فصل پنجم...

خلاصة تحقيق تحليل محتواي كتاب درسي آموزش حرفه وفن سال سوم (آزمايشي):

مسأ له اي كه در اين پژوهش مورد بررسي قرار گرفته تحليل محتواي كتاب درسي آموزش حرفه و فن سال سوم (آزمايشي) است .در قسمت بيان مسأله از فصل اول عنوان پژوهش را شرح داده و در بخش تعاريف واژه ها اين عنوان را واژه به واژه تعريف كرده و بر طبق تعاريف و بااستفاده از روشهاي تحليل محتوا( فرمول خوانايي مك لافلين و ابزارهاي فهرستي ) اقدام به تحليل محتوايي واحدهاي هشت گانة آموزش حرفه و فن سال سوم ( آزمايشي ) در فصل چهارم اين پژوهش پرداخته شده است .

آنچه در بالا عنوان شد شمه اي از شيوة انجام كار در روند اين پژوهش بود . اينك در ذيل خلاصه اي از تحقيق تحليل محتوا كتاب و يافته هاي آن در ذيل مي پردازيم؛

درصفحات اول كتاب را به هشت واحدمجزا فهرست بندي كرده كه شامل:

0 واحد يك:فناوري وسيستم

0 واحد دو :كار با برق

0 واحد سه:بهداشت

0 واحد چهار:كار با چوب

0 واحد پنج:شامل دو بخش: 1 . آشنائي با خودرو 2 . تعمير و نگهداري شير آلات در منزل

0 واحد شش:ساختمان سازي

0 واحد هفت:شامل دو بخش: 1 .خوراك 2 . پوشاك

0 واحدهشت:كشاورزي شامل سه بخش: 1 . باغباني 2 . دامپروري 3 . صنايع غذائي

درهر كدام از واحدها مطالبي راجع به قالب محتواي هر قسمت آمده است كه فراگيران را به تفكر در مورد عنوانهاي مذكور ترغيب مي كند.

خصوصيات ظاهري:كتاب براي فراگيران جذاب و جالب است و محتواي آن در ذهن فراگيران ماندگار مي باشدودليل آن اين نكته مي تواند باشد،چون فراگيران در پيرامون زندگي خود با آن روبرو شده و مطالب آن كتاب رادر محيط بيرون از كتاب بطور كامل لمس مي كنندو چون مي خواهند نكاتي هرچندابتدائي راجع به آنها بدانند،پس اين كتاب اين امكان را به فراگيران مي دهد.مباحث بيش تر بدانيداز جمله ،مباحثي مي تواند باشد كه اطلاعات جامع و عمومي را درهر واحددر اختيارفراگيران قرار مي دهد.كتاب از نظر اندازه،حاشيه هاي خالي اطراف مباحث تئوريك،اندازة حروف نوشتاري و تصاويرمناسب بوده و قابليت استفاده ازكتاب راهم براي فراگيران در مدرسه و هم براي عموم در خارج از مدرسه امكان پذيرمي سازد. تصاوير نمايشي در هرواحدساده و پرمحتوا مي باشد كه بسته به تفكر فراگير مباحث جديدي مي توان از اينگونه تصاوير بوجود آيد. بسته به محتواي كتاب در هر واحد درسي مي توان از ابزارها ووسائل ساده كمك آموزشي استفاده كرد.بعنوان مثال دربخش الكترونيك مي توان از انواع كيتهاي الكترونيكي استفاده كرد تا مباحث بستن مدارات چاپي و همچنين قطعات بكار رفته در اين آشنا شوند.مي توان از تصاوير ديداري و شنيداري نيز استفاده كرد.بسته به وضع منطقه و دبيران مربوطه وتوانائي فراگيران مي توان مواد تكميلي همراه با كتاب (وسائل كمك آموزشي)را مطابق با محتواي كتاب در هر واحد درسي مشخص كرد.اين وسائل مي تواند شامل انواع ماكتها،پوسترها،آزمونهاي كتاب بازو……باشند.

محتوا:از انواع فعاليتهاي شنيداري،ديداري،سخنراني وبويژه فعاليتهاي عملي شامل:

مباحث فكر كنيد،بحث كنيد و تحقيق كنيداستفاده گرديده است و فراگيران با توجه به محتواي كتاب و تفكرخلاق خود و ارتباط دادن مباحث كتاب با پيرامون زندگي خود به مطالب جديدي دست پيداكندو همكلاسان خودراآگاه سازد،البته با راهنمائي دبير مربوطه و استفاده از تجربيات صاحبان مشاغل در مباحث مورد نظر در هر واحد. شيوة نوشتاري كتاب مناسب و مباحث درس با بخشهاي تحقيق كنيد،فكر كنيد وفعاليتها متناسب مي باشد.

چون اكثر فراگيران تا اندازهاي از شغلي خاص اطلاع دارند بنابراين طبيعي مي باشدكه در مورد آن اطلاعات بيشتري كسب كنند در نتيجه بخشهاي تحقيق كنيد و فكر كنيدوفعاليتها فرا گيران با محتواي كتاب درگير شده واز آن در جهت نياز خود و اطرافيان بكار خواهند برد.

اساس كتاب بر آن بوده كه فراگيران را به تفكر خلاقانه و نقادانه ترغيب كند بطوريكه فراگيران با خواندن مطالب مقدماتي در هر واحد بدنبال تحقيق رفته و مطالب بيشتري را كسب و در كلاس به عنوان گزارش ارايه دهد.مي توان مباحث كتاب را به ترتيب ارايه نداد :يعني اينكه ابتدا ،بجاي واحد يك واحد سه تدريس شود:و…

كتاب بر اساس بخشهاي كاوشگرانه سازماندهي گرديده كه ابتدا مطالب هر چند ابتدائي راعنوان كرده و با طرح چند سئوال در بخشهاي فكر كنيد و بحث كنيد و…

فراگيران را به تدوين مطالب بيشتر در اين زمينه تشويق مي كند،يعني بر كتاب سابق فراگيرد .هر واحد با كار عملي بيشتر وتفكر بيشتر و بحث و گفتگو مطلب را بهتر درك و درامر يادگيري مفيدتر خواهد بود . با توجه به تفاوتهاي فردي فراگير و علايق واستعداد ويژة آنها مطالب هر واحد مي نواند نياز فرد يا عده اي از افراديك كلاس راپاسخگو باشد، بعنوان مثال: اطلاعات لازمه دربخش ساختمان سازي و راه سازي با نيازها و علاقة يك فراگير يا عده اي از فراگيران مطابقت داشته است؛ پس مي توان نتيجه گرفت كه كتاب در اين قسمت اطلا عات لازم را براي تطبيق آن با نيازهاي شخصي فراگيران ارايه كرده است. مطالب كتاب را مي توان براي فراگيران، با استعداد ويژه بكار برد؛ همچنين مي توان براي فراگيران در يادگيري بكار بردو آن را طوري آموزش مي دهد كه تفكر بپردازند.كتاب طوري طراحي شده كه مي توان براي شاگرداني كه نقص عضو دارند نيز بكار بردو اين گونه فراگيران رابه فعاليت بيشتر تشويق كرد.

سبك نوشتاري كتاب همراه باتصاوير حالت كليشه اي داردوآن رابه اين معني مي توان تصور كردكه فراگيران ادامة مطالب را خود فكر كنند، به تحقيق بپردازند و پس ازآن ،يافته ها رابه بحث بگذارند و نتايج حاصله را جمع بندي و به صورت گزارشي مدون در كلاس ارايه دهند.

اهداف آموزشي كتاب در(ص1) عنوان گرديده و با توجه به شيوة نوشتاري ،مطالب وتصاوير، مي توان گفت كه فراگيران رابه سمت اهداف آموزشي كتاب سوق مي دهد.محتواي كتاب از لحاظ سودمند بودن براي فراگير بدليل در گير بودن آن با محيط زندگي خود قابل توجه مي باشد.

«محتواي كتاب درسي بايد بازندگي روزمره ،مسائل و مصاديق آن مربوط بوده وبراي دانشآموز سودمند باشد.»(ملكي،80 ،ص189)

يكي از ويژه گيهاي كتاب داشتن ارتباط عمودي با مطالب گذشته است.

«دست يابي به اهداف، معمولا زمان زيادي را مي طلبد.بنابراين فرصتهاي ياد گيري مي بايست به طورمتوالي به گونه اي سازماندهي شوندكه مطالب ياد گرفته شده در طي سالهاي مختلف يكديگررا پشتيباني و تقويت كنند.ازسوي ديگرتوزيع وتقسيم بندي فعاليت هاي يادگيري در پايه هاي مختلف به گونه اي باشد كه موجب سنگيني مطالب در يك پايه نشود.»(ملكي،80 ،ص189)

مباحث كتاب سال سوم نيز تا اندازه اي و به گونه اي گرديده است ، كه مطالب ياد گرفته شده در گذشته و در پايه هاي قبل(اول و دوم)،يادگيري مطالب حال راتقويت وپشتيباني مي كنندو داراي ارتباطي عمودي مي باشند.

يكي از ويژگيهاي كتاب درسي در بعد محتوا رابطة بين محتوا و توان فراگيران مي باشد.فرصتهاي يادگيري، شامل رفتارهايي مي باشدكه يادگيرنده قادر به انجام آن باشد. اگر در گام هاي مختلف برنامه ريزي درسي مانند تعيين اهداف، انتخاب و سازماندهي محتوا ، تعيين روشهاي ياددهي-يادگيريبه ويژگيهاي فراگيران توجه شده باشد ،توجه به توان فراگيران ،خود به خود تحقق مي يابد .

محتواي كتاب حرفه وفن سال سوم (آزمايشي)مطابق با توانائي هاي فراگيران و امكانات و كارايي دبيران مربوطه و اطلاعات خلاصه و گويا در هر كدام از واحدهاي هشت گانه تاليف گرديده است .

در يك ارزيابي كلي مي توان به سطح خوانايي كلاسي و سطح سني كلاسي با توجه به مطالب كلي واحدها با استفاده از فرمول خوانايي مك لافلين دست يافت.در اكثر واحدها تعداد هجاها در10 جمله(كلمات داراي 3 هجايابيشتر)درحدود 70-60 مي باشد كه به دليل قابليت جذر گيري عدد 64 رابرگزيده ايم وبا گذاشتن آن فرمول خوانايي مك لافلين به اين نتيجه دست يافته ايم كه كتاب آموزش حرفه و فن سال سوم (آزمايشي)براي فراگيران در گروه سني سيزده سال طراحي و برنامه ريزي گرديده است...

بطور كلي سبك نوشتاري كتاب تناسب لازم را با تصاوير دارد .كتاب طوري طراحي شده است كه مي تواند حس كنجكاوي فراگيران را تحريك كند.كتاب فراگيران را به تفكر نقادانه و خلاق هدايت مي كند،فراگيران را بيشتر بامحتوا درگير مي كند و …

منا بع مورداستفاده دراين پژوهش:

1. آموزش حرفه وفن سال سوم(آزمايشي) ، (1380)- شركت چاپ و نشر كتابهاي درسي ايران.

2. آغا اسدي،اقدس- آغااسدي، عفت (75-74) - تحليل محتوا ي متون كتاب فارسي دورة ابتدائي.

3. حيدر نيا ، جهان ، (74-73) - تحقيق بررسي انطباق محتواي درس جامعه شناسي پاية دوم رشتة ادبيات و علوم انساني دورة متوسطة عمومي با نيازها و رغبتهاي فرا گيران همان پايه.

4. قورچيان، نادر قلي،(1371) – مراحل برنا مه ريزي.

5. شفيع آبادي، عبدا… ، (1375) - راهنمايي و مشاورة شغلي و حرفه اي – انتشارات رشد.

6. ملكي، حسن، (1380) – برنامه ريزي درسي راهنماي عمل (چاپ سوم) – انتشارات پيام انديشه.

7. ملكي، حسن، (1379) – برنامه ريزي درسي براي تدريس و يادگيري بهتر.

8 . معافي، محمود،(تابستان 1380) – مجلة رشد آموزش راهنمايي تحصيلي « ويژه نامة حرفه و فن»، دفتر انتشارات كمك آموزشي .

9. مير لوحي، سيد حسن،‌(تابستان 1371)‌ - فصلنامة تعليم و تربيت « نشرية علمي كاربردي مركز تحقيقات آموزشي».

۱0. نيكلس، (1380)- برنامه ريزي درسي ، ترجمة داريوش دهقان .

11. ه. س . بولا، (1362) – ارزيابي آموزشي، ترجمة عباس بازرگان – تهران ، نشر دانشگاهي.

12. يار محمديان، محمد حسين،(1377) – اصول برنامه ريزي درسي – انتشارات يادوارة كتاب.

یاحق

تتتتتتتتمممممم

فصل پنجم...

مطالب مشابه :

طراحی یک موشک با بادکنک (کاردستی)

فصل پنجم...

فناوری

سوابق فعالیت علمی صاحب وبلاک

بازی بچه‌ها را به بازی نگیریم!

مالزی