نمونه سوالات فصل دوم - قسمت دوم و آخر - کتاب کتاب معجزه تذکر زبانی نوشته محمدرضا اکبری -
-18 امر به معروف سوالی
127 – تعریف امر به معروف سوالی :
امر و نهی خود را به صورت سوالی بیان کنیم به گونه اي که انجام واجب یا ترك گناه از سوال ما معلوم گردد.
128 - امر به معروف به شیوه سوالی ازچه ظرافت هاي خاص وامتیازهاي قابل توجهی برخوردار است؟
1) غیر مستقیم بودن تذکر 2) توجه گنهکار به پاسخ سوال 3 - 3) نفی عمدي بودن گناه
129 – امتیاز " غیرمستقیم بودن تذکر " درامربه معروف سوالی یعنی چه ؟
روحیه برخی از گنهکاران به گونه اي است که امر و نهی صریح را نمی پذیرد ویا در برابر آن ایستادگی
کرده وچه بسا به بدگویی ، جوسازي و تهضیب امر و نهی و امر کننده به معروف رو آوردند اما در برابر امر
به معروف سوالی به نوع خلع سلاح شده واحتمال تاثیر در آنها افزایش می یابد طبیعی است که تذکربه آنها با
شیوه سوالی انجام گیرد نظیر اینکه بگوییم : وقت آن نرسیده است که در ادامه گناه خود تجدید نظر کنی ؟
قرآن هم چنین سوالی رابه صورت کلی بیان کرده است خداوند در سوره حدید آیه 16 می فرماید: الم یان
( للذین آمنواان تخشع قلوبهم لذکر الله وما نزل من الحق ( 40
آیا وقت آن نرسیده است که دلهاي مومنان دربرابرذکر خدا وآنچه ازحق نازل شده است خاشع شود ؟
130 – امتیاز " توجه گنهکار به پاسخ سوال" درامربه معروف سوالی یعنی چه ؟
عده اي از گناه بودن گناه خود غافلند وچه بسا تذکر عادي تاثیر چندانی در آنها نداشته باشد ازاین رو سوال
از آنها دغدغه خاطرشان را جدي تر کرده و بهم ریختگی بیشتري را در روال عادي گناه آنها پدید می آورد
وآنان را به این فکروامی دارد که عمل خود را مورد نقد و بررسی قرار دهند.اندیشه اي که سبب بیداري است. و سوال با آداب لازم باشد.
131 – امتیاز " نفی عمدي بودن گناه" درامربه معروف سوالی یعنی چه ؟
کاهش نسبت عمدي بودن گناه - در امر و نهی مستقیم وصریح نسبت گناه به فردي که به او تذکر می دهیم قطعی است واین نسبت در برخی موارد موجب تحریک وموضع گیري گنهکار می گردد وچه بسا امرونهی دینی را با بی تاثیري ویا کم تاثیري مواجه سازد اما وقتی از او سوال این نسبت بسیار ضعیف می شود و حساسیت فرد مقابل بر «؟ آیا می دانید این عمل شماگناه است » شود که طرف می گردد .
132 - درامربه معروف سوالی چگونه طرح سوال کنیم ؟
سوال باید از ابعاد مختلفی کارشناسی شده باشد وجهت دینی ، روانشناختی ، اجتماعی ادبی آن مورد توجه قرار گیرد تا آثار سازنده اي را در گنهکار پدید آورد .
133 - نمونه ي سوالات درامربه معروف سوالی ؟
آیا می دانید این کار شما حرام است واسلام از آن نهی کرده است ؟
آیا می دانید این کار واجب است و شما آنرا انجام نمی دهید ؟
فکر نمی کنید این کار در اسلام حرام باشد ؟
فکر نمی کنید انجام این کار واجب باشد وشما آن را ترك کرده اید ؟
به حرام بودن این کار خود اندیشیده اید ؟
به واجب بودن این کار که آن را ترك کرده اید اندیشیده اید ؟
شما می دانید دروغ از گناهان بزرگ است ؟
شما می دانید چهره ي آرایش شده ي زن باید از دیدن نامحرم پوشیده بماند ؟
شما می دانید حجاب ازاحکام مسلم و واجب اسلام است ؟
می دانید با این گناه نام شما در طومار گنهکاران ثبت می شود ؟
وقت آن نرسیده است که به بی نمازي یا بی حجابی خود پایان بخشی ؟چه تضمینی وجود دارد که فردا زنده باشی ؟
آنچه تا بحال گناه کردي کافی نبوده است باز هم با خداوند قصد مخالفت داري ؟
تاریخی براي ترك مخالفت با خدا تعیین کرده اي ؟
134 - نمونه عملی درامربه معروف سوالی ؟
روزي امام حسن (ع) از محلی می گذشت ، چشمش به مردي افتاد که قهقه می زند نزد او رفت وفرمود : آیامی دانی که در روز قیامت وارد آتش می شوي ؟ پاسخ داد: پاسخ داد آري .حضرت فرمود: آیا می دانی که از افرادي هستی که از آن خارج می شوي ؟ جواب داد: نه مطمئن نیستم .( امام حسن (ع) فرمود : توکه نمی دانی حتما از جهنم خارج خواهی شد چگونه قهقه می زنی ؟
-19 امر به معروف انذاري
135 – تعریف امر به معروف انذاري؟
ترس عامل کنترل انسان بشمار آمده است. ترساندن گنهکاران از خدا ، ترس از روز قیامت ، ترس از بدعاقبتی ,ترس از عذاب قبر ,ترس از مجازات هاي قضایی ,ترس از گرفتاري و از دست دادن منافع واعتبارهاي مختلف دنیوي وآخرتی در قرآن با عبارات مختلف : اتقوا الله ، اتقواربکم، اتقون بکار رفته
136 – چه چیز نعمت بزرگ الهی است که انسان را در مسیر اعتدال قرار می دهد؟ ترس از خدا
137 – در امر به معروف انذاري چگونه بگوییم ؟
مثلا بگوییم : از خدا نمی ترسی اینگونه آبروي دیگران را می ریزي ؟از خدا بترس وبه مال دیگران تعدي نکن .
بترس ازشبی که فردایی براي تو نخواهد داشت وباید پاسخگوي اعمال نارواي خود باشی .
بترس که با این کارهاي حرام عاقبت بخیر نشوي .از خدا بترس چرا این اندازه جرات بر گناه پیدا کرده اي ؟
138 - نمونه عملی امر به معروف انذاري ؟
امام صادق (ع) پس از نهی از منکر اسحاق به او فرمود :( اي اسحاق از خدا بترس به گونه اي که او را می بینی و اگر تو او را نمی بینی او تو را می بیند (
همچنین وقتی عبدالله عموي امام جواد (ع) در پاسخ سوالی جواب ناصحیح داد امام (ع) به خشم آمد رو به اوکرد وفرمود : اي عمو از خدا بترس و پرهیزکار باش ، بسیار بزرگ است که در قیامت در پیشگاه خدا بایستی ( وخدا به تو بفرماید چرا ازاین رو جهل ناآگاهی فتوا دادي.
-20 امر به معروف استکراهی
139 – تعریف امر به معروف استکراهی ؟ گنهکار را از ترك واجب یا انجام حرام متنفر سازیم .
140 - راههاي ایجاد تنفر از گناه در امر به معروف استکراهی؟
1 -بیان اشتراك با تبهکاران بزرگ 2 – تبیین ضرر گناه 3 – تفهیم همراهی گنهکار با دشمن 4. تبیین عذاب گناه از ارتکابی5. اشاره به عاقبت گنهکاري6. بیان ریشه گناه 7. بیان سرنوشت گنهکاران مشابه 8. بی ارزش نشان دادن گناه
141 – از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی " بیان اشتراك با تبهکاران بزرگ" ؟
اشاره به وجه اشتراك گناه شخص با مثلاً تبهکاران مثل سگ بازی یزید.( امام حسین (ع) آن را از اعمال زشت او شمرده است)
142 - بیان وجه اشتراك گناه باید چگونه باشد؟ با دقت واحتیاط انجام گیرد و از هرگونه زیاده روي و بزرگ کردن گناه و یا توهین به گنهکار پرهیز شود تا اثر معکوس نداشته باشد .
143 - از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی "تبیین ضررگناه" ؟
راه دیگرایجاد تنفر از گناه اشاره به ضرر است که در آن گناه یا ترك واجب نهفته است مثلا به کسی که فقرا را مورد بی احترامی قرار می دهد بگوییم : رسول خدا (ص) فرمود کسی که مسلمان فقیري را احترام ( کند خدا را در روز قیامت ملاقات نماید در حالی که از او خشنود است .
و یا به کسی که لباسی می پوشد که موجب شهرت انگشت نما شدن او می شود بگوییم : پیامبر (ص) فرمود:( کسی که در دنیا لباس شهرت بپوشد خداوند در آخرت لباس ذلت به او می پوشاند . (
یا به کسی که به دنبال ریاست طلبی است بگوییم : پیامبر (ص)فرمود : کسی که خود را بر گروهی ازمسلمانان مقدم کند در حالی که می بیند کسی بهتر از او (براي انجام مسئولیت) در بین آنان وجود دارد به ( خداوند پیامبر او و مسلمانان خیانت کرده است .
144 - از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی" تفهیم همراهی گنهکار با دشمن" ؟
برخی از گناهان عمل به خواست دشمن است واگر گنهکار بداند کار او مطلوب دشمنان اسلام وکشوري است از آن پرهیز می کند مثلا به خانمی که لباس بسیارارزشمند چادر مشکی را کنارمی گذارد بگوییم: مستر همفر جاسوس انگلیسی می گوید :باید زنان مسلمان را فریب داد وازچادر عبا بیرون کرد.
145 - از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی "تبیین عذاب گناه از ارتکابی"؟
راه دیگر ایجاد تنفر از گناه این است که عذاب آن را براي گنهکار تبیین نماییم مثلا به کسی که طلا به گردن یا دست خود کرده است بگوییم :پیامبر فرمود : هرکس دوست دارد حلقه اي از آتش به دست محبوبش کند حلقه اي از طلا به دست او کند و( هر کس دوست دارد گردنبندي از آتش به گردن محبوبش کند گردنبندي از طلا به گردن او آویزد .
146 - از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی" اشاره به عاقبت گنهکاري"؟
تبیین عاقبت شوم گناه ایجاد تنفر از گناه براي گنهکار دارد نظیر اینکه به دختر وپسري که بدون عقد شرعی رابطه دوستانه دارند بگوییم : دوستی دختر وپسر آغازي شیرین وپایانی تلخ وسیاه دارد .
یا به گنهکار مورد نظر بگوییم : ادامه این گناه تو را به تکذیب آیات قرآن می کشاند چنان که قرآن می فرماید : ثم کان عاقبه الذین اساووا السواي ان کذبوا بایات الله وکانوا بها یستهزون
سپس عاقبت کسانی که مرتکب اعمال بد شدند به جایی رسید که آیات خدا را تکذیب کردند و به مسخره گرفتند .
147 - از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی " بیان ریشه گناه"
وقتی کسی بداند عمل اواز چه منشا بدي نشات می گیرد تاثیر پذیري او در ترك آن گناه افزایش خواهدیافت مثلا به کسی که خنده ي بی موردي می کند بگوییم : امام حسن عسکري (ع)می فرماید خنده بی جا از نادانی است (
148 - از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی" بیان سرنوشت گنهکاران مشابه" ؟
بیان عبرت و عبرت پندي است که از نظر کردن در احوال بد دیگران بدست می آید.
149 – نمونه از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی "بیان سرنوشت گنهکاران مشابه"؟
مثلا کسی که تمکن مالی دارد اما به تنگدستان کمک نمی کند وآنان را از خود محروم می گرداند این داستان را بیان می کنیم :مردي با خانواده خود مشغول غذا خوردن بود غذاي آنها مرغ بریان شده اي بود که در سفره داشت . در این هنگام فقیري به در خانه آمد واظهار گرسنگی کرد آن مرد بر فقیر فریاد زد و او را از در خانه ي خود دورکرد دیري نگذشت که خود فقیر شد و امکانات زندگی از او گرفته شد و از شدت فقر وپریشانی ازهمسرخود جدا گردید و همسرش با مرد دیگري ازدواج کرد .روزي آن زن با شوهر خود غذا می خورد و اتفاقا غذاي آنها مرغ بود که ناگاه فقیري در خانه ي آنها آمد واظهار گرسنگی کرد مرد به همسرش گفت : مقداري نان ومرغ به فقیر بدهد .وقتی زن به درب خانه رفت دید فقیري که درب خانه است همان شوهر اول اوست . ازدیدن این واقعه گریه کرد و برگشت . شوهرش پرسید چراگریه می کنی ؟ همسرش پاسخ داد : این فقیر شوهر اول من بود وقصه ي خود که که با او غذا می خورد و فقیري را که از درب خانه دور کرد براي او نقل کرد .( شوهرش گفت : به خدا سوگند آن فقیري را که رد کرد من بودم وبر سر من فریاد کشید .
150 - از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی" بی ارزش نشان دادن گناه"؟
عده اي از گنهکاران معتقدند که گناه آنها داراي ارزش است مثلاً گناه بی حجابی را براي خود تمدن بشمارمی آوردند در چنین مواردي باید بی ارزشی گناه را براي آنها بیان کنیم تا آنان که در اشتباهند آگاه گردندوگناه خود را تر ك کنند.
151 – نمونه عملی از راههای ایجادتنفراز گناه در امر به معروف استکراهی "بی ارزش نشان دادن گناه"؟
حکیم نامی جهانگیر خان قشقایی در ایام جوانی به موسیقی علاقمند بود وچندي هم در این راه تمرین کرده بود روزي براي تکمیل این هنر به اصفهان آمد ، در بازار اصفهان حرکت می کرد که از درب مدرسه صدرگذر نمود . او ازدیدن مدرسه طلبگی بسیار خوشحال شد وهمه روزه صبح وعصر به آنجا می رفت. یک باردرویشی در مدرسه او را صدا زد وسوالاتی ازشغل ونسب اوکرد و جهانگیر خان جواب داد آنگاه درویش در چهره او خیره شد وگفت :گیرم که در این فن موسیقی فارابی زمان شوي ، باز هم مطربی بیش نخواهی بود.جهانگیرخان گفت : سخن خوبی گفتی ومرا از خواب غفلت بیدار کردي ، حال چه کنم که دنیا وآخرت درآن باشد .درویش گفت : در همین مدرسه که آن را دوست داري مشغول تحصیل شو! جهانگیرخان گوید : من از نفس پاك آن درویش و راهنمایی او ، به این مقام رسیدم.
151 – تعریف امر به معروف تحبیبی؟
عملی را که گنهکار ترك کرده است یا ترك گناهی را که انجام می دهد محبوب او گردانیم تا با این محبوبییت نسبت به وظیفه ي خود عمل نماید.
152 - راههاي ایجاد محبوبیت معروف ها و ترك منکرات در روش " امر به معروف تحبیبی"؟
راههاي ایجاد محبوبیت کارهاي خوب و ترك کارهاي بد عکس راه هاي ایجاد تنفر از گناه است.
1) بیان اشتراك با نیکوکاران بزرگ 2) تبیین منافع انجام معروف
153 - ازراههاي ایجاد محبوبیت معروف ها و ترك منکرات در روش " امر به معروف تحبیبی""بیان اشتراک بانیکوکاران بزرگ " یعنی چه ؟
وقتی کسی بداند با انجام کاري با پیامبران و بزرگان دین وجه مشترك پیدا می کند به آن راغب می گرددودر نتیجه تاثیر پذیري او افزایش می یابد .
مثلا به کسی که اخمو و ترشروست بگوییم :از ویژگی هاي پیامبر (ص) وائمه (ع) تبسم بود وشما هم همواره تبسم کنید.
154 - ازراههاي ایجاد محبوبیت معروف ها و ترك منکرات در روش " امر به معروف تحبیبی"" تبیین منافع انجام معروف یعنی چه ؟
وقتی مردم خواص ومنافع عملی رابدانند به آن علاقمند می شوند و این محبت ، آنها را به سوي عمل می کشاند.
155 – ازراههاي ایجاد محبوبیت معروف ها و ترك منکرات در روش " امر به معروف تحبیبی"" تبیین منافع انجام معروف چگونه بگوییم ؟
مثلا به کسی که فریضه ي امر به معروف را ترك کرده است بگوییم : امیرالمومنین (ع) فرمود :تمام اعمال خیر وحتی جهاد در راه خدا در برابر امر به معروف و نهی از منکر چون قطره اي در برابر دریاي پهناورند . (
یا به کسی که به بزرگسالان بی حرمتی می کند بگوییم رسول خدا (ص)فرمود :( البرکه مع اکابرکم (
سعادت وافزونی نعمتها در وجود بزرگسالان شماست .
یا به کسی که به علماي دین بیحرمتی می کند بگوییم :امیرالمومنین (ع)فرمود :( من وقّر عالما فقد وقرّ رب
کسی که عالمی را احترام کند همانا پروردگارش را احترام کرده است .
یا به کسی که اهل غیبت دیگران است بگوییم :پیامبر (ص)فرمود :( ترك غیبت نزد خداي عزوجل محبوبتر از ده هزار رکعت نماز مستحبی است .
نمونه عملی علامه طباطبایی صاحب تفسیر المیزان گوید : چون به نجف اشرف براي تحصیل مشرف شدم ازجهت خویشاوندي گاه گاهی به محضر مرحوم قاضی شرفیاب می شدم ، تایک روز در مدرسه اي ایستاده بودم که مرحوم قاضی از آنجا عبور می کردند چون به من رسیدند دست خود را روي شانه ي من گذاردند وگفتند : اي فرزند!( دنیا را می خواهی نماز شب بخوان وآخرت می خواهی نماز شب بخوان .
-22 امر به معروف نکوهشی
156 – تعریف امر به معروف نکوهشی؟
تذکر دهنده نبایدگنهکار را سرزنش کند تا بتواند اصلاحات مورد نظر را در کاشانه ي درون وبرون او پدید آورد حال اگر صمیمیت ومهربانی در اصلاح و هدایت اوتاثیري نداشته باشد دلیلی بر محبت کردن به کنهکار وجود ندارد و اگربخواهیم با او سخن بگوییم سخن معتدل خواهیم داشت که نه گرمی محبت در آن باشد ونه سردي خشونت .نکوهش با کارشناسی لازم وبجا
156 – در روش امر به معروف نکوهشی چگونه بگوییم ؟
مثلا بهر کسی که فحش می دهد بگوییم : حیا نمی کنی هر کلمه ي زشتی را بر زبان جاري می کنی ؟
یا به کسی که حرمت پدر ومادر خود را نادیده می گیرد بگوییم : خجالت نمی کشی در برابر پدر ومادري که تورا به این قدرت و جوانی رساندند بی ادبی می کنی ؟یا به کسی که حقی را ضایع می کند بگوییم :واي برتو حقوق مردم را ضایع می کتی؟یا به کسی که ریاست طلب است بگوییم :( امام کاظم (ع)فرمود :کسی که به دنبال ریاست باشد هلاك می گردد . یا به کسی که که خود را جزء اراذل جامعه قرار داده است بگوییم :می بینیم که با این رفتارهاي زشت موقعیت خود را به حراج گذارده اي ؟یا به زنی که با بی حیایی وارد جامعه شده است بگوییم :با این بی حیایی وبی حجابی خداوند را از خود ناراضی می کنی ، یا بگوییم :( امام صادق (ع)فرمود : ایمان ندارد کسی که حیا ندارد.
157 - نمونه عملی روش امر به معروف نکوهشی؟
روزي پیامبر (ص) از بازار مدینه عبور می کرد که چشمش به یک ماده ي غذایی افتاد و نظر او را جلب کردبه فروشنده گفت : چه پاکیزه است ؟ قیمت آن چند است ؟آنگاه دست خود را در زیر آن فرو برد ومقداري از آن را زیر و ور کرد ودید جنس بدي را در زیر قرار داده است وروي آن را جنس خوب گذارده است .سپس به فروشنده فرمود :
( نمی بینم تورا مگر اینکه خیانت و فریب دادن مسلمانان را در یک جا جمع کرده اي.
-23 امر به معروف مشفقانه
158 – تعریف روش امر به معروف مشفقانه؟
امر به معروف باید با محبت وصمیمیت ودلسوزی انجام گیرد زیرا این ویژگی ها از ارزش ها پذیرفته شد ه ي همه ي
مردم است. ز محبت خارها گل می شود ازمحبت سجن گلشن می شود......
159 - چگونه تذکر را صمیمی کنیم ( در امر به معروف مشفقانه) ؟
سه گونه 1) استفاده از الفاظ محبت آمیز .2) استفاده از جمله بنی هاي صمیمی وملایم نظیر اینکه بگوییم:حیف است که به خاطر لذتی زود گذر شما گرفتار عذاب آخرت شوید . 3) بیان تفکر با قیافه وروحیه ي آرام مشفقانه .
160 - نمونه عملی روش امر به معروف مشفقانه؟
امر به امربه معروف مشفقانه و پدرانه زن بدحجاب توسط شهیدآیت الله سعیدی :خواهرم دارند شما را گول می زنند ... چرا شخصیت خود را فراموش کرده اي؟ جواب خدا را چه می دهی؟( سخنان آیت الله سعیدي چنان در روح آن زن اثر کرد که هیجگاه اورا در محله غیاثی بی حجاب ندیدم(
-24 امر به معروف استظهاري
161 – تعریف روش امر به معروف استظهاري ؟
وقتی به هر دلیل نمی توان شخصی( سنین بالایی برخوردارند یا عناوینی دارند ) را امر و نهی کرد ونه تنها نمی پذیرد که چه بسا دشوارهایی هم براي تذکر دهند ه ایجاد کند. امر به معروف استظهاري می باشد. یعنی نظر اورا درباره ي گناهی که می کند یا واجبی که به آن عمل نمی کند بطور غیر مستقیم جویا شویم .
162 - در روش امر به معروف استظهاري چگونه بگوییم ؟
مثلا به کسی که نماز نمی خواند بگوییم :یکی از دوستان یا اقوام ما نماز نمی خواند به نظر شما به او چه بگوییم که این واجب الهی را انجام دهد ؟ و یا به او بگوییم :نماز یک واجب الهی وستون دین اسلام است ومهم آن است که آن را به صورت صحیحی بخوانیم تا به وظیفه ي دینی خود عمل کرده باشیم شما ببینید قرائت نماز من صحیح است .
یا به زنی که حجاب دینی را رعایت نمی کند بگوییم :به نظر شما یک خانم مسلمان که به سن تکلیف رسیده است چه اندازه خود را باید بپوشاند که به آنچه خداوند واجب کرده است عمل کرده باشد
163 - نمونه عملی امر به معروف استظهاري ؟
امام حسن وامام حسین (ع)که در زمان کودکی بسر می بردند به پیرمردي گذر کردند که وضوي صحیحی نمی گرفت براي هدایت پیرمرد بر وضوخود نزاع کردند و قضاوت را بر عهده ي او گذاردند و هر دو پیش او وضو گرفتند پیرمرد گفت :هر دوي شما وضوي خوبی گرفتید و این پیرمرد جاهل است که وضوي خوبی نگرفت.
-25 امر به معروف ذوقی
164 – تعریف روش امر به معروف ذوقی؟
(ابتکاري ) ذوق وسلیقه خود را در شکار فرصت ها و موقعیت هاي مناسب از ظرافت روحی وفکري تذکردهنده سرچشمه می گیرد.( تحول چشمگیر)به فرد تذکر دهنده و مخاطب او و شرایط و زمینه ها و نوع گناه بستگی دارد .
165 – در روش امر به معروف ذوقی چگونه بگوییم ؟
مثلا به مخاطب خود بگوییم : نظر شما درباره کسی که نمک بخورد و نمکدان را بشکند چیست ؟آنگاه پس از پاسخ او بگوییم فکر نمی کنی تو هم از کسانی باشی که نمک می خورد و نمکدان می شکند ؟ می پرسدچطور یا چه کرده ام ؟و ما هم می گوییم :تو روزي خدا را می خوري و نا فرمانی او را می کنی.
راننده جوانی را دیدم که علاقه بسیار زیادي به امام خمینی داشت و از جلالت بزرگی وشجاعت و علم وسلامت نفس او سخن می گفت من که کنار او نشسته بودم و به مطالب جوان گوش می دادم چشمم به دستش افتاد که حلقه اي از طلا بدست دارد وقتی سخن او به پایان رسید گفتم : فتواي امام خمینی این است که استفاده از طلا براي مردان حرام است و او بلافاصله گفت به محبتی که به امام خمینی دارم این حلقه طلا را به دست نخواهم کرد .
165 - نمونه عملی امر به معروف ذوقی ؟
مردي نزد پیامبر (ص) سخن می گفت و بیش از حد صحبت کرد حضرت به او فرمود :دهان تو چند درب دارد ؟عرض کرد دو درب دارد : یکی لب ها ودیگري دندان هایم .( رسول خدا (ص) فرمود :آیا این دو درب نمی تواند جلوي پر حرفی تو را بگیرد ؟ (
-26 امر به معروف طنز آمیز
166 – تعریف روش امر به معروف طنز آمیز؟
در برخی از موارد استفاده از طنز ومزاح می تواند میزان تاثیرامر و نهی دینی را افزایش داده و انجام آن را روان تر و بیان آنرا دلنشین تر سازد.
167 - در تذکر طنز آمیزمراقب چه باشیم به شخصیت کسی اهانت نشود و طنز وشوخی ما موجه ، سازنده و صالح باشد و لغو ولهو و باطل در آن راه نیابد وسخن حق خود را که ماموریت الهی برانجام آن داریم با لطافت و شوخ طبعی به گنهکار اعلام کنیم .
168 - نمونه عملی روش امر به معروف طنز آمیز؟
زمانی که نصرت الدوله وزیر دارایی بود لایحه اي به مجلس آورد به موجب آن دولت ایران یکصد سگ ازانگلستان خریداري و وارد کند او شرحی درباره خصوصیت این سگ ها بیان کرد وگفت : این سگ ها شناسنامه دارند ، پدر و مادر دارند ، نژادشان معلوم است و به محض آنکه دزد را ببینند اورا می گیرند .
مدرس پس از شنیدن توضیحات شاهزاده نصرت الدوله دست خود را بر روي میز کوبید وگفت مخالفم .وزیر دارایی گفت : هرچه لایحه می آوریم شما مخالفت می کنید دلیلش چیست ؟مدرس ضمن آنکه تبسمی برلبانش نقش بسته بود جواب داد مخالفت من هم دلیل دارد و هم به سود شماست مگر نگفتید این سگ ها به محض دیدن دزد اورا می گیرد ؟ بسیار خوب آقاي وزیر دارایی با ورود این سگ ( ها به ایران اولین کسی که گرفتار می شود خود شما هستید پس مخالفت من به نفع شماست.
روزي هارون الرشید براي تفریح به جاي نگهداري دیوانگان رفت . در میان دیوانگان جوان با متانت و آرامی را مشاهده کرد با او مشغول صحبت شد وبه گمانش رسید که آوردن این جوان به این مرکز ظالمانه بودهاست در این هنگام هارون شرابی طلبید وخود جامی آشامید و جامی به جوان داد اما او ازگرفتن شراب خوداري کرد .
هارون اصرارکرد تا جام شراب را بگیرد جوان دیوانه گفت تو شراب می نوشی که مثل من شوي اگر من بنوشم مثل چه کسی خواهم شد ؟ هارون خندید ودستور داد اورا آزاد کنند.
-27 امر به معروف تکراري
169 – تعریف روش امر به معروف تکراري؟
امر و نهی دینی به هر اندازه که لازم باشد باید تکرار شود به شرط آنکه داراي تاثیرمثبت بوده و تاثیر منفی هم براي مخاطب وتذکر دهنده نداشته باشد ازاین رو اگر تکرار آن لازم باشد (با شیوه های متنوع )
170 - نمونه عملی روش امر به معروف تکراري؟
خوات بن جبیر در راه مکه با عده اي از زنان طایفه ي بنی کعب نشسته بود پیامبر (ص) اورا دید فرمود : چرا با زن ها نشسته اي ؟خوات گفت : شتر سر کشی دارم که زن ها براي آن طنابی می بافند .پیامبر (ص) از او گذشت و به دنبال کاري که داشت حرکت کرد وقتی بازگشت دوباره او را دید فرمود :آن شتر چموش دیگر فرار نکرد؟خوات گوید : خجالت کشیدم وچیزي نگفتم . بعد از آن واقعه هر گاه اورا می دیدم خجالت می گشیدم وازجلوي چشم او فرار می کردم تا اینکه به مدینه رفتم ویک بار دیگر حضرت سخن خود را درمسجدتکرارکرد روز دیگري در حالیکه بر الاغ سوار بود به من رسید وفرمود :آن شتر دیگر فرار نکرد ؟عرض کردم به خدایی که تورا به نبوت برانگیخت از زمانی که مسلمان شدم آن شتر دیگر فرار نکرده است.حضرت فرمود ((الله اکبر ,الله اکبرخداوندا خوات را هدایت فرما .از آن پس او از مسلمانان واقعی شد و خداوند او را هدایت کرد (
28 - امر به معروف اعجابی
171 – تعریف ؟
اظهار شگفتی از گناه گنهکار که از آن امر و نهی دینی احساس شود .
172 - شیوه های روش امر به معروف اعجابی ؟ بصورت مستقیم وغیرمستقیم وبدون خطاب
173 - روش امر به معروف اعجابی را چگونه بگوییم ؟
مثلا آمر به معروف در مواجه با گنهکار بگوید : عجیب است که شما این گونه با پروردگار خود مخالفت می ورزید یا بگویید: من از ارتکاب این گناه شما شگفت زده شدم و یا با ادات تعجب مثل : واي ،آه ، عجب نچ نچ کردن و امثال آن که مفید تعجب باشد اظهار شگفتی نماید .
174 - نمونه عملی روش امر به معروف اعجابی؟
حسن بن مسعود گوید : خدمت امام هادي (ع)رسیدم در حالی که انگشتم خراشیده بود شانه ام با مرکب سوار تصادف کرد وآسیب دیده بود وجامه هایم را عده اي از مردم پاره کرده بودند گفتم : اي روز تو چه شر هستی خداوند شر تورا از من برگرداند .امام (ع) فرمود: اي حسن توهم که با ما رفت وآمد داري گناه خود را به گردن بی گناه می گذاري؟حسن گوید حیرت زده شدم و فهمیدم که خطا کرده ام عرض کردم : اي آقاي من ,از خداوند آمرزش میخواهم .حضرت فرمود :اي حسن روزگار چه گناهی دارد که وقتی شما به سزاي اعمال خود می رسید آن را شوم می شمارید ؟
( گفتم : استغفرالله ابدا این توبه من باشد یا بن رسول الله.
-29 امر به معروف غیر مستقیم
175 – تعریف امر به معروف غیر مستقیم بدون تذکر؟
اگر شیوه اي مضر است شیوه غیر مستقیم بدون تذکر نعمت بزرگی است که می توانیم با وجود آن بسیاري از امر و نهی هاي دشواررا انجام دهیم و با موفقیت ازصحنه ي این جهاد بزرگ بیرون آییم .
176 - راه هاي امر و نهی غیرمستقیم ؟
-1 تذکر به غیر گنهکار 2 - امر و نهی بدون خطاب 3 - تحسین نیکوکار نزد گنهکار
177 – از راه هاي امر و نهی غیرمستقیم " تذکر به غیر گنهکار" ؟
ما می توانیم به فردي که نزد گنهکار حضور دارد تذکر دهیم تا فرد مورد نظر را ارشاد کرده باشیم ( به صورت مجازي با گنهکار فرضی انجام می گیرد و باید هماهنگی هاي لازم را با او انجام داده باشیم –نمایش هنری)
178 – از راه هاي امر و نهی غیرمستقیم " امر و نهی بدون خطاب" ؟
بصورت هاي مختلفی انجام گیرد مثلاً به هنگام عبور از کنار یک بی حجاب با صدایی که به گوش او برسد این دستور پروردگار است که زنان خود را از نامحرم بپوشانند وجلو ه گري نکنند گویی تذکر دهنده مطالب خود را تمرین و تکرار می کند و با این روش وظیفه ي خود را انجام داده است وکسی هم نمی تواند معترض او گردد البته باید به گنهکار بفهماند که منظورش تذکر به اوست .
179 – از راه هاي امر و نهی غیرمستقیم " تحسین نیکوکار نزد گنهکار" ؟
در صورتی که اثر منفی در گنهکار نگذارد و بلکه اثر مثبت در او داشته باشد مثلاً درحضور گنهکار به او بگوییم من وظیفه خود دانستم از این ارزش خوبی که خداوند به شما داده است و اهل نماز یا مسجد ،حجاب و یا هر کار خیر دیگري می باشید به شما تبریک بگویم یا از شما تشکر کنم یا شما را دعا کنم و یا به شما افتخار کنم یا بگوییم : متانت شما یا غیرت شما یا چادر شما مدال افتخار شماست .
-30 امر به معروف تبشیري
180 – تعریف امر به معروف تبشیري؟
وقتی امر و نهی دینی اقتضا دارد بشارت را در تذکر خود مورد توجه قرار دهدوکام مخاطب خود را به آن شیرین کند در این صورت به یک آرامش روانی دست خواهد یافت و پذیرش او افزایش می یابد .
181 – در روش امر به معروف تبشیري چگونه بگوییم ؟
مثلا به جوانی که واجبات عبادي خود را انجام نمی دهد بگوییم : نمازت را بخوان واز ارزش بزرگ عبادت خدا غافل نشو که پیامبر(ص) فرمود :( ان الله تعالی یباهی بالشاب العابد الملائکه یقول انظروا الی عبدي ترك شهوته من اجلی (
همانا خداي متعال به جوان عبادت کننده بر فرشتگان افتخار می کند ومی فرماید :به بنده ام بنگرید که خواسته هاي نفسانی خود را به خاطر من ترك کرد .
آنگاه به او بگوییم نمی خواهی مورد افتخار خداوند قرارگیري ؟چرا ازاین فرصت طلایی بهره نمی گیري ؟از امروز تو می توانی ازکسانی با شی که خداوند به او افتخار می کند .
یابه کسی که پدر ومادر خود نیکی نمی کند بگوییم : پیامبر (ص)فرمود :کسی که نیکی به پدر و مادر وصله ي رحم را براي من تضمین کند من هم فراوانی مالِ، زیادي عمر و( دوستی خویشاوندان با او را برایش تضمین می کنم .
-31 امر به معروف تهدیدي
182 – تعریف امر به معروف تهدیدي؟
کسیکه امر و نهی ساده واندرزي وامثال آنها در آنها تاثیري ندارد تهدید به از دست دادن منافع ،مصالح وافتادن در دشواري ها
183 - انواع تهدید در امر به معروف تهدیدي؟ تهدید انواع مختلفی دارد :
- -1 تهدید به قطع ارتباط با گنهکار 2- تهدید به تحریم منافع وامتیاز هاي که در اختیار او گذارده ایم 3- تهدید به آثار گناهی که مرتکب آن می گردد 4- تهدید به ریختن آبرو ومفتضح شدن در میان مردم 5تهدید به مردن در حال گناه 6- تهدید به گشترش سلطه ي شیطان بر او 7- تهدید به باز گرفتن آنچه خداوند به گنهکار داده است 8- تهدید به انتقام شدید و زودرس خداوند در دنیا 9- تهدید به عذاب آخرت 10تهدید به مرگهاي ناگهانی وزود هنگام 11 - تهدید به نزول عذاب 12 - تهدید به منتهی شدن گناه مستمر به تکذیب آیات خدا چنانکه آیه آن در شیوه استکراهی بیان گردید.
184 – در امر به معروف تهدیدي چگونه بگوییم ؟
مثلا به گنهکار بگوییم : اگر به ترك واجب خود ادامه دهی یا گناه خود را ترك نکنی ارتباط من با تو قطع خواهد شد .
نمی ترسی خداوند بر تو خشم کند ودست وپایی را که با آنها کتک می زنی فلج کند ؟بترس از اینکه پایان زندگی ات به زودي فرا رسد و بدون توبه وترك گناه به عالم دیگر منتقل شوي ودرحسرت وعذاب الهی قرار گیري ؟از خدا نمی ترسی با جسارت گناه می کنی نمی ترسی با این جسارت تو را مفتضح کند که در هیچ مکانی امنیت وآبرو نداشته باشی ؟ نمی ترسی در این ضرب وشتم ها که می کنی کسی در زیر کتک هاي تو کشته شود ودر دنیا وآخرت روسیاه گردي ؟
( پیامبر (ص)فرمود : قتل المومن اعظم عند الله من زوال الدنیا (کشتن مومن نزد خداوند از نابودي دنیا بزرگ تر است .
از خدا بترس ودختر خود را به ازدواج یک نفر فاسق گنهکار در نیاور که پیامبر (ص) فرمود :کسی که دختر
( پاکش را به همسري یک فرد هرزه یا گمراه دهد روزانه هزار لعنت بر او فرود می آید.
185 - نمونه عملی امر به معروف تهدیدي؟
ابراهیم الجعفري گوید : امام هادي یا امام رضا (ع) به من فرمود : چرا تورا نزد عبدالرحمن بن یعقوب می بینم؟
عرض کردم : او دایی من است .حضرت فرمود : او در باره خدا سخن نادرستی می گوید خداوند را (به صورت اجسام واوصاف آنها )توصیف می کند در حالیکه خداوند اینگونه توصیف نمی شود پس با او همنیشین باش وما را رها کن و یا با ما همنشین باش و او را رها کن .
عرض کردم : او هر چه می خواهد بگوید اگر من به گفته هایش اعتقادي نداشته باشم چه ضرري براي من دارد ؟
امام (ع) فرمود :آیا نمی ترسی که عذابی بر او نازل گردد و هر دو شما را فرا گیرد؟ آیا داستان کسی که ازیاران موسی (ع) بود وپدرش از یاران فرعون بود را نمی دانی ؟
وقتی لشکر فرعون به موسی رسید آن پسر از موسی جدا شد تا پدرش را نصیحت کند و به اصحاب موسی ملحق سازد و پدرش همراه لشکر فرعون می رفت این پسر با پدر ستیزه می کرد تا اینکه هر دو به کناري از دریا رسیدن وبا غرق شدن فرعون واصحابش آنها هم غرق شدن خبر به موسی (ع) رسید فرمود : اودر رحمت خداست اما وقتی عذاب نازل شود از همراه گنهکار دفاعی نشود . (
-32 امر به معروف تدریجی
186 – تعریف امر به معروف تدریجی ؟
روحیه وظرفیت گنهکاران متفاوت است اگریک بار بطور کامل امر به معروف شوند وچه بسا در برابر آن لجاجت کرده وآن رارد کنند اما تدریجی بودن تذکر به آنها با تذکر دهنده است گاهی تدریجی بودن با سرعت انجام گرفته و در یک بار امر و نهی دینی به پایان می رسد وگاهی زمان بیشتري می برد وطی چند بار امر و نهی کارشناسانه علمی می گردد. .
187 - در امر به معروف تدریجی چگونه بگوییم؟
مثلا کسی که خمس مال خود را نمی پردازد در یک مرحله حکم خمس در اسلام اورا آشنا سازیم و بعد بگوییم هرمسلمانی باید یک پنجم مالش را با شرایطی که بیان شده است بپردازد آنگاه در مرحله بعد درباره برخی دیگر ازمسائل خمس و نحوه پرداخت آن مطالبی را با اودرمیان گذاریم ودر مرحله سوم به او بگوییم : خمس مال خود را پرداخت کن تا اموال تو حلال گردد وآثار مثبت انجام این واجب در زندگی شما آشکار گردد.
-33 امر به معروف امید آفرین
188 – تعریف روش امر به معروف امید آفرین؟
اگرامید بخشی به تذکر ما افزوده گردد مخاطب با انگیزه بیشتري ازآن استقبال می کند بویژه اینکه برخی گنهکاران به نا امیدي و یاس از موفقیت گرفتار آمده اند انتقال اینکه رعایت احکام خدا امید به خداوند ، امید به زندگی ، امید به آینده ي بهترو موفقیت بیشتر و تحولات مثبتی را به همراه دارد .
189 – در روش امر به معروف امید آفرین چگونه بگوییم ؟
نماز بخوان که ازیک انبساط خاطر وغناي روحی برخودار شد، فشار هاي روحی تو کاهش می یابد و زندگی برایت معنا پیدا می کند زیرا زندگی بدون تکلیف الهی هرج ومرج وبیهودگی است .
و یا به کسی که پوشش دینی ندارد بگوییم : پوشش دینی داشته باش تا در آن به امنیت آرامش دست یابی تومی توانی بنده خوب خدا باشی .
یا به کسانی که به مسجد نمی روند بگوییم : رسول خدا (ص) فرمود : اذا نزلت العاهات والافات غوفی اهل ( المساجد. (
وقتی آسیب ها و بلایا نازل می گردد مسجدي ها در امانند .
یا به کسانی که حرمت مادر خود را نگه نمی دارند یا ازاو حرف شنوایی ندارند بگوییم : پیامبر (ص) فرمود الجنه تحت اقدام الامهات.
بهشت زیر پاي مادران است (یعنی با اطاعت وکسب رضایت مادر به بهشت می رویم )
-34 امر به معروف تدبري
190 – تعریف امر به معروف تدبري؟
گنهکاررا به تدبر در باره ي گناه خود وا می دارد و با این تدبر اندیشه است که به خطاي خود پی می برد . در بهره گیري از چنین شیوه ي باید سخنان حساب شده و دقیقی را که نیازمندتدبراست خطاب به گنهکار بیان کنیم .
191 - در روش امر به معروف تدبري چگونه بگوییم ؟
مثلا بگوییم : به اندازه اي گناه کن که تاب تحمل عذاب آن را داري و شما در برابر عذاب الهی طاقتی نداري .
یا بگوییم :سقفی براي گناه خود تعیین کرده اي؟ تا کی می خواهی گرانفروشی کنی یا ربا بخوري یا قسم دروغ بخوري یا نماز نخوانی یا غیبت مردم کنی یا با جاذبه هاي زنانه ي خود در جامعه مردان را از یاد خدا غافل کنی یا مانند بچه هاي نا بالغ و زنان و دختران چهره خود را با تیغ زن عریان کنی .
یا بگوییم : از کجا می دانی فردا هم زنده باشی که اکنون به گناه مشغولی و توبه نمی کنی ؟
یا بگوییم: آیا انصاف است که رزق خدا را بخوري وگناه کنی ؟(وگناه مورد نظر را ذکرکنیم)
192 - نمونه عملی امر به معروف تدبري؟
مردي نزد امام حسین (ع)آمد و عرض کرد : من مردي گناهکارم وتوان خودداري از معصیت را ندارم مراموعظه کن .
امام (ع) فرمود : پنج کار را انجام ده و هرچه می خواهی گناه کن .
-1 روزي خدا را نخور وآنچه می خواهی گناه کن .
-2 از حاکمیت خدا بیرون رو وآنچه می خواهی گناه کن .
-3 جایی را انتخاب کن که خدا نبیند وآنچه می خواهی گناه کن .
-4 وقتی فرشته مرگ آمد تا جان تو را بگیرد او را از خود دور گردان وآنچه می خواهی گناه کن .
( -5 وقتی مالک تورا وارد جهنم می کند داخل نشو وآنچه می خواهی گناه کن .
-35 امر به معروف اندرزي
193 – تعریف امر به معروف اندرزي؟
گاهی روحیه وگناه مخاطب و زمینه هاي موجود به گونه اي است که امر و نهی دینی بصورت پند و اندرز مطرح شود
طبیعی است که با تکیه بر پند و اندرز تذکر دهیم چه اینکه مسائل فقهی آن مطرح گردید . خداي متعال می( فرمایند: با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت نما . (
در شیوه امر و نهی اندرزي صمیمیت بیشتري بر فضاي ارتباطها حاکم است و دلسوزي بیشتري از سوي تذکردهنده ابراز می شود وگنهکار هم به خوبی آن را احساس می کند البته هر چه نفس تذکر دهنده پاکتر باشدموعظه او موثر خواهد بود .
194 – در روش امر به معروف اندرزي چگونه بگوییم ؟
دراین نوع از تذکر آمر به معروف با توجه به شرایط و روحیه گنهکار از همه اطلاعات خود از شیوه ي ومعارف دینی استفاده می کند وگنهکاررا مورد ارشاد خود قرار می دهد.
195 – در روش شرایط و روحیه گنهکار چگونه بگوییم؟
زیبایی تو یک نعمت الهی اما تو به جاي شکر برآن ، زیبایی خود را وسیله گناه قرارداده اي و یا بگوییم :
اندازه عمر کسی معلوم نیست وشما با توبه به این گناه خود پایان بخش و نگذار که مرگ به آن پایان دهد .
ویا به کسی که می خواهد دختر خود را به شرابخواردهد بگوییم : دختر خود را به انسان شرابخوار نده که اورا بدبخت خواهی کرد .( رسول خدا (ص)فرمود : من زوج کریمته من شارب الخمر فکانما ساقها الی الزنا.
هرکس دختر خود را به عقد شرابخوار در آورد مثل این است که او را به زنا کشیده است .
ویا به کسی که مرتکب گناهی می شود بگوییم : از خواب غفلت بیدار شو وسعادت خود را به ذلت فانی دنیا ( نفروش . پیامبر (ص) فرمود : لردالمومن حراماً یعدل عندالله سبعین حجه مبروره .
مومنی که عمل حرامی را رد کند پاداش هفتاد حج پذیرفته شده در نزد خداوند دارد .
نمونه عملی منظوم
درایجا به نقل یک امر به معروف اندرزي که مولف به نظم در آورده است می پردازیم :
بد حجابی را بدیدم در گذر غرق ظاهر بود وجلب رهگذر
گفتمش این کار را چون می کنی بهر شهوت خلق مفتون می کنی
خود نمایی ره به گمراهی کشد جلب نامحرم به بیراهی کشد
گفت آزادم چنین ره طی کنم آنچه دلمخواهم بود را پی کنم
گفتمش راهت پر از تقصیرهاست عقل تو در بند ودر زنجیرهاست
راه تو غیر از ره دینت بود چون هواي نفس آئینت بود
خلقت تونی براین تزیین بود مد پرستی نی طریق دین بود
لحظه اي در کار خود اندیشه کن اندر این ره عقل خود را پیشه کن
عاقبت بنگر قیامت یاد کن با خدا باش وبه او دل شاد کن
گفت ما را خوش نصیحت می کنی غافلان آگه زغفلت می کنی
این حقایق نزد من مستور بود زین سبب مویا تنم مکشوف بود
یار ما حق است عشق از آن اوست نی هوسبازان در ظاهر چو دوست
من ندارم عذر از اعمال خویش خود نمایی هاي پر اغفال خویش
چون کنم با آن نگاه در گذر چون که با من در گنه شد رهگذر
گفتمش احسنت برگفتار تو این حقیقت فهمی واقرار تو
توبه کن در پیش حق محبوب باش ساده پوشی پیشه کن محجوب باش
حجب وعفت نعمت واهب بود ستر موها وتنت واجب بود
آنچه مستثناي از پوشش بگشت قرص صورت باشد وکفین دست
گفت خاطی بودم وصائب شدم معصیت می کردم وتائب شدم
زین سپس در پرتوي احکام دین جنگ با میل وهوس هایم ببین
با عفاف وپوششی کامل شوم بر رضاي رب خود نائل شوم
می زنم فریاد یا اهل الهوي من شدم آزاد از قید هوي
چادر آزادگی بر سرکشم در ره یاران زهرا پر کشم
بارالها بند هات را کن عطا ساده پوشی وحجاب وهم حیا
-36 امر به معروف تمجیدي
196 –تعریف روش امر به معروف تمجیدي؟
ذکر خوبی هاي انسان ها حس خوب بودن را تقویت می کند وچنین حسی پرهیز از گناه و پذیرش امر و نهی دینی را آسانتر می سازد از سوي این باور را هم در گنهکار ایجاد می کند که تذکر دهنده به خوبی هاي او آگاه و در نزد او از مقبولیت هایی برخوردار است چنین باوري ارتباط با مخاطب را روان تر وتاثیر سخن را در او افزایش می دهد البته نباید ستودن گنهکار به گونه اي باشد که او را تباه کند زیرا تعریف در نزد دیگران اگر با کارشناسی لازم صورت نگیرد سبب تکبر خود برتر بینی وچه بسا موضع گیري دربرابر امر و نهی گردد.
از این رو تعریف وتمجید از گنهکار مانند کارد دولبه اي می ماند که باید با احتیاط کامل استفاده شود یعنی تعریف از او باید معتدل و در حد نیاز باشد و با امر و نهی او تناسب داشته باشد .
197 – در روش امر به معروف تمجیدي چگونه بگوییم ؟
مثلاً به کسی که دانش آموز موفقی است گفته شود :دانش آموز موفقی مثل شما که مورد توجه دیگران است نباید با افراد بد دهان و بی ادب همنیشینی کند رسول خدا (ص) فرمود :( خداوندا فحش دهنده بد زبان را دشمن می دارد.
و به کسی که سر و وضع و لباس خود را مانند غربی ها کرده است بگوییم :
اصالت خود را حفظ کن، همان که هستی باش و در پوستین دشمنان قرار نگیر، پیامبر (ص)فرمود :( لیس منّا من عمل سنّه غیرنا .
از ما نیست کسی که به آداب و روش غیر ما عمل کند یا به کسی که به دین پایبند است و مرتکب گناهی می گردد بگوییم:تو که متدین هستی دیگر چرا؟ضربه ي گناه شما که اعتبار دینی دارید بیشتر از کسانی است که فاقد این
اعتبارند. یا به کسی که سگ م یفروشد بگوییم : این کار در شان کسی مثل شما نیست .
( کسب بدي را انتخاب کردي رسول خدا (ص) فرمود : شرالکسب ثمن الکلب بدترین درآمد پول سگ است.
-37 امر به معروف تاسفی
198 – تعریف روش امر به معروف تاسفی؟
امر به معروف تاسفی آن است که به ترك واجب یا انجام حرام اظهار تاسف کنیم .
199 – در روش امر به معروف تاسفی چگونه بگوییم؟
مثلاً وقتی گنهکار را در حال قمار یا شنیدن موسیقی حرام و یا دیدن فیلم حرامی مشاهده نماییم بگوییم :من به خاطر این گناهی که کردي براي شما متاسفم .
و اگر امکان یا فرصت یا زمینه ي این اظهار تاسف به این گونه نیست می توانیم با استفاده از ادات تاسف ، ازگناه او اظهار تاسف کنیم مثلا به هنگام عبور از کنار او با گفتن کلماتی مثل : واي ، واي گفتن ،آه کشیدن ,نچ نجچ کردن ا، ا گفتن ، سر تکان دادن ، گفتن سبحان الله و یا لا اله الاالله تاسف خود را اعلام کنیم به گونه اي که امر و نهی ما ازاین اظهار تاسف معلوم باشد .
-38 امر به معروف توقعی
200 – تعریف روش امر به معروف توقعی؟
وقتی امر و نهی صریح موجب وهن گنهکار است و احساس اهانت نکنند. شیوه اي که امر و نهی صریح آرامتر و محترمانه ترمی باشد امر و نهی توقعی است و امر به معروف توقعی آن است که به گونه اي داشتن و نداشتن توقع در امر و نهی دینی مطرح گردد .
201 – در روش امر به معروف توقعی چگونه بگوییم ؟
مثلا بگوییم : توقع نداشتم که این کار حرام را انجام دهی . از تو توقع داشتم تن به چنین گناهی ندهی .
از کسی مثل شما انظار نم یرفت به امانت دیگران خیانت کنی .
از شما انتظار دارم که دست کم در انجام واجباتی مثل نماز سستی نکنی .
-39 امر به معروف حکیمانه
202 – تعریف روش امر به معروف حکیمانه ؟
حکمت عبارت از سخن صحیح و محکمی است که حق را آشکار و شبهه را زایل می کند و امر به معروف حکیمانه آن است که از چنان صحت و استحکامی برخورداراست که حق را بر گنهکار آشکار ساخته و هرگونه تردید و شبه را از دل او پاك می گرداند .
203 - ویژگی هاي شیوه امر به معروف حکیمانه ؟
هر گونه راه فرار و بهانه جویی و مخالفت را بر مخاطب می بندد و حق را مانند خورشید وسط آسمان براي او روشن می گرداند اگر کسی گرفتار عناد ، لجاجت ، جهل ، مرکب وبندگی هواهاي نفسانی نباشد بدون شک در برابر تذکر حکیمانه تسلیم خواهد شد هر چند اراده ي عمل به باور خود را نداشته باشد.
خداي متعال نیز به این شیوه برخورد با مردم چنین دستور داده است :( با حکمت و اندرز نیکو به راه پروردگارت دعوت نماز و با روشی که نیکوتر است با آنها مناظره کن .
204 - نمونه عملی روش امر به معروف حکیمانه ؟
از کسانی بود که در زمان جاهلیت بت پرستی می کرد او بتی را در منزل خود قرار داده بود و آن « ابودرداء »را می پرستید عبد الله بن رواحۀ و محمد بن مسلمه که از بت پرستی ابودرداء آگاه بودند منتظر فرصت بودند تا بت او را در هم شکنند.یکبار که ابودرداء از منزل بیرون رفت وارد خانه ي او شدند و بتش را شکستند وقتی به خانه باز گشت به همسرش گفت : چه کسی این کار را انجام داده است ؟ همسرش پاسخ داد : نمی دانم تنها صدایی را شنیدم وهنگامی که نزد بت رفتم دیدم آن را شکسته و از منزل خارج شده اند آنگاه گفت : اگر این بت قدرتی داشت از خود دفاع می کرد.
ابودرداء که از جمله ي هدایت بخش همسرش متنبه گردید به او گفت : لباس مرا بیاور. لباسش را پوشید وروانه ي محضر رسول خدا (ص)گردید. پیامبر(ص)که از دور او را مشاهده کرد فرمود : این ابو درداء است ( که می آید و مسلما ن شده است او آمد و به دستان حضرت مسلما ن شد. (
همچنین روزي ابوعلی سینا به مجلس درس ابوعلی بن مسکویه ، دانشمند معروف آن زمان حاضر شد و با کمال غرور گردویی را پیش ابن مسکویه انداخت و گفت : مساحت این را تعیین کن .ابن مسکویه جزوه هایی از یک کتاب که در علم اخلاق و تربیت نوشته بود را پیش ابن سینا گذاشت و گفت
مطالب مشابه :
پاسخگویی به سوالات شرعی و عقیدتی و مشاوره
سوالات شرعی از قبیل احکام و عقاید ومشاوره و .(با ذکرنام مرجع. تقلید خود )را از طریق ایمیل ghmyas
نمونه سوالات آزمون آداب و اسرار نماز – قسمت 2
فلسفه عبادات و احکام. 33 - آیا احکام فلسفه دارد؟ بله-چون از جانب خدا آمده و بی هدف نیست.و یکی از
نمونه سوالات فصل دوم - قسمت دوم و آخر - کتاب کتاب معجزه تذکر زبانی نوشته محمدرضا اکبری -
قسمت دوم و نمونه ي سوالات انتقال اینکه رعایت احکام خدا امید به خداوند ، امید
دانلود نمونه سوالات استخدامی بانک دی
(عقاید – احکام سوالات استخدامی اطلاعات کامپیوتری و icdl سوالات معاونت توسعه مدیریت
شبهه ای پیرامون عقاید بهاییت
پاسخ به سوالات عقاید بهاییت در نیست که احکام مشخص داشته باشد [و اساساً وقتی برای
نرم افزارهای کلامی و اعتقادی
کامل ترین وبلاگ کلام و عقاید و حديث، احکام، تربيتي و خود برنامه سوالات خود
دوره جدید سیر مطالعات اسلامی
سوالات را مشتاقانه و همچین به احکام و برخی مباحث بدانند و هم عقاید و هم در باب مسائل
نمونه سوالات اهل سنت
در امر تشریع و احکام اسلامی * نکته ها و سوالات توهین به عقاید اسلامی با ساخت
برچسب :
سوالات احکام و عقاید