اصولگرايي چيست؟


  واژه اصولگرايي در ابتدا، برابر واژه‌ “اصلاح‌طلبي” متداول شد. اگر چه اين واژه در يك فضاي سياسي و براي تفكيك ميان دو مشي سياسي متفاوت بود، اما بدون شك از يك خاستگاه عميق فكري و ايدئولوژيك برخوردار بود تا يك تابلوي سياسي و حزبي.

اصولگرايان به طور خلاصه افرادي هستند كه به مباني و ارزشهاي “انقلاب اسلامي” اعتقاد دارند. انقلابي كه نه فقط در عرصه هاي سياسي و تغيير رژيم حكومتي صورت گرفته، بلكه يك حركت بزرگ فكري و ارزشي را در قرن بيستم پايه‌گذاري كرده است. شايد بتوان در يك برداشت كلي و اجمالي، حركت اصولگرايي را كه ريشه در عمق مباني تفكر حضرت امام خميني دارد، به سه بخش كلي تقسيم نمود:

الف: اصولگرايان به قدرت، توانايي، قابليت مباني و آموزه‌هاي ديني براي اداره‌ جامعه و حكومت اعتقاد دارند. جامعه‌ موردنظر اصولگرايان يك محيط “اخلاقي” و يا “اخلاق مذهبي” صرف نيست. بلكه آنان اعتقاد دارند كه مي‌توان با ظرفيت‌سازي، بسياري از فضايل ديني و خواسته‌هاي شارع مقدس را در عرصه‌هاي گوناگون اجتماعي اجرا نمود. اين جريان سترگ با شروع انقلاب اسلامي، در سطح دولت و ملت به طور همزمان آغاز گرديد و تحولات بنيادين براي اجراي احكام الهي در ميان دولت و ملت پديدار شد. اگرچه در سالهاي بعد اندكي فاصله ميان اين دو سطح به وجود آمد اما اين واقعيت كه با گذشت سي سال از تولد حكومت ديني در جامعه ايراني، تفكر اسلام سياسي توانست اين تئوري را كه عرفي‌گرايي خطري عمده براي حكومت‌هاي ديني مي‌باشند، را به چالش بكشد به حقيقتي غيرقابل انكار تبديل نمود.

بنابراين، وجه تمايز بنيادين “اصولگرايي” با ديگر تفكرات، اعتماد و اعتقاد آنان به جامعه‌اي است كه با اتكا به دستورات الهي در تمامي عرصه‌ها اداره مي شود و اين فرايند با عرفي‌گرايي به مخاطره نمي‌افتد اگرچه مراقبت دائمي براي آن لازم است. تئوري “ولايت مطلقه فقيه” كه ريشه در جان فقه شيعه دارد يكي از بزرگترين عوامل مقابله با عرفي‌گرايي است و مصلحت‌گرايي اسلامي تفاوت اصولي با عرفي‌سازي جامعه دارد زيرا مصلحت‌گرائي نيز برخاسته از آموزه‌هاي ديني و در همين چهارچوب است.

ب: در بعد فرهنگي، اصولگرايان تقابل آشكاري با ارزشهاي فرهنگي بيگانه و خصوصا فرهنگ سلطه در زمان معاصر كه بر مبناي تئوري‌هاي اومانيستي و ليبراليستي بنا شده است، دارند. اصولگرايان به شدت با ادغام و پذيرش ارزش‌هاي فرهنگي جهاني مقابله مي‌نمايند. زيرا خاستگاه فكري اين فرهنگ را با اصول تفكر ديني و جهان‌بيني حاكم بر آن در تضاد مي‌بينند. خطر نفوذ فرهنگ سلطه با گسترش وسايل ارتباط جمعي، دائما رخ مي‌نمايد و با راندن آن از دروازه، از پنجره وارد مي‌شود.

اگرچه “اصولگرايي” با تكيه بر مباني اسلامي خود، تعاريف خاصي از برخي ارزشهاي رايج مانند آزادي - حقوق بشر - ابراز عقيده - دموكراسي - و غيره دارد و نگاه او بر اين واژه‌ها، “نفي مطلق” نيست اما بدبيني شديدي نيز نسبت به اين واژه‌ها به دليل ترويج آنها توسط حاملان ايدئولوژي اومانيستي و غربي دارد. اصولگرايان به دليل جهان‌بيني الهي، حقيقت آزادي و حقوق بشر را نزد خود مي‌يابند زيرا نگاه آنان به مقوله“انسان” با ديدگاه غربي آن به شدت متفاوت است وآنچه را خالق جهان و انسان تبيين كرده است را به مصلحت بشريت مي‌دانند. التبه حوزه‌هاي تداخلي قابل توجهي نيز در نگاه به آزادي و دموكراسي و حقوق بشر ميان اين دو تفكر وجود دارد اما دواير غيرمتداخل غير قابل انكاري نيز دارند.

خلاصه آنكه اصولگرايي در حوزه‌ فرهنگي، چالش‌هاي سترگي با تفكر موسوم به اصلاح‌طلبي از حيث مباني نظري و نوع مواجهه با فرهنگ و مغرب زمين دارد.

ج: بعد سوم تمايز اصولگرايي يا جريانات ديگر “جنبه اعتقادي” است. منطق اصولگرايي در چند زمينه با ديگر جريانات تمايز دارد:

-1 اتكا به اعتقاد ملي و توليد داخلي و حمايت از آن در مقابل هجوم سرمايه‌هاي بيگانه.

-2 مقابله جدي در مقابل ادغام در ساختار نظام اقتصاد بين‌المللي

-3 حساسيت در مورد ايجاد فاصله طبقاتي زياد ميان فرهنگ‌هاي جامعه و عدالت اقتصادي.

-4 حساسيت فراوان در مورد فساد اقتصادي و رانت‌خواري و ايجاد ثروت‌هاي بادآورده.

البته اصولگرايان وجه تشابه‌هايي با ديگر تفكرات درعرصهاقتصادي دارند اما حداقل در چهار محور فوق‌الذكر توجه ويژه‌اي را معمول مي‌نمايند كه اين امر نيز نشات‌گرفته از نوع و نگاه و جهان‌بيني ايدئولوژيك آنان است.


مطالب مشابه :


ويژه نامه براي مبلغين(منبري ها) دهه فاطميه

کشکول بجستان - ويژه نامه براي مبلغين(منبري ها) دهه فاطميه -




اصولگرايي چيست؟

کشکول بجستان - اصولگرايي چيست؟ - اولین جلسه شورای اقامه نماز بجستان; اولین نماز مشترک




تلخیص فلسفه پایه هفت(بدایه الحکمه)

کشکول بجستان - تلخیص فلسفه پایه هفت(بدایه الحکمه) - کشکول




داستان‌های طنز از زبان مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی

کشکول بجستان - داستان‌های طنز از زبان مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی -




امام جمعه بجستان در خطبه های نماز جمعه: کم کاری برخی از مسئولین به ویژه مسئولین شبکه بهداشت

کشکول بجستان - امام جمعه بجستان در خطبه های نماز جمعه: کم کاری برخی از مسئولین به ویژه




نمونه وصيت نامه شرعي و قانوني

کشکول بجستان - نمونه وصيت نامه شرعي و قانوني - اولین جلسه شورای اقامه نماز بجستان; اولین




راه اندازی سایت خبری تحلیلی بجستان پرس

کشکول بجستان - راه اندازی سایت خبری تحلیلی بجستان پرس -




برچسب :