اکبرعلی اصغری+مصاحبه+عکس

۳۰نماجوان-مصاحبه اختصاصی سینماجوان با اکبر علی اصغری

عصر یک روز سرد زمستانی و در هوای آلوده تهران ، افتخار میزبانی یکی از هنرمندان محجوب و خوش آتیه نوجوان را داشتیم : « اکبر علی اصغری » عزیز که شما بیشتر ایشان را با نقش آفرینی هایش می شناسید ولی در حوزه ساخت فیلم های کوتاه ، مستند و انیمیشن نیز حضور جدّی دارد ، به همراه دوست محترم و هنرمندشان آقای « فرهاد افسری » که هم خودش و هم برادرش « فربد » از بازیگران بااستعداد تلویزیون و تئاتر به شمار می روند. مصاحبه با « فرهاد » عزیز و برادرش را به فرصتی دیگر موکول می کنیم ولی اکنون از شما دعوت می کنم حاصل گپ و گفت مفصّل و جذاب دو ساعته ما را دنبال کنید :

* آقای « اکبر علی اصغری » عزیز ؛ متولّد چه روزی ، از چه ماهی ، از سالی هستید ؟

- من یازدهم مردادماه ۱۳۷۵ به دنیا آمده ام. نام عمویم که در سال های جنگ تحمیلی به شهادت رسیدند ، « اکبر » بود و این افتخار نصیبم شد که نام ایشان برای من انتخاب شود. الآن هم در سال سوم دبیرستان ، رشته ریاضی فیزیک مشغول تحصیل هستم.

* ورود شما به این عرصه به چه صورتی اتّفاق افتاد ؟

- کلاس اوّل راهنمایی بودم که آقای حسینی از کانون فرهنگی تربیّتی حُر به مدرسه ما آمدند. از بچّه ها خواستند موقعیّت های مختلف نمایشی را بازی کنند و گروهی را انتخاب کردند تا به عنوان هنرجو وارد کانون شوند. هزینه ای هم بابت این موضوع دریافت نمی کردند. من انتخاب شدم و آن زمان بیشتر به دلیل بودن در کنار دوستانم و استفاده از امکانات زمین فوتبال کانون به عضویّت درآمدم ولی به مرور زمان علاقه زیادی به بازیگری و بیشتر از آن ، فیلمسازی پیدا کردم. با تئاترهای همین کانون فعّالیّت های هنری ام آغاز شد تا زمانی که در فیلم سینمایی « این خانه امن است » (ناصر رفاهی) بازی کردم. این فیلم متأسّفانه اکران محدودی داشت ولی در جشنواره های مختلف به ویژه در رشته فیلمنامه جوایز ارزشمندی را دریافت کرد. بعد کارهای من ادامه پیدا کرد و تقریبا” به موازات هم تئاتر ، تله فیلم ، فیلم کوتاه و انیمیشن کار کردم تا زمانی که آقای سّید جواد هاشمی نقش شاهین در مجموعه تلویزیونی « تکیه بچّه های محلّه ی ما » را به من پیشنهاد دادند. البته ابتدا قرار بود اسم کار « بچّه های مهتاب » باشد ولی بنا به صلاحدید مدیران شبکه دوم سیما تغییر کرد. امسال هم در ایّام محرّم ۱۳۹۱ بازپخش شد.

* اگر موافق باشید به صورت فیلم به فیلم در مورد آثاری که به تنهایی یا مشترک کارگردانی کردید صحبت کنیم : « روبان سیاه » :

- کاری بود که با رویکردی متفاوت و نو به بیماری HIV پرداخته بود. زمانش حدودا” ۱۵ یا ۱۶ دقیقه است و داستانش در لوکیشن هایی مختلف در سطح شهر تهران می گذرد ولی بخش عمده ماجرا در مترو و پارک لاله روی می دهد. این کار را به صورت مشترک با آقای « سعید کریمی » ساختیم که از دوستان خوب و خوش ذوق من هستند و عکّاسی توانمند و باشعور.

* « کفش های میرزا اکبر » :

- این کار را نیز با آقای « سعید کریمی » مشترکا” ساختیم. انیمیشنی است که در زمانی دو دقیقه ای به شیوه Stop Motion کار شده و موزیکال است.

* کاری که پوستر خیلی زیبایی هم دارد : « تمپو » :

- ایده ی این فیلم کوتاه وقتی در سفر شمال و مشغول شنا در دریای مازندران بودم به ذهنم رسید. اینکه یک لحظه سرت زیر آب دریا باشد به شکلی که هیچ صدایی را نشنوی و در این سکوت خاطرات گذشته ات را مرور کنی. ساختار فیلم مبتنی بر فلاش بک است و در استخر آغاز می شود.

* « نقّاشی » :

- فیلم کوتاهی که داستانش در زنگ نقّاشی می گذرد و باز هم فلاش بک داریم. ویژگی مشترک تمامی فیلم هایی که تا امروز ساخته ام این بوده که هیچ کدام دیالوگ نداشته اند و بیشترشان موسیقی محور بوده اند. البته « نقّاشی » را یک تیم شش نفره به صورت گروهی ساختیم.

* مستند در خصوص خانواده شهید « سجّادیان » :

- این خانواده ، واقعا” خانواده ی قابل تحسینی بودند. پدر خانواده و چهار فرزندش شهید شده اند ، همه اعضای خانواده (حتّی مادر خانواده) در سال های دفاع مقدّس جنگیده اند و حرف های زیادی برای گفتن داشتند. « سهند جاهدی » عزیز مصاحبه می گرفت و کارگردانی با من بود. اکنون در مرحله تدوین مجدّد قرار دارد.

* « گریه ی خدا » :

- انیمیشنی است در مورد یک فقیر که ماجراهایی برایش اتّفاق می افتد. این پروژه را تا مرحله طرّاحی استوری بورد هم پیش برده ایم ولی به دلیل فرارسیدن ایّام امتحانات و مشغله های مختلف هنوز فرصت ساختش را پیدا نکرده ایم ولی ان شاء ا… به زودی آن را کلید خواهیم زد.

* « جایی نزدیک زمین » :

- تنها فیلمی از من که در جشنواره ای شرکت کرده ، همین فیلم است. در جشنواره کودک و نوجوان امسال در اصفهان خوشبختانه و به لطف خداوند متعال ، مورد پسند مخاطبان قرار گرفت و طبق اعلام سایت رسمی جشنواره بعد از « بچّه های عاشورا » ، به عنوان دومین فیلم پربیننده و محبوب تماشاگران انتخاب شد. البته این فیلم را سه سال پیش ساخته بودم ولی امسال به اصرار یکی از دوستان در این جشنواره شرکت کردم. تقریبا” در دقیقه نود به دبیرخانه رسید. این فیلم در جشنواره دانش آموزی هم رتبه آورد. قطعا” اگر قرار باشد دوباره بسازمش خیلی متفاوت تر و فکر می کنم بهتر خواهد شد. حدودا” زمانش پنج دقیقه است.

* در جشنواره کودک و نوجوان اصفهان امسال (۱۳۹۱) در بخش فیلمنامه هم سه اثر داشتی که متأسّفانه مؤفّق به دریافت جایزه نشدند ولی هر سه در بخش رقابتی حضور داشتند.

- بله ، فیلمنامه های : « نوزده و نیم » ، « ققنوس » و « آواز سکوت ». یکی در مورد شهدای هسته ای بود و دو فیلمنامه دیگر هم مضمون اخلاقی داشتند. هر سه فیلمنامه ام ، فیلمنامه های بلند هستند.

* در سال های گذشته و در شاخه نمایشنامه نویسی هم برنده جوایزی شده بودی ، درسته ؟

- درسته ، نمایشنامه « میخوام یه سمفونی بسازم » در جشنواره نمایشنامه نویسی دانشجویی رتبه اوّل را کسب کرد. داستانش در مورد چند نفر است که بانکی را زده اند و در دادگاه مشغول اعتراف هستند. نمایشنامه مؤفّق دیگرم « زیر پوست شهر » نام دارد که از سه اپیزود تشکیل شده که در انتها داستان هایش به هم مرتبط می شوند. اتّفاقات در تاکسی ، بیمارستان و سطح شهر روی می دهد.

* صمیمی ترین دوست شما بین بازیگران کودک و نوجوان چه کسی هستند ؟

- با بیشتر هنرمندان کودک و نوجوان دوست هستم و گاهی سوارکاری هم می رویم ولی از همه بیشتر با مهدی عطّاران که این روزها مشغول بازی در فیلم سینمایی « آینه و شمعدان » (بهرام بهرامیان) است.

* از اینکه در حوزه بازیگری و کارگردانی تا امروزجایزه خاصّی دریافت نکرده ای (البته برعکس نمایشنامه نویسی) ناراحت نشدی ؟

- مثل سایرین من هم از دیده شدن و جایزه گرفتن خوشحال می شوم ولی معتقدم ارزش یک اثر یا یک بازی در جایزه خلاصه نمی شود. چه بسا فیلم های زیادی که جایزه های فراوان گرفته اند ولی خوب نیستند و برعکس. نظرم این است که مهم ارتباط برقرار کردم مخاطب با سوژه است. به عنوان مثال در جشنواره سی ام فیلم فجر هیئت داوران نسبت به فیلم سینمایی « پذیرایی ساده » (مانی حقیقی) بی مهری کردند ولی به نظرم از جهت فیلمنامه و بازی ها در زمره بهترین های چند سال اخیر سینمای ایران به شمار می رود.

* لذّت بخش ترین چیزهای زندگی « اکبر علی اصغری » چیست ؟

- اوّلی اش « خلق اثر » است. فرقی نمی کند یک متن باشد ، یک نقّاشی یا یک فیلم. همین حسّ خلق اثر بسیار آرامش بخش و روحانی است چرا که گویی به مقام خدایی (از نظر خلق یک پدیده) نزدیک شده ای و همین روحم را صیقل می دهد. دوم ، تماشای تئاتر است. مرتّب تئاتر می بینم و فوکوسم بیشتر روی بازی هاست. سومین لذّت بزرگ زندگی ام نیز گوش دادن به موسیقی است.

* چون هر دو را تجربه کرده ای ، به نظرت بازی در تئاتر سخت تر است یا سینما ؟

- به نظرم هر کدام سختی های خاصّ خودش را دارد. مثلا” در تئاتر ما تداوم حس داریم ، فرصت اصلاح بازی در اجراهای شب های بعدی را داریم ولی سختی های زیادی نیز وجود دارد. در سینما شاید بخش سخت تر قضیّه ، رج زدن است. اینکه پلان ها به ترتیب فیلمبرداری نمی شوند و طبیعتا” حفظ و تداوم حس کاری بسیار ظریف می شود که در توان هر کسی نیست.

* اینطور که به نظر می رسد بیشتر از بازی ، دغدغه فیلمسازی داری ؟

- دقیقا” همینطور است و هر آنچه بازی می کنم به جهت تسلّط بر قاب و اصول اوّلیّه مورد نیاز است. به نظرم باید اصول اوّلیّه را از اساتید در کلاس ها آموخت و بعد با تکیه بر تجربیّات و آزمون و خطا پیش رفت. هدف نهایی من کارگردانی است و هیچ وقت خودم را محدود به ژانر و گونه ای خاص نیز نمی کنم.

* برگردیم به نقش هایی که بازی کرده ای : « مشق سرخ » :

- بله ، تله فیلمی بود در مورد شهید بهنام محمّدی در شبکه اوّل سیما که من نقش یکی از دوستان این شهید بزرگوار را بازی کردم. کارگردان فیلم آقای « حسین مختاری » بودند.

* « چشم به راه » :

- تله فیلمی بود به کارگردانی آقای « مزدآبادی » در مورد یک گروه تئاتر که عازم سفر مشهد مقدّس هستند برای شرکت در جشنواره ای امّا اتوبوسشان در مسیر خراب می شود. بارها در مناسبت های مختلف حتّی با دوبله به زبان های کردی ، لُری و آذری از شبکه های مختلف سیما پخش شده است.

* آخرین فیلم سینمایی و آخرین تئاتری که دیدی ؟

- در کل زیاد به سینما می روم : فیلم سینمایی « من مادر هستم » (فریدون جیرانی) و تئاتر هم آخرین بار ، به تماشای تئاتر « خدای کشتار » رفتم.

* کانون آل یاسین که در زمینه های فرهنگی و هنری حضوری فعّال و مؤثّر دارد ، در تابستان سال گذشته انجمنی راه اندازی کرد با نام : « انجمن نخبگان سینمایی فجر ». کمی از این انجمن بگو و فعّالیّت های این کانون که دغدغه های فرهنگی قابل تحسینی دارد.

- ایده تشکیل این انجمن از سوی من ، « ارسلان قاسمی » و « مهدی عطّاران » بود. در ادامه اکثر قریب به اتّفاق هنرمندان حوزه کودک و نوجوان (چه پسران و چه دختران) به این انجمن پیوستند. تولید مستند ، فیلم های کوتاه ، اردوهای فرهنگی ، کلاس های آموزشی و حمایت از فیلمسازان مستعد کودک و نوجوان از اولویت های این انجمن و کانون آل یاسین به شمار می رود که جا دارد از زحمات این عزیزان هم تقدیر بعمل بیاورم. امیدوارم انجمن در ادامه آثار قابل اعتنایی تحویل مخاطبان عزیز دهد و در ارتقای سطح فرهنگ جامعه نقش آفرینی مؤثّری داشته باشد.

* معیار شما برای پذیرش یک نقش چیست ؟ طول نقش ؟

- واقعا” معیارم طول نقش نیست چرا که رابرت دنیرو در این خصوص جمله معروفی دارد : « بازیگر نقش کوچک نداریم ، بلکه بازیگر کوچک داریم. » برای من مهم خود نقش و شکل پرداخت شخصیّت هستش و در وهله بعدی ، سایر عوامل گروه.

* اهل ورزش هم که هستی ؟

- بله ، شنا می کنم ، سوارکاری ، اسکی هم بلدم. به فوتبال قبلا” علاقه بیشتری داشتم ولی الآن علاقه ام کمتر شده البته همچنان بازی می کنم و استادیوم هم گهگاهی می روم. طرفدار سرسخت و دوآتشه « پرسپولیس تهران » هستم. معتقدم آدم ها دو دسته هستند : یا پرسپولیسی هستند یا دوست داشته اند که پرسپولیسی باشند.

* سفر حج هم داشتید ؟

- بله ، حدود پنج سال پیش افتخار زیارت خانه خدا را پیدا کردم. توفیق سفر به سوریّه را نیز داشته ام ولی هنوز قسمت نشده که به زیارت عتبات عالیات در کربلا مشرّف بشوم.

* شیرین ترین و تلخ ترین خاطره کارنامه حرفه ای شما تا به امروز ؟

- برای تله فیلم « چشم به راه » ، فیلمبرداری در حسن آباد قم انجام می شد. همراه ابراهیم زارعی ، میلاد مرادی نسب و مهدی عطّاران بودیم. به ما زمانی طولانی آف داده شد و به اتّفاق بچّه ها در این فرصت در بیابان های آنجا پیاده روی کردیم. چند کیلومتری که رفتیم به یک امامزاده رسیدیم که داخل آنجا با ماجراهای عجیب و غریبی روبرو شدیم. یکی از بچّه ها از ارتفاع چهار متری به زیرزمین سقوط کرد و ما هم می خواستیم بدون اینکه اعضای گروه متوجّه بشوند ، او را نجات دهیم و هم خدا خدا می کردیم که سالم باشد و پایش نشکسته یا درنرفته باشد. به لطف خدا به خیر گذشت ولی لحظاتی بود که واقعا” هم شیرین بود و هم تلخ ولی به شدّت به یادماندنی و خاطره انگیز.

* بین نقش هایی که بازی کرده ای ، کدامیک را بیشتر دوست داری ؟

- نقش « شاهین » در سریال ” تکیه بچّه های محلّه ما ” بیشتر دیده شد ولی خودم نقش « نورالدّین » در انیمیشن ” نورالدّین ، پسر ایران ” را بیشتر دوست داشتم و حیف که چندان دیده نشد. « نورالدّین » جزو افرادی بود که به جز دو مورد ، در تمامی عملیّات های دفاع مقدّس حضوری فعّال داشت و بیش از چهل و هشت بار از ناحیّه صورت مورد عمل جرّاحی قرار گرفت.

* نظرت در خصوص وضعیّت سینمای ایران ؟

- به نظرم نسبت به سال های پیش از انقلاب ، از نظر محتوایی و فنّی پیشرفت های قابل توجّهی داشته ایم. خیلی خوشحالم از اینکه می بینم بعد از دوران دفاع مقدّس ، سینمای جنگی ما نیز به بلوغ رسیده و آثار قابل تأمّلی را ارائه می دهد.

* فیلمسازان موردعلاقه شما ؟

- در بین هنرمندان ایرانی : سیّدرضا میرکریمی و عبّاس کیارستمی. البته آقای فرهادی را نیز خیلی دوست دارم گرچه « درباره الی … » را نقطه اوج کارنامه شان می دانم. در بین خارجی ها نیز : استیون اسپیلبرگ.

* برنامه بعدی شما ؟

- قرار بود با آقای رضا مولایی در یکی از اپیزودهای مجموعه ” شاید برای شما هم اتّفاق بیفتد ” همکاری کنم که متأسّفانه نشد ولی بعد از اتمام امتحانات دی ماه ، ان شاء ا… شاید در یک فیلم سینمایی بازی کنم ، صحبت هایی در این خصوص داشته ام. از طرفی تئاتر « پرده خوانی عشق و سنگ » که فعلا” در مرحله نگارش نمایشنامه است را نیز به احتمال زیاد بازی خواهم کرد. موضوع این تئاتر ، دوران جاهلیّت صدراسلام است.

* در خاتمه ؟

- تشکّر از همه دوستان عزیزی که این مصاحبه را تا انتها خواندند. تشکّر ویژه از خانواده عزیزم که همیشه مشوّق و مایه دلگرمی ام بوده اند. سپاس از کانون آل یاسین و قدردانی ویژه از « فرهاد » عزیز که من را در این گفتگو همراهی کرد.