بخش چهارم شیمی سال اول دبیرستان

شیمی (1)<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

بخش چهارم :

طلای سیاه اندوخته ای رو به پایان :

1.از نفت خام به چه منظوری استفاده میشود؟ سوزاندن برای تامین انرژی و ساختن مواد

نکته: نفت خام پس از آب فراوان ترین مایع در پوسته زمین است به رنگ قهوه ای تیره و بوی نا مطبوعی دارد.

2.چند درصد از نفت خام در کشورهای پیشرفته برای سوزاندن (تولید انرژی ) و چند درصد برای ساختن مواد استفاده میشود؟ 13 % برای ساختن و 78% برای سوختن و انرژی استفاده میشود.

3. چرا به زغال سنگ ، نفت و گاز سوخت فسیلی می گویند ؟ چون از فسیل شدن جانوران و گیاهان طی میلیونها سال به وجود می آیند.

4.نفت خام چگونه تولید میشود؟ جانوران و گیاهان کوچک پس از مرگ در زیر رسوبهای دریایی مدفون شده و در نبود اکسیژن توسط باکتری ها تجزیه شده و در فشار و دمای بالای اعماق زمین طی واکنش های پیچیده به نفت تبدیل میشوند.

5. آیا منابع نفتی در سراسر جهان یک نواخت یافت میشود؟ خیر حدود 65.7 % نفت جهان در خاور میانه که یک درصد مساحت کره زمین است اندوخته شده است.

نکته:سوختهای فسیلی مانند نفت تجدید نا پذیر هستند گرچه هم اکنون نیز مقدار نفت در حال تشکیل و سرعت آن بسیار کم است.

6. نفت چه نوع ماده ای است؟ عنصر ، چون مخلوطی از ترکیبات مختلف است.

7. هیدرو کربن: ترکیبهایی که تنها از دو عنصر کربن و هیدروژن تشکیل شدخ اند را هیدرو کربن گویند.

8. قبل از پالایش نفت چه عملی انجام می دهد؟ نمکها و اسیدها را از نفت خام جدا میکند

9. پالایش کردن یعنی چه؟ یعنی با تقطیر جزء به جزء نفت را به مخلوطهایی با نقطه جوش تقریبا یکسان جدا میکنند.

نکته: به هر یک از مخلوطهای جدا شده که نقطه جوشهای تقریبا ً یکسانی دارند یک برش نفتی گویند.

10. اساس جدا شدن مخلوطها در عمل تقطیر چیست؟ اختلاف دمای جوش آنها .

11. نکات مهم درباره برج تقطیر: 1. ارتفاع آن حدود 30 متر است ، 2. از پایین به بالا دمای برج کاهش می یابد ،3.در قسمتهای بالاتر برج موادی خارج میشوند که دمای جوش کمتری دارند و در قسمتهای پاین تر موادی خارج میشوند که دمای جوش بالاتری دارند ،4. در قسمتهای بالاتر مولکولهایی جدا میشود که کوچکتر هستند و در قسمتهای پایین تر مولکولهای بزرگتر جدا میشوند، 5.از دو نکته قبل نتیجه میگیریم که هر چه مولکولها بزرگتر باشد جاذبه بین مولکولیشان بیشتر است و دمای جوش بالاتری دارند و در قسمت پایین تر برج جدا میشوند ، 6. ترتیب مواد از بالا به پایین در برج تقطیر این گونه است: گاز ( 1 تا 4 کربن) بنزین (5 تا 12 کربن) نفت چراغ ( 12 تا 16 کربن) نفت گاز ( 15 تا 18 کربن) روان کننده ها ( 16 تا 20 کربن) ته مانده ها ( بیش از 20 کربن) ، 7. پایین ترین برش یعنی ته مانده ها در برج تقطیر اصلا تقطیر نمی شوند و بالاترین برش در برج اصلا مایع نمی شود. ( برش گاز)

12. جملات زیر درست اند یا نا درست؟

الف ) مواد حاصل از هر برش نفتی به طور کامل به همین شکل مصرف میشوند : نا درست ، زیرا قسمتی به همین شکل مصرف میشود ولی برخی دیگر با اجزاء عمل شیمیایی قابل مصرف می شود.

ب) نفت خام در کوره تا 370 درجه ساسیوس گرم میکنند تا همه اجزای آن به جوش آید و بخار شود : نا درست ، زیرا آن را تا 400 درجه گرم میکنند و بسیاری از اجزای آن به جوش می آید.

ج ) نخست در جریان تقطیر مولکولهای کوچکتر بخار میشوند و به سوی بالای ستون می روند : درست

نکته: در برشهای گاز سبک ، میانی و سنگین موادی پتروشیمی تولید میشود که در کارخانه های مخصوص به انواع مواد مانند داروها ، عطرها ، پلاستیک ها ، پارچه ها ، مواد آرایشی و ..... تبدیل میشود.

13. اگر از نظر حالت برشها را به سه حالت گاز ، مایع و جامد تقسیم کنیم در هر قسمت چه چیزهایی وجود دارد و دمای جوش آنها نسبت به هم چگونه است ؟ در برش های گازی مولکولهایی که یک تا چهار کربن دارند وجود دارند و به علت سبک بودن و کوچک بودن و جاذبه بین مولکولی کم و دمای جوش بسیار پایینی دارند برش مایع شامل بنزین سفید و نفت گاز و روغن ها است 5 تا 20 کربن دارد برش جامد که بیش از 20 کربن دارد و جاذبه بین مولکولی آن و همچینین دمای جوش آنها از همه بیشتر است.

14. کدام یک از برشهای نفتی زیر محدود دمای جوش بیشتری دارد؟ بنزین

15.شیمی آلی چیست؟ شاخه ای از شیمی که به مطالعه ترکیبهای کربن می پردازد.

16. آلکانها : هیدروکربنهایی هستند که در آن هر اتم کربن به چهار اتم دیگر به وسیله پیوند کوالانسی متصل شده است.

17. چرا به آلکانها هیدروکربنهای سیر شده گویند؟ چون بیشترین تعداد اتمی که می تواند به کربن وصل شود چهار تا است و در آلکانها نیز هر کربن به چهار اتم متصل میشود.

نکته: اگر تعداد اتمهای کربن را با n نشان دهیم فرمول همه آلکانها به صورت CnH2n+2 است ( یعنی تعداد اتمهای هیدروژن از دو برابر اتمهای کربن 2 تا بیشتر است.

نکته: آلکانی که کربنهای بیشتری داشته باشد دمای ذوب و جوش و گران روی آن بیشتراست.

18.آلکان راست زنجیر به چه آلکانی گفته میشود؟ آلکانی که در آن هر اتم کربن به یک یا دو اتم دیگر متصل باشد.

19.آلکان شاخه دار به چه آلکانی گفته میشود؟ آلکانی که در آن برخی اتمهای کربن به سه یا چهار اتم کربن دیگر پیوند شده باشد.

نکته: فرمول مولکولی فقط نشان میدهد که در آن مولکول از هر اتم چند تا وجود دارد اما فرمول ساختاری نه تنها نوع اتم را نشان میدهد بلکه نحوه اتصال آنها به یکدیگر را نیز نشان میدهد در نتیجه فرمول ساختاری کامل تر است.

20. همپار یا ایزومر چیست؟ مولکولهای که فرمول مولکولی یکسانی دارند اما فرمول ساختاریشان متفاوت است ( آرایش اتمها متفاوت است) ایزومر یکدیگر هستند.

نکته:هر یک از همپارها ویژگیهای فیزیکی خاص خود را دارد یعنی مثلا دمای جوش آنها با یکدیگر متفاوت است.

نکته: از بین ایزومرهای یک ماده هر یک تعدا شاخه های بیشتری داشته باشد دمای جوش کمتری دارد.

نکته: از سوختن هیدروکربن ها در اکسیژن کافی (سوختن کامل) کربن دی اکسید ، آب و انرژی مقداری کربن منو اکسید نیز تولید میشود و اگر اکسیژن باز هم کمتر باشد مقداری دود نیز تولید میشود.

نکته: گرمای حاصل از سوختن هیدروکربن ها به دو صورت بیان میشود : 1. سوختن گرمی (kj/g)

2. گرما سوختن مولی (kj/md) کیلو ژول بر مول.

نکته: گرمای سوختن مولی و گرمی با فرمول زیر به یکدیگر ارتباط دارند:

جرم مولی ضرب در گرمای سوختن گرمی = گرمای سوختن مولی

21. از بین هیدروکربنهای زیر گرمای سوختن مولی کدام یک بیشتر است؟

(ACH4 (BC2H6 (CC3H8 (DC4H10 درست

22. فر آیند کراکینگ را تعریف کنید؟ شکستن مولکولهای بزرگتر و تبدیل آنها به مولکولهای کوچکتر به وسیله گرما.

23.کاتالیزگر چیست و کراکینگ کاتالیز گری چه برتری دارد؟ ماده ی است که سرعت واکنش را افزایش می دهد و اما خود مصرف نمی شود ، سبب میشود که کراکینگ در دمای پایین تری (500درچه سانتیگراد ) انجام شود و از نظر انرژی صرف جویی شود.

نکته: آلکانهای راست زنجیر در موتور اتومبیل سریعتر می سوزد و سبب کوبش میشود و شاخه دار بر عکس است

24.کدام هیدروکربن عدد آلکان 100 و کدام آلکان عدد اکتان صفر دارد؟ ایزو اکتان عدد اکتان 100 دارد و هپتان عدد اکتان صفر

نکته: هر چه عدد اکتان بالاتر باشد کوبش کمتر ست یا خواص ضد کوبش بیشتر است.

25.افزودن چه ماده ای سبب بالا رفتن عدد اکتان به اندازه سه واحد میشود؟ تترااتیل سرب

26.افزودن تترااتیل چه مشکلی ایجاد میکند؟ پس از سوختن وارد محیط زیست شده و آنرا آلوده میکند.

27.در گراکنیک کاتالیزگزی از چه کاتالیزگری استفاده میشود؟ آلومینیوم اکسید

28. ترکیبهای سیر شده به چه ترکیبهایی گفته میشود؟ ترکیبهایی که بین اتمهای کربن به جای یک پیوند دو یا سه پیوند کوالانسی وجود داشته باشد.

29. آلکن چیست؟ ترکیب سیر نشده ای که در آن بین دو اتم کربن دو پیوند کوالانسی وجود دارد.

30. آلکین چیست؟ هیدروکربن سیر نشده ای که در آن بین دو اتم کربن سه پسوند کوالانسی وجود دارد.

31.ساده ترین عضو خانواده آلکن ها چیست؟ متان یا CH 4

32. واکنش پذیری هیدرو کربنها سیر شده بیشتر است یا سیر نشده ؟ سیر نشده ، چون اتمهای کربن سیر شده از حداکثر ظرفیت خود برای پیوند با اتمهای دیگر استفاده نکردند و تمایل دارند از این حداکثر ظرفیت استفاده کنند.

33. از بین آلکان ، آلکن و آلکینها واکنش پذیری کدام یک کمتر است؟ آلکان چون سیر شده است

34.بسپار یا پلی مر چیست؟ مولکولی بزرگ است که از پیوستن چند هزار مونومر بوجود می آید.

35.برای سوزاندن چه گازهایی را می توان به جای نفت انتخاب کرد؟ 1. زغال سنگ 2. گاز طبیعی3. انرژی خورشیدی 4. انرژی باد 5. انرژی هسته ای ( حق مسلم ماست) انرژی موج دریا 7. انرژی زمین گرمایی.

نکته ها:

ظرفیت گرمایی بالای آب سبب می شود که دیر سرد شود و دیر گرم شود.

قطبی بودن مولکول آب سبب میشود که باریکه آب در نزدیکی میله شیشه ای باردار کمی منحرف شود.

گرمای تبخیر بالای آب سبب میشود هنگام عرق کردن خنک شویم

برای جلوگیری از رشد جلبرکها گاهی به منبع آب شیرین مقداری کات کبود می افزایند.

اتمهای هر ترکیب به وسیله پیوند شیمیایی به یکدیگر متصل می شود.

برداشته شده از ..

بخش چهارم شیمی سال اول دبیرستان

مطالب مشابه :

برای دانش آموزان سال اول دبیرستان

بخش دوم شیمی سال اول دبیرستان

دانلود سوالات المپیاد ریاضی اول دبیرستان

نمونه سوالات امتحانی ریاضی المپیاد تیزهوشان اول دبیرستان

کتاب ها و جزوات و المپیاد-.. تکمیلی سمپاد اول دبیرستان

سوالات المپیاد زیست شناسی

دانلود رایگان سوالات المپیاد های مختلف برای دانش آموزان دبیرستانی

نمونه سوالات امتحانی ریاضی المپیاد تیزهوشان

برنامه ریزی برای دانش آموزان سال دوم دبیرستان

بخش چهارم شیمی سال اول دبیرستان