انواع موشک ها و موشک اس - 200

انواع موشک ها:

اولین موشک های ساخته شده به عنوان سلاح جنگی،یک سری موشک بودند که توسط آلمان نازی در جنگ جهانی دوم ساخته شدند.مشهور ترین آن ها وی-۱ و وی-۲ بودند هر دوی آن ها از یک سیستم ساده ی مکانیکی خلبان اتوماتیک استفاده می کردند تا موشک در مسیر از قبل مشخص شده پرواز کند. نوع کمتر شناخته شده آنان یک سری از موشک های ضد ناو و ضد هوایی بودند که سیستم کنترل آن ها رادیویی بود و توسط اپراتور کنترل می شد.هرچند این سیستم های قدیمی در جنگ جهانی دوم در تعداد کم تولید شدند.

موشکها بطور کلی به چهار دسته هوا به هوا، هوا به زمین، زمین به هوا و زمین به زمین تقسیم بندی می‌شوند. هریک از گروهها نیز براساس برد، نوع سوخت، نوع کلاهک و نوع سیستم هدایت به زیرگروههایی تقسیم می‌شوند.

طرز كار وساختار يك موشك بالستيك موشك شهاب 3 كه يك موشك ميانبرد بحساب مي آيد و در انواع جديد آن تا 2500 كيلومتر برد دارند البته گفته مي شود قادر است از جو هم خارج شود. درمورد سري شهاب همين قدر بگم كه شهاب 4 قادر خواهد بود از جو خارج شود يا حتي به عنوان يك موشك فضاپيما استفاده گردد بگذريم همانطور كه در تصوير مي بينيد ساختار داخلي آن بسيار شبيه موشكهاي فضاپيماست با اين تفاوت كه از موتور هاي چند گانه و مخازن جداشوند استفاده نمي كند همانطور كه ميبينيد بيشتر بدنه را مخزن سوخت تشكيل مي دهد كه خود از دوقسمت تشكيل شده قسمت سوخت اصلي و قسمت گازي كه براي اشتعال لازم است اگر دقت كنيد در نمايي كه از موتور موشك قرار داده شده مي توان دو استارتر راكتي كوچك را ديد كه موجب روشن شدن موتور اصلي مي گردند سيستم كنترلي و مكانيابي و همچنين كامپيوتر ماموريتي موشك در جلوي موشك و چسبيده به كلاهك مخروطي قرار دارد(توجه كنيد اين نقشه به نقشه موشك نودونگ هم بسيار شبيه است البته با سطوح كنترلي متفاوت) كلاهك آن نيز كه نياز به شرح ندارد البته ساختار تمامي موشكهاي بالستيك مثل هم نيست اما اصول يكيست و ساختار كلي همين طور است.

ساختمان یک موشک قبل از اینکه وارد بخش های دیگه بشیم لازم دونستم بطور کلی ساختمان موشکها را مورد بررسی قرار دهیم امروزه تعداد متنوعی از موشکها موجود است و اغلب آنها اختلاف عمده‌ای باهم دارند. با این وصف ، موشکها در قسمتهای اصلی تشکیل دهنده شبیه به هم هستند. هر موشک از چهار قسمت اصلی به نام سازه (AIRFAME) ، سیستم هدایت موشک (GUIDANCE SYSTEM) ، کلاهک یا سرجنگی (WarHead) ، بخش پیشران Prou plision unit) یا موتور که نیروی لازم را برای هدایت موشک به جلو و سمت هدف تامین می‌نماید، تشکیل شده است. اجزای اصلی موشک بدنه موشک : قطعات بدنه موشک شامل اسکلت که الحاق کننده یا محافظ و نگهدارنده سایر قسمتهای موشک می‌باشد و در واقع اتصال قسمتهای مختلف موشک و استواری آن در حین پرواز در هوا به این قسمت متکی است. شاسی ، خود از بخشهای دیگر به نام بدنه اصلی موشک (Missils Main Body) با بالها و بالچه‌ها تشکیل شده است. سیستم هدایت ، موشک را به سوی هدف یا محوطه آن سوق می‌دهد. وقتی موشک به شعاع مشخصی از هدف رسید، سرجنگی که قسمت از موشک و حاوی مقدار مشخصی از مواد منفجره می‌باشد ، منفجر و باعث انهدام و صدمه زدن به هدف می‌شود. بدنه اصلی موشک معمولا به شکل لوله از جنس محکم و از فلز سبک مانند آلومینیوم با دیگر فلز است که در مقابل درجه حرارت زیاد و فشارهای بالا (که در حین پرواز در هوا به موشک وارد می‌شود.) مقاوم باشد، ساخته می‌شود. بالها و بالکهای موشک (Wings & FINS) بالها در اطراف و بیرون بدنه اصلی قرار گرفته‌اند و نیروی اصلی جهت پرواز در هواست تامین می‌نماید. لبه جلویی بالها به لبه مقاوم ، لبه عقبی آن به لبه فرار (Trailing EDGE) و بالای آن تیپ (TIP) گفته می‌شود بالکها کوچکتر از بالها بوده و بطور معمول در قسمت عقب موشک قرار می‌گیرند، ولی در بعضی از موشکها در قسمت جلو بدنه طراحی شده است. هدف از به کارگیری بالک ، متعادل نگهداشتن موشک و تامین پدیداری آن (انطباق محور موشک با زاویه حرکت) ، در مسیر پرواز می‌باشد به همین علت به بالکها ، تثبیت کننده نیز اطلاق می‌شود تعداد زیادی از موتورهای موشک برای تولید نیرو اکسیژن مصرف می‌کنند این اکسیژن ممکن است مستقیما از اتمسفر که پرواز می‌کنند دریافت کنند و یا از اکسیژن تحت فشار که با خود حمل می‌کنند و یا از اکسیژن مواد سوختی (سوخت جامد) دریافت می‌کنند. این عامل سبب می‌شود که موشکها در خارج از جو نیز حرکت کنند.

بررسی کوتاهی از موتور موشک:

دامنه استفاده از راکت‌ها فقط به ارتش و جنگ ختم نمی‌شود، بلکه از آن برای ارسال ماهواره یا سفینه‌های فضانورد و مکتشف نیز استفاده می‌گردد. اولین مورد استفاده نظامی از موشک یا به اصطلاح دیگر راکت مربوط به قرن سیزدهم و در چین بوده است. در این هنگام چینی‌ها از سلاحهائی به نام « تیرهای آتش » برای محاصره و سقوط « قلعه کیفینگ » استفاده کردند. این تیرها در حقیقت راکت‌های سوخت جامد (باروت تفنگ) بودند. ایده طرح و ساخت راکت‌ها از آن زمان به بعد مورد توجه قرار گرفت. بطوری که امروزه راکت‌های سوخت مایع نیز ساخته شده و تکامل بسیاری یافته‌اند. تاریخ تحولات ورشد موتور موشکها: در سال 1285 راکت‌ها در « کولوگن » اروپا مورد استفاده قرار گرفتند و از آن تاریخ تا به حال به عنوان یک اسلحه مورد توجه می‌باشند. از میان جنگهای معروفی که در آنها از راکت به عنوان اسلحه استفاده شد، می‌توان جنگهای « سرنیگاپاتا » در هند و در سالهای 1722 و 1799 جنگهای « بولوگن » ، در سال 1806 جنگ « دانزیگ » و جنگ « کپنهاگ » در 1807 و همچنین حمله انگلیس در « فورت مک هنری » را نام برد. در طی جنگ جهانی دوم ، چند کشور از جمله ایالات متحده آمریکا با موفقیت از مقرهای پرتاپ چند موشکه استفاده کردند. راکت‌هائی که در جنگ « استالینگراد » توسط شوروی بکار گرفته شدند، در طی جنگ دوم جهانی توسط آمریکا در اختیار شوروی قرار گرفته بودند. راکت‌های سوخت مایع در ایالات متحده توسط پروفسور « رابرت راچ گادارد » ساخته شده و تکامل یافتند. گادارد چندین سال سعی کرد تا ایده‌های خود را به دولت امریکا قبولاند و وسایل مورد نیاز خود را تهیه کرد. گادارد با همکاری « چارلز لیندبرگ » بالاخره توانستند تعدادی راکت سوخت مایع که با بنزین و اکسیژن مایع تغذیه می‌شدند را ساخته و با موفقیت به پرواز در آورند. تقریبا در همین زمان چند دانشمند آلمانی به رهبری « هرمان اوبرت » بر روی موتورهای سوخت مایع کار می‌کردند. این گروه توسط « ورنهر ون براوف » که بعدها اسیر شده و به امریکا منتقل شد، کمک می‌شدند. ون براون بعدها در امریکا رهبری دانشمندان امریکایی را که بر روی پروژه راکت سوخت مایع کار می‌کردند، بر عهده گرفت. در پایان جنگ جهانی دوم موشک‌های وی _ 2 که توسط براون در آلمان طراحی شده بود، به سمت انگلستان پرتاپ شده و قدرت و کفایت خود را به اثبان رساندند. امروزه انواع مختلف راکت‌ها برای مقاصد گوناگون ساخته و بکار گرفته شده‌اند. موتور راکت با سوخت مایع: یک موتور موشک که با سوخت مایع کار می‌کند، شامل تزریق کننده ، اتاقک احتراق ، گلوگاه و شیپور می‌باشد. بخش پشتی اتاقک انفجار یا احتراق که محل تزریق سوخت است را اینجکتور یا تزریق کننده می‌نامند. لایه داخلی اتاقک احتراق دارای جداری تو خالی است که گاز خنک کننده‌ای در آن جریان دارد. شیپور در قسمت عقب دارای شکلی همگرا بوده و ایجاد گلو می‌کند و در قسمت جلو شکلی واگرا داشته و تولید دهانه بزرگ خروجی را می‌نماید. در پشت شیپور اتاقک احتراق قرار دارد. معمول‌ترین طرح شیپور ، شیپور دلاوال نام دارد. این نام از اسم دکتر « گوستاو پاتریک دلاواو » یک مهندس سوئدی بود، گرفته شده است.

پمپ مواد سوختی :

معمولا پمپ مواد سوختی در هر موتور موشک شامل یک توربین گازی است که دو پمپ سانتریفوژی (گریز از مرکز) که بر روی شافت (محور) همان توربین سوار است را می‌گرداند. جنس توربین گازی و لوله سفید آن از آلیاژ نیکل است که در مقابل حرارت زیاد مقاوم می‌باشد. بدنه پمپ مواد سوختی و پروانه‌های آنها از آلیاژ آلومینیوم ساخته می‌شود تا از وزن آنها کاسته شود. ژنراتور گاز توربو پمپ شبیه به اتاقک احتراق موتور راکت است. سوخت ژنراتور گاز معمولا از منبع اصلی سوخت موشک تامین می‌شود. سیستم اشتعال در موتورهای سوخت مایع موشک: سیستم اشتعال در راکت‌های سوخت مایع می‌تواند یک سیستم جرقه زنی الکتریکی یا یک سیستم هیپرگولیک باشد. در سیستم الکتریکی ، سوخت و اکسید کننده به صورت پودر به اتاقک احتراق تزریق شده و پس از مخلوط شدن توسط جرقه‌های الکتریکی مشتعل می‌شوند. اینجکتورها : اینجکتورها در شکلهای مختلف طراحی شده و ساخته می‌شوند. در همه اینجکتورها سوخت و اکسید کننده به هنگام خروج به خوبی و بطور کامل با هم مخلوط می‌شوند. در بعضی از اینجکتورها سوخت و اکسید کننده پس از ورود به اتاقک با هم مخلوط می‌شوند. در این روش ذرات کوچکتر که همان گازهای حاصل از احتراق باشند، تولید می‌شوند. در روش دیگر ، سوخت و مایع اکسید کننده بر روی صفحاتی که در مقابل اینجکتور تعبیه شده‌اند، پاشیده می‌شوند. در این عمل سوخت و ماده اکسید کننده با هم مخلوط شده و مشتعل می‌شوند. مواد سوختی مایع : مواد سوختی به مجموعه سوخت و ماده اکسید کننده اطلاق می‌شود. برای موتورهای موشک سوخت مایع انواع بسیاری سوخت و اکسید کننده وجود دارد، اما باید توجه داشت که خصوصیات این مواد با هم متفاوتند. از مواد اکسید کننده می‌توان اکسیژن مایع ، فلورین ، پراکسید هیدروژن ، اسید نیتریک سفید دود کننده و کلرین را نام برد. بعضی از ترکیبات سوختی بسیار آتش‌زا هستند. برای مثال اکسید کننده فلورین در ترکیب با آمونیاک ترکیب بسیار قابل احتراقی را تولید می‌کند. کار با مواد سوختی مایع: تکنسین یا تعمیرکار موشک که مسئول مواد سوختی راکت است، باید بطور کامل با تکنیکهای این موضوع آشنا باشد. وی ابتدا باید با طبیعت این مواد آشنا بوده و ترکیبات و خصوصیات هر کدام را بداند. برای مثال اکسیژن مایع همیشه در دمای کم نگهداری می‌شود و در صورت تماس با ترکیبات آلی و بافتهای زنده بلافاصله آنها را منجمد می‌کند و به همین دلیل هرگز نباید اکسژن مایع با پوست تماس پیدا کند، زیرا در اثر تبخیر شدید و گرفتن مقدار زیادی از دمای پوست باعث صدمه زدن به آن می‌شود. کاربرد موتورهای راکت: موتورهای راکت در موشک‌های نظامی مانند موشک‌های هوا به هوا (ای ای ام) ، زمین به هوا (اس ای ام) ، هوا به زمین (ای اس ام) ، زمین به زمین (اس اس ام) و غیره استفاده می‌شود. موتورهای راکت که در موشکهای رزمی بکار می‌رود هم از نوع سوخت مایع و هم از نوع سوخت جامد می‌باشد. قدرت این موتورها بین چند صد تا چند میلیون پوند متغیر است.

سیستم پدافند موشکی SA-5 / S-200 Gammon

سامانۀ موشکی SA-5 یا S-200 در اواخر 1950 به عنوان یک (( پدافند ارتفاع بالای موثر )) و (( پدافند موشکی بالستسک )) طراحی گردید . این سامانه در اصل برای رهگیری هواپیماهایی نظیر SR-71 و XB-70 و موشک های بالستیک آمریکایی توسط روس ها طراحی گردید و در آن زمان غوغایی به پا کرد ... SA همان مخفف سام میباشد. این موشک به طور کلی در سه گونه طراحی گردید . گونه ی متعارف ، گونه ی دارای سر جنگی هسته ای و گونه ی دارای سر جنگی متعارف و سامانه های کنترلی ارتقاء یافته که به منظور مقابله با هواپیماهای اخلالگر همچون (( A-3 )) توسعه یافت ... لازم به ذکر است که SA-5 در برابر اهداف پایین ناتوان است . از کشورهای کاربر سامانۀ S-200 می توان به کشور سازنده ( روسیه ) ، ایران ، آلمان ، گرجستان ، هند ، مجارستان ، لهستان ، بلغارستان ، لیبی ، کره ی شمالی ، سوریه و چند کشور دیگر اشاره نمود موشک اس – 200 سرعتی بیش از 7 برابر سرعت صوت داشته و برای درگیر شدن با هدف هایی در فاصله های زیاد دارای پروفیل های حرکتی بخصوص است. همچنین میتواند تا برد 300 کیلومتر اهداف را مورد اصابت قرار دهد. این سلاح بعد از گذشت 4 دهه هنوز هم جزو خطرناکترین سلاحهای جهان می باشد.در ابتدا SA-5 یک پدافند ضد بالستیک بود که بعدا برای رهگیری هواپیماهای پرسرعت نیز از آن استفاده شد. برد این موشک در مدلهای پیشرفته 300 کیلومترمی باشد. محصول ALmaz/NPO S-200 آنگرا/ وگا یا دوبنا با نام ناتوی SA-5 گامون نیز شناخته میشود.

https://fbcdn-sphotos-h-a.akamaihd.net/hphotos-ak-xpf1/v/t34.0-12/10685122_570338113071105_2064840942_n.jpg?oh=c18f8686e923da830f649c8b0de286e8&oe=5415CC04&__gda__=1410699988_a892878171199796294b252bb96ddbd6

سیستم S-200 یک سیستم پدافندی میان برد تا برد بلند زمین به هوا است که قابلیت جابه جایی دارد و توسط روسیه ساخته و گسترش داه شده است. هدف اصلی این سیستم رهگیری اهداف و نابود کردن جنگنده ها و موشک های کروز است. بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی , روسیه تعداد زیادی s-200 در سرتاسر آسیا / اروپا و خاورمیانه داشت که چاره آن اقتصاد مریض بود. در 1966 اتحاد شوروی آزمایش هایی را بر روی سیستم s-200 در داخل کشور خود انجام داد. منابع حاکی از آن است که اولین موشک (آزمایش شده) نتواست که به مشخصات مورد نظر دست پیدا کند.برای نمونه برد واقعی که بر روی کاغذ پیاده شده بود برابر 200 کیلومتر بود و این در حالی بود که واقعیت برد موثر (حاصل از آزمایش) بیش از 160 کیلومتر بود. با این حال مسکو هنوز این موشک را یک قسمت مهم از معماری دفاعی خود می داند. توسعه و گسترش و صف آرایی سیستم s-200 در 1967 شروع شد. اولین هنگ های عملیاتی از سیستم پدافندی S-200 با 18 سایت موشکی و 342 پرتابگر در پایان سال 1966 وارد خدمت شدند. در 1966 S-200 رسما جایگزین موشک ضد بالستیک نا موفق RZ-25/5V11 بنام Dal شد و وارد خدمت شد. Dal که قرار بود با نام ناتوی سام 5 Griffon گزارش شود اما قبل از آن (آن طرح) باطل شد. این سیستم طوری طراحی شد که با جنگنده های میگ روسی هماهنگ باشد. و همچنین از سایت های s-200 محافظت می کند و علیه موشک های کروز و هواپیماهای مهاجم باشد. در طی همین دوره بود که اتحاد شوروی در حال گسترش اولین رهگیری کننده بنام SH-04/ABM-1 گالش, در سیستم A-35 به دور مسکو بود. توسعه سیستم پدافندی s-200 در 1968 به 40 سایت موشکی و در 1969 به 60 سایت موشکی افزایش پیدا کرد. رشد تعداد سایت موشکی در 1970 تا 1980 به عدد 130 و در 1985 تعداد لانچر های پرتابگر به 1950 عدد رسید. در 1975 روسیه ارتقای سیستم S-200 را کامل کرد. از خصیصه های این آپگرید افزایش برد بلند تا 250 کیلومتر و مدریزه کردن رادار کنترل آتش این سیستم بود. البته روس ها امیدوار بودند که ارتقای s-200 توانایی درگیری و روبه رو شدن با موشک های کوتاه برد را به اضافه جنگنده ها و موشک های کروز داشته باشد. که این کوشش ها ناموفق بود. با این حال (همانطور که گفته شد) شمار گسترش سیستم در طی 1970 تا نزدیک 1980 بسیار قابل توجه بود. برای نائل شدن به برد 250 کیلومتر هر موشک s-200 به راکت موتور با سوخت مایع مجهز شده است چنانچه 4 محرک (باسوخت) جامد نیز دارد. هر بوستر 4.9 متر طول و 48 سانتیمتر قطر دارد. خود موشک 10.72 متر طول دارد و قطر ان 85 سانتی متر است. طول باله های موشک s-200 ، 2.85 متر است. موشک توسط 4 تقویت کننده راکت که سوخت جامد دارند پرتاب میشود. بعد از سوختن آنها و رها سازی آنها که بین 3 تا 5.1 ثانیه بعد از پرتاب موشک انجام میشود, موتور راکت که با یک سوخت مایع بنام 5D67 کار میکند برای مدت زمانی معادل 51 تا 150 ثانیه می سوزد. ماکزیمم برد موشک میان 150 تا 300 کیلومتر است. موشک برای تصحیح نصف مسیر پروازی به طرف هدف از هدایت رادیویی و در فاز بعد از طریق هدایت نمیه فعال راداری خود موشک semi active radar homing استفاده میکند. حداکثر سرعت هدف می تواند تا 4 ماخ باشد.ارتفاع موثر بین 300 تا 20000 متر است یعنی معادل 1000 تا 65000 پا. کلاهک موشک وزنی برابر 217 کیلوگرم دارد. که از نوع متلاشی شونده با قدرت انفجاری زیاد است. در کلاهک 16000 ساچمه 2 گرمی یا 21000 ساچمه 3و5 گرمی وجود دارد.

کلاهک توسط چاشنی( فیوز) مجاورتی راداری یا سیگنال فرمان تحریک و تریگر میشود. در اضافه کردن ماکزیمم برد به 250 کیلومتر, هر S-200 ماکزیمم ارتفاع 35 کیلومتر و سرعت 2500 متر بر ثانیه دارد.

مطابق منابع روسی S-200 می تواند با جنگنده ها و موشک های کروز با سرعتی برابر 1100 متر بر ثانیه درگیر شود. هر موشک وزنی برابر 7 یا 8 تن در هنگام تیک آف دارد.

رادار کنترل آتش سیستم پدافندی ,S-200 25N6 نام دارد که ناتو آن را با عنوان Square Pair میشناسد. این رادار با مدلاسیون موج پیوسته CW و در باند H کار میکند . محدود (عملکرد) رادار 270 کیلومتر است. این رادار از رهگیری و دید هدف به طور همزمان استفاده میکند.

این رادار ، رادار اصلی سامانه اس – 200 میباشد که برای هر دو منظور کشف و ردگیری اهداف بکار میرود.

این رادار از بخش های :

1- فرستندۀ امواج کشف هدف با طول موج پیوسته 4.5 سانتیمتر

2- گیرندۀ این امواج « امواج بازتاب شده و رسیده از اهداف »

3- گیرنده امواج ارتباطی موشک با سامانه

4- آنتن سامانۀ شناسایی دوست از دشمن یا همان IFF

توضیحی کوتاه در مورد سامانۀ IFF :

همانگونه که در گزینه چهارم مشاهده کردید ، IFF ؛ سامانه تشخیص دوست از دشمن است و اطلاعات دیگری همچون موقعیت ، ماموریت و ... را در اختیار کاربر خود قرار می دهند . این سامانه ها عمدتا به عنوان زیرسامانه های راداری مورد استفاده قرار می گیرند و هم اکنون نقش بسیار مهمی را درافزایش بازدهی و کارایی سامانه های راداری بازی می کنند ، به گونه ای که شاید بتوان گفت که امروزه هر سامانه ی راداری فاقد IFF ، عملا کاربری خود را از دست خواهد داد .

سامانه پیشرفته تشخیص دوست از دشمن که در طی جنگ جهانی دوم تاثیر بسزایی در شناسایی هواپیماهای دوست از دشمن ایفا کرد ، در واقع یک ترانسپوندر ( دستگاه فرستنده خودکار ) است و به پیام های پرسشی ایستگاه زمینی با ارسال پاسخ جواب می دهد که این جواب میتواند به روش های مختلفی رمز گردد.

این سامانه پس از جنگ جهانی دوم گسترش یافت تا جایی که فرودگاه ها برای گسترش بیشتر ، امیدهای تازه ای یافتند . هدف از ترانسپوندر ، راحتی در امد و شدهای هوایی توسط رادار است. این سیستم ، سیگنال صفحه رادار را تقویت کرده و شناسایی را موثرتر می کند . همچنین حوزه عمل رادار را وسیع تر کرده و به کنترل کننده های امد و شدهای هوایی امکان می دهد که بتوانند به شکل موثرتری هواپیماها را هدایت و از تصادم انها جلوگیری کرده وهواپیماهای گم شده را پیدا کنند . در این سامانه ، هواپیما به طور خودکار ، ارتفاع و دیگر اطلاعات پروازی اش را ارسال می کند . سامانه تشخیص دوست از دشمن یک سامانه ی شناسایی کدگزاری شده رادیویی است که برای تشخیص دوست یا دشمن بودن هدفی که وجود دارد و موقعیت ان توسط رادار اصلی شناسایی و کشف شده است ،به کار می رود . این سامانه با ارسال کد درخواست شناسایی و دریافت پاسخ مورد نظر ،دوست یا دشمن بودن هواگرد را تشخیص می دهد . استاندارد فرکانس کارکرد این سیستم برای درخواست 1030 مگاهرتز ، و برای پاسخ 1090 مگاهرتزاست.

بسته به نوع درخواست ، فرمت های مختلفی برای پاسخ ها وجود دارد .

پرسش ازترانسپوندر :

پرسش های رادار ناظر ثانویه توسط ز و P2 وبر روی فرکانس 1030 مگاهرتز ارسال می شود . فاصله زمانی بین پالس های مذکور نمایانگر یک پرسش مخصوص است .

پاسخ ترانسپوندر :

ترانسپوندر هواپیما تنها به پرسش هایی که در امتداد اصلی آنتن ایستگاه زمینی ارسال شده است ،پاسخ می دهد. نوع پرسش بایستی با نوع پاسخ که توسط خلبان روی دستگاه کنترل ترانسپوندر تنظیم می شود یکسان باشد. پاسخ ترانسپوندر توسط زوج پالس های رادیویی بر روی فرکانس 1090 مگاهرتز ارسال می شود . این زوج پالس ها دارای فاصله زمانی چند میکرو ثانیه هستند .

شناسایی از طریق امواج رادیویی به دهها سال پیش بر می گردد. سامانۀ IFF از زمان جنگ جهانی دوم حضور داشته است. سیستم مشابهی به نام RFID در آن زمان برای شناسایی وجود داشت که البته یک ضعف عمدۀ آن عدم تشخیص هواپیماهای دوست از دشمن بود. اما بالاخره سیستمی ابداع شد که در آن شناسایی هواپیماهای خودی و تفکیک آنها از هواپیماهای دشمن میسر شد که توسط انگلیسی‌ها ساخته شده بود که IFF نام داشت.

IFF اختصار عبارت Identify Friend or Foe به مفهوم تشخیص دوست از دشمن است و مکانیزم آن نیز شبیه RFID است.

RFID مخفف عبارت Radio Frequency Identification و به مفهوم « شناسایی از طریق فرکانس رادیویی » است.

از این فناوری در شناسایی خودکار کالاها، حیوانات، انسان‌ها و غیره نیز استفاده می‌شود. شیوه به‌کارگیری آن نیز به زبان ساده نصب تراشه‌ای کوچک روی این اشیاست که فرکانس رادیویی اختصاصی خود را دارند و تنها با دریافت این فرکانس توسط دستگاه گیرنده و تطبیق آن در بانک اطلاعاتی شی شناسایی شده و یا شی مورد نظر ردیابی می‌شود. در سال ۱۹۴۵ میلادی نیز فردی به نام لئون ترمین دستگاهی جاسوسی اختراع کرد که فناوری آن مشابهRFID بود. و در نهایت اینکه RFID شکل امروزی توسط مخترعی به نام ماریو کاردلو ساخته شد که به علت گرانی بسیارش تا سال ۱۹۷۰ استفاده‌ای از آن در تجارت نشد. اساس شکل‌گیری RFID به کشف انرژی الکترومغناطیس توسط فارادی در سال ۱۸۴۶ برمی‌گردد. راداری که در سال ۱۹۳۵ ساخته شد نیز می‌تواند یک RFID مقدماتی باشد.

به طور کلی ریشه های تکنولوژی RFID به جنگ جهانی دوم مربوط می شود. زمانیکه آلمانها ، ژاپنی ها، آمریکایی ها و انگلیسی ها از رادار که در سال 1935 توسط اسکاتیش و واتسون کشف شد برای آگاهی یافتن از نزدیک شدن هواپیماهایی که از آن ها مایل ها دور بودند, استفاده می کردند. مسأله این بود که آن ها قادر به تشخیص هواپیماهای دشمن از هواپیماهای خودی که از مأموریت برمی گشتند نبودند. آلمانها دریافتند که اگر خلبان هواپیمایش را در حوالی ایستگاه به نوسان در آورد، سبب تغییر در سیگنال های رادیویی برگشتی می شود. این روش ابتدایی خدمه ی رادار روی زمین را آگاه می ساخت که هواپیما خودی است و متعلق به بیگانه نیست.(به طور کلی این اولین سیستم RFID پیسو به شمار می رود.) با همکاری واتسون- وات که یک پروژه سرﱠی را سرپرستی می کرد، انگلیسی ها اولین سیستم تشخیص خودی از دشمن (سیستم IFF) را تولید کردند. آنها یک فرستنده را در هواپیماهای انگلیسی کار گذاشتند. وقتی که فرستنده از ایستگاه های رادار روی زمین سیگنال هایی دریافت می کرد، شروع به ارسال یک سیگنال برگشتی می کرد که آن را شناسایی کند .

سیستم های RFID براساس اصولی مشابه به این کار می کنند. در سیستم های RFID سیگنالی به یک Transponder فرستاده می شود که سبب بازگشت یک سیگنال (در سیستم پیسو ) یا انتشار یک سیگنال ( در سیستم های اکتیو ) خواهد شد. پیشرفت ها در سیستم های رادار و ارتباطی RF از سالهای 1950 تا 1960 ادامه یافت . اروپا و ژاپن تحقیقاتی کردند و نشان دادند که چگونه می توان از انرژی RF برای شناسایی اشیاء در فاصله دور استفاده کرد. این توضیحات ، اطلاعاتی بود که میتوان آن را اطلاعات پایه ای در مورد رادار و سیستم شناسایی و تبادل اطلاعات بین موشک و سامانه پدافند دانست. سامانه موشکی اس – 200 نیز از این تجهیزات مستثنی نیست و بلکه از مهمترین بخش و حساس ترین قسمت در شناسایی و ردگیری اهداف تا انهدام آن محسوب میشود.

اما در نهایت موشک S-200 نیز رقیبی سرسخت را در سیستم دفاع هوایی روسیه به چشم دید که موجب شد نقش و حظورش کم رنگ تر جلوه کند . بطوریکه درسال 1980 اتحاد شوروی تولید انواع پیشرفته تری از موشک های سطح به هوای متحرک را به نمایش گذاشت : S-300P که ناتو آن را با نام سام 10 گرومبل میشناسد و S-300V با نام ناتوی سام 12A گلادیاتور و سام 12B با نام ژینت از این دست سامانه ها محسوب میگردند. به طور مشابه ایالات متحده نیز سیستم دفاع موشکی پاتروید را داشت که سیستم پاتریود و سیستم های S-300P و S-300Vبه مراتب دارای برد / دقت و احتمال کشندگی بهتری نسبت به S-200 داشتند چنانچه به این سیستم ها توانایی شات داون (انهدام) موشک های بالستیک نیز اضافه شد.

با وجود سامانه ای همچون اس – 200 یک پدافند منطقه ای میتواند اهداف هوایی با سطح مقطع راداری (RCS) کمتر از 0.01 متر مربع را براحتی بیاید.

· سطح مقطع راداری یا آرسی اس ( RCS ) :

به انگلیسی (Radar cross-section) میزان قابل شناسایی بودن یک شی توسط رادار را بیان می‌کند. هرچه این مقدار بیشتر باشد شکل برای رادار قابل رویت تر است. یک شی مقدار محدودی از انرژی رادار را باز می‌گرداند.

مقدار بازگشت امواج الکترو مغناطیس به منبعش را عوامل گوناگونی مشخص می‌کنند از جمله :

· ماده‌ای که هدف از آن ساخته شده‌است

· اندازه دقیق هدف

· نسبت اندازه هدف با طول موج تولید شده توسط رادار

· زاویه برخورد ( زاویه‌ای که امواج رادار در هنگام برخورد با یک بخش خاص از هدف پیدا می‌کنند که وابسته به شکل هدف و جهت منبع رادار است. )

· زاویه بازگشت ( زاویه‌ای که امواج برخورد کرده به شی آن را ترک می‌کنند که وابسته به زاویه برخورد است )

· قطبش امواج فرستاده شده و بازگشته با توجه به جهت هدف

پروفیل های حرکتی اس - 200

نحوه هدایت این موشک در فاز ابتدایی دستوری رادیویی، در فاز میانی اینرسی و در فاز نهایی و رسیدن به هدف از نوع راداری نیمه فعال است. در برخی نمونه ها نیز از سامانه های آشیانه یابی راداری و اختلالات الکترونیکی صحبت به میان آمده است. موشک های این سامانه در صورت شلیک به بردهای کمتر از 80 کیلومتر مستقیماً به سمت هدف حرکت کرده و در صورت شلیک به بردهای بیش از آن ابتدا با زاویه بیش از 45 درجه اقدام به اوجگیری به ارتفاع بالا (متناسب با درگیری با هدف مورد نظر) می نمایند تا از پرواز در ارتفاعات پائین و نیروی مقاوم بیشتر هوا در این ارتفاعات پرهیز کنند.

یک مشکل بزرگ در موشکهای S-200 و حادثه

در اکتبر 2001 یکی از S-200 های تکثیر شده, که به اوکرایل فروخته شده بود, به طور اتفاقی یک فروند هواپیمای مسافربری شخصی TU-154 روسی را در طی تمرینات نظامی درCrimea ساقط کرد. منابع نشان میدهد که S-200 هدف مورد نظرش را که یک هواپیمای بدون سرنشین بود از دست داد و بر روی توپولف 154 قفل کرد. این هواپیمای روسی بر روی خط هوایی دریای سیاه منفجر شد و در طی این حادثه 76 نفر کشته شدند. این یکی از مشکلات تکثیر سیستم پدافندی S-200 است.

خصوصيات عملكردموشک s-200 : سطح به هوا

كشور سازنده: شوروی

شرکت سازنده: Almaz/Antei Concern of Air Defenc / Petr Grushin design bureau

نمونه ها: S-200, S-200V (S-200VE), S-200D (S-200DE), S-200A

طول: 10.8 متر

قطر: 85 سانتیمتر

وزن: 7.1 تن ب

رد عملیاتی : 300 کیلومتر

سقف پروازی: 40 کیلومتر

سرعت: 2500 متر بر ثانیه معادل 7.5 ماخ

كلاهك: متلاشی شونده با قدرت انفجاری بالا به وزن 217 کیلوگرم

نوع کلاهک: متعارف در مدلهاي دفاع هوايي و هسته اي در نوع ضد بالستيك

سال ورود به خدمت: 1967 تا به حال

انواع موشک ها بالستیک

موشک‌های بالستیک را می‌توان از نظر برد و یا کاربرد آنها دسته بندی کرد، که معمولاً آنها را بر اساس برد گروه بندی می‌کنند. کشورهای مختلف از الگوهای متفاوتی برای دسته بندی موشکهای بالستیک استفاده می‌کنند.

موشک جنگی بالستیک کوتاه برد(به انگلیسی: Tactical ballistic missile):با میزان برد ۱۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر
موشکهای بالستیک TBM (به انگلیسی: Tactical ballistic missile): با میزان برد بین ۳۰۰ تا ۳٫۵۰۰ کیلومتر
موشک بالستیک کوتاه برد (SRBM) (به انگلیسی: Short-range ballistic missile):با برد کمتر از ۱٫۰۰۰ کیلومتر
موشک بالستیک میانبرد (MRBM) (به انگلیسی: Medium-range ballistic missile):با میزان برد بین ۱٫۰۰۰ تا ۳٫۵۰۰ کیلومتر
موشک بالستیک بلند برد (IRBM) (به انگلیسی: Intermediate-range ballistic missile):با میزان برد ۳٫۵۰۰ تا ۵٫۵۰۰ کیلومتر
موشک بالستیک قاره پیما (ICBM) (به انگلیسی: Intercontinental ballistic missile):با برد بیشتر از ۵٫۰۰۰ کیلومتر

به دلیل محدودیت موشکهای بالستیک در توانایی حمل بارهای سنگین عمدتاً از موشک‌های بالستیک بلند برد و میانبرد برای حمل کلاهک‌های هسته‌ای استفاده می‌شود، زیرا در غیر این صورت پرتاب کردن حجم کمی از مواد منفجره معمولی توسط موشک‌های بالستیک صرفهٔ اقتصادی ندارد.

مدولاسیون عرض پالس یا مدولاسیون پهنای پالس

(به انگلیسی: Pulse-Width-Modulation)‏و(به اختصار PWM) به معنای تغییر دادن ضریب وظیفه یک سیگنال به منظور ارسال اطلاعات در یک کانال مخابراتی و یا تنظیم مقدار توان ارسالی به بار است.

مثال: عرض پالس ولتاژ ثابت آبی رنگ برای تولید یک شکل موج شبه سینوسی شار الکترومغناطیسی مدوله شده‌است

PWM، یا مدولاسیون پهنای پالس، استفاده از یک روش کنترل میزان توان به بار بدون نیاز به دفع هر گونه توان در راه انداز بار(driver) است. تصور کنید بار یک لامپ ‍۱۰ وات از باتری تامین می گردد. در این حالت باتری ۱۰ وات از قدرت را تامین می کند، و لامپ این ۱۰ وات را به نور و گرما تبدیل می‌کند. تلفات توان در هیچ جای دیگر در مدار نداریم. اگر ما یه کم نور لامپ می خواستیم، پس آن فقط ۵ وات از توان را جذب می کند، ما می توانیم یک مقاومت سری قرار دهیم تا ۵ وات توان را جذب کند، سپس لامپ می تواند ۵ وات دیگر را جذب کند. این کار می کند، اما اتلاف نوان در مقاومت نه تنها باعث می شود که آن بسیار داغ شود، بلکه باعث اتلاف نوان خواهد شددر حالیکه باتری هنوز ۱۰ وات را تامین می‌کند.

راه حل این مشکل تغییر دوره کاری با استفاده از سوئیچ روشن و خاموش سریع لامپ است به طوری که آن را تنها در نیمی از زمان روشن و خاموش می‌کند. آنگاه به طور متوسط توان گرفته شده توسط لامپ هنوز هم تنها ۵ وات است، و توان متوسط تامین شده توسط باتری تنها ۵ وات نیز عرضه می شود. اگر ما می خواستیم ۶ وات توان در لامپ اعمال شود، ما می توانیم سوئیچ را برای زمان بیشتری روشن بگذاریم نسبت به زمانی که خاموش است، آنوقت توان کمی بیشتر به طور متوسط به لامپ تحویل داده خواهد شد. این (on-off switching)روشن-خاموش کردن سوئیچ، PWM نامیده می شود. مقدار توان انتقال یافته به بار متناسب با درصدی از زمان است که بار روشن است.

پایان

● نويسنده : بهزاد فرهمند دیاکو

منبع اخذ :

● www.centralclubs.com ●

www.missilethreat.com,

www.en.wikipedia.com

http://en.wikipedia.org/wiki/Hydrazine

● http://www.daneshju.ir/forum/archive/t-17217.html●

● دانشنامه سایت رشد

مطالب مشابه :

انواع موشک ها و موشک اس - 200

رشد تعداد سایت موشکی در 1970 تا 1980 به عدد 130 و در 1985 تعداد لانچر موشک برای آبی رنگ برای

برچسب :
طرز تهیه لانچر برای موشک ابی