جامعه روستایی و نیاز های آن

بررسی نیازها و اولویت های جامعه روستایی از نظر زنان روستایی استان یزد

چکیده

جامعه روستایی مانند دیگر جوامع بشری نیازهایی دارد که این نیازها از نظر اقشار و گروههای مختلف از لحاظ نوع،تعداد،میزان،اولویت و...متفاوتند و هر قشری با توجه به ویژگیها و شرایطی که دارد نظر خاصی در این باره ابراز می‏دارد.این مقاله با هدف دستیابی به نیازها و اولویت‏های جامعه روستایی از نظر زنان روستایی استان یزد تدوین شده است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع‏آوری اطلاعات پرسشنامه می‏باشد.جامعه آماری‏ تحقیق را 4010 نفر از زنان روستایی استان یزد تشکیل می‏دهد.که در سال 1382 در شهرستانهای‏ مختلف استان در 171 کلاس آموزشی ترویجی جهاد شرکت کرده‏اند 394 نفر از آنها به عنوان‏ حجم نمونه در نظر گرفته شد و افراد نمونه با روشهای نمونه‏گیری طبقه‏ای و تصادفی ساده‏ انتخاب و پرسشنامه در بین آنها توزیع گردید. (*)گروه جغرافیا دانشگاه اصفهان (***)دانشجوی دکتری دانشگاه اصفهان براساس نتایج تحقیق،زنان روستایی در بخش نوع آموزش،آموزش بهداشتی-درمانی در بخش مراکز آموزشی،آموزش متوسطه در بخش درمان،پزشک در بخش شیوه آموزش‏ ،آموزش فنی و حرفه‏ای در بخش بهداشت،بهداشت روستا،در بخش ورزشی،سالن سرپوشیده‏ ورزشی در بخش تجاری،بازاریابی محصولات کشاورزی،در بخش نهادها،دسترسی به ادارات‏ در بخش فرهنگی-مذهبی،کتابخانه در بخش فرهنگی-تفریحی،پارک در بخش مسکن،وام‏ مسکن در بخش معابر،طرح بهسازی در بخش اشتغال،ایجاد شغل در بخش حمل‏ونقل، مینی‏بوس(اتوبوس)در بخش تاسیسات،گازرسانی و در بخش اجتماعی-عمرانی،اجرای طرح‏ هادی را اولویت اول جامعه روستایی استان یزد می‏دانند. همچنین محل سکونت روستاییان در نیازهای جامعه روستایی تاثیر داشته و افرادی که‏ نیازهایشان بیشتر برطرف شده برخی از نیازها را بیشتر مورد نیاز روستا دانسته‏اند. واژه‏های کلیدی:نیاز،الویت،توسعه،روستا،استان یزد مقدمه استان یزد در بخش مرکزی فلات ایران و در 31 درجه و 53 دقیقه تا 32 درجه و 56 دقیقه عرض شمالی و 52 درجه و 55 دقیقه تا 57 درجه و 30 دقیقه طول شرقی واقع شده(مرکز آمار ایران،1375:6)و به وسیله استانهای اصفهان،فارس،خراسان و کرمان احاطه گردیده است. این استان 131575 کیلومتر مربع وسعت دارد و ارتفاع زمین در نقاط مختلف متفاوت و از 850 متر در اطراف کویر زرین تا 4055 متر در شیرکوه متغیر است(جعفری،1383:27). استان یزد دارای ده شهرستان،20 بخش،21 شهر،51 دهستان و 1513 آبادی دارای سکنه‏ است شهر یزد مرکز این استان و شهرستانهای دیگر آن ابرکوه،اردکان،میبد،مهریز،تفت،بافق، خاتم،صدوق و طبس می‏باشد. جمعیت این استان در سال 1383،935095 نفر برآورد شده است که شهرستان یزد پرجمعیت‏ترین و شهرستان صدوق کم جمعیت‏ترین شهرستان استان می‏باشند. بالاترین میزان رشد سالانه را شهرستان یزد با رشد 07/3 و کمترین را شهرستان تفت با رشد 9/0-داشته است.همچنین رشد جمعیت استان در فاصله زمانی 65 تا 70،43/2 درصد و در فاصله زمانی 70 تا 75،4%درصد،و در فاصله زمانی 75 تا 82،5%درصد بوده است. تراکم نسبی جمعیت استان یزد 1/7 نفر در کیلومترمربع است که در مقایسه با تراکم جمعیت‏ در سطح ملی از تراکم‏کم برخوردار است علت آن کویری بودن این منطقه می‏باشد.در بین‏ شهرستانهای استان بیشترین تراکم را شهرستان یزد با 3/200 نفر در کیلومترمربع و کمترین تراکم‏ را شهرستان طبس با تراکم 2/1 نفر در کیلومترمربع داشته است. در سال 1375 جمعیت استان یزد 750769 نفر بود که 186536 نفر آن در مناطق روستایی‏ زندگی می‏کرده‏اند.در فاصله زمانی 1365 تا 1375،38021 نفر از جمعیت روستایی کاسته شده‏ و جمعیت روستایی دارای رشد منفی معادل 7/7-درصد بوده است.در واقع نقاط روستایی استان‏ یزد با پدیده مهاجر فرستی شتابان روبروست و در دهه 1375-1365 متوسط رشد سالانه مهاجر فرستی روستاها حدود 5/9 درصد بوده است. میزان روستانشینی از 8/24 درصد در سال 1365 به 2/15 در سال 1375 کاهش یافته است. و در این سال 2834 نفر در نقاط روستایی بیکار بوده‏اند.ضرورت دارد برنامه‏ریزیهای لازم جهت‏ تأمین نیازها و نگهداشت جمعیت روستایی صورت گیرد. «نیاز»به موقعیتی اطلاق می‏شود که در آن وضعیت موجود با وضعیت مطلوب فاصله‏ دارد(مظلومی،1382:105).ری‏1(1991)نیاز را به فاصله بین آنچه که هست و آنچه که باید باشد اطلاق می‏کند.وضعیت مطلوب عبارت است از ایده‏آل‏ها،هنجارها،ترجیهات، انتظارات و ادراکات مختلف درباره آنچه که باید باشد،در واقع همان هدفهاست(فتحی‏ و اجارگاه،1375:23). تانجا2(1991)نیازسنجی را یک فرآیند تعیین اختلاف بین دو قطب وضعیت‏ موجود(در کجا هستیم؟)و وضعیت مطلوب(در کجا باید باشیم؟)،می‏داند(شعبانعلی فمی‏ ،1380:38). وارتون‏3نیازسنجی را شناسایی فاصله بین وضعیت موجود و مطلوب و تعیین اولویتها (وارتون،1990:22)و فتحی اولویت‏بندی را تعیین نیازهای مهم به هنگام تصمیم‏گیری می‏دانند. (1). Ray (2). Tanja (3). Worton (فتحی و اجاره‏گاره،1375:74). بی‏تردید دگرگونی‏های اخیر ایران،اوضاع جامعه روستایی را دستخوش تغییرات شدیدی‏ قرار داده و به دنبال این تحولات،تغییراتی در نیازهای روستاییان پدیدار شده که چگونگی و میزان‏ این تغییرات در مناطق مختلف روستایی متفاوت است(نیک‏خلق،1382:219). برآورده کردن نیازهای قشر محروم روستایی پس از انقلاب مورد توجه قرار گرفت و برای‏ رفع این نیازها نهادهایی با کارآیی زیاد و فارغ از مقررات دست و پاگیر ایجاد گردید(مهدوی، 1377:92). اگرچه در دهه‏های اخیر اقداماتی در جامعه روستایی به اجرا درآمده اما تأثیر مورد انتظار را در افزایش تولیدات و کاهش مهاجرت روستاییان به شهرها و...نداشته است. عدم توجه کافی به جامعه روستایی بعنوان یک گروه مشخص با ویژگیها،نگرش،علایق و نیازهای خاص خود باعث شده است تا برنامه‏هایی که برای آنها اجرا می‏شود اغلب منطبق با نیازها و خواسته‏های آنان نباشد و در عمل تغییر مثبت اندکی را در وضع زندگی آنان ایجاد نماید. در مناطق روستایی استان یزد با وجود برنامه‏ها و پروژه‏های متعدد و صرف هزینه‏ها نتیجه‏ مورد انتظار بدست نیامده و تامین‏کننده نیازهای جامعه روستایی نبوده است به گونه‏ای که در دهه اخیر بیش از پیش روستاییان در دستیابی به نیازهای خود در روستا ناامید شده و تامین‏ نیازهای خود را در ترک زادگاه و مهاجرت به شهرها می‏جویند.بر همین اساس در مقاله حاضر نیازها و اولویت‏های جامعه روستایی بمنظور رفع این نابسامانی‏ها و دستیابی به توسعه روستایی‏ مورد بررسی قرار می‏گیرد. سوابق نظری تحقیق با وجود ارایه به تعاریف متعدد از«توسعه»،تعریف جهان شمولی از آن ارایه نشده و محافل‏ مختلف معانی متفاوتی برای توسعه ذکر کرده‏اند(عظیمی،1377:18). پروگفیلا1(1988)توسعه را پیشرفت به سوی اهدافی نظیر کاهش فقر،بیکاری و نابرابری‏ (لانگ،1988:10)،حسینی(1370)توسعه را افزایش تولید،افزایش بازدهی،ارتقای سطح کمی‏ (1). Profila و کیفی زندگی،ارتقای سطح خدمات بهداشتی-درمانی و تأمین نیازهای اقتصادی-اجتماعی‏ (حسینی،1370:185)و نورمن‏1(1988)توسعه را تامین نیازهای اساسی دانسته‏اند(شهبازی،1369:47). برخی از صاحب‏نظران بزرگ چون آدام اسمیت‏2،بایر3،کلارک‏4،هیرشمن‏5،میردال‏6، روستو7و...توسعه را یک تحول بنیادی از جامعه کهن به جامعه نوین به شمار آورده‏اند.(بایر، 1368:41) همچنین محققانی که در باب توسعه روستایی اندیشیده‏اند اغلب آن را فرآیندی می‏دانند که‏ تغییرات عمده اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی در محیط روستایی ایجاد خواهد کرد(حسینی‏ابری، 1380:261). میسرا8(1365)توسعه روستایی را طیف وسیعی از فعالیتهای گوناگون می‏داند که مردم را به ایستادن روی پای خود قادر می‏سازد(میسرا،1365:11). واترسون‏9(1970)رفاه مادی و اجتماعی جامعه روستایی را هدف عمران روستایی‏ (واترسون،1979:234)و اکسین‏10(1972)بهتر کردن شرایط زندگی را هدف توسعه روستایی‏ میدانند(اکسین،1972:195).سعیدی(1377)تحول و توسعه را تنها زمانی جدی،همه‏گیر و معنی‏دار می‏داند که جمعیتی آگاه براساس نیازها به طرح تقاضاهای خودپرداخته،با بهره‏گیری‏ از منابع،امکاناتی برای رفع مایحتاج زیستی و نیازهای گوناگون اجتماعی-اقتصادی خود فراهم‏ آورد(سعیدی،1377:150). راهبردهای نیازهای اساسی،روستا-شهر و توسعه همه‏جانبه روستایی در کشورهای در حال‏ توسعه بیشتر بکار گرفته شده است(ازکیا،1383:128). راهبرد نیازهای اساسی بر تعریف ویژه‏ای از توسعه تاکید دارد که فقر،بیکاری،و نابرابری‏ های اجتماعی را در جامعه کاهش داد.(هانت‏11،1376:271)طرفداران این رویکرد معتقدند که‏ (1). Norman (2). Adam asmite (3). Bayer (4). Clark (5). Hirshman (6). Mirdal (7). Rosto (8). Mistra (9). Waterson (10). Axinn (11). Hant حکومتها و دولتهای محلی و سازمانهای بین المللی باید برای تحقق آن کمک نمایند(ازکیا،1383 :31). در این راهبرد بر دخالت‏های دولت در فرآیند توسعه تاکید زیادی شده و انتقاداتی بر آن‏ وارد است از جمله اینکه هزینه‏های دولت در بخش عمومی افزایش می‏یابد(زاهدی،1382:128). در راهبرد روستا-شهر به برآوردن نیازهای اساسی که در محل مورد تاکید است نظیر گسترش فرصتهای شغلی،دستیابی به توازن شهری روستایی و ایجاد واحدهای فرهنگی و اقتصادی مبتنی بیر تعاون و خودیاری داوطلبانه اهمیت داده شده است(فریدمن‏1،1981:232). این راهبرد به بهبود در استانداردهای زندگی،تامین نیازهای اساسی،مولد ساختن مناطق‏ روستایی و مشارکت روستاییان تاکید دارد.این رویکرد بر سازماندهی روستاییان،بسط سازمانهای‏ محلی بسیج منابع محلی و توسعه توانمندیهای‏های رهبران محلی تاکید می‏نماید(ازکیا،1383:34). نظریه اهداف بنیادین انسانی بازبل‏موس‏2که مورد تاکید اغلب صاحب‏نظران توسعه روستایی‏ است بر این نظر است که در توسعه بایستی به نیازهای انسانی پاسخ داده شود(افتخاری،1382:142). در گزارش سازمان بین المللی کار و کنفرانس اشتغال جهانی به نیازهای مصرفی خانواده، خدمات اساسی،دسترسی به شغلی با مزایای مکفی،تامین محیطی سالم،انسانی و دلپذیر و نیز مشارکت مردم در تصمیم‏گیری‏ها،نیازهای اساسی اطلاق شده است(زاهدی،1382:128). همچنین نظرات ارایه شده حاکی از آن است که نیازهای جامعه روستایی مانند نیازهای‏ دیگر جوامع معلول مجموعه‏ای از عوامل می‏باشد. نظریه کارکردی،نیازها را مرتبط با نظام اجتماعی می‏داند و بر این نظر است که نظام‏ اجتماعی به سوی هدف ارضاء نیازها تحول می‏یابد(نیک‏خلق،1382:241). مالینوفسکی‏3هر صورتی از نظام اجتماعی را دارای نیاز خاص و انگیزه اشخاص را حاصل‏ نیازهای آنها می‏داند(توسلی،1369:225). به اعتقاد پارسنز4زنجیره‏ای از علتها بر روی بروز نیازها تاثیرگذاری می‏کنند(توسلی، 1369:241).به نظر هوندریش‏5(1972)نیازهای یک جامعه در پی تاثیر سیستم فردی،محیطی و (1). Friedman (2). Bazble Mose (3). Malinofski (4). Parsons (5). Hundrich اجتماعی به وجود آمده‏اند که در هر محیط و شرایط خاص،متفاوت و به آن وابسته‏اند(رفیع‏پور، 1364:58-55)./ لوین‏1(1963)بر این نظر است که رفتار هر فرد تابع خصوصیات شخصی او و محیط است‏ و نیازها را می‏توان نوعی رفتار تابع شرایط دانست(لوین،1989:88). رودلف‏2تعدادی از دانشمندان نظیر و برگمن‏3را نام می‏برد.که بر آن تکیه دارند که ارزشهای انسانها در درجه اول از نیازهای آنها سرچشمه می‏گیرد یعنی انسان به پدیده‏هایی‏ امتیاز مثبت می‏دهد که در بیشترین حد بتوانند نیازهای او را برآورده کنند(رودلف،1959:62). مازلو4بر این نظر است.که با ارضای نیازهای ابتدایی نیازهای پیشرفته مطرح و افرادی که‏ نیازهایشان بیشتر برطرف شده،نیازهای پیشرفته را بیشتر مورد نیاز جامعه می‏دانند(مازلو،1977:610). بون‏5در اهمیت تامین نیازها بر این نظر است که افراد سالم کسانی هستند که نیازهای اصلی‏ شان ارضاء شده باشد(رفیع‏پور،1364:62). آنچه در این سطور آمد حاکی از آن است که اگرچه در باب توسعه،توسعه روستایی و راهبردهای آن نظرات متفاوتی ارایه شده اما اغلب به نوعی تامین و دستیابی به نیازها را،هدف‏ توسعه و نیازهای جامعه روستایی را معلول شرایط محیطی روستا و وضعیت روستاییان میدانند. در این مقاله نیازها و اولویت‏ها،تاثیر محل سکونت و میزان دستیابی به خواسته‏های‏ روستائیان در نیازهای جامعه روستایی استان یزد مورد بررسی قرار گرفته و فرضیات تحقیق‏ عبارتند از: 1-نیازهای جامعه روستایی با محل سکونت روستاییان رابطه دارد. 2-روستاییانی که نیاز آنها بیشتر برآورده شده است نیازهای بیشتری دارند،که به بررسی آن‏ می‏پردازیم. روش اجرای تحقیق (1). Lawin (2). Rudoulph (2). Rudoulph (4). Maslow (5). Bon نوع تحقیق کاربردی-توسعه‏ای و روش بررسی آن با توجه به اینکه به بررسی نظرات زنان‏ روستایی استان یزد درباره نیازها و اولویتهای جامعه روستایی آنطور که هست می‏پردازد،پیمایشی‏ -توصیفی‏1است اطلاعات تحقیق با استفاده از پرسشنامه گردآوری و با نرم‏افزار اس.پی.اس. اس‏2توصیف و بررسی شده است. 4010 نفر از زنان روستایی شهرستانهای مختلف استان یزد که در سال 1382 در 171 کلاس‏ آموزشی-ترویجی شرکت کرده‏اند.جامعه آماری تحقیق را تشکیل می‏دهند.از طریق فرمول‏ نمونه‏گیری کوکران‏3943 نفر از آنها بعنوان حجم نمونه انتخاب و با روش نمونه‏گیری طبقه‏ای‏ سهم هر شهرستان و با نمونه‏گیری تصادفی ساده(قرعه‏کشی)افراد نمونه آماری در هر شهرستان‏ مشخص گردید.چگونگی توزیع جامعه آماری و سهم نمونه آماری در شهرستانهای مختلف استان‏ یزد در جدول شماره(1)آمده است. جدول 2:چگونگی توزیع جامعه آماری در شهرستانهای استان یزد (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:نویسندگان انتخاب زنان روستایی بعنوان جامعه آماری بدان علت بوده است کهع اولا نسبت سکونت زنان‏ در مقایسه با مردان روستا بیشتر است.زیرا تعدادی از مردانی که خانواده‏ای در روستا دارند برای‏ امرار معاش به شهر رفت‏وآمد می‏کنند و حضور آنها در روستا کمرنگ‏تر است،از طرف دیگر علایق و سلیقه‏های زنان در سکونت خانواده،بویژه سکونت در روستا،نقش مهمی دارد و در واقع این زنان هستند که می‏توانند مردان را به سکونت در روستا راغب سازند و یا به مهاجرت به شهرها تشویق نمایند،از اینرو نیازسنجی زنان روستایی استان یزد امری مهم و ضروری به نظر می‏رسد. جهت آزمون فرضیات از آزمونهای همبستگی کانونی‏1،کیدو2و کندال b 3استفاده شده است. همبستگی کانونی روابط بین یک مجموعه متغیر مستقل را با یک مجموعه متغیر وابسته‏ بررسی می‏کند و شامل آزمونهای متعدد از جمله چهار آزمون زیر است(کلانتری،1382:270). اولین آزمون همبستگی کانونی سطح معنی‏داری را نشان می‏دهد.اگر مقدار آن کوچکتر از 05/0 باشد.بین دو مجموعه از متغیرها بطور معنی‏داری بوسیله همبستگی کانونی پیوند وجود دارد. اگر(0)باشد.با احتمال 99 درصد وجود همبستگی کانونی بین دو مجموعه متغیرها را تایید می‏کند (کلانتری،1382:277). دومین آزمون همبستگی کانونی مجذور همبستگی کانونی یا درصد واریانس تبیین شده یک‏ مجموعه از متغیرها توسط مجموعه دیگر را نشان می‏دهد و مانند همبستگی پیرسون تفسیر می‏گردد. هر چه واریانس بیشتر باشد تجانس و همگونی کمتر است و بالعکس(کلانتری،1382:278). سومین آزمون همبستگی کانونی ضرایب همبستگی کانونی استاندارد شده‏4اهمیت نسبی‏ (میزان نقش)هر یک از متغیرهای اصلی را در محاسبه مقدار کانونی هریک از متغیرهای کانونی‏ نشان می‏دهد.ضریب کانونی استاندارد شده که به آن وزن کانونی نیز می‏گویند،مانند مقدار بتا در تحلیل رگرسیون می‏باشد.(کلانتری،278:1382). چهارمین آزمون ضریب همبستگی ساختار5همبستگی کانونی یک متغیر با متغیر اصلی را نشان می‏دهد.و این شبیه بارهای عاملی در تحلیل عاملی می‏باشد.براساس یک قاعده کلی‏ متغیرهایی که همبستگی ساختار آنها بزرگتر از 3%باشد،به عنوان بخشی از متغیر کانونی محسوب‏ می‏شوند و متغیرهایی که همبستگی ساختار آنها کمتر از 3%باشد.بعنوان بخشی از متغیر می‏شوند متغیرهایی که همبستگی ساختار آنها کمتر از 3%باشد بعنوان بخشی از متغیر کانونی که بار معنی‏ دار داشته باشد لحاظ نمی‏گردند(کلانتری،1382:279). آزمونهای کیدو و همبستگی کندال b روابط بین یک متغیر مستقل را با یک متغیر وابسته‏ بررسی می‏کند آزمون کیدو سطح معنی‏داری را نشان می‏دهد اگر سطح معنی‏داری کمتر از (1). Canonical Correlations Test (2). Chi-sguare Test (3). Kendall,tau-b correlation (4). Standardized canonical coefficients (5). Structure correlation coefficient 05/0 باشد می‏توان قضاوت کرد که به احتمال 95 درصد بین دو متغیر رابطه وجود دارد (کلانتری،1382:100). همبستگی کندال b مشخص می‏کند تا چه میزان افزایش یا کاهش در یک متغیر با افزایش‏ یا کاهش در متغیر دیگر همراه است(کلانتری،1382:106). نتایج تحقیق نتایج تحقیق در دو بخش توصیف و تحلیل اطلاعات آمده است. الف-توصیف اطلاعات همانطور که اشاره شد جامعه آماری تحقیق 4010 نفر از زنان روستایی استان یزد می‏باشد که 394 نفر آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع گردید.که نتایج حاصل‏ در زیر آمده است: 1-محل سکونت متغیرهای شاخص محل سکونت شهرستان،بخش،دهستان و روستا می‏باشد که جهت‏ اختصار تنها چگونگی توزیع پاسخگویان در شهرستانها و بخشهای استان یزد در زیر آمده است: 1-1-شهرستان جدول شماره 2:توزیع پاسخگویان برحسب شهرستان محل سکونت (به تصویر صفحه مراجعه شود) -پاسخگویان به نسبت کلاسهای آموزشی-ترویجی دایر شده در شهرستانهای مختلف‏ استان یزد توزیع شده‏اند. 1-2-بخش جدول 3:توزیع پاسخگویان برحسب بخش محل سکونت (به تصویر صفحه مراجعه شود) -پاسخگویان به نسبت کلاسهای آموزشی-ترویجی دایر شده در بخشهای مختلف استان یزد توزیع شده‏اند. 2-دستیابی به نیازها این شاخص توسط متغیری به همین نام اندازه‏گیری و نتایج آن در زیر آمده است: جدول 4:توزیع پاسخگویان برحسب میزان دستیابی آنها به نیازها (به تصویر صفحه مراجعه شود) -تنها 2/15 درصد زنان روستایی استان یزد به چیزهایی که در زندگی دوست داشته‏اند رسیده‏اند. 3-نیازها 3-1-وضع موجود نیازها جدول 5:وضع موجود نیازهای جامعه روستایی از نظر زنان روستایی استان یزد (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق -بیش از 90 درصد روستاها دارای دبستان،شورا،مسجد،حسینیه،روشنایی معابر،تلفن، برق و آب لوله‏کشی بوده‏اند. -9/89-80 درصد روستاها دارای شرکت تعاونی،نانوایی،وانت و تراکتور بوده‏اند. -9/79-70 درصد روستاها دارای آموزش بهداشتی-درمانی،آموزش ترویجی،مرکز درمانی،غسالخانه،لبنیاتی و میوه فروشی،مبلغ مذهبی و مرمت خانه‏های روستایی‏ بوده‏اند. -9/69-60 درصد روستاها دارای آموزش کشاورزی،مدرسه راهنمایی،بهداشت روستا، حمام،کتابخانه،خانه‏های جدید،وام مسکن،اصلاح معابر،بیمه و مینی‏بوس(اتوبوس) بوده‏اند. -9/59-50 درصد روستاها دارای نهضت سوادآموزی،مهدکودک،پزشک،سرویس‏ جمع‏آوری زباله،دهیاری،هیأت حل اختلاف،برگزاری مراسم شاد،پوشش معابر و دسترسی به ادارات بوده‏اند. -9/49-40 درصد روستاها دارای زمین ورزشی،اتومبیل کرایه و حضور مسئولین در بین‏ مردم بوده‏اند. -9/39-30 درصد روستاها دارای آموزشی سیاسی،آموزش از طریق سخنرانی و...و اجتماعات گفت‏وشنود بوده‏اند. -9/29-20 درصد روستاها دارای آموزش متوسطه،آموزش فنی و حرفه‏ای، داروخانه،آمبولانس،وسایل ورزشی،بازاریابی محصولات کشاورزی،فضای بازی‏ کودکان،پارک،طرح بهسازی،افزایش دستمزد،آتش‏نشانی و دسترسی به روزنامه‏ بوده‏اند. -9/19-10 درصد روستاها دارای مربی ورزش،دیدار از مکانهای دیدنی، واگذاری زمین دولتی،اطلاع‏رسانی شغلی،گازرسانی و اجرای طرح هادی‏ بوده‏اند. -تنها در کمتر از 10 درصد روستاها امکان دسترسی به آموزش صنعتی،سالن ورزش و شغل‏ فراهم بوده است. پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان » شماره 20 (صفحه 134) میزان نیاز به هریک از نیازهای مورد بررسی قرار گرفت نتایج حاصله عبارتند از: جدول 6:میزان نیازهای جامعه روستایی از نظر زنان روستایی استان یزد (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق 3-2-میزان نیازها -روستاییان استان یزد به میزان 90 درصد و بیشتر به آموزش بهداشتی-درمانی،آموزش‏ متوسطه،مرکز درمانی،داروخانه،آمبولانس،سرویس جمع‏آوری زباله،شرکت تعاونی،وام‏ مسکن،اصلاح معابر،ایجاد شغل،افزایش دستمزد،اطلاع‏رسانی شغلی،آب لوله‏کشی و گازرسانی ابراز نیاز کرده‏اند. -روستاییان استان یزد به میزان 9/89-80 درصد به آموزش کشاورزی،دبستان،مدرسه‏ راهنمایی،آموزش ترویجی،آموزش فنی و حرفه‏ای،زمین ورزش،سالن سرپوشیده ورزشی، وسایل ورزش،نانوایی،لبنیاتی و میوه فروشی،بازاریابی محصولات کشاورزی،شورا،دهیاری، دسترسی به ادارت،مسجد و حسینیه،کتابخانه،فضای بازی کودکان،پارک،مرمت خانه‏های‏ موجود،واگذاری زمین دولتی،پوشش معابر،روشنایی معابر،طرح بهسازی،بیمه ساکنین و محصولات،مینی‏بوس(اتوبوس)،تلفن،برق،حضور مسئولین در بین مردم و اجرای طرح هادی‏ ابراز نیاز کرده‏اند. -روستاییان استان یزد به میزان 9/79-70 درصد به بهداشت روستا،هیأت حل اختلاف،مبلغ‏ مذهبی،برگزاری مراسم شاد،ایجاد خانه‏های جدید،اتومبیل کرایه،تراکتور و آتش‏نشانی ابراز نیاز کرده‏اند. -روستاییان استان یزد به آموزش صنعتی،غسالخانه،دیدار از مکانهای دیدنی،وانت،روزنامه‏ و اجتماعات گفت‏وشنود به میزان 9/69-60 درصد ابراز نیاز کرده‏اند. -روستاییان استان یزد به نهضت سوادآموزی،مهد کودک،حمام و آموزش از طریق‏ سخنرانی و...به میزان 9/59-50 درصد ابراز نیاز کرده‏اند. -کمتر از 50 درصد روستاییان استان یزد به آموزش سیاسی ابراز نیاز کرده‏اند. 3-3-اولویت‏های جامعه روستایی در بخشهای مختلف جدول 7:اولویت‏های جامعه روستایی از نظر زنان روستایی استان یزد در بخشهای مختلف (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق -آموزش بهداشتی-درمانی،آموزش متوسطه،پزشک،بهداشت روستا،سالن سرپوشیده‏ ورزشی،بازاریابی محصولات کشاورزی،دسترسی به ادارات،کتابخانه،پارک،وام‏ مسکن،طرح بهسازی،ایجاد شغل،مینی‏بوس(اتوبوس)،گازرسانی و اجرای طرح هادی از نظر زنان روستایی اولویت اول جامعه روستایی استان یزد می‏باشد. -آموزش کشاورزی،مدرسه راهنمایی،آموزش ترویجی،مرکز درمانی،پوشش معابر، بیمه ساکنین و محصولات،اتومبیل کرایه،آب لوله‏کشی،مبلغ دینی و حضور مسئولین‏ در بین مردم از نظر زنان روستایی اولویت دوم جامعه روستایی استان یزد می‏باشد. -آموزش صنعتی،دبستان،آموزش درسی،داروخانه،حمام،وسایل ورزشی،شرکت‏ تعاونی،هیات حل اختلاف،مسجد،برگزاری مراسم شاد،مرمت خانه‏های موجود، اصلاح معابر،افزایش دستمزد،تراکتور،تلفن و دسترسی به روزنامه از نظر زنان روستایی‏ اولویت سوم جامعه روستایی استان یزد در بخشهای 16 گانه همانطور که در جدول شماره‏ (8)آمده است می‏باشد. -آموزش از طریق سخنرانی،فیلم و پوستر،آمبولانس،سرویس جمع‏آوری زباله،مربی‏ ورزش،لبنیاتی و میوه فروشی،دهیاری،حسینیه،دیدار از مکانهای دیدنی،ایجاد خانه‏ های جدید،روشنایی معابر،اطلاع‏رسانی شغلی،وانت،برق و اجتماعات گفت‏وشنود از نظر زنان روستایی اولویت چهارم جامعه روستایی استان یزد در بخشهای 16 گانه‏ همانور که در جدول شماره(8)آمده است می‏باشد. -نهضت سوادآموزی و آتش‏نشانی از نظر زنان روستایی اولویت پنجم جامعه روستایی استان‏ یزد در بخشهای مراکز آموزشی و تاسیسات می‏باشد. ب-تحلیل اطلاعات فرضیات تحقیق از طریق شاخصها و متغیرهای مربوط با آزمونهای آماری مناسب(آزمون‏ همبستگی کانونی،آزمون کیدو و همبستگی کندال b مورد بررسی قرار گرفته است. فرضیه(1)نیازهای جامعه روستایی با محل سکونت روستاییان رابطه دارد. در این فرضیه متغیرهای مستقل محل سکونت روستاییان(شهرستان،بخش،دهستان و روستا)و متغیرهای وابسته اولویت‏های اول جامعه روستایی استان یزد می‏باشد.که عبارتند از: آموزش بهداشتی-درمانی،آموزش متوسطه،آموزش فنی و حرفه‏ای،پزشک،بهداشت روستا، سالن سرپوشیده ورزشی،بازاریابی،دسترسی به ادارات،کتابخانه،پارک،وام مسکن،طرح‏ بهسازی،مینی‏بوس(اتوبوس)،گازرسانی و اجرای طرح هادی. برای آزمون این فرضیه آزمون همبستگی کانونی بکار گرفته شد. بین متغیرهای مستقل و وابسته آزمونهای سطح معنی‏داری پیلایی‏1،هتلینگ‏2،ویلکز3و (1). Pillai (2). Hotelling (3). wilks ری‏1بعمل آمد،نتایج این آزمونها بشرح زیر است: جدول 8:آزمونهای معنی‏داری چند متغیره (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق نتایج حاصل از آزمونهای فوق نشان می‏دهد که دو مجموعه متغیرها بطور معنی‏داری بوسیله‏ همبستگی کانونی پیوند داشته و سطح معنی‏داری(0)با احتمال 99 درصد وجود همبستگی کانونی‏ بین دو مجموعه متغیرها را تأیید می‏کند. بین دو مجموعه متغیرها آزمون آماره مقدار ویژه‏2و همبستگی‏های کانونی‏3به عمل آمد، نتایج این آزمونها به شرح زیر است: جدول 9:آماره مقدار ویژه و همبستگی‏های کانونی چند متغیره (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق (1). Roy (2). Eenvalue (3). Canonical correlations (4). Variance نتایج آزمونهای فوق نشان می‏دهد که چه سهمی از واریانس بوسیله هریک از همبستگی‏های‏ کانونی مربوط به دو مجموعه تبیین می‏شود.اولین همبستگی کانونی یعنی شهرستان 293/0 درصد، دومین همبستگی کانونی یعنی بخش 84%درصد،سومین همبستگی کانونی یعنی دهستان‏ 66%درصد،و چهارمین همبستگی کانونی یعنی روستا 23%درصد از واریانس متغیرهای‏ وابسته را بیان می‏کند.به عبارت دیگر شهرستان سهم بیشتری از تفاوتها را بین دو مجموعه متغیرها تبیین می‏نماید. بین دو مجموعه از متغیرها آزمون ضرایب همبستگی کانونی استاندارد شده بعمل آمد نتایج‏ این آزمونها بشرح زیر است: جدول 10:ضرایب همبستگی کانونی استاندارد شده متغیرهای وابسته (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق در ایجاد اولین همبستگی کانونی(شهرستان)متغیرهای وابسته دسترسی به ادارات،آموزش‏ متوسطه،بازاریابی،اشتغال و سالن سرپوشیده ورزشی به ترتیب بیشترین نقش را داشته‏اند. در ایجاد دومین همبستگی کانونی(بخش)متغیرهای وابسته وام مسکن،آموزش بهداشتی- درمانی و اشتغال به ترتیب بیشترین نقش را داشته‏اند. در ایجاد سومین همبستگی کانونی(دهستان)متغیرهای وابسته سالن سرپوشیده ورزشی‏ ،اشتغال،دسترسی به ادارات و مینی‏بوس(اتوبوس)به ترتیب بیشترین نقش را داشته‏اند. در ایجاد چهارمین همبستگی کانونی(روستا)متغیرهای وابسته پارک،آموزش بهداشتی- درمانی،مینی‏بوس(اتوبوس)و آموزش متوسطه به ترتیب بیشترین نقش را داشته‏اند. بین متغیرهای کانونی و متغیرهای وابسته آزمون ضرایب همبستگی ساختار به عمل آمد، نتایج این آزمونها به شرح زیر است: جدول 11:همبستگی‏های ساختار بین متغیرهای وابسته و متغیرهای کانونی (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق متغیر کانونی شهرستان بیشترین همبستگی را بترتیب با متغیرهای وابسته دسترسی به ادارت، آموزش متوسطه،سالن سرپوشیده ورزشی،مینی‏بوس(اتوبوس)،بازاریابی،کتابخانه،پارک، آموزش فنی و حرفه‏ای،اشتغال و بهداشت روستا داشته است و این متغیرها بعنوان بخشی از متغیر کانونی محسوب می‏گردند.سایر متغیرهای وابسته چون مقدار همبستگی ساختار آنها کمتر از 3/0 است بعنوان بخشی از متغیر کانونی که بار معنی‏دار داشته باشد لحاظ نمی‏گردند. متغیر کانونی بخش بیشترین همبستگی را بترتیب با متغیرهای وابسته وام مسکن،آموزش‏ بهداشتی-درمانی و اشتغال داشته است.و این متغیرها بعنوان بخشی از متغیر کانونی محسوب‏ می‏گردند سایر متغیرهای وابسته چون مقدار همبستگی ساختار آنها کمتر از 3/0 است بعنوان بخشی‏ از متغیر کانونی که بار معنی‏دار داشته باشند لحاظ نمی‏گردند. با توجه به اینکه مقدار همبستگی ساختار بین متغیر کانونی(دهستان)با متغیرهای وابسته کمتر از 3/0 است این متغیرها بعنوان بخشی از متغیر کانونی که بار معنی‏دار داشته باشد محسوب‏ نمی‏گردند. متغیر کانونی روستا بیشترین همبستگی را با متغیر وابسته آموزش بهداشتی-درمانی داشته‏ است و این متغیر بعنوان بخشی از متغیر کانونی محسوب می‏گردد.سایر متغیرهای وابسته چون‏ مقدار همبستگی ساختار آنها کمتر از 3/0 است بعنوان بخشی از متغیر کانونی که بار معنی‏دار داشته‏ باشد لحاظ نمی‏گردند. فرضیه(2)روستاییانی که نیاز آنها بیشتر برآورده شده است نیازهای بیشتری دارند. -بین دستیابی به خواسته‏ها و نیازها آزمون کیدو و همبستگی کندال b به عمل آمد،نتایج‏ این آزمونها به این شرح است: جدول 12:رابطه بین دستیابی به نیازها(خواسته‏ها)با نیازهای جامعه روستایی از نظر زنان روستایی استان یزد (به تصویر صفحه مراجعه شود) ماخذ:یافته‏های تحقیق با توجه به آزمونهای فوق رابطه بین دستیابی به خواسته‏ها و نیاز به آموزش بهداشتی- درمانی،بازاریابی محصولات کشاورزی،کتابخانه،وام مسکن،اجرای طرح هادی و پارک‏ همبستگی مثبت وجود دارد یعنی افرادی که بیشتر به خواسته‏هایشان دست یافته‏اند،بیشتر این نیازها را نیاز روستا می‏دانند.اما همبستگی بین نیاز به آموزش متوسطه،آموزش فنی و حرفه‏ای،پزشک،بهداشت روستا، سالن سرپوشیده ورزشی،دسترسی به ادارات،طرح بهسازی ایجاد شغل،مینی‏بوس(اتوبوس)و گازرسانی با دستیابی به خواسته‏ها(نیازها)منفی بوده است.یعنی افرادی که بیشتر به نیازها و خواسته‏هایشان دست یافته‏اند،کمتر این نیازها را نیار روستا می‏دانند. نتیجه‏گیری با انجام این تحقیق نتایج زیر مشخص گردید: -زنان روستایی استان یزد اشتغال،آموزش بهداشتی-درمانی،آموزش متوسطه،مرکز درمانی،داروخانه،آمبولانس،سرویس جمع‏آوری زباله،شرکت تعاونی،وام مسکن، اصلاح معابر،افزایش دستمزد،اطلاع‏رسانی شغلی،آب لوله‏کشی و گازرسانی را بیشتر مورد نیاز جامعه روستایی دانسته‏اند. -زنان روستایی استانی یزد اشتغال،آموزش بهداشتی-درمانی،آموزش متوسطه،آموزش‏ فنی و حرفه‏ای،پزشک،بهداشت روستا،سالن سرپوشیده ورزشی،بازاریابی محصولات‏ کشاورزی،دسترسی به ادارات،کتابخانه،پارک،وام مسکن،طرح بهسازی،مینی‏بوس‏ (اتوبوس)،گازرسانی و اجرای طرح هادی را اولویت اول جامعه روستایی دانسته‏اند. -نیاز به دسترسی به ادارات،آموزش متوسطه،سالن سرپوشیده ورزشی،مینی‏بوس(اتوبوس)، بازاریابی محصولات کشاورزی،کتابخانه،پارک و وام مسکن در شهرستانهای مختلف‏ استان یزد یکسان نیست. -میزان نیاز به وام مسکن،آموزش بهداشتی-درمانی و اشتغال در بخشهای مختلف استان‏ یزد متفاوت است. -میزان نیاز به سالن سرپوشیده ورزشی،اشتغال،دسترسی به ادارات و مینی‏بوس(اتوبوس) در دهستانهای مختلف استان یزد متفاوت است. -میزان نیاز به پارک،آموزش بهداشتی-درمانی،مینی‏بوس(اتوبوس)و آموزش متوسطه در روستاهای مختلف استان یزد متفاوت است. -زنان روستایی که بیشتر به خواسته‏هایشان دست یافته‏اند،آموزش بهداشتی-درمانی، بازاریابی محصولات کشاورزی،کتابخانه،وام مسکن،اجرای طرح هادی و پارک را بیشتر مورد نیاز جامعه روستایی دانسته‏اند. پیشنهادها با توجه به نتایج پژوهش حاضر پیشنهادهای زیر ارایه می‏گردد: 1-با توجه به محدوده تحقیق حاضر و جامعه آماری آن پیشنهاد می‏شود پژوهشهای دیگری‏ در استان یزد با جامعه آماری سایر اقشار و گروهها از جمله با جامعه آماری گروههایی از مردان انجام گیرد و با ارزیابی و مقایسه نتایج حاصله با اطمینان بیشتری بتوان با بهره‏گیری‏ از آنها برای توسعه روستایی استان یزد برنامه‏ریزی نمود. 2-اگرچه با مهاجرت انسانها و سرمایه‏ها بخشی از توانمندیهای جامعه روستایی از روستا خارج شده اما هنوز توانمندیهای قابل توجهی در جامعه روستایی و در بین مهاجرین‏ روستایی ساکن شهرها وجود دارد که میتوان با سازماندهی و بروز و ظهور آن برخی از نیازها را تامین نمود،لذا پیشنهاد می‏گردد برای تامین نیازها و اولویتهای جامعه روستایی‏ تنها به کمکها و اقدامات دولت اکتفا نشود و از توجه به اصل خود یاری و تعاون و بسیج‏ منابع اجتماع محلی غفلت نگردد. 3-کمی جمعیت،تعدد و پراکندگی از ویژگیهای روستاهای استان یزد است.با توجه به‏ محدودیت امکانات و منابع پیشنهاد می‏گردد برخی از نیازها و اولویت‏ها از جمله‏ آموزشها(متوسطه،فنی و حرفه‏ای،ترویجی-کشاورزی و بهداشتی-درمانی)،اشتغال‏ صنعتی،امکانات دارو و درمان،خدمات کشاورزی و اداری،و...در مراکز دهستانها و نواحی روستایی با کیفیت مناسب فراهم گردد و با فراهم کردن تسهیلات حمل‏ونقل، امکان دسترسی بهتر روستاهای همجوار به این امکانات میسر گردد. 4-همانطور که نتایج تحقیق نشان می‏دهد.اشتغال مهمترین نیاز و یکی از اولویتهای اول‏ جامعه روستایی استان یزد می‏باشد،لذا ضرورت دارد با ساماندهی سرمایه‏ها در قالب‏ تشکلهای تعاونی و با حمایت و تشویق سرمایه‏گذاران،کمکهای دولت و...برای ایجاد شغل چاره‏جویی شود.اگر اشتغال فراهم نشود روند گریز از روستا تداوم می‏یابد و امکانات و خدمات فراهم شده و منابع موجود در روستا بلا استفاده رها خواهند شد. 5-آموزش اساس توسعه است و زنان روستایی استان یزد با آگاهی از این موضوع آموزشهای‏ فنی و حرفه‏ای،متوسطه،بهداشتی-درمانی و ترویجی-کشاورزی را اولویت اول جامعه‏ روستایی می‏دانند.با گسترش این آموزشها نیروی کار روستا توانمند،خلاق،کارآمد ودارای بازده بیشتر خواهد شد و اشتغال،درآمد و تولید در روستا رونق و سلامت افراد جامعه افزایش می‏یابد. 6-فقدان سیستم کارآمد بازاریابی محصولات کشاورزی موجب هدر رفتن،به قیمت ارزان‏ فروختن محصولات،رویگردانی کشاورزان از کشت تجاری و در نتیجه گسترش فقر در روستاها شده است.همچنین با وقوع خساراتی چون خشکسالی،سیل،سرمازدگی،آفات‏ نباتی و...نه تنها درآمدی حاصل کشاورز نمی‏شود بلکه سرمایه اولیه نیز نابود و با این‏ خسارات تولیدکننده روستایی ورشکست و از عرصه تولید خارج می‏گردد،لذا ضرورت‏ دارد سازمانهای مرتبط با همکاری و مشارکت روستاییان،بازاریابی محصولات کشاورزی‏ و سیستمهای بیمه ساکنین و محصولات را در مناطق روستایی تقویت کنند تا کشاورزان به‏ نتیجه تولید و آینده خود مطمئن گردند و بتوانند همچنان به تولید تداوم بخشند. 7-جامعه روستایی نیاز به امکانات گذران اوقات فراغت دارد تا از این طریق امکان داشتن‏ تفریحات سالم برای افراد جامعه تامین گردد،لذا برای اینکه نسلی سالم و شاداب داشته‏ باشیم لازم است که امکانات تفریحی،ورزشی و فرهنگی برای جامعه روستایی فراهم‏ شود. 8-تامین فضای سالم بهداشتی و مکانهای بهداشتی مورد نیاز از جمله نیازهای اساسی جامعه‏ روستایی است که غفلت در آن خسارات زیست‏محیطی،بهداشتی و...را به دنبال دارد. همچنین با پیشرفتهایی که کشور در زمینه تامین پزشک و درمان داشته است سزاوار نیست‏ که جامعه روستایی از جهت دسترسی به پزشک و دارو در تنگنا باشد. 9-اغلب خانه‏های روستایی فرسوده بوده،احتیاج به مرمت دارند.همچنین نسل جوان و خانواده‏های تازه تشکیل شده نیاز به مسکن دارند.این در وضعیتی است که اقتصاد روستا و روستاییان توانایی تامین سرمایه لازم برای ساخت خانه‏های مورد نیاز و مرمت خانه‏های‏ موجود را ندارد،لذا ضرورت دارد سازمانهای دست‏اندرکار با کمکهای بلاعوض‏ و بانکهای کشور با وام مسکن(با شرایط ممکن و با بهره کم)بازسازی و نوسازی‏ خانه‏های روستایی را میسر نمایند. 10-گازرسانی در برخی از شهرهای استان انجام شده و رفاه و آسایش خاصی را در زمینه‏ سوخت و انرژی فراهم کرده است.نباید جامعه روستایی به بهانه روستایی بودن،کمی جمعیت،پراکندگی روستاها و...از این امکان محروم شود. 11-به منظور انجام امور روستا و مشارکت جامعه روستایی لازم است دستگاههای سیاسی- اجتماعی با تدوین اختیارات و فراهم آوردن امکانات به گونه‏ای برنامه‏ریزی نمایند تا زمینه مشارکت عملی و حضور هرچه بیشتر مردم در کارها فراهم نمایند. مشارکت مردم،دسترسی به ادارات و حضور مسئولین در بین مردم باعث مذاکره، چانه‏زنی،چاره‏اندیشی و تسریع در پیشبرد کارها و روند توسعه می‏گردد.بر همین اساس‏ لازم است برای مشارکت جامعه روستایی و دسترسی بیشتر مردم به مسولین و ادارات‏ چاره‏اندیشی گردد. 12-توجه به سیمای فیزیکی و کالبدی روستا و زیباسازی آن یکی از اهداف برنامه‏ریزی‏ توسعه روستایی می‏باشد براساس نتایج تحقیق اجرای طرح هادی و طرح بهسازی،از اولویتهای جامعه روستایی بوده،لذا ضرورت دارد با تهیه و اجرای این طرحها سیمای‏ فیزیکی-کالبدی روستاها دگرگون و امروزی گردد و تفاوت شهر و روستا کاهش یابد.

منابع 1-ازکیا،مصطفی و غفاری،غلامرضا،توسعه روستایی با تاکید بر جامعه‏شناسی روستایی ایران، نشر نی،تهران،1383. 2-افتخاری عبد الرضا و دیگران،جایگاه روستا در فرآیند توسعه ملی،وزارت ارشاد،تهران، 1382. 3-بایر،جرالد و سیرزدادی،پیشگامان توسعه،ترجمه سید علی اصغر هدایتی و علی یاسری، انتشارات سمت،تهران،1368. 4-توسلی،غلامعباس،نظریه‏های جامعه‏شناسی،انتشارات سمت،تهران،1369. 5-حسینی‏ابری،حسن،مدخلی بر جغرافیای روستایی ایران،انتشارات دانشگاه اصفهان،اصفهان‏ ،1380. 6-حسینی،میرعبد الله،مقایسه درجه توسعه یافتگی مناطق روستایی استانهای کشور با استفاده از روشهای تاکسونومی،ماهنامه جهاد،وزارت جهاد کشاورزی،شماره 185 و 184،1370. پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان » شماره 20 (صفحه 147) 7-جعفری،عباس،شناسنامه جغرافیای طبیعی ایران،انتشارات گیتاشناسی،تهران،1363. 8-رفیع‏پور،فرامرز،جامعه روستایی و نیازهای آن،شرکت سهامی انتشار،تهران،1364. 9-زاهدی،محمد جواد،توسعه و نابرابری،انتشارات مازیار،تهران،1382. 10-سعیدی،عباس،مبانی جغرافیای روستایی،انتشارات سمت،تهران،1377. 11-شهبازی،اسماعیل،معانی اشاعه تکنولوژی مناسب در جریان توسعه،مجله دانشمند، فروردین و اردیبهشت،1369. 12-عظیمی،حسین،مدارهای توسعه نیافتگی در اقتصاد ایران،نشر نی،تهران:1377. 13-فتحی واجارگاه،کورش،نیازسنجی در برنامه‏ریزی آموزش و درسی،وزارت ارشاد تهران،،1375. 14-کلانتری،خلیل،پردازش و تحلیل داده‏ها در تحقیقات اجتماعی-اقتصادی با استفاده از نم‏ افزار SPSS ،نشر شریف،تهران،1382. 15-مظلومی،سعید و دیگران،بررسی نیازهای مشاوره‏ای بیان شده دانش‏آموزان دبیرستانهای‏ پسرانه ناحیه 2 یزد،فصلنامه فرهنگ یزد،شماره 14 و 15،1382. 16-مسیرا،آ.پی،توسعه روستایی و مسایل و مشکلات آن،ترجمه علی‏اکبر فیاض،ویژه‏نامه‏ روستا و توسعه،1365. 17-مرکز آمار ایران،فرهنگ آبادی‏های استان یزد،1375. 18-مرکز آمار ایران،آمارنامه استان یزد،1375. 19-مهدوی،مسعود،مقدمه‏ای بر جغرافیای روستایی ایران،انتشارات سمت،تهران،1377. 20-نیک‏خلق،علی‏اکبر،جامعه‏شناسی روستایی،انتشارات چاپخش،تهران،1382. 21-هانت،دایانا،نظریه‏های اقتصاد توسعه(تحلیلی از الگوهای رقیب،ترجمه غلامرضا آزاد ارمکی،نشر نی،تهران،1376.

منبع: مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان » بهار و تابستان 1385 - شماره 20 از صفحه 121 تا 148 نویسنده : وارثی، حمید رضا نویسنده : حسینی ابری، حسن نویسنده : زارع شاه آبادی، علی رضا

جامعه روستایی و نیاز های آن

مطالب مشابه :

شماره سامانه پیامکی SMS ارگانها و شرکت های ایران

شناخت قبل از ازدواج برای دخترو پسر/روانشناسی

پیامک از همه جا

معرفی و مقایسه شرکت های تولید کننده خودپرداز در ایران

بررسی تبلیغات ایرانسل

جامعه روستایی و نیاز های آن

بررسی تبلیغات ایرانسل