نگاهی به آیین‌های عزاداری محرم در استان گیلان

آئین‌های سوگواری مختلفی در مناطق شهری و روستایی گیلان همه ساله از سوی عزاداران حسینی اجرا می‌شود که ریشه در فرهنگ دینی مردم‌این استان دارد...

حرم درباور مردم گیلان جلوه‌ایی از مظلومیت و حماسه قیام عاشوراییان نهضت حسینی است.

مردم این استان هرساله در این ایام به خاطر مظلومیت حسین (ع) و یاران با وفایش در مبارزه با ظلم و ستم یزیدیان و مصیبتی که براهل بیتش روا شد با سرو سینه زدن یاد وخاطره کربلای حسینی را زنده می‌کنند.

هزاران شیفته‌حسینی با شروع ماه محرم، کاروان دل را به هوای کربلا آنچنان روان می‌کنند که گویی خود از حماسه سازان آن می‌باشند.

شیعیان خاندان عصمت و طهارت همراه با قافله کربلا در این ایام از کربلای دل به معلا می‌آیند همراه حسینیان به حماسه‌ایی دیگر می‌پردازند.

اعتقاد و باور خاص مردم به حضرت ابوالفضل العباس ، علی اکبر ، علی اصغر، حربن یزید ریاحی و زنان وکودکان سید شهداء در این ایام و برگزاری آیین‌های ویژه سوگواری به نام آنان نمونه‌ایی ازباورداشت‌های مذهبی مردم این استان است.

مردم گیلان در دهه اول ماه محرم با حضور در مساجد و حسینیه‌ها و برگزاری مراسم نوحه ، مصیبت خوانی و سینه و زنجیر زنی با آیین‌های ویژه خود یک باردیگرحماسه حسینی و مظلومیت اهل بیت را درباور مردم به نمایش می‌گذارند.

آئین‌های سوگواری مختلفی در مناطق شهری و روستایی گیلان همه ساله از سوی عزاداران حسینی اجرا می‌شود که ریشه در فرهنگ دینی مردم‌این استان دارد.

آماده‌سازی مساجد و حسینیه‌ها ، علم بندی و سیاه پوش کردن سردر مساجد و معابر و برپایی مجالس روضه خوانی ،سینه زنی، زنجیر زنی از آیین‌های ویژه این ماه است.

یکی از آیین‌های عزاداری در این ماه مراسم ویژه علم بندی است که از یک روز مانده‌به‌ماه محرم تا روز هفتم این ماه در مناطق شهری و روستایی استان گیلان باآیین‌های خاصی برگزار می‌شود.

در این مراسم مردم مناطق مختلف باپذیرایی از عزاداران درمساجد وحسینیه ها با تشکیل دستجات مختلف سینه زنی و خواندن نوحه پرچم‌های سیاه را به نشانه عزاداری سیدالشهداء به بالای سردر مساجد و گنبدهای آن نصب می‌کنند.

این مراسم در دهکده تاریخی ماسوله و شهرستان مذهبی آستانه اشرفیه جلوه ایی ویژه دارد و هر ساله افراد زیادی برای شرکت دراین مراسم به این مناطق مسافرت می‌کنند.

تشکیل دستجات سینه و زنجیر زنی با شیوه‌های مختلف دو ضرب ، پنج ضرب و سه ضرب برسینه و پشت نمونه ایی از عزاداری در این ایام است که با توجه به نوع نوحه و ریتم آن در مناطق مختلف استان اجرا می‌شود.

پخت و توزیع نوعی شیرینی به نام "ککه" یا "کشته" که با آرد و شکر ، آب و روغن تهیه می‌شود در بین عزاداران آیین دیگری است که در باور مردم برخی مناطق استان وجود دارد.

شربت دهی و نصب منبع‌های آب دراطراف مساجد، سطح شهر و مناطق تردد دستجات عزاداری و همچنین‌پذیرایی از عزاداران در شب‌های پایانی دهه اول محرم از دیگر رسوم رایج در گیلان است.

اطعام دهی ، پرداخت نذورات ، شربت دهی ، راه اندازی علم و کتل ، دخیل بستن مردم با پارچه سبز برروی علم ها، حمل پرچم‌های سبز با عبارت‌های " یا حسین شهید " به وسیله کودکان و نوجوانان و سقاشدن کودکان سیاهپوش با عنوان نذر حضرت علی اصغر ( ع ) از جمله جلوه‌های زیبای آیین‌های سوگواری در این منطقه است.

سقا شدن برخی از کودکان در روز عاشورا با لباس سبز وسربند یاحسین‌مظلوم ویا عباس از نذورات خانواده‌های استان است.

برگزاری مراسم تعزیه خوانی ، آتش زدن خیمه ها، راه اندازی کاروان‌های شتر و اسب با سواران سبز پوش و سرخ پوش از جمله آیین‌های سوگواری شهادت سالار شهیدان کربلا و ‪ ۷۲‬تن ازیاران با وفایش درگیلان است.

جوانان گیلانی نیز دراین ایام با حضور فعال و خودجوش و تشکیل هیات علی اکبر و خیمه جوانان بنی هاشم فضای آکنده از معنویت را به نمایش می‌گذارند.

برخی از مناطق استان گیلان به دلیل وجود بارگاه‌امامزادگان جلوه‌ایی دیگر در ماه سوگواری سالار شهیدان دارد.

آرامگاه حضرت سلطان سید جلال‌الدین اشرف درآستانه‌اشرفیه ، امامزاده هاشم در جاده رشت به رودبار در این ایام مملو از حضور سوگواران اهل بیت است و هرساله در ماه محرم مردم این استان با راه‌اندازی دستجات مختلف عزاداری به این مکان‌ها می‌آیند.

تشکیل جلسات وعظ و دعوت از روحانیون برای سخنرانی در منازل ، تکایا و مساجد از برنامه‌های دیگری است که در دهه اول ماه محرم انجام می‌شود.

اکثر روستاها و مناطق شهری گیلان دراین ایام تا پاسی ازشب مملو از حضور دوستداران سالار شهیدان برای برگزاری مراسم‌های عزاداری است و آنان با حضور در مساجد ،تکایا و راه اندازی دستجات سینه، زنجیر زنی و نوحه سرایی به سوگواری می‌پردازند.

شکوه و عظمت این مراسم هاکه با نوحه خوانی ،مداحی ،سینه زنی ،زنجیر زنی و شبیه خوانی همراه است در روزهای تاسوعا و عاشورا به اوج خود می‌رسد.

آیین سنتی چهل منبر از دیگر مراسم‌هایی است که در شب عاشورای حسینی در اغلب مناطق استان گیلان به اجرا در می‌آید.

در غروب تاسوعای حسینی برخی ازافراد که دارای نذر و حاجی دارند با قرار دادن یک میز چهار پایه و ظرفی پراز برنج و مقداری خرما در کنار ظرفی خالی به همراه تعدادی شمع به اجرای این آیین می‌پردازند.

در این میان عزاداران حسینی که اغلب آنها بانوان هستند و نیتی در دل دارند باید ‪ ۴۰‬عدد شمع و خرما تهیه کرده و با پای پیاده ‪ ۴۰‬بار مسافتی را طی کنند و هربار که به مقصد رسیدند یک عدد شمع و یک عددخرما در آنجا قرار دهند.

در این میان برخی از افراد روزه سکوت می‌گیرند و تا پایان مراسم سخنی نمی گویند.

عزاداری با شمع در شامگاه روز عاشورای حسینی از دیگر آیین‌های سنتی در گیلان است.

در این مراسم عزاداران حسینی باتشکیل دستجات سینه زنی وبا دردست گرفتن شمع‌هایی روشن درکوچه و خیابان‌ها به راه‌افتاده و به‌نوحه وانی می‌پردازند.

نگاهی به آیین‌های عزاداری محرم در استان گیلان

مطالب مشابه :

نوحه زنجیرزنی سه ضرب - زنجیر زنی 3 ضرب

نوحه زنجیرزنی

دانلود نوحه زنجیر زنی با مداحی روح الله فاخری

اولین زنجیرزنی محرم در بازار تهران

همه دارو ندارم حسینه"(سه ضرب)سینه و زنجیر زنی"

کانون مداحان استان خوزستان

نگاهی به آیین‌های عزاداری محرم در استان گیلان

حسینیم وای-متن نوحه ترکی اصغریم ای شیرین زبانیم

محرم در کیسار

«محرم در روستای قلعه نو»