اقلیم در معماری مازندران
معماری پایدار در مازندران .
معماری بومی مازندران علاوه بر هماهنگی با محیط طبیعی به ارزش های دیگری همانند فرهنگ، هویت، آداب و رسوم و سلسله ارزش های اجتماعی نیز اهمیت می دهد... مازندنومه؛ فهیمه بیداله خانی و پیمان اعتبار، دانشجویان کارشناسی ارشد معماری، موسسه آموزش عالی روزبهان ساری: چند دهه از مطرح شدن معماری پایدار در عرصه معماری می گذرد و مجامع بین المللی راهکارهای بسیار را برای تکمیل و تکامل آن ارائه نموده اند. قطعأ اصول معماری پایدار که همان حفظ انرژیهای طبیعی، کاهش استفاده از سوختهای فسیلی و همزیستی با محیط و اقلیم است باید مد نظر طراحان و فعالان عرصه معماری قرار گیرد. قدری تأمل در معماری پایدار و اصول آن ما را به معماری بومی (مربوط به گذشته) این سرزمین خواهد رساند، چرا که معماران این سرزمین در اقلیم های مختلف توانسته اند بهترین هماهنگی را با محیط ایجاد کنند و با استفاده از محدودیت ها و امکانات بستر طرح بهترین شرایط زیستی رابرای کاربران فراهم خود سازند. معماری مازندران یکی از نمونه های موفق معماری بومی است که چنان با ظرافت با طبیعت درآمیخته است که گویی جزئی از بستر و محیط طبیعی است. این درآمیختگی با بستر و توجه به قابلیتها و محدودیت های آن باعث همسو شدن معماری بومی مازندران و معماری پایدار شده است. چنان که تمیز نمودن آنها از هم بسیار دشوار می نماید . توجه به معماری بومی و شناساندن اصول نهان معماری پایدار در آن یکی از راهکارهای مفید در جهت شناساندن معماری پایدار می باشد، چرا که توجهی دوباره را به معماری بومی معطوف خواهد نمود و از طریق آن مباحث معماری را به مباحث روز بین الملل نزدیک خواهدکرد. مسلماَ معماری بومی در زمان و مکان خودش پایدار بوده است و تقلید صرف از آن، امری بیهوده است. در این مقاله استخراج ویژگی های نهان معماری پایدار در معماری بومی مازندران مد نظر می باشد. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای است و رویکردی توصیفی دارد. نتایج بدست آمده از این پژوهش به روشن شدن اصول پایدار نهفته در معماری مازندران منجر خواهد شد... کلید واژه: معماری پایدار، معماری بومی، معماری مازندران، طراحی پایدار مقدمه نظریه توسعه پایدار و در پی آن معماری پایدار، از بحث برانگیزترین موضوعات معماری معاصر است. این که هر ساختمان باید بتواند با محیط طبیعی که در آن واقع شده رابطه برقرار کند جای بحث ندارد. آنچه چالش برانگیز است نوع و چگونگی این رابطه است. امروزه ایده معماری پایدار برای پاسخگویی به این پرسش مطرح گردیده است. [اسدپور، ۱:۱۳۸۵] پرداختن به معماری پایدار و اسباب شکل گیری چنین رویکردی در طراحی معماری ما را به سوی ...
اقلیم شمال ایران
تعریف هوا واقلیم :تعریف هوا یاوضعیت جوی شرایط موقت وضعیتی كه برای مدتی كوتاه دریك مكان معین غالب میگرددكه میانگین این وضعیت جوی دردراز مدت رایك اقلیم مینماید ،طبق تعریف فرهنگ بین المللی هواشناسی تعریف اقلیم عبارت است از تغیر مجموعه شرایط جوی كه بوسیله كیفیت وتكامل وضع هوامنطقه معینی مشخص میگردد . به هرحال اقلیم یك منطقه مرتب دستخوش حوادث غیر متعرقبه ازقبیل سیل، زلزله،انفجاریا یك جنگ فرسایشی می باشد. تعریف عناصر اقلیمی: هریك از شرایط جوی كه بتهم حالت فیزیكی وضع جوی ویا اقلیم منطقه معین رابرای لحظه بخصوصی یادوره ای اززمان معین مشخص می كند .اقلیم شمال ایران در حقیقت یک اقلیم مدیترانه ای است که دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است. میزان بارش سالانه بطور متوسط ١٠٠٠ میلی متر است که بیشترین آن در قسمت های غربی و کمترین آن د ر نواحی شرقی است. درجه حرارت متوسط سالانه بین ١٥ تا ١٨ درجه سانتی گراد است.شمال ایرانبه طور كلی جلگه مازندران در شمال ایران دارای آب و هوای معتدل و مرطوب است ، كه معروف به آب و هوای معتدل خزری است . عوامل مؤثر در آب و هوای این استان عبارتند از : وجود كوه های البرز ، جهت قرار گرفتن آنها ، ارتفع مكان ، نزدیكی به دریا ، پوشش گیاهی ، بادهای محلی ، عرض جغرافیایی و پیش آمدن توده هوای شمالی و غربی ، كه در بین عوامل فوق نقش كوه ها و دریای خزر و بادها بیش از سایر عوامل است . به طور كلی دو جریان هوا در این منطقه تأثیر می گذارد : جریان اول ، هوائی كه از شمال و شمال شرقی از سیبری به طرف مازندران می آید و این توده در زمستان باعث سردی هوا و ریزش برف و باران شده و در تابستان بندرت مزیده و سبب خنكی هوا می گردد . جریان دوم ، بادهای غربی كه از طرف اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه وزیده ، كه در زمستان باعث ریزش باران شده و در تابستان بر رطوبت هوا می افزاید و همچنین باعث شرجی شدن آن می گردد . البته بادهای محلی معروفی نیز از جمله باد سورتوك (sortock) ( از سیبری در زمستان ) باد خوش آباد دره نور ، (اوزروا) گیل وا ، باد سام به این استان می وزند . با توجه به عوامل مختلفی كه در آب و هوای این استان اثر دارند ، سه نوع آی و هوا در این منطقه وجود دارد كه عبارتند از : معتدل جلگه ای ، كوهستانی (معتدل سرد)آب و هوای معتدل جلگه ایجلگه های مركزی و غربی مازندران دارای این نوع آب و هوا هستند . در این مناطق به علت نزدیكی به دریا و رطوبت زیاد ، ریزش باران فراوان حدود 1200 تا 1300 میلیمتر می باشد . وجود رطوبت ، اثر آلودگی مداوم هوا و محصور بودن بین كوه و دریا ، دمای هوا را معتدل نموده كه اختلاف حداكثر و حداقل دما بسیار كم می باشد . آب و هوای كوهستانی این ...
جغرافياي استان مازندران
استان مازندران در شمال ايران قرار دارد.حد شمالي آن درياي مازندران،حد شرقي آن استان گلستان،حد جنوبي آن استانهاي سمنان،تهران و قزوين و حد غربي آن استان گيلان مي باشد ناهمواريهاشكل ناهمواريهاي استان مازندران به گونه اي است كه به روشني مي توان آنها را به دو قسمت جلگه اي و كوهستاني تقسيم كرد.امتداد و جهت رشته كوههاي البرز،به صورت ديواري مرتفع در مسافتي طولاني،خط ساحلي و جلگه هاي كناره اي درياي مازندران را محصور كرده است.بدين علّت،تقريباً در سراسر استان،شيب زمين از ارتفاعات به سوي جلگه ودرياي مازندران (از شمال به جنوب به سوي سواحل جنوبي،واز شرق به غرب به سوي سواحل شرقي دريا) كاهش مي يابد.در محل تلاقي جلگه و كوهپايه هاي شمالي البرز،به علّت شدّت فرسايش و تراكم آبرفت،قسمتي از ناهمواري هاي قديمي به وسيله رسوبات جديدتر پوشيده شده و تنها در بعضي نقاط به صورت تپه ظاهر شده اند.در قسمت جلگه اي در سواحل جنوبي و شرقي درياي مازندران،تحت تأثير نسيم دريا و بادهاي محلي،تپه هاي ماسه اي ساحلي تشكيل شده و سدي طبيعي و كم ارتفاع بين دريا و جلگه پديد آورده اندالف)كوهها: رشته كوههاي البرز كه بر اثر كوهزايي آلپي دوره ترشياري تشكيل شده است.جلگه هاي ساحلي استان مازندران را از قسمت داخلي ايران جدا نموده است.نيمه شرقي البرز غربي و تمام البرز مرکزي و قسمتس از البرز شرقي در محدوده استان مازندران قرار دارند.بدين ترتيب،همراه با ساير عوامل طبيعي،شرايط جغرافيايي خاصي پديد آمده است.رشته کوههاي البرز در مازندران،به وسيله رودهاي بزرگي از قبيل چالوس،هراز،بابل،تالار و نکا،که بر دامنه شمالي آن جاري هستند،به واحدهاي کوهستاني مشخص تقسيم مي شود.با توجه به تفاوتهاي محلي ناحيه اي،درمحدوده استان مازندران نيز مي توان البرز را در جهت غربي- شرقي،به سه واحد غربي،مرکزي و شرقي تقسيم کرد.ب)جلگه هاي ساحلي: حد فاصل خط ساحلي درياي مازندران و کوهپايه هاي شمالي البرز،نوار جلگه اي وسيعي که عرض متغير دارد،از غرب تا شرق استان مازندران گسترده شده است.در اعصار يخچالي و بين يخچالي دوره کواترنري به تبعيت از شرايط آب وهوايي،نوسان شديدي در سطح آب درياي مازندران پديد مي آمده است،به طوري که در آخرين عصر يخچالي،سطح آب درياي مازندران دها متر بالا تر از سطح درياهاي آزاد بوده و گستره جنوبي و شرقي آن تا کوهپايه هاي البرز مي رسيده است.پس از آن،به علت عقب نشيني درياي مازندران،فرسايش شديد آبي و تراکم آبرفت رودهاي حوضه ي اراضي وسيع و همواري در سواحل دريا به وجودمي آيد ولي عرض و وسعت آنها تحت تأثير شرايط محلي و ترکيب عوامل مؤثر قرار داشته است.در پيدايش و گسترش ...
شهرستانهای مازندران
شهرستان آمل موقعيت جغرافيايي - آمل يكي از شهرستانهاي مركزي استان مازندران است كه از شمال به محمود آباد،از شرق به شهرستان بابل،از مغرب به شهرستان نور و از جنوب به استان تهران محدود مي شود. جمعيت - برابر آمار سال1375،جمعيت شهرستان آمل 298هزار نفر بوده،كه حدود54درصد جمعيت در شهرها زندگي مي كرده اند.پراكندگي جمعيت اين شهرستان،در درجه اول،ناشي از ميزان حاصلخيزي خاك مي باشد. تقسيمات سياسي - طبق آخرين تقسيمات كشوري،اين شهرستان از دو بخش(مركزي و لاريجان) و8 دهستان تشكيل شده است.از نقاط شهري آن،شهر آمل و رينه را مي توان نام برد. سابقه تاريخي و جاذبه هاي جهان گردي - به موجب پژوهشهاي خاور شناسان،طايفه يا قوم آمارد كه پيش از تاپوريها به سرزمين تپورستاني(طبرستان) مهاجرت كرده بودند.در منطقه آمل كه مستعد وآباد تر از ساير نقاط طبرستان بود سكونت اختيار كردند. آمل مخفف همان آمارد يا آماردان بوده كه بر اثر كثرت استعمال به تدريج تغيير شكل داده و به صورت آمل در آمده است.حمدالله مستوفي بناي شهر آمل را به طهمورث،پادشاه پيشدادي،نسبت مي دهد.از مهمترين بناهاي تاريخي و نقاط ديدني اين شهرستان مي توان مشهد مير بزرگ(مقبره مير قوام الدين مرعشي)،مقبره مير حيدر آملي،امامزاده ابراهيم،امامزاده عبد الله،بقعه شمس آل رسول،پل دوازده پله،قله شاهان دشت،پارك جنگلي آمل(ميرزا كوچك خان) و آبهاي معدني لاريجان(آمولو)،اسك و استراباكو را نام برد * * * شهرستان بابل موقعيت جغرافيايي بابل يكي از شهرستانهاي مركزي استان مازندران است كه از شمال به شهرستان بابلسر،از مشرق به شهرستانهاي قائم شهر و سوادكوه،از مغرب به شهرستان آمل،و از جنوب به كوهپايه ها و دامنه هاي شمالي رشته كوههاي البرز محدود مي شود. جمعيت طبق سر شماري سال 1375،جمعيت شهرستان بابل،حدود421هزار نفر بوده است.بيش از 43درصد جمعيت آن شهر نشين و بقيه روستا نشين هستند.تراكم جمعيت در قسمت جلگه اي بيشتر از مناطق كوهپايه اي است. تقسيمات سياسي شهرستان بابل،شامل پنج بخش مركزي،بند پي شرقي،بند پي غربي،بابل كنار و لاله آباد،11 دهستان و 2 شهر(بابل و امير كلا)مي باشد سابقه تاريخي نام اين شهر در قديم مامطير بوده و در قرن هشتم به بار فروش ده معروف شد.از زمان صفويه اين شهر را بارفروش مي ناميدند.در سال 1311 به بابل تغيير نام داد،زيرا رود بابل در غرب آن جريان دارد.شهر بابل با توجه به موقعيت جغرافيايي،نزديكي به دريا،و شرايط طبيعي مناسب،در سالهاي اخير به سرعت توسعه يافته است اماكن مذهبي،آثار باستاني و جاذبه هاي جهانگردي شهرستان بابل داراي امامزاده هاي متعددي است.آرامگاه قاسم بن موسي كاظم و برادرش ...
تاثیر اقلیم مناطق معتدل و مرطوب بر معماری ایران
موقعیت جغرافیایی ایران اصولا در بسیاری از مناطق جهان، اقلیم به وسیله عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا مشخص می شود. ایران با قرار گرفتن بین 25 و 40 درجه عرض جغرافیایی شمالی، در منطقه گرم قرار دارد و از نظر ارتفاع نیز، فلات مرتفعی است که مجموع سطوحی از آن که ارتفاعشان از سطح دریا کمتر از 475 متر است، درصد بسیار کمی از سطح کل کشور را تشکیل می دهند. موقعیت جغرافیایی مناطق معتدل و مرطوب سواحل دریای خزر با آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان از جمله مناطق معتدل محسوب می شود. این منطقه که به رطوبت نواری بین رشته کوههای البرز و دریای خزر محصور شده، از جلگه های پستی تشکیل شده است که هر چه به طرف شرق پیشروی می کند، رطوبت و اعتدال هوا کاهش می یابد. در حقیقت، رشته کوههای البرز که حد فاصل 2 آب و هوای متضاد هستند، جلگه های پست خزر را از فلات مرکزی جدا می کنند. از جمله ویژگی های این اقلیم: رطوبت زیاد هوا و اعتدال درجه حرارت است. دمای هوا در روزهای تابستان معمولا بین 25 تا 30 درجه سانتی گراد و شبها بین 20- 22 درجه سانتی گراد ودر زمستان معمولا زیر صفر است در این منطقه بارندگی بسیار زیاد، در تابستان به صورت رگبار است و در زمستان بیشتر به صورت برف می بارد. اقلیم معتدل و مرطوب این منطقه پر بارن ترین منطقه شمالی ایران و دارای رطوبت زیاد و هوای گرم در تابستان است. از اینرو باران مداوم و رطوبت نسبی زیاد، عامل اصلی شکل گیری معماری در این سرزمین است. وجود بارندگی و شرایط مساعد، باعث رشد سریع و انبوه گیاهان در تمامی نقاط این منطقه گردیده که این خود تاثیر به سزایی در نوع مصالح ابنیه سنتی داشته است. جهت آسایش انسان، ویژگی هایی که این اقلیم مرطوب و پر باران ایجاب می کند این است که در فصول گرم، در کلیه فضاهای شهری از جریان باد و در داخل ساختمانها از کوران دو طرفه هوا باید حداکثر استفاده صورت گیرد. در طی این فصول، وجود جریان هوا و ایجاد سایه بهترین شرایط را برای آسایش انسان فراهم می نماید. در فصول سرد باید جلوی باد سرد و همچنین باد توام با باران را سد نمود. مطلب دیگر اینکه در کلیه فصول ساختمان را باید در مقابل بارش بارانهای سیل آسا و رطوبت حاصل از آن محافظت نمود. تاثیر جریان هوا و نور خورشید بر بنا "تابش آفتاب" نور خورشید، همیشه برای ایجاد روشنایی طبیعی در ساختمان لازم است ولی از انجا که این نور در نهایت به حرارت تبدیل می شود میزان تابش ورد نیاز برای هر ساختمان باید با توجه به نوع آن و شرایط اقلیمی محل ان تعیین شود. بنا براین، شدت تابش آفتاب و حرارت حاصل از آن در یک نقطه از سطح زمین، به فاصله ای که پرتوی خورشید باید طی کند، ...
جغرافیای مازندران جمعيت ، اقليم و سرزمين
محدوده جغرافيايي : استان سرسبز مازندران با برخورداري از (3/4) درصد از جمعيت ايران در منطقه َ47 و َ35 تا َ35 و َ36 درجه عرض شمالي و َ34 و َ50 تا َ10 وَ 54 درجه طول شرقي از نصف النهار گرينويچ قرار گرفته است. وسعت مازندران 23756 كيلومتر مربع معادل (46/1) درصد كشور در شمال ايران به درياي مازندران (كاسپين) ، از شرق به استان جديدالتأسيس گلستان ، از غرب به استان گيلان و از جنوب به سلسله كوههاي البرز و استانهاي تهران ، قزوين و سمنان محدود مي شود. استان مازندران در تقسيمات جغرافيايي سال 1382 داراي 15 شهرستان و 43 بخش ، 46 شهر و 2846 روستاي بالاي 20 خانوار و 4997 آبادي مي باشد. آب و هوا: سلسله مياني البرز همچون سدي رفيع ، در امتداد شرق به غرب ، استانهاي شمالي كشور از جمله مازندران را به قسمت جلگه اي و كوهستاني تقسيم و آن را از قسمت داخلي ايران جدا مي سازد. آب و هواي مازندران با توجه به وجود دريا، جنگل و كوهستان به نواحي معتدل مرطوب جلگه اي ، معتدل كوهپايه اي و سرد كوهستاني (در ارتفاعات بالاي 3000 متر) دسته بندي مي شود كه جمعيت غالب استان در اراضي جلگه اي آن ساكن مي باشند. بررسي ميانگين پارامترهاي هواشناسي ايستگاههای سپنوپتيك مناطق جلگه اي غرب تا شرق استان ، در دوره بلند مدت آماري 23 (و قائمشهر 17) ساله منتهي به سال 1381 نشان مي دهد كه، مجموع بارندگي سالانه شهرهاي غرب استان رامسر (1152) و نوشهر (1307) ميلي متر بيشترين مقدار ، مناطق مياني بابلسر (928) و قائمشهر (715)، و بهشهر با (578) ميلي متر در شرق استان كمترين مقدار را دارند 000 ميزان ساعت روزهاي آفتابي در بين 5 شهر فوق ، بابلسر با 46% اوقات روز معادل (2050) ساعت بيشترين ميزان ، رامسر (1613) بهمراه بهشهر( 1797) ساعت از كمترين مقدار برخوردارند000حداكثر (و حداقل) مطلق درجه حرارت روزانه اين پنج شهر در طول دوره مذكور ، بين 35 تا 40 (و 6 ـ تا 3ـ) درجه سانتي گراد ، اما ميانگين هاي : حداكثر ، متوسط و حداقل درجه حرارت سالانه پنج شهر فوق نزديك بهم ، به ترتيب 3/20 ، 5/16 و 6/12 درجه سانتي گراد برآورد شده است. ميانگين رطوبت مطلق اين شهرها از حداقل 7 تا حداكثر 100 درصد در نوسان بوده است. اما ميانگين های : ارقام حداكثر ، متوسط و حداقل رطوبت نسبيسالانه پنج شهر فوق به ترتيب 95 ، 80 و 68 درصد را نشان مي دهد 000 حداكثرسرعت وزش باد شهرها از 24 تا 28 متر بر ثانيه در نوسان بوده است و حداكثر بارندگي در يك روز در طول دوره بلند مدت مذكور در رامسر بيشترين مقدار (328) ، نوشهر (305) ميلي متر و كمترين مقدار مربوط به بابلسر با (200) ميلي متر مي باشد. درياي مازندران: درياي كاسپين معروف به درياي مازندران با وسعتي حدود 438 هزار كيلومتر مربع ، بزرگترين درياچه ...
اقلیم معتدل ومرطوب
1. موقعیت جغرافیاییایراناصولا در بسیاری از مناطق جهان، اقلیم به وسیله عرض جغرافیایی و ارتفاع از سطح دریا مشخص می شود. ایران با قرار گرفتن بین 25 و 40 درجه عرض جغرافیایی شمالی، در منطقه گرم قرار دارد و از نظر ارتفاع نیز، فلات مرتفعی است که مجموع سطوحی از آن که ارتفاعشان از سطح دریا کمتر از 475 متر است، درصد بسیار کمی از سطح کل کشور را تشکیل می دهند.2. موقعیتجغرافیایی مناطق معتدل و مرطوبسواحل دریای خزر با آب و هوای معتدل و بارندگی فراوان از جمله مناطق معتدل محسوب می شود. این منطقه که به رطوبت نواری بین رشته کوههای البرز و دریای خزر محصور شده، از جلگه های پستی تشکیل شده است که هر چه به طرف شرق پیشروی می کند، رطوبت و اعتدال هوا کاهش می یابد. در حقیقت، رشته کوههای البرز که حد فاصل 2 آب و هوای متضاد هستند، جلگه های پست خزر را از فلات مرکزی جدا می کنند. از جمله ویژگی های این اقلیم: رطوبت زیاد هوا و اعتدال درجه حرارت است. دمای هوا در روزهای تابستان معمولا بین 25 تا 30 درجه سانتی گراد و شبها بین 20- 22 درجه سانتی گراد ودر زمستان معمولا زیر صفر است در این منطقه بارندگی بسیار زیاد، در تابستان به صورت رگبار است و در زمستان بیشتر به صورت برف می بارد.3. اقلیم معتدل ومرطوباین منطقه پر بارن ترین منطقه شمالی ایران و دارای رطوبت زیاد و هوای گرم در تابستان است. از اینرو باران مداوم و رطوبت نسبی زیاد، عامل اصلی شکل گیری معماری در این سرزمین است. وجود بارندگی و شرایط مساعد، باعث رشد سریع و انبوه گیاهان در تمامی نقاط این منطقه گردیده که این خود تاثیر به سزایی در نوع مصالح ابنیه سنتی داشته است. جهت آسایش انسان، ویژگی هایی که این اقلیم مرطوب و پر باران ایجاب می کند این است که در فصول گرم، در کلیه فضاهای شهری از جریان باد و در داخل ساختمانها از کوران دو طرفه هوا باید حداکثر استفاده صورت گیرد. در طی این فصول، وجود جریان هوا و ایجاد سایه بهترین شرایط را برای آسایش انسان فراهم می نماید. در فصول سرد باید جلوی باد سرد و همچنین باد توام با باران را سد نمود. مطلب دیگر اینکه در کلیه فصول ساختمان را باید در مقابل بارش بارانهای سیل آسا و رطوبت حاصل از آن محافظت نمود. 4. تاثیر جریان هوا و نور خورشید بر بنا"تابش آفتاب"نور خورشید، همیشه برای ایجاد روشنایی طبیعی در ساختمان لازم است ولی از انجا که این نور در نهایت به حرارت تبدیل می شود میزان تابش ورد نیاز برای هر ساختمان باید با توجه به نوع آن و شرایط اقلیمی محل ان تعیین شود.بنا براین، شدت تابش آفتاب و حرارت حاصل از آن در یک نقطه از سطح زمین، به فاصله ای که پرتوی خورشید باید طی کند، ضخامت ابر و وضعیت الودگی ...