|
اقوام دور و نزدیک همه جمع شده و با شوق و ذوق می خواهند در انتخاب نام کودکی که تازه به دنیا آمده سهیم شوند، هر یک پیشنهادی می دهد و پدر ومادر بی توجه به اینکه انتخاب نام چه تاثیری درآینده دلبندشان دارد می خواهند همه را راضی کنند.
نامگذاری برای فرزند از اولین دغدغه های شیرین هر زوج به هنگام فرزند دارشدن است، کارشناسان به والدین توصیه می کنند هنگام انتخاب نام برای فرزندانشان این نکته را به خاطر داشته باشند که این نام از روز تولد و دوران طفولیت تا آخرین لحظات زندگی همراه با فرزندشان بوده و به نوعی بیانگر شخصیت وی خواهد بود.
انتخاب نام خوب برای کودک امری بسیار مهم و حساس است که تاثیر زیادی بر شخصیت و روح و روان او دارد، نام زیبا و شایسته، نماد هویت و شخصیت آینده هر فرد خواهد بود.
رسول خدا(ص) انتخاب نام نیک را از حقوق فرزند برگردن پدر دانسته و می فرمایند:«فرزندانتان را به نام انبیا اسم گذاری کنید.»
سال ها است که با پدیده انتخاب اساسی متفاوت و نامانوس درجامعه مواجه هستیم. شاید تاکنون بارها با اشخاصی روبرو شده اید که با دانستن نامشان هیچ مفهومی ازاین نام به ذهنتان متبادر نشده است.
برخی والدین اسمی را برای فرزندشان انتخاب می کنند که برخاسته از فرهنگ و تمدن غرب باشد واین حرکت را شاید بتوان ادامه روندی دانست که از پیش از انقلاب و در میان برخی از خانواده های ایرانی رایج بود.
● پر استقبال ترین اسامی
اکثر والدین معتقدند باید نامی را برای فرزندانشان انتخاب کنند که کودک در آینده از اثرات تربیتی آن برخوردار شود.
نگاهی هرچند گذرا به آمارهای ثبت احوال گویای این مطلب است که «محمد» پر استقبال ترین نام در بین جوانان ایرانی است.
بررسی آمار نامگذاری ایرانیان درپایگاه اطلاعات جمعیتی کشور نشان می دهد اسامی و القاب رسول اکرم مورد توجه جدی ایرانیان درنامگذاری فرزندان پسرخود بوده است.
همچنین نام های ابوالفضل، امیرحسین و امیر علی برای پسران و نیز نام های فاطمه، زهرا وستایش برای دختران از فراوانی بیشتری نسبت به سایر نام ها درسال ۸۸ برخوردار بوده اند.
درسال ۱۳۸۷ نیز «ابوالفضل»، «امیرحسین» و«امیرمحمد» برای پسران و «فاطمه»، «زهرا» و «زینب» برای دختران بیش از سایر نام ها انتخاب شده است.
بررسی فراوانی نام ها موید این نکته است که نام فاطمه ۳میلیون و ۹۳۶ هزار و ۶۹ بار تا پایان اردیبهشت سال ۸۹ تکرار شده است. درهمین مدت نام «زهرا» نیز ۲ میلیون و ۶۴۸ هزار و ۶۶۹ بار، «ریحانه» ۱۴۵ هزار و ۱۰۰ و «محدثه» ۱۶۰هزار و ۴۳۹ بار تکرار شده است.
سیداحمد قشمی مدیرکل ثبت احوال استان تهران در این رابطه می گوید: شهروندان استان تهران برای نوزادان پسر اسامی امیر علی و امیرحسین و برای نوزادان دختر خود نام های فاطمه و زهرا را برمی گزینند.
درکشورهای غیر اسلامی نیز اسامی پیامبران و شخصیت های الهی و فرشتگان درگاه خداوند از جمله عیسی (نیکلاس- کریستین)، داوود (دیوید)، یوسف (جوزف، خوزه)، بنیامین (بن، یان) میکائیل (میخائیل، میشائیل)، مریم (ماری، مارتا، مارگریت)، راحیل مادرحضرت یوسف (راشل) و سارا مادر حضرت اسحاق (ساره) بیش از اسامی ملیتی و اسطوره ای بین مردم رواج دارد.
گزارش های آماری از کشورهای دیگر اعم از مسلمان نشین و غیراسلامی نیز نشان دهنده اقبال گسترده مردم به انتخاب نام های مذهبی برای فرزندان خود است.
در کتاب رکودهای گینس آمده نام «محمد» بالاترین میانگین نامی را دارد، به طوری که در حال حاضر ۷۰میلیون نفر در جهان این اسم را دارند.
بیشتر مردان لبنانی اعم از مسلمان سنی و شیعه و تعدادی مسیحی نام «محمد» را برای خود برگزیده اند. براساس آخرین تحقیقات و سرشماری انجام شده از دو استان شمالی لبنان تنها در این دو استان بیش از ۸۰هزار مرد «محمد» نام دارند.
آنها مسلمانان سنی و شیعه و تعدادی هم علوی هستند. مردم این مناطق علاوه بر نام «محمد» دوست دارند از نامهای مشتق شده از محمد چون احمد و محمود نیز استفاده کنند.
از این رو حدود ۶۰هزار نفر دیگر نیز در همین دو استان نامهای احمد و محمود دارند که ۴۰هزار نفر احمد و ۲۰هزارنفر محمود هستند.
براساس این گزارش در میان مسیحیان لبنان نیز انتخاب نام «محمد» بر فرزندان پسر مسیحی بسیار شایع شده است و حدود ۷هزار مسیحی لبنانی از ارتدوکس و کاتولیک نام «محمد» را انتخاب کرده اند و گمان می رود این روند رو به رشد باشد.
گزارش اسلام آنلاین از نیجریه نیز نشان می دهد مردم مسلمان نیجریه طی سالهای اخیر به منظور حفظ هویت دینی و اسلامی خود نامهای اسلامی را به جای اسامی محلی بر فرزندان خود برمی گزینند و در این میان اسامی محمد، خدیجه و فاطمه از جایگاه خاصی برخوردار است.
نام های یوسف و زینب نیز در ترکیه مورد استقبال مردم قرار گرفته است و والدین زیادی این دو نام را برای فرزندان خویش انتخاب می کنند.
علی رغم هجوم گسترده فرهنگ غرب در فیلیپین، مسلمانان و مسیحیان این سرزمین هنگام نامگذاری برای کودکان تنها به دین خود استناد می کنند.
آمارهای رسمی از مسلمانان دانمارک حاکی از آن است که نام «محمد» به منظور حفظ هویت اسلامی و آشنایی با سیره نبی اکرم(ص) در صدر نامهای انتخابی والدین مسلمان دانمارکی قرار دارد.
به دنبال انتشار کاریکاتورهای اهانت آمیز به نبی اکرم(ص) که دانمارک از طلیعه داران آن بود، مسلمانان دانمارکی به منظور وجه تسمیه با حضرت محمد(ص) نام «محمد» را برای کودکان متولد شده خود انتخاب می کنند.
سرشماریهای رسمی از مسلمانان دانمارک حاکی از آن است که این گروه بر روی دختران و پسران خود نامهای اسلامی را می گذارند. آنها اسمهایی چون محمد، احمد، ابراهیم، یوسف، حسین و حسن را برای پسران و برای دختران نیز اسمهایی چون فاطمه، و زینب را انتخاب می کنند.
براساس نظرسنجی دفتر آمار ملی بریتانیا نام محمد با هجی های مختلف در صدر فهرست نامهای منتخب والدین در انگلستان و ولز قرار دارد و این امر نشانه تعمیق حس وفاداری مسلمانان بریتانیا به دین اسلام است.
تجزیه و تحلیلهای دفتر آمار ملی بریتانیا نیز نشان می دهد که نام محمد یکی از محبوب ترین نام ها در انگلستان بوده و این امر سیر صعودی را طی می کند.
هجی های مختلف نام محمد در سال ۲۰۰۶ به ۴۲۵۵ نام می رسد و این تعداد از اسامی جورج و جوزف پیشی گرفته است. در سال ۲۰۰۰ نام محمد برای ۳۷۳۲ کودک پسر انتخاب شد.
شهرداری میلان نیز اعلام کرد که نام محمد و اسامی مشتق از آن چون: احمد، محمود، حمید و... در صدر اسامی کودکان تازه متولد شده مسلمان این شهر قرار گرفته است.
براساس سرشماریهای رسمی نام «محمد» در بروکسل بلژیک نیز در صدر نام ها قرار گرفته و تعداد زیادی از والدین تمایل نشان می دهند که نام فرزندشان را محمد بگذارند.
● اسامی نامانوس
اقدام به انتخاب اسامی نامانوس و نیز متناسب با فرهنگ غرب علاوه بر رسوخ فرهنگ یک تمدن ناهمخوان با فرهنگ اسلامی به جامعه از بعد روانشناختی نیز موجب گوشه گیری و افسردگی کودک شده و به عنوان مانعی در مقابل پیشرفت کودک خواهد شد.
دکتر علیرضا منظری توکلی، کارشناس تعلیم و تربیت در این رابطه می گوید: این که ائمه ما انتخاب نام نیکو و تربیت صحیح را از حقوق فرزند بر والدین می دانند دلیل بر این نکته مهم است که این موضوع آثار تربیتی فراوانی را در آینده کودک دارد.
وی افزود: کودکان به صورت آگاهانه و یا ناآگاهانه دوست دارند با هم نام خود همانند سازی کنند و اگر اسم کودک از نام های ائمه انتخاب شود تأثیر بسیار خوبی در شخصیت وی باقی خواهد گذشت.
این کارشناس فلسفه تعلیم و تربیت در ادامه با تأکید بر این نکته که کودکان گاهی از الگوهای زنده چون ستاره های سینما تأثیر می گیرند و گاهی نیز از کسانی که با آن ها هم اسم هستند می گوید: به عنوان مثال کودکی با نام چنگیز چون ویژگی های این شخصیت تاریخی را در کتاب ها خوانده و یا در فیلم ها دیده است به احتمال قوی دارای شخصیت خشنی خواهد شد.
دکتر امان قرایی مقدم، استاد جامعه شناسی با تاکید براثرات مثبت و منفی انتخاب نام برای کودکان در فرهنگ جامعه می گوید: ارزش های فرهنگی در زیر پوشش اسامی به جامعه منتقل می شود.
وی می افزاید: انتخاب اسامی متناسب با فرهنگ بیگانه ارزش های آنان را در جامعه گسترش داده و هنجارهای ملی، میهنی و ایرانی را دگرگون می کند. به گفته دکتر قرایی مقدم، اسامی افراد در هر دوره و عصری حاکی از محتویات درون آن جامعه است و به عنوان نمونه هرگاه اسامی ملی در یک کشور رایج باشد نشان از این دارد که فرهنگ ناسیونالیستی در آن کشور در حال گسترش است.
وی با اشاره به فرهنگ غرب که در آن قهرمانان مسلمانی مثل کلی - بوکسور معروف - و زیدان - فوتبالیست فرانسوی - با اسامی اسلامیشان مخاطب قرار نمی گیرند می گوید: مسئولان این کشورها نمی خواهند فرهنگ اسلامی در کشورشان رواج پیدا کند.
دکتر قرایی مقدم ادامه داد: فرهنگ اسلامی با نامگذاری در جامعه منتقل می شود، وقتی در گوش یک نوزاد اذان می خوانیم و اسمی اسلامی بر وی گذاشته می گذاریم این نوزاد رسماً وارد فرهنگ اسلامی و ایرانی می شود.
این آسیب شناس اجتماعی در رابطه با تاثیر اسامی نامتعارف در گسترش جرم در جامعه می گوید: اسامی زیبا و مناسبی چون فاطمه، زهرا باعث می شود که دارنده نام خودش را با ارزش های اسلامی منطبق ساخته و حتی الامکان به کار خلاف نپردازد. و القاب زشت و خشونت آمیزی که در ادامه اسامی آورده می شود خود را بدست جرم وجنایت سوق داده و به کارهای خلاف شئونات اجتماعی تشویق می کند.
حجت الاسلام والمسلمین خلیل عرفانی می گوید: تحقیقات نشان داده است که اسامی نقش انکارناپذیری در روحیات افراد دارند به صورتی که دخترانی که نام فاطمه و یا زهرا بر روی آنان گذاشته شده است به حجاب و ظاهر شرعی علاقه داشته و از سوی خانواده و افراد جامعه نیز مورد احترام قرار می گیرند. این کارشناس مسائل دینی می افزاید: جامعه از افرادی که دارای اسامی منتسب به ائمه اطهار هستند انتظاراتی دارد که این انتظارات فرد را به سوی کردار نیک سوق می دهد.
روان شناسان می گویند: نام نیکو و زیبا ضمن آنکه بر احترام و تکریم کودک می افزاید، نشان دهنده نوع تفکر و علایق فکری و روحی خانواده هاست. بنابراین، در اسلام نام گذاری به اسم هایی که حامل پیام و فرهنگ اصیل اسلامی باشند، تأکید شده است و بهترین آنها، نام هایی هستند که دربردارنده بندگی خداوند باشند، مانند: عبدالله و مانند آن وبعد از آن، نام پیامبران و امامان معصوم(ع) سفارش می شود که بهترین آنها نام محمد است.
بعضی از خانواده ها اندوخته های اصیل و ارزشمند فرهنگ خودی را به بهای ارزان ازدست می دهند و بدون آگاهی از معانی اسامی بیگانگان، نام های به ظاهر فریبنده آن ها را جایگزین اسامی اصیل این مرز و بوم می کنند.
از این رو است که سازمان ثبت احوال کشور تلاش کرد با تشکیل گروه ها و کمیته هایی جلوی روند روبه رشد اتنخاب اسامی نامتعارف را بگیرد.
ممانعت از انتخاب اسامی نامأنوس و نیز ارائه تسهیلات برای تغییر اسامی نامتعارف ازجمله راهکارهایی است که سازمان ثبت احوال کشور برای پیشگیری از روند پیش گفته اجرایی کرده است.
سیداحمد قشمی، مدیرکل ثبت احوال استان تهران گفت: برخی از والدین پس از تولد فرزندان خود نام های خارجی انتخاب می کنند اما سازمان ثبت احوال به منظور حفظ ریشه های فرهنگی کشور، با اقدام آنها مخالفت کرده و انتخاب نام را مشروط به تأیید و صدور مجوز در کمیته چهارنفره این سازمان می کند.
به گفته وی، کمیته چهارنفره تأیید اسامی متشکل از دو استاد دانشگاه دارای دکترای ادبیات فارسی و ادبیات عرب و مدیرکل ثبت احوال استان و معاون سجلی این سازمان است.
قشمی اظهار می کرد: اسامی غیرمتعارف باید برای تأیید در این کمیته مورد بررسی قرار گرفته و به تأیید نهایی برسد.
مدیرکل ثبت احوال استان تهران با بیان این که انتخاب نام صحیح برای فرزندان یکی از حقوق آنهاست که برعهده والدین است، می گوید: برخی از خانواده ها اقدام به ترکیب کردن اسامی ایرانی و خارجی به صورت ناموزون می کنند که این درآینده فرد را دچار مشکل هویتی خواهد ساخت.
به گفته قشمی، برخی افراد حتی معنای نامی که برای فرزند خود انتخاب می کنند را نمی دانند و پس از آشنایی با این معنا، متوجه اشتباه بودن این اقدام می شوند. | 
