ورمـی کمـپوسـت

موارد کاربرد کرم ها <?XML:NAMESPACE PREFIX = O />

الف – توسعه خاک های زراعی ، تجدید خاک ، تفکیک مواد آلی گیاهان ، هوادهی و زهکشی خاک

ب - تولید محصولات مفید از قبیل کود حاصل از فعالیت کرم ها ، استفاده از بافتهای بدن کرم ها برای تغذیه حیوانات.

ج- حفظ کیفیت محیط زیست و پایش محیط زیست برای حاصلخیزی موادآلی و فلزات سنگین خاک ، آلودگی مواد سمی غیرقابل تجزیه زیستی و...

تبدیل زباله به بهره اقتصادی

پتانسیل تولید پول از پرورش کرم آنقدر جذاب است که به سرعت به یک صنعت مترقی تبدیل شده است. سه مولفه کلیدی از پرورش کرم بصورت تجاری وجود دارد که جاذبه کنونی و پتانسیل آتی این کار را نشان می دهد

الف) کرم ها قادرند مقادیر زیادی از زائدات را که ناشی از توسعه جامعه هستند به کود تبدیل نمایند.

ب) جمعیت کرم ها در عرض دو تا چهار ماه 2 برابر می شود. بنابراین در صورت اخذ سفارش برای پرورش کرم ها، فروش و تحویل انها در یک دوره زمانی نسبتا کوتاه امکان پذیر می باشد.

ج ) محصول فعالیت کرم تولید کننده کمپوست، بسیار با ارزش است که توسط باغبان ها ،گلخانه داران و کشاورزان درخواست می شود .مطالعات بر روی ورمی کمپوست غنی از مواد غذایی، برتری آن را به کمپوست و کود های مصنوعی نشان می دهد.

کود حاصله ، حاوی مواد مغذی برای گیاهان است که با غشاهای مخاطی که توسط کرم ترشح می شود پوشانده میگردد . این غشاها به آرامی حل شده و از شدت شسته شدن مواد غذایی اصلی جلوگیری به عمل می آورند . محصول بدست آمده ، ریشه گیاهان را از گرمای شدید محافظت نموده ، فرسایش را کاهش داده و علف های هرز را کنترل می نمایند.

ترکیب شیمیایی ورمی کمپوست

اغلب مواد زائد آلی قابل تجزیه بیولوژیکی می توانند به کود تبدیل شوند. حدود ( 10% - 5 ) موادی که توسط کرم بلعیده می شوند در بافت های بدن کرم به منظور رشد و فعالیتهای متابولیک جذب و بقیه مواد به صورت کودهای گرانولی ( CAST ) دفع می شوند. فرآیند تجزیه حتی پس از خروج (CAST) با استقرار میکرو ارگانیسم ها ادامه پیدا می کند.

سطوح مواد مغذی موجود در ورمی کمپوست بسته به مواد خام مورد استفاده کرم بسیار متفاوت خواهد بود. اضافه شدن مواد معدنی به خاک ، به منابع مواد زائد و دیگر خصوصیات خاک بستگی دارد. علاوه بر درشت مغذی های عادی ، ورمی کمپوست اغلب ریز مغذی های ضروری را برای رشد گیاهان فراهم می کند.

پارامتر	ورمی کمپوست	کمپوست معمولی
PH	80/6	80/7
EC(mmhos/cm)	70/11	60/3
کل نیتروژن کجلدال (%)	94/1	8/0
نیتروژن نیتراته ( (ppm	2/902	5/156
فسفر	47/0	35/0
پتاسیم	7/0	48/0
کلسیم	40/4	27/2
سدیم	02/0	01/0<
منیزیم	46/0	57/0
آهن	7563	11690
روی	278	128
منگنز	475	414
مس	27	17
بور	34	25
آلومینیوم	7012	7380

جدول 1- مقایسه خصوصیات شیمیایی ورمی کمپوست با کمپوست معمولی

جدول زیر وضعیت مواد غذایی موجود در ورمی کمپوست را با استفاده از مواد زائد آلی مختلف بعنوان منبع غذایی نشان می دهد :

ماده آلی

مقدار موجود در ورمی کمپوست

کربن آلی

15/9% تا 98/17%

نیتروژن کل

5/0 % تا 15/1 %

فسفر

1/0 % تا 3/0%

سدیم

06/0 % تا 3/0%

کلسیم و منیزیم

67/22 % تا gr 100/meq 70%

مس

2 تا ppm5/9%

آهن

2 تا ppm 9/3%

روی

7/5 تا ppm 5/11%

گوگرد

128 تا ppm 548

جدول 2- وضعیت مواد غذایی موجود در ورمی کمپوست

مواد مورد نیاز برای تولید کود توسط کرم ها

کرم های خاکی نقش مهمی در اکولوژی خاک بازی می کنند. در واقع خاک از طریق نرم کردن دائمی ، به هم زدن و هوادهی توسط فعالیت کرم های خاکی حاصلخیز تر می شود. کرم ها می توانند از تمامی اشکال زائدات غذایی، زائدات کشاورزی ، کاغذ ، مقوا و خارو خاشاک حیاط و باغچه تغذیه کنند.زائدات حیاط و باغچه از قبیل برگ ها ، علف های چیده شده ، کاه و پوشال و زائدات غیر چوبی گیاهان می توانند به کمپوست تبدیل گردند. اگر علف های چیده شده (چمن) برای تولید کمپوست بکار روند توصیه می شود که آنها را برای جلوگیری از محدود شدن جریان هوا با دیگر زائدات حیاط مخلوط کنیم. زائدات آشپزخانه مانند ضایعات سبزیجات ، تفاله چای و قهوه و پوسته تخم مرغ نیز می بایست به آن افزود شوند.

روزنامه های سیاه و سفید معمولی نیز می توانند کمپوست شوند هرچند ظرفیت نیتروژن آنها پائین است و در نتیجه سرعت تجزیه را کاهش می دهند . اگر کاغذ کمپوست شود نباید بیش از (15%) وزن کل مواد توده کمپوست باشد.

زائدات کشاورزی شامل باقیمانده محصولات و محصولات جانبی آنها مانند زائدات غلات ، دانه های روغنی ، نیشکر ساقه ذرت ، کتان ، کنف ، محصولات فرعی کارخانجات روغن ، کارخانجات چای و شکر و صنایع مرتبط با میوه و سبزیجات دارای قابلیت تبدیل به ورمی کمپوست هستند.

کیفیت محصول تولید شده با بکار بردن کود آلی افزایش می یابد . این ماده ظرفیت آمیلاز را در برنج ، محتوای روغن را در دانه های روغنی و میزان پروتئین را در ذرت افزایش می دهد.

زائدات آلی قابل تجزیه بیولوژیکی که معمولا به عنوان ماده اولیه در پرورش کرم و تولید کمپوست از کرم ها استفاده شوند به قرار زیر می باشند:

1- زائدات کشاورزی از قبیل باقیمانده محصولات ، زائدات سبزیجات ، تفاله نیشکر و ...

2- لجن باقیمانده از تولید بیوگاز

3- فضولات احشام ( فضولات گاو ، گوسفند و ... )

4- زائدات شهری ( زباله شهری)

5- زباله های صنعتی

6- زائدات گیاهان از قبیل برگ و خاک اره و ...

تغذیه کرم های خاکی

توجه به این نکته ضروریست که کرم ها با فلزات ، فویل ، پلاستیک ، مواد شیمیایی ، روغن ، حلال ها ، حشره کش ، صابون ، رنگ و ... تغذیه نشوند . همچنین بایداز تمامی انواع مرکبات (پرتقال ، لیمو شیرین و گریپ فروت ) ، پیاز ، سیر ، میخک ، غذاهای پرادویه و خیلی تند و غذاهای اسیدی اجتناب نموده همینطور نباید از خرزهره و دیگر گیاهان سمی ، گوشت ، مرغ ، لبنیات ، فضولات سگ و گربه برای تغذیه کرم ها استفاده گردد. گیاهان که با آفت کش یا علف کش سمپاشی شده اند نباید در فرآیند کمپوست سازی استفاده شوند.

مواد شیمیایی	مبنا (%)	مبنا (در 100% ماده خشک)
رطوبت	7/7	--
پروتئین خام	27/56	95/60
خاکستر کل	49/10	36/11
فیبر خام	01/1	09/1
فسفر	25/1	36/1
چربی	05/6	55/6
سیلیس	76/3	07/4

جدول 3- ترکیب شیمیایی غذای کرم های کمپوست

برخی مواد به این علت که سلامتی انسان را به خطر می اندازد و یا مایه رنجش انسان می شوند، نباید برای تولید کود استفاده شوند . افزودن مدفوع انسان و حیوانات خانگی مانند سگ توصیه نمی شود ، زیرا باعث انتقال بیماری می شوند . گوشت ، استخوان ، تخم مرغ و محصولات لبنی نباید اضافه شود، چرا که باعث جلب جوندگان (موش) به محل می شوند. اغلب ارگانیسم های بیماریزای گیاهی و بذر علف های هرز در طی فرآیند کمپوست سازی ، زمانی که دما در مرکز توده به ( 160- 150 ) درجه فارنهایت می رسد از بین می روند. کرم ها در صورت ایجاد شرایط کاملا ایده آل از لحاظ رطوبت و غذا ، روزانه به اندازه وزن خودشان زائدات را مصرف می کنند. اگر مواد غذایی خرد شوند، خوردن مواد برای کرم ها راحت تر خواهد بود.

تولید ورمی کمپوست خود به دو صورت زیر انجام می شود :

الف ) ورمی کمپوست خانگی

ب) ورمی کمپوست در هوای آزاد

ورمی کمپوست خانگی خاص مناطق سرپوشیده است که از کود در برابر تغییرات شدید رطوبت و دما محافظت می کند.

تولید ورمی کمپوست در هوای آزاد خود به دو روش انجام می گیرد:

ب-1 ) پرورش کرم خاکی در محل :

در حقیقت فعالیت کرم در مزارع شخم زده شده پس از برداشت محصول و یا پرورش کرم خـــاکی در باغ و باغچه می باشد.

ب-2 ) ورمی کمپوست در توده های روباز :

چنانچه در شرایطی سایبان و یا فضای سرپوشیده در دسترس نباشد ، واحد ورمی کمپوست ممکن است بصورت توده روباز مستقر شود. محلی که برای توده روباز انتخاب می شود به منظور جلوگیری از جمع شدن آب باران در طی فصل بارندگی ، نمی بایست در جای گود باشد ، زیرا اثرات زیانباری بر فعالیت کرم ها خواهد داشت . اندازه مناسب توده ها ( 10 × 3 × 5/1) فوت می باشد.

کرم های تولید کننده کمپوست

دو نوع کرم که استفاده از آنها برای تولید کرم رایج تر است Eisenia Foetida و Lambericus Rubellus هستند . این کرم ها به دلیل توانایی در سازگاری با شرایط محیطی، غالبا متداولترین انواع موجود هستند که کاملا برای زندگی در شرایط خانگی و یا سرپوشیده و آزاد مناسب هستند.

*تولید ورمی کمپوست در توده های روباز

تجهیزات مورد نیاز برای تولید کود توسط کرم

الف) هوادهی :

معمولا با افزودن برخی از انواع عناصر حجیم ( کاه ، علف های هرز بدون بذر) با ایجاد خلل و فرج باعث انجام عمل هوادهی به صورت طبیعی می شود . اگر توده کود در اثر وزن خودش نشست کرده و فشرده شود ، می توان با زیر رو کردن توده ، عمل هوادهی را انجام داد.تقریبا هر 2 یا 3 هفته یکبار ، چند اینچ بالایی بستر می بایست به آرامی به هم زده شود تا گازهای انبار شده ، اجازه فرار یابند. این کار باعث جلوگیری از متراکم شدن بیش از اندازه بستر نیز می شود.

ب) رطوبت :محتویات توده باید مرطوب نگه داشته شوند ولی نباید اشباع شود ، چرا که باعث خفگی کرم ها می گردد . در مناطق گرم در فصل تابستان برای جلوگیری از خشک شدن توده ، استفاده از پوشش های حصیری مفید است.

ج) دما :دمای مورد نیاز برای بدست آوردن نتیجه مطلوب در فرآیند کمپوست سازی ( 30-20) درجه سانتیگراد می باشد. هرچند بقای کرم های خاکی در دماهای پائین تر از این مقدار و بالاتر از 48 درجه نیز امکان پذیر است با وجود آنکه افزایش دما ، موحب بالا رفتن سرعت تجزیه می شود گرما دادن توده ها برای تجزیه بیشتر، درست نیست . کرم ها در برابر تغییرات شدید دمایی در یک فاصله زمانی کوتاه ، مقاومت چندانی از خود نشان نمی دهند.

د ) ظرف :شکل و اندازه ظرف ورمی کمپوست، بسته به شرایط به مقدار زائداتی که به کمپوست تبدیل می شوند و تعداد کرمهایی که کشت می دهیم ارتباط دارد. به طور متوسط 2000 مطالب مشابه :

ورمـی کمـپوسـت

تولید ورمی کمپوست به چه ماشین آلاتی نیاز دارد؟

چگونه می توانید ورمی کمپوست تولید کنید؟

ورمـی کمـپوسـت

درباره کرم آیزینیافوتیدا

سرند جداساز کود با رطوبت بالای 50 درصد

تولید ورمی کمپوست به روش سبدی

آشنایی با ورمی کمپوست

در مورد ورمی کمپوست