه است.   2- وزن تکیه ائی(Accentaal)  این وزن مبتنی است بر تکیه ای که بر هجاها واقع می شود. وزن اشعار انگلیسی و آلمانی چنین است.       3- وزن آهنگی یا نواختی (Tonic)  این وزن بر حسب زیری و بمی اصوات(هجاها) مشخص می شود. وزن شعر چینی و ویتنامی از این قبیل است.   4- وزن کمی(Quantitative) این وزن مبتنی بر امتداد زمانی، یعنی کمیت(کوتاهی و بلندی) هجاهاست. وزن شعر فارسی و عربی وسانسکریت و یونان باستان و لاتین از این دست است.   تعریف زحاف عروضیان تغییراتی را که به اجزای سالم اصلی داده می شود. تا اجزای فرعی غیر سالم از آن منشعب شود، زحاف خوانده اند. به عبارت دیگر، اختلافاتی را که ممکن است در هر یک از اوزان اصلی رخ دهد به شرط آنکه وزن از قاعده نیفتد در خلال قواعدی بیان می دارند که حاصل آن زحافات و علل خوانده می شود، و این تغییرات که در اصول بحور حاصل می شود نه تنها در شعر گرانی پدید نمی آورد، بلکه شعر را قبول تر و خوشاهنگ تر می سازد. زحاف مأخذ است از زحف که به معنی دور شدن از اصل و خطاشدن تیر و به نشانه اصابت نکردن است و جمع زحاف در عروض زحافات و از احیف است. اوزان متحد الارکان شعر فارسی و زحافات آن       1- بحر رمل رمل در لغت حصیر بافتن ...

  • ادبيات فارسي (1) – سال اول متوسطه درس چهاردهم

        فصل 6 درس چهاردهم - درآمدي بر ادبيات تعليمي درآمدي بر ادبيات تعليمينكته : مجموعه آثار كه موضوع آنها ، تعليم و آموزش است، ادبيات تعليقي ناميده مي شود.ادبيات تعليمي از لحاظ محتوا به دو نوع تقسيم مي شود:الف – آموزش و تعليم مسائل اخلاقي و تربيتي ب – مسائل آموزشي و علمي بعضي از موضوعات محوري و اساسي ادبيات تعليمي نوع اول عبارت است از بهره گيري از فرصت ها ، محبت نسبت به پدر و مادر و همنوعان، تأكيد بر اجراي دستورهاي الهي و خودداري ازگناه و غفلت و دنيا پرستيدر ادبيات تعليمي نوع دوم هدف شاعره نويسنده اين است كه موضوعات آموزشي را با روشي ساده و آسان به مخاطب بياموزد.بوستان ، گلستان ، قابوسنامه و كليكه و دمنه ، از نمونه هاي برجسته ادبيات تعليمي نوع اولند.«نصاب الصبيان» و گلشن راز از نمونه هاي ادبيات تعليمي نوع دومند.هنر و سخن : نكته ها «قابوس نامه » تأليف «عنصرالمعالي، كيكاووس بن قابوس بن وشمگير» است و متعلق به قرن پنجم است. اين كتاب داراي 44 باب است. هدف و انگيزه عنصرالمعالي از تأليف اين كتاب، راهنمايي كردن فرزندش «گيلان شاه» و آشنا نمودن او بامسائل زندگي بوده است. با اين توضيح اين كتاب در زمره ي ادبيات تعليمي و از نوع اول است.امتيازات و ويژگيهاي قابوسنامه، صميمت و صداقت در سخن نويسنده، سادگي و گيرايي زبان، آوردن داستانهاي جذاب، و مربوط به موضوعات و وسعت اطلاعات ارائه شده در كتاب.   خودآزمايي درس 14 : 1- در نخستين جمله درس قابوس نامه، به «مغيلان» تشبيه شده است؟انساني كه از فضيلت و شايستگي برخودار نيست و ديگران از او بهره نمي برند.2 – با مراجعه به كتاب لغت، توضيح دهيد كلمه ي «مغيلان» از چه اجزايي تركيب شده و اعتقاد خرافي درباره آن چه بوده است؟(مغيلان، مخفف «ام غيلان» ام + غيلان) و به معني مادر غولان است. اعراب باده نشين تصور مي كردند كه بوته هاي بزرگ خار، محل زاده شدن غول هاست.3 – اصالت موروثي و اصالت اكتسابي دو گوهر ارزشمندند، اين دو درس چگونه بيان شده اند؟از نظر نويسنده ، اصالت موروثي (گوهر اصل) امتياز هست اما به تنهايي كافي و با ارزش نيست. ارزش و اعتبار حقيقي انسان به فضيلت ها و شايستگي هائيست كه خود كسب مي كند (= گوهرهند)4 – از نظر نويسنده ي قابوسنامه لازمه ي بزرگي چيست؟«خرد و دانش»5 – چه ضرب المثل هاي در مورد زبان و تأثير آن مي دانيد؟ به دو صورت اشاره كنيد.به عهده دانش آموز6 – به نظر نويسنده تفاوت انسان با حيوان در چيست؟آدمي در ده مورد با حيوانات تفاوت دارد، از جمه توانايي انديشيدن ، حفظ كردن ، سخن گفتن و .......7 – پنج مورد از تفاوت هاي نثر تاريخي را با نثر فارسي معيار بنويسيدزفان / زبان . خو كن (خوبده) / ...