اولین معمار ایرانی
اولین معمار ایرانی به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران، دوره سلطنت ناصرالدینشاه قاجار نقطه عطفی در معماری و شهرسازی ایران محسوب میشود. در این دوره بهعلت مسافرتهای مکرر ناصرالدین شاه به کشورهای خارج و متعاقب آن توسعه ارتباطات جامعه سنتی ایرانی با دنیای مدرن غرب و مظاهر تمدن آن، دگرگونیهایی در تمام زمینههای اجتماعی و فرهنگی صورت میگیرد که معماری نیز از آن مبرا نیست. در حقیقت دوره سلطنت ناصرالدین شاه را میتوان سرآغاز تحولات گوناگون در بینش و سپس فرم و ساختار معماری ایران در نظر گرفت. همچنین تقریباً از همین زمان است که نظام سنتی حرفه معماری در ایران تغییر مییابد و با ورود نخستین فارغالتحصیلان رشته معماری که در خارج از کشور تعلیمات آکادمیک را پشت سرگذاشته بودند، ترسیم نقشههای ساختمانی و استفاده از نقشه بهعنوان یک زبان فنی و تصویری بینالمللی، برای اولین بار در معماری کشور مطرح میشود. برای اغلب معماران شاید این سوال مطرح باشد که اولین معمار تحصیلکرده ایرانی که نقشههای ساختمانی را بهصورت امروزی ترسیم میکرده، چه شخصی بوده است؟ با توجه به اینکه مدارس معماری در کشور ما سالها بعد از کشورهای غربی تاسیس شدند و پیشینه تاسیس مدارس معماری در کشور ما به دهه 1300 خورشیدی بر میگردد، برای یافتن اولین معمار تحصیلکرده ایرانی، باید در بین اولین گروه فارغالتحصیلان ایرانی خارج از کشور جستوجو کرد. در ضمن این جستوجو به اولین مهندس معمار ایرانی برمیخوریم که در فرانسه در رشته معماری و طراحی صنعتی فارغالتحصیل شد و مواد درسی که گذراند، دقیقاً با دروس امروزی دانشکدههای معماری مطابقت دارد. آثار او نیز دقیقاً از روی نقشههای مدون (پلان، نما، مقطع و پرسپکتیو)ساخته شده است. این شخص میرزامهدی خان شقاقی نام داشت که میتوان او را با اطمینان اولین معمار تحصیلکرده ایران دانست. وی جزو اولین گروه دانشجویان ایرانی بود که از سوی ناصرالدین شاه قاجار جهت تحصیل در رشتههای مختلف به خارج از کشور اعزام شدند. میرزا مهدی خان شقاقی در سال 1263 هجری قمری مطابق با 1223 خورشیدی (1844 میلادی)در تهران متولد شد و پس از چند سال تحصیل در مکتب «سرخانه» و مدرسه جدیدالتاسیس دارالفنون در سال 1276 هجری قمری مطابق با 1236 خورسیدی (1857 میلادی) به سبب روابط خانوادگی به دستور شخص ناصرالدین شاه با اولین هیات دانشجویان ایرانی به پاریس اعزام شد و بعد از اتمام تحصیلات متوسطه و اخذ گواهینامه مهندسی معماری از مدرسه عالی نورمان سوپریور دوپاریو دانشکده معماری (آرشیتکتور) پاریس در سال 1243 شمسی (1864 میلادی) به ایران بازگشت. مخارج تحصیلی او به موجب گزارش میرزا ملکم خان به ناصرالدین شاه بالغ بر 300 تومان شده بود. میرزامهدی خان مهندس بعد از دو سال تحصیل مقدماتی به پاریس آمد و پس از شش ماه امتحان ورودی را گذراند و وارد اکول سانترال دزآرت اما نوفاکتور (مدرسه مرکزی هنر و صنایع ساخت) شد و بعد از سه سال با دیپلم مهندسی راه و پل سازی فارغالتحصیل شد. خاطرات میرزامهدی خان شقاقی که به کوشش حسینقلی خان شقاقی به چاپ رسیده است، در بردارنده نکات مهم و جالبی از نظام آموزشی معماری در آن دوره است برای مثال مهدی خان مینویسد که دانشجویان میبایست برای ورود به سال دوم پروژه عملی نقشه مریضخانهای را بهطور کامل ترسیم کنند که او در نقشههای ارایه شده وضعیت اتاقهای بیماران و ملاحظه حفظالصحه، مخزن آب و رختشوی خانه و حمام و اتاقهای اطباء و جراحی، آشپزخانه و نماهای این بنا و نمایش باغ و غیره را طولی کشیده بوده است که به هنگام اجرا توسط مقاطعه کار، نیازی به حضور مهندس آرشیتکت نباشد. همچنین در بخش دیگری از خاطرات او در مورد شیوه آزمون معماری در آن زمان آمده است که کاغذ نقشهکشی میبایست روی تختههای مخصوص با یک ذرع و نیم طول و سه چارک عرض چسبانده شود و پس از اتمام آن میبایست ورقه کاغذ را از روی تختهها بردارند و امضاکنند و با یک شرح مبسوط راجع به آن تسلیم ممتحن کنند که او نیز جزء به جزء آن را رسیدگی میکرد و نمره میداد تا درجات فضل هر یک از دانشجویان معلوم شود. میرزا مهدی خان شقاقی بعد از بازگشت از فرانسه با مشکلات خانوادگی متعددی روبهرو شد و مدتهای زیادی را بدون شغل و با وضع مالی اسفناک سپری کرد و تا 15 سال کسی برای کار طراحی ساختمان به او رجوع نکرد. کار به جایی رسید که مجبور شد بهصورت عمله روزمزد بهطور ناشناس در ساختمانهای خصوصی مشغول به کار شود، تا اینکه روزی در سر ساختمانی، وزیر امور خارجه وقت بهطور اتفاقی او را دید و به سبب شناختی که از پدر مهدی خان داشت، او را حضور ناصرالدین شاه برد. میرزا مهدی خان شقاقی طی ملاقاتی که با ناصرالدین شاه در بیرون شهر داشت، بهدستور او ساختمان قصر فیروزه را طراحی کرد، اما بهدلیل نپذیرفتن دخل و تصرفهای شاه در طرح، این کار از او گرفته شد. البته قصر فیروزه با نقشه او 5-4 سال بعد به اتمام رسید که اکنون هم ساختمان آن باقی است. او در سال 1297 هجری قمری به مقام نیابت دوم وزارت خارجه منصوب شد و در زمان وزارت خارجه ناصرالملک نیابت اول را به او محول کردند. میرزا مهدی خان شقاقی به خاطر خدماتش در وزارت امور خارجه به لقب ممتحن الدوله نایل شد و بعدها نیز نشان تمثال ناصرالدینشاه را به او اهدا کردند. اولین معمار تحصیلکرده ایرانی در سال 1299 شمسی در سن 76 سالگی در گذشت. برخی از آثار معماری میرزامهدی خان شقاقی عبارتند از: وزارتخانههای جدید در اطراف میدان ارگ که ساخته نشدند. عمارت بهارستان و مسجد ناصری (سپهسالار) به سفارش مرحوم سپهسالار. عمارت معتمدالسلطنه (میرزا ابراهیم). عمارت و باغ سید عبدا... پسر سید موسی تقرشی در خارج از دروازه قزوین. عمارت قوام الدوله ثانی در گوشه لالهزار (شامل چهار حیاط و دو عمارت اندرونی و دو عمارت بیرونی مجاور هم و یک حمام بزرگ با دو بخش عمومی و خصوصی) پله اصلی عمارت ناصرالملک که با همان نقشه ساختمان بهارستان اجرا شد. عمارت مسکونی سعدالدوله که دارای پلکان معلق بود، عمارت میرزا سعید خان موتمن الملک انصاری (وزیر امورخارجه وقت)، عمارت حسامالسلطنه (ابوالنصر میرزا). عمارت محمدولی خان سپهسالار تنکابنی در چهارراه لالهزا و ساختمان جدید سفارت ایران در استانبول در زمان سفیر کبیری میرزا حسین خان سپهسالار که در موقع بازگشت از استانبول به ایران طراحی شده است. کاخ بهارستان از آثار میرزامهدی خان شقاقی
مطالب مشابه :
نقشه های دانشکده هنر و معماری بهمراه سه بعدی
نقشه های دانشکده هنر و معماری بهمراه دانلود رایگان کتاب نقشه های کامل سازه و
دانشگاه تهران
تعداد دانشجویان دانشکده معماری دانلود پروژه های معماری دانلود مرکز دانلود رایگان
:: دانلود رایگان نقشه های معماری با فرمت dwg - اتوکد
دانلود رایگان نقشه های معماری با دانلود با حجم » پورتال تخصصی معماری دانشکده
دانلود رایگان پلان های بیمارستان
دانلود رایگان پلان های معماری,پروژه معماری,دانلود نقشه,پلان دانلود دانشکده و
آدرس جدید سایت دانشکده فنی مهندسی دارالفنون بجنورد
دانلود رایگان پروژه عمران-معماری-نقشه کشی-نقشه برداری-خاک و پی- آموزش و نقشه های اتوکد و
اولین معمار ایرانی
بزرگترین سایت دانلود نقشه های معماری. امروزی دانشکدههای معماری دانلود رایگان
برچسب :
دانلود رایگان نقشه های دانشکده معماری