آشنایی با درخت صنوبر

صنوبر دارای 30گونه و تعدادی زیر گونه می باشد و به دلیل سهولت دورگ گیری بین گونه های این جنس تعداد زیادی از کلن های مختلف تولید گردیده و مورد استفاده صنوبر کاران قرار گرفته استخاک محل کاشت صنوبر باید غنی ، عمیق و با قابلیت آماده سازی مناسب و دارای کیفیت خوب تبادل هوا ، گاز و آب باشد . خاکهای رسی سنگین و خاکهای کم عمق و خاکهای خیلی اسیدی و یا خیلی آهکی برای زراعت صنوبر مساعد نبوده و خاکهای با بافت لوم ، آبرفتی و با PH بین 6 الی 5/7 مناسبترین خاک برای زراعت صنوبر می باشد .فواصل کشت : در صنوبر کارهای متراکم ، اثر فاصله با توجه به خصوصیات اکولوژیکی درختان صنوبر و علی الخصوص برای کلن های پر تولید و سریع الرشد بسیار حائز اهمیت است .در این رابطه با توجه به نیاز بازارهای کشور فواصل کشت 1 * 3 متر مناسبترین فاصله بوده و زارع می تواند برای مدت 3 الی 4 سال از انواع محصولات زراعی در زیر اشکوب درختان ایجاد درآمد نماید و این امر باعث کاشت چشمگیر هزینه های داشت و مبارزه با علف های هرز می شود . در حاشیه کاری و بادشکن ها باید فاصله نهال ها 5/1تا1 متر در نظر گرفته می شود .
آبیاری :صنوبرها گونه های رطوبت پسند بوده و بدون تامین آب کافی زنده نمی مانند در مناطقی که میزان بارش کم و یا سفره های آب های زیرزمینی بطور پیوست در دسترس نباشد نیاز به آبیاری درختان صنوبر می باشد .تاثیر خشکی و تنش های خشکی بر روی صنوبر بخوبی مشهود بوده و باعث توقف رشد گیاه ، پژمردگی برگ ها ، توقف رشد جوانه انتهایی و حمله آفات و بیماری به درختان صنوبر می گردد . این آفات عموماً چوبخوار و اثرات زیانبار اقتصادی دارند . در سال های اولیه کاشت تعداد دفعات آبیاری بیشتر بوده و به تدریج با بسته شدن تاج پوشش تعداد دفعات کاهش می یابد . حداقل میزان آبیاری در این مناطق 6-4 بار در سال بوده ( در حاشیه رودخانه ها ) ولی در سایر مناطق که آب زیر زمینی وجود ندارد دوره آبیاری تا 10 روز نیز کاهش می یابد و بهتراست خاک در هر دوره آبیاری کاملاً سیر آب شود . شرایط خاک و آب و هوای منطقه و سطح سفره های زیر زمینی تاثیر زیادی در دوره آبیاری دارد . در شرایط سخت و در زمانیکه تاج بسته نشده است یا اینکه خاک شنی و منطقه بادگیر باشد دوره آبیاری تا 7-5 روز نیز کاهش می یابد .آرایش و شکل دهی و هرس درختان صنوبر :
قطع و برداشت شاخه های مرده و در حال خشک شدن و حذف شاخه های زنده در ارتفاع درخت صنوبر را هرس می نامند و از مهمترین عملیات مرحله داشت صنوبر است
اصلاح و آرایش درختان صنوبر به منظور ایجاد تنه ای راست و واحد و جهت جلوگیری از دو شاخه شدن ساقه ، انجام می گیرد . این عملیات پس از سال دوم جنگل کاری شروع و تا رسیدن به یک تنه صاف و بدون چنگال و به بلندی حداقل 8 متر ادامه می یابد . زمان اجرای این عملیات در طول فصل آب بوده که بتوان تاج درخت را بخوبی مشاهده نمود .هرس شدید درخت و یا رها کردن درخت به حال خود هر دو رشد درخت را کم و کیفیت چوب تولیدی را کاهش می دهند . به عبارتی هرس درختان یعنی قطع تعدادی از شاخه های درخت که حامل اعضای اصلی کربن گیری می باشد . بطوریکه از ایجاد شاخه های اضافی بی ارزش جلوگیری نمائیم . عوامل متعددی در هرس درختان صنوبر تاثیر دارند که عبارتند از :
الف ) حساسیت نوع و گونه های مختلف صنوبر به هرس :
که ارقام صنوبر متداول در ایران در برابر هرس حساسیت داشته ( p.nigra ) لذا در هرس نمودن این ارقام باید دقت نمود .ب ) سن و وضعیت رشد درختان :نهال های مورد استفاده جهت ایجاد صنوبرستان در آخر سال کاشت شاخه های اضافی آنها که از ناحیه یقه بوجود می آیند حذف می گردد و هرس درختان از سنین 5-4 سال شروع می گردد در این سن 3/1 تنه درخت تحت عملیات هرس قرار می گیرد در سنین 8-7 سالگی 2/1 و در سنین 11-10 سالگی 3/2 را توصیه می کنند با در نظر گرفتن سن انجام می گیرد . علاوه بر سن ، عوامل دیگری مانند قطر شاخه ها ، هرس طبیعی و خاتمه دوره بهره برداری را باید در نظر گرفت بطوریکه قطر شاخه های مورد هرس نباید زیاد باشد زیرا در صورت قطور بودن زخم های ایجاد شده وسیع بوده و التیام آنها به آسانی انجام نگرفته و کیفیت چوب پائین خواهد آمد .
عموماً در درختان صنوبر هرس طبیعی کمتر صورت می گیرد شاخ های پائینی خشک شده بر روی تنه باقی مانده و ایجاد لکه های سیاهی در داخل چوب می کند بنابراین درخت را نباید به امید هرس طبیعی به حال خود رها نمود .آخرین هرس باید 4-3 سال قبل از قطع درختان انجام گیرد تا خصوصیات مطلوب چوب حفظ گردد . تجربه نشان داده است که هرس 2-1 سال قبل از قطع درخت ثمره خوبی به یاد نیاورده و کیفیت چوب را کاهش داده است . داشتن حداکثر تنه بدون شاخه و گره از نظر اقتصادی ایده آل می باشد بنابراین بایستی سعی نمود تا اثرات شاخه های برداشتی بر روی تنه باقی نماند . و از طرفی شاخه که حامل برگ تامین کننده شیر پرورده می باشند به اندازه کافی روی درخت بماند .
در مورد فصل هرس صنوبر نظریه های مختلفی ارائه شده ، بعضی اعتقاد دارند آخر زمستان ، بعضی اول بهار را توصیه می کنند و عده ای هم نمیه اول تابستان و عده ای هم آخر تابستان را مناسب می دانند ولی بنظر می رسد که بهترین فصل هرس صنوبر پائیز و نیمه اول زمستان می باشد .
کود دهی :هدف از کود دهی تسریع و افزایش رشد صنوبر و کاهش سن بهره برداری است که دو صورت کود دامی و کود شیمایی استفاده می گردد .
کود دامی حیوانی در سه مقطع :
1- قبل از کاشت ـــ همراه با شخم ( 40 تن در هکتار )
2- هنگام کاشت ـــ اضافه کردن به خاک چاله
3- بعد از کاشت ـــ پای نهال ها در سال های بعد از کاشت
کود شیمیایی : ازت - فسفر - پتاس - منزیم - کلسیم و گوگرد در صنوبر کاریها خیلی لازم است ( ماکرو المنت ها )
آهن - منگنز - مس - با هم به مقدار نیاز ضروری می باشد ( میکرو المنت ها )
کمبود ازت : برگهای سر تر(بالا) زرد رنگ می شود - رشد کند می شود
کمبود فسفر : برگها رنگ تیره پیدا می کنند و برگها کوچکتر از حد خودشان دیده می شود
کمبود پتاس : در برگهای پیر، رنگ برگها شروع به زرد شدن می کنند ولی رگبرگها سبزند
کمبود گوگرد : رنگ پریدگی در کلیه برگها دیده می شود
کمبود کلسیم : سرشاخه ها شروع به خشکیدن می نمایندکودهای شیمیایی ازته ، پتاسه ، فسفاته و کودهای شیمایی ترکیبی بسته به کمبودهای خاک مورد استفاده قرار می گیرند .کود دامی باید قبل از بسته نشدن تاج و بلافاصله بعد از مدیریت علف های هرز به کار گرفته شود .کود دامی در رویشگاه های خشک و یا حاصلخیز در صورتیکه کودها دارای مواد غذایی و عناصر مورد نیاز نباشند تاثیر کمی دارند . برای مثال اضافه نمودن نیتروژن و فسفر به تنهایی در مقادیر زیاد منجر به کمبود سایر عناصر مانند سولفور و روی می گردد .در خاک های آهکی و کوهستانی نیاز به عناصر میکرو مانند روی با رشد صنوبر افزایش می یابد .کود نیتروژن عموماً بین 300-100 کیلوگرم در هکتار به کار گرفته می شود .در کل مدیریت تغذیه صنوبر برای هر رویشگاه خاص بوده و براساس خاک ، آب و تجزیه برگ تعیین می گردد برای آفات شته صنوبر از سم اندوسولفان 5/1در هزار استفاده کرد وبرای بقیه آفات وبیماریها باید از کارشناسان دفع آفات و بازدید از منطقه استفاده کرد

آشنایی با درخت صنوبر

مطالب مشابه :

روش کاشت و برداشت سیر

زراعت سیر

گیاه سیر

آشنایی با درخت صنوبر

انواع کودها و مقدار مصرف ان

آب هاي زيرزميني

سیر Allium sativum Liliaceae Garlic