دیدگاه موافقان و مخالفان طرح غربالگری سرطان پستان

طرح غربالگری سرطان در کشور، اقدامی ضروری یا غیرضروری ؟

تیرماه امسال، مرضیه وحید دستجردی، وزیر وقت بهداشت و درمان در گفت و گو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری فارس با گلایه از تخصیص ندادن بودجه از سوی دولت برای آغاز طرح غربالگری سرطان پستان گفته بود،" یک سال است که برنامه غربالگری سرطان پستان را آماده کرده، 8 استان را به صورت پایلوت در نظر گرفته ایم که اگر بودجه مصوب برای این طرح را بدهند، کار را شروع می کنیم." بنابر اظهارت دستجردی 33 میلیارد تومان می بایست، برای طرح غربالگری سرطان پستان برای مدت 3 سال در اختیار وزارت بهداشت قرار می گرفت که این بودجه به این وزارتخانه داده نشده است. جدا از گلایه خانم وزیر مبنی بر بدقولی دولت در پرداخت اعتبارات طرح غربالگری سرطان پستان، به اعتقاد برخی دست اندرکاران امر سرطان، انجام غربالگری به طور کلی در مورد تمام سرطان ها در شرایط کنونی کشور اقدامی هزینه بر بوده و براساس برآورد سازمان جهانی بهداشت، برای کشورهایی با درآمد سرانه ایران می توان بودجه امر سرطان را برمبنای" برنامه جامع سرطان" به امر پیشگیری اختصاص داد . به گفته مسئول کمیته سیاست گذاری شبکه ملی تحقیقات سرطان کشور - وابسته به وزارت بهداشت - برای اجرای طرح غربالگری سرطان ها از جمله سرطان پستان با کمبود دستگاه های ماموگرافی، کمبود بودجه و نیروی متخصص آموزش دیده مواجه هستیم. اما عضو هیات مدیره انجمن رادیولوژی ایران برخلاف نظر این مسئول، اظهار می دارد در صورت اجرای این طرح از میزان تجهیزات لازم و نیروی انسانی کافی برخورداریم . از طرف دیگر به گفته مسئول کمیته سیاست گذاری شبکه ملی تحقیقات سرطان، براساس جدیدترین مقالات چاپ شده درنشریه "نیوانگلند" و پژوهش های اخیر در انیستیتوی مرکزی سرطان امریکا(NCI) که از معتبرترین نشریات علمی در جهان به شمار می رود، غربالگری تاثیر چندانی در کاهش مرگ و میر مبتلایان به سرطان پستان نداشته است. گزارش پیش رو نگاهی گذرا به بحث ضرروت غربالگری سرطان ها به ویژه غربالگری سرطان پستان در کشور دارد. با ما همراه باشید.

****

¡ برنامه جامع کنترل سرطان

برنامه جامع کنترل سرطان، کلید ورود به بحث سرطان است تا جایی که به گفته صاحبنظران این رشته، بدون برنامه جامع سرطان، کنترل سرطان عقیم می ماند .

برنامه ملی کنترل سرطان مجموعه ای از فعالیت ها، شامل پیشگیری اولیه، تشخیص زود هنگام و تشخیص بیماری و درمان آن است. هر چند سازمان جهانی بهداشت، ارتقای آموزش ارایه دهندگان خدمات بهداشتی در ارتباط با تظاهرات اولیه سرطان، گسترش برنامه های آموزشی و غربالگری به منظور پوشش جمعیت در معرض خطر، اطمینان از وجود امکانات تشخیص و درمان مناسب برای بیمارانی که کشف می شوند و افزایش نقاط دسترسی به سیستم بهداشتی در مکان های لازم را به کشورها با هدف کنترل سرطان توصیه می کند، اما این سازمان تنها آموزش عمومی را در کشورهای با سطح اقتصادی پایین متوسط مانند ایران پیشنهاد می کند .

¡ غربالگری

غربالگری در تمام دنیا برعهده نظام حاکمیت سلامت است . هدف غربالگری پیدا کردن یک بیماری ناشناخته است. غربالگری نیازمند یک سیاست گذاری کلی و نیازمند عزم ملی قوی در کلیه سطوح جامعه از سیاست گذاران تا جامعه پزشکی و همکاری مردم است . اهمیت بیماری در جامعه و نیاز مردم به درمان اولویت های غربالگری را مشخص می کند .

به گفته دکتر پیام آزاده مسئول کمیته سیاست گذاری شبکه ملی تحقیقات سرطان، غربالگری می بایست در دل برنامه جامع سرطان و به عنوان یک تشخیص زود رس دیده شود .

با توجه به اینکه غربالگری در قالب یک طرح ملی قابل اجراست با این حساب، مراجعه داوطلبانه افراد برای انجام آزمایش های تشخیصی از قبیل ماموگرافی، کولونوسکوپی، تست پروستات و ...غربالگری محسوب نمی شود .

دکتر آزاده می گوید : نخستین گام، تحقیقات پایلوت با هدف شناسایی ضرورت انجام غربالگری است که متاسفانه این تحقیق هنوز در کشور ما انجام نشده است . بحث دوم مقرون به صرفه بودن آن است با غربالگری ما فقط تعداد مبتلایان را شناسایی کردیم، مگر آنکه در مراحل بعدی و برای درمان آنها برنامه و راهکار داشته باشیم .

وی ادامه می دهد : ما هیچ مقاله یا شواهدی مبنی بر اینکه غربالگری در سرطان هایی از قبیل سرطان پستان، دهانه رحم، پروستات و ... در کشورهای جهان سوم باعث کاهش مرگ و میر شده است، نداریم . مقالات موجود تنها مربوط به امریکا و کشورهای پیشرفته است . حتی در این کشورها نیز رابطه بین غربالگری و کاهش آمار مرگ و میر در مبتلایان به سرطان پستان امروزه مورد تردید قرار گرفته است و کاهش مرگ و میر به اثر بخشی درمان های نوین نسبت داده می شود تا انجام غربالگری.

¡ کمبود یا کافی بودن تجهیزات

مرضیه وحید دستجردی، وزیر وقت بهداشت در مصاحبه ای که تیرماه امسال با خبرگزاری فارس داشت، از دستگاه های ماموگرافی سیار، سونوگرافی و تیم هایی که باید غربالگری سرطان پستان را انجام دهند، خبر داده بود . وی حتی از سیستم paeks که توسط آن ماموگرافی و سونوگرفی انجام شده به مراکز اصلی که پزشکان متخصص درآن قرار دارند، ارسال می شود، نیز نام برده بود .

به گفته دکتر آزاده، برای انجام ماموگرافی، اگر هر خانمی حاضر شود تا شعاع 150 کیلومتری برای انجام ماموگرافی مراجعه کند، علاوه بر تعداد دستگاه های موجود به 650 دستگاه ماموگرافی دیگر نیازمندیم . البته باید برای این تعداد 400 رادیولوژیست تمام وقت را با حقوق ماهیانه حداقل 3 تا 4 میلیون تومان در نظر گرفت با احتساب این ارقام مشخص می شود که هزینه غربالگری به چه میزان خواهد بود .

وی ادامه می دهد : با وجود اختصاص 33 میلیارد تومان برای غربالگری سرطان پستان، هنوز یک مورد ماموگرافی در قالب طرح کشوری غربالگری انجام نشده است .

اما رسول صداقت، عضو هیات مدیره انجمن رادیولوژی ایران، انجام غربالگری را در کشور امکانپذیر می داند . هر چند که از وزارت بهداشت گله مند است، چرا اجرای چنین طرح هایی را بدون همکاری انجمن های علمی انجام می دهد .

دکتر صداقت می گوید : مهم ترین ایراد این گونه طرح ها آن است که وزارت بهداشت، انجمن های علمی مربوط را آن طور که باید و شاید درطراحی و اجرای طرح های بزرگ مانند غربالگری سرطان پستان دخیل نمی کند و همین امر باعث می شود نه اطلاعات درست و جامعی داشته باشد و نه بتواند در اجرا موفق باشد .

وی با اشاره به اینکه اجرای طرح غربالگری سرطان پستان، بدون همکاری انجمن رادیولوژی ایران میسر نیست، تصریح می کند : غربالگری را نمی بایست، یکباره در کل کشور اجرا کرد بلکه می توان با یک برنامه ریزی صحیح، اما به صورت محدودتر اجرا کرد .

عضو هیات مدیره انجمن رادیولوژی ایران ادامه می دهد : در ابتدا می بایست، غربالگری در استان هایی که از نظر امکانات تجهیزات و نیروی انسانی کامل تر هستند، اجرا و سپس نسبت به تربیت نیروی متخصص برای سایر استان ها اقدام کرد .

o ضرورت غربالگری :

براساس آمارهای وزارت بهداشت، میزان ابتلا به سرطان پستان در جامعه ایرانی 33 در هر 100 هزار زن است . با توجه به افزایش این آمار آیا می توان گفت، غربالگری سرطان پستان جزو اولویت های نظام بهداشتی ماست ؟

دکتر صداقت، اظهار می دارد : 20 سال است که در کشور حرف از غربالگری سرطان زدیم، اما هیچ گاه در عمل اقدامی نکرده ایم، می بایست، بالاخره این کار را از جایی شروع کرد و تا زمانی که کار شروع نشود، ایرادهای آن مشخص نمی شود . به عقیده این رادیولوژیست، ما از نظر امکانات و تجهیزات در حد کشورهای پیشرفته که در آنها غربالگری در حال انجام است، هستیم و امکان اجرای آن را نیز داریم .

دکتر فرهاد سمیعی متخصص رادیوتراپی، آنکولوژی نیز غربالگری را از مباحث کلانی می داند که دولت ها با آن بسیار مشکل دارند .

وی می گوید : غربالگری بودجه فراوان می خواهد، هر چند کشورهای اسکاندیناوی حدود 30 تا 35 سال است، این برنامه ها را در برنامه سلامت خود گنجاندیده اند، اما اکثر دولت ها از جمله دولت چین در اجرای آن با مشکل روبرو شده است.

وی ادامه می دهد : برنامه غربالگری مناسب می بایست، حداقل 70 درصد جمعیت را پوشش دهد، اگر زیر این جمعیت را پوشش دهد به اهداف خود نخواهد رسید .

دکتر سمیعی با اشاره به برنامه جامع کنترل سرطان کشور بر پیشگیری به عنوان نخستین و کم هزینه ترین راه تاکید دارد .

دکتر آزاده نیز در این مورد می گوید : سازمان جهانی بهداشت به کشورهای جهان سوم با درآمد سرانه کشور ما توصیه می کند به جای عمل غربالگری که عملی هزینه براست با هدف کاهش مرگ و میر، بودجه خود را صرف آموزش و اطلاع رسانی به مردم کنند .

وی با تاکید بر امر فرهنگ سازی اظهار می دارد : تجربه غربالگری بدون فرهنگ سازی در آسیای جنوب شرقی نشان داد که پس از تشخیص مبتلایان به سرطان پستان به دلیل آماده نبودن زیر ساخت های بعدی از قبیل سیستم صحیح ارجاع به پزشک معالج و اطلاع رسانی ناکافی به مردم، جمعیت زیادی از مبتلایان به جای درمان های صحیح به سمت درمان ها و رفتارهای غیر علمی روی آوردند .

دیدگاه موافقان و مخالفان طرح غربالگری سرطان پستان

مطالب مشابه :

اصول ماموگرافی

سی تی لیزر ماموگرافی CTLM

بخش ماموگرافی بیمارستان تخصصی حضرت فاطمه (س) ساوه راه اندازی شد

بیمه گروهی-شرایط بیمه تکمیلی-جدول نرخ و شرایط بیمه گروهی مازاد درمان

15 . Radiology / دستگاه ماموگرافی

آدرس مراكز درمانی سرطان پستان و ماموگرافی در تهران

آیین‌نامه جدید بیمه‌های درمان به شرکت‌ها ابلاغ شد

بیمه درمان تکمیلی شرکت آناتا شعبه مازندران - بابلسر (گروه صنایع غذایی نجاتی )

دیدگاه موافقان و مخالفان طرح غربالگری سرطان پستان

اطلاعات کامل درباره بیمه درمان تکمیلی ویژه پناهندگان ساکن در جمهوری اسلامی ایران